Uitvoeringsplan Toezicht en Handhaving 2026 gemeente Nieuwkoop

In 2026 zetten we opnieuw in op een veiligere en leefbare omgeving, waarbij we toezicht en handhaving niet alleen als controle-instrument inzetten, maar ook als middel om bewustwording en gedragsverandering te stimuleren. We bouwen voort op de ervaringen van het afgelopen jaar en leggen de nadruk op concrete resultaten die direct bijdragen aan een prettige en veilige woon- en werkomgeving voor onze inwoners en ondernemers.

Onze focus ligt op zichtbaarheid, samenwerking en innovatie. Door slimmer en efficiënter te werken, verhogen we de effectiviteit van onze inzet. Dit betekent dat we minder nadruk leggen op het tellen van uren en meer op meetbare verbeteringen in de openbare ruimte. In dit plan beschrijven we de doelstellingen en acties die we in 2026 willen realiseren.

Leeswijzer:

Dit Uitvoeringsplan 2026 vormt de concrete uitwerking van het vastgestelde veiligheids-, toezicht- en handhavingsbeleid. Het plan is bedoeld als leidraad voor de uitvoering in 2026 en beschrijft per thema welke stappen worden genomen, welke partijen daarbij betrokken zijn, welke middelen nodig zijn en wat het beoogde resultaat is.

Doel van het Uitvoeringsplan

Het plan heeft als doel:

• •

  Het realiseren van de beleidsdoelstellingen op het gebied van veiligheid en leefbaarheid.

• •

  Het vaststellen van concrete, meetbare resultaten, gekoppeld aan duidelijke acties en tussentijdse evaluaties.

• •

  Het borgen van de uitvoering door heldere taakverdeling en verantwoordingslijnen.

Wat gebeurt er met de resultaten?

De opbrengsten van dit plan vormen in 2027 de basis voor de verantwoording over 2026. In de Verantwoording 2026 (opgesteld in 2027) leggen we uit in hoeverre de gestelde doelen zijn behaald, welke leerpunten er zijn en hoe eventuele afwijkingen zijn ontstaan. De gegevens uit dit uitvoeringsplan zijn dus niet alleen uitvoeringsgericht, maar ook input voor reflectie en verantwoording richting bestuur, partners en inwoners.

Hoe interpreteer je de resultaten?

Resultaatgericht werken betekent dat we vooraf duidelijke doelen stellen, hierop sturen tijdens de uitvoering, en achteraf beoordelen of deze doelen daadwerkelijk zijn bereikt. De resultaten moeten in dat licht gelezen worden: als een weergave van de mate waarin wij ons beleid in de praktijk hebben gebracht. De lezer mag dus verwachten dat:

• •

  Iedere actie gekoppeld is aan een beoogd effect;

• •

  Er indicatoren zijn benoemd waarmee voortgang en effect worden gemonitord;

• •

  Er ruimte is voor bijstelling als resultaten achterblijven of omstandigheden wijzigen.

Om inzicht te krijgen in de effectiviteit van beleid en uitvoering, wordt ook het gedrag en de beleving van de burger gemonitord. Denk hierbij aan meldingen, ervaringsmetingen, participatiegraad, toezichtgegevens en belevingsonderzoeken. Deze vormen leveren belangrijke informatie op over hoe beleid in de praktijk wordt ontvangen en waar bijsturing nodig is. Zo maken we zichtbaar in hoeverre maatregelen daadwerkelijk bijdragen aan veiligheid en leefbaarheid.

Wat kun je als lezer verwachten?

Het uitvoeringsplan biedt niet alleen inzicht in wat we gaan doen, maar ook waarom, door wie en met welk doel. Het geeft een transparant overzicht van de uitvoeringspraktijk en schept verwachtingen over de manier waarop wij onszelf verantwoordelijk houden voor het behalen van de beleidsdoelstellingen. In de Verantwoording 2026 wordt daar op teruggeblikt.

Het effectief rapporteren over de voortgang en resultaten van de verschillende thema's en maatregelen is essentieel voor transparantie, verantwoording en het behalen van de gestelde doelen.

Dit hoofdstuk beschrijft hoe de rapportages aan het gemeentebestuur, de gemeenteraad en de burgemeester als portefeuillehouder plaatsvinden.

