Beleidsplan Armoede en schulden 2025 - 2028

Resultaten meten

Om te kijken of we goed bezig zijn, meten we de resultaten:

• •

  In cijfers: Zoals hoeveel mensen we helpen via schuldhulp.

• •

  In ervaringen: Wat inwoners en organisaties van de hulp vinden.

Ambities

• •

  20% meer schuldhulpverleningstrajecten dan in 2023.

• •

  15% minder inwoners in armoede in 2030.

• •

  Dubbel zoveel mensen die blijvend uit de schulden komen in 2030.

Middelen en acties

Vanaf 2024 ontvangt de gemeente Zevenaar ruim € 2,7 miljoen om armoede en schulden aan te pakken. Dit geld wordt ingezet voor:

• •

  Meer schuldhulpverlening.

• •

  Extra ondersteuning voor kinderen die in armoede leven.

Dit plan is een stevige basis voor de toekomst. We willen armoede en schulden niet alleen oplossen, maar ook voorkomen. We zetten hiermee een belangrijke stap naar een gemeente waar alle inwoners mee kunnen doen. Armoede is niet langer een obstakel voor een goed leven.

De visie en integrale nota sociaal domein 2024-2040 laat zien hoe we in 2040 willen wonen, werken, leren en ontspannen. Een belangrijk onderdeel hiervan is bestaanszekerheid. Als mensen geen bestaanszekerheid hebben, heeft dit een negatieve invloed op hun leven.

We maken graag een verschil voor onze inwoners. Samenwerken is nodig, ook tussen verschillende gebieden. We laten zien wat de huidige situatie is en welke stappen we moeten zetten om de bestaanszekerheid van onze inwoners te verbeteren. De visie en de belangrijkste punten over bestaanszekerheid vormen de basis hiervoor.

1.1 Landelijke ontwikkelingen

De laatste tijd is er veel landelijke aandacht voor armoede en schulden. Het kabinet Rutte lV heeft samen met gemeenten, uitvoeringsorganisaties, maatschappelijke organisaties en private partijen hard gewerkt aan maatregelen om armoede en schulden te verminderen, zoals:

• •

  Het verbeteren van de koopkracht van lage inkomens;

• •

  Hulp voor mensen die hun energierekening niet konden betalen;

• •

  Snel ingrijpen bij schulden: gemeenten krijgen in totaal € 40 miljoen voor betere dienstverlening door gemeenten op het gebied van armoede en schulden. Als mensen met schulden snel worden geholpen, raken zij niet dieper in de problemen;

• •

  Brede schuldenaanpak: In dit actieplan zijn meer dan 40 maatregelen en initiatieven samengebracht, verdeeld over drie actielijnen: problematische schulden voorkomen, mensen met schulden ondersteunen en zorgvuldig en maatschappelijk verantwoord incasseren. Hierbij wordt samengewerkt tussen de schuldeiser, de deurwaarder of het incassobureau en de schuldenaar. Voorbeeld is dat het verschuldigde bedrag niet in 1 keer betaald hoeft te worden, maar in termijnen.

• •

  Tegemoetkoming voor 6500 huishoudens met een inkomen lager dan het bijstandsniveau;

• •

  Herstel van het vertrouwen tussen overheid en inwoners; een aantal gebeurtenissen zorgden ervoor dat het vertrouwen van inwoners in de overheid onder druk staat. Denk hierbij aan de toeslagenaffaire. Meer eerlijkheid, openheid en oog voor de mens zijn nodig voor het herstel.

Ook zien we dat de arbeidsmarkt flexibeler wordt. Het aantal werkgevers dat tijdelijke contracten aanbiedt is verdubbeld. Naast tijdelijke contracten gebruiken werkgevers ook andere vormen van flexwerk zoals ZZP-ers, uitzend- en oproepkrachten en payrollers. Dit heeft een negatieve invloed op bestaanszekerheid. Er zijn nu nieuwe groepen die aandacht nodig hebben. Denk aan jongeren, flexwerkers en zelfstandigen met een gemiddeld inkomen.

