Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving Uitvoeringsprogramma 2025

Met dit uitvoeringsprogramma geven wij invulling aan de wettelijke verplichting (artikel 13.8 Omgevingsbesluit) om voor vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) uit te werken welke werkzaamheden wij gaan verrichten. Bij de invulling van het programma hebben wij rekening gehouden met de in de uitvoering- en handhavingsstrategie (VTH-beleid 2025) genoemde doelen en prioriteitenstelling.

1.1 Reikwijdte

Het voorliggende uitvoeringsprogramma heeft betrekking op de VTH-taken op basis van de Omgevingswet, bijzondere wetten (zoals de Alcoholwet) en daaraan gelieerde landelijke en lokale wet- en regelgeving: het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl), het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal), de Wet kwaliteitsborging (Wkb), het omgevingsplan, de Algemene Plaatselijke Verordening (APV).

De VTH-taken die betrekking hebben op activiteiten in het kader van de Omgevingswet, bijzondere wetten en /of activiteiten die betrekking hebben op de APV worden uitgevoerd door de gemeente zelf. Dit met uitzondering van het toezicht op de brandveiligheid voor de complexere zaken en de inzet bij milieubelastende activiteiten (MBA’s). Het toezicht op de brandveiligheid is voor de complexere zaken belegd bij de Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland Midden, VGGM (hierna: de Brandweer). De VTH-taken die betrekking hebben op MBA’s worden uitgevoerd door de Omgevingsdienst regio Arnhem (verder: ODRA).

1.2 Leeswijzer

Het uitvoeringsprogramma is als volgt opgebouwd. Hoofdstuk 2 beschrijft kort de kaders waarbinnen de uitvoering plaatsvindt. In hoofdstuk 3 wordt geschetst waar in de uitvoering de prioriteiten liggen en wat in 2025 in de uitvoering moet worden bereikt. Hoofdstuk 4 is het kernprogramma met daarin de raming en planning van de werkvoorraad en benodigde inzet. Het uitvoeringsprogramma sluit af met de wijze waarop de uitvoering is georganiseerd en de kwaliteit van de uitvoering geborgd.

In dit hoofdstuk worden de prioriteiten en doelstellingen voor 2025 beschreven voor zowel het team omgevingsrecht als het team openbare orde en veiligheid.

Omgevingsrecht

2.1 Verder implementeren van de Omgevingswet

De Omgevingswet en de Wkb hebben gevolgen (gehad) voor de organisatie en de uitvoering. Alhoewel een belangrijk deel van de voorbereidingen voor 1 januari 2024 gereed was en er in de loop van 2024 grote implementatie stappen zijn gezet, zal in 2025 de implementatie nog om aandacht vragen. Denk hierbij aan de nieuwe werkwijze(n) en procedures (en termijnen), de interne en externe afstemming (binnen uitvoering en tussen uitvoering en beleid) en hoe inwoners en ondernemers met de Omgevingswet en de Wkb omgaan.

Doelstellingen voor 2025:

• •

  Het behandelen van een vergunningaanvraag gebeurt binnen de wettelijke termijn van 8 weken (onder voorwaarde dat de initiatiefnemer tijdig volledige en juiste informatie aanlevert).

• •

  De gemiddelde doorlooptijd van het behandelen van conceptverzoeken tot terugkoppeling naar de aanvrager bedraagt maximaal 8 weken.

• •

  Minimaal 80% van de aanvragers heeft geen behoefte aan een toelichting op uitgaande correspondentie.

• •

  Inrichten beleids- en uitvoeringscyclus, inclusief opzet monitoring.

• •

  Harmonisatie van de toetsingskaders voor vergunningverlening, toezicht en handhaving.

• •

  Harmonisatie van de uitvoering bij de vergunningverlening.

2.2 Focus op de grootste risico’s

Bij de uitvoering van de VTH-taken, en vooral bij de inzet van toezicht en handhaving, worden prioriteiten gesteld. Deze zijn onder meer op basis van een risicoanalyse uitgewerkt en richten zich op strijdig gebruik en illegale (ver)bouw en op constructieve veiligheid en brandveiligheid van bouwwerken. In 2025 wordt de omgevings- en risicoanalyse op de schaal van de gemeente geactualiseerd. Vanaf 2026 kan als gevolg daarvan een andere prioritering ontstaan. Voor milieu zijn de prioriteiten in gezamenlijkheid vastgesteld door de ODRA. Voor brandveiligheid zijn de prioriteiten in gezamenlijkheid vastgesteld door de Veiligheidsregio. In de uitvoering betekent dit dat:

• 1.

