Parkeernormennota Alkmaar 2025-2027

Parkeernormen zijn in de gemeente Alkmaar van kracht via het Paraplubestemmingsplan Parkeren. In dit bestemmingsplan wordt verwezen naar het vigerend beleid voor parkeernormen. Dit is ook conform het advies van het KpVV (Kennisplatform voor Verkeer en Vervoer) die ervoor pleit om voor het hele gemeentelijk grondgebied algemene parkeernormen te stellen in een beleidsnota. In bestemmingsplannen kan worden volstaan met een kwalitatieve normstelling als ‘voldoende parkeergelegenheid’ met een verwijzing naar de meest recente parkeernormen.

2.1 De landelijke parkeernormen als basis.

In 2012 heeft het kenniscentrum voor verkeer en vervoer (CROW) de landelijke parkeercijfers vernieuwd uitgebracht. Het gros van die parkeernormen zijn één op één overgenomen en komen terug in deze nota. De hoofdregel voor de bepaling van de parkeernorm is dat nieuwe ontwikkelingen voorzien in hun eigen parkeerbehoefte.

De Alkmaarse beleidslijn, betreffende het niet afwentelen van de parkeerdruk op de omgeving, blijft van toepassing. Tegelijkertijd handelt de gemeente in overeenstemming met jurisprudentie van de Raad van State dat bij nieuwe ontwikkelingen een reeds bestaand tekort buiten beschouwing kan worden gelaten. Ontwikkelaars dienen echter bij hun initiatieven wel vooraf inzicht te geven in de toekomstige parkeerdruk. Een parkeerdruk van meer dan 90% wordt conform de Verkeersvisie (Alkmaar Bereikt) als onacceptabel geacht.

2.2 Normen zijn afhankelijk van verstedelijking

We volgen de mate van verstedelijking zoals ook het CROW aangeeft. De binnenstad heeft een bijzondere positie in de stad omdat dit gebied meer verstedelijkt is dan de rest van de gemeente en er zijn veel collectieve garages. Deze positie resulteert in lagere normen. Dezelfde lagere normen gelden ook voor de Spoorbuurt vanwege het karakter van de wijk.

Het gebied rondom de Binnenstad/ Spoorbuurt, waar het parkeren gereguleerd is, noemen we de ‘schil’. Daar waar geen gereguleerd parkeren is, heet ‘overig’. De gebieden Schil en Overig hebben verschillende parkeernormen, die aansluiten bij de verstedelijking. Wanneer een wijk wordt toegevoegd aan het gereguleerde gebied, gelden ook de ´schil´- normen voor deze wijk. De gereguleerde wijken zijn in figuur 1 afgebeeld. Kijk voor de meest recente wijkindeling op de website van Gemeente Alkmaar: https://gemeentealkmaar.maps.arcgis.com/apps/instant/basic/index.html?appid=0f92fad5f9c44b78b4a3c7edb82e8947.

Voor de hoofdcategorie ‘Wonen’ geldt een vierde categorie. ‘Binnenstad/ Spoorbuurt’ en ‘schil’ zijn hetzelfde als hierboven beschreven. Daar waar geen gereguleerd parkeren is, maar wat wel onder de bebouwde kom van stad Alkmaar valt, heet ‘bebouwde kom stad Alkmaar’, zie figuur 2. Wanneer komgrensborden worden verplaatst, verandert ook het gebied dat onder de derde categorie ‘bebouwde kom stad Alkmaar’ valt. Alles wat buiten deze drie gebieden valt, valt in de vierde categorie ‘dorpen en overig’.

Figuur 1: Gebieden met vergunninghoudersparkeren oftewel ‘schil’

Figuur 2: Bebouwde kom stad Alkmaar

2.3 Afwijkend regime voor de binnenstad (parkeerfonds)

De Alkmaarse binnenstad is een dynamisch gebied, waar ook ruimtelijk de nodige ontwikkelingen plaatsvinden. Eén van die ontwikkelingen is dat kantoren en winkels worden vervangen door woningen. De Alkmaarse binnenstad is voor een gedeelte al autovrij en in andere delen al autoluw. In de middeleeuwse binnenstad is het bouwen van parkeervoorzieningen niet goed mogelijk. Daarom kent deze nota voor de binnenstad (het gebied binnen de Singels) een afwijkend regime, waarbij bij nieuwbouw de parkeereis afgekocht kan worden door middel van een marktconforme storting in het parkeerfonds, conform de vigerende Parkeerfondsverordening Alkmaar. Wanneer er sprake is van verbouw (al dan in combinatie met functiewijziging) en er wordt gesaldeerd kan het na saldering aanwezige meerdeel ook worden afgekocht. Op Overstad geldt reeds een parkeerfonds, daartoe is de Parkeerfondsverordening Alkmaar van kracht.