Met de groei van armoede onder werkenden is er ook een risico dat armoede onder kinderen toeneemt. Meer armoede betekent ook dat er meer mensen zijn met problematische schulden. Zelfstandigen, die geen recht hebben op een WW-uitkering, lopen een groter risico op schulden als zij terugvallen op bijstandsniveau. Vooral als zij hoge vaste lasten hebben.

Het is moeilijk te zeggen hoe de situatie zich de komende jaren ontwikkelt. We verwachten dat de kosten van levensonderhoud blijven stijgen, onder andere door inflatie. Ook andere ontwikkelingen, zoals onrust en conflicten, kunnen hieraan bijdragen. Daarom blijft het aanpakken van armoede en problematische schulden belangrijk , nationaal én lokaal.

1.2 Wet- en regelgeving

Met welke wet- en regelgeving hebben we te maken in het armoede - en schuldenbeleid? De wettelijke kaders zijn:

• •

  De Algemene wet bestuursrecht (Awb) is de basis voor zorgvuldige besluitvorming en rechtsbescherming voor onze inwoners;

• •

  De Gemeentewet bepaalt de algemene bevoegdheden en geeft het juridische kader voor lokale beleidsvorming;

• •

  De Participatiewet regelt de ondersteuning van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en is de basis voor ons minimabeleid;

• •

  De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) verplicht ons om schuldhulpverlening te bieden aan inwoners met financiële problemen. Het stelt eisen om richting te geven aan integrale schuldhulpverlening (zie bijlage 1: Kaders en Verplichtingen volgens de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs);

• •

  Wet vereenvoudiging beslagvrije voet; zorgt ervoor dat bij beslaglegging een minimumbedrag beschikbaar blijft voor levensonderhoud.

1.3 Onze verantwoordelijkheid

Het is onze taak om inwoners de juiste hulp en ondersteuning te bieden. We zorgen er ook voor dat de verschillende vormen van hulp goed op elkaar aansluiten en past bij wat inwoners nodig hebben. Wij benaderen organisaties die kunnen helpen met financiële problemen en verbinden hen met het bestaande netwerk voor armoede en schulden.

1.4 Leeswijzer

We schetsen de huidige situatie van armoede en schulden in Zevenaar, gevolgd door onze visie en strategische pijlers. Daarna gaan we in op de doelen en wat we gaan doen om deze te bereiken. We leggen uit hoe we de voortgang en kwaliteit van het beleid monitoren en borgen. Ten slotte geven we een overzicht van de beschikbare financiële middelen en hoe we deze inzetten. Bijlagen bieden meer informatie over wetgeving en specifieke maatregelen.

In dit hoofdstuk omschrijven we de begrippen armoede en schulden. Ook de omvang van de armoede- en schuldenproblematiek in Zevenaar komt aan bod.

1.1 Onze definitie van armoede

We gebruiken de definitie van het Sociaal en Cultureel Planbureau (CPB) met de toevoeging dat armoede een belemmering kan zijn voor een volwaardige deelname aan de samenleving:

‘Mensen zijn arm wanneer ze gedurende langere tijd niet de middelen hebben voor de goederen en voorzieningen die in onze samenleving als minimaal noodzakelijk worden gezien en mede daardoor beperkt worden in het volwaardig meedoen aan de samenleving.’

Armoede wordt vaak bepaald door het inkomen. Maar armoede is meer dan alleen een gebrek aan geld. Mensen met weinig geld hebben ook vaak te maken met moeilijke leefomstandigheden. Dit kan leiden tot sociale uitsluiting. Wij helpen hen via uitkeringen, regelingen en andere ondersteuning zodat ze (weer) op eigen benen kunnen staan.

Tot nu toe waren er in Nederland vijf armoedegrenzen. Vanaf nu is er één gezamenlijke armoedegrens en -meetmethode vastgesteld door het SCP, CBS en Nibud. Er wordt rekening gehouden met het inkomen, de minimaal noodzakelijke uitgaven, individuele woon- en energielasten én het vermogen van een huishouden. Dit alles is een belangrijke stap naar een reëler beeld van de armoedesituatie in Nederland. Volgens de nieuwe definitie waren in 2023 540.oo0 mensen in Nederland arm. Dat is 3,1 % van de bevolking.

