Uitvoeringsplan Omgevingsprogramma Grondstoffen Veere 2026-2030

Kansen en uitdagingen

Wereldwijd wordt steeds meer geconsumeerd. Er is een verband tussen economische groei en de groei van onze afvalberg. Uit diverse onderzoeken blijkt dat ruim 90% van alles wat we gebruiken wordt weggegooid. Daarnaast blijkt dat 70% van de CO2-uitstoot het gevolg is van het winnen en verwerken van grondstoffen voor onze producten.

In een circulair afvalsysteem wordt er gewerkt aan:

- Hoogwaardige verwerking

- Terugwinnen van grondstoffen

- Voorkomen van afval

Het scheiden en recyclen van afval is een essentiële voorwaarde binnen de circulaire economie. Maar het voorkomen van afval is belangrijker. Uitgangspunt is daarom om van hergebruik, reparatie en ruilen de norm te maken. Een circulaire economie is één van de manieren om daaraan bij te dragen.

Gezamenlijke doelstelling

Op het beleidsveld afval of liever grondstoffen zijn zowel Europees, nationaal als binnen de gemeente hoge ambities uitgesproken. Zie hiervoor ook het omgevingsprogramma Duurzaam Veere 2022-2025, waarin de circulaire economie als doelstelling is opgenomen.

Tot en met 2020 was het streefdoel: de gemiddelde hoeveelheid restafval per inwoner terugbrengen tot onder de 100 kilo. Daar zijn gemeenten mee aan de slag gegaan en dat leidde tot veel minder restafval. Helaas blijkt niet al het gescheiden afval geschikt voor hergebruik en wordt een deel alsnog verbrand. Er ligt vanuit Europa een nieuwe norm: in 2035 moet 65 procent van al ons afval hergebruikt worden. Het einddoel is een circulaire economie waarbij 100 procent van ons afval wordt hergebruikt.

We gaan voortaan meer sturen op het percentage hergebruikt materiaal. Laten we het verminderen van aantal kilo’s restafval per inwoner daarmee los? Nee, maar het accent ligt vanaf nu op het percentage hergebruikt materiaal. Het aantal kilo’s restafval wordt daarmee een resultaat van de recycledoelstelling.

Het uitgangspunt is dat schone grondstofstromen zorgen voor meer recycling. Daar ligt een gedeelde verantwoordelijkheid. Gemeenten en inzamelaars proberen inwoners zo goed mogelijk te informeren, faciliteren en motiveren om afval juist te scheiden. Producenten werken aan verpakkingen die beter te recyclen zijn (zie ook: kidv.nl). Daarnaast worden recycle technieken steeds beter. Zo zorgen we er gezamenlijk voor dat we meer gaan recyclen.

De belangrijkste verandering is gedrag en bewustwording. Daar hebben we de wereldleiders, overheden en producenten voor nodig. Mensen dragen ook zelf hun steentje bij, beginnend bij bewuster inkopen en consuminderen. Tot slot is afval zo goed mogelijk scheiden van belang om grondstoffen en het milieu te sparen.

Zeeuwse context

Eigen organisatie

Alle Zeeuwse gemeenten hebben een afval of grondstoffenbeleid om aan de Van Afval Naar Grondstoffen (VANG huishoudelijke) doelstellingen te werken. Het gaat over restmateriaal afkomstig van inwoners. Maar ook de gemeentelijke organisaties zelf veroorzaken restmateriaal. Denk aan de voedsel reststromen die vrijkomen uit de kantine of snoeiafval uit de openbare ruimte. Tijdens de realisatie van bouw- en infrastructuurprojecten komen ook restmaterialen vrij.

Waarom gaan we over van een Afvalbeleidsplan naar Grondstoffen beleidsplan?

Een Europese doelstelling is het streven om in 2050 een economie te zijn waarin alles wordt hergebruikt.

Wat houdt dit precies in?

Elk stukje afval wordt een grondstof die gebruikt kan worden om een nieuw vergelijkbaar product te maken. Energie wordt duurzaam opgewekt en er worden geen luchtvervuilende stoffen uitgestoten.

De raad heeft in het kader stellend besluit omgekeerd inzamelen gekozen als methode om het maximale te bereiken voor het inzamelen van schone grondstoffen. En de resterende hoeveelheid restafval te verminderen vóór 2028. De reden voor dit laatste is dat wordt verwacht dat in 2028 de kosten voor het verwerken van restafval sterk omhoog zullen gaan.

