Integraal beleidskader sociaal domein 2023 t/m 2027 Bergen, Uitgeest, Castricum, Heiloo

1.1 Waarom een nieuw beleidskader?

De wereld verandert en het sociaal domein verandert mee. Sinds de decentralisaties van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), Jeugdwet en de Participatiewet in 2015, heeft de gemeente er steeds meer extra taken bijgekregen. Taken op onder andere het gebied gezondheid, opvoeden, werk, inkomen, schulden, Wmo- en jeugdhulp. In dit beleidskader Iedereen doet mee 2023 t/m 2027 richten we ons op de toekomst en bouwen we voort op het vorige beleidskader dat in 2018 een aantal malen is verlengd. Het doel van het beleidskader is het verstevigen van de sociale basis en daarnaast het borgen van passende kwalitatief hoogwaardige (individuele) ondersteuning.

De afgelopen jaren is de vraag naar hulp en ondersteuning in het sociaal domein groter en ingewikkelder geworden. Het bieden van die hulp en ondersteuning kost geld. Door demografische ontwikkelingen en veranderingen in de samenleving (zie Bijlage 1) is het steeds lastiger om alle hulp kwalitatief hoogwaardig én betaalbaar te houden. Dat is de belangrijkste reden waarom we een nieuw beleidskader hebben geschreven. We hebben opnieuw beschreven wat we belangrijk vinden en wat we willen bereiken.

■ terugblik integraal beleidskader sociaal domein 2016-2018

Zeven jaar na de decentralisaties is het goed de balans op te maken. We kijken terug op de visie en de koers van het vorige beleidskader, dat ging over de periode 2016-2018 (en daarna twee keer is verlengd). Waar staan we nu? Wat ging goed, wat minder en wat hadden we niet verwacht? Dit doen we om houvast en richting te bieden bij het aanvliegen van de toekomstige opgaven.

De afgelopen jaren hebben we ons voornamelijk gefocust op het goed neerzetten van de sociale teams en het versterken van de werkwijze die, gezien vanuit de klant, samenhangend is en aandacht heeft voor alle leefgebieden. Daarnaast hebben we ons beziggehouden met de systematiek van de inkoop van de Jeugdhulp en Wmo en het goed inregelen van de Participatiewet. Voor alle onderdelen is in meerdere of mindere mate geëvalueerd hoe deze taken door de gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo zijn opgepakt, wat er goed ging en wat er beter kon:

• 1.

  De sociale teams zijn inmiddels goed geworteld in de dorpen waarbij de samenwerking met de netwerkpartners en de integrale samenwerking tussen Wmo, Jeugd en Participatie mooie parels zijn. Wat minder goed gelukt is de afgelopen jaren, is de aandacht voor preventie. Door de toenemende vraag en de daarmee gepaard gaande werkvoorraden is daar te weinig tijd en aandacht voor geweest door consulenten. Ook de zichtbaarheid en de vindbaarheid van het sociale team kan nog beter. De doorontwikkeling en professionalisering van het sociale team was onderdeel van de set van aanbevelingen uit de evaluatie van het dienstverleningsmodel in het najaar van 2018 (uitgevoerd door Nautus).

• 2.

  De inkoop Jeugdhulp en Wmo zijn geëvalueerd in het Overkoepelend Kader Jeugd Regio Alkmaar (september 2021) en de resultaten zijn meegenomen in de nieuwe inkoop die per 1 januari 2023 van kracht is. Een van de lessen is dat een open house-constructie 1 versnippering van aanbieders in de Jeugdhulp geeft. Dit heeft geleid tot een openbare aanbesteding met contracten voor de duur van 8 jaar.

• 3.

  Bij de evaluatie van de uitvoering van de Participatiewet (uitgevoerd door Berenschot in 2019-2020) is onder andere geconstateerd dat we betere resultaten behalen bij het aan het werk krijgen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, als we dit regionaal aanpakken. Bovendien zijn we dan eenvoudiger georganiseerd en wendbaarder in de toekomst. Mede daarom is het regionale participatiebedrijf Zaffier per 1 april 2022 gestart in de gemeenten Alkmaar, Dijk en Waard, Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo. De Participatiewet, Wet op de Schuldhulpverlening, de Wet Inburgering en aanpalende wetten en regelgeving zijn vanaf dat moment gedelegeerd aan Zaffier.

• 4.

  Tot slot hebben de beheersmaatregelen, die zijn ingesteld naar aanleiding van oplopende overschrijdingen van de Wmo en Jeugdhulp budgetten, geleid tot verbeteringen van de werkprocessen en de kwaliteit van de uitvoering (Voortgangsrapportage beheersmaatregelen, december 2021).

■ herijking koers

In het vorige kader 2016-2018 lag de focus lag op de transitie: de ‘zachte landing’ van de taken die in 2015 door gemeenten zijn overgenomen van het Rijk. Dit beleidskader is twee keer verlengd tot en met eind 2022. Een nieuwe verlenging van het oude beleid past niet bij de huidige maatschappelijke ontwikkelingen, de noodzakelijke beheersmaatregelen en de bestuurlijke ambities van de Raad en het colleges van Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo in de nieuwe bestuursperiode.

Dit nieuwe beleidskader, genaamd ‘Iedereen doet mee 2023 t/m 2026’, geeft richting aan een noodzakelijk transformatieproces dat nu volgen moet om de kwaliteit en betaalbaarheid van hulp en ondersteuning verder te versterken. Daarbij staat het belang van de juiste hulp en passende ondersteuning van de inwoners voorop. Dat transformatieproces vraagt veranderingen in het gedrag en de beleving van onze inwoners, uitvoeringspartners en de gemeente zelf. De inwoner zelf (met zijn/haar probleem of zorgvraag), het netwerk van de inwoner en de maatschappelijke organisaties moeten samenwerken. De professionals vanuit de gemeente maken de samenwerking mogelijk. Dit vraagt van de maatschappelijke organisaties en de gemeente een andere manier van werken, denken, sturen en besturen.

Voorliggend beleidskader ondersteunt deze transformatie en beschrijft de inhoudelijke invulling van de wettelijke verantwoordelijkheden van de gemeenten op de Jeugdwet en de Wet maatschappelijke ondersteuning. Het beleid op de uitvoering en de uitvoering op de Participatiewet de Wet op de Schuldhulpverlening en Wet Inburgering zijn per 1 januari 2023 gedelegeerd aan de werkorganisatie Zaffier.