Bovendien profiteert de binnenstad door de vele winkels van een combinatievoordeel. Dit dubbelgebruik zorgt ervoor dat er maar één plek nodig kan zijn voor meerdere functies, bijvoorbeeld wonen, werken en uitgaan.

2.4 Norm voor bedrijven afhankelijk van locatie

Vanwege de aanwezigheid van openbaar vervoer en veel fietspaden kennen locaties rondom stations en het centrum een lagere norm voor auto’s dan extern gelegen bedrijflocaties. Bijlage 2 geeft hier meer inzicht in.

2.5 Alleen een minimumnorm

In tegenstelling tot eerdere nota’s kent deze gewijzigde parkeernormennota alleen nog een minimumnorm. Uit ervaring is gebleken dat een maximumnorm weinig toevoegt. Er wordt wel meer aangelegd dan de minimumnorm, maar nooit het maximum, daarom is het maximum in feite een overbodige grens. Afschaffing van de maximumnorm sluit goed aan bij de dereguleringsdoelstellingen van deze gemeente.

3.1 Vaststellen van de parkeereis

Bij het bepalen van de parkeereis bij een bouwplan worden de volgende stappen doorlopen:

Stap 1) Bepalen normatieve parkeerbehoefte

Om de parkeervraag (gespreid over de week) van een bouwontwikkeling te berekenen wordt de omvang van de functie vermenigvuldigd met de parkeernorm van een specifieke functie. Wanneer binnen een ontwikkeling verschillende functies gerealiseerd worden, geldt dat de parkeervraag wordt berekend door de omvang van de losse functies te vermenigvuldigen met de bijbehorende parkeernorm, en deze, wederom verspreid over de week, bij elkaar op te tellen. De parkeereis wordt vervolgens gelijkgesteld aan het maximum over de week van de parkeerbehoefte van de functies gezamenlijk. De parkeereis moet gezien worden als het minimum aantal te realiseren parkeerplaatsen. Het is aan de initiatiefnemer om zo nodig meer te realiseren.

Stap 2) Toetsen op dubbelgebruik

Er wordt alleen rekening gehouden met dubbelgebruik als de parkeergelegenheid toegankelijk is voor de verschillende doelgroepen. Als parkeerplaatsen niet kunnen worden gebruikt voor dubbelgebruik (bijvoorbeeld omdat parkeerplaatsen exclusief bij een woning gekocht zijn) worden deze buiten beschouwing gelaten bij de berekening van de maatgevende parkeerbehoefte. De netto parkeerbehoefte wordt bepaald door het aantal parkeerplaatsen dat niet in aanmerking komt voor dubbelgebruik op te tellen bij de parkeerbehoefte op het maatgevend moment. Dubbelgebruik is alleen mogelijk binnen deze nota bepaalde loopafstanden (bijlage 4).

Stap 3) Rekening houden met de oorspronkelijke situatie (salderen)

Bij het voorzien in de parkeerbehoefte van verbouw (al dan niet in combinatie met functiewijziging) kan in zekere zin rekening worden gehouden met de parkeeroplossing van de oorspronkelijke situatie. Hierbij moet een bestaand pand (of delen daarvan) blijven bestaan (al dan niet in combinatie met een andere functie), zie ook 3.3. Bij nieuwbouw mag niet gesaldeerd worden, tenzij de nieuwe bovenliggende functie maatschappelijk is. Bij salderen gaat het vooral om het beroep dat vanuit de oorspronkelijke functie werd gedaan op de openbare ruimte. Bij het salderen van de parkeeroplossing gelden de volgende uitgangspunten:

• •

  De meest actuele parkeernormen worden gebruikt om de parkeervraag van zowel de nieuwe als de oude functie te bepalen.

• •

  Voor het bepalen van de parkeerbehoefte in de oorspronkelijke situatie is de meest recente vergunde functie leidend. Tijdelijk gebruik wordt buiten beschouwing gelaten.

Stap 4) Voor de binnenstad wordt de parkeereis afgekocht middels een storting in het parkeerfonds. Voor Overstad hebben de ontwikkelaars de keuze om de parkeereis af te kopen middels een storting in het parkeerfonds.

Tabel 1: Wanneer mag salderen?

Bovenstaande regels zijn schematisch opgenomen in het Protocol uit bijlage 7.

3.2 Gebruikersdeel en bezoekersdeel

De landelijke richtlijn is onderverdeeld in het gebruikersdeel en het bezoekersdeel. Gebruikers (bewoners en werkenden) en bezoekers stellen namelijk verschillende eisen aan parkeren. Het college wil flexibeler zijn voor ontwikkelingen en tegelijkertijd tegemoet komen aan de verschillende eisen. Hoe en waar de parkeerplaatsen worden gerealiseerd kan daarom verschillen.