  Wij zorgen voor een goede voorlichting via de website en bij vragen van initiatiefnemers, op het moment dat een conceptverzoek wordt ingediend en in de begeleidende brief bij een verleende vergunning.

• 2.

  Bij bouwwerken met de grootste risico’s qua brandveiligheid en constructieve veiligheid er integraal alle details van een aanvraag worden getoetst, wij daarop (op verschillende momenten van de bouw) integraal op controleren en zonodig handhavend optreden.

Dat moet eraan bijdragen dat het naleefgedrag verbetert.

Doelstellingen voor 2025:

• •

  Bij opleveringscontroles voldoet 95% van de gerealiseerde bouwwerken aan de eisen die gelden voor constructieve veiligheid.

• •

  Bij brandveiligheidscontroles voldoet 95% aan alle brandveiligheidsvoorschriften.

2.3 Bijdragen aan de realisatie van de gemeentelijke opgaven

Waar de inzet van vergunningverlening, toezicht en handhaving bijdraagt aan de realisatie van gemeentelijke opgaven, wordt dat meer inzichtelijk gemaakt. De belangrijkste bijdragen zijn aan:

• 1.

  De woningbouwopgave door te zorgen dat vergunningaanvragen binnen de wettelijke termijn worden behandeld (zie doelstellingen 1 en 2).

• 2.

  Het behoud van het erfgoed door toezicht te houden op de instandhouding.

• 3.

  De aanpak van ondermijning door bij het toezicht oren en ogen te zijn en waar nodig op te treden.

• 4.

  De vitaliteit en veiligheid van de bedrijfsterreinen door vanuit het programma ondermijning en door deelname aan het project Theseus beter zicht te krijgen op strijdig gebruik, illegale bewoning en ondermijning en door toezicht en handhavingsacties uit te voeren.

Doelstellingen voor 2025:

• •

  95% van de monumenten voldoet bij inspectie aan de instandhoudingseisen.

• •

  Er is geen illegale sloop en/of verbouw bij monumenten geconstateerd.

• •

  Het aantal vergunningaanvragen dat is ingetrokken na aankondiging dat een Bibob-toets wordt uitgevoerd houden wij bij.

Openbare orde en veiligheid

2.4 Focus op de grootste risico’s

Bij de uitvoering van de VTH-taken, en vooral bij de inzet van toezicht en handhaving, in zowel domein I als domein II worden prioriteiten gesteld. Deze zijn onder meer op basis van maatschappelijke- en landelijke ontwikkelingen ingezet. Er is daarbij afhankelijkheid van de inzet en capaciteit van politie en de gaande landelijke ontwikkelingen binnen het huidige Boa-stelsel. De taken en verantwoordelijkheden van gemeentelijke handhavers (boa’s) zijn de afgelopen jaren sterk veranderd. Mede naar aanleiding van deze door ontwikkelende rol van de handhaver, door maatschappelijke ontwikkelingen, maar ook de vraagstukken rond de bevoegdheden en bewapening van handhavers is er vanuit het ministerie van Justitie en Veiligheid een traject gestart waarin het boa-stelsel diepgaand tegen het licht wordt gehouden. Herziening van het boa-stelsel wordt daardoor noodzakelijk en ook het opleidings- en examenstelsel zal hier onderdeel van uitmaken. 

Doel van de herziening is:

• •

  meer regie voor gemeenten op scholing, gericht op specifieke behoeften;

• •

  vermindering van administratieve lasten en examenverplichtingen;

• •

  kwaliteitsborging via accreditatie en audits;

• •

  snellere aanpassing aan nieuwe ontwikkelingen en bevoegdheden;

• •

  de professionaliteit en positie van boa’s in het veiligheidsdomein te versterken;

• •

  een uniform en flexibel opleidingsstelsel voor alle boa’s, inclusief andere domeinen, met landelijke vakbekwaamheidsniveau en geaccrediteerde trainingen;

• •

  bijdragen aan het versterken van het imago, vertrouwen en arbeidsmobiliteit binnen het veiligheidsdomein.

2.5 Bijdragen aan de realisatie van de gemeentelijke opgaven

Waar de inzet van VTH bijdraagt aan de realisatie van gemeentelijke opgaven, wordt dat meer inzichtelijk gemaakt. De belangrijkste bijdragen vanuit toezicht en handhaving zijn:

• 1.

  Wij zetten in op sociale en fysieke veiligheid en zien daarop toe en handhaven daarop.

