Algemene Plaatselijke Verordening voor Arnhem

Toelichting op de Algemene Plaatselijke Verordening voor Arnhem

Hoofdstuk 1 Algemene Bepalingen

Artikel 1.1 Begripsomschrijvingen

Algemeen

In dit artikel wordt een aantal begrippen dat in de verordening wordt gehanteerd, gedefinieerd. Van een aantal specifieke begrippen, dat wil zeggen begrippen die op één bepaald onderdeel van deze verordening betrekking hebben, zijn in de desbetreffende afdeling of paragraaf definities opgenomen. Zie met name de afdelingen: 'geluidhinder', 'bewaring van houtopstanden' en 'parkeerexcessen'. Deze definities kunnen afwijken van de in artikel 1.1 opgenomen definities. Zie de definitie van 'bebouwde kom' in de afdeling 'bewaring van houtopstanden' en de definitie van 'weg' in de afdeling 'parkeerexcessen'. Ten aanzien van de in artikel 1.1 opgenomen definities kan het volgende worden opgemerkt.

Bij de omschrijving van het begrip 'weg' in artikel 1.1 kan het volgende worden opgemerkt:

Onderdeel 1

Deze omschrijving stemt - met enige redactionele aanpassingen - overeen met die van het begrip 'weg' in artikel 1 van de Wegenverkeerswet 1994. Buiten twijfel is gesteld dat ook de daaraan liggende en als zodanig aangeduide parkeerterreinen daaronder begrepen worden geacht.

Aangenomen mag worden dat ook voor het openbare verkeer openstaande parkeerterreinen onder de definitie van 'weg' in de zin van artikel I WVW begrepen kunnen worden geacht.

Onderdeel 2

Door opneming van de woorden 'al dan niet met enige beperking' is buiten kijf gesteld, dat bepaalde voorwaarden voor de toegankelijkheid, zoals de betaling van entreegeld, er niet aan af doen dat gesproken kan worden van 'weg', indien de desbetreffende plaats in feite voor het publiek toegankelijk is.

Onderdeel 3 en 4

In de onderdelen 3 en 4 wordt een onderscheid gemaakt tussen stoepen, trappen, portieken etc., welke 'uitsluitend tot voor bewoning in gebruik zijnde ruimten toegang geven' (vgl. onder 3) en andere stoepen en trappen etc. (vgl. onder 4). De eerstbedoelde categorie valt alleen onder het begrip 'weg' indien zij niet afsluitbaar zijn. Daarmee worden galerijen in portiekgebouwen etc. uitgezonderd gehouden van het begrip 'weg', óók indien het hek of de deur niet is afgesloten ('afsluitbaar').

Bij de onder 4 bedoelde categorie speelt de mogelijkheid van afsluiting op zich geen rol; het feitelijk voor het publiek toegankelijk zijn bepaalt of de APV van toepassing is.

Bij deze categorie moet gedacht worden aan afsluitbare winkelpassages. In recentelijk gebouwde winkelcentra vindt men steeds meer kleine, veelal overdekte straatjes die voor het doorgaande verkeer nauwelijks een functie hebben.

Op of aan de weg

Verschillende bepalingen in deze verordening hebben betrekking op (verboden) gedragingen 'op of aan de weg'. De term 'aan de weg' duidt begripsmatig op een zekere nabijheid ten opzichte van de weg. Daaronder valt echter in beginsel niet hetgeen zich binnenshuis bevindt of afspeelt.

K.

Bij handelsreclame staat een materiële doelstelling voorop. Uiteraard zal de grens tussen handelsreclame en reclame voor ideële doeleinden niet altijd even scherp zijn. Om enige duidelijkheid te verkrijgen in het onderscheid reclame/handelsreclame levert artikel 1, lid 2, van de Mediawet een voorbeeld van de opvatting van de wetgever van datgene dat niet als handelsreclame hoeft te gelden in de zin van die wet. (Artikel 1, lid 2, Mediawet: Onder reclameboodschappen en andere reclameuitingen wordt niet verstaan het oproepen tot steun aan of het gunstig stemmen ten aanzien van instellingen met een wetenschappelijk, cultureel, geestelijk, godsdienstig, politiek of liefdadig karakter voor zover deze niet betrekking hebben op het kopen van een bepaald product of het gebruik maken van een bepaalde dienstverlening, die in de handel verkrijgbaar is.)

Artikel 1.5 Persoonlijk karakter van vergunning of ontheffing

Het antwoord op de vraag of een vergunning (of ontheffing) overgaat op een rechtsopvolger, hangt af van het persoonlijk of zakelijk karakter van die vergunning (of ontheffing).

Persoonlijk wordt de vergunning genoemd, indien de mogelijkheid van verkrijging uitsluitend of in hoge mate afhangt van de persoon van de vergunningaanvrager (diens persoonlijke kwaliteiten, zoals het bezit van een diploma, bewijs van onbesproken levensgedrag etc.). De persoonlijke vergunning is in beginsel niet overdraagbaar, tenzij de regeling krachtens welke de vergunning is verleend hiertoe de mogelijkheid biedt.

Zakelijk daarentegen is de vergunning die afhangt van en gebonden is aan het object waarop zij betrekking heeft en waarbij de persoonlijke kwaliteiten van de aanvrager geen rol spelen. Anders gezegd: de zakelijke vergunning is niet gebonden aan de persoon, maar aan de hoedanigheid van eigenaar of anderszins zakelijk gerechtigde tot een ongebouwd of gebouwd onroerend goed. Het kan ook een andere hoedanigheid zijn, bij voorbeeld die van gebruiker of ondernemer. De zakelijke vergunning gaat in beginsel over krachtens rechtsopvolging onder algemene of bijzondere titel op de opvolger in diens hoedanigheid van eigenaar, zakelijk gerechtigde, ondernemer etc.

De mate waarin de persoonlijke kwaliteiten van de aanvrager een rol spelen, verschilt sterk; er is een scala van die vergunningen welke zodanig aan de persoon zijn gebonden dat elke overgang is uitgesloten, tot die, bij welke de persoon van de gerechtigde voor het bestuur van ondergeschikte betekenis is en waar overgang in ruime mate is toegelaten.

Persoonlijke werking zal men voorts eerder aanwezig moeten achten bij de ontheffing dan bij de vergunning. Indien in een regeling de ontheffingsfiguur gebruikt is, geeft dit aan dat het de bedoeling van de wetgever is geweest slechts voor bijzondere gevallen de mogelijkheid te creëren een uitzondering te maken op de algemene regel.

Zou een ontheffing bij rechtsopvolging zonder meer 'mee overgaan' op de rechtsopvolger, dan zou daarmee aan de ontheffingsmogelijkheid het karakter van uitzonderingsbepaling ontnomen worden.

Een voorbeeld van een persoonsgebonden vergunning is de vergunning als bedoeld in artikel 3 van de Drank en Horecawet.

Dit hangt samen met de omstandigheid dat ingevolge deze wet voor het verkrijgen van een vergunning moet worden voldaan aan eisen van vakbekwaamheid, leeftijd en zedelijkheid.

Als een persoonlijke vergunning kunnen ook de standplaatsvergunning en de ventvergunning worden beschouwd.

Dit hangt samen zowel met het - persoonlijke - karakter van de ambulante handel als met de omstandigheid dat het aantal aanvragen om vergunning het aantal te verlenen vergunningen veelal verre overtreft, hetgeen het bestuur noodzaakt een restrictief beleid te voeren. Het zou onredelijk zijn als een standplaats of ventvergunning zonder meer kan worden overgedragen aan een ander terwijl een groot aantal andere gegadigden ook belangstelling heeft voor de desbetreffende standplaats- of ventvergunning.

Een zuiver voorbeeld van een zakelijke vergunning is de vergunning op grond van de Wet milieubeheer. De milieuwetvergunning is van de persoon van de aanvrager c.q. vergunninghouder onafhankelijk. Bezwaren ontleend aan de persoon van de vergunninghouder kunnen geen weigeringsgrond zijn (Kb 14 juli 1920, AB 1920, blz. 38).

Ook bij voorbeeld de reclamevergunning als bedoeld in artikel 4.7.2 heeft een zakelijk karakter. Bij de beoordeling van een aanvraag om een dergelijke vergunning spelen enkel overwegingen van welstand en verkeersveiligheid een rol.

Indien in de verordening of in de vergunning is bepaald dat deze vergunning persoonsgebonden is, terwijl deze vergunning toch vooral verband houdt met de aard van het object waarop zij betrekking heeft, zal deze vergunning weliswaar niet automatisch overgaan op de rechtsopvolger doch aan hem in vele gevallen ook niet licht geweigerd kunnen worden.

Artikel 1.7 Termijnen

Artikel 1.7 bevat een terugrekeningsregeling die voorkomt dat afhandeling op zaterdag of zondag of op een algemeen erkende feestdag of op een vrijdag na 12.00 uur moet plaatsvinden. Dat laatste is gedaan om toch nog over enige uren voor beoordeling en besluitvorming te beschikken.

Hoofdstuk 2 Openbare Orde

Afdeling 1 Orde en veiligheid op de weg

In deze afdeling zijn bepalingen opgenomen bedoeld om zowel het gebruik als de bruikbaarheid van de weg in goede banen te kunnen geleiden. Zoals B. de Goede in zijn boek ‘De straat’ duidelijk maakt, heeft 'de straat' in ons land meer functies dan uitsluitend een verkeersfunctie.

Het gebruik van de straat voor demonstraties, optochten, feesten e.d. wordt door weinigen nog aangemerkt als gebruik dat daar absoluut onverenigbaar mee is. Wel houdt dit in dat deze diverse functies vragen om een regulering van het gebruik.

Het gebruik van de weg is geregeld in de paragrafen 1 tot en met 4, terwijl de bruikbaarheid door middel van paragraaf 5 gereguleerd is. In paragraaf 6 ten slotte zijn bepalingen opgenomen aangaande de veiligheid op de weg.

Paragraaf 1 Bestrijding van ongeregeldheden

Artikel 2.1.1.1 Samenscholing en ongeregeldheden

In dit lid zijn gedragingen aangegeven die door hun dreigende karakter aanleiding kunnen zijn voor verstoring van de openbare orde. Onder 'samenscholing' verstaat Van Dale: 'het groepsgewijze bij elkaar komen van mensen die een dreigende houding aannemen of kwade bedoelingen hebben'.

Onder omstandigheden is het echter denkbaar dat een samenscholing het karakter heeft van bij voorbeeld een betoging. Ingevolge het eerste lid is het tevens verboden zich tezamen met anderen te begeven naar een samenscholing. Door een dergelijk verbod, kan worden voorkomen dat een reeds bestaande samenscholing (verder) escaleert.

Gelet op de Wet openbare manifestaties (WOM, Wet van 20 april 1988, Stb. 1988, nr. 157) moeten dit soort samenscholingen van de werking van dit artikel uitgezonderd worden. In het vijfde lid is dit dan ook gebeurd.

Paragraaf 2 Betogingen

Artikelen 2.1.2.1 e.v. Betogingen, vergaderingen en samenkomsten tot belijden van godsdienst of levensbeschouwing.

De WOM beoogt een eenvormige regeling te geven voor de activiteiten die onder de bescherming van de artikelen 6 en 9 Grondwet vallen. Het gaat daarbij om betogingen, vergaderingen en samenkomsten tot het belijden van godsdienst of levensovertuiging voor zover die op openbare plaatsen gehouden worden.

De WOM kent bepaalde bevoegdheden toe aan de gemeenteraden c.q. burgemeesters:

• ·

  - de bevoegdheid tot het creëren van een kennisgevingstelsel voor betogingen, vergaderingen en samenkomsten tot het belijden van godsdienst of levensovertuiging op openbare plaatsen. De wet laat een zekere variatie toe ten aanzien van kwesties als: voor welke activiteiten is een kennisgeving vereist; aan welke vereisten moet een kennisgeving voldoen; welke voorschriften en beperkingen kunnen opgelegd worden;

• ·

  - de bevoegdheid tot het geven van aanwijzingen;

• ·

  - de bevoegdheid in het uiterste geval de betreffende activiteit te doen beëindigen.

Ten aanzien van vergaderingen en betogingen op andere dan openbare plaatsen kent de WOM uitsluitend repressieve bevoegdheden toe aan de burgemeester (artikel 8 WOM). Voor deze activiteiten is geen voorafgaande kennisgeving vereist.

Wat is nu de betekenis van de begrippen 'openbare en andere dan openbare plaatsen'?

Artikel 1, eerste lid WOM, bepaalt wat een openbare plaats is, namelijk een plaats die krachtens bestemming of vast gebruik open staat voor het publiek. Deze definitie kent dus twee criteria.

Ten eerste moet de plaats openstaan voor het publiek. Dat wil zeggen dat in beginsel een ieder vrij is om er te komen, te vertoeven en te gaan. Dit houdt in dat het verblijf op die plaats niet door de gerechtigde aan een bepaald doel gebonden mag zijn. Dat de plaats 'open staat' betekent voorts dat geen beletsels in de vorm van een meldingsplicht, de eis van voorafgaand verlof, of de heffing van een toegangsprijs gelden voor het betreden van de plaats.

Op grond van het vorenstaande kunnen bij voorbeeld stadions, postkantoren, warenhuizen, restaurants, musea, ziekenhuizen en kerken niet als 'openbare plaatsen' worden aangemerkt. Ook de hal van het gemeentehuis valt buiten het begrip 'openbare plaats'.

Het tweede criterium is dat het openstaan van de plaats dient te zijn gebaseerd op bestemming of vast gebruik. De bestemming ziet op het karakter dat door de gerechtigde aan de plaats is gegeven blijkens een besluit of blijkens de uit de inrichting van de plaats sprekende bedoeling. Een openbare plaats krachtens vast gebruik ontstaat wanneer de plaats gedurende zekere tijd wordt gebruikt als had deze die bestemming, en de rechthebbende deze feitelijke toestand gedoogt.

Voorbeelden van openbare plaatsen in de zin van artikel 1, eerste lid, WOM zijn: openbare wegen, plantsoenen, speelweiden en parken en de voor een ieder vrij toegankelijke gedeelten van overdekte passages, van winkelgalerijen, van stationshallen en van vliegvelden, openbare waterwegen en recreatieplassen.

Paragraaf 3 Verspreiden van gedrukte stukken

Algemeen

Het grondrecht waarmee de gemeentelijke wetgever het meest wordt geconfronteerd is de vrijheid van meningsuiting.

Het relevante artikel 7 van de Grondwet luidt als volgt:

• ·

  1. Niemand heeft voorafgaand verlof nodig om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.

• ·

  2. De wet stelt regels omtrent radio en televisie. Er is geen voorafgaand toezicht op de inhoud van een radio of televisieuitzending.

• ·

  3. Voor het openbaren van gedachten of gevoelens door andere dan in de voorafgaande leden genoemde middelen heeft niemand voorafgaand verlof nodig wegens de inhoud daarvan, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. De wet kan het geven van vertoningen, toegankelijk voor personen jonger dan zestien jaar, regelen ter bescherming van de goede zeden.

• ·

  4. De voorgaande leden zijn niet van toepassing op het maken van handelsreclame.

In het derde lid van artikel 7 wordt het recht tot openbaring van gedachten en gevoelens in algemene zin erkend.

De drukpersvrijheid

De drukpersvrijheid is in het eerste lid als een zelfstandige bepaling opgenomen en vormt een lex specialist ten opzichte van het derde lid. De tekst van het eerste lid is letterlijk gelijk aan die van artikel 7 van de oude Grondwet. Met de handhaving van het grondwetsvoorschrift omtrent de vrijheid van drukpers is beoogd de bestaande jurisprudentie op dat punt intact te laten. Artikel 7 heeft namelijk in de loop der jaren vooral door de jurisprudentie een grote betekenis gekregen.

De constante jurisprudentie op artikel 7 van de oude Grondwet kan als volgt worden samengevat:

• ·

  1. Het in artikel 7 beschermde recht om zonder voorafgaand verlof gedachten en gevoelens door de drukpers te openbaren impliceert het recht om de inhoud van geschreven of gedrukte stukken of afbeeldingen, waarin gedachten en gevoelens zijn geopenbaard, zonder voorafgaand verlof door verspreiding of door enig ander middel in het openbaar aan het publiek bekend te maken.

• ·

  2. Ieder middel tot bekendmaking, dat naast andere middelen zelfstandige betekenis heeft en met het oog op die bekendmaking in een bepaalde behoefte kan voorzien, valt onder de bescherming van artikel 7. Dit betekent dat de bekendmaking van gedachten en gevoelens met behulp van middelen, die in het maatschappelijke verkeer dezelfde functie vervullen als geschriften in eigenlijke zin, is begrepen in de in artikel 7 erkende vrijheid van drukpers. Als 'zelfstandige middelen van bekendmaking' zijn in de jurisprudentie onder meer aangemerkt:

• ·

  - het op de weg uitgeven van strooibiljetten;

• ·

  - het gebruik maken van reclameborden of opschriften aan onroerend goed;

• ·

  - het aanbrengen van aanplakbiljetten op onroerend goed;

• ·

  - het staan of lopen met propagandamiddelen;

• ·

  - het aanbieden van gedrukte stukken bij gelegenheid van het houden van een inzameling (niet het houden van de inzameling zèlf);

• ·

  - verlichte fotovitrine.

• ·

  3. De gemeentelijke wetgever mag niet beperkend optreden ten aanzien van de inhoud van gedrukte stukken e.d., maar is krachtens artikel 149 van de Gemeentewet wèl bevoegd het in het openbaar bekend maken ('verspreiden') van gedrukte stukken e.d. aan beperkingen te onderwerpen in het belang van de openbare orde, zedelijkheid en gezondheid en van andere zaken betreffende de huishouding der gemeente.

Daarbij geldt:

• ·

  1 een vergunningenstelsel (voorafgaand verlof) met betrekking tot het gebruik van een bepaald middel van bekendmaking dat naast andere middelen zelfstandige betekenis heeft, is niet geoorloofd;

• ·

  2 een algemeen verbod tot zodanig gebruik is evenmin toegestaan;

• ·

  3 een (naar tijd, plaats en wijze) beperkt verbod is mogelijk, mits:

• ·

  a. die beperking geen betrekking heeft op de inhoud van de gedrukte stukken, doch gesteld is in het belang van de openbare orde e.d.;

• ·

  b. gebruik 'van enige betekenis' overblijft; anders komt de beperking in feite neer op een algemeen verbod. De uitleg van 'het overblijven van gebruik van enige betekenis' is de laatste tijd in beweging door een aantal uitspraken van lagere rechters. Deze hadden allemaal betrekking op het aanplakken van affiches. Een gevolg voor de toepassing van de leden 1 en 2 van het onderhavige artikel is naar onze mening dat men bij de beperking van het verspreidingsrecht ook met de mogelijkheid voor de 'consument' rekening moet houden om van de aangeboden stukken redelijkerwijs kennis te kunnen nemen; een aan een beperkt verbod verbonden mogelijkheid van ontheffing/vergunning is (dan wel) toelaatbaar.

Artikel 2.1.3.1 Beperking aanbieden e.d. van geschreven of gedrukte stukken of

afbeeldingen

Gekozen is voor een opzet, waarbij de verspreiding is toegestaan behalve op of aan door burgemeester en wethouders aangewezen wegen of gedeelten daarvan. Tevens biedt lid 2 de mogelijkheid het verbod voor die wegen nog weer te beperken tot nader aan te geven dagen en uren, waarbij lid 4 burgemeester en wethouders de bevoegdheid geeft voor het dan nog resterende verbod een ontheffing te verlenen. Van de in lid 1 toegekende bevoegdheid mogen burgemeester en wethouders niet zodanig gebruik maken dat 'geen gebruik van enige betekenis' overblijft.

Paragraaf 4 Vertoning e.d. op de weg

Artikel 2.1.4.1 Dienstverlening

Deze bepaling welke allerlei straatberoepen omvat, komt niet in strijd met artikel 19, derde lid, van de Grondwet, waarin het grondrecht van vrijheid van arbeidskeuze is neergelegd.

Het motief van artikel 2.1.4.2 is het voorkomen van verkeersoverlast, hinder voor anderen etc.

Artikel 2.1.4.2 Straatartiest; straatmuziek

De activiteiten van de straatartiest, straatfotograaf, tekenaar, filmoperateur en gids vallen grotendeels onder de werking van artikel 7, lid 3, van de Grondwet. Artikel 7, lid 3, van de Grondwet laat door zijn formulering (niemand heeft voorafgaand verlof nodig wegens de inhoud), een verbod toe voor andere aspecten van de uiting dan de inhoud, zoals bij voorbeeld de verspreiding. Het is bij de genoemde activiteiten echter moeilijk te scheiden tussen inhoud en verspreiding. Immers, het verbieden van een optreden van een straatartiest op een bepaalde plaats houdt in veel gevallen ook in dat de inhoud van het optreden niet kan worden geuit. Dat betekent dat voor de beperkingsgronden van het in artikel 7, lid 3, opgenomen grondrecht, het best kan worden gekozen voor de beperkingsgronden die bij artikel 7, lid 1, van de Grondwet zijn toegelaten. In artikel 2.1.3.1, Beperking aanbieden e.d. van geschreven of gedrukte stukken of afbeeldingen, is dat uitgewerkt in een verbod met ontheffingsmogelijkheid dat voor bepaalde straten en uren geldt. In artikel 2.1.4.2 is dezelfde redactie gevolgd.

De leden vier tot en met zes zijn toegevoegd aan dit artikel bij de algehele herziening van de APV in 2003. Op grond van het vierde lid kan de burgemeester gebieden aanwijzen waar het een ieder weliswaar vrij staat om op straat muziek ten gehore te brengen, maar alleen als daarbij de in het vierde lid geformuleerde algemene regels in acht worden genomen. Zo wordt enerzijds het belang van straatmuzikanten gerespecteerd, anderzijds het belang gediend van omwonenden, winkeliers en exploitanten en bezoekers van horeca-inrichtingen om te blijven gevrijwaard van onaanvaardbare overlast.

Artikel 2.1.4.3 Verkoop plaatsbewijzen

Deze bepaling verbiedt vanuit het oogpunt van de openbare orde de zwarte verkoop van toegangsbewijzen.

Paragraaf 5 Bruikbaarheid van de weg

Artikel 2.1.5.1 Voorwerpen of stoffen op, aan of boven de weg

Dit artikel geeft burgemeester en wethouders de mogelijkheid greep te houden op situaties welke hinder of gevaar kunnen opleveren dan wel ontsierend kunnen zijn. De reikwijdte van dit artikel wordt beperkt door de Wet milieubeheer, de Woningwet, het Rijkswegenreglement en het Provinciale wegenreglement.

Het artikel beperkt zich niet tot het plaatsen, aanbrengen, of hebben van stoffen of voorwerpen op de weg, maar heeft tevens betrekking op het plaatsen, aanbrengen of hebben van stoffen of voorwerpen aan of boven de weg.

Indien en voor zover de Woningwet van toepassing is, is in zoverre het in artikel 2.1.5.1 gestelde verbod niet van kracht. Een door de Woningwet beschermd belang (bescherming van de welstand) mag dan niet worden meegewogen bij de beslissing omtrent verlening van een vergunning als bedoeld in artikel 2.1.5.1.

Artikel 5 van de Wegenverkeerswet 1994 bepaalt, dat het voor een ieder verboden is zich zodanig te gedragen dat gevaar op de weg wordt veroorzaakt of kan worden veroorzaakt of dat het verkeer op de weg wordt gehinderd of kan worden gehinderd. Gedragingen waarop artikel 2.1.5.1 ziet, kunnen ook onder de reikwijdte van artikel 5 van de Wegenverkeerswet 1994 vallen. Voor zover een hinderlijke gedraging of gevaarlijk gedrag plaatsvindt op de weg, zoals omschreven in voornoemd artikel 5, is artikel 2.1.5.1 niet van toepassing.

Voor een terras behorende bij een horeca-inrichting wordt door de burgemeester vergunning verleend op basis van artikel 2.3.1.13. Een vergunning op basis van artikel 2.1.5.1 is daarmee overbodig geworden.

Artikel 2.1.5.2 Aanleggen, beschadigen en veranderen van een weg

Aan artikel 2.1.5.2 ligt het motief ten grondslag, de aanleg van wegen te binden aan voorschriften met het oog op de bruikbaarheid van die weg. Deze voorschriften mogen echter slechts slaan op datgene wat op de weg zelf betrekking heeft - zoals de grenzen, de afmetingen, het profiel, de hoogte, de wijze van verharding - of wat met die weg ten nauwste verband houdt - zoals beplanting en verlichting langs en van de weg, alsmede de (situering van de) langs of in de weg liggende riolering.

Naast deze min of meer technische voorschriften kan het ook gewenst zijn het tempo van wegenaanleg in de hand te houden. Voorkomen kan dan worden dat wegen voortijdig aangelegd worden waardoor, door de latere aanleg van zogenaamde complementaire openbare voorzieningen, zoals riolering, water en gasvoorziening en verlichting, de bruikbaarheid van die weg gedurende lange tijd sterk verminderd zal zijn, nog daargelaten dat het veel extra kosten met zich mee brengt.

Omdat voor de toepassing van dit artikel o.a. het begrip 'weg' uit de Wegenverkeerswet 1994 gebruikt wordt, is een vergunning vereist voor de aanleg, verandering etc. van wegen die feitelijk voor het openbare verkeer openstaan. Dit betekent dat in beginsel de vergunningsplicht geldt voor de zogenaamde 'eigen wegen'. Ook voor deze wegen is het namelijk wenselijk dat ten behoeve van de bruikbaarheid daarvan voor brandweer, ambulance e.d. voorschriften gesteld kunnen worden omtrent de wijze van verharding, breedte e.d.

Die wenselijkheid is ook aanwezig voor wegen welke bij voorbeeld aangelegd worden op grote bedrijfsterreinen. Daarvoor is in het tweede lid dan ook de toevoeging 'alsmede alle nietopenbare ontsluitingswegen van gebouwen' opgenomen.

Van de vergunningsplicht zijn uitgezonderd de overheden die in de uitvoering van hun publiekrechtelijke taak wegen aanleggen of veranderen. Er mag van uitgegaan worden dat zij hun werkzaamheden mede afstemmen op de bruikbaarheid van de weg.

Het nutsbedrijf zal op grond van artikel 2.1.5.2 een vergunning nodig hebben voor het leggen van leidingen e.d. in een weg.

Dat is niet zo voor telecommunicatiebedrijven en kabeltelevisiebedrijven en de door hen beheerde telecommunicatiekabels met een openbare status (telecommunicatie- en omroepnetwerken). Voor deze werken wordt een regeling getroffen in de Telecommunicatiewet en de daarop gebaseerde gemeentelijke telecommunicatieverordening

Artikel 2.1.5.3 Maken en veranderen van een uitweg

In het vierde lid is aangegeven dat strijd met een geldend bestemmingsplan een dwingende weigeringsgrond vormt. Bij de beoordeling van een vergunningaanvraag moet derhalve altijd worden gelet op de voorschriften die uit het bestemmingsplan voortvloeien.

Paragraaf 6 Veiligheid op de weg

Artikel 2.1.6.1 Veroorzaken van gladheid

Artikel 2.1.6.1 bevat een verbod om tijdens vriezend weer een gevaarlijke situatie te laten ontstaan. Als voorbeeld valt te noemen het wassen van de auto op de openbare weg bij vriezend weer, waardoor plaatselijk een zeer gevaarlijke situatie kan ontstaan.

Artikel 5 van de Wegenverkeerswet 1994 bepaalt, dat het voor een ieder verboden is zich zodanig te gedragen dat gevaar op de weg wordt veroorzaakt of kan worden veroorzaakt of dat het verkeer op de weg wordt gehinderd of kan worden gehinderd. Gedragingen waarop artikel 2.1.6.1 ziet kunnen ook onder de reikwijdte van artikel 5 voornoemd vallen. Voor zover een hinderlijke gedraging plaatsvindt op de weg, zoals omschreven in voornoemd artikel 5, is artikel 2.1.6.1 niet van toepassing.

Artikel 2.1.6.2 Winkelwagentjes

Deze bepaling tracht het 'zwerfkarrenprobleem' enigszins te verkleinen door de winkelbedrijven te verplichten de door de consument gebruikte en achtergelaten winkelwagentjes terstond te verwijderen en op deze winkelwagentjes een herkenningsteken aan te brengen. Is het desbetreffende winkelbedrijf vergunningplichtig op basis van de Wet milieubeheer, dan kunnen voorschriften met betrekking tot winkelwagentjes worden verbonden aan de milieuvergunning.

Artikel 2.1.6.6 Rookverbod in bossen en natuurterreinen

Het verbod heeft tot doel bosbranden te voorkomen en beschadiging van eigendommen tegen te gaan. Het verbod kan evenwel niet zover strekken dat het roken in de gebouwen en in de bijbehorende tuinen die in een bos of natuurgebied liggen, niet meer mogelijk is. De periode waarin het rookverbod geldt, zou van 1 maart tot 1 november kunnen zijn.

Artikel 2.1.6.7 Gevaarlijk of hinderlijk voorwerp

Onder het woord "boord" in het tweede lid wordt verstaan: rand, berm van een weg.

Artikel 2.1.6.7a Gevaarlijke voorwerpen

Mits een relatie met een (mogelijke) verstoring van de openbare orde of veiligheid kan worden gelegd, is het mogelijk in de APV een verbod op te nemen om openlijke voorwerpen bij zich te dragen die als wapen kunnen worden gebruikt om de openbare orde of veiligheid rond bijvoorbeeld een voetbalwedstrijd te verstoren. Van sommige voorwerpen kan vrij snel worden aangenomen, dat de bedoeling van het openlijk bij zich dragen uitsluitend kan zijn de openbare orde of veiligheid te verstoren. Voorbeelden hiervan zijn de in het eerste lid genoemde messen, knuppels en slagwapens. Voor andere voorwerpen ligt de bewijsvoering minder eenvoudig.

Ook bij ‘duidelijke’ voorwerpen moet er sprake zijn van een directe relatie met bijvoorbeeld de voetbalwedstrijd en het voorwerp moet daarbij geen andere betekenis kunnen hebben dan het gebruik als ordeverstorend middel. Het moge duidelijk zijn, dat niet in overtreding is degene die met een honkbalknuppel onderweg is om een honkbalwedstrijd te spelen.

Verder is in het tweede lid van artikel 2.1.6.7a nog aangegeven, dat het in het eerste lid gestelde verbod niet geldt voor wapens die behoren tot de categorieën I, II, III en IV van de Wet wapens en munitie. Wordt een dergelijke bepaling niet opgenomen, dan zou een met hogere regelgeving strijdige situatie kunnen ontstaan.

Tot slot wordt nog opgemerkt, dat alvorens van deze bepaling gebruik kan worden gemaakt het noodzakelijk is dat burgemeester en wethouders een gebied aanwijzen waar het betreffende verbod geldt.

Artikel 2.1.6.9 Voorzieningen voor verkeer en verlichting

De in het derde lid genoemde uitzonderingen hebben betrekking op situaties waarbij het desbetreffende specifieke belang, waterstaatswerken, verkeerslichtinstallatie, trafohuisjes en dergelijke, zich verzetten tegen het aanbrengen van allerlei voorzieningen daarop.

In beginsel biedt de Belemmeringenwet privaatrecht het kader om op het eigendomsrecht van anderen inbreuk te maken. De Belemmeringenwet is echter in haar toepassing bedoeld voor zodanige inbreuken op dat eigendomsrecht waardoor het gebruik van het desbetreffende onroerend goed al dan niet tijdelijk beperkt wordt.

Wanneer daarvan sprake is kan niet een gedoogplicht op grond van het onderhavige artikel geconstrueerd worden. Deze gedoogplicht is alleen dan aanwezig wanneer de voorwerpen, borden of voorzieningen ten behoeve van het openbare verkeer of de openbare verlichting het gebruiksrecht van de eigenaar niet aantasten.

Artikel 2.1.6.11 Objecten onder hoogspanningslijn

Ten behoeve van de aanleg van hoogspanningslijnen wordt in bestemmingsplannen een strook grond als zodanig bestemd en worden tevens gebruiksvoorschriften opgesteld waarmee aantasting van deze bestemming voorkomen moet worden. Hierbij kan eveneens gedacht worden aan voorschriften aangaande de hoogte van toe te laten gebouwen.

Ook sluit het desbetreffende elektriciteitsbedrijf overeenkomsten met de eigenaren van de gronden waarop en waarover de hoogspanningsmasten en leidingen staan c.q. lopen. Deze overeenkomsten beperken, uiteraard tegen een schadevergoeding, de zakelijke rechten van de eigenaren. Zij bevatten dan ook altijd voorwaarden met betrekking tot het gebruik van de gronden onder de hoogspanningslijnen.

Indien echter een bestemmingsplan ontbreekt, bij voorbeeld voor de bebouwde kom, dan bevat artikel 2.1.6.12 een publiekrechtelijke basis om overtreding van deze bepaling, waardoor een zeer gevaarlijke situatie ontstaat, zo nodig met bestuursdwang recht te kunnen zetten. Wel moeten de voorschriften, bij voorbeeld de hoogte van toe te laten gebouwen, i.c. twee meter, uit bestemmingsplan en APV op elkaar afgestemd zijn.

Artikel 2.1.6.14 Opsporen van munitie e.d. met een metaaldetector

Deze bepaling is opgenomen om de overlast van- en de gevaren verbonden aan het opsporen met een metaaldetector e.d. te voorkomen. Het gebruik van deze apparatuur voor archeologische doeleinden kan worden toegestaan d.m.v. een ontheffing. Dit artikel heeft niet ten doel het opsporen van de (met lood gevulde) ballen waarvan gebruik wordt gemaakt bij het zogeheten klootschieten te verbieden.

Afdeling 2 Betaald-voetbalwedstrijden

Artikel 2.2.3 Onnodig opdringen, uitdagend gedrag e.d. bij een betaald-voetbalwedstrijd

Deze bepaling heeft ten doel de openbare orde of veiligheid bij een betaald-voetbalwedstrijd te waarborgen. De bepaling is voornamelijk preventief van aard, in die zin dat hiermee voorkomen kan worden dat (dreigende) situaties uit de hand lopen. Hiertoe is in het eerste lid onder andere opgenomen, dat het verboden is door uitdagend gedrag aanleiding te geven tot wanordelijkheden. Hierbij moet worden gedacht aan de situatie waarin één of meerdere supporters anderen met bijvoorbeeld opruiende taal of gebaren uitlokken tot ordeverstorend gedrag.