Om omgekeerd inzamelen in te kunnen voeren moet aan meerdere randvoorwaarden worden voldaan. Zo moet bijvoorbeeld Diftar op ondergrondse containers worden ingevoerd. Zo kunnen inwoners die nu al zijn aangesloten, wennen aan Diftar. En verminderen we alvast de hoeveelheid restafval. We krijgen ook een beter beeld waar ondergrondse restafval containers moeten komen om te voldoen aan capaciteit en bereikbaarheid.

Europa

Het Europese afvalbeleid zet in op een circulaire economie door zoveel mogelijk hoogwaardige grondstoffen uit afval te halen. Met de Europese Green Deal hoopt Europa de groei van gebruik van recyclebare grondstoffen te bevorderen, zodat er een concurrerende economie ontstaat. Als onderdeel van deze overgangsfase zullen verschillende EU-afvalwetten worden gewijzigd.

In Europa is de Kaderrichtlijn Afvalstoffen (KRA) opgezet en deze legt een aantal basisprincipes voor afvalbeheer vast. Deze vereist dat afval wordt beheerd:

• zonder de menselijke gezondheid in gevaar te brengen en het milieu te schaden

• zonder risico voor water, lucht, bodem, planten of dieren

• zonder overlast te veroorzaken door geluid of geur

• en zonder het landschap of bijzondere interessante plaatsen te schade

Met deze richtlijn stemt Europa de wetgevingen van de verschillende landen beter op elkaar af. De KRA wordt steeds beter en strenger. Een voorbeeld hiervan is dat iedereen in de gemeente nu GFT en etensresten gescheiden moet aanbieden voor inzameling.

Kaders

De gemeenteraad heeft 5 juni 2025 de volgende kaders voor een nieuw beleidsplan vastgesteld:

• Streven naar start omgekeerd inzamelen per 01-01-2027

• Het maximaal inzetten om de milieudoelen te halen binnen de VANG-norm

• Kosten en service optimaal in balans

• Het inzamelen van OPK zo veilig en optimaal mogelijk te organiseren. En daar waar het niet nodig is de inzameling door de charitatieve instellingen niet te veranderen.

• Er wordt een verhoging van de verwerkingskosten van restafval verwacht per 2028. Daarom streven we naar minder restafval en schone grondstoffen om het verhogen van de afvalstoffenheffing te beperken

VANG

Tot en met 2020 had VANG Huishoudelijk Afval als streefdoel: de gemiddelde hoeveelheid restafval per inwoner terugbrengen tot onder de 100 kilo. Alle gemeenten zijn hiermee aan de slag gegaan en dit heeft geleid tot minder restafval. Helaas blijkt niet al het gescheiden afval geschikt voor recycling en worden de vervuilde fracties alsnog verbrand. Vanuit Europa is er een nieuwe norm vastgesteld, namelijk 65% recycling van al ons afval in 2035. We zetten nu in op schoner ingezamelde grondstoffen en minder op verminderen van restafval.

VANG-doelstellingen zijn Europese en landelijke doelen waar gemeente Veere zich bij aangesloten heeft en aan wil voldoen.

Uiteindelijk doel voor gemeente Veere en Europa:

• In 2050 een circulaire economie waarin grondstoffen worden hergebruikt

• 0% restafval

• Alle materialen recyclebaar

• Minimaal gebruik van nieuwe materialen

Omgekeerd inzamelen: een noodzakelijke stap richting de circulaire economie

We staan voor een grote transitie: van een lineaire economie waarin we produceren, gebruiken en weggooien naar een circulaire economie waarin grondstoffen waardevol blijven en afval niet meer bestaat. In deze circulaire benadering draait alles om het minder verspillen en het optimaal hergebruiken van grondstoffen.

Om dit te bereiken, is alleen recyclen niet genoeg. We moeten ook fundamenteel anders omgaan met het inzamelen van afval en grondstoffen. Hier komt omgekeerd inzamelen in beeld. Omgekeerd inzamelen draait de logica van traditionele afvalinzameling om. In plaats van restafval centraal te stellen, richten we de inzameling zó in dat waardevolle grondstoffen zoals gft, papier, plastic, textiel gemakkelijk gescheiden worden ingezameld.

Het wegbrengen van restafval wordt minder eenvoudig, zodat inwoners gestimuleerd worden om beter te scheiden en herbruikbare materialen schoner en waardevoller.

Deze aanpak is essentieel als we werk willen maken van de circulaire economie. Met hoogwaardige, gescheiden grondstoffen kunnen we nieuwe producten maken, zonder terug te grijpen op schaarse en vervuilende primaire grondstoffen.

