Beleidskader zonne- en windenergie opwek Gemeente Sittard-Geleen

De volgende uitgangspunten gelden voor zowel ontwikkelingen van zonne- als windenergie opwek:

• A1.

  Ter plaatse van de ontwikkeling dient de kwaliteit van de leefomgeving minimaal gelijk te blijven en bij voorkeur te worden verbeterd. Dit geldt in het bijzonder voor de ecologische corridors, bijvoorbeeld aan de randen van het Graetheideplateau, in de Maasvallei en in de Beekdalen (zie bijlage 1 ‘Visiekaart Sittard-Geleen 2025-2040’). Tevens dient rekening gehouden te worden met het belang van bestaande landbouwgronden.

• A2.

  Voor de totstandkoming van de ontwikkeling van zonne- of windenergie opwek is voor de gehele levenscyclus rekening gehouden met de circulariteit van de toegepaste materialen om afvalstromen te beperken en optimaal gebruik te maken van grondstoffen door hergebruik en recycling.

• A3.

  In het verlengde van de Circular Mile (zie bijlage 1 ‘Visiekaart Sittard-Geleen 2025-2040’) is zonopwek en innovatieve windenergie opwek ruimtelijk in te passen langs het noordelijke gedeelte van de Burgemeester Lemmensstraat richting de Urmonderbaan (N294).

• A4.

  De stroom die wordt opgewekt door de ontwikkeling is bedoeld voor lokaal gebruik.

• A5.

  Voor zowel zonne- als windenergie opwek zijn de ‘Participatieverordening Sittard-Geleen 2023’ 1 en de ‘Participatie bij de omgevingsvergunning’2 van toepassing.

• A6.

  Initiatiefnemers voor zonne- en windenergie opwek doorlopen samen met de omgeving een proces om te komen tot een wenselijke en haalbare vorm van (financiële) participatie. De participatiewaaier uit het Klimaatakkoord biedt hiervoor de volgende mogelijkheden:

  • •

    Mede-eigenaarschap;

  • •

    Financiële deelneming;

  • •

    Omgevingsfonds;

  • •

    Omwonendenregeling.

• A7.

  Vanuit het Klimaatakkoord wordt gestreefd naar 50% lokaal eigendom.

• A8.

  Initiatiefnemers voor zonne- en windenergie opwek inventariseren vooraf of het mogelijk is hun ontwikkeling in te passen op het elektriciteitsnet. Vanwege het overvolle net zijn er maatregelen nodig om de netcongestie te verzachten. Enkele maatregelen om netcongestie te verzachten:

  • •

    Batterijsystemen;

  • •

    Curtailment;

  • •

    Directe lijn;

  • •

    Energie Management Systeem (EMS).

Toelichting ‘Algemeen’

• •

  Toelichting A1: Allereerst is de landschappelijke identiteit, de kwaliteit en de schaal van een gebied bepalend of de omgeving de ontwikkeling kan dragen. Vervolgens wordt de ecologische waarde van het gebied verbeterd door het creëren van habitats voor flora en fauna, bijvoorbeeld door middel van een landschappelijke inpassing die goed aansluit bij de omgeving.

• •

  Toelichting A3: Onder de Circular Mile wordt het gebied verstaan aan de Professor van Krevelenstraat op Chemelot en het Mauritspark, waarbij ook de bestaande bedrijvigheid aan de Kampstraat wordt betrokken.

• •

  Toelichting A4: Onder lokaal gebruik wordt verstaan dat de opwek in de directe nabijheid van het verbruik is.

• •

  Toelichting A8: Hieronder worden de congestieverzachtende maatregelen toegelicht:

  • ○

    Batterijsystemen: Dit is een techniek waarbij duurzaam opgewekte energie tijdelijk kan worden opgeslagen en op een later moment kan worden gebruikt. Dit helpt om de belasting op het elektriciteitsnet te verminderen. Voor de inpassing hiervan dient, net zoals bij zonne- en windenergie opwek, de kwaliteit van de leefomgeving minimaal gelijk te blijven en bij voorkeur te worden verbeterd.

  • ○

    Curtailment: Dit is een techniek waarbij de productie van groene stroom, zoals zonne- en windenergie, tijdelijk wordt verminderd wanneer er meer stroom wordt opgewekt dan verbruikt wordt. Dit voorkomt dat het elektriciteitsnet overbelast raakt.

  • ○

    Directe lijn: Een directe lijn is een verbinding tussen een zonne- of windpark en een verbruiker, zodat de lokaal opgewekte energie ook lokaal kan worden gebruikt en zo het elektriciteitsnet wordt ontlast. Wanneer meerdere vormen van duurzame opwek invoeden op dezelfde verbinding is er sprake van cable pooling.