Ingevolge het tweede lid kan onder andere worden opgetreden tegen personen die bij een betaald-voetbalwedstrijd bijvoorbeeld een “aardappelschilmesje” in de binnenzak van hun jas meevoeren. Dit meevoeren dient op een zodanige wijze plaats te vinden, dat hiermee de openbare orde of veiligheid in gevaar komt of kan komen. Hiervan zal sprake zijn indien betrokkene het mesje aan anderen toont, met de bedoeling hiermee bij hen een schrikreactie te weeg te brengen.

Het bepaalde in het derde lid spreekt voor zich.

Artikel 2.2.4 Omgevingsverbod

Gelet op de ervaringen met bepaalde supporters(groepen) bij voetbalwedstrijden wordt het wenselijk geacht om, naast de stadionverboden die door de KNVB worden opgelegd, ook de mogelijkheid te hebben om een publiekrechtelijk omgevingsverbod op te leggen.

Afdeling 3 Toezicht op openbare inrichtingen

Paragraaf 1 Toezicht op horeca-inrichtingen

Op horeca-inrichtingen zijn velerlei landelijke regels van toepassing, zoals de Drank- en Horecawet, de Wet milieuheer, het Besluit horeca-, sport- en recreatie-inrichtingen milieubeheer en de Wet op de stads- en dorpsvernieuwing.

Op grond van artikel 149 van de Gemeentewet zijn daarnaast autonome gemeentelijke regels vastgesteld ten aanzien van horeca-inrichtingen, welke zijn samengebracht in de onderhavige Paragraaf 2.3.1. Bij de algehele herziening van de APV in 2003 is deze paragraaf herzien. De veranderingen zijn erop gericht de bepalingen inzake horeca-inrichtingen, zowel wat betreft systematiek als wat betreft eisen waaraan de inrichting en de exploitant / beheerder moeten voldoen, meer te laten aansluiten bij de Drank- en Horecawet en Hoofdstuk 3 van de APV inzake seksinrichtingen. Zo gelden nu voor horeca-inrichtingen in de zin van de APV exact dezelfde inrichtingseisen als voor inrichtingen die vergunningplichtig zijn op grond van de Drank- en Horecawet. Voor het maken van onderscheid bestaat geen goede reden. De herziening van de horecaparagraaf heeft overigens niet tot grote inhoudelijke veranderingen geleid.

Deze paragraaf kent in de eerste plaats een vergunningstelsel voor de exploitatie van horeca-inrichtingen. Door deze vergunningplicht kan de komst van een horeca-inrichting preventief worden getoetst en desgewenst worden tegengehouden. Het belang van de openbare orde en van de bescherming van het woon- en leefklimaat in de omgeving van de horeca-inrichting – aspecten die behoren tot de ‘huishouding van de gemeente’ zoals bedoeld in artikel 124 van de Grondwet – zijn hiermee sterk gediend. Ook een coffeeshop is een vergunningplichtige horeca-inrichting in de zin van paragraaf 2.3.1. De vergunning ziet overigens op de exploitatie als droge horeca-inrichting; het verkopen van softdrugs – immers in strijd met de Opiumwet – wordt niet vergund, maar gedoogd.

De bijzondere verantwoordelijkheid van de beheerder voor de gang van zaken in de horeca-inrichting komt expliciet tot uitdrukking in de aanwezigheidsplicht van artikel 2.3.1.11.

Artikel 2.3.1.13 bevat een regeling voor terrasvergunningen. Het tweede lid bepaalt dat bij een afhaalcentrum geen terras is toegestaan; het plaatsen van een terras zou niet zijn te rijmen met het karakter van een afhaalcentrum als horeca-inrichting waar bezoekers slechts een korte tijd verblijven en geen etenswaren ter plekke kunnen en mogen gebruiken. In het derde lid, onder d, is bepaald dat een aantal in artikel 2.3.1.6 genoemde weigeringsgronden ter zake van de exploitatievergunning ook een zelfstandige weigeringsgrond voor een terrasvergunning vormt. Zo zal een terrasvergunning voor een terras bij een bestaand café kunnen worden geweigerd, indien de aanwezigheid van het beoogde terras het woon- en leefklimaat in de naaste omgeving van het café op ontoelaatbare wijze zou beïnvloeden (artikel 2.3.1.13, derde lid, aanhef en sub d, jo. artikel 2.3.1.6, aanhef en sub b).

Zowel artikel 2.3.1.14 als 2.3.1.16 geven de burgemeester de bevoegdheid een horeca-inrichting te sluiten. Een sluiting op grond van artikel 2.3.1.16 is per definitie tijdelijk. Tevens kan een dergelijk besluit betrekking hebben op meerdere horeca-inrichtingen. Een sluiting op grond van artikel 2.3.1.14 kan ook voor onbepaalde tijd geschieden en zal per definitie betrekking hebben op een specifieke horeca-inrichting die structureel vergunningvoorwaarden overtreedt of zonder vergunning geëxploiteerd wordt.

Op grond van artikel 2.3.1.16 kan de burgemeester daarnaast voor één of meer horeca-inrichtingen tijdelijk andere sluitingsuren vaststellen.

Artikel 2.3.1.15 bevat een regeling van het sluitingsuur. Op grond van de in artikel 2.3.1.15, tweede lid, geattribueerde bevoegdheid heeft de burgemeester de Notitie sluitingstijden beleid Arnhem (1999) vastgesteld. Deze notitie bevat het sluitingstijdenbeleid (inclusief het nachtzakenbeleid). Bij raadsbesluit van 25 februari 2008 is de bepaling zodanig aangevuld, dat ook het sluitingsuur voor buiten het horecaconcentratiegebied gelegen terrassen (00.00 uur) in de APV zelf is neergelegd. Dit betreft overigens geen inhoudelijke wijziging van de sluitingstijden.

Paragraaf 2 Toezicht op inrichtingen tot het verschaffen van nachtverblijf

Op grond van artikel 438 Wetboek van Strafrecht is degene die er zijn beroep van maakt aan personen nachtverblijf te verschaffen verplicht hiervan een doorlopend register te houden. In dit register moet 'onverwijld bij aankomst van de personen die in de door hem gehouden inrichting de nacht zullen doorbrengen' en bij hun vertrek een aantal persoonlijke gegevens worden aangetekend. Het doorbrengen van de nacht moet het hoofddoel van de bezoeker van de inrichting zijn. De bordeelhouder die gasten ontvangt tijdens de nachtelijke uren is derhalve gevrijwaard van de registratieplicht.

Het samenstel van artikel 438 Wetboek van Strafrecht en de APVartikelen heeft als primair doel om, aan de hand van de verstrekte gegevens, de opsporing of aanhouding van door de politie of justitie gezochte personen te vergemakkelijken.

Paragraaf 3 Toezicht op speelgelegenheden

Artikel 2.3.3.1 Speelgelegenheden

De bepaling heeft een ruime opzet. Iedere openbare gelegenheid, waarin de mogelijkheid wordt geboden enig spel te beoefenen waarbij geld of in geld inwisselbare voorwerpen kunnen worden gewonnen of verloren, valt onder het begrip speelgelegenheid.

Een belangrijke beperking is ingebouwd in het tweede lid van artikel 2.3.3.1. Alleen voor de 'exploitatie' van een speelgelegenheid geldt de vergunningplicht. Dat betekent, dat de houder van een café waarin men een kaartje kan leggen, niet zonder meer over een vergunning hoeft te beschikken. Dat is alleen het geval, indien de mogelijkheid tot het beoefenen van het spel bewust met enig winstoogmerk wordt geboden.

De bepaling vult de regeling in de Wet op de kansspelen aan, en wel vanuit een ander motief. De wet heeft namelijk niet tot doel de openbare orde en het woon en leefklimaat te beschermen, maar de speelzucht te kanaliseren, jeugdigen en sociaalzwakkeren te beschermen en illegaal aanbod met daarmee verbonden criminaliteit als fraude tegen te gaan.

Speelautomatenhallen vallen niet onder de bepaling, maar onder de Verordening speelautomatenhallen en dienen op grond van laatstgenoemde verordening over een vergunning van de burgemeester te beschikken.

Afdeling 4 Maatregelen tegen overlast en baldadigheid

Artikel 2.4.1 Betreden gesloten woning of lokaal

In 1997 is artikel 174a van de Gemeentewet in werking getreden. De burgemeester is met toepassing van dit artikel bevoegd tot sluiting van woningen van waaruit (drugs)overlast wordt veroorzaakt. Op grond van artikel 13b Opiumwet is de burgemeester bevoegd om bestuursdwang toe te passen indien in voor het publiek toegankelijke lokalen wordt gehandeld in soft- of harddrugs. Het verdient aanbeveling om - voor de gevallen waarin de woning of het lokaal niet is verzegeld of de verzegeling reeds is verbroken - een strafbepaling op te stellen die het verbiedt om een gesloten pand te betreden. Aangezien de situatie kan ontstaan dat personen de woning of het lokaal moeten betreden wegens dringende redenen, is het derde lid opgenomen.

Artikel 2.4.1a. Verblijfsontzeggingen uitgaansgeweld horecaconcentratiegebied

(rb 25 februari 2008)

De politie heeft in het kader van een evaluatie aangegeven dat de omvang en de aard van het uitgaansgeweld in de binnenstad haar zorgen baart. Terwijl de laatste jaren het totale aantal aangiften van geweld in het politiedistrict Arnhem Veluwezoom langzaam afneemt, neemt het aantal aangiften van geweld in het uitgaansgebied namelijk juist toe. Steeds vaker is er bij deze geweldsincidenten sprake van letsel; het geweld wordt dus grover van aard.

De politie geeft hierbij overigens wel nadrukkelijk aan dat zij geen causaal verband aanwezig acht tussen de wijziging van de sluitingstijden en de stijgende geweldcijfers.

Uit een nadere analyse is de politie gebleken dat een fors deel van de binnen het horecaconcentratiegebied begane geweldsdelicten gepleegd wordt door een relatief klein aantal personen. Het blijkt te gaan om ongeveer vijftig personen die op stapavonden veelvuldig geweld plegen in het uitgaansgebied, waarmee zij een flinke – negatieve – stempel drukken op de sfeer in de binnenstad. Ondanks het feit dat zij vaak veelvuldig strafrechtelijk veroordeeld zijn voor dit geweld, blijven zij dit gewelddadige gedrag tentoonspreiden.

Voor deze groep frequente geweldplegers, die zich ongevoelig toont voor de reguliere strafrechtelijke aanpak, bepleit de politie de introductie van een zogenaamde ‘verblijfsontzegging’ voor het horecaconcentratiegebied. Een verblijfsontzegging is een bestuursrechtelijk besluit, waarbij aan een persoon die in een bepaald gebied (in casu het horecaconcentratiegebied) herhaaldelijk overlast veroorzaakt (in casu door geweld te plegen) een verbod wordt opgelegd om zich gedurende een bepaalde termijn in dat gebied te bevinden. Een bestuursrechtelijke verblijfsontzegging is níet gericht op bestraffing van de betrokkene - leedtoevoeging voor het door hem begane onrecht -, maar op voorkoming van herhaling van het ordeverstorende gedrag in de toekomst. Hieruit vloeit voort dat een verblijfsontzegging pas kan worden opgelegd indien een persoon zich meermaals, en niet slechts eenmalig, heeft misdragen. Alleen dan is namelijk de vrees gerechtvaardigd dat het overlastgevende gedrag zich in de toekomst zal herhalen.

Het in deze bepaling neergelegde systeem komt neer op het volgende. Als de politie een persoon aanhoudt in verband met door hem binnen het horecaconcentratiegebied gepleegd geweld, dan wordt deze persoon gewaarschuwd dat hem door de burgemeester een verblijfsontzegging voor het horecaconcentratiegebied zal worden opgelegd, indien hij zich binnen zes maanden opnieuw gewelddadig gedraagt in het horecaconcentratiegebied. Maakt de betrokkene zich binnen zes maanden opnieuw schuldig aan uitgaansgeweld, dan legt de burgemeester hem een verblijfsontzegging op voor een duur van twee maanden (conform het eerste lid van artikel 2.4.1a). Het verbod – de verblijfsontzegging – geldt slechts voor specifiek benoemde tijdstippen binnen dit tijdvak van twee maanden, en is in dit tijdvak derhalve niet permanent van kracht. Dit ligt bij een verblijfsontzegging in verband met uitgaansgeweld ook niet voor de hand. Dit geweld wordt immers in de regel slechts gepleegd op stapavonden/-nachten, niet op een doorsnee doordeweekse dag. Het is dan ook niet gerechtvaardigd en ook niet noodzakelijk om een dergelijke verblijfsontzegging twee maanden lang continu van kracht te laten zijn. De burgemeester zal een en ander nog nader uitwerken in een korte beleidsnotitie.

Aan een persoon aan wie binnen een periode van twee jaar voor de derde keer een verblijfsontzegging wordt uitgereikt, wordt een verbod voor een duur van vier maanden opgelegd (artikel 2.4.1a, derde lid). Oplegging van een dergelijke lange verblijfsontzegging is onzes inziens dan gerechtvaardigd door het feit dat een dergelijk persoon wel met nadruk kan worden aangemerkt als een groot gevaar voor de openbare orde binnen het horecaconcentratiegebied.

Het instrument verblijfsontzegging is overigens niet nieuw in de Arnhemse APV. Verblijfsontzeggingen kunnen namelijk al worden opgelegd aan overlastveroorzakende harddrugsverslaafden (artikel 2.4.3 APV) en straatprostituees (artikel 3.2.6a APV).

Artikel 2.4.2 Verzamelingen van personen in verband met harddrugs of heling

Dit voorschrift is in 1994 als artikel 73b in de APV opgenomen. Groepsvorming van gebruikers en verkopers van harddrugs op straat heeft een negatieve invloed op de openbare orde. De bestrijding van deze overlast kan niet goed plaatsvinden via toepassing van het algemene verbod op samenscholing vervat in artikel 2.1.1.1.

Bij verzamelingen van gebruikers en handelaren behoeft (nog) geen sprake te zijn van een onmiddellijk dreigende houding of van een concreet lastig vallen van voorbijgangers. Toch bergen deze verzamelingen deze mogelijkheid voortdurend in zich. Daarnaast wekken zij sterke gevoelens van onbehagen en onveiligheid. Daarom geeft dit artikel de burgemeester de bevoegdheid gebieden aan te wijzen waar een samenscholingsverbod voor gebruikers van- en handelaren in harddrugs geldt.

Artikelen 2.4.3 Verblijfsontzeggingen in verband met harddrugs

(In eerste instantie opgenomen als artikel 74c APV in 1994). Oplegging van een verblijfsontzegging brengt een beperking van het in verdragen beschermd recht op bewegingsvrijheid met zich mee. Een beperking van dit recht is toegestaan indien het belang van de openbare orde hiertoe noodzaakt en de beperking niet verder gaat dan strikt noodzakelijk is. Zie het vijfde lid voor een belangrijke beperking van de mogelijkheid om een verblijfsontzegging op te leggen: geen verblijfsontzegging kan worden opgelegd, indien de desbetreffende persoon in het door het college aangewezen gebied zijn woning heeft of er zijn werk of beroep uitoefent.

Artikel 2.4.4 Openlijk gebruik, handel en verkoop

Dit voorschrift, dat gelijkluidend is aan het in 1994 opgenomen artikel 73d APV, richt zich tegen het openlijk gebruiken van harddrugs op straat, in portieken en in voor het publiek toegankelijke gebouwen. Dit gebruik gaat met veel overlast gepaard. Ook voorwerpen die openlijk worden gebezigd als hulpmiddel voor het gebruik vallen onder het verbod. Voor deze benadering is gekozen ten behoeve van een effectieve bestrijding van de overlast. Het gaat overigens niet om de opsporing van de voorwerpen op zich. De bepaling betreft het openlijk voorhanden hebben van de voorwerpen en de uitstraling hiervan op het openbare leven.

Het tweede lid van artikel 2.4.4 is gericht tegen de overlast die wordt veroorzaakt door het steeds weer op bepaalde wegen aanbieden van drugs. De bepaling ziet niet alleen op verkopers, maar ook op kopers.

Het derde lid van artikel 2.4.4 biedt de mogelijkheid tijdelijk inrichtingen te sluiten die aan verslaafden hulpmiddelen verkopen, zoals mesjes, lepeltjes, zilverfolie, weegschalen enz.

Artikel 2.4.5 Plakken en kladden

In het eerste lid is sprake van een absoluut verbod. In de term 'bekladden' ligt reeds besloten dat het daarbij niet gaat om meningsuitingen als bedoeld in artikel 7 van de Grondwet.

Het aanbrengen van aanplakbiljetten op onroerend goed kan worden aangemerkt als een middel tot bekendmaking van gedachten en gevoelens dat naast andere middelen zelfstandige betekenis heeft en met het oog op die bekendmaking in een bepaalde behoefte kan voorzien.

Op het in artikel 7 van de Grondwet gewaarborgde grondrecht zou inbreuk worden gemaakt als die bekendmaking (dit verspreidingsmiddel) in het algemeen zou worden verboden of van een voorafgaand overheidsverlof afhankelijk zou worden gesteld. Artikel 2.4.5 maakt op dit grondrecht geen inbreuk, aangezien het hierin neergelegde verbod krachtens het tweede lid uitsluitend een beperking van het gebruik van dit middel van bekendmaking meebrengt, voor zover door dat gebruik eens anders recht (namelijk dat van de rechthebbende) wordt geschonden. De eis dat 'plakken' slechts is toegestaan indien dit geschiedt (door of) met toestemming van de rechthebbende, komt in het geval dat de gemeente die rechthebbende is, niet neer op het afhankelijk stellen van dat aanplakken van een voorafgaand verlof van de overheid als bedoeld in artikel 7 van de Grondwet. De gemeente die als eigenares van een onroerend goed toestemming verleent of weigert, handelt namelijk in haar privaatrechtelijke hoedanigheid. Niet alleen de plakker of de bekladder kan op grond van het tweede lid van artikel 2.4.5 worden aangepakt, maar ook de opdrachtgever. Ingevolge het bepaalde in het vierde lid geldt het plakverbod niet voor het aanbrengen van meningsuitingen op de door het college aangewezen aanplakborden en overeenkomstig de door het college gestelde nadere regels.

Artikel 2.4.6 Vervoer plakgereedschap e.d.

Door deze bepaling wordt de effectiviteit van het in het vorige artikel opgenomen plakverbod vergroot. Het tweede lid van de bepaling dient aldus te worden verstaan dat de omstandigheid dat de in het eerste lid genoemde stoffen en voorwerpen niet waren bestemd of gebezigd voor handelingen, welke ingevolge de voorgaande bepaling zijn verboden, een rechtvaardigingsgrond oplevert. Bij de voorgestelde redactie is het de opsporingsambtenaar en het OM mogelijk gemaakt aan de hand van de omstandigheden en/of verkregen indrukken na te gaan of al dan niet sprake is van een overtreding als bedoeld in het eerste lid. Een verstandig gebruik van deze bepaling door de opsporingsambtenaar zal overbodige strafvervolging voorkomen.

Artikel 2.4.7 Vervoer inbrekerswerktuigen

Deze verbodsbepaling beoogt het plegen van misdrijven zoals diefstal met braak te bemoeilijken. Een dergelijke verbodsbepaling kan blijkens de jurisprudentie strekken tot bescherming van de openbare orde, zodat regeling bij autonome verordening op grond van artikel 149 van de Gemeentewet is toegestaan.

Artikel 2.4.10 Hinderlijk gedrag op of aan de weg

In een samenleving waarin een groot aantal mensen op een relatief klein grondgebied woont, zal men elkaar hinderen en overlast aandoen. Op basis van artikel 2.4.10 (en ook 2.4.12) kan tegen vormen van onnodige hinder of overlast worden opgetreden.

Artikel 424 van het Wetboek van Strafrecht stelt reeds 'straatschenderij' strafbaar, terwijl artikel 426bis van het wetboek het belemmeren van anderen op de openbare weg met straf bedreigt. Artikel 431 stelt nachtelijk burengerucht strafbaar. Deze handelingen zou men kunnen omschrijven als baldadigheid. De omschrijving is echter strakker dan hetgeen men in het taalgebruik meestal als baldadigheid ervaart. In zijn arrest van 26 februari 1957, NJ 1957, 253 (APV Eindhoven) besliste de Hoge Raad dat uit niets blijkt dat de rijkswetgever de in de artikelen 424 en 426bis geregelde of daarmee verwante stof uitputtend heeft willen regelen. De gemeentelijke wetgever is bevoegd tot aanvulling van deze bepalingen. Ten slotte moet nog gewezen worden op artikel 18 RVV. Dit verbiedt het spelen op de rijbaan en het spelen op andere weggedeelten, indien daardoor gevaar of hinder voor het verkeer kan ontstaan. Deze bepaling strekt echter primair ter bescherming van de verkeersveiligheid. Zie HR 4 maart 1952, NJ 1952, 365 (Baliekluiverarrest).

Artikel 5 van de Wegenverkeerswet 1994 bepaalt dat het voor een ieder verboden is zich zodanig te gedragen dat gevaar op de weg wordt veroorzaakt of kan worden veroorzaakt of dat het verkeer op de weg wordt gehinderd of kan worden gehinderd. De strekking van het begrip weg uit artikel 2.4.10 gaat verder dan het begrip weg als bedoeld in de Wegenverkeerswet 1994. Voor zover een hinderlijke gedraging plaatsvindt op de weg, zoals omschreven in artikel 5 voornoemd, is artikel 2.4.10 niet van toepassing. Werd dit niet uitgesloten, dan zou een met een hogere regelgeving strijdige situatie kunnen ontstaan.

Artikel 2.4.10a Verplichte route

Dit artikel geeft de burgemeester de bevoegdheid aan groepen personen voor te schrijven welke route zij dienen te volgen. Het vervolgens afwijken van deze route is verboden. Op grond van het tweede lid van artikel 2.4.10a kan de burgemeester ontheffing verlenen van het betreffende verbod.

Het voorschrijven van een verplichte route kan gewenst zijn bij betaald-voetbalwedstrijden. De burgemeester kan in een dergelijk geval de supporters van de bezoekende club voorschrijven een verplichte route van het station naar het stadion te volgen, waardoor zij gescheiden kunnen blijven van de supporters van de thuisclub. Reden hiervoor is dan de angst, dat door het uitwaaieren van de groep supporters over de stad verstoringen van de openbare orde te verwachten zijn.

De bepaling spreekt verder over “door de burgemeester aangewezen groepen van personen”. Dit verplicht de burgemeester concreet de groep te benoemen waar het om gaat. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door de formulering “degenen die zich door kleding, uitrusting en/ of gedraging manifesteren als supporter van …/ deelnemer aan de actie tegen …”. Verder kan de groep nader worden aangeduid door de plaats aan te geven waar de groep zich bevindt, de handelingen die de leden van de groep op dat moment verrichten, de grootte van de groep of door vermelding van de taal of de herkomst of nationaliteit van de leden van de groep.

Artikel 2.4.13

Gedrag in voor publiek toegankelijke ruimten e.d.

De werking van dit artikel is uitgebreid om onder andere stropers in de buitengebieden of zwervers en drugsdealers in parken te kunnen weren.

Artikel 2.4.14 Neerzetten van fietsen e.d.

Artikel 2.4.14 Neerzetten van fietsen e.d.

Het plaatsen van voertuigen is op verschillende plaatsen geregeld, steeds met een wisselende bedoeling: de instandhouding van het plantsoen, het tegengaan van diefstal of verkeersbelangen. In dit artikel gaat het om de voorkoming van overlast.

Het neerzetten van fietsen en bromfietsen tegen panden welke niet door de eigenaren van die voertuigen worden bezocht of op plaatsen waar deze voertuigen hinder of schade kunnen teweegbrengen, geeft vaak aanleiding tot klachten.

Artikel 2.4.14 geeft de mogelijkheid hiertegen in voorkomende gevallen op te treden.

Artikel 2.4.16 Bespieden van personen

Het artikel zal alleen in excessieve situaties worden toegepast. De politie zal in het algemeen pas optreden, indien burgers klachten hebben geuit over voyeurs. Zie tevens artikel 285b van het Wetboek van Strafrecht (stalking).

Artikel 2.4.17 Bewakingsapparatuur

Deze bepaling strekt evenals de vorige bepaling ter bescherming van de privacy. Deze bepaling heeft speciaal betrekking op het misbruik van bewakingscamera's, namelijk het zodanig gebruik van dergelijke apparatuur dat daardoor inbreuk wordt gemaakt op eens anders privacy.

Onder bewakingsapparatuur kan verstaan worden apparatuur - met name camera's - die is aangebracht met het oogmerk om bepaalde objecten en daarbij of daarin aanwezige personen te kunnen gadeslaan. Te denken is daarbij aan de entree van een bankgebouw, de ruimten binnen banken, winkelbedrijven, parkeergarages, parkeerplaatsen en dergelijke.

Het is niet mogelijk en niet wenselijk om installaties en het gebruik van bewakingscamera's zonder meer te verbieden. Wanneer zulks geschiedt binnen winkelbedrijven, in parkeergarages en op particuliere terreinen bij bedrijven zijn dat geen zaken waarop het gemeentebestuur greep kan uitoefenen. Zodra echter aspecten van openbaar belang in het geding komen, komt men daarmee op het terrein van de huishouding van de gemeente waarop regelend en besturend kan worden opgetreden. In situaties waarin de persoonlijke levenssfeer van de burgers in het geding komt door gedragingen van anderen, zelfs als dit geschiedt vanaf eigen particulier terrein of gebouw, is een regeling via de Algemene Plaatselijke Verordening wenselijk. Dit geldt te meer nu een regeling van dit soort zaken in het Wetboek van Strafrecht ontbreekt.

Artikel 2.4.19 Alarminstallaties

Bedrijfsgebouwen en particuliere woningen zijn veelal door middel van alarminstallaties beveiligd tegen overval en inbraak. Deze op zich goede ontwikkeling heeft evenwel ook een negatieve kant; het komt nogal eens voor dat deze alarminstallaties nodeloos afgaan. Uit de praktijk blijkt dat het percentage nodeloze alarmoproepen zeer hoog is. De oorzaken van een nodeloos alarm zijn legio. Soms worden bedieningsfouten gemaakt bij het in en uitschakelen van alarmapparatuur. Ook kwaliteitsgebreken, installatiefouten en onderhoudsgebreken kunnen een nodeloos alarm opleveren. Daarnaast zijn een integraal beveiligingsplan en de inpassing van de alarminstallatie in de fysieke omgeving van het te beveiligen complex, voorwaarden voor een optimale beveiliging zonder nodeloos alarm.

Nodeloos alarm legt een onaanvaardbaar tijdsbeslag op de beperkte capaciteit van de politie, terwijl ook de effectiviteit en de geloofwaardigheid van de beoogde veiligheidsmaatregelen worden aangetast. Daarnaast ondervinden omwonende burgers overlast van het luide alarm. Deze negatieve kanten kunnen worden beperkt door invoering van een gemeentelijk vergunningsstelsel. Een zodanig stelsel heeft in de eerste plaats het voordeel dat het gemeentebestuur inzicht krijgt in welke objecten van een luidalarminstallatie zijn voorzien en welke soort installatie het betreft. Daarnaast kan het gemeentebestuur door het verbinden van voorschriften aan de vergunning gemakkelijker greep houden op niet goed functionerende installaties. Zo nodig kan het gemeentebestuur bij veelvuldig terugkerend nodeloos alarm de verleende vergunning intrekken. Het spreekt vanzelf dat samenwerking in dezen tussen gemeentebestuur en politie geboden is. Door toezending van een afschrift van de verleende vergunning is ook de politie op de hoogte van de aanwezigheid van luidalarminstallaties.

Tegenover de overlast staat dat de preventieve werking en de gunstige resultaten van beveiliging door alarmapparatuur niet uit het oog mogen worden verloren.

Alarminstallaties kunnen worden onderscheiden in luide en stille alarminstallaties. Ook combinaties van beide komen voor. Luid alarm is zichtbaar en hoorbaar door zwaailampen, verlichting, sirenes en bellen die op, aan of rond het object zijn aangebracht. Bij stil alarm is de oproep niet op of rond het object waarneembaar. Bij stil alarm gaat een waarschuwing via een detectiesysteem in het beveiligde object naar de meldkamer van de politie of bereikt de politie via tussenkomst van een particuliere alarmcentrale. De APV heeft geen betrekking op stille alarminstallaties. De reden hiervoor is dat een stil alarm geen weerslag heeft op de openbare orde en het woon en leefklimaat. Het opnemen van bepalingen in de APV die betrekking hebben op het aanbrengen en hebben van stille alarminstallaties zou een overschrijding van de grenzen van artikel 149 van de Gemeentewet betekenen.

Artikel 2.4.20 Loslopende honden, verboden plaatsen, identificatie

Dit artikel is gericht op het voorkomen van overlast door loslopende honden. Het tweede lid ziet op zogenaamde ‘hondenlosloopplaatsen’.

Artikel 2.4.21 Verontreiniging door honden

Aan dit artikel ligt in zijn algemeenheid het motief van voorkoming en bestrijding van overlast door hondenpoep en de bescherming van de volksgezondheid ten grondslag. De strafbaarheid wordt opgeheven indien de uitwerpselen direct worden verwijderd. Al zal de handhaving (betrapping op heterdaad) moeilijkheden opleveren, men mag hopen dat er een sterke preventieve invloed van deze bepaling uitgaat. Het derde lid heeft betrekking op de zogenoemde hondenuitlaatplaatsen.

Artikel 2.4.22 Gevaarlijke en blaffende honden

Op 1 februari 1993 is de Regeling agressieve dieren van kracht geworden. In genoemde regeling, die is gebaseerd op de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren, zijn maatregelen genomen voor het type pitbullterriër. Voor dit type hond kunnen geen maatregelen op basis van de APV meer worden getroffen.

Het vijfde lid geeft het college de bevoegdheid om op te treden tegen (de eigenaren van) honden die door aanhoudend geblaf of gejank hinderlijk voor de omgeving zijn of de nachtrust verstoren.

Artikel 2.4.25 Bedelarij

In Arnhem wordt, zoals in veel grotere gemeenten, in toenemende mate overlast ondervonden van bedelaars. Dit geldt met name voor het stadscentrum. Sommige bedelaars – vaak harddrugsverslaafden – gedragen zich zeer hinderlijk en agressief. Zij klampen voorbijgangers aan, versperren hen de weg of volgen hen enige tijd. Dit veroorzaakt overlast, ergernis en een dreigende sfeer. Hiermee komt de openbare orde, het ordelijke verloop van het openbare leven, in het geding. Sinds de opheffing van de strafbaarstelling van bedelarij in het Wetboek van Strafrecht (voormalig artikel 432) kan echter niet langer tegen bedelarij worden opgetreden.

Bij deze opheffing heeft de wetgever echter expliciet aangegeven, dat tegen bedelarij die de openbare orde verstoort of dreigt te verstoren zo nodig kan worden opgetreden op basis van een gemeentelijke (autonome) regeling. Op grond van artikel 149 van de Gemeentewet is nu een dergelijk regeling ter zake van bedelarij in het leven geroepen.

De verkoop van de ‘straatkrant’ of een dergelijke krant kan niet als bedelarij worden aangemerkt. Hetzelfde geldt voor het spelen van muziek en het vervolgens vragen om een geldelijke bijdrage van passanten of toehoorders.

Op grond van dit artikel kan het college voor gebieden waar bedelaars overlast veroorzaken een bedelverbod instellen.

Afdeling 5 Bepalingen ter bestrijding van heling van goederen

Artikel 2.5.1 Begripsomschrijvingen

A.

Voor de omschrijving van het begrip 'handelaar' verwijst artikel 437, lid 1, Sr. naar de algemene maatregel van bestuur op grond van dit artikel.

Artikel 1 van dit besluit noemt als handelaren hier bedoeld: opkopers en handelaren in gebruikte en ongeregelde goederen, platina, goud, zilver, edelstenen, uurwerken, kunstvoorwerpen, auto's, motorfietsen, bromfietsen, fietsen, foto, film, radio, en videoapparatuur en apparatuur voor automatische registratie. De handelaren in antiek en curiosa zijn tevens handelaren in gebruikte en ongeregelde goederen, zodat zij niet apart behoeven te worden vermeld.

B.

B.Artikel 437, eerste lid, onder a, Sr. verplicht de handelaar in dat artikel bedoeld, tot het aantekening houden van het verwerven dan wel voor handen hebben van alle gebruikte en ongeregelde goederen. In artikel 2 van de algemene maatregel van bestuur op grond van dit artikel worden regels gegeven betreffende de wijze van aantekening houden. Omdat de wet en een algemene maatregel van bestuur reeds voorzien in de regeling betreffende een zogenaamd inkoopregister, kan hierover niets meer door de gemeentelijke wetgever worden geregeld. Artikel 437ter Sr. biedt de raad uitdrukkelijk wel de mogelijkheid om in een verordening regels te stellen met betrekking tot het opstellen van een verkoopregister.

Artikel 2.5.5 Handel in horecainrichtingen

Het is bekend dat in sommige cafés regelmatig gestolen goed verhandeld wordt. Het komt voor dat drugverslaafden naar bepaalde cafés gaan om daar gestolen goederen aan de man te brengen. Artikel 2.5.5 sluit aan op het in artikel 14 van de Drank en Horecawet neergelegde verbod tot het uitoefenen van de kleinhandel. Dit laatste verbod ziet slechts op verkoophandelingen. In artikel 2.5.5 is een uitzondering opgenomen ten aanzien van openbare verkopingen en veilingen.

Afdeling 6 Vuurwerk

Artikel 2.6.1 Begripsomschrijving

De onderhavige afdeling bevat slechts een regeling voor consumentenvuurwerk in de zin van het Vuurwerkbesluit en heeft dus nadrukkelijk geen betrekking op professioneel vuurwerk in de zin van dat besluit. Voor het tot ontbranding brengen van laatstgenoemd vuurwerk is op grond van het Vuurwerkbesluit een vergunning van het college van gedeputeerde staten vereist.

Artikel 2.6.2 Afleveren van vuurwerk

In dit artikel is bepaald dat het verboden is om zonder vergunning van het college in de uitoefening van een bedrijf of nevenbedrijf vuurwerk af te leveren of ter aflevering aanwezig te houden. Hiermee kan het aantal verkooppunten gereguleerd worden, in het belang van de handhaving van de openbare orde. Artikel 2.6.2 is gebaseerd op artikel 149 van de Gemeentewet.