• 2.

  Wij geven juridisch advies voor toezicht en handhaving binnen de APV en geven uitvoering aan bezwaar en beroep binnen de APV.

• 3.

  Wij hebben de vergunningen voor horecagelegenheden en para-commerciële gelegenheden op orde evenals de terras vergunningen.

• 4.

  Wij houden toezicht en handhaven in de ruimtelijke omgeving en op de veiligheid in de gemeente Rheden, Rozendaal, en Doesburg zowel preventief als repressief in naleving van de APV, het strafrecht en de omgevingswet, Boa domein I.

• 5.

  Wij pakken jeugdoverlast aan door het intensiveren en verbeteren van de samenwerking in de jeugdketen.

• 6.

  Wij houden toezicht en handhaven in het domein II de groene Boa.

• 7.

  Wij doen aan faunabeheer, advisering en uitvoering t.a.v. provinciaal uitvoeringsbeleid.

• 8.

  Wij pakken ondermijning aan door bij het toezicht “oren en ogen” te zijn en waar nodig op te treden.

• 9.

  Wij werken mee aan het vergroten van de vitaliteit en veiligheid van de bedrijfsterreinen door vanuit het programma ondermijning en door deelname aan het project Theseus beter zicht te krijgen op strijdig gebruik, illegale bewoning en ondermijning en door toezicht en handhavingsacties uit te voeren.

2.6 Doelstellingen voor de Boa domein I

Doelstellingen voor 2025:

• •

  Zichtbaarheid in de wijken vergroten. Wijkgericht werken

  Gevoel van veiligheid vergroten bij inwoners door de zichtbaarheid van de Boa’s. Inwoners kunnen met hun zorgen, klachten en problemen terecht bij hun wijkboa.

  Werkwijze: professionalisering van het team vergroten door de inzet pilot wijkgericht werken.

• •

  Samenwerken met politie

  Integrale aanpak om (het gevoel van) de veiligheid van de burger te vergroten en het voorkomen van en terugdringen van de criminaliteit.

  Werkwijze: de Boa’s zullen aansluiten bij de briefing van de politie. Er worden toegangspassen geregeld voor de wijkboa’s en -agenten voor het politiebureau en het gemeentehuis om kortere lijnen te creëren. De wijkboa’s gaan meer optrekken met de wijkagent, gezamenlijke draaien van spreekuren voor inwoners in de wijken Stenfert en Velp-Zuid, controles zoals controle op fietsverlichting, donkere dagen offensief, evenementen, vuurwerk, jongerenoverlast, enzovoort.

• •

  Jeugdoverlast

  Terugdringen van de overlast veroorzaakt door jeugd.

  Werkwijze: de hotspots worden in elke avonddienst meegenomen. De wijkboa houdt actief contact met jongerenwerkers en weet de hotspots in zijn/ haar wijk. Het team handhaving heeft boa’s met taakaccent jeugd die meer gaan inzetten op om tot actie/oplossingen te komen i.s.m. de wijkboa, het voorliggend veld zoals Incluzio (jongerenwerk) en politie. Intern zal de samenwerking met de beleidsmedewerkers Zorg & Veiligheid en jeugd worden gezocht.

• •

  Station Dieren

  Wordt elke dienst meegenomen i.v.m. jeugdoverlast en parkeeroverlast. Deze hotspot wordt dagelijks gecontroleerd. In het voorjaar wordt er een inventarisatie gemaakt van weesfietsen/fietswrakken en worden deze verwijderd na het verstrijken van de wettelijke termijn.

• •

  Parkeeroverlast

  Terugdringen van overlast veroorzaakt door verkeerd gebruik van de blauwe zone en fout parkeren in de wijken.

  Werkwijze: meenemen van de parkeerzones in de surveillance, een aantal keren per jaar gerichte actie in projectvorm inzetten.

• •

  Afvaldumping

  Terugdringen van het aantal afvaldumpingen door waar nodig afval onderzoek te doen en bij het vinden van adresgegevens bestuurlijk te handhaven.

  Werkwijze: 2 keer per jaar gerichte actie inzetten in projectvorm samen met buurtbeheer door de hotspots in kaart te brengen en daar te surveilleren (in burger).