We zetten de komende jaren in op het versterken van de sociale omgeving: de basis van effectieve ondersteuning ligt in de dagelijkse omgeving van mensen: het sociale netwerk, de wijk, school, verenigingen en maatschappelijke organisaties. Een stevige sociale basis versterkt het probleemoplossend vermogen van onze inwoners. Daardoor wordt de behoefte aan zwaardere - en kostbare - hulp of ondersteuning zoveel mogelijk voorkomen. Onze inwoners staan centraal: zij hebben de regie op hun eigen leven en - wanneer er hulp nodig is - krijgen zij die hulp zoveel mogelijk in hun eigen omgeving.

Dit beleidskader is een inhoudelijk kader op hoofdlijnen voor vier jaar. Het is het raamwerk waarbinnen we de sociale basis vormgeven en zorgdragen voor de juiste hulp en passende ondersteuning. We doen dit op basis van gedeelde pijlers voor de uitvoering.

De financiële vertaling per gemeente vindt plaats binnen de Planning en Control cyclus, gekoppeld aan de prioriteiten van de colleges en in de uitvoering op niveau van het gebied.

1.2 Kernboodschap

Voor dit beleidskader is onze missie verwoord in één gezamenlijke kernboodschap die we de komende jaren voor de gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo uitdragen:

Meedoen stimuleren we vooral door in te zetten op een stevige sociale basis en door het bieden van de juiste hulp en ondersteuning.

■ sociale basis

Onze inwoners hebben baat bij een breed en laagdrempelig aanbod van activiteiten en ondersteuning in de eigen buurt of wijk. Dat helpt om zelfredzaam te zijn, talenten te ontwikkelen, kansen te pakken en mee te doen in de eigen omgeving. Dat aanbod, of dat nu op initiatief van inwoners zelf, professionele organisaties, vrijwilligersorganisaties of door de gemeente wordt georganiseerd, noemen we de sociale basis.

De sociale basis is er voor alle inwoners; jong en oud, kansarm en kansrijk. Het kan over van alles gaan: van samen wandelen of een spelletjesavond organiseren, tot een Alzheimer café bezoeken. Maar ook taalmaatjes die nieuwkomers helpen om beter Nederlands te leren, vallen onder de sociale basis. Net als trainingen voor en door vrijwilligers, of kunst door de brievenbus. De sociale basis is onmisbaar voor gezonde dorpen. Zij vergroot de burgerkracht, zorgt dat inwoners mee kunnen doen en voorkomt dat inwoners met een kleine zorg-of ondersteuningsvraag in een zwaar traject terechtkomen.

Er gebeurt al veel in Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo; de dorpen kennen een rijk verenigingsleven, mensen kijken naar elkaar om door bijvoorbeeld vrijwilligerswerk te doen en er zijn al veel activiteiten gericht op ontmoeting. Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo zetten dan ook samen met inwoners en netwerkpartners in op het verder verstevigen van de sociale basis, dichtbij huis, toegankelijk en passend bij onze missie.

■ juiste hulp en passende ondersteuning

Als er wel individuele zorg of zwaardere ondersteuning nodig is, dan is deze adequaat en passend. Met adequate hulp doelen we op kwaliteit en op de meest passende, doelmatige en kostenefficiënte voorziening. Het sociaal team helpt in het wijzen van de weg naar de juiste hulp en passende steun: collectief en laagdrempelig waar het kan, individueel en specialistisch waar nodig.

1.3 Ontwikkelingen die onze opgave beïnvloeden

In de bestuursperiode 2023 tot en met 2026 richten we ons op twee hoofdopgaven: het verstevigen van de sociale basis en het bieden van de juiste hulp en passende ondersteuning. De twee hoofdopgaven worden verderop in dit document uitgebreid beschreven.

Met onze inzet op de hoofdopgaven, spelen we in op de doorlopend veranderende samenleving. Er is veel in beweging binnen het sociaal domein, gezondheidszorg en welzijn. Invloeden van buitenaf werken in op onze mogelijkheden en resultaten. Vaak zien we ontwikkelingen aankomen en kunnen we er op inspelen, soms komen ze onverwacht. Als voorbeelden van ontwikkelingen waar we - gemeente én maatschappelijke organisaties - rekening mee moeten houden, valt bijvoorbeeld te denken aan:

• ■

  Ambulantisering en extramuralisering: inwoners van Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo blijven langer zelfstandig thuis wonen en ontvangen zorg en ondersteuning in de eigen omgeving.

• ■

  Demografische ontwikkelingen: de dorpen vergrijzen en de levensverwachting stijgt.

• ■

  De toenemende inflatie en de energiecrisis hebben impact op koopkracht. De groep mensen met financiële problemen neemt toe in omvang en diversiteit.

• ■

  Het verschil in gezondheid tussen groepen mensen groeit, er is meer eenzaamheid en er ontstaat een groeiende kloof tussen arm en rijk.

• ■

  De samenleving wordt complexer: steeds meer inwoners hebben moeite om mee te doen, bijvoorbeeld omdat ze een taalachterstand hebben of digitaal niet vaardig zijn.

• ■

  De samenleving verandert als gevolg van de schaarste op de woningmarkt en een steeds krapper wordende arbeidsmarkt.

• ■

  De komst van vluchtelingen naar onze gemeenten. Net als iedere gemeente in Nederland hebben Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo de opgave om mensen die dat dringend nodig hebben op te vangen.

Bovenstaande ontwikkelingen vragen niet exclusief een inspanning van het sociaal domein. Het hoofd bieden aan deze ontwikkelingen vraagt om integrale afstemming op de fysieke, woon- en economische opgave en de opgave op gebied van Openbare Orde en Veiligheid.

1.4 Hoe kwam dit integraal beleidskader tot stand?

Dit beleidskader is de opbrengst van de gesprekken en afstemming met diverse betrokken partijen. Het gaat om adviesraden, welzijnsorganisaties, scholen, de woningbouwcorporatie, diverse platforms, sport- en cultuurraden in Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo. De gemeenteraden en vakinhoudelijke wethouders hebben hun bijdrage geleverd aan het kader, evenals het sociaal team en de beleidsadviseurs van de BUCH werkorganisatie.

Het kader biedt uitgangspunten voor de transformatie van het sociaal domein. We willen een kwaliteitsslag maken door domeinen meer te laten samenwerken en schotten weg te nemen. Dit geldt bijvoorbeeld voor sport en bewegen om een gezonde leefstijl te bevorderen, of voor kunst en cultuur om het welzijn te bevorderen. Zo willen we goede zorg blijven bieden, die ook in de toekomst te organiseren en te betalen blijft.