Artikel 2.6.3 Bezigen van vuurwerk

In het Vuurwerkbesluit is bepaald dat het verboden is om vuurwerk af te steken op een ander tijdstip dan tussen 31 december 10.00 uur en 1 januari 02.00 uur van het daarop volgende jaar. Het afsteken van vuurwerk wordt op dit tijdstip toelaatbaar geacht vanwege de koppeling van het vuurwerkgebruik aan de feestelijkheden rond de jaarwisseling en de inbedding daarvan in de Nederlandse volkscultuur.

Toch kunnen er, ondanks dat dit alleen op oudejaarsdag is toegelaten, plaatsen zijn waar het afsteken van vuurwerk te allen tijde niet toelaatbaar moet worden geacht (bijvoorbeeld bij ziekenhuizen, bejaardentehuizen, huizen met rieten daken, in drukke winkelstraten, bij dierenasiels enz.). Dit artikel geeft het college de bevoegdheid om plaatsen aan te wijzen waar het afsteken van vuurwerk te allen tijde verboden is. Het tweede lid maakt het mogelijk om op te treden tegen het bezigen van vuurwerk in bijvoorbeeld een promenade, een passage, een portiek of een volksverzameling. Artikel 2.6.3 is evenals artikel 2.6.2 gebaseerd op artikel 149 van de Gemeentewet.

Afdeling 7 Bestuurlijke ophouding

Artikel 2.7.1 Bestuurlijke ophouding

Ingevolge het wetsvoorstel bestuurlijke ophouding zijn de artikel 154a en 176a in de Gemeentewet opgenomen. Bestuurlijke ophouding is het op een bepaalde plaats onderbrengen en vasthouden van groepen ordeverstoorders, met inbegrip van het overbrengen naar die plaats. De ophouding mag maximaal 12 uur duren. De burgemeester kan tot bestuurlijke ophouding overgaan in situaties als bedoeld in artikel 175 van de Gemeentewet. Dit betekent dat er sprake moet zijn van oproerige beweging of andere ernstige wanordelijkheden of als er ernstige vrees bestaat voor het ontstaan daarvan. Voorwaarde is wel, dat er sprake is van overtreding van een specifiek verordeningvoorschrift dat strekt tot handhaving van de openbare orde of beperking van gevaar in omstandigheden als bedoeld in artikel 175 van de Gemeentewet. Verder dient het ophouden noodzakelijk te zijn ter voorkoming van voortzetting of herhaling van de niet-naleving en dient de naleving redelijkerwijs niet op andere geschikte wijze te kunnen worden verzekerd. Situaties waarin bestuurlijke ophouding een probaat middel kan zijn, zijn blokkades, krakersrellen en ordeverstoringen bij (risico)wedstrijden in het betaald voetbal.

Op grond van artikel 154a van de Gemeentewet kan de gemeenteraad bij verordening de burgemeester de bevoegdheid verlenen om door de burgemeester aangewezen groepen van personen te doen ophouden. Hierbij dient de raad specifiek aan te geven, welke voorschriften zich lenen voor bestuurlijke ophouding. Artikel 2.7.1 voorziet in een dergelijke regeling op grond van artikel 154a van de Gemeentewet.

De zinsnede ‘overeenkomstig artikel 154a van de Gemeentewet’ impliceert dat aan alle voorwaarden van het betreffende artikel moet worden voldaan, voordat de burgemeester een besluit tot bestuurlijke ophouding kan nemen. De voorwaarden zijn hiervoor beschreven.

De bepaling spreekt verder over ‘door hem (= de burgemeester) aangewezen groepen van personen’. Dit verplicht de burgemeester concreet de groep te benoemen waarop de bestuurlijke ophouding wordt toegepast.

Tot slot wordt opgemerkt, dat ingevolge artikel 176a van de Gemeentewet de burgemeester na overtreding van een specifiek voorschrift van een noodbevel of noodverordening zelfstandig kan besluiten door hem aangewezen groepen van personen bestuurlijk te doen ophouden.

Afdeling 8 Preventief fouilleren

Artikel 2.8.1 Veiligheidsrisicogebieden

Op grond van artikel 151b van de Gemeentewet kan de raad aan de burgemeester bij verordening de bevoegdheid verlenen om gebieden aan te wijzen waar de Officier van Justitie de bevoegdheid krijgt enkele aan hem in de Wet Wapens en Munitie toegekende bevoegdheden uit te oefenen. Het gaat dan om bevoegdheden om in het aangewezen gebied vervoermiddelen te onderzoeken, een ieders kleding te onderzoeken en te vorderen dat verpakkingen die men bij zich draagt, worden geopend.

De burgemeester kan een gebied als veiligheidsrisicogebied aanwijzen als uit feiten en omstandigheden blijkt dat er in dat gebied sprake is van verstoring van de openbare orde door de aanwezigheid van wapens, dan wel bij ernstige vrees voor het ontstaan daarvan. De aanwijzing wordt gegeven voor een bepaalde duur die niet langer is dan- en voor een gebied dat niet groter is dan strikt noodzakelijk voor de handhaving van de openbare orde. Voordat de burgemeester een gebied aanwijst, pleegt hij overleg met de Officier van Justitie in het in artikel 14 van de Politiewet bedoelde overleg.

Hoofdstuk 3 Seksinrichtingen, sekswinkels, straatprostitutie

e.d.

Afdeling 1 Begripsomschrijvingen en nadere regels

Artikel 3.1.1 Begripsomschrijvingen

Het betreft hier een nadere precisering van een aantal in de verordening gebruikte definities.

Artikel 3.1.1, onder a en b: Prostitutie en prostituee

Deze omschrijving van het begrip ‘prostitutie’ is afgeleid van de definitie in artikel 250a, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht.

Artikel 3.1.1, onder c: Seksinrichting

Het begrip seksinrichting is het centrale begrip in deze verordening. Seksinrichtingen zijn er in verschillende varianten. Daarom is in deze definitie bewust gekozen voor een algemene omschrijving. Die omschrijving sluit aan bij het spraakgebruik en in diverse rechterlijke uitspraken gehanteerde definities (zie onder andere: Pres. Rb Amsterdam 24 januari 1997, Awb 96/12338 Gemwt; niet gepubliceerd).

De belangrijkste vereisten in deze definitie zijn de publieke toegankelijkheid, bedrijfsmatige exploitatie en de seksuele handelingen. ‘Seksinrichting’ als hier omschreven (en vergunningplichtig uit hoofde van artikel 3.2.1, eerste lid) zijn inrichtingen waarin op bedrijfsmatige wijze seksuele diensten worden verleend, dan wel waarin deze diensten in een zodanige omvang en met een zodanige frequentie worden aangeboden dat die als bedrijfsmatig kunnen worden aangemerkt. Van bedrijfsmatige exploitatie is in beginsel geen sprake als op het woonadres van de prostituee enkel en uitsluitend door deze prostituee zelf wordt gewerkt en er in deze woning slechts één werkplek aanwezig is. Dit ligt weer anders als de thuiswerkster onderdeel uitmaakt van een organisatie.

In de definitie is gekozen voor de term ‘besloten ruimte’, omdat dit meer omvat dan het begrip ‘gebouw’. Onder besloten ruimte worden ook begrepen een vaar- of een voertuig. Het bijvoeglijk naamwoord ‘besloten’ duidt erop dat de ruimte zich niet in de open lucht bevindt. Het moet dus gaan om een overdekt en geheel of gedeeltelijk door wanden omsloten ruimte, die al dan niet met enige beperking voor het publiek toegankelijk is. Een besloten gebouw kan ook uit meerdere panden bestaan die vanaf verschillende plaatsen voor het publiek toegankelijk zijn, waarbij de panden onderling op een zodanige wijze met elkaar in verbinding staan dat zij van binnenuit benaderd kunnen worden.

Veel voorkomende vormen van seksinrichtingen zijn in deze omschrijving uitdrukkelijk genoemd. Dit om iedere discussie over de vraag of dit type inrichting als seksinrichting dient te worden aangemerkt, te voorkomen. Dit zijn: (raam)prostitutiebedrijven, erotische-massagesalons, seksbioscopen, seksautomatenhallen en sekstheaters of parenclubs.

Onder een prostitutiebedrijf worden niet alleen bordelen en clubs begrepen, maar ook andere ruimten waarin prostitutie plaatsvindt, zoals zogenaamde prostitutiehotels die speciaal aan prostituees voor korte tijd kamers verhuren. Onder raamprostitutiebedrijf dient te worden verstaan een inrichting met één of meer ramen van waarachter de prostituee tracht de aandacht van passanten op zich te vestigen. Een seksbioscoop is een inrichting waarin hoofdzakelijk vertoningen van erotisch-pornografische aard worden gegeven door middel van audiovisuele apparatuur. Dit is in afwijking van een seksautomatenhal, waarin dergelijke vertoningen van erotisch-pornografische aard worden gegeven door middel van automaten en van een sekstheater, waarin deze vertoningen anders dan door middel van audiovisuele apparatuur of automaten – met andere woorden ‘live’- worden gepresenteerd. Voor zowel de seksbioscoop, de seksautomatenhal als het sekstheater geldt dat daarin hoofdzakelijk voorstellingen van erotisch-pornografische aard worden gegeven. Een café bijvoorbeeld, waarin incidenteel een stripteaseoptreden plaatsvindt, dient derhalve niet als ‘sekstheater’ te worden aangemerkt. Zo’n optreden moet echter worden beschouwd als een evenement (een ‘voor publiek toegankelijke verrichting van vermaak’), waarvoor volgens artikel 5.7.1 een vergunning van de burgemeester vereist is.

Artikel 3.1.1, onder d: Escortbedrijf

Een escortbedrijf is een bedrijf dat - meestal telefonisch - bemiddelt tussen klanten en prostituees. De prostituee bezoekt de klant, of gaat met de klant naar een andere plaats. Een escortbedrijf is geen inrichting. Het kan een kantoortje zijn, maar ook een telefooncentrale, of zelfs een website op Internet. Een escortbedrijf biedt de services actief aan door middel van advertenties en andere reclame-uitingen. Uiteraard kan er ook sprake zijn van een combinatie van een seksinrichting en een escortbedrijf.

Artikel 3.1.1, onder e: Sekswinkel

De omschrijving van het begrip ‘sekswinkel’ is ontleend aan artikel 1 van de Winkeltijdenwet. Ook in deze begripsomschrijving is bepaald dat hoofdzakelijk van verkoop van goederen van erotisch-pornografische aard sprake moet zijn. Zonder die aanduiding zouden immers vele tijdschriftenwinkels als sekswinkel moeten worden aangemerkt.

Op de openingstijden van sekswinkels is het regime van de Winkeltijdenwet van toepassing. Een sekswinkel is geen ‘seksinrichting’ als hierboven omschreven; de exploitatie ervan is niet onderworpen aan de vergunningplicht van artikel 3.2.1, eerste lid. Indien het echter een sekswinkel betreft waar tevens seksuele handelingen worden verricht, dient er een vergunning voor een seksinrichting, ingevolge het bepaalde in deze paragraaf, te worden aangevraagd.

Artikel 3.1.1, onder h: Bezoeker

Niet alle in de inrichting aanwezige personen moeten als ‘bezoeker’ worden aangemerkt. Van het begrip ‘bezoeker’ zijn behalve de exploitant, de beheerder(s), de prostituees en de personeelsleden van de exploitant, tevens toezichthouders en opsporingsambtenaren uitgezonderd, alsmede andere personen wier aanwezigheid in de inrichting wegens dringende redenen noodzakelijk is (hierbij valt te denken aan personen die de inrichting moeten kunnen betreden voor het leveren van goederen, of voor het uitvoeren van reparatie- of onderhoudswerkzaamheden).

Artikel 3.1.2 Bevoegd bestuursorgaan

De artikelen 160 en 174 van de Gemeentewet maken de hier gegeven bevoegdheidsafbakening noodzakelijk. Volgens artikel 160 is het college belast met de uitvoering van raadsbesluiten (waaronder autonome verordeningen als deze) tenzij bij of krachtens de wet de burgemeester daarmee is belast. Dit laatste doet zich hier voor: artikel 174 belast de burgemeester namelijk met ‘het toezicht op de openbare samenkomsten en vermakelijkheden, alsmede op de voor het publiek openstaande gebouwen en daarbij behorende erven’ (eerste lid) en met ‘de uitvoering van verordeningen voor zover deze betrekking hebben op het in het eerste lid bedoelde toezicht’ (derde lid).

In veruit de meeste gevallen dient de burgemeester derhalve te worden aangemerkt als het bevoegde bestuursorgaan. Zijn bevoegdheid betreft namelijk de voor het publiek openstaande gebouwen en de openbare samenkomsten en vermakelijkheden. In de definitie van seksinrichtingen is echter het ruimere begrip ‘ruimte’ opgenomen. Dat betekent dat het college bevoegd is als het gaat om met name vaar- en voertuigen. Ook is het college bevoegd als het gaat om escortbedrijven. Het gebruik van de openbare weg, waarbij in dit verband gedacht moet worden aan de aanwijzing van tippelzones, is een bevoegdheid van het college. Om deze afbakening - waar aan de orde - niet steeds opnieuw volledig te moeten weergeven, is in hoofdstuk 3 het begrip ‘bevoegd bestuursorgaan’ gehanteerd en is dat in artikel 3.1.2 eenmalig gedefinieerd.

Artikel 3.1.3 Nadere regels

Voorschriften die voor de exploitatie van alle (of bepaalde categorieën) seksinrichtingen zouden moeten gelden, kunnen krachtens dit artikel (delegatie) door het college worden vastgesteld als algemeen verbindende voorschriften.

Ook kan het bevoegde bestuursorgaan zelf beleidsregels vaststellen als bedoeld in artikel 4:81 van de Awb.

Afdeling 2 Seksinrichtingen, straatprostitutie, sekswinkels en

dergelijke

Artikel 3.2.1 Seksinrichtingen

Eerste lid

Uit het eerste lid vloeit een voor de hele gemeente geldende vergunningplicht voort. Er is voor gekozen om escortbedrijven ook aan de vergunningplicht te onderwerpen. Uit onderzoek blijkt dat exploitanten van seksinrichtingen deze bedrijven vaak combineren met een escortservice en de prostituees vaak in verschillende branches werkzaam zijn. Omdat de branches zo met elkaar verweven zijn, ligt een vergunningplicht voor beide branches voor de hand.

Ook de wijziging van de seksinrichting of van het escortbedrijf en een wijziging van de wijze van exploitatie vallen onder de vergunningplicht. Dit betekent dus dat wanneer de exploitant bijvoorbeeld veranderingen aanbrengt aan de inrichting of een nieuwe beheerder aanstelt, een nieuwe vergunning dient te worden aangevraagd. Dit om te voorkomen dat de vergunning uit de pas loopt met de feitelijke situatie.

Tweede lid

In het tweede lid is bepaald dat in de aanvraag ten minste moet zijn vermeld wat de aard van de seksinrichting of het escortbedrijf is en wie de exploitant en de beheerder zijn. Voor de beoordeling van de vergunningaanvraag is de aard van de seksinrichting of het escortbedrijf relevant. Het is van belang te weten of het om bijvoorbeeld een prostitutiebedrijf of een sekstheater gaat, of een combinatie.

Door wie de inrichting zal worden geëxploiteerd en beheerd is relevant, omdat deze personen niet van slecht levensgedrag mogen zijn en dienen te voldoen aan de eisen van zedelijk gedrag, zoals gesteld in artikel 3.2.2. De vergunningverlening is bovendien persoonsgebonden en niet overdraagbaar. Dit blijkt uit artikel 1.5.

Blijkens artikel 4:5, eerste lid, van de Awb kan het niet-overleggen van de in het tweede lid genoemde gegevens voor het bevoegde bestuursorgaan aanleiding zijn om – mits gelegenheid tot aanvulling is geboden- de aanvraag niet te behandelen.

Artikel 3.2.2 Gedragseisen exploitant en beheerder

De opheffing van het algemene bordeelverbod is onder meer gericht op het ‘decriminaliseren’ van de niet langer strafbare vormen van (exploitatie van) prostitutie. Daarom is het, ook volgens de wetgever, van belang dat bij de besluitvorming over een aanvraag om vergunning voor het exploiteren van een seksinrichting of escortbedrijf rekening gehouden kan worden met de antecedenten van de daarbij betrokken personen: de exploitant en de beheerder(s). Daartoe is het Besluit inlichtingen justitiële documentatie (Stb. 1999, 353) gewijzigd. Als gevolg van deze wijzing kunnen aan het orgaan dat bevoegd is vergunningen af te geven, gegevens uit de justitiële documentatieregisters worden verstrekt over personen die als exploitant of beheerder zijn vermeld in een aanvraag.

In artikel 3.2.2. wordt zo veel mogelijk dezelfde terminologie gehanteerd en worden nagenoeg dezelfde eisen gesteld als in de Drank- en Horecawet en het daarop gebaseerde Besluit eisen zedelijk gedrag Drank- en Horecawet 1999. Dit heeft als voordeel dat voor seksinrichtingen waarvoor tevens een vergunning krachtens de Drank- en Horecawet is vereist, één antecedentenonderzoek kan worden verricht. In aanvulling op het Besluit eisen zedelijk gedrag Drank- en Horecawet 1999 zijn in deze bepaling zedendelicten en mishandeling uit het Wetboek van Strafrecht en overtredingen van de Vreemdelingenwet en de Wet arbeid vreemdelingen opgenomen. De toevoeging van bepalingen over misdrijven tegen de zeden en mishandeling dienen ter bescherming van de prostituees. De relevantie van de opname van de Vreemdelingenwet en de Wav is gelegen in de bestrijding van de mensenhandel. De bepalingen over misdrijven tegen het openbare gezag zijn opgenomen ter bescherming van de (gemeentelijke) toezichthouders, die regelmatig inspectiebezoeken zullen moeten afleggen in de inrichtingen.

Net als in de Drank- en Horecawet kan de aanduiding ‘in enig opzicht van slecht levensgedrag’ in het eerste lid onder b. meer omvatten dan hetgeen gesteld is in de navolgende leden. Anders gezegd: lid 2 tot en met 5 geven aan wanneer in elk geval sprake is van ‘in enig opzicht van slecht levensgedrag’. Deze opsomming is niet limitatief.

Artikel 3.2.3 Sluitingsuur

Eerste lid

De in het eerste lid opgenomen sluitingsbepaling is gegrond op artikel 149 van de Gemeentewet. De raad kan verplichte sluitingstijden voor openbare (waaronder seks-)inrichtingen vaststellen ter bescherming van de openbare orde of de woon- en leefomgeving, ter voorkoming of beperking van overlast en dergelijke. Deze bevoegdheid houdt evenzeer in dat een afwijkende sluitingsplicht kan worden vastgesteld voor de zondag.

De hier opgenomen sluitingsurenregeling heeft geen betrekking op sekswinkels. Zoals hiervoor al aangegeven is op sekswinkels het regime van de Winkeltijdenwet van toepassing.

Tweede lid

In afwijking van de in het eerste lid genoemde sluitingstijden, kan het bevoegde bestuursorgaan andere sluitingstijden vaststellen voor één of meer afzonderlijke seksinrichtingen. Volgens het tweede lid kan daartoe een voorschrift worden verbonden aan de vergunning die aan de exploitant van de betrokken inrichting(en) zal worden verleend. Zo’n vergunningvoorschrift is er één als bedoeld in artikel 1.4 en moet mitsdien strekken ter bescherming van het belang of de belangen in verband waarmee de vergunning vereist is. Over de uitoefening van deze bevoegdheid kan het bevoegde bestuursorgaan desgewenst beleidsregels vaststellen als bedoeld in artikel 4:81, eerste lid, van de Awb. Daarin kan bijvoorbeeld worden vastgelegd dat, bij het beantwoorden van de vraag of voor een afzonderlijke inrichting bij vergunningvoorschrift afwijkende sluitingstijden zullen worden vastgesteld, per categorie seksinrichting als regel een bepaald beleid wordt gehanteerd. Van het voor die categorie geldende beleid kan het bevoegde bestuursorgaan in een concreet geval (gemotiveerd) afwijken, indien het dat noodzakelijk acht in het belang van bijvoorbeeld de openbare orde, de woon- en leefomgeving en dergelijke.

Derde lid

Anders dan de sluitingsbepalingen van het eerste en tweede lid, richt het derde lid zich tot de bezoeker van een seksinrichting. Indien een bezoeker met toestemming van de exploitant of beheerder in de inrichting aanwezig is gedurende de tijd dat deze gesloten dient te zijn, handelt hij in strijd met het derde lid. Indien een bezoeker echter zonder toestemming van de exploitant of beheerder in de inrichting aanwezig is en zich niet op diens eerste vordering verwijdert, handelt hij in strijd met artikel 138 van het Wetboek van Strafrecht (lokaalvredebreuk). Laatstgenoemde bepaling staat aan het opnemen van het derde lid niet in de weg: artikel 138 ziet toe op de bescherming van de aan eigendom verbonden rechten; het derde lid van artikel 3.2.3 strekt tot handhaving van een publiekrechtelijke regeling.

Vierde lid

Een seksinrichting als bedoeld in artikel 3.1.1 kan vergunningplichtig zijn op grond van de Wet milieubeheer of vallen onder het Besluit horeca-, sport- en recreatie-inrichtingen milieubeheer (Stb. 1998, 322). Aan een krachtens de Wet milieubeheer te verlenen vergunning kunnen eveneens voorschriften worden verbonden ter voorkoming van de indirecte gevolgen van de inrichting. De sluitingsbepalingen van de APV gelden daarom niet voor zover de op de Wet milieubeheer gebaseerde voorschriften van toepassing zijn. De Wet milieubeheer beoogt een uitputtende regeling te geven ter voorkoming of beperking van gevaar, schade of hinder die voortvloeit uit het in werking zijn van krachtens de Wet milieubeheer aangewezen inrichtingen. De raad is niet bevoegd die regeling bij verordening aan te vullen indien daarmee wordt beoogd dezelfde belangen te beschermen, en kan dus niet via de APV – aanvullend - gevaar, schade of hinder tegengaan die wordt veroorzaakt door een krachtens de Wet milieubeheer vergunningplichtige inrichting.

Artikel 3.2.4 Tijdelijke afwijking sluitingsuur; (tijdelijke) sluiting

Artikel 3.2.4 Tijdelijke afwijking sluitingsuur; (tijdelijke) sluiting

Eerste lid

Ten opzichte van artikel 3.2.3 (bij of krachtens welke bepaling is voorgeschreven wat voor seksinrichtingen het reguliere sluitingstijdenregime is) biedt artikel 3.2.4 de mogelijkheid om daarvan tijdelijk af te wijken. Volgens het eerste lid kan die afwijking inhouden dat:

voor (een of meer) inrichtingen tijdelijk andere sluitingstijden worden vastgesteld dan de bij of krachtens artikel 3.2.3 gesteld, of;

van (een of meer) inrichtingen al dan niet tijdelijk de - algehele of gedeeltelijke sluiting - wordt bevolen.

Aan zo’n tijdelijke afwijking moeten een of meer van de in artikel 3.3.2, tweede lid, genoemde belangen ten grondslag liggen, of er moet sprake zijn van strijdigheid met het bepaalde in dit hoofdstuk van de APV. Het bevoegde bestuursorgaan kan daartoe overgaan, indien het dat noodzakelijk acht in het belang van de openbare orde, de woon- en leefomgeving, de voorkoming of beperking van overlast en dergelijke. De bevoegdheid tot het tijdelijk vaststellen van andere sluitingsuren (als bedoeld in het eerste lid, onder a) kan zich uitstrekken tot alle in de gemeente gevestigde seksinrichtingen en onderscheidt zich daarin van de bevoegdheid genoemd in artikel 3.2.3, tweede lid, die individueel gericht is. Sluiting (als bedoeld in het eerste lid, onder b) kan daarentegen slechts van afzonderlijke inrichtingen worden bevolen.

In het eerste lid, aanhef en onder b, is het bevoegde bestuursorgaan een expliciete sluitingsbevoegdheid gegeven. Deze bevoegdheid is te onderscheiden van de bevoegdheid tot aanzegging van bestuursdwang als bedoeld in artikel 5:21 van de Awb (die door artikel 3.2.4 onverlet wordt gelaten). Met toepassing van bestuursdwang wordt kort gezegd beoogd een onrechtmatige situatie weer in overeenstemming te (doen) brengen met het recht. De in het eerste lid, onder b, opgenomen sluitingsbevoegdheid moet daarentegen veel meer worden gezien als een (bestuursrechtelijke) sanctie op inbreuken op het in dit hoofdstuk bepaalde.

Indien nodig kan de naleving van een krachtens het eerste lid, onder b, gegeven sluitingsbevel worden afgedwongen door toepassing van bestuursdwang. Om een opeenstapeling van bestuursrechtelijke procedures te voorkomen, verdient het aanbeveling te bezien of met het sluitingsbevel tevens (preventief) bestuursdwang kan worden aangezegd. Daarvoor is wel vereist dat er een klaarblijkelijke dreiging bestaat dat de desbetreffende overtreding daadwerkelijk zal plaatsvinden.

De sluitingsbevoegdheid is in de praktijk meermalen toegepast in gevallen waarin openbare inrichtingen het decor vormden voor allerlei vormen van criminaliteit. Ook prostitutiebedrijven zijn daarvoor in het verleden een aantrekkelijke plaats gebleken. Het betrof daarbij doorgaans delicten als het bezitten of verhandelen van verdovende middelen of vuurwapens, het tewerkstellen van jongeren of van illegalen, heling en dergelijke. Feiten als deze zijn strafbaar gesteld in het Wetboek van Strafrecht, de Opiumwet en de Wet wapens en munitie. Het naar aanleiding daarvan toepassen van de sluitingsbevoegdheid als hier bedoeld, is niet in strijd met deze formeelwettelijke regelingen omdat daaraan een ander oogmerk ten grondslag ligt. Veel van de gedragingen als hier bedoeld spelen zich weliswaar af in de inrichting, maar hebben tevens een uitstraling op de openbare orde en de woon- en leefomgeving buiten de inrichting. Voor toepassing van de sluitingsbevoegdheid is wel vereist, dat de hier bedoelde overtredingen een meer dan incidenteel karakter hebben.

Tweede lid

Een besluit op grond van het eerste lid (zowel onder a als b), richt zich doorgaans tot een of meer belanghebbenden – de betrokken exploitant(en) – en moet aan hen worden bekendgemaakt overeenkomstig artikel 3:41 van de Awb.

Nu het bezoekers verboden is in een seksinrichting te verblijven gedurende de tijd dat deze gesloten dient te zijn (artikel 3.2.3, derde lid) is in het tweede lid bepaald dat een krachtens het eerste lid genomen besluit, behalve aan de betrokken exploitant(en), ook openbaar wordt bekendgemaakt. Met name het zichtbaar aanplakken van de geslotenverklaring op de inrichting zelf verdient daarbij aanbeveling.

Artikel 3.2.5 Aanwezigheid van en toezicht door exploitant en beheerder

Om effectiever te kunnen optreden tegen schijnbeheer, is in het eerste lid niet slechts een gebod (een verplichting tot aanwezigheid), maar een verbod opgenomen. De aanwezigheid van de exploitant of beheerder is van belang in verband met het door hem uit te oefenen toezicht, zoals verwoord in het tweede lid. Dit artikel schept voor de exploitant en de beheerder(s) een algemene verplichting tot het uitoefenen van toezicht ter handhaving van de orde in de inrichting. Daarbij zullen zij zich in ieder geval, maar niet uitsluitend, moeten richten op het voorkomen en tegengaan van onvrijwillige prostitutie, prostitutie door minderjarigen of illegalen, drugs- of wapenhandel, heling, geweldsdelicten en dergelijke.

In de jurisprudentie is al eerder uitgemaakt dat de exploitant – uiteraard binnen redelijke grenzen – verantwoordelijk is voor gang de zaken in de inrichting. Dat wordt door deze toezichtverplichting, die ook geldt voor de beheerder(s), nog eens onderstreept.

Indien zich in de inrichting strafbare feiten voordoen, biedt dit artikel aanknopingspunten om daar in bestuursrechtelijke zin tegen op te treden. Afhankelijk van de omstandigheden en het gestelde in het handhavingsbeleid kan tot een tijdelijke beperking van de openingstijden, een tijdelijke sluiting of een (tijdelijke) intrekking van de vergunning worden besloten. Om in deze zin bestuursrechtelijk te kunnen optreden is niet vereist dat daaraan strafrechtelijke vervolging en/of veroordeling is voorafgegaan: vaststaan moet slechts dat geen of onvoldoende toezicht is uitgeoefend. Waar het de onvrijwillige prostitutie en andere strafbare feiten betreft, zal regelmatig toezicht moeten worden gehouden en zo nodig handelend worden opgetreden. Naarmate de exploitant aantoonbaar en actief huisregels toepast en een nauwkeurige registratie bijhoudt van de leeftijd en de nationaliteit van de prostituees, vergemakkelijkt hij niet alleen het toezicht, maar zal hij ook beter in staat zijn om aannemelijk te maken dat voldoende toezicht is uitgeoefend.

Artikel 3.2.6 Straatprostitutie

Artikel 3.2.6 bevat regels inzake straatprostitutie. Voorheen verbood dit artikel straatprostitutie, tenzij het plaatsvond op de wegen/gebieden en gedurende de tijden die het college hiertoe had aangewezen. Bij een wijziging van dit artikel in juli 2003 werd een vergunningenstelsel geïntroduceerd. Slechts prostituees die in het bezit zijn van een daartoe geldende vergunning wordt toegestaan op de wegen/ gebieden zoals hierboven genoemd hun beroep uit te oefenen.

Eerste en tweede lid

Het eerste lid van dit artikel geeft een omschrijving van het begrip straatprostitutie. Het bevat een verbod op gedragingen waarmee iemand in het openbaar tot prostitutie kan worden bewogen, uitgenodigd dan wel aangelokt. Volgens de tekst van het eerste lid in combinatie met het tweede lid is straatprostitutie toegestaan op door het college aangewezen wegen en gebieden gedurende door het college vastgestelde tijden indien de prostituee beschikt over een vergunning van het college. De vergunningplicht heeft ten doel de straatprostitutie op de tippelzone nader te reguleren teneinde overlast op en rondom de zone te bestrijden en de veiligheid voor een ieder die zich op of rondom de zone bevindt te bevorderen.

Vijfde lid

In het vijfde lid worden de belangen genoemd die de grondslag vormen voor de uitoefening van de bevoegdheden die het college ter zake toekomen. Enerzijds vormen zij de basis op grond waarvan een vergunning kan worden geweigerd, anderzijds moeten zij worden beschouwd als de grondslag waarop beleid kan worden geformuleerd ter regulering, maximering en beheersing van het fenomeen straatprostitutie. In het beleid zal in ieder geval worden vastgelegd dat bij de invoering van deze bepaling met voorrang vergunningen zullen worden verleend aan prostituees die op een vooraf vastgestelde peildatum bij politie en de hulpverleningsinstanties bekend zijn als zijnde structureel werkzaam op de tippelzone. Genoemde belangen kunnen tevens een grondslag vormen om het aantal te verlenen vergunningen aan een maximum te verbinden.

Artikel 3.2.6a Bevel tot verwijdering

Eerste lid

Het eerste lid heeft betrekking op straatprostitutie buiten de daartoe aangewezen gebieden en tijden en geeft – ter handhaving van het verbod daarop – politieambtenaren de bevoegdheid een bevel tot onmiddellijke verwijdering te geven. De plicht om aan zo een bevel onmiddellijk gevolg te geven vloeit voort uit artikel 184 van het Wetboek van Strafrecht, evenals de sanctie op niet-naleving.

Tweede lid

Het tweede lid heeft betrekking op straatprostitutie binnen de daartoe aangewezen gebieden en tijden. Krachtens het in lid twee gestelde kan, in het belang van de openbare orde en veiligheid of de voorkoming of beperking van overlast ter plaatse, door politieambtenaren een bevel tot onmiddellijke verwijdering worden gegeven aan zowel prostituees als aan andere aldaar aanwezige personen. De plicht om aan zo een bevel onmiddellijk gevolg te geven vloeit voort uit artikel 184 van het Wetboek van Strafrecht, evenals de sanctie op niet-naleving.

Derde lid

Als het mondelinge bevel tot verwijdering als bedoeld in het eerste lid geen soelaas blijkt te bieden, kan naar het middel van de schriftelijke verblijfsontzegging worden gegrepen. Een verblijfsontzegging behelst een verbod om zich na aanzegging door of vanwege de burgemeester te bevinden – in casu - op de wegen en gedurende de tijden, voor zover in de aanzegging genoemd. Uit een verblijfsontzegging vloeit een sterke beperking van de bewegingsvrijheid voort, zoals die onder meer wordt gewaarborgd door artikel 12 van het Internationaal Verdrag inzake de Burgerrechten en Politieke Rechten (IVBPR). Deze moet daarom met de grootst mogelijke zorgvuldigheid worden opgelegd. De maatregel moet noodzakelijk zijn, moet proportioneel zijn (in verhouding tot de veroorzaakte ordeverstoring) en er moet worden voldaan aan het subsidiariteitsbeginsel, dat erop neerkomt dat niet met een minder ingrijpend middel zou kunnen worden volstaan. Uit de jurisprudentie over verblijfsontzeggingen blijkt dat de rechter de volgende factoren in zijn toetsing betrekt:

Staat de mate van overlast in verhouding tot de omvang van de maatregel (welk gebied en welke tijdstippen)?

Zijn er op dit verbod individuele uitzonderingen noodzakelijk?

En hoe lang geldt dit verbod?

De beantwoording van deze vragen is sterk casuïstisch.

Onderdeel b van het derde lid heeft betrekking op de eventueel noodzakelijke uitzonderingen op het verbod die in het concrete geval moeten worden gemaakt. Indien betrokkene zijn woon- of werkadres heeft in het betreffende gebied, dient dit in beginsel van het verbod te worden uitgezonderd.

Artikel 3.2.7 Sekswinkels

Op grond van deze bepaling kunnen gebieden of delen van de gemeente worden aangewezen waarin het in het belang van de openbare orde of de woon- en leefomgeving niet is toegestaan een sekswinkel te (doen) exploiteren.

Artikel 3.2.8 Tentoonstellen, aanbieden en aanbrengen van erotisch-pornografische goederen, afbeeldingen en dergelijke

Dit artikel heeft een repressief karakter: het schept niet zonder meer een verbod, maar slechts voor zover het bevoegde bestuursorgaan daaromtrent nader heeft besloten. Hoewel denkbaar is dat deze bepaling in de praktijk vooral zal worden toegepast ten aanzien van sekswinkels, richt zij zich op het tentoonstellen en dergelijke als zodanig. Zij kan dus bijvoorbeeld ook betrekking hebben op erotisch-pornografische foto’s of afbeeldingen aangebracht aan sekstheaters, bedoeld om de aandacht van het publiek te vestigen op de daarin plaatsvindende voorstellingen.