Aan het einde van elk jaar wordt een uitgebreide rapportage opgesteld die de algehele resultaten van het afgelopen jaar samenvat. Deze rapportage wordt gepresenteerd aan zowel het gemeentebestuur als de gemeenteraad.

Inhoud van de Jaarlijkse Rapportage:

• •

  Samenvatting van de behaalde resultaten: Een overzicht van alle behaalde resultaten per thema, zoals afname van overlast, verbeterde veiligheid, naleving van de wet- en regelgeving, en het behalen van strategische doelstellingen.

• •

  Cijfers en statistieken: Concrete data over het aantal controles, incidenten, meldingen en uitgevoerde campagnes.

• •

  Evaluatie van de effectiviteit: Een evaluatie van de effectiviteit van de geïmplementeerde maatregelen en beleidsmaatregelen, gebaseerd op de verzamelde gegevens en ervaringen.

• •

  Aanbevelingen voor het volgende jaar: Suggesties voor bijsturingen of verbeteringen voor de komende periode, afhankelijk van de uitkomsten van het afgelopen jaar.

De jaarlijkse rapportage wordt besproken met het gemeentebestuur en de gemeenteraad in een openbare vergadering, waarbij het bestuur verantwoording aflegt over de genomen maatregelen en besluiten voor de toekomst worden genomen.

Elke PHO (ZJV en Toezicht & Handhaving) wordt er mondeling een rapportage gegeven die de voortgang van de ingediende thema’s en maatregelen behandelt. Deze rapportering richt zich specifiek op de burgemeester als portefeuillehouder, die als verantwoordelijk persoon voor de uitvoering van het beleid optreedt.

Inhoud van de rapportering:

• •

  Uitgevoerde maatregelen: Een overzicht van de handhavingsmaatregelen en acties die in dat kwartaal zijn uitgevoerd.

• •

  Tussentijdse resultaten: De resultaten van de maatregelen, zoals het aantal gecontroleerde locaties, meldingen van overlast of de voortgang van specifieke projecten.

• •

  Knellende factoren: Eventuele knelpunten die de uitvoering van de maatregelen belemmeren, zoals onvoldoende middelen, vertragingen of onverwachte omstandigheden.

• •

  Bijsturingen: Aangegeven aanpassingen of verbeteringen in de aanpak op basis van de tussentijdse bevindingen. Dit kan bijvoorbeeld inhouden dat er extra middelen nodig zijn of dat de focus op bepaalde thema’s moet worden versterkt.

Doel van de rapportering:

• •

  Inzicht voor de burgemeester: De burgemeester wordt met deze rapportages op de hoogte gehouden van de voortgang en kan, indien nodig, snel bijsturen.

• •

  Basis voor overleg: De rapportage dient als basis voor het overleg tussen de burgemeester en de betrokken afdelingen of organisaties. Het biedt een overzicht van wat goed gaat en waar verbeteringen nodig zijn.

• •

  Transparantie en tijdige actie: Door kwartaalrapportages te verstrekken, kunnen problemen of vertragingen tijdig worden opgespoord en aangepakt, zodat het beleid effectief wordt uitgevoerd.

Ondermijning verwijst naar de invloed van georganiseerde criminaliteit op de samenleving en de ondermijning van de rechtsstaat. Dit hoofdstuk behandelt de thema’s en maatregelen die gericht zijn op het voorkomen en bestrijden van ondermijning binnen de gemeente.

Ondermijningscontroles

Doel van ondermijningscontroles is het opsporen van criminele activiteiten die het normale functioneren van de samenleving ondermijnen. De controles richten zich op bedrijven en instellingen die mogelijk criminele activiteiten faciliteren, zoals illegale werkplekken of witwassen van geld.

Beoogd Resultaat: Het identificeren en aanpakken van ondermijnende activiteiten, met name in risicosectoren zoals industrie, automotive en buitengebied.

DPIA Ondermijning

Het uitvoeren van het advies van de Data Protection Impact Assessments (DPIA) binnen het kader van ondermijning is essentieel voor het waarborgen van privacy en gegevensbescherming. Dit wordt gedaan om te zorgen dat onze aanpak in overeenstemming is met de wetgeving en de rechten van individuen respecteert.

Beoogd Resultaat: Het effectief beschermen van privacy bij de uitvoering van anti-ondermijningsmaatregelen door middel van het uitvoeren van de adviezen uit de DPIA en het blijven actualiseren hiervan.