De afspraken in dit kader gelden voor Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo en bieden houvast bij de praktische uitvoering in de dorpen en gebieden.

■ leeswijzer

Deze bestuursperiode zijn door de colleges ambities en prioriteiten geformuleerd op diverse thema’s. In hoofdstuk 2 gaan we hier nader op in. De hoofdopgave Verstevigen van de sociale basis lichten we in hoofdstuk 3 toe en in hoofdstuk 4 beschrijven we de hoofdopgave Zorgdragen voor de juiste hulp en passende ondersteuning. In hoofdstuk 5 tenslotte, gaan we in op de sturing op het sociaal domein.

2.1. Een nieuw wenkend perspectief

De opgave binnen het sociaal domein is groot. Het is belangrijk dat we aan inwoners kunnen garanderen dat zij goede hulp en ondersteuning kunnen krijgen als dat nodig is. We kiezen voor de meest bij de inwoner passende, effectieve en betaalbare hulp en ondersteuning. Door aan te sluiten bij de vraag die leeft en de persoonlijke omstandigheden, zijn oplossingen eerder voorhanden. Deze zijn duurzamer en op termijn voordeliger.

Een stevige sociale basis vraagt om een breed en laagdrempelig aanbod van activiteiten en ondersteuning, zoveel mogelijk voor en door inwoners in de eigen buurt of wijk. De inwoner staat centraal en zijn/haar vraag is leidend. Het sociaal team gaat intensiever samenwerken met tegengaat en zorgkosten drukt. de maatschappelijke partners, inwoners en vrijwilligers die activiteiten aanbieden. Huisartsen en andere verwijzers zijn daarbij goed op de hoogte van deze activiteiten en ondersteuningsmogelijkheden, zodat zij inwoners eenvoudig en makkelijk kunnen toeleiden naar dit aanbod, aanvullend op of in plaats van zwaardere zorg en ondersteuning.

Door alle partijen goed te informeren en te betrekken, weten we elkaar goed te vinden en vormen we een sterk netwerk met een laagdrempelig aanbod van regelingen richting inwoners. Dit aanbod is zichtbaar, vindbaar en toegankelijk voor alle inwoners.

Inwoners, vrijwilligers en maatschappelijke partners kunnen bij (vroeg)signalering van problemen snel het sociaal team of andere professionals van bijvoorbeeld zorgaanbieders inschakelen of om advies vragen.

■ zichtbaarheid hulp en dienstverlening en communicatie

Het versterken van de sociale basis en het bieden van juiste hulp en passende ondersteuning aan inwoners gaan hand in hand met toegankelijke, heldere informatie en zichtbaarheid van aanbod en activiteiten. Hier ligt een belangrijke taak voor alle partijen die daar een rol in spelen.

Het is belangrijk om de verschillende doelgroepen te bereiken op een manier die aansluit bij leeftijd, cultuur en leefomstandigheden. Een jongere bereik je op een andere manier dan een oudere. Ook bereik je iemand die moeite heeft met de Nederlandse taal of niet digivaardig is, via andere kanalen. Informatieverspreiding gaat digitaal waar het kan en schriftelijk of persoonlijk waar het moet. De informatie is specifiek gericht op de doelgroep en voor iedereen toegankelijk; dit betekent dat we in duidelijke taal schrijven (B1) en dat we vakjargon vermijden.

■ communicatie

Beide hoofdopgaven gaan uit van een intensieve samenwerking tussen een groot aantal partijen in de wijk. Van huisarts tot jongerenwerker, woonbegeleider, politie, scholen, consulenten van het sociaal team of (sport) verenigingen. Zij vormen samen het vangnet in de wijk voor die mensen die niet op eigen kracht kunnen meedoen. Daarom is het belangrijk dat deze partijen elkaar goed weten te vinden, elkaar kunnen informeren en snel kunnen betrekken als dat nodig is. De gemeente zet zich komende jaren samen met de partners in om de samenwerking in de wijk en op de opgave te versterken. Het organiseren van jaarlijkse gebiedstafels in het kader van de gebiedsplannen is daar een eerste aanzet toe.

2.2 Strategische koers: vier pijlers

Voor de komende vier jaar hebben we vier pijlers vastgesteld die waarborgen dat we vanuit een gezamenlijk perspectief werken. Deze pijlers zijn leidend in al ons doen en laten en zijn van toepassing op de uitvoering, het beleid én de samenwerking met onze partners. Ook geven de vier pijlers richting bij het boeken van resultaten en behalen van inhoudelijke doelen op de bestuurlijke prioriteiten van de colleges.

Figuur 2: Vier pijlers

■ toelichting op de vier pijlers

2.3 Bestuurlijke prioriteiten

De colleges van Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo hebben binnen het sociaal domein prioriteit gegeven aan de opgaven op de volgende inhoudelijke thema’s:

• ■

  Eenzaamheid

• ■

  Gezondheid

• ■

  Werk en Inkomen

• ■

  Kunst & Cultuur

• ■

  Sport & Bewegen

• ■

  Wonen & Zorg

• ■

  Opgroeien & ontwikkelen in een kansrijke omgeving

• ■

  Veiligheid

De verbindende rode draden tussen deze thema’s zijn Inclusie en Positieve Gezondheid. In Bijlage 2 is een korte toelichting te lezen op Inclusie en Positieve Gezondheid.

De inhoudelijke thema’s worden in samenhang uitgewerkt in de twee hoofdopgaven: verstevigen sociale basis en zorgen voor de juiste hulp en passende ondersteuning.

Het in samenhang oppakken van deze thema’s sluit aan bij het werken vanuit de leefwereld van de inwoner en de focus op preventie.

In het overzicht op de volgende pagina’s leest u per thema welke doelen het college nastreeft en op welke doel- groep we ons de komende vier jaar zullen richten met interventies, aanpakken en acties. De match met de lokale opgave (couleur locale) wordt jaarlijks gemaakt in de gebiedsplannen.

■ overzicht bestuurlijke prioriteiten per inhoudelijk thema

3.1 Inleiding

In de sociale basis kijken we samen met de inwoner naar zijn of haar ontwikkeling, kansen en talenten om naar vermogen bij te dragen en mee te kunnen doen in de samenleving.