Afdeling 3 Beslissingstermijn; weigeringsgronden en

intrekkingsgronden

Artikel 3.3.1 Beslissingstermijn

De voorbereiding van een besluit op een aanvraag om vergunning voor het exploiteren van een seksinrichting kan complex van aard zijn. Er is daarom -in afwijking van artikel 1.2- gekozen voor een langere beslissingstermijn van twaalf weken. Slechts voor de aanvragen die niet binnen twaalf weken kunnen worden afgerond, dient een verdagingsbesluit genomen te worden.

Artikel 3.3.2 Weigeringsgronden

De hier genoemde belangen vormen tezamen de ‘huishouding’, tot het regelen en besturen waarvan gemeenten bevoegd zijn. Ten onrechte zou de aanduiding ‘weigeringsgronden’ hierbij de indruk kunnen wekken dat genoemde belangen slechts zouden kunnen worden behartigd door geen vergunning te verlenen. Waar het om gaat is dat deze belangen de grondslag vormen voor de uitoefening van de bevoegdheden die het gemeentebestuur ter zake toekomen. De hier genoemde belangen moeten dus enerzijds worden beschouwd als de grondslag voor (en begrenzing van) het gemeentelijke beleid en anderzijds als handvatten om de (exploitatie van) prostitutie te reguleren, maximeren en beheersen.

Eerste lid, onder b: bestemmingsplan, stadsvernieuwingsplan of leefmilieuverordening

Net zoals in de praktijk van de vergunningverlening op basis van afdeling 2.3, zal ook hier regelmatig voor kunnen komen dat er geen sprake is van een weigeringsgrond als bedoeld in het tweede lid, maar dat het geldende bestemmingsplan vestiging van een seksinrichting of escortbedrijf ter plaatse niet toelaat. Het is in dat geval lastig en onduidelijk als er vergunning wordt verleend, maar tegelijkertijd moet worden uitgelegd dat daar geen gebruik van kan worden gemaakt. Bij wijze van coördinatie is daarom strijdigheid met het bestemmingsplan, alsmede met een eventueel stadsvernieuwingsplan of leefmilieuverordening als weigeringsgrond opgenomen.

Eerste lid, onder c: de gebruiksvergunning als bedoeld in artikel 6.1.1 van de bouwverordening

Bij de exploitatie van seksinrichtingen is het van groot belang de veiligheid van een ieder die daarin aanwezig iste kunnen waarborgen. Voor wat betreft de inrichtingen die zijn aan te merken als bouwwerk in de zin van de Woningwet zijn het Bouwbesluit en de Bouwverordening van toepassing die eisen stellen aan zowel de brandveiligheid als aan het gebruik van de seksinrichting.

Eerste lid, onder d: minderjarig, onvrijwillig, illegaal

Deze weigeringsgrond is feitelijk een bijzondere invulling van de vaker voorkomende weigeringsgrond, namelijk vrees voor ernstige verstoring van de openbare orde. Als er aanwijzingen zijn, bijvoorbeeld op basis van politierapportages, dat de voorgenomen exploitatie in strijd is met artikel 250a is vergunningverlening uitgesloten. Voorkomen moet worden dat de exploitant prostituees onder dwang arbeid laat verrichten, of minderjarigen laat werken. Zo dient ook te worden voorkomen dat de exploitant illegale prostituees inzet. De passage over de Wav en de Vreemdelingenwet zal met name prostituees afkomstig uit landen van buiten de EU betreffen. Onderdanen van de EU-lidstaten kunnen in Nederland op legale wijze arbeid verrichten, ook in de prostitutie, onder de voorwaarde dat de verworden inkomsten niet marginaal en bijkomstig zijn. Voor onderdanen van niet-EU-lidstaten geldt dat niet. Zij dienen als zij in Nederland arbeid in loondienst willen verrichten te beschikken over een vergunning tot verblijf die het verrichten van arbeid in loondienst toestaat. Houders van een vergunning tot vestiging, houders van de vluchtelingenstatus, houders van een vergunning tot verblijf om humanitaire redenen en houders van een vergunning tot verblijf bij (huwelijks)partner (indien het deze partner is toegestaan zonder nadere voorwaarden te werken) hebben in principe zo’n vergunning. Zij hebben vrije toegang tot de arbeidsmarkt en mogen dus ook in een seksinrichting werkzaam zijn. De werkgever behoeft in die gevallen niet te voldoen aan de verplichting van de Wav om een tewerkstellingsvergunning voor de desbetreffende werknemer aan te vragen. Voor het tewerkstellen van het overgrote deel van de vreemdelingen van buiten de EU is een tewerkstellingsvergunning echter wel vereist. De werkgever die vreemdelingen arbeid laat verrichten zonder dat hij beschikt over een tewerkstellingsvergunning is strafbaar op basis van de Wav. De vreemdeling die arbeid verricht terwijl hij of zij in Nederland illegaal verblijft, kan wanneer hij of zij wordt aangetroffen op grond van de Vreemdelingenwet worden verwijderd.

Ook na de opheffing van het bordeelverbod dient ingevolge artikel 3 van het Besluit ter uitvoering van de Wav een tewerkstellingsvergunning geweigerd te worden voor werkzaamheden die geheel of gedeeltelijk bestaan uit het verrichten van seksuele handelingen met of voor derden. Deze bepaling hangt samen met het feit dat het tewerkstellen in de prostitutie strafbaar was. Hoewel deze bepaling in verband met de opheffing van die strafbaarheid aan verandering toe is, zal gedurende een ruime overgangsfase – waarin de prostitutiebranche moet groeien naar een gereguleerde en genormaliseerde bedrijfstak – deze bepaling gehandhaafd blijven. Deze categorale weigeringsgrond kan immers niet worden gemist als instrument voor het voeren van een zeer terughoudend beleid. De komende tijd zullen er, met andere woorden, geen vergunningen tot verblijf voor arbeid in loondienst in een seksinrichting worden afgegeven aan personen van buiten de EU.

Daarnaast bestaat er een, tot nu toe theoretisch gebleken mogelijkheid dat prostituees van buiten de EU zich als zelfstandig ondernemer in Nederland vestigen. Daartoe moet worden aangetoond dat aan alle voorwaarden voor zelfstandig ondernemerschap is voldaan. Die voorwaarden zijn bijvoorbeeld het inbrengen van specifieke geschoolde kennis en expertise, eigen kapitaal en een ondernemingsplan. Wordt er aan de voorwaarden voldaan en is de openbare orde niet in het geding en wordt er met de aanwezigheid van de prostituee een Nederlands belang gediend, dan behoort een verblijfsvergunning voor arbeid als zelfstandige tot de mogelijkheden. Komt de prostituee uit een van de landen waarmee de EU een Associatieovereenkomst heeft gesloten (Polen, Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Roemenie en Bulgarije) dan geldt een iets gunstiger regime. Wil een prostituee uit een van deze landen zich in Nederland vestigen dan gelden de voorwaarden voor zelfstandig ondernemerschap onverkort, maar zal er niet getoetst worden of er een Nederlands belang gediend is met de vestiging. Aangezien prostitutie ongeschoolde arbeid is, zal het niet vaak voorkomen dat aan de gestelde voorwaarden voor zelfstandig ondernemerschap wordt voldaan.

Als in een bordeel illegale prostituees worden aangetroffen en vast komt te staan dat er geen sprake is van een arbeidsverhouding, dan is er niet in strijd gehandeld met de Wav, maar wel met de Vreemdelingenwet. Ook daarvoor kan de exploitant of beheerder verantwoordelijk worden gehouden (vergelijk artikel 3.2.5, tweede lid onder b). De aanwezigheid van illegale prostituees kan aanleiding zijn om tot (tijdelijke) sluiting van de inrichting of tot intrekking van de vergunning over te gaan.

Tweede lid, onder a: openbare orde

De bescherming van de openbare orde en de woon- en leefomgeving kan onder meer aanleiding zijn om het aantal seksinrichtingen of escortbedrijven waarvoor vergunning kan worden verleend aan een maximum te binden.

Tweede lid, onder c: woon- en leefomgeving

Het belang van de openbare orde en dat van de woon- en leefomgeving zijn nauw met elkaar verweven. Waar een maximumbeleid kan worden geacht te zijn ontleend aan het belang van de openbare orde, kan een concentratiebeleid worden beschouwd als met name gericht op de bescherming van de woon- en leefomgeving in bepaalde delen van de gemeente. Gelet op eerdergenoemde verwevenheid, wordt een maximumbeleid en een concentratiebeleid veelal ter onderlinge versterking in combinatie toegepast.

De exploitatie van seksinrichtingen kan worden tegengegaan op plaatsen waar de woon- en leefomgeving daardoor op ontoelaatbare wijze nadelig zou worden beïnvloed. Daarvoor zou bijvoorbeeld specifiek reden kunnen zijn in woonbuurten of in de nabije omgeving van ‘gevoelige’ gebouwen (scholen, kerkgebouwen en dergelijke). Indien aldus gebiedsaanwijzing heeft plaatsgehad, kan op een aanvraag om vergunning voor het exploiteren van een seksinrichting in een aangewezen gebied afwijzend worden beslist in het belang van de woon- en leefomgeving ter plaatse.

Vanzelfsprekend kan een dergelijk beleid ook worden toegepast ten aanzien van bepaalde categorieën seksinrichtingen. Denkbaar is immers dat de woon- en leefomgeving in een bepaald gebied zich niet verdraagt met de vestiging van raamprostitutiebedrijven, maar bijvoorbeeld wel met de vestiging van clubs, bordelen en dergelijke.

Tweede lid, onder e: verkeersvrijheid of – veiligheid

Het belang van de verkeersvrijheid of – veiligheid zal doorgaans vooral aan de orde zijn bij straat- en raamprostitutie. Daarbij vindt de werving van klanten immers plaats op of aan de openbare weg, alwaar sprake is van soms aanzienlijke aantallen voetgangers en motorvoertuigen. Aanwijzing van een tippelzone of vestiging van raamprostitutiebedrijven kan dan bezwaarlijk zijn, indien daardoor de normale bereikbaarheid van het desbetreffende gebied wordt geschaad of bewoners ter plaatse niet of nauwelijks meer kunnen parkeren. Situaties als deze kunnen zich evenwel ook voordoen bij vestiging van een (te) groot aantal bordelen in een bepaald gebied, zodat ook bij andere vormen van prostitutie de verkeersveiligheid of – vrijheid aanleiding kan vormen tot regulering (in de vorm van een maximum- en/of concentratiebeleid).

Tweede lid, onder f: gezondheid

Tot de belangen die deel uitmaken van de gemeentelijke huishouding, behoort ook dat van de gezondheid van personen. In casu zal de behartiging van dit belang primair - maar niet uitsluitend - gericht zijn op (de positie van) de prostituee en met name uitmonden in beleid dat is gericht op het voorkomen en tegengaan van zogenaamde seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s), waaronder aids. Doelstelling van zo’n beleid kan om te beginnen zijn het (doen) verzorgen van voorlichting over besmettingsrisico’s en seksueel veilig gedrag aan prostituees, prostituanten en exploitanten.

Tweede lid, onder g: arbeidsomstandigheden

Door opheffing van het algemene bordeelverbod is de Arbeidsomstandighedenwet van toepassing op delen van de prostitutiebranche, te weten waar sprake is van een arbeidsverhouding als bedoeld in de wet. Blijkens haar aanhef ziet deze Arbo-wet op ‘de arbeidsomstandigheden in het algemeen, en op de veiligheid, de gezondheid en het welzijn in verband met de arbeid in het bijzonder’.

Uitgangspunt voor de toepasselijkheid van de Arbo-wet en het Arbo-besluit is het bestaan van een (gezags)relatie tussen werkgever en werknemer(s). Deze begrippen zijn omschreven in artikel 1, eerste en tweede lid, van de wet. Tussen exploitant en prostituee bestaat een gezagsrelatie indien eerstgenoemde bevoegd is toezicht uit te oefenen op de werkzaamheden van laatstgenoemde en deze leiding dan wel aanwijzingen of instructies te geven. Of de prostituee arbeid verricht ‘onder gezag’ van de exploitant, zal moeten worden beoordeeld aan de hand van de feiten en omstandigheden van het voorliggende geval. In theorie denkbaar maar in de praktijk weinig aannemelijk (vooral waar het de besloten prostitutie betreft), is dat tussen de exploitant en prostituee zodanige afspraken zouden bestaan dat iedere verplichting tot het verrichten van arbeid ontbreekt. Dit laat onverlet dat, zoals aangegeven in de algemene toelichting onder 4, er vormen van exploitatie van prostitutie bestaan waarin de prostituee in hoge mate zelfstandig werkzaam is. Bij bijvoorbeeld raamprostitutie zal de relatie tussen exploitant en prostituee zich veelal beperken tot een overeenkomst tot (ver)huur van een ruimte waarin de prostituee niet onder gezag van een derde arbeid verricht.

Artikel 3.3.3 Intrekkingsgronden

De toelichting bij artikel 3.3.2 is van overeenkomstige toepassing.

Afdeling 4 Beëindiging exploitatie; wijziging beheer

Artikel 3.4.1 Beëindiging exploitatie

Eerste en tweede lid

Dit artikel voorziet in de omstandigheid dat de exploitant zijn bedrijf heeft beëindigd en/of heeft overgedaan aan een rechtsopvolger. In het eerste lid is bepaald dat de vergunning bij feitelijke beëindiging van de exploitatie van rechtswege komt te vervallen. Het bevoegde bestuursorgaan heeft er belang bij een actueel overzicht te kunnen hebben van de in de gemeente actieve exploitanten; in verband daarmee is in het tweede lid bepaald, dat binnen een week na de feitelijke beëindiging van de exploitatie daarvan moet worden kennisgegeven.

Derde lid

Het derde lid staat het de rechtsopvolger van de exploitant toe de exploitatie van de inrichting voort te zetten totdat is beslist over de door hem ingediende aanvraag om vergunning, mits hij die aanvraag heeft ingediend binnen een week na de kennisgeving als bedoeld in het tweede lid. In afwachting van de beslissing over de aanvraag dient hij de inrichting te exploiteren in overeenstemming met de voorschriften en beperkingen die verbonden waren aan de vergunning van zijn voorganger. Ingeval van niet-naleving daarvan kan, ook ten aanzien van de rechtsopvolger, de in artikel 3.2.5 gegeven bevoegdheid toegepast worden om tijdelijk andere sluitingsuren vast te stellen of de tijdelijke sluiting te bevelen.

De in het derde lid genoemde regeling staat niet toe dat een inrichting wordt geëxploiteerd door elkaar voortdurend (rechts)opvolgende personen zonder vergunning. Het derde lid geldt uitsluitend voor de rechtsopvolger van de exploitant aan wie vergunning was verleend. Ook indien er sprake is van exploitatie door een rechtsopvolger van een rechtsopvolger, kan krachtens dit artikel tot sluiting van de inrichting worden overgegaan.

Artikel 3.4.2 Wijziging beheer

Eerste lid

Het bevoegde bestuursorgaan heeft er belang bij eveneens een actueel overzicht te kunnen hebben van de in de gemeente actieve beheerders; in verband daarmee is in het eerste lid bepaald dat, indien een of meer beheerders van een inrichting hun werkzaamheden feitelijk hebben beëindigd, de exploitant daarvan binnen een week na die feitelijke beëindiging moet kennisgeven. Anders dan bij beëindiging van de exploitatie, leidt het vertrek van een beheerder niet tot het van rechtswege vervallen van de vergunning. Denkbaar is immers dat het beheer in de inrichting in handen is van meer personen of dat het beheer in handen komt van de exploitant zelf.

Tweede lid

Denkbaar is ook dat de exploitant de plaats van de betrokken beheerder(s) wenst te laten innemen door een of meer andere personen. Het tweede lid verlangt in dat geval dat de exploitant het bevoegde bestuursorgaan verzoekt om, zoals is voorgeschreven in artikel 3.2.1, tweede lid, onder b, de nieuwe beheerder(s) te vermelden in de aan hem verleende vergunning. Daarbij dient ten aanzien van de nieuwe beheerder(s) een antecedentenonderzoek plaats te vinden.

zouden moeten worden beëindigd; een dergelijke omstandigheid kan bijvoorbeeld zijn dat nooduitgangen geblokkeerd of onbruikbaar zijn, waardoor de veiligheid van in de inrichting aanwezige personen acuut in het geding is. Met het oog op het tegengaan van dergelijke situaties is in het tweede lid bepaald, dat het bevoegde bestuursorgaan de exploitant kan aanschrijven tot het treffen van in de aanschrijving te nemen voorzieningen.

Hoofdstuk 4 Bescherming van het milieu en het natuurschoon en zorg voor het uiterlijke aanzien van de gemeente

Afdeling 1 Geluidhinder

Artikel 4.1.1a

Het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer biedt de mogelijkheid om bij verordening een gebied waar horeca-inrichtingen geconcentreerd zijn aan te wijzen waarvoor iets afwijkende geluidsnormen gelden. Van oudsher wordt het gebied op en rond de Korenmarkt, Jansplaats en Jansplein als zodanig beschouwd.

Artikel 4.1.2 en 4.1.3 Aanwijzing collectieve festiviteiten/ Incidentele festiviteiten

Op grond van het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer moeten genoemde inrichtingen voldoen aan de bij het besluit gestelde voorschriften. De voorschriften met betrekking tot geluid- en trillinghinder uit het besluit zijn zo stringent, dat deze zeker overtreden zullen worden wanneer in een horeca-inrichting incidenteel een feest wordt gehouden met bijvoorbeeld levende muziek. Gezien de maatschappelijke functie die onder het besluit vallende inrichtingen vervullen, biedt het besluit de mogelijkheid om ontheffing te verlenen van de voorschriften die zien op geluid- en trillinghinder.

Artikel 4.1.5 Geluidhinder

Deze bepaling heeft betrekking op de vormen van geluidhinder waarin de andere regelingen (Wet milieubeheer, Wet geluidhinder) niet voorzien. Onder andere valt te denken aan:

• ·

  - een niet permanente activiteit, in een nietbesloten ruimte, zoals een kermis, een heidefeest, een braderie, een rally, enz.;

• ·

  - het door middel van luidsprekers op voertuigen of anderszins reclame of muziek maken of mededelingen doen;

• ·

  - het ten gehore brengen van achtergrondmuziek in winkelstraten;

• ·

  - het gebruik van diverse geluidproducerende recreatietoestellen;

• ·

  - het gebruik van bouwmachines, zoals compressors, cirkelzagen, trilhamers en heistellingen.

Voorts kunnen onder artikel 4.1.5 vormen van geluidhinder vallen, veroorzaakt door het beoefenen van 'lawaaiige' hobby’s, het voortdurend bespelen van muziekinstrumenten, het gebruiken van elektroakoestische apparatuur, het laten draaien van koelaggregaten op vrachtwagens, enz. In het derde lid is een uitzondering gemaakt van het verbod voor zover de Wet milieubeheer van toepassing is. Dit houdt onder andere in dat het verbod van dit artikel niet geldt voor zover de activiteiten bedrijfsmatig worden ondernomen, dan wel worden ondernomen in een omvang alsof zij bedrijfsmatig is. Artikel 4.1.5 biedt derhalve mogelijkheden ten aanzien van hobbymatige activiteiten.

Artikel 4.1.6 Routering

Indien het college tot een routering voor vrachtauto's besluit over te gaan, is het aan te bevelen de overwegingen die hebben geleid tot dit besluit ook buiten het geluidhindervlak te zoeken, bij voorbeeld in de bescherming van de leefbaarheid van een woonwijk. Ook kan aansluiting gezocht worden bij eventuele routering voor gevaarlijke stoffen. Het is nodig dat in het besluit van het college de toegestane route wordt vastgelegd.

Afdeling 2 Afvalstoffen

Algemeen

Deze afdeling heeft betrekking op die bepalingen die worden gesteld voor het beheer van huishoudelijke en andere afvalstoffen. Deze afdeling is gebaseerd op artikel 10.23 van de Wet milieubeheer.

Paragraaf 1 Algemene bepalingen

Artikel 4.2.1.1 Begripsomschrijvingen

De omschrijving van de diverse begrippen is ontleend aan de Wet milieubeheer, de provinciale

Milieuverordening Gelderland en de model-afvalstoffenverordening van de VNG.

In dit artikel zijn alleen die begripsomschrijvingen opgenomen die specifiek zijn voor deze verordening. Relevante begrippen die reeds in artikel 1.1 van de Wet milieubeheer (hierna te noemen Wm) zijn omschreven, worden, voor zover bij de omschrijving in de wet wordt aangesloten, niet in dit artikel herhaald.

Begrip “Huishoudelijke afvalstoffen”

Het begrip huishoudelijke afvalstoffen omvat ook grof huishoudelijk afval. Onder grof huisafval worden verstaan ‘huishoudelijke afvalstoffen die te groot en te zwaar zijn om op dezelfde wijze als de andere huishoudelijke afvalstoffen aan de inzameldienst te worden aangeboden’.

Begrip ”Inzamelen”

Het begrip ‘inzamelen’ is gedefinieerd om uitdrukkelijk vast te leggen dat er sprake is van een brede omschrijving. Hiervoor is gekozen om recht te doen aan het feit dat een gemeentelijke inzamelstructuur steeds meer bestaat uit zowel haal- als brengvoorzieningen op verschillende niveaus. Voordat sprake kan zijn van inzamelen, dienen de afvalstoffen ter inzameling te worden aangeboden. Voor de omschrijving van het begrip ‘ter inzameling aanbieden’ geldt dezelfde brede invulling met betrekking tot haal- en brengvoorzieningen, nu van de kant van degene die zich van afval wenst te ontdoen.

Begrip “Straatafval, zwerfafval en illegale dumping”

Straatafval wordt gedefinieerd als “huishoudelijke afvalstoffen van zeer beperkte omvang en gewicht, zoals proppen, papier, sigarettenpeuken, kauwgom, plastic bekertjes en blikjes, verpakkingsmateriaal, etenswaren, niet zijnde klein chemisch afval, ontstaan buiten een perceel”.

De Wet milieubeheer voorziet niet in een definitie van het begrip zwerfafval. Dit heeft te maken met het feit dat het begrip in de praktijk weinig problemen oplevert, terwijl een juridisch sluitende definitie moeilijk te geven is. In het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP) en het Convenant verpakkingen III, deelconvenant zwerfafval is wel een definitie opgenomen: “Zwerfafval is afval dat door mensen bewust of onbewust is weggegooid of achtergelaten op plaatsen die daar niet voor bestemd zijn of door indirect toedoen of nalatigheid van mensen op zulke plaatsen terecht is gekomen. Dit afval bestaat voornamelijk uit verpakkingsmateriaal van consumpties (blikjes, flesjes, wikkels, patatbakjes), sigarettenpeuken, kauwgomresten en allerhande gebruiksgoederen als kranten, folders en tissues”.

Het verschil tussen straatafval en zwerfafval is dat straatafval, dat niet in een prullenmand wordt achtergelaten, maar in de openbare ruimte terecht komt, zwerfafval wordt.

Onder zwerfafval wordt ook niet verstaan illegale dumping van afval. In tegenstelling tot bij zwerfafval, gaat het bij illegale dumping niet om een of enkele restanten van consumptie, maar om grotere hoeveelheden afval (bijvoorbeeld met een volume van ten minste en plastic tas). Bovendien gaat het niet om afval dat uit nalatigheid of gemakzucht wordt achtergelaten of weggegooid. De ontdoener kiest er namelijk zeer bewust voor om het afval niet via de daarvoor geëigende manier af te voeren, maar om het onbeheerd achter te laten in de openbare ruimte. Het kan zowel huishoudelijk als bedrijfsafval zijn Veel voorkomend illegaal gedumpt afval is huisvuil, tuinafval, fietswrakken, accu’s, meubilair en autobanden. Ook het bijplaatsen van afval bij inzamelvoorzieningen valt onder illegale dumping.

Begrip “Gebruiker van een perceel”

Dit begrip is opgenomen om te kunnen bepalen dat alleen diegenen die in de gemeente betalen voor de inzameling van huishoudelijke afvalstoffen, gebruik mogen maken van de inzamelvoorzieningen.

Begrippen “Wegen” en “Motorrijtuigen”

De omschrijvingen van de begrippen ‘wegen’ en ‘motorrijtuigen’ zijn ontleend aan de Wegenverkeerswet 1994.

Paragraaf 2 Inzameling van afvalstoffen

In paragraaf 2 zijn alle bepalingen samengebracht die betrekking hebben op de inzameling van huishoudelijke afvalstoffen. Geregeld wordt wie er mogen inzamelen binnen de gemeente en welke structuur van gemeentewege is opgezet ter inzameling van de huishoudelijke afvalstoffen. Dit hoofdstuk bevat dus geen regels met betrekking tot het ter inzameling aanbieden van afvalstoffen door de burger. De regels met betrekking tot de aanbieding van (huishoudelijke) afvalstoffen zijn opgenomen in paragraaf 3.

Artikel 4.2.2.1 Aanwijzing inzamelende en verwerkende instanties

De aanwijzing op grond van het tweede lid van artikel 4.2.2.1 kan worden gebruikt om detaillisten die bijvoorbeeld batterijen van particulieren inzamelen aan te merken als inzamelpunt. Zij hoeven dan niet te beschikken over een vergunning als bedoeld in artikel 4.2.2.5. In het kader van de aanwijzing als inzamelpunt kunnen nadere afspraken worden gemaakt met de inzamelende persoon of instantie over de wijze van inzameling, opslag, de afgifte aan de gemeente, etc. Deze afspraken kunnen in een overeenkomst worden vastgelegd.

Artikel 4.2.2.2 Afzonderlijke inzameling

Artikel 4.2.2.2 Afzonderlijke inzameling

Om meer recht te doen aan de toegenomen, voor de gemeente deels verplichte, afzonderlijke inzameling van categorieën van huishoudelijke afvalstoffen en de vrijwel gelijkwaardige positie ten opzichte van het huishoudelijk restafval met betrekking tot wat er allemaal bij of krachtens de verordening ten aanzien van die afvalstoffen geregeld moet worden, staan alle categorieën huishoudelijke afvalstoffen waarvoor de gemeente een aparte inzamelstructuur kent, in één artikel opgesomd.

De gemeente is verplicht tot een afzonderlijke inzameling van groente-, fruit- en tuinafval. De gemeente wordt daarnaast op basis van de Provinciale milieuverordening Gelderland verplicht om bepaalde categorieën van huishoudelijke afvalstoffen afzonderlijk in te zamelen en daarover regels op te nemen in de verordening. Dit betreft de categorieën oud papier en karton, glas en textiel. De gemeente Arnhem heeft de lijst met andere categorieën uitgebreid.

Artikel 4.2.2.3 Inzamelmiddelen en -voorzieningen

In dit artikel worden de niveaus van inzameling aangegeven. Hiermee wordt recht gedaan aan de vervaging van het onderscheid tussen huis-aan-huis-inzameling en inzameling via brengvoorzieningen op verschillende niveaus (groep percelen, wijk of lokaal niveau). Burgemeester en wethouders kunnen voor iedere gebruiker van een perceel per categorie van huishoudelijke afvalstoffen aanwijzen via welk(e) inzamelmiddel of -voorziening wordt ingezameld. De inzamelmiddelen kunnen van gemeentewege worden verstrekt of geplaatst, dan wel door de burger zelf in de winkel moeten worden aangeschaft.

Artikel 4.2.2.4 Frequentie van inzamelen

In dit artikel wordt van de afzonderlijk ingezamelde categorieën huishoudelijke afvalstoffen de frequentie waarmee wordt ingezameld bepaald. Met het oog op een doelmatige verwijdering wordt afgeweken van de wekelijkse inzameling bij elk perceel. Gekozen is, waar minicontainers als inzamelmiddel dienen, voor wat betreft het groente- fruit- en tuinafval en het huishoudelijk restafval, voor een alternerend systeem.

Bij hoogbouw, waar over het algemeen verzamelcontainers als inzamelvoorziening dienen, zal een hogere inzamelfrequentie worden toegepast.

Artikel 4.2.2.5 Inzamelverbod huishoudelijke afvalstoffen behoudens vergunning

Anderen dan de inzameldienst die is aangewezen op grond van artikel 4.2.2.1 mogen alleen huishoudelijk afval inzamelen als zij hiervoor een vergunning hebben. In dit kader is de brede omschrijving die in artikel 4.2.1.1 is gegeven van het begrip inzamelen van belang. Ook het innemen van huishoudelijke afvalstoffen in de winkel (bijvoorbeeld batterijen, tl-lampen, huishoudelijke apparaten), valt hieronder.

Paragraaf 3 Ter inzameling aanbieden van huishoudelijke afvalstoffen

Artikel 4.2.3.1 Verbod op ter inzameling aanbieden van huishoudelijke afvalstoffen

aan anderen

Burgers mogen hun afvalstoffen alleen aanbieden aan de inzameldienst, personen of instanties die zijn aangewezen krachtens het tweede lid van artikel 4.2.1.1 en vergunninghouders. Zonder dit artikel kan de gemeente wel voorschriften in de vergunning van de inzamelaar opnemen maar hieraan zijn de burgers niet gebonden.

Artikel 4.2.3.2 Verbod op het ter inzameling aanbieden van huishoudelijke

afvalstoffen door anderen dan de gebruikers van de percelen

Dit artikel bepaalt dat alleen diegenen die binnen de gemeente afvalstoffenheffing betalen, huishoudelijke afvalstoffen mogen aanbieden aan de inzameldienst. Achtergrond van dit artikel is de toename in het illegaal aanbieden van afvalstoffen door inwoners van andere gemeenten

(afvaltoerisme), die op deze manier de kosten van de verwijdering van hun afvalstoffen willen ontlopen.

De keuze voor de formulering 'anderen dan de gebruikers van...' is gekoppeld aan de Verordening afvalstoffenheffing. Overigens is het natuurlijk niet de bedoeling om te verbieden dat degene die de heffing betaalt zijn afvalstoffen feitelijk namens hem door iemand anders laat aanbieden.

Recreatiewoningen

Wat betreft de zorgplicht voor de gemeente voor de inzameling van huishoudelijke afvalstoffen bij recreatiewoningen zijn er twee situaties mogelijk.

In de eerste plaats kan een recreatiewoning deel uitmaken van een inrichting in de zin van de Wet milieubeheer. Er is sprake van een inrichting zodra er een technische, organisatorische of functionele samenhang is. Dit is bijvoorbeeld zo wanneer het gaat om een recreatiepark of als er voor de recreatiewoningen veel gezamenlijk is geregeld. Bij recreatiewoningen die vaak worden verhuurd is gauw sprake van een organisatorische samenhang. Indien er gezamenlijke technische voorzieningen zijn (bijvoorbeeld gastanks of warmwatervoorzieningen) is er ook al gauw sprake van een inrichting. Vrijkomend afval moet dan worden gezien als bedrijfsafval. De verantwoordelijkheid voor de verwijdering van bedrijfsafval ligt in dat geval bij de houder van de inrichting.

Maken de recreatiewoningen geen onderdeel uit van een inrichting in de zin van de Wet milieubeheer, dan is het vrijkomende afval huishoudelijk afval. Van belang is vervolgens de vraag of er op het perceel geregeld huishoudelijke afvalstoffen vrijkomen. Artikel 10.22, eerste lid, Wm verklaart de zorgplicht van de gemeente namelijk van toepassing indien er op een perceel geregeld huishoudelijke afvalstoffen kunnen ontstaan. Daartegenover staat dat de gemeente in dat geval ook een afvalstoffenheffing kan heffen. Omgekeerd geldt ook hetzelfde. Ontstaan er op een perceel niet geregeld huishoudelijke afvalstoffen, dan geldt de zorgplicht van de gemeente niet en kan eveneens geen afvalstoffenheffing worden geheven.

Artikel 4.2.3.3 Afzonderlijk ter inzameling aanbieden

In dit artikel moeten in ieder geval zijn opgenomen de categorieën die de provincie heeft aangewezen in de Provinciale milieuverordening Gelderland. Zie de toelichting bij artikel 4.2.2.2.

Artikel 4.2.3.4 Ter inzameling aanbieden van huishoudelijke afvalstoffen via een

inzamelmiddel voor de gebruiker van een perceel

Met betrekking tot inzamelmiddelen voor de gebruiker van een perceel kan worden gedacht aan vaste inzamelmiddelen, zoals (mini-) containers, stadscontainers, boxen voor chemisch afval, etc., maar ook aan huisvuilzakken of big bags waarin asbesthoudend afval moet worden verpakt. De inzamelmiddelen kunnen al dan niet van gemeentewege worden verstrekt. Artikel 4.2.3.4 verplicht de gebruikers van percelen voor wie krachtens artikel 4.2.2.3 een inzamelmiddel is aangewezen, hun afval via dat inzamelmiddel aan te bieden en biedt de basis tot het stellen van allerhande regels die relevant zijn voor de bedoelde inzamelmiddelen.

Artikel 4.2.3.5 Ter inzameling aanbieden van huishoudelijke afvalstoffen

via een inzamelvoorziening ten behoeve van een groep percelen

(o.a. onder-, bovengrondse en inpandige verzamelcontainers).

Dit artikel betreft inzamelvoorzieningen nabij de percelen voor huishoudelijk restafval en groente-, fruit- en tuinafval.

Inpandige inzamelvoorzieningen

In hoogbouw kan een inpandige inzamelvoorziening aanwezig zijn als bewaarmiddel voor de inzameling van huishoudelijke afvalstoffen voor meerdere huishoudens. Het college kan regels stellen over het ter inzameling aanbieden van huishoudelijke afvalstoffen in een inpandige inzamelvoorziening. Gedacht kan worden aan regels over dagen en tijden, de wijze van aanbieden en het afsluiten van de inpandige inzamelvoorziening.

Artikel 4.2.3.6 Ter inzameling aanbieden van huishoudelijke afvalstoffen via

inzamelvoorzieningen op wijkniveau

Bij inzamelvoorzieningen op wijkniveau kan in de eerste plaats worden gedacht aan glasbakken, textielbakken, etc. Dit zijn permanent aanwezige voorzieningen. De voorzieningen op wijkniveau kunnen ook mobiel / niet permanent aanwezig zijn. Voorbeelden van dergelijke mobiele voorzieningen zijn de gifbus en "afvaleilanden" die gedurende een bepaalde periode in de wijk aanwezig zijn. Het gebruik van de wijkvoorzieningen is niet beperkt tot de gebruikers van een bepaalde groep percelen. Volgens de Provinciale milieuverordening Gelderland kan de gemeente in het belang van de doelmatige verwijdering van kca, glas, oud papier, karton en textiel bepalen dat deze dienen te worden gebracht naar een door de gemeente aangewezen plaats.