Het aantal armen in Nederland daalde van 7,1% in 2018 naar 3,1% van de bevolking in 2023. Ruim 115 duizend minderjarige kinderen groeiden in 2023 op in armoede. Dat is 3,6%van alle minderjarige kinderen. Eén op de drie armen is langdurig arm. In vergelijking met 2018 zijn in 2023 relatief minder bijstandsontvangers en relatief meer werkenden arm.

Belangrijke kanttekening is dat in de armoededefinitie de schulden niet zijn meegenomen en dat het aantal huishoudens met schulden juist steeg.

Bij de armoedecijfers berekenen SCP, CBS en Nibud niet alleen hoeveel procent van de bevolking onder de armoedegrens leeft. Ook publiceren ze hoe ver het inkomen onder die armoedegrens ligt. Hierbij kijken ze zowel naar de totale groep en naar specifieke huishoudtypen. Dit is een relevante toevoeging, omdat dit de ernst van de situatie weergeeft.

De cijfers laten zien dat, hoewel het aantal armen daalde, de ernst van de armoede toeneemt. Het inkomenstekort was 16%in 2023; dit was 10% in 2018. Werkende armen komen meer inkomen te kort dan arme bijstandsontvangers (23 tegen 6% in 2023).

2.1 Armoede in Zevenaar

Tot de nieuwe definitie van armoede bepaalde het inkomen of iemand op of onder een bepaalde armoedegrens viel. Het inkomen wordt gemeten op basis van het Wettelijk sociaal minimum (Wsm), dat gelijk is aan de bijstandsnorm (100%). De Rijksoverheid stelt de hoogte van deze norm vast. Deze verschilt per huishoudtype.

Als we praten over mensen met een laag inkomen, dan hebben we het over de groep huishoudens met een inkomen tot maximaal 120% van het Wsm. Dit is ook de inkomensgrens die we nu voor de meeste minimaregelingen aanhouden.

Met 120% van het Wsm als indicator voor armoede, kunnen we op basis van CBS-data zien wat de omvang van de armoedeproblematiek is en hoe dit zich de afgelopen jaren ontwikkelde. Het voordeel hiervan is dat dit betrouwbare, objectieve gegevens zijn. Ze zijn gratis toegankelijk en kunnen over de jaren heen vergeleken worden.

Ook kunnen we vergelijken met andere gemeenten . Deze gegevens komen uit het Integraal Inkomens en Vermogensonderzoek van het CBS. Een klein nadeel is dat de gegevens altijd van twee jaar terug zijn. Dit komt omdat het CBS gegevens van de Belastingdienst gebruikt. Die zijn pas beschikbaar als het belastingjaar is afgerond.

Toch wegen de voordelen van betrouwbaarheid en vergelijkbaarheid zwaarder. Als we uitgaan van de inkomensgrens van maximaal 120% van het WSM, laten deze cijfers de minimahuishoudens in de gemeente Zevenaar zien.

Bron: CBS armoedescan

2.3 Definitie problematische schulden

Problematische schulden ontstaan wanneer iemand voor een langere periode zijn lasten niet kan betalen. In Nederland spreken we hiervan als het bedrag dat in drie jaar kan worden afgelost, lager is dan de totale schuldenlast. Als iemand blijvend te weinig geld heeft om vaste lasten te betalen, kunnen schulden verder oplopen.

Schulden ontstaan vaak door een combinatie van factoren. Denk aan onverwachte gebeurtenissen (bijvoorbeeld ontslag of ziekte), omgevingsfactoren en persoonlijke situaties. Daarnaast kunnen langdurige financiële tekorten of onverstandige beslissingen bijdragen aan het ontstaan van schulden. Er is een sterke wisselwerking tussen armoede en schulden: langdurige armoede vergroot de kans op schulden en langdurige schulden kunnen mensen verder in armoede storten.