Voorbeelden parkeereisen: parkeerplaatsen voor bezoekers moeten openbaar toegankelijk zijn, ook als de parkeerplaatsen op eigen terrein worden gerealiseerd. Anders weten bezoekers niet dat ze er kunnen parkeren. Vaste werknemers hebben liever een afgeschermde parkeerplaats, zodat niemand anders daar gaat parkeren. Een ander voorbeeld is dat dagelijkse gebruikers, zoals bewoners en werknemers, minder bereid zijn om ver te lopen naar hun parkeervoorziening dan bezoekers, dus zal het gebruikersdeel nabij de voorziening gerealiseerd moeten worden. Ook de locatie is van invloed. Vanwege de hoge parkeerdruk op straat accepteren binnenstadbewoners een langere loopafstand dan bewoners die in de schil wonen.

3.3 Salderingsmethode

De gemeente maakt voor toepassing van de salderingsmethode onderscheid tussen nieuwbouw en bestaande bouw. Bij nieuwbouw wordt er scherper getoetst aan de parkeernomennota, bij bestaande bouw is meer flexibiliteit mogelijk. Dit is gebaseerd op een beginsel van redelijkheid. De gemeente kan immers niet verwachten dat bij verbouw (al dan niet in combinatie met functiewijziging van bijvoorbeeld kantoren naar horeca, of van bedrijven naar wonen), er eenvoudig extra parkeercapaciteit toegevoegd kan worden. Een parkeergarage aanleggen onder een bestaand pand, of een extra parkeerdek erbovenop, is vaak technisch niet mogelijk. Bij nieuwbouw is deze situatie anders.

Er is sprake van nieuwbouw als er een geheel nieuw pand wordt neergezet. Ook als er daarvoor een ander pand gestaan heeft dat is gesloopt ten behoeve van de nieuwbouw. Dan geldt voor het nieuw te bouwen pand de parkeernorm voor nieuwbouw en kan er niet gesaldeerd worden. De ontwikkelaar moet op eigen terrein voorzien in de parkeerbehoefte. Dit geldt voor (kleinschalige) bouwplannen op particuliere gronden. Alleen als de nieuwbouw een bovenliggende maatschappelijke functie heeft, mag worden gesaldeerd.

Hiervan kan afgeweken worden indien er een geheel nieuwe woonwijk wordt gebouwd, of grote delen van een bestaande wijk worden vernieuwd, waarbij tevens de openbare ruimte heringericht wordt. Voorbeelden hiervan zijn de Vroonermeer-Noord en de Bloemwijk. In deze gevallen wordt de parkeerbehoefte mede in de openbare ruimte opgelost. Dit geldt voor alle functies, inclusief wonen.

Deze parkeernormennota kent alleen de terminologie nieuwbouw en verbouw (al dan niet in combinatie met functiewijziging).

Indien er sprake is van verbouw (een pand blijft bestaan, maar er komen bouwdelen bij, dan wel er worden bouwdelen gesloopt) kan de salderingsmethode worden toegepast. Het uitgangspunt daarbij blijft dat de parkeerdruk in de omgeving niet boven de onacceptabele hoogte mag groeien. Oók kan gesaldeerd worden in geval van een calamiteit (bijv. verwoesting door brand of storm), waarbij een pand mogelijk (gedeeltelijk) herbouwd moet worden. Ook hier mag gesaldeerd worden, met inachtneming van genoemde uitgangspunten.

3.4 Vrijstelling miniplannen

Ontwikkelaars van miniplannen (<2pp) in het centrum, Overstad, de Spoorbuurt en oude dorpskernen1 worden vrijgesteld van de parkeereis.

3.5 Normering wonen via oppervlakte

De gewijzigde nota rekent voortaan met bruto vloeroppervlakte i.p.v. gebruikersoppervlakte. Dit is duidelijk en mede vanuit praktisch oogpunt. De bruto vloeroppervlakte is incl. meterkast en niet bruikbare ruimtes in de woning, omdat bij aanvang van een project dit eenvoudig meetbaar is. Tot slot is er een oppervlaktecategorie toegevoegd om een meer geleidelijke overgang in de parkeernormen van de verschillende woningoppervlakte te krijgen.

3.6 Garages en opritten

In de nieuwe normen telt parkeergelegenheid op eigen terrein wel mee, maar niet volledig. Bewoners gebruiken hun garages of opritten namelijk regelmatig als opslag, uitbreiding van de woning of tuin, zeker in de niet gereguleerde gebieden. Per oprit of garage is afhankelijk van grootte ervan aangegeven voor hoeveel parkeerplaatsen de oprit of garage meetelt.

3.7 Samenvatting

Op basis van de paragrafen 2.3 en 3.2 ontstaat onderstaande samenvatting:

3.8 Slotbepalingen