Artikel 4.2.3.7 Ter inzameling aanbieden van huishoudelijke afvalstoffen op lokaal

niveau

Bij inzamelvoorzieningen op lokaal niveau kan worden gedacht aan brengdepots: bemande voorzieningen op lokaal niveau waar meerdere afvalcomponenten heen kunnen worden gebracht.

Op grond van artikel 10.27 Wm is een gemeente in een aantal gevallen verplicht om op ten minste één daartoe ter beschikking gestelde plaats binnen de gemeente (of binnen de gemeenten waarmee wordt samengewerkt) een brengdepot te realiseren.

Het gaat om de gevallen waarin de raad op grond van artikel 10.26, eerste lid, onder a, b en c, Wm afwijkt van artikel 10.21 Wm: inzameling nabij elk perceel, inzameling met een bij verordening aangegeven regelmaat en uitsluiting van inzameling op een deel van het grondgebied van de gemeente.

Artikel 4.2.3.8 Ter inzameling aanbieden van huishoudelijke afvalstoffen zonder

inzamelmiddel

De mogelijkheid om huishoudelijke afvalstoffen te kunnen aanbieden zonder inzamelmiddel of

-voorziening (bij het perceel of op een ander inzamelniveau) is vooral van belang voor grof huishoudelijk restafval, huishoudelijk bouw- en sloopafval en grof tuinafval.

Voor huishoudelijk bouw- en sloopafval is bij de Arnhemse kringloopstations de zogenaamde puinzak verkrijgbaar, een grote stevige kunststof zak met een inhoud van 1 m3.

Artikel 4.2.3.9 Dagen en tijden voor het ter inzameling aanbieden

Bij het vaststellen van de dagen en tijden kan in het besluit van het college een onderscheid worden gemaakt naar de verschillende niveaus van inzameling en de daarbij gehanteerde inzamelmiddelen en -voorzieningen.

Bepaald kan ook worden dat inzameling bij het perceel op afroep plaatsvindt. Afvalstoffen kunnen dan worden aangeboden op de dag die, na de melding van de burger dat hij bepaalde afvalstoffen ter inzameling wil aanbieden, wordt aangewezen.

Ten slotte kunnen op basis van dit artikel de openingstijden van brengdepots worden vastgelegd.

Artikel 4.2.3.10 Het in bijzondere gevallen ter inzameling aanbieden van

huishoudelijke afvalstoffen

Dit artikel biedt de grondslag voor een door het college vast te stellen calamiteitenregeling. Een dergelijke (eventueel tijdelijke) regeling zou bijvoorbeeld nodig kunnen zijn in geval van stakingen, etc.

Paragraaf 4 Inzameling van bedrijfsafvalstoffen

Artikel 4.2.4.1 Inzameling bedrijfsafvalstoffen door de inzameldienst

De inzameldienst kan naast huishoudelijke afvalstoffen bijvoorbeeld ook bedrijfsafvalstoffen (of een bepaalde categorie van bedrijfsafvalstoffen) inzamelen. Gedacht kan worden aan afval uit de kantoren/winkels/dienstensector of bouw- en sloopafval (voor zover dit niet wordt gerekend tot het huishoudelijk afval).

De gemeente heeft op dit punt geen zorgplicht en kan niet bepalen wie er binnen de gemeente al dan niet mogen inzamelen zoals dat bij huishoudelijke afvalstoffen het geval is.

Artikel 4.2.4.2 Ter inzameling aanbieden van bedrijfsafvalstoffen aan de

inzameldienst

Alleen die bedrijven die betalen voor de gemeentelijke inzamelvoorzieningen mogen, voor zover artikel 4.2.3.6 daartoe de mogelijkheid biedt, hun bedrijfsafvalstoffen aanbieden aan de inzameldienst. Het college kan, net als bij huishoudelijke afvalstoffen, regels stellen over de wijze waarop de afvalstoffen ter inzameling dienen te worden aangeboden.

Artikel 4.2.4.3 Ter inzameling aanbieden aan anderen dan de inzameldienst

De Wet milieubeheer geeft de gemeente uitdrukkelijk de bevoegdheid om regels te stellen over de inzameling van bedrijfsafvalstoffen in het belang van de bescherming van het milieu. Dit artikel is de uitwerking hiervan. Het college kan in het belang van de bescherming van het milieu regels stellen omtrent bijvoorbeeld de dagen, tijden, wijze en plaatsen waarop bedrijfsafvalstoffen ter inzameling moeten worden aangeboden. Dit beperking of voorkoming van bijvoorbeeld geluidhinder of aanzuigende werking of om ritten zoveel mogelijk te combineren.

Afdeling 3 Bepalingen over de riolering

Algemeen

De gemeente Arnhem legt sinds ongeveer 1880 uit hoofde van volksgezondheid en openbare orde riolering aan in de gemeente. Eigenaren van nabij gelegen opstallen zijn verplicht op het riool aan te sluiten. Deze verplichting is opgenomen in de bouwverordening van de gemeente. Inmiddels zijn de motieven voor het aanleggen van riolering uitgebreid met het milieubelang van water en bodem.

Het gemeentelijke rioolstelsel omvat het geheel van voorzieningen voor het opvangen, verzamelen en afvoeren van zowel afvalwater als hemelwater. In de gemeente Arnhem bestaat gedeeltelijk een gescheiden stelsel voor deze watersoorten. Dit onderscheid wordt in de verordening tot uitdrukking gebracht door artikel 4.3.3. Tot het riool worden de straatkolken en particuliere aansluitingen niet gerekend. Dit zijn werken (vaste lozingspunten).

Artikel 4.3.2 Het maken, wijzigen en hebben van een rioolaansluiting

Artikel 4.3.2 heeft betrekking op een rioolaansluiting op het gemeentelijke riool, hieronder wordt verstaan de verbinding gelegen in de openbare grond tussen het openbare riool en de aansluitleiding van particulieren.

Dit artikel heeft dus geen betrekking op aansluitingen of wijzigingen aan leidingen op particuliere terreinen. De eisen welke aan deze leidingen worden gesteld zijn opgenomen in de Bouwverordening gemeente Arnhem.

Artikel 4.3.3 Hemelwaterafvoer

Dit artikel geeft een bijzondere bescherming voor (de capaciteit van) het vuilwaterriool van het gescheiden stelsel. Indien wateroverlast optreedt tijdens regenbuien vanuit het vuilwaterriool van het gescheiden stelsel kan de oorzaak hiervan gelegen zijn in foutieve aansluitingen op het vuilwaterriool van het gescheiden stelsel. Deze bepaling biedt de mogelijkheid om ook op particulier terrein de aansluitingen te controleren.

Artikel 4.3.4 Lozing van afvalwater uit beer- zinkputten, rioolwater, grondwater of spoelwater op inspectieputten

Dit artikel is opgenomen om ongeregelde lozingen via inspectieputten te voorkomen.

Artikel 4.3.6 Vergunningsvoorschriften

Opgenomen zijn voorbeelden van voorschriften die aan een vergunning verbonden kunnen worden. In verband met de beperkte capaciteit van het rioolstelsel dient inzicht te worden verkregen in het aanbod van hemel- en vuilwater. Met het eisen van een rioleringsplan kan dit inzicht worden verkregen. Daar waar de gemeente de bestaande riolering vervangt door een verbeterd gescheiden stelsel dient ter vergroting van het milieurendement tevens de verplichting voor aanliggende bedrijven te bestaan hun terreinriolering en huisaansluitingen daarop aan te passen.

Afdeling 4 Bodem, weg en milieuverontreiniging

In het voorkomen en bestrijding van zwerfafval en daarmee het verbeteren van de directe leefomgeving van de burger is een rol weggelegd voor de gemeente. Gedacht kan worden aan het creëren van voldoende voorzieningen voor inzameling en verwijdering, communicatie met de burger en de controle van (on)gewenst aanbied- en wegwerpgedrag.

Op grond van artikel 10.25, onder a en b, Wm kunnen gemeenten in hun afvalstoffenverordening de zwerfafvalproblematiek regelen. Er is sprake van facultatief medebewind. Gemeenten hebben hiertoe de bevoegdheid, maar geen wettelijke plicht.

De artikelen van deze afdeling vinden hun grondslag in de Wet milieubeheer.

Artikel 4.4.1 Voorkomen van diffuse milieuverontreiniging

Dit artikel heeft een primair een milieubeschermende functie en beoogt een instrument te geven om illegale dumpingen, voor zover er geen hogere wet- of regelgeving van toepassing is, of het ontstaan van zwerfafval tegen te gaan. Uiteraard zal in een aantal gevallen het brengen van stoffen op of in de bodem zodanig kunnen gebeuren dat een hogere wet, zoals de Wet bodembescherming of het Bouwstoffenbesluit van toepassing is.

Met opzet worden in het eerste lid ook de termen “stof” en “voorwerp” gebruikt en niet alleen de term “afvalstof”, omdat niet altijd duidelijk is of de desbetreffende stoffen of voorwerpen afvalstoffen zijn.

Artikel 4.4.2 Achterlaten van straatafval

In artikel 4.2.1.1 van deze verordening wordt een definitie gegeven van straatafval: “huishoudelijke afvalstoffen van zeer beperkte omvang en gewicht, zoals proppen, papier, sigarettenpeuken, kauwgom, plastic bekertjes en blikjes, verpakkingsmateriaal, etenswaren, niet zijnde klein chemisch afval, ontstaan buiten een perceel”.

Bij het begrip straatafval gaat het in feite om afval ‘dat onderweg ontstaat’, buiten een perceel, dat niet als zwerfafval op straat of in het plantsoen terecht dient te komen en waarvoor je de burger (in dit geval ook toeristen) de mogelijkheid wilt bieden om zich ter plekke ervan te ontdoen (voor zover van zeer beperkte omvang en gewicht). Klein chemisch afval is uitdrukkelijk uitgesloten van de omschrijving. Dit afval dient in alle gevallen via de daartoe opgezette inzamelstructuur te worden verwijderd.

In de definitie van straatafval wordt uitdrukkelijk gesproken over “buiten een perceel ontstaan”. Een huishoudelijke afvalstof, ontstaan op of binnen het perceel, moet worden aangeboden volgens de bepalingen uit hoofdstuk 4, afdeling 2, paragraaf 3 “Ter inzameling aanbieden van huishoudelijke afvalstoffen (regels voor de burger over de aanbieding van huishoudelijke afvalstoffen)”.

Artikel 4.4.3 Voorkomen van zwerfafval bij ter inzameling gereed staande

afvalstoffen

Dit artikel heeft betrekking op wat wel de 'morgenster'-problematiek wordt genoemd. Het beoogt paal en perk te stellen aan het onderzoeken en verspreiden van ter inzameling aangeboden afvalstoffen voordat de werkers van de dienst ter plaatse zijn. Vaak immers heeft dit onderzoeken tot gevolg dat het huisvuil over de hele straat verspreid ligt en de inzameldienst zijn werk niet meer kan verrichten. Het aldus ontstane zwerfvuil veroorzaakt een zware belasting van de gemeentelijke veegdienst.

Met het tweede lid wordt beoogd om zwerfafval bij ter inzameling gereed staande afvalstoffen te voorkomen.

Artikel 4.4.4 Zwerfafval bij vervoeren, laden en lossen of overige

werkzaamheden

Het eerste lid beoogt het ontstaan van zwerfafval bij het laden of lossen of vervoeren van afvalstoffen, stoffen of voorwerpen te voorkomen.

De opname van het tweede lid heeft vooral betekenis in verband met het op kosten van de overtreder laten reinigen van de weg (bestuursdwang).

Artikel 4.4.5 Afvalbakken in inrichtingen voor het verbruiken van eet- en

drinkwaren

Inrichtingen waar eet- en/of drinkwaren worden verkocht zijn bijvoorbeeld een winkel, hal of kraam. Het afval dat hierbij kan vrijkomen zijn bijvoorbeeld papier, etensresten, verpakkingsmateriaal of ander afval.

Opgemerkt wordt dat een inrichting, zoals bedoeld in dit artikel, vergunningsplichtig kan zijn op grond van de Wet milieubeheer dan wel meldingsplichtig ingevolge een andere regeling of besluit.

Artikel 4.4.6 Wegwerpen van reclamebiljetten of ander promotiemateriaal

Dit artikel is een uitwerking van artikel 10.25, onder b, Wm in de vorm van een verplichting tot opruimen of laten opruimen van reclamebiljetten of ander promotiemateriaal.

Promotiemateriaal

Niet alleen reclamebiljetten worden aan het publiek uitgereikt. Ook ander promotiemateriaal wordt vaak uitgereikt. Gedacht kan worden aan de zogenaamde samplings, monsters of miniverpakkingen, waarin ter promotie een product in een kleine hoeveelheid wordt aangeboden. Op grond van dit artikel kan degene die dergelijk promotiemateriaal uitreikt, worden verplicht het promotiemateriaal, de verpakking of de inhoud daarvan op te ruimen of te laten opruimen.

Artikel 4.4.7 Verbod opslag van afvalstoffen

De Wet milieubeheer definieert het begrip afvalstof als: “alle stoffen, preparaten of andere producten waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen”.

Artikel 4.4.8 Afgifte autowrakken afkomstig uit een huishouden

Dit artikel is een uitwerking van artikel 6 Besluit Beheer Autowrakken (hierna: BBA). Hierin is de afgifte van autowrakken door huishoudens geregeld. Op grond van artikel 7 BBA worden autowrakken, afkomstig van huishoudens uitdrukkelijk uitgezonderd van de gemeentelijke zorgplicht voor de inzameling van huishoudelijk afval.

Begrip “autowrak”

Het begrip autowrak wordt gedefinieerd in artikel 1, onder b, BBA als: “voertuig dat een afvalstof is in de zin van artikel 1.1 lid 1 van de Wm.” Voor het begrip afvalstof wordt verwezen naar de toelichting bij artikel 4.4.7. Er is sprake van een autowrak indien een voertuig niet meer op economisch rendabele wijze in rijtechnisch voldoende staat is te brengen.

Artikel 4.4.9 Straatvegen

Deze verkeersbeperkende bepaling moet, gezien het verschil in motief, mogelijk worden geacht naast de wegenverkeerswetgeving. Artikel 4.4.5 beoogt niet een verkeersbelang te dienen, maar heeft een milieumotief. In het bijzonder strekt het ter voorkoming van overlast voor de reinigingsdienst. Bovendien heeft het daarin vervatte verbod slechts betrekking op bepaalde, aangewezen weggedeelten en geldt het slechts gedurende bepaalde aangeduide dagen en uren.

Artikel 4.4.11 Verbod op het doorzoeken van ter inzameling gereed staande afvalstoffen

Dit artikel heeft betrekking op wat wel de 'morgenster'problematiek wordt genoemd. Het beoogt paal en perk te stellen aan het onderzoeken en verspreiden van ter inzameling aangeboden afvalstoffen voordat de werkers van de dienst ter plaatse zijn. Vaak immers heeft dit onderzoeken tot gevolg dat het huisvuil over de hele straat verspreid ligt en de inzameldienst zijn werk niet meer kan verrichten. Het aldus ontstane zwerfvuil veroorzaakt een zware belasting van de gemeentelijke veegdienst.

Afdeling 5 Het bewaren van houtopstanden

Het doel van de kapvoorschriften is het behoud van waardevolle bomen en andere houtige gewassen.

Artikel 4.5.1 Begripsomschrijvingen

Eerste lid, onderdeel a (houtopstand)

Houtopstand is het algemene begrip dat de Boswet zelf ook hanteert.

In artikel 4.5.1, eerste lid, wordt ook een houtwal als houtopstand aangemerkt. In het algemeen vallen onder houtwal alle lintvormige begroeiingen van enige uitgestrektheid, bestaande uit bomen en/ of struiken. Ook struiken en heesters kunnen vallen onder de APVvoorschriften.

Eerste lid, onderdeel d (dunning)

Het begrip 'vellen' zelf is niet omschreven. Voor de betekenis ervan kan worden uitgegaan van het normale taalgebruik. Zo zal het omhakken of afzagen van een boom zeker als vellen moeten worden beschouwd. De omschrijving van 'dunning' houdt in dat vellen waarmee de overblijvende bomen zijn gebaat, krachtens de APV-voorschriften is toegestaan.

Tweede lid (ernstig beschadigen)

De omschrijving van 'vellen' omvat ook 'het verrichten van handelingen die de dood of ernstige beschadiging van houtopstand ten gevolge kunnen hebben'. Deze omschrijving komt overeen met die in de wet (artikel 1, tweede lid). Om misverstanden uit te sluiten zijn toegevoegd 'verplanten' of 'ernstig ontsieren'. De nadere omschrijving heeft alleen betrekking op (actieve) handelingen en niet op het (passieve) nalaten van handelingen. De bepaling ziet ook op ernstige beschadiging van houtopstand ten gevolge van ondergrondse handelingen (bijvoorbeeld de aanleg van kabels en leidingen).

Artikel 4.5.2 Kapverbod

Lid 2 geeft een groep uitzonderingen op het in het eerste lid gestelde verbod.

De onder a tot en met d vervatte uitzonderingen vloeien voort uit artikel 15, lid 2, van de wet, waarin de categorieën bomen of houtopstanden worden genoemd, ter bewaring waarvan de gemeentelijke wetgever geen regels mag stellen. Hiertoe behoren o.a. wegbeplantingen en eenrijige beplantingen op of langs landbouwgronden, beide voor zover bestaande uit populieren of wilgen. Bij wet van 8 december 1982, Stb. 706, is echter voor de hier bedoelde wilgen en populieren een uitzondering gemaakt, doordat aan artikel 15, tweede lid, onder a, van de Boswet is toegevoegd 'tenzij deze zijn geknot'. De gemeentelijke wetgever heeft daarmee de mogelijkheid gekregen regelen te stellen ter bewaring van knotwilgen en knotpopulieren die deel uitmaken van wegbeplantingen of eenrijige beplantingen op of langs landbouwgronden. Het kapverbod geldt wel voor wilgen en populieren, niet zijnde wegbeplantingen of eenrijige beplanting op of langs landbouwgronden, waarbij niet van belang is of deze wel of niet zijn geknot.

Tweede lid, onderdeel f (uitzondering voor bosbouwondernemingen)

Onderdeel f geeft in het eerste gedeelte een uitzondering, waartoe de wet eveneens verplicht. Ingevolge artikel 15, lid 3, van de Boswet is de gemeenteraad immers niet bevoegd regelen te stellen ter bewaring van bossen en andere houtopstanden die deel uitmaken van bosbouwondernemingen, die als zodanig bij het Bosschap geregistreerd staan en gelegen zijn buiten de bebouwde kom.

Tweede lid, onderdeel g (uitzondering voor o.a. iepziektebestrijding)

Onderdeel g ziet op het geval dat bomen moeten worden geveld ter bestrijding van de iepziekte of in het kader van een instandhoudingplicht dan wel krachtens (andere) bepalingen van de APV, bij voorbeeld in verband met de verkeersveiligheid.

Artikel 4.5.3 Aanvraag vergunning

Artikel 4.5.3 Aanvraag vergunning

Eerste lid

Een situatieschets, op te stellen door de aanvrager kan voorkomen dat men een tweede maal de kapvergunning voor een andere houtopstand gebruikt.

Tweede lid (combinatie melding/vergunningaanvragen)

Bepaalde houtopstanden buiten de bebouwde kom kunnen zowel onder de Boswet als onder de kapverordening vallen. Dit betekent dat in die gevallen een voorgenomen velling moet worden gemeld aan Staatsbosbeheer en dat vergunning moet worden gevraagd aan het gemeentebestuur.

Artikel 4.5.3, tweede lid, stelt nu dat de wettelijk voorgeschreven kennisgeving aan Staatsbosbeheer mede wordt beschouwd als een vergunningsaanvraag. Deze efficiënte werkwijze is mogelijk geworden, doordat de directeur van Staatsbosbeheer van de bevestiging van de ontvangst van de kennisgeving een afschrift zendt aan het gemeentebestuur. Aangezien dit afschrift alle gegevens bevat, die het gemeentebestuur voor de beoordeling van de aanvraag nodig heeft, is een belangrijke vereenvoudiging verkregen die voor de belanghebbende boseigenaar vele van de bezwaren van het onderworpen zijn aan tweeërlei gezag wegneemt.

Artikel 4.5.5 Bijzondere vergunningsvoorschriften

Deze herplantplicht heeft een andere strekking dan de herplantplicht krachtens de Boswet. Daar is zij gericht op het behoud van het bosareaal (vandaar dat herplanten elders mogelijk is); in het kader van de APV geschiedt een eventuele herbeplanting om redenen van milieubeheer, de waarde van de boom, en zal zij vaak zoveel mogelijk ter plaatse moeten gebeuren.

Behalve een termijn kan het college ook aanwijzingen geven met betrekking tot de herplantplicht. Denkbaar is dat een andere boomsoort wordt voorgeschreven (bij voorbeeld iepen die beter bestand zijn tegen iepziekte). Bij vervanging van een grote boom kan worden gedacht aan herplanting van een boom van vergelijkbare grootte of aanplant van meer dan één boompje. Uiteraard dient herplant bosbouwkundig verantwoord te zijn.

Er zijn situaties waarin herplant niet mogelijk is. Voor die gevallen is in het derde lid de mogelijkheid opgenomen om groencompensatie te eisen door het betalen van een bedrag. Daarmee kan elders dan op of nabij de locatie waar de boom of bomen worden geveld het verlies aan groen worden gecompenseerd.

Het in het vijfde lid van artikel 4.5.5 genoemde voorschrift kan gesteld worden indien men vreest, dat de vergunninghouder de bezwaarschriftprocedure niet wil afwachten en onmiddellijk van zijn recht tot vellen gebruik wil maken. Op deze wijze kunnen voldongen feiten worden voorkomen. Het doel van de bepaling in deze afdeling is immers behoud van waardevolle houtopstand.

Artikel 4.5.6 Herplant/instandhoudingsplicht

Artikel 4.5.6 Herplant/instandhoudingsplicht

Eerste lid (zelfstandige herplantplicht)

Wanneer een herplantplicht alleen maar als vergunningsvoorschrift zou kunnen worden gesteld, dan zou dat betekenen dat iemand aan de oplegging van een herplantplicht kan ontkomen door zonder vergunning te vellen. De in artikel 4.5.6, eerste lid, opgenomen bepaling maakt het mogelijk in zulke gevallen een zelfstandige herplantverplichting te scheppen. In het eerste lid is toegevoegd 'dan wel op andere wijze is teniet gegaan'. Burgemeester en wethouders kunnen dus ook een verplichting tot herplantplicht opleggen, als houtopstand is teniet gegaan door verwaarlozing of door een calamiteit. Ook in de Boswet komt een herplantplicht voor. Artikel 3 van de Boswet verplicht de eigenaar van grond, waarop een houtopstand anders dan bij wijze van dunning is geveld of op andere wijze teniet gegaan, tot herbeplanting. De herplantplicht die in artikel 4.5.6 is neergelegd, verschilt van de herplantplicht van de Boswet. De in artikel 4.5.6 bedoelde herplantplicht geldt niet zonder meer, maar pas wanneer burgemeester en wethouders daartoe besluiten. De herplantplicht van de Boswet bestaat uit kracht van de Boswet zelf. De herplantplicht heeft in de APV bovendien een andere strekking dan in de Boswet: in de wet is zij gericht op het behoud van het bosareaal (vandaar dat herplanten elders mogelijk is), terwijl herbeplanting krachtens de APV-bepalingen geschiedt om redenen van milieubeheer, de waarde van de boom, en daardoor vaak zoveel mogelijk ter plaatse moet gebeuren. Hieruit volgt dat een herplantplicht slechts opgelegd kan worden, wanneer hieruit een herstel van geschonden waarden kan voortkomen.

Derde lid (instandhoudingsplicht)

Het derde lid betreft houtopstand die nog wel in leven is, maar waarvan redelijkerwijs kan worden aangenomen dat hij binnen afzienbare tijd zal teniet gaan. De gemeente zou in dat geval kunnen wachten totdat de houtopstand geheel teniet is gegaan om dan vervolgens op grond van het eerste lid van artikel 4.5.6 een herplantplicht op te leggen. Het kan echter voorkomen dat de strekking van de verordening beter gediend is met het behoud van bestaande bomen dan met de vervanging daarvan. Met name valt hierbij te denken aan grote bomen. Deze zijn immers niet of slechts met grote kosten te vervangen, en wat bij voorbeeld schoonheid, luchtzuiverende kwaliteit, nestelgelegenheid betreft, wegen zij op tegen een veelheid van jonge boompjes. Krachtens het derde lid van artikel 4.5.6 kan de zakelijke gerechtigde worden verplicht tot het in stand houden van dergelijke bomen. Deze verplichting kan inhouden het ongedaan maken of voorkomen, voor zover mogelijk van (dreigende) ernstige beschadiging of aantasting ten gevolge van weersomstandigheden, ziekten, verwaarlozing, vraat door dieren, het weghalen van bosstrooisel, bouw en sloopwerkzaamheden, het aanleggen van terreinverhardingen, het storten van afval, enz.

Artikel 4.5.7 Schadevergoeding

Artikel 4.5.7 Schadevergoeding

Krachtens artikel 17 van de Boswet wordt bij weigering van een kapvergunning op verzoek van de eigenaar of gebruiker een naar billijkheid te bepalen schadevergoeding uit de gemeentekas toegekend, indien schade wordt geleden die redelijkerwijs niet of niet geheel te zijnen laste behoort te blijven. Artikel 17 van de Boswet schrijft voor dat de verordening een orgaan aanwijst, dat beslist op verzoeken om vergoeding van schade die voortvloeit uit het weigeren van een vergunning. In artikel 4.5.7 wordt het college als zodanig aangewezen: in één procedure kan dan worden beslist over kapvergunning en schadevergoeding.

Artikel 4.5.8 Bestrijding iepziekte

In artikel 4.5.2, tweede lid, onder g is de opheffing van het kapverbod geregeld indien sprake is van een aanschrijving die leidt tot het vellen van een boom. De APV spreekt over "ontbasten". Bast is meer materie dan alleen de schors en noodzakelijk is het verwijderen van de gehele bast.

Artikel 4.5.9 Afstand van de erfgrenslijn

De leden één en twee van artikel 42 Boek 5 van het Burgerlijk Wetboek bepalen het rooirecht voor bomen op een afstand van binnen twee meter van de erfgrenslijn en voor heesters en hagen wordt het rooirecht binnen een halve meter van de erfgrenslijn bepaald. Ingevolge het tweede lid kan een verordening een kleinere afstand toelaten. Daarom is dit artikel toegevoegd dat de erfgrensafstand aanzienlijk verkleint. Met "nihil" voor heggen en heesters is bedoeld deze natuurlijke wijze van erfbegrenzing te beschermen en tot de normale standaard te maken. Vele bomen en heesters zullen door deze afstandverkleining beter beschermd, misschien wel gespaard worden. De juridische mogelijkheden voor burenruzies zijn hiermee enigszins verminderd.

Artikel 4.5.10 Verhouding tussen kap- en bouw- of aanlegvergunning

Dit artikel is opgenomen naar aanleiding van veel praktijkproblemen in de afstemming tussen de verschillende verordeningen.

Eerste lid

Juist in het ontwerpstadium kunnen bouw- en aanlegplannen nog worden gewijzigd en aangepast aan voorhanden en te behouden beplantingen.

Tweede lid

Door het tegelijkertijd afgeven van kap- en bouwvergunning wordt vermeden dat de gemeente in moeilijke situaties geraakt, bijvoorbeeld het redelijkerwijze niet meer of slechts gedeeltelijk aanvullend kunnen zijn van een kapvergunning op de reeds afgegeven bouwvergunning.

Derde lid

Dit is een weergave van de vaste rechtspraak op dit gebied dat er niet vroegtijdig gekapt mag worden als plannen nog niet definitief zijn.

Vierde lid

Indien blijkt dat de aanwezigheid van waardevolle houtopstanden bewust of opzettelijk verzwegen is, kan dit artikel toepassing vinden. Dit lid kan extra bescherming bieden aan bomen en heesters.

Afdeling 6 Bescherming van flora en fauna

Artikel 4.6.2 Beschermde planten; hout sprokkelen; verwijderen van paddenstoelen; verzamelen van zaden en vruchten

Vooral in bos en natuurgebieden kan het plukken van aldaar voorkomende beplanting dikwijls ontstellende vormen aannemen. In dit artikel wordt aan het college de bevoegdheid gegeven plaatsen aan te wijzen waar het plukken en bij zich hebben van bepaalde bloemen en planten is verboden. Bij vervoer van bedoelde planten of bloemen in zulk een gebied kan met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid worden aangenomen, dat deze uit dat gebied afkomstig zijn. De strekking van dit artikel is voorts het verzamelen van zaden en vruchten bestemd voor verkoop of bestemd voor derden te voorkomen. Het voor eigen gebruik of voor educatieve doeleinden inzamelen, wanneer zich dit beperkt tot kleine hoeveelheden, valt hier niet onder.

Van de in het eerste en tweede lid genoemde commerciële doeleinden is sprake bij grote hoeveelheden, dat wil zeggen hoeveelheden van meer dan twee kilo. Verder wordt in dit artikel aan het college de bevoegdheid verleend (gedeelten van) bos en natuurgebieden aan te wijzen, waar het sprokkelen van hout niet is toegestaan.

Artikel 4.6.3 Wedstrijden, wandel-, fiets, trim- en ruitertochten

Het verbod is niet van toepassing op familietochtjes e.d. Het artikel heeft betrekking op georganiseerde vormen van recreatie (wandeldagen, groepsgewijze ruitersport of mountainbikers etc.) die een verstorende invloed hebben op de natuur. De bos- en natuurterreinen zijn o.a. bedoeld voor recreatief gebruik, gericht op het gebied zelf (natuurbeleving, rust e.d.). Evenementen zijn mogelijk zolang deze recreatievorm niet in het gedrang komt. De tochten kunnen door hun massaliteit schade toebrengen aan de gebieden. Hierdoor is een duurzaam beheer niet langer mogelijk. Door de enorme hoeveelheid en massaliteit van georganiseerde tochten die plaatsvinden is regelgeving hiervoor van groot belang.

Afdeling 7 Maatregelen tegen ontsiering en stankoverlast

Artikel 4.7.1 Opslag bromfietsen, motorvoertuigen, caravans, afvalstoffen, mest, ingekuilde

landbouwproducten e.d.

Deze bepaling verschaft een basis voor het treffen van maatregelen tegen een uit oogpunt van welstand en bescherming van de openbare gezondheid ontoelaatbare opslag van bromfietsen en caravans e.d., en landbouwproducten en afval. Het college is bevoegd bepaalde plaatsen aan te wijzen waar deze opslag verboden is c.q. aan bepaalde regels gebonden is. Deze bepaling ziet niet op handelingen die plaatsvinden op de 'weg' in de zin van de wegenverkeerswetgeving. Deze afbakening is aangebracht omdat voor zover de in deze bepaling genoemde activiteiten plaatsvinden op de 'weg' daartegen kan worden opgetreden op basis van andere in deze verordening opgenomen voorschriften. De in afdeling 5.1 'Parkeerexcessen' opgenomen artikelen bevatten onder meer bepalingen ten aanzien van het plaatsen of hebben op de weg van nietrijklare voertuigen en voertuigwrakken, het gebruik van de weg als stallingsruimte voor auto's door garagebedrijven e.d. en het parkeren van caravans e.d.

Naar aanleiding van de wijziging van de Wet milieubeheer van 8 mei 2002 (Structuur beheer afvalstoffen, Stb. 2001, 346) en de inwerkingtreding van het Besluit beheer autowrakken (Stb. 2002, 259) is het op autowrakken van toepassing zijnde rechtsregime veranderd. In verband met het vervallen van art. 10.17 van de Wet milieubeheer (oud) is in het eerste lid van art. 4.7.1, aanhef en onder f, de categorie ‘autowrakken’ toegevoegd.

Artikel 4.7.1a Stankoverlast door gebruik van meststoffen

In artikel 9 van de Wet bodembescherming is bepaald dat bij algemene maatregel van bestuur regels kunnen worden gesteld in het belang van de bescherming van de bodem. Hiertoe kunnen regels behoren met betrekking tot het op of in de bodem brengen van meststoffen. Met het Besluit gebruik meststoffen is aan dit artikel uitvoering gegeven. De regels in het Besluit zijn gesteld in het belang van de bescherming van de bodem. Daartoe is het uitrijden van mest in bepaalde perioden verboden. Artikel 4.7.1a, tweede lid, verbiedt het uitrijden van meststoffen op bepaalde gronden op bepaalde dagen. Het college kan van het verbod ontheffing verlenen. Het tweede lid stelt voorop dat het Besluit gebruik meststoffen van toepassing is. Daarnaast wil de gemeente Arnhem strenger zijn door te bepalen dat op zaterdag, zondag en op algemeen erkende feest- en gedenkdagen geen meststoffen mogen worden uitgereden.

Artikel 4.7.2 Ontsierende, hinderlijke of gevaarlijke reclames e.d.

Artikel 4.7.2 Ontsierende, hinderlijke of gevaarlijke reclames e.d.

1. Algemeen

Het aanbrengen van handelsreclame (commerciële reclame) aan onroerend goed wordt hier gebonden aan een vergunning. Volgens vaste jurisprudentie behoren reclameuitingen in de commerciële sfeer niet tot het eigenlijke gebied van de vrijheid van meningsuiting. In het begrip handelsreclame ligt besloten dat het in artikel 4.7.2 gaat om reclame, waardoor geen gedachten of gevoelens worden geopenbaard. Het in artikel 4.7.2 gecreëerde vergunningenstelsel is derhalve niet in strijd met artikel 7 van de Grondwet. In de in artikel 1.1 van deze verordening gegeven begripsomschrijving wordt een definitie gegeven van het begrip 'handelsreclame'.

2. Uitzonderingen

Behalve ideële reclame is ook een aantal andere opschriften e.d. die kunnen dienen tot het maken van handelsreclame uitgezonderd van de vergunningsplicht (lid 2).

Voor deze uitgezonderde reclames geldt een stelsel van repressief toezicht. Zie artikel 4.7.3.

3. Melding

Voor opschriften e.d. met een tijdelijk karakter (maximaal 9 weken) is een systeem van melding bij het college in het leven geroepen. Wanneer op die melding niet binnen 14 dagen wordt gereageerd, mag - in afwijking van het in het eerste lid gestelde plaatsingsverbod - zonder vergunning tot plaatsing worden overgegaan.