2.4 Problematische schulden in Zevenaar

Naast armoede is ook het probleem van problematische schulden in Zevenaar een punt van aandacht. Hoewel niet iedereen met een laag inkomen direct met schulden kampt, is er vaak een verband tussen financiële moeilijkheden en het ontstaan van schulden. Problematische schulden ontstaan wanneer huishoudens niet langer in staat zijn om aan hun lasten te betalen. Hierdoor lopen schulden verder op. Dit is een risico voor de financiële stabiliteit en het welzijn van huishoudens.

Hiernaast staat het aantal huishoudens in Zevenaar dat geregistreerde problematische schulden heeft per 1 januari 2023. De uitsplitsing per wijk of dorp laat zien waar de grootste uitdagingen liggen.

2.5 Gevolg van armoede en schulden

Armoede en schulden hebben niet alleen financiële gevolgen, maar raken mensen op verschillende levensgebieden. Mensen die met armoede en schulden te maken hebben ervaren vaak veel stress. Dit heeft een negatief effect op hun denkvermogen en beslissingskracht. Hierdoor zijn zij vooral bezig met het oplossen van acute problemen. Zo kunnen ze minder goed plannen op de lange termijn. Dit zorgt voor onverstandige beslissingen en meer problemen.

Armoede is ook een grote voorspeller van jeugdzorg. Het kan zorgen voor gevoelens van schaamte en sociale uitsluiting. Dit belemmert mensen om hulp te zoeken. Ze hebben vaak het gevoel dat hun problemen vanzelf verdwijnen. Of ze zijn bang dat hulp zoeken gezien wordt als falen.

Hierdoor worden schulden vaak erger. Mensen belanden in een cirkel waar ze moeilijk uit komen

Iedereen moet gezond, veilig en met gelijke kansen kunnen wonen en leven in Zevenaar. Armoede en schulden zijn hierbij een belangrijk obstakel. Daarom pakken we deze problemen aan en zorgen we voor meer financiële stabiliteit. Onze visie is gebaseerd op zes strategische pijlers. Deze vormen een integrale aanpak en richten zich op samenwerking, ondersteuning en het bevorderen van gelijke kansen voor alle inwoners.

3.1 Wat is onze visie op armoede en schulden?

We hebben een integrale aanpak voor armoede- en schuldenbestrijding. Deze is gebaseerd op de uitgangspunten en bouwstenen uit de visie en integrale nota sociaal domein 2024-2040. De pijlers vormen een samenhangend en duurzaam kader voor het aanpakken van deze ingewikkelde problematiek. Onze aanpak sluit aan bij de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs), die richting geeft aan integrale schuldhulpverlening.

Dit betekent dat we zowel preventieve maatregelen als nazorg opnemen in onze strategie. We nemen de bredere maatschappelijke factoren die bijdragen aan armoede en schulden mee in onze aanpak. Voor een uitgebreide toelichting verwijzen we naar bijlage 1.

De zes pijlers versterken elkaar en vormen zo de basis voor een effectieve en duurzame oplossing voor armoede en schulden in Zevenaar.

Onze aanpak tegen armoede en schulden gaat verder op de inspanningen van de afgelopen jaren. We gebruiken de lessen om onze aanpak voor versterking, uitbreiding en (betere) verbinding verder te ontwikkelen. Samen met inwoners, maatschappelijke partners en professionals richten we ons op vier duidelijke doelen. Voor elk doel hebben we concrete acties. We maken onderscheid tussen lopende, te versterken en nieuwe initiatieven. De specifieke activiteiten, resultaten en indicatoren voor elk doel zijn verder uitgewerkt in de bijlage 2.

Doel 1: Voorkomen van armoede en schulden

Voorkomen is de basis van onze aanpak. We investeren in het voorkomen van financiële problemen. We beginnen bij onze jongste inwoners door hen een gezonde en kansrijke start te geven. Vroegsignalering speelt een cruciale rol om betalingsachterstanden snel op te merken en erger te voorkomen. Om deze vicieuze cirkel van armoede te doorbreken, bieden we op tijd hulp en stimuleren we financiële zelfredzaamheid.

Wat gaan we daarvoor doen?