• •

  Alcoholwet

  Terugdringen van overlast en overtredingen van de alcoholwet door horecabedrijven en para-commerciële bedrijven. Werkwijze: De burgemeester nodigt horecaondernemers uit in juli 2025 om met hen in gesprek te gaan over de werkwijze m.b.t. het toezien en handhaven op (exploitatie) vergunningen samen met de vergunningverleners en het team handhaving. Medio juli/augustus start handhaving met de eerste controles bij horecabedrijven en para-commerciële bedrijven (exploitatie) vergunningen. De wijkboa’s zijn verantwoordelijk voor de controles in hun wijken.

  Alle Boa’s zijn opgeleid voor de Alcoholwet voor eind 2025.

  De vergunningen van de horecaondernemingen evenals de terras vergunningen zijn op orde in het 3e kwartaal van 2025. In afstemming met de adviseurs openbare orde en veiligheid en vergunningverleners zal er 4 keer per jaar integrale controle plaats vinden bij horecabedrijven en para-commerciële bedrijven.

• •

  Honden gerelateerde overlast

  Bestuurlijke aanpak bij bijtincidenten inzetten.

  Werkwijze: strakke samenwerking met de politie bij bijtincidenten. Toezicht en handhaving op honden meenemen in de surveillance door het in kaart brengen van de hotspots van overlast. 2 keer per jaar extra inzet in projectvorm door verhoogde controles (in burger).

• •

  Aanhangers, kampeermiddelen en grote voertuigen

  Terugdringen van de overlast door langdurig parkeren van aanhangers, kampeermiddelen en grote voertuigen. Werkwijze: in kaart brengen van de hotspots. Tijdens de avonddiensten toezien op en controleren van het parkeren van grote voertuigen (na 18:00 uur) en hierop handhaven (verbaliseren, wegsturen). In de maand mei hier extra aandacht voor i.v.m. begin kampeerseizoen. Afstemming met communicatie om actief te communiceren wat de regelgeving is naar inwoners omtrent parkeermiddelen.

• •

  Overhangend groen

  Terugdringen van overlast van overhangend groen.

  Werkwijze: proactieve inzet door het geven van voorlichting aan inwoners via de afdeling communicatie naar inwoners in het voorjaar/ de zomer. De wijkboa pakt de meldingen op in zijn/haar wijk op en gaat het gesprek aan met de inwoner. Eventueel bestuursrechtelijk optreden als betrokkene geen gehoor geeft aan het verzoek om te snoeien.

• •

  Vuurwerk

  Stabiliseren van de huidige ervaren overlast door vuurwerk. Werkwijze: In de maand december extra inzet op vuurwerk overlast i.s.m. de adviseur openbare orde en veiligheid, politie, het jongerenwerk en stichting Halt. Het plan van het kabinet is om in 2026 de regels voor consumentenvuurwerk aan te passen. Hierna kijken wat voor ons de handhavingstaak wordt.

2.7 Doelstellingen voor de groene Boa domein II

Doelstellingen voor 2025:

• •

  Faunabeheer

  Uitvoering en advisering ten aanzien van provinciaal uitvoeringsbeleid. Werkwijze: Deelnemen aan (regionale) overlegstructuren en schakel tussen gemeente en wildbeheer eenheid, faunabeheereenheid en provincie. Verantwoordelijk voor provinciaal getalsmatig beheer van wilde hoefdieren in gemeentelijke Natuurterreinen. Verzorgt namens de gemeente vergunning- en ontheffing verlening ten aanzien van gemeentelijk faunabeheer. Adviseert intern over te voeren beleid en zorgt voor afhandeling van genomen besluiten. Stelt ontwikkelingsplannen voor bijvoorbeeld biotoopverbetering op, voert het aanbestedingsproces uit en stuurt als toezichthouder aannemers aan en bewaakt geleverde kwaliteit.

• •

  Toezicht en handhaving als toezichthouder en groene BOA domein 2 milieu, welzijn en infrastructuur

  Terugdringen van overlast, overtredingen en criminaliteit. Werkwijze: is een vuurwapen dragende functie. Overeenkomsten met politietaken maar dan binnen het BOA domein 2 groen.  Adviseren van en aanleveren van informatie om eventueel te komen tot bestuurlijke handhaving. Controleert afgegeven ontheffingen en vergunningen. Houdt toezicht op diverse onderwerpen waaronder natuurwetgeving en milieuwetgeving. Kan in afstemming met de teammanager terreinontzeggingen inzetten.

• •

  Coördineren regionale handhavingsprojecten m.b.t. natuur- en milieuwetgeving

  Terugdringen van overlast, overtredingen en criminaliteit ter behoud en bescherming van natuurgebieden.