4. Toetsingscriteria

In het vierde lid van artikel 4.7.2 worden drie toetsingscriteria genoemd: welstand, verkeersveiligheid en voorkoming of beperking van overlast voor omwonenden. Indien een reclameconstructie is aan te merken als 'bouwwerk', is voor het plaatsen ervan een bouwvergunning vereist. Het welstandsbelang wordt dan meegewogen bij de beslissing inzake de verlening van de bouwvergunning. Een reclameconstructie kan ook aangebracht worden op een bestaand gebouw zonder dat daarvoor een afzonderlijke bouwvergunning nodig is. Ook in die gevallen worden volgens de jurisprudentie de ontsierende aspecten beheerst door de Woningwet en de daarop gebaseerde Bouwverordening. Tegen ontsierende reclameconstructies aan gebouwen kan het college vervolgens optreden via bestuursdwang ex artikel 125 van de Gemeentewet, dan wel door een aanschrijving ex artikel 25 Woningwet te laten uitgaan. Hinder of gevaarsaspecten welke verbonden zijn aan reclameconstructies aan gebouwen worden geregeld krachtens artikel 4.7.2 APV. Voor het aanbrengen van reclame op een beschermd monument is ingevolge artikel 14 van de Monumentenwet 1988 vergunning nodig van het college, dan wel van de minister van welzijn, volksgezondheid en cultuur indien deze op grond van artikel 17 van de Monumentenwet beslist op de vergunningaanvraag.

De provinciale landschapsverordening bindt het aanbrengen van opschriften e.d. op onroerend goed in bepaalde gedeelten van de gemeente - doorgaans de landelijke gedeelten - aan een vergunning van gedeputeerde staten. Toetsingscriterium is daarbij het belang van het landschapsschoon. In het derde lid is daarom de werkingssfeer van artikel 4.7.2 ten opzichte van deze 'hogere' regelingen afgebakend.

Indien een van deze hogere regelingen van toepassing is, is in zoverre het in artikel 4.7.2 gestelde verbod niet van toepassing. De door die regelingen beschermde belangen mogen dan niet worden meegewogen bij de beslissing inzake het al dan niet verlenen van een vergunning als bedoeld in artikel 4.7.2. Het plaatsen van reclameconstructies op de weg heeft reeds regeling gevonden in artikel 5.1.6 van deze verordening.

Afdeling 8 Schoonmaakactiviteiten door middel van stralen of reinigen

Algemeen

Het doel van deze afdeling is voorwaarden te stellen aan schoonmaakactiviteiten door middel van stralen of reinigen. Zowel de schoonmaakmiddelen waarmee tijdens het stralen of reinigen wordt gewerkt als het vuil dat van het gereinigde object afkomt, bevatten vaak hoge concentraties gevaarlijke stoffen of stoffen die de werking van het riool aantasten. Deze verdwijnen voor het grootste gedeelte het riool, de bodem of de lucht in. Daarnaast kunnen deze schoonmaakactiviteiten geluidsoverlast voor de omgeving opleveren.

Artikel 4.8.2

Verbodsbepaling

Om de overlast voor de omgeving enigszins te beperken is voor de in het eerste lid genoemde situaties een verbod opgenomen deze werkzaamheden uit te voeren, behoudens ontheffing van het college. Het verbod in het eerste lid onder c heeft betrekking op schoonmaakactiviteiten van gebouwen, bouwwerken of wegen waarvan de tijdsduur van het reinigen of stralen meer dan tien werkdagen bedraagt hetgeen voor de omgeving meer overlast oplevert. Het gaat hierbij dan om schoonmaakactiviteiten op dezelfde locatie. Bij meer beelden (bouwwerken) in een park geldt voor het geheel aan beelden de termijn van tien werkdagen of indien een complex meer gebouwen bevat geldt voor het geheel van gebouwen de termijn van tien dagen. Wordt deze termijn overschreden dan dient een ontheffing te worden aangevraagd.

Artikel 4.8.3 Meldingsplicht

Bij bedrijven die stralen of reinigen is het niet altijd ruim van tevoren bekend waar en wanneer zij deze activiteiten aanvangen. Om een bedrijf voor elke werkzaamheid een vergunning of ontheffing aan te laten vragen is, vanwege de lange termijnen, niet werkbaar. Daarom is gekozen voor een systeem waarbij kan worden volstaan met een melding mits wordt voldaan aan de nadere regels, vastgesteld door het college. Alleen voor de in artikel 4.8.2 eerste lid genoemde schoonmaakwerkzaamheden dient bij het college een ontheffing te worden aangevraagd.

Artikel 4.8.4 Uitzonderingen

Deze afdeling heeft betrekking op de schoonmaakactiviteiten die bedrijfsmatig worden uitgevoerd, met uitzondering van de glazenwasser die alleen van huishoudelijke schoonmaakmiddelen gebruik maakt.De bepalingen gelden ook niet voor particulieren die hun eigendommen willen reinigen. In het belang van de verkeersveiligheid en bij verstoring van de openbare orde dient logischerwijs direct te kunnen worden aangevangen met de reinigingswerkzaamheden. Daarom is deze uitzondering in het derde lid opgenomen.Van verstoring van de openbare orde is bijvoorbeeld sprake wanneer racistische leuzen zijn aangebracht.

Hoofdstuk 5 Andere onderwerpen betreffende de

huishouding van de gemeente

Afdeling 1 Parkeerexcessen

Artikel 5.1.1 Begripsomschrijvingen

A Weg

Voor de toepassing van deze afdeling wordt onder 'weg' verstaan hetgeen artikel 1 van de Wegenverkeerswet 1994 (WVW) daaronder verstaat. Ook voor het openbare verkeer openstaande parkeerterreinen vallen onder de definitie van 'weg' in de zin van de WVW. Al vallen parkeerterreinen onder de werking van de onderhavige parkeerexcesbepalingen, dit neemt niet weg dat zij in een aantal gevallen daarvan zullen moeten worden uitgezonderd. Te denken valt bij voorbeeld aan het parkeren van vrachtwagens. Het is immers evident dat parkeerterreinen een belangrijke functie vervullen ten behoeve van een redelijke verdeling van de beschikbare parkeerruimte.

C Parkeren

De omschrijving van het begrip 'parkeren' is dezelfde als die van artikel 1 van het RVV 1990. De hier gegeven definitie bewerkstelligt dat enkele vormen van doen of laten staan van voertuigen, die moeten worden ontzien, buiten de werking van de voorgestelde verbodsbepalingen blijven. Het onmiddellijk in en uitstappen van personen en het onmiddellijk laden en lossen van goederen zijn dan immers activiteiten die door deze bepalingen niet worden bestreken. Evenmin zullen deze bepalingen van toepassing kunnen zijn ten aanzien van voertuigen die bij een garagebedrijf stilstaan om benzine te tanken; in dit geval is er geen sprake van parkeren.

Artikel 5.1.2 Parkeren van voertuigen van autobedrijf e.d.

Lid 1, onder a

Deze bepaling beoogt optreden mogelijk te maken tegen die autohandelaren en exploitanten van garage, herstel en autoverhuurbedrijven die de weg voortdurend gebruiken als stallingsruimte voor auto's die hen toebehoren en/of zijn toevertrouwd. Het gaat hier om situaties waarin het gebruik van parkeerruimte op buitensporige wijze plaats heeft en uit dien hoofde niet toelaatbaar kan worden geacht (verkeersmotief). De rijschoolhouder of de exploitant van een taxibedrijf die een aantal voertuigen bij elkaar parkeert, valt niet onder de werking van dit artikellid. In het tweede en derde lid van dit artikel wordt een vergelijkbare regeling voor deze categorieën opgenomen.

Bij het opstellen van deze bepaling is er naar gestreefd de delictsomschrijving zoveel mogelijk vrij te houden van elementen waarvan de bewijslevering moeilijkheden kan opleveren. Niettemin kan met name het bewijs dat betrokkene 'zijn bedrijf of nevenbedrijf dan wel een gewoonte' van de hier bedoelde activiteiten maakt, alsook dat de desbetreffende voertuigen 'hem toebehoren of zijn toevertrouwd', onder omstandigheden problemen opleveren. De woorden 'drie of meer voertuigen' zijn gekozen om de bewijslast niet onevenredig zwaar te doen zijn. Doordat het verbod slechts betrekking heeft op het parkeren dat in het kader van (neven)bedrijf of gewoonte plaatsvindt, blijft het normaal parkeren van de voor persoonlijk gebruik gebezigde auto('s) van de exploitant en eventueel van zijn gezinsleden mogelijk. (Zie het vierde lid, onder b.) Deze bepaling heeft slechts betrekking op 'eigenlijke' parkeerexcessen, dat wil zeggen op het parkeren van voertuigen op de weg (in de zin van de WVW).

Lid 1, onder b

In toenemende mate wordt geklaagd over de door velen als (neven)bedrijf uitgeoefende reparatie en sloopwerkzaamheden aan op de weg geparkeerde voertuigen. Deze werkzaamheden geven veelal klachten inzake geluidsoverlast en verontreiniging van de weg; in mindere mate wordt geklaagd over de als gevolg van deze activiteiten verminderde parkeergelegenheid. Met het oog op het vorenstaande is het derhalve wenselijk de strafbaarheid van het herstellen of slopen op de weg niet te relateren aan de omstandigheid dat er sprake moet zijn van drie of meer voertuigen. Indien het slopen of herstellen van een voertuig bij herhaling geschiedt, moet - met het oog op de vorengenoemde bezwaren - hiertegen kunnen worden opgetreden, daargelaten of zich in de onmiddellijke omgeving meer auto's bevinden die betrokkene 'toebehoren of zijn toevertrouwd'. Wel zij er bij dezen op gewezen dat zowel het verontreinigen van de weg als het veroorzaken van hinderlijk rumoer reeds is verboden bij artikel 4.4.1 en 2.4.10. Met het oog op het toenemend aantal klachten achten wij een strafbepaling welke zich in het bijzonder richt tot de onderhavige activiteiten, wenselijk naast genoemde (algemene) verbodsbepalingen. Gelet op de strekking van deze bepaling kan zij onzes inziens niet als een 'parkeerexcesbepaling' in de strikte betekenis van het woord worden aangemerkt. Gezien het verband met de andere in deze afdeling opgenomen bepalingen achten wij het niettemin wenselijk het onderhavige voorschrift in deze afdeling op te nemen. Met de hier bedoelde bepaling kan naar verwachting beter worden opgetreden tegen met het slopen en repareren van voertuigen gepaard gaande geluids en stankoverlast en verontreiniging van de weg. Ingevolge de aanhef is slechts degene, die bij herhaling de weg als werkplaats voor reparatie en/of sloopdoeleinden gebruikt strafbaar. Ook voor diegenen moet echter de mogelijkheid blijven bestaan aan de door hem (en zijn gezin) gebruikte auto kleine reparatiewerkzaamheden te verrichten.

Lid 2 en lid 3

Zoals in de toelichting op lid 1, onder a reeds is aangegeven heeft het bepaalde in het eerste lid geen betrekking op het stallen van voertuigen van rijschoolhouders of exploitanten van een taxi- of vervoerbedrijf. Ook voor deze voertuigen geldt dat het stallen hiervan een buitensporig beslag op parkeerruimte kan leggen en uit dien hoofde niet toelaatbaar kan worden geacht. Het tweede lid bevat een regeling voor de voertuigen van rijschoolhouders, door onder het begrip verhuren tevens te verstaan het gebruiken van een voertuig voor het geven van rijlessen. In het derde lid is een regeling gegeven voor de voertuigen van taxi- en vervoerbedrijven.

Lid 4

Onder a is het woord 'vergen' gebezigd in plaats van 'duren' ten einde twijfel over de vraag of met een bepaalde herstel of onderhoudswerkzaamheid meer dan een uur gemoeid is, zoveel mogelijk uit te sluiten. Bij het gebruik van de term 'vergen' beschikt men over een meer objectieve maatstaf. De in het eerste lid gestelde verbodsbepaling geldt uiteraard niet voor het normaal parkeren van de voor persoonlijk gebruik gebezigde auto('s) van de exploitant. Het bepaalde bij artikel 5.1.2 kan niet als een soort 'escape' fungeren ten opzichte van de andere in deze afdeling opgenomen verbodsbepalingen. Artikel 5.1.2 mag met andere woorden niet gelezen worden in verband met de andere artikelen in de afdeling, in die zin dat de 'faciliteit' die in artikel 5.1.2 is besloten - garagehouders enz. mogen twee auto's sowieso op de weg laten staan - ook impliceert dat zij een autowrak, een nietrijklaar voertuig, een groot voertuig enz. ongelimiteerd lang op de weg mogen laten staan, omdat de ruimte die hen is aangewezen dezelfde blijft. Immers, in artikel 5.1.2 bestaat het excessieve in de ruimte die door het aantal voertuigen in beslag wordt genomen, in bij voorbeeld de artikelen 5.1.3 en 5.1.4 bestaat het excessieve met name in het niet gerechtvaardigde doel om gedurende lange tijd parkeerruimte in beslag te nemen met wrakken of daarvan nauwelijks te onderscheiden vehikels. Dit doel is, indien zulks door garagehouders geschiedt, even onduldbaar als wanneer particulieren zich hieraan bezondigen.

Het bepaalde bij artikel 5.1.2 geeft de daarin genoemde personen dus niet een 'vrijstelling' om voertuigen te parkeren in afwijking van de andere verbodsbepalingen in deze afdeling.

Lid 5

Het verlenen van een ontheffing ingevolge dit lid zal in het algemeen op zijn plaats zijn ingeval, alle omstandigheden in aanmerking genomen, redelijkerwijs moet worden aanvaard dat de exploitant geen andere mogelijkheden ten dienste staan dan de hem toebehorende of toevertrouwde auto's op de weg te parkeren. Te denken is hierbij aan het geval dat de exploitant van een reeds lang bestaand bedrijf in de feitelijke onmogelijkheid verkeert op eigen terrein of in de nabijheid van zijn bedrijf stallingruimte te creëren c.q. daarover op andere wijze de beschikking te krijgen. Aan de ontheffing kunnen uiteraard voorschriften worden verbonden, onder meer omtrent de plaats waar en de tijd gedurende welke voertuigen voor de hier aan de orde zijnde doeleinden op de weg mogen worden geplaatst, alsmede ten aanzien van het aantal voertuigen dat ter plaatse door de houder van de ontheffing mag worden geparkeerd.

Artikel 5.1.2a Te koop aanbieden van voertuigen

Het komt regelmatig voor dat eigenaren hun voertuig te koop aanbieden op de openbare weg. Wanneer het een enkel voertuig betreft, is dit geen echt probleem. Van aantasting van het uiterlijke aanzien van de omgeving is niet of nauwelijks sprake, de overlast voor de omwonenden blijft beperkt en het gebruik van de beschikbare parkeerruimte kan niet excessief genoemd worden. Anders ligt het wanneer de voertuigen met grote aantallen tegelijk aangeboden worden. Behalve dat het uiterlijke aanzien wordt aangetast, brengt het voor de omwonenden aanzienlijke overlast met zich mee. Een dergelijke uitstalling van voertuigen trekt immers kooplustigen aan. Ook wordt er een aanmerkelijk beslag op de beschikbare parkeerruimte gelegd. Om ervoor te waken dat de verbodsbepaling al te diep ingrijpt in het verkeer, waardoor het bijvoorbeeld niet mogelijk zou zijn dat een eigenaar zijn voertuig niet meer op straat zou mogen parkeren als er een bordje te koop achter de voorruit hangt, is er voor gekozen geen algemeen verbod in de APV op te nemen. Gekozen is voor een constructie waarin burgemeester en wethouders de bevoegdheid hebben gebieden aan te wijzen waar het verbod van kracht is.

Artikel 5.1.3 Defecte voertuigen

Veelvuldig doet zich het verschijnsel voor dat nietrijklare voertuigen op de weg worden geplaatst. De eigenaar of houder van een of meer van dergelijke voertuigen heeft deze meestal aangekocht om na weken of zelfs maanden van nijvere zelfwerkzaamheid weer een volwaardig voertuig te creëren. Veelal slaagt hij in deze poging niet, waarna het voertuig op de weg wordt achtergelaten, waar het na verloop van tijd degenereert tot autowrak. Deze bepaling richt zich in het bijzonder tegen dit soort parkeergedragingen. Het excessieve is in het bijzonder gelegen in het in relatie tot het tekort aan parkeerruimte niet gerechtvaardigde doel waartoe men het voertuig op de weg zet. Daarnaast kan het hier bedoelde parkeren een ontsiering van het uiterlijke aanzien van de gemeente meebrengen en om die reden excessief zijn. Beperking van het verbod tot die gevallen waarin er sprake is van min of meer ernstige gebreken aan het voertuig, moet noodzakelijk worden geacht, wil het verbod niet een te ruime strekking krijgen. Blijkens de jurisprudentie stuit een verbod langer dan op drie achtereenvolgende dagen te parkeren, niet op bezwaren. Verder kan, blijkens jurisprudentie van de Hoge Raad, diegene als dader worden aangemerkt die op het moment dat het verboden parkeren wordt geconstateerd de verantwoordelijkheid voor de aanwezigheid van het voertuig ter plaatse heeft. Deze bepaling ziet slechts op 'eigenlijke' parkeerexcessen, dat wil zeggen op het plaatsen en hebben van defecte voertuigen op de weg (in de zin van de WVW). Het zou te ver gaan deze gedragingen ook buiten de weg te verbieden.

Artikel 5.1.4 Wrakken

Anders dan de nietrijklare voertuigen die ingeval van parkeren gedurende zekere tijd in het bijzonder een parkeerexces kunnen opleveren door het in relatie tot het tekort aan parkeerruimte niet gerechtvaardigde doel waartoe men een voertuig op de weg zet, geeft een achtergelaten voertuigwrak in de eerste plaats aanstoot, doordat het een ontsierend element in het straatbeeld vormt. Ook houdt een wrak een gevaar in voor spelende kinderen en voor de weggebruikers. Het op de weg plaatsen of hebben van een wrak is dus primair om die reden excessief. Ook een wrak van een (brom)fiets valt als een ontsierend element in het straatbeeld aan te merken. Daarnaast kan ook dit wrak een gevaar dan wel een belemmering vormen voor spelende kinderen en weggebruikers.

Ofschoon een wrak vaak niet meer zal kunnen worden beschouwd als voertuig in de zin van het Wegenverkeersreglement, is de onderhavige bepaling gezien haar strekking en het verband met de andere bepalingen wel als parkeerexcesbepaling aan te merken. De onderhavige bepaling heeft betrekking op het plaatsen en hebben van wrakken op de weg (in de zin van de WVW). Het elders in de openlucht opslaan van wrakken vindt reeds regeling in artikel 4.7.1. De delictsomschrijving bevat derhalve niet tevens het bestanddeel 'van de weg af zichtbaar'.

Artikel 5.1.5 Caravans e.d.

Lid 1, onder a

Deze bepaling richt zich tegen het langer dan nodig parkeren van caravans, kampeerwagens e.d. op de weg. In de APV is ook de term woonwagen in dit artikel opgenomen. Hierdoor kan behalve op grond van het bestemmingsplan of de Wegenverkeerswet 1994, ook op basis van de APV worden opgetreden tegen woonwagens die buiten een standplaats worden geplaatst.

Het parkeren op ten hoogste drie (achtereenvolgende) dagen wordt niet verboden, opdat de betrokkene de gelegenheid zal hebben zijn kampeerwagen of caravan voor een te ondernemen reis gereed te maken, respectievelijk na de reis op te ruimen.

Lid 1, onder b

Deze bepaling richt zich ook tegen het ontsieren van het uiterlijke aanzien van de gemeente door het doen of laten staan van caravans e.d. elders dan op de weg in de zin van de WVW. In zoverre betreft deze bepaling derhalve niet een 'eigenlijk' parkeerexces, hetwelk veronderstelt dat de gedraging plaatsvindt op een weg (in de zin van de WVW). Het is redelijk in de aanschrijving de aangeschrevene de mogelijkheid te laten om in de directe nabijheid van zijn woning zijn caravan voor de reis gereed te maken, respectievelijk na de reis op te ruimen, zo althans in bedoelde mededeling is bepaald dat hij aldaar een dergelijk voertuig (ook) niet mag doen of laten staan.

Het in de aanhef van het eerste lid en onder b gestelde verbod ontstaat pas wanneer burgemeester en wethouders als hun oordeel te kennen geven dat het parkeren van het (recreatie)voertuig op een nader aangeduide plaats schadelijk is voor het uiterlijke aanzien van de gemeente. Een dergelijk besluit dient aan de belanghebbende(n) bekend te worden gemaakt conform de regeling in de Algemene wet bestuursrecht (art. 3:40 en volgende).

Artikel 5.1.6 Parkeren van reclamevoertuigen

Deze bepaling richt zich tegen degenen die voor een beroep of bedrijf reclame maken door een of meer voertuigen, voorzien van reclameopschriften, op de weg te parkeren. Het excessieve is primair gelegen in het in relatie tot het tekort aan parkeerruimte niet gerechtvaardigde doel waartoe men het voertuig op de weg zet. Dit doel kan reeds met één voertuig worden bereikt. In de tweede plaats kan het excessieve gelegen zijn in het motief van het tegengaan van ontsiering van het uiterlijk aanzien van de gemeente. In deze bepaling gaat het om een 'eigenlijk' parkeerexces, hetwelk veronderstelt dat de gedraging plaatsvindt op een weg (in de zin van de WVW). Het hebben van handelsreclame op of aan onroerend goed op een vanaf de weg zichtbare plaats is geregeld in artikel 4.7.2. Het in dit artikel omschreven verbod is beperkt tot het maken van handelsreclame (commerciële reclame).

Artikel 5.1.6 verwijst naar de omschrijving van het begrip "voertuig" in artikel 1 van de APV. Dit betekent dat ook fietsen en bromfietsen onder de werking van dit voorschrift vallen. Deze uitbreiding is noodzakelijk, aangezien enkele winkeliers in de binnenstad het in artikel 2.1.5.1 vervatte verbod betreffende het plaatsen van reclameborden of verkooprekken op de weg willen omzeilen via het plaatsen van reclamevoorwerpen op een fiets.

Deze bepaling is niet bedoeld voor bedrijfsauto's die voorzien zijn van eigen handelsreclame. Er wordt immers gesproken over het parkeren van voertuigen '... met het kennelijke doel om daarmee handelsreclame te maken'. De hierboven bedoelde voertuigen worden niet voor het maken van deze reclame gebezigd. Artikel 21 RVV bevat een verbod tot het rijden met een voertuig, indien dit is voorzien van een transparant voor reclamedoeleinden.

Artikel 5.1.7 Parkeren van grote voertuigen

Algemeen

Het parkeren van grote voertuigen in woonwijken en stadscentra levert veel overlast op. Te noemen zijn het onvoldoende opvallen bij schemer en duisternis van geparkeerde vrachtwagens, onvoldoende zichtbaarheid van tussen of achter deze voertuigen spelende kinderen, buitensporige inbeslagneming van de schaarse parkeerruimte, belemmering van het uitzicht vanuit de woning, afbreuk aan het uiterlijke aanzien der gemeente enz. Het verdient daarom de voorkeur het parkeren van grote voertuigen niet meer toe te staan op wegen binnen de bebouwde kom, althans niet op die wegen binnen de bebouwde kom, welke gelegen zijn in het centrum of in de woonwijken.

Lid 1

Deze bepaling geeft de mogelijkheid om aantasting van het uiterlijke aanzien van de gemeente door het doen of laten staan van bepaalde voertuigen tegen te gaan. Het doen of laten staan van grote voertuigen kan immers op bepaalde plaatsen, zoals voor monumenten en historische gebouwen, in parken, op rustieke plekjes, in open landschappen een ernstige aantasting van het stads of landschapsschoon betekenen. Vrachtauto's, aanhangwagens, kermiswagens en reclameauto’s bij voorbeeld kunnen op dergelijke plaatsen een zeer storend element vormen. Het zijn deze situaties waarop deze bepaling het oog heeft. Aangezien over de vraag of er van aantasting van de schoonheid van stad of landschap sprake is, verschillend kan worden geoordeeld, is er de voorkeur aan gegeven het verbod niet zonder meer te doen werken, doch een nader oordeel van het gemeentebestuur in dezen maatgevend te doen zijn. Aangezien de plaatsen waar ontsiering van de hiervoor vermelde objecten zich kan voordoen, vrijwel steeds aan te geven zullen zijn, is de bepaling aldus geredigeerd dat het verbod slechts geldt ten aanzien van die plaatsen welke burgemeester en wethouders hebben aangewezen. Dit aanwijzen zal in de praktijk eenvoudig kunnen geschieden doordat burgemeester en wethouders in hun besluit verwijzen naar een plattegrond van de gemeente waarop de plaatsen waar niet mag worden geparkeerd worden gearceerd. Gezien het motief van deze bepaling heeft zij ook betrekking op het parkeren van grote voertuigen buiten de weg. Verder zij nog opgemerkt dat het niet noodzakelijkerwijs behoeft te gaan om (het parkeren op of bij) plaatsen, die uit een oogpunt van stedenschoon of karakteristiek een bijzondere betekenis hebben, wil er sprake kunnen zijn van een 'parkeerexces'. In het licht van het motief dat ten grondslag ligt aan het in het eerste lid bedoelde verbod verdient het aanbeveling zowel een lengte als een hoogtecriterium te hanteren. Zeer wel denkbaar is immers dat een voertuig weliswaar nog geen lengte van 6 meter heeft, doch niettemin op grond van de hoogte schadelijk moet worden geacht voor het uiterlijke aanzien van de gemeente. Blijkens de jurisprudentie van de Hoge Raad is de bevoegdheid van het gemeentebestuur ter zake zeer ruim. Het is met name niet vereist dat de bij openbare kennisgeving aangewezen plaatsen voldoen aan aanmerkelijke eisen van schoonheid en karakteristiek. Niet apart zijn vermeld de oplegger en de aanhangwagen. Het hier gestelde verbod zou dan immers zelfs gelden voor het kleinste aanhangwagentje. Binnen de aan te wijzen verboden zones zullen in ieder geval uitzonderingen moeten worden gemaakt ten behoeve van autobussen in lijndienst.

Lid 2

Deze bepaling beoogt optreden mogelijk te maken tegen het parkeren van grote voertuigen op de weg (in de zin van de WVW), omdat het gepaard gaat met een excessief gebruik van de weg. Met betrekking tot dit motief, buitensporig gebruik van de weg, moge nog worden opgemerkt dat het in dat verband niet noodzakelijkerwijs om (het parkeren van) méér voertuigen behoeft te gaan. Ook het parkeren van één groot voertuig kan een parkeerexces in deze zin opleveren. In het licht van het motief van deze bepaling is het stellen van een hoogtegrens minder opportuun. Uit de aanwijzing van plaatsen waar het parkeren van grote voertuigen niet toelaatbaar is, zal duidelijk moeten blijken of deze aanwijzing is gebaseerd op de bepaling van lid 1 of die van lid 2, zulks mede in verband met het bepaalde in het derde lid.

Lid 3

De werking van het in het tweede lid gestelde verbod is ingevolge dit lid beperkt tot de avond en de nacht, alsmede het weekeinde en de doordeweekse feestdagen. Het lijkt in het algemeen niet redelijk om het parkeren van grote voertuigen op de weg ook gedurende de werkdag te verbieden. Dit zou de belangen van met name handel en industrie te zeer schaden. Dit ligt echter anders wanneer de bescherming van het uiterlijke aanzien van de gemeente in het geding is. Het parkeren van grote voertuigen op plaatsen waar dit naar de mening van burgemeester en wethouders schadelijk is voor dit uiterlijk aanzien, moet te allen tijde verboden kunnen worden. Daarom geldt de in het derde lid vervatte uitzondering niet voor het in het eerste lid gestelde verbod. Overigens blijft ook tijdens de perioden waarin het verbod bedoeld in het tweede lid niet van toepassing is, het zodanig parkeren van vrachtwagens dat aan bewoners of gebruikers van gebouwen hinder of overlast wordt aangedaan, verboden krachtens het hierop volgende artikel 5.1.8.

Lid 4

Verzoeken om ontheffing zullen van geval tot geval moeten worden bekeken. Omstandigheden welke in beginsel door alle bedrijven - ongeacht de aard - kunnen worden aangevoerd, rechtvaardigen op zich nog geen ontheffing.

Van de mogelijkheid tot het verlenen van ontheffing zal onder meer gebruik kunnen worden gemaakt:

• ·

  - voor voertuigen die worden gebezigd bij de uitvoering van openbare werken en bij bouwwerkzaamheden, voor zover ze in de onmiddellijke nabijheid van het werk worden geparkeerd;

• ·

  - voor chauffeurs die een schriftelijke medische verklaring overleggen, waaruit blijkt dat betrokkene niet van een speciaal daartoe aangewezen parkeerterrein gebruik kan maken en ook vaststaat dat betrokkene zonder ontheffing in moeilijkheden zou komen.

Verder zou een soepel ontheffingenbeleid kunnen worden gevoerd, voor zover het gaat om bij voorbeeld:

• ·

  - rijdende winkels;

• ·

  - wagens van kermisexploitanten;

• ·

  - wagens van bedrijven die in geval van bij voorbeeld ongevallen in het wegverkeer terstond moeten kunnen 'uitrukken' (sleepwagens e.d.);

• ·

  - voertuigen die speciaal uitgerust zijn voor bijzondere transporten (auto's met speciale klimaatregeling) of anderszins zodanig afwijken (elektrowagens met beperkte actieradius) dat bijzondere eisen aan de parkeerplaats moeten worden gesteld.

Aan een ontheffing kunnen uiteraard voorschriften worden verbonden betreffende de tijd en de plaats waarop deze zal gelden.

Artikel 5.1.8 Parkeren van uitzichtbelemmerende voertuigen

Lid 1

Deze bepaling beoogt optreden mogelijk te maken tegen het parkeren van vrachtwagens e.d. bij andermans voor bewoning of ander dagelijks gebruik bestemd gebouw, zodanig, dat daardoor het uitzicht van bewoners of gebruikers van het gebouw op hinderlijke wijze wordt belemmerd of hun anderszins hinder of overlast wordt aangedaan. Onder de werking van deze bepaling valt ook het hinderlijk doen of laten staan van grote voertuigen buiten de weg in de zin van de WVW. Door opneming van de bestanddelen 'of hun anderszins hinder of overlast wordt aangedaan' zijn ook mogelijke andere vormen van hinder of overlast dan uitzichtbelemmering, door het parkeren van grote voertuigen aan bewoners of gebruikers van gebouwen berokkend, verboden. Hierbij kan worden gedacht aan belemmering van de lichtval, stankoverlast en geluidsoverlast, bij voorbeeld ten gevolge van het starten en warmdraaien van grote voertuigen.

Lid 2

De in dit lid opgenomen uitzondering ziet bij voorbeeld op (het parkeren van) 'hoogwerkers', meetwagens e.d.

Artikel 5.1.9 Parkeren van voertuigen met stankverspreidende stoffen

Deze bepaling ziet op hinder en overlast die voor bewoners of gebruikers van nabijgelegen gebouwen of terreinen kunnen ontstaan door het parkeren van voertuigen met stankverspreidende stoffen, zoals vrachtauto's van destructiebedrijven, vismeelfabrieken e.d. Onder de werking van deze bepaling valt ook het doen of laten staan van voertuigen met stankverspreidende stoffen buiten de weg in de zin van de WVW. Een ontheffingsmogelijkheid wordt niet geboden. Deze mogelijkheid valt niet goed te rijmen met het hinderlijke karakter van het hier bedoelde parkeren.

Artikel 5.1.10 Aantasting groenvoorzieningen door voertuigen

Het is helaas een veelvuldig voorkomend verschijnsel dat groenstroken, openbare beplantingen, plantsoenen en grasperken worden benut voor het parkeren van voertuigen. Met de onderhavige bepaling wordt beoogd beschadiging van groenstroken e.d., die het uiterlijke aanzien van de gemeente beogen te verfraaien, te voorkomen en het groen beter aan zijn bestemming te doen beantwoorden. Aangezien deze bepaling zich uitsluitend richt tegen een 'oneigenlijk' parkeerexces - dat wil zeggen tegen een gedraging welke buiten de 'weg' (in de zin van de wegenverkeerswetgeving) plaatsvindt -behoeft voor strijd met de bepalingen van de wegenverkeerswetgeving niet te worden gevreesd. Om deze reden bestaat er geen bezwaar tegen dat in deze bepaling ook het rijden over openbare beplantingen enz. wordt verboden. Meestal zal een groenstrook geen deel uitmaken van de weg. Bermen maken wel deel uit van de 'weg' in de zin van artikel 1 WVW en artikel 6 RVV. Aangezien de berm rechtens deel uitmaakt van de weg, gelden de op de desbetreffende weg betrekking hebbende verkeersvoorschriften eveneens voor de berm, zoals parkeerverboden e.d.

Omdat de wegenverkeerswetgeving onder 'weg' ook de bermen begrijpt, is het in artikel 5.1.10 vervatte verbod beperkt tot groenstroken. De wegenverkeerswetgeving schiet immers tekort in de gevallen waarin het voertuig op of in een groenvoorziening wordt geplaatst, welke geen deel uitmaakt van de weg (in de zin van de Wegenverkeerswet 1994).

Bij een parkeerverbod is het doen of laten staan van een voertuig niet strafbaar, indien zulks geschiedt om personen de gelegenheid te geven in of uit te stappen dan wel voor het laden of lossen van goederen. Het moge duidelijk zijn dat de laatstgenoemde beperkingen niet van toepassing behoren te zijn op een verbod tot het doen of laten staan van voertuigen in groenvoorzieningen. Bewust is hier derhalve gekozen voor de bestanddelen 'doen of laten staan' in plaats van 'parkeren', omdat ook het tot stilstand brengen van een auto in een plantsoen beschadiging van het groen en vermindering van de aantrekkelijkheid veroorzaakt. Opgemerkt mag nog worden dat gedragingen als de onderhavige in sommige gevallen ook zaakbeschadiging in de zin van artikel 350 van het Wetboek van Strafrecht met zich mee brengen.

Lid 2

Bij de onder b bedoelde voertuigen kan worden gedacht aan voertuigen, in gebruik bij de politie of de brandweer, alsook bij de gemeentelijke plantsoenendienst. Campings vallen onder terreinen als bedoeld onder c.

Artikel 5.1.11 Overlast van fiets of bromfiets

Dit artikel biedt een handvat om op te kunnen treden tegen overlast die veroorzaakt wordt door het plaatsen van fietsen en bromfietsen buiten fietsenstallingplaatsen. Het gaat veelal om plaatsen waar zich grote concentraties van (brom)fietsen bevinden (bijvoorbeeld station, binnenstad, winkelcentra). Voorop staat dat dan wel voldoende stallingsmogelijkheden ter plekke aanwezig zijn.