Onderwijs over financiën op scholen stimuleren

Onderwijs over financiën is nodig om jongeren bewust te maken van verstandig omgaan met geld. We stimuleren deelname aan landelijke initiatieven zoals de ‘Week van het Geld’ op basisscholen. Ook wijzen we middelbare scholen en MBO-scholen op subsidies en financiële educatieprogramma’s zoals www.geldlessen.nl.

Vroegsignalering schulden

Sinds 1 januari 2021 is vroegsignalering een gemeentelijke wettelijke taak. Het is dé manier om te voorkomen dat betalingsachterstanden verder oplopen en problematische schulden worden

Op basis van signalen van zorgverzekeraars, energiebedrijven, woningverhuurders en drinkwaterbedrijven benaderen we inwoners met betaalachterstanden proactief voor hulp. Met deze signaalpartners hebben wij overeenkomsten.

De opbrengst is nog laag, ook landelijk. We kijken hoe we meer onze partners uit het voorliggend veld kunnen betrekken. Ook ontwikkelen we de manier waarop we onze inwoners helpen verder via pilots. We volgen de verbeterplannen vanuit Divosa, VNG en NVVK, vaste lasten partners en betrokken departementen om meer inwoners te helpen.

Proactief regelingen verstrekken

We bieden uit onszelf inkomensondersteunende regelingen aan. Zo krijgen inwoners waar ze recht op hebben, zonder dat het veel van hen vraagt. Dit ontlast inwoners en maakt processen en ons werk makkelijker. We gaan ervaring opdoen met de doorbraakmethode. Dit zijn zes stappen om maatwerk te leveren. Denk hierbij aan minder drempels om een aanvraag te doen, of hulpmiddelen zoals ‘bereken uw recht’ voor de aanvraag van bijzondere bijstand.

Basisvaardigheden vergroten

Onze hulp sluit aan bij de behoeften van de doelgroep. We gaan de basisvaardigheden (lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden) vergroten. We zorgen voor een toegankelijke dienstverlening. We gaan gebruikmaken van de toolkit: ‘Blijf in verbinding met laaggeletterden’. Deze is ontwikkeld door Schouders Eronder samen met Stichting Lezen en Schrijven, Pharos en Flatland. We geven meer aandacht aan budgetcoaching en breiden onze financiële trefpunten uit.

Doorbreken van taboe/schaamte

Veel mensen met schulden zoeken geen hulp, vaak uit schaamte of trots. We willen dit taboe doorbreken en de drempel om om hulp te vragen verlagen. Dit doen we onder andere via gesprekken en huisbezoeken in het kader van vroegsignalering. We werken hierin met Energiefixers en maatschappelijke partners.

Aandacht voor life-events

Persoonlijke gebeurtenissen kunnen zorgen voor financiële problemen. Denk aan een echtscheiding of ontslag. We noemen dit life-events. In 2025 vragen we actief aandacht voor de doorverwijzing van deze inwoners. Dit doen we via onze collega's van Burgerzaken, notarissen, mediators, advocaten, huisartsen, etc.

Aansluiten bij het Armoedefonds

De Stichting Armoedefonds ondersteunt lokale initiatieven in armoedebestrijding en stelt gratis menstruatieproducten beschikbaar via uitgiftepunten (MUP's). We richten ons eerst op basisscholen en het voortgezet onderwijs om menstruatieproducten toegankelijk te maken voor iedere (jonge) vrouw.

Doel 2: Perspectief bieden op een betere toekomst

Inwoners met een laag inkomen krijgen hulp voor een betere toekomst. We helpen bij het vinden van werk, het volgen van een opleiding of het ontwikkelen van basisvaardigheden. We zorgen voor meer gelijke kansen en ondersteunen mensen om zelf de regie over hun toekomst te nemen.

Wat gaan we daarvoor doen?