Arbeidsuitbuiting / Mensenhandel

Arbeidsuitbuiting en mensenhandel zijn ernstige misdaden die vaak met georganiseerde criminaliteit te maken hebben. Het doel is om slachtoffers van mensenhandel te identificeren en criminelen te vervolgen.

Beoogd Resultaat: Het doel is om slachtoffers van arbeidsuitbuiting te identificeren en deze uitbuiting effectief te bestrijden. Dit gebeurt door intensievere controles en nauwe samenwerking met relevante instanties. Dankzij de samenwerking met Greenport Aalsmeer en het bestaande arbeidsmigrantenbeleid zijn er toezichtsgelden beschikbaar gesteld voor een periode van twee jaar. Hiermee kan de inzet van zowel een reguliere toezichthouder als een toezichthouder Basisregistratie Personen (BRP) worden gefinancierd.

In dit hoofdstuk worden de maatregelen besproken die gericht zijn op het verbeteren van de zorg voor kwetsbare groepen en het bevorderen van de algehele veiligheid in de gemeente.

Voorkomen Sociale Escalatie / Sociale Calamiteiten / Woonoverlast

Het doel is om te voorkomen dat er sociale escalaties of calamiteiten plaatsvinden die de veiligheid en het welzijn van de bewoners in gevaar brengen. Hierbij worden preventieve maatregelen getroffen in samenwerking met lokale partners.

Woonoverlast kan leiden tot sociale spanningen en heeft invloed op de leefbaarheid van een wijk. Dit hoofdstuk behandelt maatregelen om overlast te verminderen.

Resultaat: Voorkomen van sociale onrust en escalaties door vroegtijdige signalering en adequate interventie. Minder meldingen en betere dossierafhandeling van woonoverlast en verbeterde samenwerking met huurders en woningcorporaties.

Thema’s / Campagnes

Gerichte campagnes worden ingezet om bewustwording te creëren rondom veiligheid en sociale thema’s in de gemeente.

Resultaat: Vergroting van het veiligheidsbewustzijn en verbetering van de naleving van regels door middel van gerichte voorlichting.

De Omgevingswet heeft als doel om de fysieke leefomgeving te verbeteren. Dit hoofdstuk behandelt het naleven van de wetgeving met betrekking tot bouwen, slopen en planologisch gebruik van de ruimte.

Bouwen / Slopen

Dit betreft handhaving van de wet- en regelgeving rondom bouw- en sloopprojecten.

Resultaat: Het beoogde resultaat is een betere naleving van de geldende regelgeving, het voorkomen van illegale bouwwerkzaamheden of sloop zonder vergunning, en het beheersbaar houden van de werkdruk en inzet van het personeel.

Planologisch Gebruik – Juridisch Handhavingskader voor Bouw en Wonen

Het planologisch gebruik van gronden en gebouwen wordt gehandhaafd op basis van de geldende ruimtelijke ordeningsregels, zoals het bestemmingsplan, omgevingsvergunningen en de Omgevingswet. Handhaving richt zich op het tegengaan van illegale bouw, ongeoorloofd gebruik van percelen en strijdige activiteiten die niet binnen de planologische kaders passen.

Handhavingsmaatregelen omvatten:

• •

  Preventief toezicht: Actieve monitoring van bouw- en gebruiksactiviteiten binnen de gemeente om overtredingen vroegtijdig te signaleren.

• •

  Reactieve handhaving: Onderzoek naar meldingen en klachten van burgers en instanties over mogelijk strijdig gebruik van gronden en gebouwen.

• •

  Bestuursrechtelijke handhaving: Het opleggen van lasten onder dwangsom, bestuursdwang of boetes bij strijdig gebruik of illegale bebouwing.

• •

  Reguleren en legaliseren: Indien mogelijk, het begeleiden van eigenaren naar een vergunningsaanvraag of wijziging van het bestemmingsplan om strijdig gebruik te reguleren.

Doel en Beoogd Resultaat

Het doel van planologische handhaving is het waarborgen van een ordelijke en juridisch correcte ruimtelijke inrichting binnen de gemeente, conform de vastgestelde regelgeving.

Beoogd resultaat:

• •

  Voorkomen en beëindigen van illegale bouw en gebruik door effectieve controle en handhaving.

• •

  Versterken van rechtszekerheid door een consequente toepassing van planologische voorschriften.