Afdeling 2 Collecteren, venten, standplaatsen en snuffelmarkten

Artikel 5.2.1 Inzameling van geld of goed

1.Begrip 'openbare inzameling'

Ingevolge artikel 5.2.1, eerste lid, is het houden van een openbare inzameling gebonden aan een vergunning van het college. Voor de toepasselijkheid van de onderhavige bepaling is het niet nodig dat de inzameling zich naar haar aard en opzet richt tot een ieder zonder onderscheid. Voor de openbaarheid der inzameling is voldoende dat deze aan de openbare weg of van daaraf zichtbaar dan wel op een andere voor het publiek toegankelijke plaats plaatsvindt. Ook indien een inzameling beperkt is tot de op intekenlijsten voorkomende namen kan dus van een openbare inzameling sprake zijn.

2.Collecten 'in besloten kring'

In het derde lid van artikel 5.2.1 is voorts een uitzondering opgenomen voor inzamelingen die gehouden worden 'in besloten kring'. Voor deze uitdrukking is aansluiting gezocht bij artikel 435e Wetboek van Strafrecht. De uitdrukking 'in besloten kring' doelt op gevallen waarin tussen de inzamelende instelling en de persoon tot wie zij zich richt een bepaalde kerkelijke, maatschappelijke of verenigingsband bestaat, welke binding de achtergrond vormt van de actie. Het begrip 'besloten kring' veronderstelt dus een nauwere band dan alleen het gemeenschappelijk lidmaatschap. Men zal tevens moeten aangeven dat er ook een zekere gemeenschappelijke bekendheid met elkaar is. Bij acties in besloten kring zullen zich niet licht gevallen van misbruik voordoen.

3.Inzamelingen ex artikel 7, eerste lid, van de Grondwet

In het tweede lid van artikel 5.2.1 is met zoveel woorden aangegeven dat, indien bij een inzameling geschreven of gedrukte stukken worden aangeboden, dit niet meebrengt dat voor het houden van de inzameling geen vergunning vereist is. Het komt veelvuldig voor, dat het collecteren plaatsvindt onder gelijktijdige aanbieding van gedrukte stukken, zoals prentbriefkaarten, mapjes briefpapier e.d., waarbij dan een beroep wordt gedaan op de charitatieve bestemming van de opbrengst daarvan. Gewezen wordt op de briefkaartenacties, waarbij briefkaarten tegen aanzienlijk hogere prijzen dan gebruikelijk huis aan huis te koop worden aangeboden, waarbij de opbrengst geheel ten goede komt aan de initiatiefnemers tot die acties. De vraag rijst of deze wijze van collecteren valt onder de bescherming van artikel 7, eerste lid, van de Grondwet. Dit is niet het geval. De Hoge Raad heeft een scheiding aangebracht tussen het collecteren enerzijds en het daarbij aanbieden van gedrukte stukken anderzijds. In het tweede lid van artikel 5.2.1 zijn de beide handelingen - het collecteren en het daarbij aanbieden van geschreven of gedrukte stukken - bewust van elkaar gescheiden. Volgens dit tweede lid is uitsluitend het houden van openbare inzamelingen van een vergunning afhankelijk, niet het daarbij aanbieden of verspreiden van geschreven of gedrukte stukken. Het eerste lid onderwerpt een openbare inzameling van geld of goederen aan een vergunning. Volgens het tweede lid wordt onder zodanige inzameling mede verstaan het bij het aanbieden van geschreven of gedrukte stukken aanvaarden van geld of goederen. Door die redactie wordt het 'aanvaarden' (bij het 'aanbieden') en niet het aanbieden zelf van een vergunning afhankelijk gesteld. Het aanbieden van geschreven of gedrukte stukken wordt door de bepaling absoluut onverlet gelaten. Om concreet te worden: wordt een aanvraag om een collectevergunning geweigerd en was de aanvrager voornemens om bij de geldinzameling gedrukte stukken aan te bieden, dan blijft het recht om deze stukken aan te bieden zonder meer bestaan.

Voorts maakt het bijzondere element '... indien daarbij te kennen wordt gegeven of de indruk wordt gewekt dat de opbrengst geheel of ten dele voor een liefdadig of een ideëel doel is bestemd' nog eens duidelijk, dat het gaat om een regeling van het collecteren en niet om een regeling van het venten of colporteren met gedrukte stukken.

4.Venten/colporteren (met gedrukte stukken) of collecteren (onder gelijktijdige aanbieding van gedrukte stukken)?

Het collecteren onder gelijktijdige aanbieding van gedrukte stukken moet onderscheiden worden van het venten of colporteren met gedrukte stukken. Venten of colporteren met gedrukte stukken valt onder de werking van artikel 7, eerste lid, van de Grondwet. Het venten of colporteren beoogt vooral het dekken van de kosten van verspreiding (het drukken en redigeren daaronder begrepen) van gedrukte stukken. Het aanvaarden van geld is dus duidelijk dienstbaar aan de verspreiding. Van venten of colporteren met gedrukte stukken is sprake, wanneer voor deze stukken een reële contraprestatie in de vorm van een vast bedrag zou worden gevraagd. Omdat het aanbieden van gedrukte stukken en het ontvangen van een geldelijke vergoeding zijn 'gekoppeld' en niet te scheiden, is artikel 5.2.2 (de ventbepaling) dan ook met het oog op artikel 7, eerste lid, van de Grondwet met zoveel woorden niet van toepassing verklaard op het te koop aanbieden, verkopen en afleveren van gedrukte stukken (waarin gedachten en gevoelens worden geopenbaard). Bij het collecteren onder gelijktijdige aanbieding van gedrukte stukken is deze koppeling niet aanwezig. Verkrijgt men een of ander drukwerk door een willekeurig bedrag of een weliswaar vast, maar niet meer als reële contraprestatie aan te merken bedrag aan geld in een bus te werpen of te overhandigen als bijdrage voor een duidelijk kenbaar liefdadig of ideëel doel, dan is er sprake van een collecte. De gedrukte stukken worden daarbij slechts ter ondersteuning van die actie uitgereikt en zijn niet elementair voor het verschijnsel collecte. Bij strafrechtelijk optreden tegen dit soort, zonder vergunning gehouden inzamelingen zal ten laste gelegd en bewezen moeten worden, dat te kennen is gegeven of de indruk is gewekt dat de opbrengst geheel of gedeeltelijk is bestemd voor een ideëel doel. Zie het tweede lid van artikel 5.2.1.

5.Het Centraal Bureau Fondsenwerving

Het door de Stichting Centraal Bureau Fondsenwerving voor het inzamelingswezen jaarlijks opgestelde collecteplan dient als leidraad voor een plaatselijke collecterooster. Bij het Centraal Bureau Fondsenwerving zijn nagenoeg alle Nederlandse gemeenten aangesloten.

6.Gemeentelijk beleid met betrekking tot de verlening van collectevergunningen

De enkele omstandigheid dat een (niet op het landelijke collecteplan voorkomende) organisatie als betrouwbaar is aan te merken, behoeft niet automatisch te betekenen dat een verzoek om collectevergunning dient te worden ingewilligd. Dat zou tot overlast voor het publiek en 'oververzadiging' van de markt kunnen leiden.

Het gemeentelijke beleid inzake de verlening van collectevergunningen is er op gericht:

• ·

  - enerzijds dat de inzamelingen geschieden door bonafide te achten instellingen, en

• ·

  - anderzijds dat het aantal collecten beperkt wordt gehouden en gelijkmatig over het jaar wordt verdeeld.

Daartoe wordt allereerst plaats ingeruimd voor de collecten van landelijke instellingen, voorkomende op het collecteplan. Slechts indien daarvoor gewichtige redenen aanwezig zijn wordt van dit plan afgeweken. Instellingen die niet op dit collecteplan voorkomen zijn doorgaans aangewezen op de in dit plan voorkomende vrije perioden.

7.Vrijstelling

Ten gevolge van het bepaalde in het vierde lid van artikel 5.2.1 is het college bevoegd voor bepaalde collecten vrijstelling te verlenen van de vergunningsplicht. Men kan hier met name denken aan de collecten die genoemd worden in het landelijk collecteplan. Blijkens de jurisprudentie zijn de gemeentebesturen immers in beginsel gebonden aan dit plan en hebben zij amper de vrijheid hiervan af te wijken bij het verlenen van vergunningen.

Artikel 5.2.2 Venten

Voor een goed begrip van de artikelen 5.2.2 en 5.2.3 van de APV is het noodzakelijk het onderscheid tussen venten en verkoop vanaf een standplaats te verduidelijken. Onder venten met goederen wordt verstaan: de uitoefening van handel, waarbij de goederen aan willekeurige voorbijgangers worden aangeboden, dan wel het huisaanhuis aanbieden van goederen. Onder het innemen van een standplaats wordt verstaan het te koop aanbieden van goederen vanaf eenzelfde plaats, al dan niet gebruikmakend van fysieke hulpmiddelen als een kraam of een aanhangwagen, in de openbare ruimte.

Artikel 5.2.2 gaat uit van een algeheel verbod op het venten, behoudens indien met een door het college verstrekte vergunning wordt gehandeld. In het tweede artikellid staat wanneer het verbod niet geldt. Het derde artikellid geeft aan wanneer de aangevraagde vergunning kan worden geweigerd.

Het afgrenzen van het begrip 'venten' ten opzichte van andere vormen van straathandel is belangrijk bij de beantwoording van de vraag of een ventvergunning vereist is bij het aanbieden van goederen of diensten. Volgens de Hoge Raad geldt, wil er sprake zijn van venten, een verbod tot het aanbieden vanaf een vaste plaats. De venter moet, wanneer hij zijn waren aanbiedt, dit voortdurend vanaf een andere plaats doen, tenzij hij zijn clientèle aan het bedienen is. De Hoge Raad oordeelt dat het tijdelijk stilstaan in afwachting van klanten in strijd is met de verleende ventvergunning.

Het aanbieden van goederen in een rijdende winkelwagen kan aan regels worden gebonden ten behoeve van de handhaving van de openbare orde. In de jurisprudentie is het aanbieden van goederen in een rijdende winkel dan ook tot venten gerekend.

In het APVartikel wordt een aantal uitzonderingen met betrekking tot de reikwijdte van het verbod tot het venten met goederen en diensten gemaakt. Hieronder volgt een bespreking van deze uitzonderingen.

Uitzonderingen op het ventverbod

Het te koop aanbieden e.d. van gedrukte stukken

In de jurisprudentie is het aanbieden van of venten met gedrukte stukken als een zelfstandig middel van bekendmaking aangemerkt. Artikel 7 Grondwet brengt met zich mee dat geen vergunning mag worden geëist voor de gebruikmaking van een zelfstandig middel van bekendmaking. Dientengevolge moet het venten met gedrukte of geschreven stukken van de verbodsbepaling uit het eerste lid van het APVartikel worden uitgezonderd.

Een afzonderlijk probleem is het beoordelen of er in een concrete situatie sprake is van de uitoefening van 'een zelfstandig middel van bekendmaking' in de zin van artikel 7 Grondwet of dat er sprake is van het te koop aanbieden van drukwerk, waarbij geen gedachten of gevoelens worden geopenbaard. Krachtens de jurisprudentie is immers niet altijd het aanbieden van gedrukte stukken onder de vrijheid van drukpers te brengen. Het verspreiden van handelsreclame wordt niet tot de vrijheid van drukpers gerekend. Deze vorm van drukwerk is door artikel 7, vierde lid, van de Grondwet uitgezonderd van de vrijheid van drukpers zoals die in de Grondwet is gewaarborgd.

Het stellen van beperkingen aan het venten met gedrukte stukken is - volgens vaste jurisprudentie, ondanks het bepaalde in artikel 7 Grondwet - in bepaalde gevallen toegestaan. Hierbij dient aan een tweetal criteria te worden voldaan:

• ·

  - de beperking mag geen betrekking hebben op de inhoud van de gedrukte stukken;

• ·

  - er dient gebruik van enige betekenis te resteren; de beperking mag niet resulteren in een algeheel verbod.

Een constructie, waarbij aan een (beperkt) verbod de mogelijkheid tot het verlenen van een ontheffing is verbonden, is volgens de jurisprudentie wèl toelaatbaar (zie ook de toelichting bij art. 2.1.3.1). De beperking van de verkoop van drukwerk waarop een mededeling staat is, gelet op artikel 7 van de Grondwet, niet mogelijk voor zover het betreft de inhoud van het drukwerk. Artikel 7 van de Grondwet beschermt immers 'iedere openbaarmaking van een - meer of minder weloverwogen - gedachte of een gevoelen, ongeacht de intenties of motieven van degene die zich uit' (Kb 5 juni 1986, Stb. 339). Wel kan de verkoop van drukwerk in het belang van de openbare orde en veiligheid naar tijd en plaats worden ingeperkt. Deze beperking mag echter niet zover gaan dat het gebruik van de vrijheid van drukpers feitelijk onmogelijk wordt gemaakt.

Afleveren van goederen

De reikwijdte van het geformuleerde ventverbod betreft in beginsel ook het aan de deur afleveren van goederen. In bepaalde gevallen worden echter artikelen die in een winkel zijn aangeschaft door de winkelier of zijn personeel aan huis afgeleverd. Een dergelijk afleveren van goederen betreft niet de verkoop van goederen aan de deur, waardoor de openbare orde wordt aangetast. Hiervoor wordt dan ook in lid 2 onder b een uitzondering gemaakt.

Markten

Op de van gemeentewege ingestelde markten vindt het bepaalde in de Marktverordening toepassing.

Standplaatsen

Voor het innemen van een standplaats is een afzonderlijke regeling opgenomen (art. 5.2.3). Deze regeling is van toepassing op het te koop aanbieden van goederen vanaf een standplaats. Daar tussen het venten met goederen en het aanbieden van goederen vanaf een standplaats een onderscheid wordt gemaakt, is het noodzakelijk dat in de APVbepaling waarin het venten met goederen wordt geregeld, een uitzondering wordt gemaakt voor het aanbieden van goederen vanaf een standplaats.

Voor een uiteenzetting met betrekking tot een vergunningenstelsel voor het toekennen van ventvergunningen, wordt verwezen naar de toelichting bij art. 5.2.3 (standplaatsen).

Artikel 5.2.2 van de APV ziet op het ordenen van het venten van goederen en diensten. Het motief dat aan deze regeling ten grondslag ligt, is - zoals hierboven al aangegeven - de openbare orde. Op grond van andere motieven zijn bepaalde vormen van straathandel door andere wettelijke voorschriften gereguleerd. De Colportagewet ziet op de wijze van optreden in de relatie tussen de koper en de verkoper en niet op verkoop in relatie tot de openbare orde. Dit houdt in dat naast de bepalingen van de Colportagewet artikel 5.2.2 van de APV afzonderlijk van toepassing is. Op het venten van goederen kunnen behalve de Colportagewet en de bepalingen van de APV ook andere wettelijke voorschriften zoals de Grondwet, de Vestigingswet bedrijven, de Winkeltijdenwet en de Warenwet van toepassing zijn. Voor zover nodig zal ook aan deze wettelijke voorschriften voldaan moeten zijn bij venten van goederen en diensten. Ten overvloede wordt opgemerkt dat waar de APVventbepaling treedt in wettelijke voorschriften van hogere orde die een regeling treffen met betrekking tot de straathandel, de APVbepaling buiten toepassing gelaten wordt (art. 122 Gemeentewet).

Artikel 5.2.3 Standplaatsen

Lid 1

Artikel 5.2.3 van de APV bevat in het eerste lid een verbod tot het aanbieden van goederen vanaf een vaste plaats in de openbare ruimte. Dit verbod geldt niet wanneer een vergunning is verstrekt. Artikel 5.2.3 ziet duidelijk op het te koop aanbieden van goederen vanaf een vaste plaats. Hiermee wordt dan ook een onderscheidend criterium gevormd ten opzichte van het venten met goederen. Bij het venten met goederen wordt er immers vanuit gegaan, dat de venter voortdurend zijn goederen vanaf een andere plaats in de openbare ruimte moet aanbieden.

De bevoegdheidsgrondslag tot het reguleren van de handel vanaf een vaste standplaats wordt gevormd door artikel 149 Gemeentewet.

Vanaf 1 januari 2008 geldt dat de bepaling ook van toepassing is op niet-commerciële standplaatsen.

Lid 2

Artikel 5.2.3, tweede lid, verbiedt de rechthebbende op een terrein toe te laten dat een standplaats wordt ingenomen, zonder dat hiervoor een vergunning is verstrekt. Met dit verbod is het mogelijk niet alleen degene die zonder vergunning een standplaats inneemt te vervolgen, maar ook de eigenaar van de grond die het innemen van een standplaats zonder vergunning toestaat.

Lid 3

In het derde lid van artikel 5.2.3 wordt een uitzondering gemaakt op het verbod op de straathandel (art. 5.2.3, eerste lid, sub b) voor zover het betreft het uitstallen van stukken waarin gedachten en gevoelens worden geopenbaard (artikel 7 Grondwet). Artikel 5.2.3, derde lid, heeft als strekking dat voor het aanbieden van gedrukte stukken geen vergunning kan worden geëist. Dit aanbieden van gedrukte stukken wordt gezien als een zelfstandig middel van verspreiding. Wel is een vergunning noodzakelijk indien vanaf een standplaats gedrukte stukken worden aangeboden (artikel 5.2.3, eerste lid sub a). Deze vergunning is niet vereist vanwege het feit dat gedrukte stukken worden aangeboden, maar vanwege het feit dat een standplaats wordt ingenomen.

Lid 4

Artikel 5.2.3, vierde lid, bepaalt dat het in artikel 5.2.3, eerste lid, geformuleerde verbod tot het innemen van een standplaats behoudens een vergunning niet geldt ten aanzien van het innemen van een standplaats op een door de gemeente ingestelde markt of op een snuffelmarkt (zie art. 5.2.4). Voor het innemen van een standplaats tijdens een evenement is eveneens geen vergunning krachtens artikel 5.2.3 nodig. Op het evenement is een afzonderlijk regime van toepassing.

Lid 6

Artikel 5.2.3, zesde lid, geeft een aantal gronden waarop een vergunning die in het eerste lid van artikel 5.2.3 vereist wordt, kan worden geweigerd. Aan de hand van deze weigeringsgronden kan het college beleidsregels vaststellen, waarin wordt aangegeven wanneer wel of niet tot het afgeven van een standplaatsvergunning wordt overgegaan. Het vaststellen van een dergelijk beleid, waarin objectieve, algemeen bekendgemaakte, criteria worden aangegeven, die bij de beoordeling van een vergunningaanvraag worden gehanteerd, is blijkens de jurisprudentie toegestaan. Aan de hand van deze jurisprudentie is ook na te gaan hoe de weigeringsgronden in de praktijk uitgelegd worden.

Openbare orde

De eerste weigeringsgrond die in artikel 5.2.3, zesde lid, is geformuleerd heeft betrekking op de openbare orde. Deze weigeringsgrond sluit nauw aan bij de weigeringsgrond zoals opgenomen in art. 5.2.3, zesde lid, sub b, het beperken of voorkomen van overlast. Ook wordt deze weigeringsgrond dikwijls gehanteerd in combinatie met de weigeringsgrond 'belang van de verkeersvrijheid of veiligheid'.

Standplaatsen waar goederen te koop worden aangeboden hebben in de praktijk een verkeersaantrekkend karakter. Door deze verkeersaantrekkende werking ontstaan mogelijk ongewenste oversteekbewegingen door voetgangers en ontoelaatbaar rijwielverkeer in voetgangersgebieden. Ook parkerende en geparkeerde auto's kunnen overlast in de omgeving veroorzaken. In het belang van de verkeersveiligheid is het daarom niet mogelijk overal een standplaats in te nemen. Uit de jurisprudentie blijkt dat beperking van het aantal te verstrekken vergunningen in het belang van de openbare orde en de verkeersveiligheid is toegestaan. Dit neemt niet weg dat iedere aanvraag voor het innemen van een standplaats op haar eigen merites beoordeeld dient te worden. Een afwijzing waarbij slechts verwezen wordt naar 'het beleid' wordt door de rechter niet geaccepteerd.

Overlast

De tweede weigeringsgrond die in artikel 5.2.3, zesde lid, is opgenomen betreft de beperking van overlast. Bij het hanteren van de weigeringsgrond 'overlast' kan een verdeling gerealiseerd worden van het aantal standplaatsen, waarbij de af te geven vergunningen zodanig over de week verspreid worden, dat een concentratie van de in te nemen standplaatsen wordt tegengegaan. Deze weigeringsgrond kan ook gebruikt worden wanneer veel belangstelling voor dezelfde locatie ontstaat. Een ruim aantal standplaatsen op één plek doet ook de kans op feitelijke marktvorming ontstaan.

Uiterlijk aanzien van de gemeente

De derde weigeringsgrond is de bescherming van het uiterlijke aanzien van de gemeente. Deze weigeringsgrond kan gehanteerd worden indien een of meer standplaatsen worden ingenomen op een zodanige plaats dat het straatbeeld ernstig verstoord wordt. Met deze weigeringsgrond kan niet alleen verkapte marktvorming worden tegengegaan, ook is het aanzien van monumentale gebouwen of stedenbouwkundige ensembles te waarborgen. Het is niet noodzakelijk, maar wel verstandig om bij voorbeeld de welstandscommissie om advies te vragen.

Verkeersvrijheid en veiligheid

Voor de bespreking van de vierde weigeringsgrond, het belang van de verkeersvrijheid en veiligheid, wordt verwezen naar de toelichting op de eerste weigeringsgrond, het belang van de openbare orde.

Verzorgingsniveau

De vijfde weigeringsgrond betreft het verzorgingsniveau ter plaatse. Op een tweetal manieren kan de aanvraag voor het innemen van een standplaats worden geweigerd wanneer het voorzieningenniveau ter plaatse in gevaar komt. De eerste betreft de weigering door het vergunningverlenende orgaan met een beroep op een distributieplanologisch onderzoek (DPO). In een dergelijk onderzoek wordt aan de hand van uit onderzoek verkregen gegevens aangegeven wat de minimale voorzieningen moeten zijn in de gemeente of in een bepaalde wijk van de gemeente. Indien uit het onderzoek blijkt dat er voldoende verkooppunten zijn hoeft dit geen weigeringsgrond voor de aanvraag voor het innemen van een standplaats te betekenen. Het bepalende element om tot het niet verstrekken van de vergunning over te gaan is het verzorgingsniveau voor de consument. In beginsel is de concurrentiepositie van een gevestigde winkelier geen reden om een standplaatsvergunning te weigeren. Op grond van een DPO kunnen wel winkeliers in een nieuw opgezet winkelcentrum beschermd worden tegen concurrentie door standplaatshouders. De rechtspraak heeft aanvaard dat winkeliers gedurende een bepaalde periode, waarin de aanloopkosten nog hoog zijn, gevrijwaard dienen te zijn van concurrentie, in het belang van het opzetten van een voldoende voorzieningenniveau voor de consument (Vz. ARRS, 17 februari 1986, AB 1987, 3).

Indien blijkt dat binnen het verzorgingsgebied in een bepaalde branche nog slechts één winkel is gevestigd die door de concurrentie van een standplaatshouder ten onder dreigt te gaan, kan het verzorgingsniveau ter plaatse in het gedrang komen. De winkelier moet aan de hand van zijn boekhouding aantonen dat de levensvatbaarheid van zijn winkel in gedrang is. Op de dagen dat de standplaatshouder zijn goederen niet aanbiedt, is er in dat geval geen aanbod van deze soort goederen binnen het verzorgingsgebied. In een dergelijk geval kan een vergunning tot het innemen van een standplaats worden geweigerd.

Bestemmingsplan

De laatste weigeringsgrond betreft strijd met een geldend bestemmingsplan. De bepalingen in de APV met betrekking tot het innemen van een standplaats zijn gebaseerd op ordening van de straathandel en zijn gebaseerd op de regulerende bevoegdheid van de gemeente die zaken te regelen die tot haar huishouding behoren. Daarnaast vormen de besluiten op grond van de Wet op de ruimtelijke ordening, zoals een bestemmingsplan, een zelfstandige weigeringsgrond. Dit betekent dat bij de beoordeling van een aanvraag voor een vergunning voor het innemen van een standplaats altijd gelet moet worden op de voorschriften die uit het bestemmingsplan voortvloeien.

Standplaatsenbeleid

Aan de hand van de hiervoor genoemde weigeringsgronden kan het college het aantal af te geven standplaatsvergunningen limiteren. Indien het college een beleid vaststelt ter uitvoering van de in de APV geformuleerde ordening van de straathandel, kan een nadere invulling worden gegeven aan de vastgestelde weigeringsgronden. In de notitie waarin het te voeren beleid wordt omschreven, kan worden aangegeven op welke wijze het college omgaat met het hanteren van de weigeringsgronden. De motieven waarop een beleid met betrekking tot het innemen van standplaatsen berust, mogen niet strijdig zijn met de bevoegdheidsgrondslag om ordenend op te treden. Het beleid dat wordt vastgesteld ter uitvoering van de APVbepalingen mag niet de wettelijke grondslag (art. 149 Gemeentewet) van deze APVbepalingen overschrijden. Dit houdt in dat het beperken van het aantal af te geven standplaatsvergunningen om de gevestigde winkeliers tegen concurrentie van standplaatshouders te vrijwaren, niet is toegestaan. Regulering van de concurrentieverhoudingen wordt niet tot de huishoudelijke belangen van de gemeente gerekend.

Gebruik van de openbare weg

Voor het innemen van een standplaats op de openbare weg is krachtens artikel 5.2.3 van de APV een standplaatsvergunning vereist. In veel gevallen zal de gemeente de eigenaar of rechthebbende van de openbare weg zijn. Op grond hiervan kan de gemeente aan degene die op de openbare weg met vergunning een standplaats inneemt eisen dat de standplaatshouder een overeenkomst sluit met de gemeente voor het gebruik van dat gedeelte van de openbare weg waar de standplaats wordt ingenomen. In een dergelijke overeenkomst kan een vergoeding voor het gebruik van de openbare weg worden bedongen. De grondslag voor het bedingen van een dergelijke vergoeding kan gegeven worden in een retributieverordening of in een huurovereenkomst. In een retributieverordening kan afhankelijk van het formaat en de locatie van de standplaats een bepaald bedrag worden vastgesteld.

Voor wat betreft de huurovereenkomst kan worden opgemerkt dat een beleid kan worden vastgesteld met betrekking tot de plaats en de grootte van de standplaats. Per in te nemen locatie kan een vaste prijs worden berekend. De huurprijs en andere voorwaarden die in een huurovereenkomst worden bedongen mogen geen belemmering vormen voor het innemen van een standplaats. Uit jurisprudentie is gebleken dat het bedingen van een hoge huurprijs voor het gebruik van de openbare weg niet zover kan gaan dat een feitelijke belemmering ontstaat voor het innemen van een standplaats waarvoor een vergunning is verleend. In Arnhem is gekozen voor het afsluiten van een huurovereenkomst voor standplaatsvergunningen die voor langere tijd gelden. Voor de vergunningen die slechts voor korte tijd (een aantal dagen) gelden dient een retributie betaald te worden.

Artikel 5.2.4 Snuffelmarkten e.d.

Artikel 5.2.4 Snuffelmarkten e.d.

Artikel 160 van de Gemeentewet kent aan het college de bevoegdheid toe markten in te stellen. Het begrip 'markt' is in de Gemeentewet niet nader omschreven. De omvang van een markt zal mede afhangen van plaatselijke omstandigheden. Volgens de jurisprudentie mogen de in de Gemeentewet gegeven waarborgen niet worden ontgaan door het verlenen van individuele standplaatsvergunningen, indien het totaal van die vergunningen kan leiden tot een concentratie van kramen voor de verkoop van waren. Dit geldt met name indien de te verwachten concentratie van zodanige aard is c.q. kan worden dat het uiterlijk de karakteristieken van een markt nabij komt.

De laatste tijd komt het steeds meer voor, dat particulieren markten organiseren in grote (doorgaans leegstaande) gebouwen. Deze markten worden aangeduid met termen als 'vlooienmarkt', 'zwarte markt', 'vrije markt' of 'snuffelmarkt'. De meeste van deze markten zijn uitingen van algemeen aanvaarde activiteiten van het particuliere initiatief. Voor zover deze markten uitsluitend verkoop door particulieren betreft die hun tweedehands spullen aan de man willen brengen, bestaat daartegen in principe geen bezwaar. Zulks geldt evenzeer voor de door verenigingen jaarlijks te organiseren rommelmarkten.

Er is evenwel een tendens waarneembaar, dat de door particulieren opgezette markten een commercieel karakter krijgen. Dit is ook afhankelijk van de gekozen locatie en van de frequentie waarmee deze markten gehouden worden.

Een commerciële vrije markt kan een onevenredige verstoring betekenen van het in een gemeente zorgvuldig opgebouwde markt en standplaatsengebeuren. Dit geldt met name voor activiteiten die in de regel op markt en standplaatsen plaatsvinden, te weten de verkoop van geregelde goederen. De Gemeentewet houdt evenwel geen verbod in voor particulieren om een markt op te zetten (Afdeling rechtspraak Raad van State 21 maart 1985, Gst. 6796 nr. 10, Beverwijk). Aan de andere kant is het gemeentelijke marktbelang, dat als een gemeentelijk huishoudelijk belang kan worden aangemerkt, bij een 'vrije' markt in die mate betrokken, dat naast de bestaande regeling van het marktgebeuren in de openlucht een regeling voor het houden van 'vrije markten' in gebouwen mogelijk en wenselijk kan worden geacht. Op basis van artikel 149 van de Gemeentewet kan de raad competent worden geacht een dergelijke regeling te treffen.

In artikel 5.2.4 is ook het gelegenheid geven tot en het toelaten van standplaatsverkoop in een gebouw aan een vergunning gebonden. Artikel 5.2.4 richt zich niet tot degene die standplaats wil innemen maar tot de organisator van de markt en de rechthebbende op het gebouw waarin deze markt wordt gehouden. Zou het standplaats innemen zèlf aan een vergunning worden gebonden, dan zouden al degenen die standplaats willen innemen op een 'vrije markt' daartoe een vergunning behoeven. Mede ter wille van de eenvoud verdient het de voorkeur dat de desbetreffende bepaling zich rechtstreeks richt tot degene wiens activiteit de gemeentelijke wetgever wil reguleren.

Uit het derde lid blijkt dat artikel 5.2.4 onder andere strekt ter bescherming van het belang van de openbare orde en ter bescherming van het gemeentelijke marktwezen. In de aan een vergunning te verbinden voorschriften zou bij voorbeeld kunnen worden bepaald, dat op de 'vrije markt' niet door handelaren bedrijfsmatig goederen te koop mogen worden aangeboden. Tegen 'vrije markten' bestaan immers geen overwegende bezwaren indien en voor zover op deze markten door particulieren tweedehands spullen worden verkocht.

Een doorkruising van het gemeentelijke marktwezen is vooral te verwachten wanneer activiteiten worden ontplooid, die in de regel plaatsvinden op markt en standplaatsen, te weten de verkoop van geregelde goederen. Voor zover de op een 'vrije markt' plaatsvindende activiteiten bestaan uit de verkoop van gebruikte en ongeregelde goederen, behoeven tegen een dergelijke markt geen bezwaren te bestaan. Deze activiteiten dragen veeleer het karakter van een rommelmarkt en passen dan ook meer bij een 'vrije markt'. Als 'ongeregelde goederen' zijn aan te merken alle goederen die wegens hun aard of uitvoering, hun herkomst of de staat waarin zij verkeren, niet tot de algemeen gangbare goederen kunnen worden gerekend. In dit verband kan met name worden gedacht aan incourante goederen, dat wil zeggen goederen, die in de regel niet meer langs normale handelskanalen het publiek bereiken, zoals bij voorbeeld beschadigde artikelen, artikelen die uit de mode zijn, restanten en goederen van een te liquideren onderneming.

Verder zou uitdrukkelijk kunnen worden bepaald:

• ·

  - dat de verkoop van wapens niet is geoorloofd;

• ·

  - de frequentie van de te houden markt;

• ·

  - het maximum aantal standplaatsen (mede in verband met de brandveiligheid);

• ·

  - het treffen van parkeervoorzieningen;

• ·

  - een verbod tot het houden van verlotingen.

Afdeling 3 Openbaar water

Artikel 5.3.2 Gebruik van openbaar water

Het bepaalde in het tweede en derde lid van artikel 5.3.2 vloeit voort uit artikel 7 van de Grondwet. Daarin is onder andere bepaald dat voor het openbaren van gedachten of gevoelens niemand verlof nodig heeft wegens de inhoud daarvan, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. Beperking is, op grond van de ter zake gevestigde jurisprudentie, in bepaalde omstandigheden mogelijk. In het derde lid is een gerechtvaardigde beperking opgenomen.

Artikel 5.3.4 Beschadigen van waterstaatswerken en oevers

Artikel 5.3.4 Beschadigen van waterstaatswerken en oevers

Deze bepaling is het supplement van o.a. artikelen 88 e.v. van het Algemeen reglement van politie voor rivieren en rijkskanalen. Daarin staat een aantal activiteiten opgesomd dat de instandhouding van waterstaatswerken in beheer bij het rijk in gevaar kan brengen en om die reden verboden is, of in sommige gevallen uitsluitend nadat vergunning is verkregen, is toegestaan. Daarnaast kennen provinciale Waterstaatsverordeningen veelal ook een dergelijke bepaling voor waterstaatswerken die bij hen in beheer zijn. De APVbepaling vormt dan meestal het sluitstuk, namelijk voor de waterstaatswerken die in beheer zijn bij de gemeenten.

Artikel 5.3.5 Reddingsmiddelen

Om te waarborgen dat deze middelen aanwezig zijn en gebruikt kunnen worden voor het redden van personen is andersoortig gebruik of het voor gebruik onklaar maken van reddingsmiddelen strafbaar gesteld.

Artikel 5.3.6 Veiligheid op het water

De beide in lid 2 genoemde reglementen bepalen aan welke verkeersregels de schippers van vaartuigen zich hebben te houden. Zij zijn dus uitsluitend gericht op de gebruikers van vaartuigen en niet op de overige gebruikers van het openbare water. Artikel 5.3.13 betekent dan ook een eigenlijke aanvulling op deze twee reglementen door in algemene zin, vergelijkbaar met de redactie van artikel 5 Wegenverkeerswet 1994, hinder of gevaarlijk gedrag van de overige gebruikers te verbieden.