Nazorg schuldhulpverlening

Nazorg is belangrijk om inwoners te helpen bij een schuldenvrij leven en om terugval te voorkomen. Vooral nu schuldhulpverleningstrajecten zijn ingekort van drie jaar naar anderhalf jaar. Vanaf 2025 zetten we nazorg in voor iedereen die dat nodig heeft. We werken samen met vrijwilligers van Caleidoz en Schuldhulpmaatje en waar nodig met specialisten. We gaan een pilot draaien met Plinkr Nazorg. Dit is een slimme werkmethode om inwoners te begeleiden en de onderlinge samenwerking met specialisten en vrijwilligers te organiseren.

Schuldhulpverlening

In maart 2024 hebben het kabinet, de VNG, de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK) en Divosa samen een plan ondertekend om schuldhulpverlening toegankelijker en eenduidiger te maken in iedere gemeente. Wij richten onze dienstverlening volgens dit plan in. We noemen dit de basisdienstverlening schuldhulpverlening.

Pilot Plinkr Hub uitstroom bewind

Met de pilot van Plinkr Hub (online platform) helpen we inwoners om na een schuldhulpverleningstraject zelf weer hun financiën te beheren. Dit doen we onder beschermingsbewind of tijdens het traject. Dit gaat onder begeleiding van een financiële coach. Zij hebben aandacht voor mensen die niet digitaal vaardig zijn.

Doel 3: Meedoen zonder belemmeringen

Iedereen in Zevenaar moet zonder financiële belemmeringen mee kunnen doen in de samenleving. Armoede kan leiden tot sociale uitsluiting. We voorkomen dit door te zorgen dat inwoners actief meedoen in sport, cultuur en andere activiteiten.

Wat gaan we daarvoor doen?

Financiële trefpunten uitbreiden

Inwoners kunnen met al hun vragen over geldzaken terecht bij financiële trefpunten. Eind 2025 zijn er in minimaal drie delen van Zevenaar (stad, Lobith en Angerlo/Giesbeek/Lathum) financiële trefpunten ingericht.

Aanbod Gelrepas uitbreiden

De evaluatie van de Gelrepas toont aan dat het aanbod beter moet aansluiten bij ouderen en minder mobiele inwoners. Door de pas te koppelen aan andere minimavoorzieningen, verlagen we de drempel voor gebruik.

Doel 4: Samenwerking versterken

Samenwerking tussen alle betrokken partijen is nodig om effectief armoede en schulden aan te pakken. We kijken naar de complete situatie van onze inwoners. We houden rekening met hun gezondheid, gezinssituatie, woonsituatie en psychosociale problemen. Dit zorgt voor betere resultaten.

Wat gaan we hiervoor doen?

Samenwerking met maatschappelijke partners

We organiseerden in november 2024 het symposium ‘Van overleven naar leven – samen werken voor kansen’ om onze samenwerking met maatschappelijke partners verder te versterken.

Samenwerking bewindvoerders

We sluiten een samenwerkingsconvenant met bewindvoerders af om de dienstverlening voor inwoners met geldproblemen te verbeteren. Zo zorgen we voor een schuldenvrije toekomst.

Aansluiten bij NVVK

Door aan te sluiten bij de NVVK bewaakt het Kwaliteitskader de kwaliteit van onze dienstverlening.

Aansluiten bij Divosa Benchmark

We meten en vergelijken onze aanpak met andere gemeenten via de Divosa Benchmark. Dit geeft ons het meest actuele beeld van onze praktijk.

Conclusie

Onze aanpak is gericht op het voorkomen van problemen, het bieden van perspectief, en samenwerken. Door goed samen te werken met inwoners, organisaties en hulpverleners lossen we niet alleen de huidige problemen op, maar zorgen we ook voor blijvende verandering.

We willen dat mensen financieel zelfstandig worden, dat niemand buitengesloten raakt en dat iedereen mee kan doen in de samenleving. Hiervoor is een aanpak nodig die goed kijkt naar de toekomst en steeds opnieuw bekijkt wat beter kan. Zo bouwen we samen aan een gemeente waarin armoede en schulden geen obstakel zijn voor een goede toekomst.

Zie overzichtsmatrix doelen en acties in bijlage 4

Armoede en schulden gaan veel verder dan alleen financiële achterstanden. Het meten van de impact van ons armoede- en schuldenbeleid is niet makkelijk. Het raakt namelijk meerdere levensdomeinen. Toch maken we duidelijke doelen en meetbare resultaten. Zo evalueren hoe effectief ons beleid is. Hierdoor kunnen we de voortgang monitoren en bijsturen waar nodig.