• •

  Behouden van ruimtelijke kwaliteit en voorkomen van overlast door ongewenste functiewijzigingen.

• •

  Bescherming van leefbaarheid en veiligheid door het tegengaan van ongecontroleerde ruimtelijke ontwikkelingen die risico’s kunnen opleveren, en

• •

  Het beheersbaar houden van de werkdruk en inzet van het personeel

In dit hoofdstuk worden de maatregelen besproken die gericht zijn op het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in de wijk en op en rondom het water.

Groen Boa-toezicht

Het Groene BOA-toezicht in Domein II is gespecialiseerd in het handhaven van wetten en regels op het gebied van natuur, milieu en openbare buitenruimten.

De belangrijkste taken zijn:

• •

  Toezicht en handhaving in natuurgebieden: Controleren op naleving van de Wet natuurbescherming, zoals illegale houtkap, verstoring van flora en fauna, en stroperij.

• •

  Handhaven van milieuwetgeving: Opsporen en beboeten van illegale afvaldumpingen, lozingen en andere milieudelicten.

• •

  Controle op recreatief gebruik: Zorgen dat bezoekers van natuurgebieden zich aan de regels houden, zoals honden aanlijnen, geen open vuur maken en geen overlast veroorzaken.

• •

  Samenwerking met partners: Werken met politie, gemeenten en natuurorganisaties om een integrale aanpak te realiseren.

• •

  Voorlichting en preventie: Bezoekers en bedrijven informeren over natuurbescherming en milieuregels om overtredingen te voorkomen.

  Doel en beoogd resultaat

• •

  Het doel van de inzet van het Groene BOA-toezicht is het beschermen van natuur en milieu en het bijdragen aan een veilige, schone en leefbare omgeving. Het beoogde resultaat is een zichtbare en effectieve handhaving die overtredingen voorkomt, het bewustzijn bij inwoners vergroot en de leefomgeving duurzaam verbetert.

• •

  In de zomerperiode ligt de nadruk op toezicht in het buitengebied, met speciale aandacht voor recreatie, vaarverkeer en bescherming van natuurwaarden. In de winterperiode, wanneer het vaarseizoen voorbij is, verschuift de inzet van het Groene BOA-toezicht. Er ontstaat dan meer ruimte voor reguliere toezichtscontroles, zoals het voorkomen van ondermijning en het ondersteunen van collega’s op andere vakgebieden binnen het toezicht en de handhaving.

  Dit wordt bereikt door de onderstaande taakaccenten:

• •

  Meer naleving van natuur- en milieuwetgeving door zichtbare handhaving en preventie.

• •

  Daling van milieudelicten zoals afvaldumping en illegale kap.

• •

  Bevordering van verantwoord recreatief gebruik van natuurgebieden.

• •

  Sterkere samenwerking met handhavingspartners, wat leidt tot een effectievere aanpak van overtredingen.

Openbare Orde & Veiligheid

OOV speelt binnen de gemeente Nieuwkoop speelt een cruciale rol in het ontwikkelen en implementeren van veiligheidsbeleid. De belangrijkste taken van de AOV in 2026 zijn:

• •

  Beleidsontwikkeling en -implementatie: Opstellen van het Integraal Veiligheidsbeleid en uitvoeringsplannen, waaronder het beleidsplan Veiligheid en Handhaving 2023-2026 . In 2026 zal het uitvoeringsplan voor 2027 en het Veiligheidsbeleid voor 2027-2030 worden voorbereid.

• •

  Coördinatie en samenwerking: Samenwerken met interne en externe partners zoals politie, brandweer en maatschappelijke organisaties om veiligheidsdoelstellingen te realiseren.

• •

  Sturing en aansturing: Leidinggeven aan BOA's en toezichthouders, en coördineren van handhavingsactiviteiten.

• •

  Advisering: Ondersteunen van het college en de burgemeester bij veiligheidsvraagstukken en adviseren over de toepassing van wettelijke bevoegdheden.

• •

  Handhaving: juridische afhandeling van de OOV-dossiers, indien daar ruimte voor is.