De circulaire economie vraagt om concrete keuzes hoe we de samenleving inrichten. Omgekeerd inzamelen is zo’n keuze. Een keuze die ons helpt om afval om te vormen tot grondstof, verspilling te verminderen en de aarde gezond door te geven aan volgende generaties.

Achter de schermen is sinds de invoering van Diftar in 2022 veel gebeurd.

Pilots:

• Milieupleintje in een park met recreatiewoningen

• GFE-containers (containers met toegangscontrole waarin een 240L rolcontainer staat)

• Tuinafval oplossingen (container of clusterplaats voor grof en fijn tuinafval in parken)

• Luiercontainers (rolcontainers voor luierafval in Gapinge)

Uitgevoerd:

• Nieuwe ondergrondse containers met vulgraad metingen

• Omzetten van ondergrondse restafvalcontainers in parken naar PMD-containers met toegangscontrole

• Textielcontainers in elke kern

• Presentaties en communicatie met VvE’s en inwoners

• Uitgebreide communicatie zoals presentaties en afvalkrant

• Invoering van de ZRD-app en overstappen naar een digitale afvalkalender

• Enquêtes over de afvalinzameling in gemeente Veere via “doemeeveere.nl”

• Bedrijfsafval weren (door bedrijven te informeren om eigen afvalstromen te organiseren in plaats van bij gemeentelijk aan te bieden)

• PMD en GFT vervuilde aanbiedingen bestrijden

• OPK huis-aan-huis inzameling met rolcontainers door de ZRD in Veere, Gapinge en Serooskerke toen de vrijwillige organisaties hiermee zijn gestopt

In uitvoering:

• GFE-containers plaatsen in de buurt van ondergrondse restafvalcontainers zodat Diftar ingevoerd kan worden voor ondergrondse containers

• Inventarisatie van alle locaties voor ondergrondse containers om uitbreiding en wijzigingen mogelijk te maken

Al deze acties werken toe naar dit nieuwe beleidsplan en geven veel informatie om een goed gefundeerd beleidsplan op te zetten.

Huidige situatie:

• VANG-cijfers: 167 kg restafval per inwoner

• De focus op restafval is verlegd naar meer schone materialen uit restafval

• Contracten met Verpact voor PMD-inzameling zijn op 19 september samen met de VNG, NVRD en Verpact herschreven en de doelstellingen worden meer gericht op schone grondstoffen en meer circulariteit in de verpakkingsindustrie

Wat is omgekeerd inzamelen

Bij omgekeerd inzamelen ligt de focus op service meer bij inzameling van grondstoffen en minder bij de inzameling van restafval. Dit betekent dat de grondstoffen zoals PMD, OPK en GFT aan huis worden ingezameld.

Het serviceniveau voor restafval wordt verlaagd door het centraal in te gaan zamelen.

Door het inleveren van restafval minder gemakkelijk te maken dan het scheiden van waardevolle grondstoffen, worden inwoners gestimuleerd om bewuster om te gaan met hun afval. Zo krijgen we betere recycling en voorkomen onnodige aanschaf van producten die niet eenvoudig te hergebruiken zijn.

Voordelen van omgekeerd inzamelen:

• Inwoners krijgen maximale service op grondstoffen

• Mits omgekeerd inzamelen juist wordt ingevoerd, is dit de meest effectieve manier om het maximale op het gebied van afval te bereiken voor het milieu

• Minder vervuiling door bedrijfsafval. De gemeente is immers verantwoordelijk voor het inzamelen van huishoudelijk afval en niet voor bedrijfsafval

Voordelen om nu omgekeerd inzamelen in te voeren:

• De 180L restafvalrolcontainers zijn in 2027 afgeschreven en kunnen nu worden vervangen door 240L PMD-rolcontainers. De oude restafvalrolcontainer wordt uiteraard gerecycled.

• De ondergrondse PMD-perscontainers zijn in 2027 afgeschreven en toe aan vervanging. Hiervoor plaatsen we nieuwe ondergrondse restafval containers terug

• De in 2023 en 2024 aangekochte ondergrondse restafvalcontainers zijn flexibel in te zetten voor verschillende afvalstromen. We kunnen de capaciteit waar nodig verhogen door de aanschaf van perscontainers.