  • ○

    Energie Management Systeem (EMS): Een EMS is een combinatie van hardware en software om opwek en verbruik van energie te optimaliseren en de druk op het elektriciteitsnet te verminderen.

Naast de algemene kaders, heeft de gemeente Sittard-Geleen de volgende specifieke kaders gemaakt met betrekking tot zonne-energie opwek:

• Z1.

  Binnen gemeente Sittard-Geleen is zonopwek inpasbaar langs infrastructuurzones, op braakliggende terreinen, industrieterreinen en op landbouwgronden (zie ook onder A1).

• Z2.

  De zonopwek levert een bijdrage aan een goede integrale gebiedsontwikkeling en hierbij staat meervoudig ruimtegebruik, behoud van kwaliteit leefomgeving, versterking van biodiversiteit, natuurontwikkeling, recreatie, educatie, landschappelijke inpassing en participatie van de omgeving centraal.

• Z3.

  De zonopwek volgt de reeds aanwezige landschappelijke structuren om de panelen in het landschap te integreren door het behouden en versterken van natuurlijke elementen en een goede landschappelijke inpassing.

• Z4.

  Zonopwek is mogelijk ruimtelijk in te passen rondom alle dorpen. Evenals aan de rand van het Graetheideplateau mits de zonopwek verbonden is aan een naastgelegen bedrijventerrein en/of leefomgeving.

Toelichting ‘Beleidskader zon op land’

• •

  Toelichting Z2: De zonopwek wordt gecombineerd met andere ruimtelijke ontwikkelingen en gebruik in de omgeving, zoals op het gebied van landbouw, ecologie of recreatie. Voorbeelden ter illustratie zijn natuurinclusieve zonneparken, solar carports of het combineren van zonnepanelen met gewassen (agri-PV).

Naast de algemene kaders, heeft de gemeente Sittard-Geleen de volgende specifieke kaders gemaakt met betrekking tot windenergie opwek:

• W1.

  De ontwikkeling volgt de nieuwe landelijke milieunormen3 voor windenergie opwek, waarbij afstandsnormen zijn gedefinieerd voor omgevingsveiligheid, leefomgeving en windturbinegevoelige objecten.

• W2.

  Windenergie opwek is mogelijk inpasbaar langs grote landschappelijke- en ruimtelijke structuren, zoals bijvoorbeeld wegen en waterwegen. Hierbij dienen de windturbines de landschappelijke- en ruimtelijke structuur te volgen.

• W3.

  Windenergie opwek is mogelijk in het ruimtelijke beeld op of langs de rand van industrie- en bedrijventerreinen.

• W4.

  Voor windenergie opwek op het Graetheideplateau geldt:

  • ○

    Innovatieve windenergie opwek is ruimtelijk mogelijk;

  • ○

    Aan de randen van het Graetheideplateau is windenergie opwek mogelijk mits deze verbonden is aan een naastgelegen bedrijventerrein;

  • ○

    Op overige plekken is windenergie opwek niet wenselijk.

Toelichting ‘Beleidskader wind op land’

• •

  Toelichting W2: Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de Maas, het Julianakanaal, de A2 of andere grote regionale infrastructuur zoals de N297, N276 of de N294.

  De ontwikkeling verstoort geen zichtlijnen naar de aanwezige kerktorens, historisch waardevolle dorpsgezichten en hoogwaardige landschappelijke beelden.

  Voor windenergie opwek die aansluit bij bestaande of toekomstige opstellingen van windenergie opwek kunnen, indien ruimtelijk verantwoord, één of enkele turbines worden toegevoegd in lijn met betreffende opstelling. Dit kan in de vorm van een lijn-, zwerm/wolk- of raster-opstelling.

  • ○

    In het geval van aansluiten bij bestaande opstellingen van windenergie opwek is de visuele impact vanuit gemeente Sittard-Geleen relatief klein, doordat er al turbines aanwezig zijn. Denk hierbij aan de reeds aanwezige turbines bij onze ooster- en westerburen.

• •

  Toelichting W3: Windenergie opwek heeft een industriële uitstraling, die goed past in de ruimtelijke omgeving van bedrijven, fabrieken en havens. Hiermee wordt aangesloten bij de ruimtelijke context, maat en schaal van de bestaande bedrijventerreinen.

  • ○

    Ontwikkelingen aan de randen van het Graetheideplateau mits de windenergie opwek verbonden is aan een naastgelegen bedrijventerrein.

• •

  Toelichting W4: Windenergie opwek heeft impact op het open, groene en kleinschalige karakter van het Graetheideplateau en wordt daarmee alleen aan de randen toegestaan. De impact van innovatieve windenergie opwek doet hier in mindere mate afbreuk aan.

  • ○

    Onder innovatieve windenergie opwek wordt windenergie opwek verstaan die anders is dan de traditionele windenergie opwek met wieken.