De activiteiten die plaatsvinden in de sociale basis gaan over allerlei zaken die spelen in het dagelijks leven: ontmoeting, onderwijs, opvoeding, werk, gezondheid, wonen, bewegen, cultuur en veiligheid. Activiteiten in de sociale basis stimuleren het omzien naar elkaar, ontmoeting en het vormen van sociale netwerken zodat meer inwoners zich onderdeel voelen van een netwerk. Door laagdrempelige, lichtere vormen van ondersteuning kan de behoefte aan zwaardere ondersteuning worden teruggedrongen of zelfs worden voorkomen.

Daar waar hulp en ondersteuning nodig is, is deze herkenbaar, goed te vinden en goed toegankelijk. Dit is vooral van belang voor inwoners die nog niet vanzelfsprekend meedoen, een beperkt netwerk hebben of ook zwaardere ondersteuning krijgen. Grotere herkenbaarheid zorgt er ook voor dat formele en informele partijen elkaar (beter) weten te vinden.

Bij het verstevigen van de sociale basis bouwen we voort op het stevige fundament dat er al ligt in de dorpen. Al jarenlang zorgen de maatschappelijke partners samen met vrijwilligers en inwoners voor een breed scala aan activiteiten en ondersteuning waar al veel (kwetsbare) inwoners mee geholpen worden. Gedurende de looptijd van dit kader verstevigen we de sociale basis verder, in nauwe samenwerking met de maatschappelijke partners.

De groep inwoners die ondersteuning nodig heeft om mee te (blijven) doen in de samenleving groeit en wordt steeds diverser. We willen zoveel mogelijk mensen bereiken en daarom is het belangrijk dat het aanbod van activiteiten en ondersteuning past bij de problemen en behoefte van de inwoners in de dorpen. Om het aanbod en de behoefte op elkaar aan te laten sluiten, is het helpend om op gebiedsniveau inzicht te hebben in de partners die samenwerken en hun aanbod.

3.2 Hoofddoelstelling verstevigen sociale basis

Een belangrijke reden voor het verstevigen van de sociale basis is de behoefte aan grotere herkenbaarheid van de beschikbare activiteiten en ondersteuning. We willen dat meer inwoners terecht kunnen bij de activiteiten en ondersteuning in de sociale basis en daarom moeten ze goed te vinden en goed toegankelijk zijn. Soms vindt een inwoner zelf de weg naar ondersteuning, maar het kan ook dat iemand wordt doorverwezen door bijvoorbeeld de huisarts, het sociaal team of een andere (zorg)professional.

We voeren regie op het aanbod. Het aanbod binnen de sociale basis kan variëren per dorp of gebied, afhankelijk van de opgave en de behoefte van een preventiekaart ontwikkeld. de inwoners. Niet elk dorp of elke wijk is hetzelfde.

We hebben speciale aandacht voor laagdrempelige activiteiten en ondersteuning die een aanvulling zijn op - of kunnen voorkomen dat - iemand geïndiceerde zorg en maatwerkvoorzieningen nodig heeft.

De sociale basis is opgebouwd uit activiteiten uit drie bouwstenen:

• 1.

  Verbondenheid en Betrokkenheid

• 2.

  Samenredzaamheid

• 3.

  Zelfredzaamheid en Ontplooiing

Elke bouwsteen vraagt van de gemeente een inspanning, zie hiervoor Bijlage 3. Om de herkenbaarheid te vergroten is het nodig om de sociale basis te vereenvoudigen en betrokken partijen te verbinden met elkaar en met zwaardere vormen van zorg en ondersteuning. Regie voeren op het aanbod doen we door te zorgen voor voldoende aanbod van activiteiten en ondersteuning. Op een manier die bijdraagt aan de prioriteiten van de colleges en die past bij de opgave en problematiek specifiek voor het dorp of het gebied.

3.3 Voor wie is de sociale basis belangrijk?

Ondersteuning vanuit de sociale basis is er voor alle inwoners van Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo, maar niet iedereen heeft ondersteuning in dezelfde mate nodig of draagt er evenveel aan bij. Ondersteuning, vroegsignalering en preventie zijn bijvoorbeeld onmisbaar voor:

• ■

  Inwoners die iets willen betekenen voor hun buurt of voor anderen.

• ■

  Vrijwilligers, in het bijzonder vrijwilligers in informele hulp.

• ■

  (Jonge) mantelzorgers.

• ■

  Jongeren: jonge kinderen en hun ouders in het kader van een gezonde en kansrijke start, jongeren die zich uitgesloten voelen, risicojongeren en jongeren in de overgang naar volwassenheid.

• ■

  Inwoners die te maken hebben met een kwetsbare situatie, zoals eenzaamheid of werkloosheid, achterstand in kansen, in taal of in digitale vaardigheden.

• ■

  Inwoners met een fysieke, psychische of verstandelijke beperking die zo zelfstandig mogelijk willen leven.

• ■

  Inwoners die slachtoffer zijn van kindermishandeling of huiselijk geweld.

• ■

  Nieuwkomers (bijvoorbeeld statushouders en vluchtelingen) die hun weg moeten leren vinden in onze gemeenten.

• ■

  Ouderen die zelfstandig wonen, maar te maken krijgen met afnemende zelfredzaamheid door beginnende dementie en lichamelijke beperkingen.

• ■

  Inwoners waarvan de bestaanszekerheid onder druk staat. Dit betreft niet alleen minima maar ook inwoners die armoedeproblematiek ervaren terwijl ze werken.

Deze specifieke doelgroepen vinden laagdrempelige ondersteuning in de sociale basis. Het is daarom van belang dat de sociale basis ook voor hen stevig genoeg is. In de gebiedsplannen brengeen we focus aan op specifieke doelgroepen, passend bij de problematiek van het betreffende gebied.

3.4 Wie bouwen aan een stevige sociale basis?

Bij elke activiteit in de sociale basis is de verhouding tussen de eigen kracht vanuit de bewoners en de ondersteuning vanuit de gemeente en maatschappelijke organisaties anders. Waar het kan ondernemen inwoners zelf initiatieven om hun eigen leven en hun woonomgeving te verbeteren. De kracht van de sociale basis wordt bepaald door de kwaliteit van de verbindingen: het samenspel tussen de activiteiten uit de drie bouwstenen en de samenhang met zwaardere vormen van zorg en ondersteuning. We zien een beweging waarbij steeds meer activiteiten uitgevoerd worden door de inwoners zelf. Ervaringsdeskundigheid is hierbij belangrijk en kan een brug slaan tussen de inwoner en de professional.