Wat moet er eerst gebeuren (randvoorwaarden)

• GFE-scheiding voor alle woonhuis aansluitingen op ondergrondse restafvalcontainers

• Diftar voor ondergrondse restafvalcontainers

• De Samenwerking Belastingen Walcheren en Schouwen-Duiveland voorbereiden op Diftar voor ondergrondse restcontainers

• ZRD levert informatie over het gebruik van de ondergrondse restafvalcontainers, zodat de Samenwerking Belastingen Walcheren en Schouwen-Duiveland per woning het aantal aanbiedingen online kan bijhouden en tonen

• Diftar invoeren vanaf 0-ledigingen/aanbiedingen

• Afschaffen van de extra restafvalrolcontainer

• PMD-rolcontainers uitzetten bij laagbouw

• PMD-inzamelvoorzieningen realiseren per hoogbouw object. Bij parken zoeken naar een oplossing waar zowel de ZRD, de parken, de gemeente en Verpact mee akkoord kunnen gaan

• Voldoende capaciteit creëren bij de ondergrondse restafval containers

• Realisatie luier- en incontinentiemateriaalcontainers

• Bepalen wat de maximale bereikbaarheidsradius en het dekkingspercentage van restafval inzamellocaties zijn; optimaal voor Veere is 90% van de woningen in de kernen binnen 250 meter van een ondergrondse container.

Wat zijn nog drempels te overwinnen

• Gedragsverandering kan lastig zijn voor mensen, gerichte communicatie en extra begeleiding is nodig.

• Met informatie en praktische hulpmiddelen maken we het voor inwoners en toeristen in de recreatiewoningen eenvoudiger om afval op de juiste manier te scheiden.

• Tijdens de gewenningsperiode kan er tijdelijk meer vervuiling zijn, hier houden we rekening mee in de exploitatie.

• Door actief te investeren in coaching en handhaving zorgen we voor steeds betere resultaten en lagere kosten.

Wat kan extra bijdragen na de invoering van omgekeerd inzamelen

• Milieupleintjes uitbreiden op basis van afvalanalyse. Denk aan de fracties glas, textiel, OPK, bio-olie, klein elektrisch materiaal, batterijen, statiegeldmateriaal

• Inspelen op vernieuwende ontwikkelingen op het gebied van recycling

• Tariefstijging restafvalaanbiedingen. Bijvoorbeeld een gestaffeld tarief.

2026

1.Betalen voor aanbieden restafval vanaf de eerste lediging of aanbieding

o Wanneer: per 01-01-2026

o Argument(en):

 Eerlijker de afvalkosten verrekenen

 Nog meer stimulans om restafval te verminderen

 Het bereiken van een goede fundering voor het vast tarief van de afvalstoffenheffing

 De verhouding tussen kosten en opbrengsten voor restafval zijn beter te bepalen

o Doel:

 Meer schone grondstoffen uit restafval scheiden en recyclen

 Minder restafval overhouden

o Financiële impact:

 Risico op Diftar paradox (minder inkomsten uit afvalheffingen, doordat inwoners minder afval aanbieden dan verwacht).

 Er zijn naar verwachting ook minder kosten voor het inzamelen en verwerken van restafval.

 Na een jaar is het variabele tarief te corrigeren

2.Invoering Diftar voor ondergrondse containers

o Wanneer: per 01-01-2026

o Argument(en):

 Het mogelijk maken van omgekeerd inzamelen met dezelfde Diftar stimulans als voor rolcontainers

 Door de komst van GFE- cocons nabij ondergrondse restafval containers kan afval ook goed gescheiden worden

o Doel:

 Meer schone grondstoffen uit restafval scheiden en recyclen

 Minder restafval overhouden

o Financiële impact:

 Risico op Diftar-paradox

 Naar verwachting dalen de kosten voor het inzamelen en verwerken van het restafval

 Na een jaar is het variabele tarief te corrigeren

3.Pilot uitvoeren van afvalscheiding voor prullenbakken in de openbare ruimte.

o Wanneer: medio 2026

o Argument(en):

 Afval uit de openbare ruimte (prullenbakken) telt mee in de VANG- doelstellingen. Hier geldt ook de doelstelling: in 2050 circulair

o Doel:

 Voor een duidelijk beeld is afvalscheiding overal wenselijk, van strand tot huis en in de openbare ruimte.

o Financiële impact:

 € 29.835 (dit valt buiten het budget van de afvalstoffenheffing, maar wordt gedekt uit de prullenbakken vergoeding van Schoon Nederland)

4.Uitfaseren extra restafvalrolcontainers bij laagbouw

o Wanneer: 2026

o Argument(en):

