Voorbereidingsbesluit 'zone gewasbeschermingsmiddelen Stokhasseltlaan'

1 Werking van een voorbereidingsbesluit

Op grond van de artikelen 4.14 van de Omgevingswet kan een gemeente een voorbereidingsbesluit nemen. Artikel 4.14 Ow geeft de gemeenteraad de bevoegdheid om een voorbereidingsbesluit te nemen met het oog op de voorbereiding van in het omgevingsplan te stellen regels. Het voorbereidingsbesluit wijzigt het omgevingsplan met voorbeschermingsregels. Het doel van voorbeschermingsregels is te voorkomen dat een locatie minder geschikt wordt voor de verwezenlijking van het doel van de in de toekomst te stellen regels. Zo wordt voorkomen dat activiteiten worden verricht die op grond van een geldende regeling nog zijn toegestaan maar die met de in voorbereiding zijnde nieuwe regeling naar verwachting niet meer of alleen onder beperkingen zullen zijn toegestaan. In aanloop naar de inwerkingtreding van een wijziging van een omgevingsplan of omgevingsverordening kunnen op deze manier ongewenste activiteiten worden voorkomen. Voorbeschermingsregels kunnen alleen inhouden:

a. een verbod, een verbod om zonder voorafgaande melding of een verbod om zonder omgevingsvergunning bij die regels aangewezen activiteiten te verrichten die het omgevingsplan of de omgevingsverordening toestaat, maar die nog niet plaatsvinden;
b. de aanwijzing van onderwerpen waarvoor het bevoegd gezag maatwerkvoorschriften kan stellen of voorschriften aan een omgevingsvergunning kan verbinden;
c. de aanwijzing van bestuursorganen of andere instanties die in de gelegenheid worden gesteld om aan het bevoegd gezag advies uit te brengen over een aanvraag om een besluit op grond van voorbeschermingsregels als bedoeld onder a of b,
d. het buiten toepassing verklaren van in het omgevingsplan of de omgevingsverordening gestelde regels die in strijd zijn met voorbeschermingsregels als bedoeld onder a of b.

Onderdeel a bevat een belangrijke beperking, namelijk dat voorbeschermingsregels alleen beperkingen mogen opleggen aan activiteiten die wel zijn toegelaten maar nog niet plaatsvinden. Een voorbereidingsbesluit moet bestaand gebruik en bestaande bouwwerken eerbiedigen. Een voorbereidingsbesluit kan dus wel de bestaande toestand op een locatie bevriezen, maar niet bestaand gebruik verbieden of verplichten tot sloop van bestaande bebouwing. Voor bouwactiviteiten kunnen de voorbeschermingsregels ertoe leiden dat bouwwerken niet meer gebouwd of verbouwd mogen worden of dat er een vergunningplicht voor bouwwerken geldt waar dat voorheen niet zo was. Met een voorbereidingsbesluit kunnen activiteiten alleen worden verboden of aan beperkingen worden onderworpen; het kan geen nieuwe activiteiten mogelijk maken.
Voorbereidingsbesluiten die op grond van artikel 4.14 Ow zijn genomen werken rechtstreeks door in het omgevingsplan in de vorm van voorbeschermingsregels. Ze hebben dus ook gevolgen voor aanvragen om omgevingsvergunning voor een binnenplanse omgevingsplanactiviteit. Door artikel 8.0b, 8.0c en 8.0d Besluit kwaliteit leefomgeving werken voorbereidingsbesluiten ook door op aanvragen om omgevingsvergunning voor buitenplanse omgevingsplanactiviteiten. Deze artikelen bevatten namelijk een weigeringsgrond voor een aanvraag om een omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit als de omgevingsplanactiviteit betrekking heeft op een voorbeschermingsregel in het omgevingsplan.

Voorbeschermingsregels vervallen:
a. na een jaar en zes maanden na inwerkingtreden, of
b. als binnen de termijn van een jaar en zes maanden na inwerkingtreden het besluit tot wijziging van het omgevingsplan c.q. de omgevingsverordening waarvan de voorbeschermingsregels deel uitmaken is bekendgemaakt: op het tijdstip waarop het besluit tot wijziging van het omgevingsplan c.q. de omgevingsverordening in werking treedt of is vernietigd.

Voor de volledigheid wordt opgemerkt dat het voorbereidingsbesluit niet vervalt. Het verliest wel zijn werking als de voorbeschermingsregels zijn vervallen. De bekendgemaakte voorbereidingsbesluiten zullen op overheid.nl ook nadat de voorbeschermingsregels zijn vervallen, te vinden zijn.

2 Aanleiding nemen voorbereidingsbesluit

Op 19 december 2024 is met een buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA) medewerking verleend aan (het ruimtelijk deel van de) bouw van 30 prikkelarme woningen aan de Stokhasseltlaan 38 in Tilburg. Het is wenselijk om de gezondheid van de bewoners hiervan te beschermen tegen het mogelijk gebruik van gewasbestrijdingsmiddelen op omliggende agrarische percelen. De voorbeschermingsregels in dit voorbereidingsbesluit verbieden het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op agrarische percelen rond het project ‘prikkelarm wonen’. Hierdoor wordt de gezondheid van de bewoners van dit project gewaarborgd en wordt het bezwaar dat geen rekening is gehouden met de spuitzone weggenomen.
Het nu voorliggende voorbereidingsbesluit beperkt de planologische mogelijkheden van de omliggende agrarische gronden. De ‘lasten’ van dit woningbouwplan komen hierdoor deels bij deze grondeigenaren te liggen. Wij vinden dat in dit geval echter niet onredelijk. In de eerste plaats is het in de praktijk niet mogelijk om binnen het eigen perceel van het project grens en het programma van 30 woningen te realiseren. Wij vinden het belangrijk dat dit woningbouwproject in deze omvang kan worden gerealiseerd. Daarnaast ondervindt het bestaand grondgebruik als grasland geen last van dit voorbereidingsbesluit en worden alleen eventueel toekomstige, theoretische, mogelijkheden ingeperkt.