■ rol van vrijwilligers

Vrijwilligers zijn een belangrijk onderdeel van de sociale basis, maar we mogen de sociale basis niet afhankelijk maken van hun inzet. Daarom koesteren we de vrijwillige inzet en stimuleren en ondersteunen we die. Elke vereniging, sportclub, bewonersinitiatief en religieuze instelling bestaat dankzij vrijwilligers. Soms is de inzet incidenteel, soms jarenlang en structureel van aard. Er is een enorme diversiteit aan vrijwilligers. De rol van vrijwilliger kan variëren: initiatiefnemer, ondersteuner, begeleider, facilitator, uitvoerder.

■ rol van professionals

Op tal van leefgebieden leveren professionals ondersteuning aan inwoners, zoals sport en creativiteit, werk en inkomen, veiligheid, welzijn, wonen, zorg en onderwijs. Zij zijn de smeerolie binnen de sociale basis. Ze staan midden in de samenleving, weten wat er speelt, signaleren problemen en stimuleren en ondersteunen inwoners waar dat nodig is. Voor een stevige sociale basis is herkenbaarheid belangrijk: inwoners moeten weten welke professionele ondersteuning beschikbaar is. Professionals moeten van elkaar weten wat een ander biedt en hoe zij kunnen samenwerken. Daarbij maken we een onderscheid tussen professionals in de sociale basis en professionals in verbinding met de sociale basis.

■ rol van professionals in verbinding met de sociale basis

In de buurten en de dorpen komt alles samen, daar is de afstemming tussen de informele partijen en de professionals.

Ook tussen professionals onderling: in het kader van preventie is samenwerking met partners die om de sociale basis heen staan essentieel. Alleen samen met bijvoorbeeld scholen, woningcorporaties, huisartsen, de zorgpartners, politie en kerken kunnen we problematiek vroeg signaleren en met elkaar oplossingen en interventies afstemmen.

■ rol van de gemeente

De gemeenten hebben de taak om samen te werken met inwoners en partners, zoals instellingen, zorgverzekeraars en organisaties. De gemeente kan hierbij verschillende rollen hebben: als opdrachtgever, als regisseur of als uitvoerder. Daarnaast hebben de gemeenten een taak om binnen hun eigen organisatie kokers te doorbreken en verbindingen tussen zacht (sociaal domein) en hard (fysiek domein) te realiseren. In Bijlage 3 is de rol van de gemeente per bouwsteen van de sociale basis beschreven.

3.5 Uitvoering stevige sociale basis

Voor elke gemeente ontwikkelen we een gebiedsplan. In een gebiedsplan is de concrete uitwerking te vinden van activiteiten en ondersteuning die passen bij dat gebied. Er zijn lokale accenten aangebracht in de aard en omvang van activiteiten en de doelgroepen waarop deze zich richten. Ook staat in de gebiedsplannen beschreven welke partners samenwerken op de opgave in het specifieke gebied.

In totaal maken we vier gebiedsplannen:

• ■

  Gebiedsplan Heiloo

• ■

  Gebiedsplan Uitgeest

• ■

  Gebiedsplan Castricum

  • ■

    Castricum

  • ■

    Limmen, Akersloot, de Woude

• ■

  Gebiedsplan Bergen

  • ■

    Bergen

  • ■

    Egmond

  • ■

    Schoorl

4.1 Inleiding

Behalve dat we investeren in een stevige sociale basis, bieden we inwoners van Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo die dat nodig hebben de juiste hulp en passende ondersteuning. Licht en enkelvoudig waar kan, zwaar en meervoudig waar nodig.

De groep inwoners met een hulpvraag wordt steeds groter en de complexiteit van die vraag neemt toe. Voor deze tweede hoofdopgave ligt de uitdaging in het kunnen blijven bieden van effectieve zorg en ondersteuning. Daarbij speelt het betaalbaar houden van de dienstverlening - terwijl we de kwaliteit op pijl houden - een belangrijke rol. Dat kunnen we als gemeenten niet alleen. Samenwerking met de (zorg)partners is van cruciaal belang.

Daarom investeren we de komende jaren in het versterken van de samenwerking met (zorg)partners. Het sociaal team werkt bijvoorbeeld intensief samen met andere professionals, waardoor complexe vragen snel en adequaat worden opgelost. Zodat iedereen de mogelijkheid krijgt om zinvol en naar vermogen mee te kunnen doen in de dorpen. Daarvoor stimuleren en faciliteren we ook de samenwerking van (zorg)partners met de sociale basis, bijvoorbeeld door te werken met een preventiekaart. We maken afspraken met (zorg)partners om hun expertise over specifieke doelgroepen of aandoeningen te delen met de partners in de sociale basis.

In figuur 3 is weergegeven dat sturing op preventie geen verantwoordelijkheid is voor de gemeenten alleen. Alle partners hebben een eigen verantwoordelijkheid om de beweging naar preventie te maken en daarmee kosten voor zwaardere zorg en ondersteuning terug te dringen.

Figuur 3: Sturen op preventie in het sociaal domein

4.2 Hoofddoelstelling de juiste hulp en passende ondersteuning

Bij het leveren van de juiste hulp en passende ondersteuning is het de uitdaging om effectieve en betaalbare zorg te leveren voor een steeds grotere groep inwoners. Het versterken van het sociaal netwerk van de hulpvrager is daarbij belangrijk. Binnen de sociale basis wordt omzien naar elkaar en ontmoeting gestimuleerd.

Daarbij vraagt betaalbaarheid om keuzes en focus waarbij we de kwaliteit niet uit het oog verliezen. We versterken de samenwerking en het partnerschap met de zorgaanbieders, huisartsen, scholen, woning- corporaties en de partners binnen het ruimtelijk domein en die van Openbare Orde en Veiligheid.

De kern van de opgave is ook hier om problemen zo klein mogelijk te houden en de beweging naar preventie samen te maken, ieder vanuit zijn of haar opdracht en verantwoordelijkheid.

Binnen het zorgdragen voor de juiste hulp en passende ondersteuning zijn twee bouwstenen te onderscheiden die beiden een andere wettelijke verantwoordelijkheid en doelstelling kennen, waarbij ook voor een belangrijk deel de samenwerkingspartners verschillen.

4.3 De opgave voor jeugd en onderwijs de komende jaren

■ de opgave voor jeugd en onderwijs de komende jaren

Doelstellingen:

• 1.

  Jeugdigen (in de leeftijd van -9 maanden tot 23 jaar) groeien gezond, veilig en kansrijk op.

• 2.