 Er zijn tot nu toe 940 extra restafvalcontainers uitgegeven

 Gebruikers van extra restafvalrolcontainers merken minder de invloed van Diftar

 Deze gebruikers hebben gemiddeld de meeste ledigingen per jaar

 Bij omgekeerd inzamelen is het gebruik van de restafvalrolcontainers niet meer mogelijk

o Doel:

 Inwoners stimuleren om minder restafval over te houden en beter afval te scheiden

o Financiële impact:

 Verlies van inkomsten van de extra containers wordt gecompenseerd met inkomsten extra ledigingen. De prijs van een extra container is bijna gelijk aan de kosten van 6 extra ledigingen

 De kosten worden zodanig aangepast dat gebruikers worden gestimuleerd om hun container in te leveren en afval beter te scheiden

5.Start betalen voor het aan huis inzamelen van grof huishoudelijk restafval,

o Wanneer: per 01-01-2026

o Argument(en):

 Dit is in de lijn van omgekeerd inzamelen om voor restafval minder service te verlenen

 Ervaring leert dat het betaald maken van grof afval aan huis inzamelen 75% minder aanvragen oplevert

 Mensen worden nu niet gestimuleerd om grof afval gescheiden aan te bieden

 Het is een dure service

o Doel:

 In de lijn van omgekeerd inzamelen de service op restafval verlagen

o Financiële impact:

In 2024 zijn er 540 aanmeldingen geweest voor het inzamelen van grof restafval. Deze aanpassing kan een besparing van € 13.907 als resultaat hebben

6.Onderzoek starten naar circulair ambachtscentrum Walcheren

o Wanneer: 2026

o Argument(en):

 In het regionaal beleid staan drie circulair ambachtscentra vermeld. Goes (Oosterschelde regio); Walcheren, Terneuzen (Zeeuws Vlaanderen Regio). Eind 2025 zijn de eerste stappen gezet binnen OLAZ om een onderzoek te starten voor Walcheren

o Doel:

 Het realiseren van regionale circulaire ambachtscentra om het gemeentelijk beleid naar een circulaire economie te ondersteunen

o Financiële impact:

 Wordt vergoed door OLAZ

7.Mogelijkheden onderzoeken samenwerking Kringloop en milieustraat

o Wanneer: 2026

o Argument(en):

 In 2025 zijn er verkennende gesprekken geweest die mogelijk gaan leiden tot meer samenwerking. Dit is ook een manier om maatschappelijke organisaties te laten ondersteunen bij omgekeerd inzamelen en een circulaire economie

o Doel:

 Samenwerkingen opzetten met in het vooruitzicht het circulair ambachtscentrum. Ook trachten we de ondersteuning uit te breiden die we nu al van hen ontvangen voor het inzamelen van grof elektrische apparaten

o Financiële impact:

 Geen

8.Uitzetten van PMD-rolcontainers aan huis bij laagbouw

o Wanneer: november 2026

o Argument(en):

 Er is gekozen voor PMD-rolcontainers i.p.v. plastic zakken:

o Vanwege een netter straatbeeld

o Betere handhaving mogelijkheden in de toekomst

o Doel:

 PMD-rolcontainers aan huis maken omgekeerd inzamelen mogelijk

o Financiële impact:

 Investering van € 600.000

 Hogere exploitatiekosten van € 377.000 per jaar (vanaf 2027)

9.Uitbreiden van centrale inzamelvoorzieningen

o Wanneer: geheel 2026

o Argument(en):

 Restafval is zwaarder en minder samen te persen dan PMD. Er zijn daarom meer ondergrondse containers nodig

 Voor een dekkingsgraad van 90% met een brengradius van 250m in de kernen, zijn ongeveer 20 extra ondergrondse restafval containers nodig

 Volgens het nieuwe contract met Verpact moeten we elk hoogbouwgebouw voorzien van deelvoorzieningen. Voor parken zoeken we een passende oplossing

o Doel:

 Het uitbreiden van de centrale restafval voorzieningen maakt omgekeerd inzamelen mogelijk

o Financiële impact:

 Dit betreft een investering van € 985.500

10.Inzamelvoorzieningen diverse grondstoffen

o Wanneer: geheel 2026

o Argument(en):

 Wijzigingen en nieuw te plaatsen containers worden in het Uitvoeringsbesluit afvalstoffenverordening van dat jaar aangeboden

 In 2023 en 2024 zijn al nieuwe containers geplaatst met het oog op flexibele inzetbaarheid