Doel en beoogd resultaat van de OOV-taken:

Het primaire doel is het waarborgen en verbeteren van de openbare orde en veiligheid binnen de gemeente Nieuwkoop. Dit wordt bereikt door effectief beleid te ontwikkelen, adequaat toezicht en handhaving te realiseren, en samenwerking met relevante partners te bevorderen. Het beoogde resultaat is een veilige en leefbare gemeente waarin inwoners zich beschermd voelen en waarin wet- en regelgeving effectief wordt nageleefd.

Binnen het team Toezicht, Handhaving en onderdeel Veiligheid wordt beleidsmatig gewerkt aan het ontwikkelen, implementeren en evalueren van beleid en strategieën die gericht zijn op het waarborgen van de openbare orde, veiligheid en de naleving van wet- en regelgeving.

Het beoogde resultaat is een veiligere leefomgeving door een effectieve handhaving van de wet en een snelle opvolging van overtredingen, met een meetbare impact op de openbare veiligheid en het naleven van geldende regels.

Een belangrijke taak in de administratieve ondersteuning betreft de handhaving op de intrekking van omgevingsvergunningen, waarbij een zorgvuldige en efficiënte afhandeling van dossiers essentieel is. Ook het opleggen van lichte handhavingsmaatregelen, zoals het schrijven van last onder dwangsom (bijvoorbeeld voor afvaldumping), valt onder de administratieve verantwoordelijkheid. Dit betreft zaken die eenvoudig kunnen worden afgehandeld zonder bezwaarprocedures, zoals het opleggen van een boete van 49 euro voor illegale afvaldumping zonder bezwaarmogelijkheid.

Beleid dat onder meer in 2026 opgepakt wordt op basis van het VTH-beleid 2023–2026:

• 1.

  Aanpak van permanente bewoning op recreatieparken en illegale huisvesting van arbeidsmigranten:

  Permanente bewoning op locaties die daar niet voor bedoeld zijn – zoals recreatieparken of tijdelijke huisvesting voor arbeidsmigranten – kan leiden tot risico’s op het gebied van veiligheid, gezondheid en leefomgeving. In 2026 kan de focus liggen op een integrale aanpak met gerichte handhaving en toezicht, in combinatie met bewustwording en juridische beoordeling. Dit beleid kan ook een versterking van de samenwerking met andere overheidsinstanties en betrokkenen omvatten om illegale bewoning tegen te gaan.

• 2.

  Opstellen van integraal beleid voor ondermijning en kwetsbare objecten:

  De aanpak van ondermijnende criminaliteit, zoals witwassen, mensenhandel en illegale prostitutie, vereist beleidsmatige samenhang. In 2026 kan worden ingezet op het ontwikkelen van integraal beleid gericht op de bescherming van kwetsbare objecten, zoals leegstaande panden, bedrijventerreinen en recreatieparken. Dit beleid zal toezichtstrategieën bevatten om misbruik te voorkomen en zal gericht zijn op het versterken van de handhaving in kwetsbare gebieden, waar criminaliteit vaak opduikt.

• 3.

  Versterken van toezicht op evenementenveiligheid:

  Evenementen brengen een verhoogd risico met zich mee op het gebied van openbare orde, veiligheid en overlast. In 2026 kan ingezet worden op het verbeteren van de afstemming tussen vergunningverlening, toezicht en handhaving tijdens evenementen. Specifieke aandacht zal uitgaan naar het handhaven van geluidsnormen, verkeersveiligheid en alcoholverstrekking, om te zorgen voor een veilige en gecontroleerde omgeving voor zowel de bezoekers als de omliggende wijk.

  Taken en verantwoordelijkheden

  Binnen de beleidsmatige invulling wordt gewerkt aan de volgende resultaatgerichte taken:

  • •

    Taak: Ontwikkelen van beleidsplannen, uitvoeringsstrategieën en richtlijnen voor toezicht en handhaving, bieden van teambrede administratieve ondersteuning.

  • •

    Resultaat: Beleidsdocumenten en strategische plannen die concrete handvatten bieden voor de dagelijkse uitvoering van toezicht en handhaving. Deze documenten fungeren als leidraad voor de uitvoering van handhavingstaken en dragen bij aan het bevorderen van een veilige en ordelijke samenleving.

• Daarnaast wordt er administratieve ondersteuning geboden binnen het team, gericht op het beheer van de BWT-registraties (Bouwen, Wonen en Toezicht). Deze administratieve taken ondersteunen de uitvoering van beleid en strategische documenten, evenals de verwerking van beleidsmaatregelen in het systeem