  Door goed onderwijs en het voorkomen van schooluitval worden kinderen en jongeren ondersteund en begeleid naar een zelfstandig bestaan.

• 3.

  Ouders en kinderen ontvangen de ondersteuning die passend is voor hun hulpvraag.

Om de doelstellingen te bereiken zetten we de komende vier jaar in op de volgende beweging op hoofdlijnen:

• ■

  Ouders hebben een primaire verantwoordelijkheid in het gezond en veilig laten opgroeien en opvoeden van kinderen. Het is normaal dat gezinnen daar vragen over hebben. We zetten een laagdrempelig preventief aanbod in om, samen met ouders, vragen rondom opvoeden en opgroeien van een passend antwoord te voorzien. Dit doen we voordat de vragen problemen worden.

• ■

  Als er problemen spelen met gezond en veilig opgroeien, ligt de focus op het herstel van het normale leven. In gesprekken met ouders en jeugdigen wijzen we op de mogelijkheden binnen de sociale basis.

• ■

  We stimuleren initiatieven waarin ouders en opvoeders elkaar ondersteuning bieden, zoals Buurtgezinnen en Home-Start.

• ■

  De basis van effectieve ondersteuning ligt in de dagelijkse omgeving van een jeugdige en het gezin: het sociale netwerk, de wijk en het (passend) onderwijs. We investeren in de aanwezigheid van jeugdconsulenten op scholen en bij de huisarts. We stemmen af met zorgverzekeraars en samenwerkingsverbanden in het onderwijs.

• ■

  Bij de toekenning van begeleiding en ondersteuning bepalen we met het gezin wat er echt nodig is en monitoren we de resultaten van de ingezette hulp. Samen met het gezin bepalen we of en met welk doel een eventuele verlenging van de ondersteuning noodzakelijk is.

• ■

  We bieden ondersteuning nabij en zo thuis als mogelijk en sturen op een verschuiving van jeugdhulp met verblijf, naar ambulante ondersteuning. In lijn met de reeds ingezette ontwikkeling is er en verdere afbouw van de gesloten jeugdzorg en op termijn geen plaatsing van jeugdigen in een gesloten instelling: daarvoor ontwikkelen we tijdelijke, kleinschalige voorzieningen.

• ■

  Veel jeugdproblematiek vindt zijn oorsprong in de problemen van volwassenen: schulden, huisvesting, en een gebrekkige psychische gezondheid hebben hun weerslag op de veerkracht van het gezin. Specifieke acties zetten we in op het voorkomen van kindermishandeling, gevolgen van echtscheiding en verslaving en mentale problemen van ouders.

• ■

  We investeren in gelijke kansen voor kinderen, onder andere binnen onderwijs. Bijvoorbeeld in onderwijs- achterstandenbeleid, brede talentontwikkeling en het mogelijk maken van deelname aan sportclubs en verenigingen voor minima.

4.4 De opgave voor volwassenen de komende jaren

■ de opgave voor volwassenen de komende jaren

Doelstellingen:

• 1.

  Inwoners wonen langer zelfstandig thuis en participeren zelfstandig in de eigen leefomgeving. Omdat er in alle dorpen veel ouderen wonen, hebben zij onze speciale aandacht.

• 2.

  Het bieden van goede ondersteuning en respijtzorg voor (jonge) mantelzorgers

Om de doelstellingen te bereiken zetten we de komende vier jaar in op de volgende beweging op hoofdlijnen:

• ■

  Vroegsignalering van schuldenproblematiek en de integrale aanpak daarvan, waarbij het doel is om armoede te voorkomen. Het werken vanuit positieve gezondheid draagt bij aan het voorkomen van sneeuwbaleffecten als sociale- en gezondheidsproblematiek.

• ■

  In pilots ontwikkelen van activiteiten en ondersteuning en stimuleren van initiatieven in de sociale basis die beter passend zijn bij de hulpvraag dan bepaalde geïndiceerde maatwerkvoorzieningen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan vormen van vervoer, dagbesteding en individuele begeleiding die uitgevoerd kan worden binnen het activiteitenaanbod van de sociale basis.

• ■

  Het investeren in Welzijn op Recept om het doorverwijzen vanuit de eerstelijns zorg naar de sociale basis te faciliteren. We ontwikkelen hierbij een zogenaamde Preventiekaart, waarop een overzicht te vinden is van het actuele aanbod in de sociale basis. De Preventiekaart dient als handvat voor bijvoorbeeld huisartsen en het sociaal team.

• ■

  Afspraken met de zorgpartners over het ter beschikking stellen van specialistische expertise aan de sociale basis. Denk aan kennis over specifieke doelgroepen, bijvoorbeeld mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB), dementie en/of met psychiatrische problematiek Ggz. Begeleidende professionals brengen hun kennis over de problematiek of aandoening en hoe daar mee om te gaan, over aan bijvoorbeeld welzijnswerkers of vrijwilligers.

• ■

  Dit met als doel dat deze inwoners deel kunnen nemen aan activiteiten in hun eigen omgeving.

• ■

  Slimmer omgaan met het verstrekken van hulpmiddelen. Denk daarbij aan het samen delen van vervoershulpmiddelen of de inzet van meer hergebruik.

• ■

  Voorlichting over gezond en vitaal oud wonen. Gesprekken over passend wonen zijn daarbij een belangrijk aandachtspunt. Bijvoorbeeld het beter benutten van mogelijkheden van domotica.

• ■

  Versterken van de samenwerking met de Veiligheidsdriehoek in het kader van de extramuralisering van de Ggz zorg en de uitdagingen die beschermd wonen met zich meebrengen in kader van openbare orde en veiligheid.

• ■

  Versterken van de samenwerking met zorgverzekeraar en zorgkantoor om (preventieve) projecten met domeinoverstijgende kosten en opbrengsten in gezamenlijkheid en evenredigheid aan te gaan.

• ■

  Investeren in digitalisering van volwassenen en ouderen, om hun zelfredzaamheid te vergroten en zodat zij beter de weg weten te vinden naar de juiste voorzieningen.

• ■

  Het inzichtelijk maken van de woonbehoefte van de doelgroepen van het sociaal domein, o.a. door het ontwikkelen van en een woonzorgvisie met daarin een passende aanpak.

• ■

  Investeren in de (vroegtijdige) ondersteuning van mensen met dementie en hun sociale netwerk, waaronder hun mantelzorgers.

