Tijdelijke beleidsregels bijzondere bijstand Alleenverdienersproblematiek gemeente Westland

Ondertekening

TOELICHTING

Algemene toelichting

De Centrale Raad van Beroep (CRvB) heeft op 27 september 2022 (Externe link:ECLI:NL:CRVB:2022:1952) geoordeeld dat de gemeente een echtpaar met terugwerkende kracht compensatie moest geven voor het niet ontvangen van de maximale toeslagen. Naar aanleiding van deze uitspraak werd in Gemeentenieuws SZW 2023-1 een handelingsperspectief gegeven voor gemeenten om deze doelgroep via bijzondere bijstand te compenseren voor het gemis aan zorg- en huurtoeslag, totdat een structurele landelijke oplossing gevonden is.

De minister van SZW heeft voor 2028 een structurele oplossing voor de alleenverdienersproblematiek aangekondigd. Voor de periode 2025 tot en met 2027 zal worden voorzien in een tijdelijke regeling. Tot en met 2025 worden getroffen gehuwden gecompenseerd via de individuele bijzondere bijstand.

De problematiek treft gehuwden of daarmee gelijkgestelden, van wie één van de partners een loondervingsuitkering van het IJWV ontvangt zo mogelijk aangevuld met een uitkering op grond van de Toeslagenwet, of een uitkering vanuit een particuliere inkomensverzekering. De andere partner heeft geen of een gering inkomen. Het gezamenlijke inkomen wordt met algemene bijstand aangevuld tot bijstandsniveau. Deze huishoudens ontvangen door gebrekkige afstemming van (fiscale) regelingen minder zorg- of huurtoeslag dan huishoudens met een volledige bijstandsuitkering.

De getroffen huishoudens hebben hetzelfde netto-inkomen (exclusief huur- of zorgtoeslag) op het sociaal minimum, maar een lager besteedbaar inkomen (inclusief huur- of zorgtoeslag). De getroffen huishoudens komen hiermee onder het bestaansminimum. Het vastgestelde toeslagenbedrag komt voor de betreffende huishoudens lager uit dan noodzakelijk wordt geacht om in die kosten te voorzien. Daarom wordt aangenomen dat het huishouden onvoldoende middelen heeft om de noodzakelijke kosten van de huur of van de nominale premie voor de zorgverzekering en het verplichte eigen risico te betalen.

Omdat een structurele oplossing voor dit probleem nu nog niet voorhanden is, kan het college tijdelijk ondersteuning bieden in de vorm van bijzondere bijstand. Afhankelijk van de periode waarop de bijzondere bijstand betrekking heeft, betreft het een eenmalige of periodieke verstrekking. Aangezien dit het gevolg is van een reeds jarenlang bestaande samenloop van overheidsregelingen en fiscaliteit, die voor bepaalde categorieën tot een niet voorziene benadeling heeft geleid, worden die omstandigheden aangemerkt als bijzondere omstandigheden, als bedoeld in artikel 35, eerste lid, van de Participatiewet op grond waarvan een beroep kan worden gedaan op individuele bijzondere bijstand.