  Werkwijze: als projectleider inzetten op de samenwerking en aansturen van de externe partners waaronder politie, Koninklijke Marechaussee en natuur beherende organisaties. Opstellen van beleid op het gebied van fauna- en natuur beheer en handhaving strategieën.

• •

  Dossiervorming voor het Openbaar Ministerie

  Vastleggen, rapporteren en aanleveren van informatie voor dossiervorming voor het Openbaar Ministerie voor het opmaken van proces verbaal. Werkwijze: schakel tussen gemeente en o.a. Functioneel Parket (parketsecretaris en Officier van Justitie) en Centraal Justitieel Incassobureau. Werkt met politie en overige opsporingsinstanties aan deze dossiervorming.

2.8 Doelstellingen gehele team OOV

• •

  Wij doen aan rampenbestrijding en crisisbeheersing.

• •

  Wij hebben een integraal veiligheidsplan en voeren dit beleid uit.

• •

  Wij intensiveren en verbeteren de samenwerking in de jeugdketen.

• •

  Wij voeren regie uit in zorg en veiligheidscasussen ter voorkoming van escalaties.

• •

  Wij zetten in op sociale en fysieke veiligheid en zien daarop toe en handhaven daarop.

• •

  Wij gaan ondermijning tegen.

• •

  Wij zetten in op Bibob coördinatie.

• •

  Wij geven juridisch advies voor toezicht en handhaving binnen de APV en geven uitvoering aan bezwaar en beroep binnen de APV.

• •

  Wij verlenen vergunningen t.a.v. bijzondere wetten en evenementen en zorgen dat deze op orde zijn.

• •

  Wij maken en voeren uitvoeringsbeleid uit.

Onderstaande tabel bevat de raming voor de productie en inzet van vergunningverlening, toezicht en handhaving in 2025. De raming is gebaseerd op de ervaringen van de afgelopen jaren en op basis van de controlefrequenties uit het VTH-beleidsplan. Daar waar geen kengetallen beschikbaar of de inzet niet in kengetallen uitdrukt kan worden, is een inzetraming gegeven.

3.1 Prognose uitvoering VTH-taken omgevingsrecht

Prognose uitvoering VTH-taken OOV

4.1 Organisatie

De VTH-taken worden uitgevoerd door het team Omgevingsrecht en Openbare orde en veiligheid. De uitvoering staat echter niet op zichzelf. Er moet voldoende samenspel zijn met andere teams en met de externe partners. Zowel de eigen uitvoering als het samenspel met partners vragen om een goede kwaliteitsborging. In dit hoofdstuk wordt geschetst hoe de uitvoering is georganiseerd, hoe het interne- en externe samenspel eruitziet en hoe de kwaliteit van de uitvoering wordt geborgd.

4.2 Capaciteit

De formatie voor de uitvoering van de VTH-taken is als volgt.

Team Omgevingsrecht

¹ Daarnaast is er in het team Omgevingsrecht een cluster Permanente Omgevingsplan en informatiebeheer en een cluster Omgevingsplan. De inzet daarvan valt buiten het bestek van het VTH-uitvoeringsprogramma.

* Inclusief formatie administratieve handelingen, dat is vooral belegd bij de formatie casemanagers. Er zijn geen aparte administratieve medewerkers.

Team Openbare Orde en Veiligheid

² Daarnaast is er in het team OOV een cluster beleid met 3 medewerkers openbare orde en veiligheid, 3 medewerkers zorg/jeugd en veiligheid en 1 ondersteunend medewerker. De inzet daarvan valt buiten het bestek van het VTH-uitvoeringsprogramma.

Extra capaciteitsvraag wordt ingevuld door uitbesteding van werkzaamheden. Bij de bezetting is geen rekening gehouden met de inzet van bijvoorbeeld toezicht voor andere teams. Er is een significante vraag, die wordt in 2025 in beeld gebracht.

4.3 Kwaliteitsborging

De basis voor de kwaliteitsborging is de beleids- en uitvoeringscyclus. Belangrijke instrumenten in de uitvoering daarbij zijn -naast het VTH-beleidsplan- het jaarlijkse uitvoeringsprogramma, de monitoring en bijsturing van de uitvoering en de (jaarlijkse) verslaglegging.

De gemeente voldoet aan de landelijke procescriteria die gelden voor de uitvoering van de VTH-taken in het kader van de Omgevingswet. In 2026 hebben wij een geactualiseerd beleidsplan voor de periode 2026-2029 en stellen wij jaarlijks het programma op. Hiermee is de uitvoering voor de komende jaren ook geborgd.