• ■

  We waarderen de inzet van mantelzorgers en onderzoeken welke voorzieningen zij nodig hebben om ze te ontlasten. Het sociaal team heeft aandacht ook aandacht voor de ondersteuningsvraag van (jonge) mantelzorgers.

4.5 Wie bouwen aan de juiste hulp en passende ondersteuning?

Voor de juiste hulp en ondersteuning werken het sociaal team, professionals in de zorg en zorg- en crisisorganisaties samen. Afhankelijk van de hulp of ondersteuningsvraag van de inwoner zetten we hulp en ondersteuning in die effectief en passend is.

■ rol van het sociaal team

Het sociaal team is een belangrijke schakel in het regelen van de juiste hulp en passende ondersteuning, zowel richting laagdrempelige ondersteuning binnen de sociale basis als richting individueel maatwerk. Er is één sociaal team operationeel voor Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo. Het sociaal team bestaat uit de clusters Preventie en Experts. Zij werken samen aan de hulpvraag van de inwoner.

De preventieconsulenten hebben een belangrijke rol in het vroegtijdig signaleren van problematiek, het analyseren van de hulpvraag en het inventariseren of en welke laagdrempelige ondersteuning kan bijdragen aan een oplossing. Daarbij is het vertrekpunt positieve gezondheid en het kunnen (blijven) meedoen (inclusie). De inwoner behoudt de regie over zijn of haar hulpvraag. Als dat (tijdelijk) niet mogelijk is dan krijgt de inwoner daar hulp bij: dat kan door iemand uit het eigen netwerk (denk bijvoorbeeld aan een mantelzorger of partner), door cliëntondersteuning of door het sociaal team zelf. Indien individuele of specifieke zorg of zwaardere ondersteuning nodig blijkt, dan ligt de regie bij de collega consulent uit het cluster Experts Jeugd of Experts Wmo. De expertconsulenten hebben de focus op maatwerkvoorzieningen en escaleren bij complexe vraagstukken.

In deze schakelfunctie werkt het sociaal team langs de vier pijlers. Consulenten hanteren een eenduidige werkwijze hanteren in de wijze waarop zij inwoners en hun hulpvraag benaderen. We kiezen voor een positieve en activerende benadering van de inwoner. We werken vanuit vertrouwen. Dit doen we door aandacht te besteden aan wat goed gaat en samen met de inwoner naar oplossingen te zoeken. Daarbij is de kracht van de preventieconsulent dat deze generalistisch kan werken. De inwoner heeft zoveel mogelijk één contact. Binnen het team Preventie zijn verschillende specialismen gebundeld en kunnen collega’s expertise inbrengen waar nodig.

We zetten in op veel persoonlijk contact met inwoners. Dat doen we door inloopspreekuren, aanwezigheid op vindplaatsen en huisbezoeken. Ons doel is om inwoners die niet uit zichzelf de hulpvraag stellen bij het sociaal team, zo vroeg mogelijk te bereiken. Daarmee zetten we primair in op vroegsignalering. Binnen het sociaal team wordt samengewerkt met netwerkpartners vanuit welzijn, zorg, onderwijs en vanuit participatie (Zaffier).

■ rol van vrijwilligers

Net als in de sociale basis zijn er in zorginstellingen veel vrijwilligers actief die meehelpen. De zorgpartners hebben een eigenstandige rol in de ondersteuning van deze vrijwilligers. De welzijnspartners hebben de van de gemeente de opdracht om de matching te doen voor alle vrijwilligers, dus ook voor de zorginstellingen.

■ rol van ervaringsdeskundigen

Ook is net als bij de sociale basis het betrekken van ervaringsdeskundigen bij zowel de beleidsmatige kant (gebiedsplannen) als in de geboden hulp en ondersteuning steeds belangrijker. Daar komen individuele hulp en steun en de sociale basis samen, denk bijvoorbeeld aan maatjesprojecten.

■ rol van mantelzorgers

Mantelzorgers leveren een grote en onmisbare bijdrage in de zorg voor hun naasten. Zij werken daarin vaak samen of aanvullend met professionals. We zetten ons ervoor in dat mantelzorgers niet overvraagd worden. Als de mantelzorgtaken te zwaar worden of te lang duren, kan het zijn dat mantelzorgers zelf ondersteuning nodig hebben.

Dat maakt dat zij aan de ene kant volwaardig gesprekspartner zijn voor de professional en dat de professional gelijktijdig ook oog en aandacht moet hebben voor (over)belasting van de mantelzorger. Extra aandacht is er voor jonge mantelzorgers. Bij het tijdig signaleren van overbelasting spelen scholen dan een belangrijke rol.

■ rol van professionals

Voor de juiste hulp en ondersteuning werken het sociaal team, zorgprofessionals en zorg- en crisisorganisaties samen. Er bestaat een grote diversiteit van gekwalificeerde professionals. In het sociaal team zijn Jeugd-, Wmo, participatie- en welzijnsprofessionals werkzaam. Daarvan zijn de Jeugd- en Wmo professionals in dienst van Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo zelf. Voor het overgrote deel zijn professionals werkzaam bij gecontracteerde instellingen met een specifieke expertise. In de samenwerking op complexe problematiek waarbij veel (verschillende) hulpverleners betrokken zijn, ligt de regie bij de gemeente. Dat is belegd bij de Expert consulenten van het sociaal team.

■ rol van de gemeente

De gemeente is opdrachtgever voor de zorgaanbieders. Afspraken over levering, kwaliteit en kosten leggen we vast in contractafspraken. Voor de regionaal werkende partners worden deze afspraken samen met Alkmaar en Dijk en Waard gemaakt. Naast opdrachtgever en opdrachtnemer zijn gemeenten en zorgaanbieders partners in het vormgeven van de zorg en ondersteuning in de toekomst. Ook hierin trekken Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo samen op met Alkmaar en Dijk en Waard, waarbij de gemeenten en aanbieders elkaar treffen in ontwikkeltafels. Voor de lokaal werkende partners worden de afspraken gemaakt door de afzonderlijke gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo zelf. Tevens is de gemeente toezichthouder, waarbij we grip houden op de kwaliteit en de kosten van de zorg en waarbij fraude wordt voorkomen.

Hoe komen we tot meer zicht en grip? De meeste gemeenten kampen met grote financiële tekorten in het sociaal domein. Dat geldt ook voor Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo. De vraag naar hulp en ondersteuning is de laatste jaren enorm gestegen, terwijl dit niet heeft geleid tot structurele aanvullingen vanuit het Rijk. Om meer zicht en grip te krijgen op het sociaal domein liggen er de volgende opgaven:

• 1.