Afdeling 3a Woonschepen

Artikel 5.3a.1 Definities

De omschrijving van de diverse begrippen is ontleend aan de model-woonschepenverordening van de VNG en de Verordening op het gebruik van de kade en de haven van de gemeente Arnhem 2005. In dit artikel zijn alleen die begripsomschrijvingen opgenomen die specifiek zijn voor deze verordening.

Ligplaats

Openbaar water is ieder water, dat voor enig gebruik open staat voor het publiek. “Openbaar” is hier dus synoniem aan “feitelijk voor het publiek toegankelijk”. Er kan slechts op die locaties ligplaats in worden genomen, waar het aanwijzingsbesluit op ziet.

Bijbehorende voorzieningen

Onder b is de in onderdeel a gebruikt term “bijbehorende voorzieningen” gedefinieerd. Bij de erkenning van wonen op het water, is het toestaan van voorzieningen die daarbij horen essentieel. Hierbij valt te denken aan zaken zoals bijboten, steigers en loopplanken. Een bijboot is een klein vaartuig dat behoort bij het woonschip en bestemd en geschikt is voor het onderhoud, de voortstuwing of het kunnen bereiken van het woonschip. Een dergelijke bijboot is voor veel bewoners noodzakelijk. Te denken valt bijvoorbeeld aan hoge waterstanden in uiterwaarden. Het kan dan zelfs voorkomen dat het gebruik van meerdere bijboten noodzakelijk is. Het kan eveneens noodzakelijk zijn gebruik te maken van meerdere bijbehorende voorzieningen. Dit artikel beperkt de voorzieningen dan ook niet tot slechts één loopplank, steiger, bijboot, etc. voor zover meerdere voorzieningen noodzakelijk zijn voor het wonen op het water.

Bijbehorende voorzieningen dienen te worden aangevraagd door bewoners en vermeld in de vergunning, zodat ook zij kunnen worden getoetst aan de regels gesteld door burgemeester en wethouders.

Woonschip

Enkel de permanent bewoonde woonschepen vallen onder de begripsbepaling. Schepen dienen in hoofdzaak voor bewoning te worden gebruikt. Met “in hoofdzaak” wordt bedoeld dat een deel van het vaartuig mag worden gebruikt voor een beroep aan huis. Nadere bepalingen omtrent het gebruik zijn te vinden in het bestemmingsplan.

Artikel 5.3a.2 Aanwijzing ligplaatsen

Om niet in strijd te komen met de Huisvestigingswet (artikel 88, welke bepaald dat er geen regels mogen worden gesteld die leiden tot een algeheel verbod van het in gebruik nemen of geven van een woonschip op een ligplaats) moet een aanwijzingsbesluit worden genomen. Er moet ten minste één mogelijkheid zijn om met een woonschip binnen de gemeente een ligplaats in te nemen. De verordening gaat ervan uit dat de acceptabele ligplaatsen worden aangegeven in het aanwijzingsbesluit. Vervolgens kunnen alleen op die locaties, genoemd in het aanwijzingsbesluit, ligplaatsen worden ingenomen.

De afweging bij het aanwijzen als ligplaatsen is gebaseerd op een aantal randvoorwaarden (het wettelijk en beleidskader, zoals deze is weergegeven in Rijks, Provinciaal en gemeentelijke beleidsstukken, milieucriteria en criteria gebaseerd op het hoofdgebruik, bijvoorbeeld de economische en toeristische betekenis van de kade).

Artikel 5.3a.3 Verboden ligplaatsen

Artikel 5.3a.3 Verboden ligplaatsen

Uitgangspunt is dat het slechts is toegestaan om binnen de gemeente met een woonschip een ligplaats in te nemen, te hebben of te beschikbaar te stellen op de daartoe aangewezen plaatsen. Het verbod om met een woonschip een ligplaats in te nemen, te hebben of beschikbaar te stellen op de daartoe aangewezen plaatsen is niet van toepassing op woonschepen die zich vanwege aanbouw of reparatie op of bij een scheepswerf of reparatie-inrichting bevinden.

Artikel 5.3a.4 Ligplaatsvergunning

De eigenaar van een woonschip binnen gemeente Arnhem moet beschikken over een ligplaatsvergunning, ook in die gevallen waarin er sprake is van een verhuurd woonschip. Lid 2 bepaalt welke gegevens de ligplaatsvergunning omvat: de gegevens van de eigenaar, de ligplaats, de toegestane voorzieningen en de gegevens omtrent het woonschip (zoals maatvoering en naam).

Dit artikel geeft eveneens de gronden weer, op basis waarvan een aanvraag tot een vergunning kan worden geweigerd. Onder a wordt bepaald dat de vergunning kan worden geweigerd indien voor de betreffende ligplaats al een vergunning is verleend. Uitgangspunt is dat bij wisseling van eigenaar, aan de nieuwe eigenaar desgevraagd een ligplaatsvergunning wordt verleend, indien de situatie ten aanzien van het schip niet wordt gewijzigd en de voormalige eigenaar afziet van het recht op een ligplaats in de gemeente Arnhem. In een situatie waarbij twee aanvragers bijna tegelijkertijd een vergunning hebben aangevraagd, betreffende eenzelfde ligplaats, wordt aan de eerste aanvrager de vergunning verstrekt, wanneer deze aan alle vereisten voldoet.

Sub c is opgenomen om het mogelijk te maken om eisen te stellen aan het woonschip die verband houden met het aanzien van de gemeente. Deze eisen zijn te vergelijken met welstandseisen aan bouwwerken. Om echter duidelijk te maken dat het hier niet het welstandstoezicht uit de Woningwet betreft, is gekozen voor de in de Gemeentewet voorkomende term 'het aanzien van de gemeente'. Het gaat hier om bijzondere gevallen, waar duidelijk sprake moet zijn van verkrotting.

Onder sub d vallen eveneens de brandveiligheidseisen, die per situatie dienen te worden beoordeeld. Bepalend is of al dan niet sprake is van blootstelling aan enig gevaar. Het gaat hier om bijzondere gevallen, waarin het gevaar substantieel aanwezig is. Sub e is opgenomen om te voorkomen dat vergunningen worden aangevraagd, waar wellicht geen gebruik van wordt gemaakt. In een dergelijk geval is het bijvoorbeeld mogelijk om bij bijna gelijktijdige aanvragen, de tweede aanvrager de vergunning te verlenen.

Artikel 5.3a.5 Overdragen ligplaatsvergunning

Dit artikel betekent dat ingeval de eigenaar zijn woonschip met ligplaats verkoopt aan een ander, die rechtsopvolger tevens recht heeft op een vergunning, mits de situatie omtrent het woonschip gelijk blijft. De locatie, ingenomen ruimte, afmetingen van het schip, etc. dienen dan ook niet te veranderen. Voor de vergunning worden dan ook geen eisen gesteld aan de eigenaar van het woonschip, enkel de situatie omtrent het woonschip is van belang. Indien de nieuwe eigenaar, of de oude eigenaar, zijn woonschip wil vervangen door een ander schip, dan is wél een nieuwe beoordeling omtrent de verkrijging van een vergunning vereist.

Bij overdracht van het woonschip dient de nieuwe eigenaar een aanvraag in en voegt deze een verklaring van afstand van de oude eigenaar bij (of wanneer niet mogelijk, zoals ingeval van overlijden, ander bewijs wat weergeeft dat de ligplaats door een nieuwe eigenaar dient te worden overgenomen). Zowel de rechtverkrijgende onder bijzondere titel (bijvoorbeeld de volgende eigenaar) als de rechtverkrijgende onder algemene titel (bijvoorbeeld de erfgenaam) moet om overschrijving vragen.

Artikel 5.3a.6 Intrekking ligplaatsvergunning

Deze gronden worden gesteld naast de algemene intrekkingsgronden van artikel 1.6 APV. De onder 2 opgenomen bepaling is bedoeld om te kunnen optreden tegen excessen. Gedacht wordt bijvoorbeeld aan een dusdanige verwaarlozing van het woonschip, dat deze al half gezonken is. Het is een middel om verkrotting tegen te kunnen gaan. Het gestelde onder 3 dient eveneens als middel om verkrotting tegen te gaan en daarnaast om te waken tegen bijzonder gevaarlijke situaties.

De onder 1 vermelde mogelijkheid tot intrekking geeft de gemeente de mogelijkheid om vergunningen in te trekken, waarvan geen gebruik wordt gemaakt. Dit is nodig om anderen, die eveneens op het water (willen) wonen, de mogelijkheid te geven om de leegstaande plek in te nemen. Hiermee wordt eveneens voorkomen dat men een ligplaats gaat gebruiken voor recreatieve doeleinden, waar gemeente Arnhem de voorkeur geeft aan bewoningsdoeleinden.

Artikel 5.3a.7 Aanwijzingen

Dit artikel spreekt voor zich.

Artikel 5.3a.8 Aansluiting aan drinkwaterleiding

De verplichting voor de eigenaar om te zijn aangesloten op de drinkwaterleiding kan de varende woonschipper beperken en brengt een zeker risico van vollopen en zinken van het woonschip met zich mee. Vandaar dat de verplichting niet bestaat wanneer het schip is voorzien van één of meer drinkwatertanks.

Artikel 5.3a.9 Overgangsrecht

Dit artikel beoogt, net als overigens in de huidige APV is geregeld, een overgangssituatie te creëren voor de in dit artikel genoemde gevallen. Voor de gevallen welke onder deze overgangssituatie vallen, bestaat geen verkleiningseis ten aanzien van een vervangend woonschip. Maar deze gevallen dienen tevens wel binnen de afmetingen te blijven van het oude woonschip, voor zover deze de maximaal toegestane afmetingen overschrijden.

Afdeling 4 Crossterreinen en gemotoriseerd en ruiterverkeer in

natuurgebieden

Artikel 5.4.1 Crossterreinen

De gemeentelijke wetgever mag ter zake, in aanvulling op de Wet milieubeheer en de Wegenverkeerswet 1994, wetgevend optreden.

a.Ten opzichte van de Wet milieubeheer

Een motorterrein zal gauw zijn aan te merken als een inrichting in de zin van categorie 19.1, onder g, van het Inrichtingen en vergunningenbesluit milieubeheer. Gezien de ruime reikwijdte van de regeling zal een aanvullende regeling voor deze terreinen op grond van de APV niet vaak noodzakelijk zijn. De regeling in de APV is derhalve met name van belang voor die terreinen die niet behoren tot de terreinen die genoemd zijn in categorie 19.1, onder g, van het Inrichtingen en vergunningenbesluit milieubeheer. Hierbij kan bij voorbeeld gedacht worden aan een terrein dat niet is ingericht voor motorwedstrijden en activiteiten, en terreinen die hiervoor slechts eenmalig worden gebruikt.

b.Ten opzichte van artikel 10 Wegenverkeerswet 1994

Artikel 10 van de Wegenverkeerswet 1994 verbiedt het houden van of deelnemen aan een wedstrijd met voertuigen op een weg in de zin van de wegenverkeerswetgeving. Het staat de gemeentelijke wetgever vrij ook het houden van wedstrijden e.d. op plaatsen die niet zijn aan te merken als weg in de zin van de wegenverkeerswetgeving aan een ontheffing te binden.

De bij het aanwijzingsbesluit te stellen regels dienen aan te sluiten bij de belangen welke het onderhavige voorschrift beoogt te dienen. Behalve het belang van de openbare orde zijn dat milieubelangen en het belang van de veiligheid van het publiek en/of de deelnemers.

In afwijking van de model-APV is deze bepaling eveneens van toepassing op terreinen voor fietsers. De reden hiervan is dat, gelet op de het toenemende gebruik van mountainbike en ATB, ook fietswedstrijden overlast kunnen veroorzaken of het milieu kunnen aantasten.

Artikel 5.4.2 Beperking verkeer in natuurgebieden

Bij de vraag welke maatregelen genomen zouden kunnen worden tegen het 'wilde crossen' en/of overlastgevend ruiterverkeer gaat het in feite om een meer algemeen vraagstuk. Welke maatregelen kunnen genomen worden om ter bescherming van het milieu en ter voorkoming van overlast gemotoriseerd verkeer en/of ruiterverkeer uit bepaalde gebieden te weren?

De basis hiervoor kan zijn gelegen in:

• ·

  - verkeersbeperkende maatregelen op basis van de wegenverkeerswetgeving;

• ·

  - verkeersbeperkende maatregelen op basis van een verordening ter bescherming van het milieu (artikel 149 Gemeentewet);

• ·

  - onttrekken van het openbare verkeer ingevolge de Wegenwet (feitelijke afsluiting).

Artikel 149 Gemeentewet biedt mogelijkheden tot het stellen van regels ter bescherming van milieubelangen in natuur en bosgebieden.

De criteria die een rol kunnen spelen bij de beantwoording van de vraag of dergelijke regels als verbindend zijn aan te merken, zijn de volgende:

• ·

  - Het motief van de verordening.

• ·

  - Het aantal wegen dat wordt afgesloten.

• ·

  - De tijd gedurende welke deze wegen worden afgesloten. (De kans dat een verordening onverbindend is, wordt groter naarmate meer wegen gedurende meerdere dagen of uren worden afgesloten.)

• ·

  - De verkeerscategorieën waarvoor deze wegen zijn afgesloten.

• ·

  - De vraag of voor het (doorgaand) verkeer voldoende alternatieve routes aanwezig zijn.

• ·

  - Is een uitzondering gemaakt voor 'bestemmingsverkeer', land en bosbouwverkeer, gehandicapten enz.?

• ·

  - Het soort weg dat wordt afgesloten. Het afsluiten van een zandweg zal minder problemen opleveren dan dat van een verharde weg. Het afsluiten van een openbare weg is problematischer dan afsluiting van een nietopenbare weg.

Bij het opstellen van de in artikel 5.4.2 vervatte bepaling is met deze criteria rekening gehouden.

Deze bepaling strekt zich ook uit tot de in de aangewezen gebieden gelegen wegen in de zin van de wegenverkeerswetgeving, exclusief echter de primaire en secundaire wegen (in de zin van de Wet uitkeringen wegen). Dit zijn de wegen met de belangrijkste verkeersfunctie. Verder moet in het oog worden gehouden dat met betrekking tot het onderhavige onderwerp ook een provinciale regeling kan gelden. Zo hebben provinciale staten van Gelderland een 'Verordening verkeersbeperking ter bescherming van de natuur' vastgesteld. De strekking van deze verordening is de bescherming van de natuur door middel van verkeersbeperkende maatregelen. De door deze verordening geboden bescherming strekt zich uit tot de in 'natuurgebieden' gelegen wegen in de zin van de wegenverkeerswetgeving (exclusief de primaire en secundaire wegen). Deze 'natuurgebieden' zijn aangeduid op de bij deze verordening behorende kaart.

Afdeling 5 Verbod vuur te stoken

Artikel 5.5.1 Verbod vuur te stoken

Vuren in de openlucht raken de veiligheid van personen en goederen. Voorts levert dit verbrandingsstoffen op die de gezondheid van de mens kunnen beïnvloeden en een bedreiging vormen voor flora en fauna. Gelet op de bebouwings en bevolkingsdichtheid en de aanwezige natuurwaarden zal er meestal sprake zijn van verstoring van het woon en leefklimaat, van overlast voor mens en dier en van aantasting van flora en fauna door rook, roet, stof, walm en stank.

Op 23 mei 2003 zijn de in dit kader relevante artikelen 10.2 en 10.63, tweede lid, van de Wet milieubeheer in werking getreden (Stb. 2003, 213). Artikel 10.2 van de Wm roept een verbod voor het verbranden van afvalstoffen buiten inrichtingen in het leven; artikel 10.63 van de Wm kent ter zake een ontheffingsmogelijkheid. Het onderhavige artikel 5.5.1 van de APV is vastgesteld op grond van artikel 149 van de Gemeentewet en heeft met betrekking tot het verbranden van afvalstoffen buiten inrichtingen een aanvullende werking vanuit een ander motief: de openbare orde en veiligheid.

In het vijfde lid onder c zijn van de werkingssfeer van deze bepaling uitgezonderd die situaties waarop artikel 429 Wetboek van Strafrecht van toepassing is, te weten het aanleggen van vuur of het onderhouden daarvan op zo korte afstand van gebouwen of goederen dat daardoor brandgevaar kan ontstaan.

Onder de in het vijfde lid onder d genoemde uitzondering van bakken en braden waarvoor het verbod niet geldt, dient men ook grillen te verstaan. De uitzondering in het vijfde lid onder e maakt het mogelijk om speciaal daarvoor aangewezen en ingerichte plaatsen te mogen barbecueën.

Afdeling 6 Verstrooiing van as

Algemeen

Voorheen mocht as alleen op een permanent daartoe bestemd terrein en boven open zee worden verstrooid. De in maart 1998 gewijzigde Wet op de lijkbezorging biedt de mogelijkheid voor nabestaanden om de as van een overledene op een plaats naar eigen keuze te verstrooien, incidentele asverstrooiing. Gemeentebesturen hebben de mogelijkheid om de incidentele asverstrooiing te regelen in een verordening. Deze mogelijkheid bestaat met name vanuit een oogpunt van het beperken van overlast en van ongewenste asverstrooiing.

Incidentele asverstrooiing is verstrooiing die plaatsvindt buiten een permanent daartoe bestemd terrein (bijvoorbeeld Moscowa). In de Wet op de lijkbezorging worden geen grenzen gesteld aan de reikwijdte van de mogelijkheid tot het verstrooien van as. De regels die de gemeente stelt mogen echter niet zover gaan dat verstrooien praktisch onmogelijk wordt. De mogelijkheid mag ook niet gebonden worden aan een vergunningvereiste. Uiteraard dienen nabestaande(n) andere regelgeving en het eigendomsrecht in acht te nemen.

Artikel 5.6.1 Begripsomschrijving

In het oude Besluit op de Lijkbezorging stond de mogelijkheid om as te verstrooien op een permanent daartoe bestemd terrein. Moscowa en Delhuyzen zijn in het verleden aangewezen als permanent strooiveld. Deze aanwijzing heeft betrekking op meerdere verstrooiingen gedurende langere tijd. Dit blijft gehandhaafd, evenals de mogelijkheid over zee te verstrooien.

Artikel 5.6.2 Verboden plaatsen

Lid 1, onder a

Asverstrooiing is om uiteenlopende redenen niet op alle plaatsen even wenselijk. Dit geldt zeker voor plaatsen waar de as niet of nauwelijks door de bodem kan worden opgenomen en door de wind kan gaan dwarrelen. Dit speelt met name op stoepen, straten, pleinen en dergelijke. Gezien de mogelijke overlast die asverstrooiing op straten en dergelijke op kan leveren voor derden en de kans op het snelle verwaaien van de as is het overigens niet waarschijnlijk dat nabestaanden de verharde delen van de weg zullen uitkiezen om de as te verstrooien. Het verbod zal dus naar verwachting geen wezenlijke beperking opleveren voor nabestaanden.

Lid 1, onder b

Burgemeester en wethouders hebben Moscowa en Delhuyzen aangewezen als permanent verstrooiterrein. In de beheersverordening van Moscowa is het een en ander geregeld rond de mogelijkheden voor asverstrooiing. Dit maakt deel uit van het beleid rond Moscowa. Het openstellen van Moscowa voor incidentele asverstrooiing zou hierin verstorend kunnen werken. Ook wat betreft het nationale strooiterrein Delhuyzen kan incidentele asverstrooiing verstorend werken op het beleid dat door dit bedrijf gevoerd wordt.

Lid 1, onder c

Hoewel er geen milieuhygiënische redenen zijn om asverstrooiing in waterwingebieden uit te sluiten is hier wel voor gekozen. Derden kunnen er gevoelsmatig problemen mee hebben drinkwater te verkrijgen uit een gebied waar tevens incidenteel as wordt verstrooid.

Lid 1, onder d

Een aantal natuurterreinen met een zeer kwetsbare zandbodem wordt eveneens uitgesloten voor incidentele asverstrooiing. Elke toegevoegde stof verstoort hier de natuurlijke processen.

Artikel 5.6.3 Hinder of overlast

Het verstrooien van as is een emotionele gebeurtenis. Zowel voor nabestaanden als voor omstanders die ermee worden geconfronteerd. Het is daarom van belang dat omstanders geen hinder ondervinden van de activiteit op zich en van de as die na de activiteit wordt achtergelaten. Een typerend voorbeeld is het verstrooien van as in de nabijheid van een grote groep mensen, terwijl er een stevige bries die kant uitwaait. Uit de toelichting bij het wetsvoorstel is af te leiden dat het waarnemen door omstanders van de handeling op zich geen hinder oplevert. Door de wet op het punt van asverstrooiing te verruimen heeft de wetgever bewust aanvaard dat het publiek geconfronteerd kan worden met incidentele asverstrooiing.

Afdeling 7 Evenementen

Artikel 5.7.1 Evenementen

Algemeen

Tussen de wenselijkheid van het houden van bepaalde evenementen en de overlast die evenementen met zich meebrengen dient een evenwicht te bestaan. Een beleidsinstrument bij uitstek om een dergelijk evenwicht te realiseren is regelgeving. De vergunningplicht voor evenementen staat daarbij centraal.

Uit jurisprudentie (Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State, 11 maart 1999, Gst. 1999, 7098, nr. 3 m.nt. HH) blijkt dat het mogelijk is een overallvergunning voor een evenement af te geven, in plaats van allerlei afzonderlijke vergunningen (voor bv. podia, muziek, standplaatsen). Hiermee is rekening gehouden bij het opstellen van de onderhavige bepalingen. Daarbij is aansluiting gezocht bij hetgeen in andere grote steden in de APV is geregeld.

Lid 1

Aangezien het begrip evenement algemeen wordt omschreven, vallen onder deze definitie alle soorten evenementen. Hieronder vallen onder meer straat- en buurtfeesten, optochten, kermissen, circussen, braderieën, fiets- en wandeltochten, vertoningen, voorstellingen en herdenkingen.

Lid 3

Het begrip evenement is ruim geredigeerd. In de praktijk kan het wenselijk blijken dat bepaalde (categorieën van) evenementen worden vrijgesteld van de vergunningplicht. Te denken hierbij valt bijvoorbeeld aan theatervoorstellingen, of muziekoptredens in gebouwen. Voorwaarde hierbij is uiteraard dat de in het negende lid genoemde omstandigheden zich niet voordoen. In deze gevallen is het niet zinvol voor elke voorstelling een aparte vergunning aan te vragen. In het derde lid is daarom voor de burgemeester de mogelijkheid geopend om voor bepaalde (categorieën van) evenementen vrijstelling te verlenen van de vergunningplicht. Deze vrijstelling van de vergunningsplicht is beperkt tot evenementen in gebouwen. Voor evenementen in de openbare lucht geldt, gelet bv. op mogelijke (geluids)overlast, dat per definitie een vergunning nodig is.

Lid 4 t/m lid 7

In het vergunningstelsel wordt aan één organisator een vergunning voor het houden van een evenement verleend. Hiermee vervalt de verplichting om voor de verschillende deelactiviteiten, die tijdens een evenement plaatsvinden, aan diverse personen afzonderlijke vergunningen te verlenen.

Onder een evenement wordt volstaan alle activiteiten die als hoofd- of deelzaak/zaken bijdragen aan het geheel van het evenement. Dit geldt bv. zowel voor het afsteken van vuurwerk tijdens een evenement, als het verkopen van waren (innemen standplaats).

In het voorgestelde systeem is de uitbesteding van onderdelen van het evenement aan derden niet van belang voor de vergunningverlening. Het gevolg hiervan is dat de organisator en ondernemers of bedrijven privaatrechtelijk aan elkaar zijn gebonden zonder gemeentelijke bemoeienis. In dit voorstel is het niet mogelijk om als ondernemer bepaalde activiteiten tijdens een evenement zelf te ontplooien zonder dat een overeenkomst is gesloten met de organisator.

Indien een derde al een vergunning heeft voor het innemen van de weg (bv. een standplaats of een terras) voor een periode langer dan drie maanden en dit betreft ook de locatie en de tijd van het evenement, dan worden de bestaande rechten van deze derde beschermd op de dagen dat er een evenement wordt gehouden. In dit geval doet de evenementenvergunning geen afbreuk aan het recht van deze derde om ten tijde van het evenement op zijn gebruikelijke plaats van zijn vergunning gebruik te maken volgens de daarbij gestelde voorschriften. De burgemeester is bevoegd om in voorkomende gevallen toch te bepalen dat van de betreffende vergunning geen gebruik mag worden gemaakt. Te denken valt bv. aan situaties zoals bij Koninginnedag, waarbij op de diverse pleinen geen gebruik mag worden gemaakt van de verleende terrasvergunningen.

Lid 8

In de praktijk kan er sprake zijn van samenloop van regelgeving ten behoeve van het voorkomen van overlast bij evenementen. Hiervan is bijvoorbeeld sprake indien een evenement met versterkte muziek zowel op de openbare weg als in of nabij horecagelegenheden (terras) plaatsvindt. Immers, in dit geval is zowel een evenementenvergunning op grond van de APV als een buitenwerkingstelling van de geluidsnormen als genoemd in het Besluit horeca-, sport- en recreatie-inrichtingen milieubeheer nodig. Er zou een situatie kunnen ontstaan waarbij er wel een evenementenvergunning wordt verleend, maar het evenement toch niet (legaal) kan plaatsvinden omdat de geluidsniveaus vrijwel zeker zullen worden overtreden. Daarom wordt een aanhoudingsplicht in de APV opgenomen. Zolang niet wordt voldaan aan de vereisten van de milieuwetgeving zal de burgemeester omtrent de aanvraag voor een evenement niet beslissen.

Lid 9

Door het opnemen van deze weigeringsgronden wordt aangegeven dat evenementen van groot belang zijn voor de stad, mits er voldaan is aan bepaalde randvoorwaarden. Deze waarborgen een goed en evenwichtig samengaan van het belang bij evenementen met de andere belangen van de stad en haar inwoners. De criteria, die in samenhang dienen te worden bezien, maken deel uit van een integrale afweging van de positieve en negatieve aspecten van een evenement en leiden tot een belangrijke bijdrage aan een evenwichtig besluitvormingsproces.

Bijvoorbeeld wordt het mogelijk een op zichzelf aantrekkelijk evenement op een bepaalde plaats niet toe te staan, als op die plaats gedurende het jaar al een groot aantal evenementen plaatsvindt. Het toestaan van weer een evenement kan leiden tot een onaanvaardbare belasting voor de omgeving of de omwonenden. Hiermee kan derhalve ongewenste cumulatie van evenementen op één plaats worden voorkomen.

Het begrip verkeersbelemmeringen onder sub e is ruim bedoeld, d.w.z. dat ook fietsers en voetgangers hieronder vallen.

Artikel 5.7.3 Onnodig opdringen, uitdagend gedrag e.d. bij een evenement

Deze bepaling heeft ten doel de openbare orde of veiligheid bij een evenement te waarborgen. De bepaling is voornamelijk preventief van aard, in die zin dat hiermee voorkomen kan worden dat (dreigende) situaties uit de hand lopen. Hiertoe is in het eerste lid onder andere opgenomen, dat het verboden is door uitdagend gedrag aanleiding te geven tot wanordelijkheden. Hierbij moet worden gedacht aan de situatie waarin één of meerdere bezoekers anderen met bijvoorbeeld opruiende taal of gebaren uitlokken tot ordeverstorend gedrag.

Ingevolge het tweede lid kan onder andere worden opgetreden tegen personen die bij een evenement bijvoorbeeld een “aardappelschilmesje” in de binnenzak van hun jas meevoeren. Dit meevoeren dient op een zodanige wijze plaats te vinden, dat hiermee de openbare orde of veiligheid in gevaar komt of kan komen. Hiervan zal sprake zijn indien betrokkene het mesje aan anderen toont, met de bedoeling hiermee bij hen een schrikreactie te weeg te brengen.

Afdeling 8 Openluchtrecreatie

Op 1 januari 2008 is de Wet op de openluchtrecreatie (WOR)komen te vervallen. Daarmee is ook de grondslag voor de gemeentelijke Verordening op de openluchtrecreatie vervallen.

Het is van belang om het bestaande kampeerbeleid voort te zetten door regelen te stellen ter aanvulling op de voorschriften die in bestemmingsplannen zijn opgenomen. Overeenkomstig de bestaande situatie is gekozen voor een vergunningensysteem voor kampeerterreinen die als zodanig in het bestemmingsplan zijn aangewezen. Met deze regeling wordt het mogelijk om in vergunningen per kampeerterrein het aantal vaste en toeristische kampeerplaatsen vast te leggen. Daarnaast kan een ontheffing van het verbod om een kampeerterrein te houden worden gegeven voor specifieke doeleinden voor een korte periode. Verder geldt een algemeen verbod tot het plaatsen of geplaatst houden van kampeermiddelen op of aan de weg ten behoeve van recreatief nachtverblijf buiten de kampeerterreinen waarvoor een vergunning is verleend of een ontheffing is gegeven.

In de huidige situatie zijn er zeven vaste kampeerterreinen. Naast de vijf reguliere kampeerterreinen Camping De Hooge Veluwe, Camping Arnhem, De Maesberg, Warnsborn en Petersburg is er een kleinschalige kampeerterrein op landgoed het Lage Erf en een terrein op vliegveld Terlet ten behoeve van zweefvliegers. Voor al deze terreinen geldt de vergunningsplicht.

Met ingang van 1 januari 2008 zullen nieuwe vergunningen voor deze kampeerterreinen worden verleend.

De Verordening op de openluchtrecreatie is per 01 januari 2008 ingetrokken.

Hoofdstuk 6 Straf-, overgangs- en slotbepalingen

Artikel 6.1 Strafbepaling

Op overtreding van een achttal bepalingen uit de APV (art. 2.4.10 tot en met 2.4.15) staat van oudsher in artikel 6.1 een lichtere straf dan op overtreding van alle andere APV-bepalingen: het opleggen van een gevangenisstraf is uitsluitend bij dit achttal bepalingen niet mogelijk.

Het OM heeft aangegeven dat deze situatie inmiddels zeer ongewenst is. Het blijkt namelijk zo te zijn dat zogenaamde veelplegers zich juist (ook) veelvuldig schuldig maken aan overtreding van één of meer van dit achttal bepalingen (bv. hinderlijk drankgebruik en hinderlijk gedrag op of aan de weg). Vanwege deze veelplegerproblematiek is het dringend gewenst dat het opleggen van een gevangenisstraf ook mogelijk wordt gemaakt bij overtreding van de genoemde acht artikelen (art. 2.4.10 tot en met 2.4.15).

In gevallen waarin de APV hechtenis als straf mogelijk maakt, eist het OM – bij veelplegers - per overtreding één week (onvoorwaardelijke) hechtenis. Door de mogelijkheid van een vrijheidsstraf kan soms getracht worden de verdachte te bewegen deel te nemen aan een hulpverleningstraject. Als dit niet geïndiceerd of niet mogelijk is, is de samenleving gedurende de tenuitvoerlegging van de vrijheidsstraf in ieder geval tegen de overlast van de desbetreffende veelpleger beschermd. Bij personen die slechts incidenteel een overtreding begaan, wordt vanzelfsprekend geen hechtenis geëist, maar wordt volstaan met een geldboete.

Artikel 6.2 Toezichthouders

Zie voor een omschrijving van het begrip ‘toezichthouder’, de legitimatieplicht en de bevoegdheden die aan een toezichthouder toekomen Afdeling 5.2 van de Algemene wet bestuursrecht.

Van ‘toezichthouden’ op de naleving van wettelijke voorschriften – een bestuursrechtelijke aangelegenheid – dient goed te worden onderscheiden het ‘opsporen’ van overtredingen van wettelijke voorschriften, een strafrechtelijke aangelegenheid. In dit verband is van belang dat ingevolge artikel 142, eerste lid, aanhef en sub c, van het Wetboek van Strafvordering de volgende -voor de APV relevante - personen bijzondere opsporingsbevoegdheid hebben:

• ·

  - personen die bij bijzondere wetten met de opsporing van de daarin bedoelde strafbare feiten worden belast, en;

• ·

  - personen die bij verordening zijn belast met het toezicht op de naleving van die verordening, een en ander voor zover het die feiten betreft en die personen zijn beëdigd.

Tot de eerste groep behoren bijvoorbeeld ambtenaren van bouw- en woningtoezicht waarvoor de grondslag van de opsporingsbevoegdheid is gelegd in de Woningwet. De tweede groep betreft de toezichthouders die in de gemeentelijke verordeningen als zodanig worden aangewezen. Daar artikel 142, eerste lid, sub c, Wetboek van Strafvordering spreekt over personen die verordening zijn aangewezen (en niet bij of krachtens), is het noodzakelijk om toezichthouders die tegelijkertijd bijzonder opsporingsambtenaar moeten zijn, bij verordening aan te wijzen. Vandaar het bepaalde in het eerste lid.

In het derde lid krijgen het college en de burgemeester de bevoegdheid om op een later moment bij afzonderlijk besluit toezichthouders aan te wijzen. Gelet op het voorgaande zullen deze toezichthouders niet tevens buitengewoon opsporingsambtenaar kunnen zijn.

Artikel 6.3 Binnentreden woningen

Op 1 september 1994 zijn in werking getreden de Algemene wet op het binnentreden (Stb. 1994, nr. 572) en de Wet tot wijziging van binnentredingsbepalingen (Stb. 1994, nr. 573). In samenhang hiermee is artikel 149a opgenomen in de Gemeentewet. In artikel 6.3 wordt gebruik gemaakt van de in artikel 149a geboden mogelijkheid deze binnentredingsbevoegdheid in het leven te roepen.

Artikel 149a van de Gemeentewet heeft een grondwettelijke oorzaak. Artikel 12 van de Grondwet regelt het huisrecht. Inbreuken daarop vereisen een formeel wettelijke grondslag, in casu dit artikel uit de Gemeentewet.

De bevoegdheid tot betreden en binnentreden, zal slechts mogen worden uitgeoefend voor zover zulks redelijkerwijs nodig is voor de vervulling van de taak waarvoor de bevoegdheid wordt aangewend.

Op grond van artikel 5:15 van de Algemene wet bestuursrecht komt aan een toezichthouder reeds de bevoegdheid toe elke andere plaats dan een woning te betreden.

Artikel 6.4 Inwerkingtreding

De in het eerste lid genoemde termijn van zes weken vloeit voort uit het bepaalde in de Tijdelijke referendumwet. Het besluit tot intrekking van de oude APV maakt onderdeel uit van de herziene APV en treedt daarom eveneens op het in het eerste lid genoemde tijdstip in werking.