 Het doel van de container blijft aanpasbaarheid naar verschillende grondstoffen. Dit is nodig om aan de dekkingsgraad voor restafval en diverse grondstoffen te voldoen

o Doel:

Service op grondstoffen flexibel maken door de containersoort te wijzigen en nieuwe containers te plaatsen waar nodig

o Financiële impact:

 Dit betreft een investering van € 514.500

11.Luier/incontinentiemateriaal containers plaatsen

o Wanneer: geheel 2026

o Argument(en):

 Dit ontlast de restafval containers door scheiden van luierafval

 We werken toe naar een circulaire grondstof uit luierafval

 Het voorkomt misbruik van de luierpas

o Doel:

 Het creëren van een recyclebare grondstof stroom voor luiers en incontinentiemateriaal

o Financiële impact:

 Dit betreft een investering van € 168.000

12.Onderzoek starten naar medewerking van winkels voor het verstrekken van afvalzakken voor PMD, GFE en Luiers/incontinentie materiaal

o Wanneer: geheel 2026

o Argument(en):

 Om vervuiling van grondstoffen, door het gebruik van de verkeerde grondstofzak te voorkomen

 Om concurrentiebeding te voorkomen

o Doel:

 De inwoners bekendmaken met de juiste afvalzak per grondstof

o Financiële impact

 Begroot op € 20.000, dit is voor 2026 opgenomen in het budget Communicatie, promotionele activiteiten en ondersteuning

13.Afval- en grondstofanalyses voor evaluatie van jaarlijks genomen acties

o Wanneer: jaarlijks terugkerend

o Argument(en):

 Jaarlijks uitvoeren van afvalanalyses geeft meer inzicht in het gedrag per afvalstroom per gebied

 Aan de hand van deze analyses kunnen we het omgevingsprogramma grondstoffen waar nodig bijsturen

o Doel:

 Beter inzicht in de gevolgen van de wijzigingen die tijdens het omgevingsprogramma worden uitgevoerd

o Financiële impact

 Dit is vanaf 2026 jaarlijks opgenomen in de begroting

2027

14.Alle voorwaarden voor omgekeerd inzamelen gerealiseerd.

o Wanneer: 01-01-2027

o Argument(en):

 Alle grote afvalstromen zoals GFT, PMD, OPK aan huis en centrale inzamelvoorzieningen voor restafval moeten gerealiseerd zijn om over te gaan tot omgekeerd inzamelen

 Gefaseerd per kern invoeren is geen optie voor de ZRD, rekening houdend met vrachtwagen inzet

o Doel:

 Starten met omgekeerd inzamelen mogelijk maken

o Financiële impact:

 Niet van toepassing

15.Invoering omgekeerd inzamelen

o Wanneer: Per 01-01-2027 (streefdatum)

o Argument(en):

 Dit is door de raad opgenomen in een amendement

o Doel:

 Streven naar een circulaire economie grondstoffen kunnen worden gerecycled, minder nieuwe grondstoffen nodig zijn en er geen restafval meer bestaat

 Het voorkomen van hoge restafval verwerkingskosten na de verwachtte stijging van de CO2-heffingen

o Financiële impact:

 De totale investering om naar omgekeerd inzamelen over te gaan is € 2.100.000. We gebruiken grotendeels uitgestelde investeringen. De extra investeringsbehoefte is € 305.829

 De kosten voor inzameling worden € 377.000 hoger

Verwacht wordt dat dit deels gecompenseerd wordt door lagere kosten voor het verwerken van restafval en hogere opbrengsten van schonere grondstoffen

16.Uitfaseren restafvalrolcontainers bij laagbouw

o Wanneer: februari 2027

o Argument(en):

 Restafval wordt voortaan aangeboden in ondergrondse restafvalcontainers

 Restafvalrolcontainers worden gerecycled als nieuwe grondstof voor nieuwe containers

o Doel:

 Restafval wordt niet meer aan huis opgehaald maar centraal weggebracht

o Financiële impact:

 Dit is meegenomen in de begroting voor het verstrekken van de PMD-rolcontainers

17.Plan voor een bredere inzet van maatschappelijke organisaties in de lijn van omgekeerd inzamelen en circulariteit (vergelijkbaar met huidige huis-aan-huis inzameling van oud papier en karton)

o Wanneer: 2027

o Argument(en):

 Maatschappelijke organisaties staan dicht bij de inwoners. Dit versterkt de saamhorigheid en steunt circulariteit in de samenleving

 Kan maatschappelijke organisaties financieel ondersteunen

o Doel:

 Maatschappelijke organisaties betrekken bij circulariteit

o Financiële impact:

 Onbekend

18.Starten met milieupleintjes voor diverse grondstoffen

o Wanneer: 2027

o Argument(en):

 De huidige centrale inzamellocaties uitbreiden met meer grondstofstromen

 Locaties met meerdere grondstofstromen verlagen de drempel om afval beter te scheiden.

o Doel:

 Meer afvalscheiding uit restafval

 Schonere grondstoffen inzamelen

o Financiële impact:

 € 605.000

2028

19.Uitbreiding en verbetering van milieupleintjes

o Wanneer: 2028

o Argument(en):

 Pleintjes met meerdere grondstofsoorten maken afvalscheiding scheiden zichtbaar.

 Met onder andere inzamelvoorzieningen voor olie/vet en kleine elektrische apparaten

o Doel:

 Afvalscheiding eenvoudiger maken

o Financiële impact:

 Een investering van € 264.000

20.Intensiveren handhaving op gedrag en naleving

o Wanneer: begin 2028

o Argument(en):

 Na een jaar omgekeerd inzamelen, informeren, communiceren, coaching en gewenning, gaan we handhaven om betere kwaliteit van grondstoffen te bereiken

o Doel:

 Schone grondstoffen en minder restafval

o Financiële impact:

 Zit verwerkt in de exploitatie kosten

21.Evaluatie ervaringen inwoners

o Wanneer: medio 2028

o Argument(en):

 In 2025 is er een afval enquête gehouden. Nu willen we nogmaals meningen ontvangen van inwoners over hun ervaringen met afvalinzameling en afval

o Doel:

 Door met enige regelmaat te monitoren kunnen we ervaringen en resultaten analyseren

o Financiële impact:

 Dit is opgenomen in de exploitatie kosten

22.Aanpassen afvalstoffenheffingen op basis van grondstoffen, restafval en type bewoning (o.a. 1-persoons, meer persoons, recreatie)

o Wanneer: 2028 voorbereiden en per 01-01-2029 invoeren

o Argument(en):

 Financiële risico’s voor de gemeente beperken

 Eerlijk verrekening voor grondstoffen en restafval

 Onder het motto ‘de vervuiler betaalt’ de kosten leggen bij de restafval aanbieder.

 Inwoners die goed afval scheiden hebben minder kosten

o Doel:

 Een eerlijke verrekening in de afvalstoffenheffing creëren ten opzichte van de kosten voor afvalinzameling en verwerking

o Financiële impact:

 Niet van toepassing

23.Clusterplaatsen voor rolcontainers van grondstoffen invoeren

o Wanneer: eind 2028

o Argument(en):

 Door clusterplaatsen te maken ontstaat er een meer efficiënte inzameling

 Voertuigtijd en arbeidstijd en dus kosten worden bespaard

 Kleine straten worden minder belast door de langsrijdende vrachtwagen

o Doel:

 Verlaging van de exploitatie kosten

o Financiële impact:

 Dit kan op basis van ervaringscijfers tot € 160.000 besparen op de inzamel kosten van PMD en GFT

2029

24.Invoering van gestaffelde tarieven voor restafval

Hoe meer afval wordt aangeboden hoe duurder de aanbiedingen worden.

o Wanneer: per 01-01-2029

o Argument(en):

 Verder stimuleren van afval scheiden

 Verminderen van restafval

o Doel:

 Schone grondstoffen en minder restafval zodat kosten en milieu bespaard worden

o Financiële impact:

 Afhankelijk van het aanbiedgedrag

25.Verder uitbreiden grondstofstromen op milieupleintjes afhankelijk van ontwikkelingen zoals bijvoorbeeld, statiegeld containers

o Wanneer: 2029

o Argument(en):

 Het is service verhogend om meerdere grondstofstromen centraal in te zamelen. Dit stimuleert tot nog meer schone grondstoffen en minder restafval

o Doel:

 Nog meer schone grondstoffen, bewustwording en minder restafval

o Financiële impact:

 € 100.000

26.Oplevering circulair ambachtscentrum Oosterschelde

o Wanneer: 2029

o Argument(en):

 Niet van toepassing

o Doel:

 Een circulair ambachtscentrum is een omgeving waar reparatie, hergebruik, hernieuwing en recycling centraal staat. Het helpt inwoners bewust te worden van: minder consumeren, repareren, hergebruiken, hernieuwen, recyclen

o Financiële impact:

 Via OLAZ belast, dit wordt over alle gemeenten verdeeld, met het aantal inwoners als verdeelsleutel

27.Onderzoek naar mobiele milieustraat

o Wanneer: Onzeker, mogelijk eerder in samenwerking met de ZRD

o Argument(en):

 In combinatie met het circulair ambachtscentrum werkt dit het meest effectief

 Milieustraat medewerkers komen naar de woonomgeving (kern/buurt/straat) toe en faciliteren afval scheiden

 Er kunnen vragen gesteld worden en inwoners kunnen in de praktijk voorgelicht worden

o Doel:

 Bewustwording, service en maximaal afval scheiden

o Financiële impact:

 Dit is alleen uit te voeren door de ZRD en met meerdere gemeenten samen. Zo worden kosten gedeeld op basis van inzet

2030

28.Evaluatie en rapportage doelen bereikt?

o Wanneer: medio 2030

o Argument(en):

 Evalueren van het omgevingsprogramma grondstoffen en gegevens verzamelen

o Doel:

 Een nieuw Omgevingsprogramma opzetten

o Financiële impact:

 Niet van toepassing

29.Formuleren van nieuw Omgevingsprogramma grondstoffen met aanvullende maatregelen

o Wanneer: eind 2030

o Argument(en):

 De Europese en Nederlandse wetgeving en richtlijnen volgen of voor blijven

o Doel:

 Een circulaire economie in 2050 en een gezonder milieu

o Financiële impact:

 Niet van toepassing

30.Een stabiel jaar zonder wijzigingen uit het omgevingsprogramma

o Wanneer: 2030

o Argument(en):

 Zorgen dat inwoners gemotiveerd blijven

o Doel:

 Voorbereiden op nieuwe maatregelen

o Financiële impact:

 Niet van toepassing

Begrippenlijst

In deze lijst staan belangrijke woorden en afkortingen uit het beleidsplan, met een korte uitleg in begrijpelijke taal.

Afvalscheiding: Het afval verdelen in aparte soorten, zoals plastic, papier, glas en restafval.

Afvalstoffenheffing: Het bedrag dat je betaalt aan de gemeente voor het ophalen en verwerken van afval.

Circulair ambachtscentrum: Een plek waar spullen worden hergebruikt, gerepareerd of omgebouwd tot iets nieuws.

Bijrijder: Iemand op de vuilniswagen die meehelpt met het ophalen van afval.

Circulaire economie: Een economie waarin geen afval meer bestaat en alles wordt hergebruikt.

Diftar: Je betaalt per keer dat je restafval aanbiedt. Hoe minder je aanbiedt, hoe minder je betaalt.

Diftar paradox - minder inkomsten uit afvalheffingen, doordat inwoners minder afval aanbieden dan verwacht

GFT: Groente-, fruit- en tuinafval. Wordt ingezameld voor compost.

GFE: Groente, fruit en etensresten. Deze aanduiding gebruiken we vooral bij hoogbouw en vakantieparken.

Grondstoffenbeleid: Een plan van de gemeente om afval te verminderen en grondstoffen opnieuw te gebruiken.

Hoogbouw: Gebouwen met meerdere verdiepingen, zoals flats of appartementen.

Inzameling aan huis: Afval wordt opgehaald bij de voordeur van inwoners.

Inzamelvoorziening: Container of plek waar je afval kunt weggooien of inzamelen.

Luiercontainer: Een speciale container voor luiers en incontinentiemateriaal.

Milieupleintje: Een verzamelplek in een wijk of dorp met containers voor verschillende afvalsoorten.

Omgekeerd inzamelen: Grondstoffen (zoals plastic, papier, GFT) worden aan huis opgehaald. Restafval moet je zelf wegbrengen.

OC of Ondergrondse container: Een afvalcontainer die grotendeels onder de grond zit, met alleen een inwerpopening bovengronds. Alleen via een pasje kun je er afval in gooien.

OPK: Oud papier en karton. Wordt apart ingezameld en hergebruikt.

PMD: Plastic, metaal (blik) en drinkpakken. Worden samen ingezameld.

Restafval: Afval dat overblijft nadat je alles hebt gescheiden. Dit wordt verbrand.

UPV: De producent is verantwoordelijk voor wat er met hun verpakking of product gebeurt als het afval wordt.

VANG-doelstelling: Landelijke doelstelling om in 2050 een recyclebare economie te hebben.

ZRD: Zeeuwse Reinigingsdienst. Verantwoordelijk voor de afvalinzameling in Veere.