  Gebiedsgerichte uitvoering: gebiedsplannen

• 2.

  Borgen van beheersmaatregelen en ombuigen naar bestuurlijke KPI’s

• 3.

  Investeren in een stevige sociale basis

• 4.

  Doorontwikkelen dashboards Wmo en Jeugd en sturingsinformatie

• 5.

  Het opbouwen van businesscases op de beweging van effectiviteit preventief werken.

• 6.

  Een professionaliseringsslag op het opdrachtgeverschap in inkoop en subsidierelaties

5.1 Gebiedsgerichte uitvoering

Om de middelen die we hebben voor het aanbod en de inzet van het sociaal team zo effectief mogelijk in te zetten, werken we opgavegericht. Het aanbod binnen de sociale basis kan variëren per dorp of gebied, afhankelijk van demografische gegevens, het aantal kwetsbare inwoners en hun behoeften, de bevolkingssamenstelling in een dorp of gebied en de aanwezigheid van partners in het gebied. De lokale opgave schrijven we op in de gebiedsplannen die worden opgesteld door de ambassadeurs. De gebiedsplannen bevatten zowel kwantitatieve als kwalitatieve informatie. In de gebiedsplannen komen de volgende cijfers aan bod:

• ■

  Cijfers over gerealiseerde zorgconsumptie (Wmo, jeugdzorg, hulp bij huishouden en voorzieningen)

• ■

  Cijfers over de mate van kwetsbaarheid (werk, opleiding, inkomen en gezondheid)

• ■

  Cijfers over de veerkracht, op termijn (sociale cohesie, bewonersinitiatieven en netwerken)

Naast de cijfers, worden jaarlijks gesprekken gevoerd met inwoners, Adviesraden Sociaal domein, ervaringsdeskundigen en vrijwilligers en partners in het gebied. Aan de hand van deze gesprekken bepalen we waar we voor het betreffende jaar op moeten inzetten. Elk jaar formuleren we twee tot drie speerpunten per gebied die leidend zijn voor de inzet vanuit het sociaal team en accenten in het (sociale basis) aanbod (bijvoorbeeld subsidies). De gebiedsplannen worden ter besluitvorming aangeboden aan de colleges.

5.2 Borgen van beheersmaatregelen en ombuigen naar bestuurlijke KPI’s

In de vorige bestuursperiode zijn beheersmaatregelen afgesproken naar aanleiding van oplopende overschrijdingen van de Wmo en Jeugdhulp budgetten. De verwachting was en is dat de kosten voor zorg en ondersteuning zullen blijven stijgen door de complexiteit van hulp- en ondersteuningsvragen en de (dubbele) vergrijzing. Daarom blijft het belangrijk dat we grip houden op de uitgaven in het sociaal domein.

De beheersmaatregelen op korte termijn, die gericht zijn op het direct grip krijgen op de uitgaves voor zorg en ondersteuning, zijn grotendeels gerealiseerd en (worden) geborgd in de werkprocessen van de toegang en contractmanagement. De beheersmaatregelen op lange termijn, die meer gericht zijn op de sturing van de kosten, worden komende bestuursperiode omgebogen naar bestuurlijke KPI’s.

5.3 Investeren in een stevige sociale basis

In het prioriteitenoverzicht in Paragraaf 2.3 is inzichtelijk gemaakt op welke thema’s de colleges willen investeren, denk bijvoorbeeld aan eenzaamheid. In de gebiedsplannen werken we deze prioriteiten verder uit naar specifieke investeringen in een bepaald gebied of in een bepaalde doelgroep. Omdat elk gebiedsplan op dezelfde manier is opgebouwd, wordt het mogelijk de opgaven van de verschillende dorpen en gebieden met elkaar te vergelijken. Hier wordt samen met partners op ingezet door activiteiten of projecten uit te voeren, passend bij de opgave binnen de beschikbare middelen. Of en op welke wijze budgetten worden gekoppeld aan de gebiedsplannen vraagt komende jaren om uitwerking.

5.4 Doorontwikkelen dashboards Wmo en Jeugd en sturingsinformatie

Meten is weten. We verbeteren de managementinformatie en gaan meer data gedreven werken. Dat betekent dat we met behulp van goede data-analyse meer, sneller en beter inzicht krijgen en onze uitvoering kunnen bijsturen, dan wel het beleid kunnen aanpassen. Daarbij gaat data altijd hand in hand met storytelling ter verdieping en duiding van de data.

We gaan prestatie indicatoren formuleren en de maatschappelijke effecten en resultaten meten. Er ligt een opgave om voor Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo afzonderlijk te inventariseren welke data nodig is om te kunnen sturen. En om deze data vervolgens te koppelen aan de bestuurlijke KPI’s.

5.5 Businesscases preventief werken

Om aan te kunnen tonen wat het financiële effect is van de inzet op preventie door het sociaal team, werken we komende bestuursperiode een businesscase uit. Het doel is om aan te tonen of we kosten besparen door de nieuwe werkwijze, en zo ja wat de hoogte van de kostenbesparing is. Voor een aantal hulpvragen gaan we doorrekenen hoe hoog de kosten geweest zouden zijn bij doorverwijzing naar maatwerkvoorzieningen, versus de kosten van de inzet op laagdrempelige activiteiten en ondersteuning binnen de sociale basis of het eigen netwerk van inwoners.

5.6 Een professionaliseringsslag in opdrachtgeverschap en inkoop in subsidierelatie

De komende bestuursperiode maken we een kwaliteitsslag in het opdrachtgeverschap aan externe (verbonden) partners.

Vooral in de subsidie- en inkooprelatie met maatschappelijke partners en uitvoeringsorganisaties.

Vanuit goed opdrachtgeverschap bieden we duidelijke kaders. Kaders die ondersteunend en faciliterend zijn voor maatschappelijke partners en initiatieven, zodat zij invulling geven aan onze missie en en werken langs de vier pijlers.

Voor de maatschappelijke partners zal op termijn in de afspraken een relatie gelegd gaan worden met de gebiedsplannen. Ook is er een slag nodig in het monitoren van afspraken. Daarbij streven we naar eenduidigheid in het opdrachtgeverschap. Dit laatste is afhankelijk van de aard van de uit te voeren opdracht en de relatie die we hebben met de organisatie die dit uitvoert. Een voorbeeld hiervan is Zaffier3 , waarbij per 1 januari 2023 Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo samen met Alkmaar en Dijk en Waard opdrachtgever zijn.