We monitoren de resultaten van onze aanpak kwantitatief en kwalitatief. We gaan aan de slag met de volgende beleidsdoelen:

• •

  In 2025 zijn er minimaal 20% (30 trajecten) meer schuldhulpverleningstrajecten in vergelijking met 2023. Dit komt door een laagdrempelige toegang en communicatie

• •

  In 2030 leeft 15% minder inwoners in armoede in vergelijking met 2024. Dit is in lijn met landelijke ambities.

• •

  In 2030 is het aantal inwoners dat duurzaam hun schulden oplost met onze hulp verdubbeld. Dit moet een directe weerspiegeling zijn van de invoering van de basisdienstverlening schuldhulpverlening (hiervoor vroegsignaleringscijfers en aantal trajecten schuldhulpverlening monitoren).

We evalueren deze doelen periodiek. We monitoren op basis van de eisen uit de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs). Voor meer details over de wetgeving en de uitvoering van integrale schuldhulpverlening, zie de bijlage 1.

Kwantitatieve monitoring

Voor de kwantitatieve monitoring maken we gebruik van zowel landelijke als lokale systemen. Een aantal bestaande monitors helpt ons inzicht te krijgen in de prestaties van onze gemeente op het gebied van armoede en schulden:

• •

  Divosa Benchmark Armoede en Schulden: Deze benchmark vergelijkt onze prestaties met die van andere gemeenten.

• •

  Landelijke Monitor Vroegsignalering: Deze monitor helpt bij het volgen van signalen van financiële problemen in een vroeg stadium.

• •

  Dashboard van ons klantvolgsysteem Stratech: Dit systeem levert belangrijke kengetallen op, zoals doorlooptijden en het aantal inwoners dat gebruikmaakt van onze ondersteuning.

Via de benchmark van Divosa rapporteren we jaarlijks over een aantal belangrijke statistieken, waaronder:

• •

  Wachttijden en doorlooptijden voor schuldhulpverlening.

• •

  Uitgaven aan preventie, vroegsignalering, curatie en nazorg.

• •

  Aantal crisismeldingen en het succespercentage van schuldentrajecten.

• •

  Gemiddelde schuldenlast van inwoners.

Hiermee beoordelen hoe onze aanpak presteert en waar verbeteringen nodig zijn.

Kwalitatieve monitoring

We meten ook de kwaliteit en de beleving van onze dienstverlening. Hiervoor gebruiken we bijvoorbeeld:

• •

  Het Kwaliteitskompas en de Effectencalculator van Movisie.

• •

  De Effectenmonitor van Purpose.

We gebruiken deze tools nu nog niet. In 2025 onderzoeken we passende meetindicatoren en instrumenten. We starten dan met een nulmeting. Zo kunnen we daarna de voortgang goed monitoren.

Ook evalueren we de ervaringen en beleving van onze inwoners en maatschappelijke partners. We zetten een werkgroep op. Dit helpt ons om vragen over effectiviteit te beantwoorden. Denk hierbij aan:

• 1.

  Wanneer is een traject succesvol, ook als er geen sprake is van een schuldregeling?

• 2.

  Welke onderdelen van onze dienstverlening komen te weinig terug in de huidige metingen?

• 3.

  Hoe meten we de impact van onze interventies beter in termen van maatschappelijke waarde?

De werkgroep onderzoekt ook hoe andere gemeenten de effectiviteit van hun schuldenbeleid monitoren. Zo leren we van hun ervaringen. We voeren elk jaar evaluatiegesprekken met onze partners. Zo krijgen we een breder beeld van de resultaten van onze aanpak. De uitkomsten rapporteren we samen met de benchmarkgegevens aan de gemeenteraad.

Kwaliteitsborging door lidmaatschap NVVK in 2025

In 2025 worden we lid van de NVVK (Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet). Hiermee kunnen we de kwaliteit van ons werk op het gebied van schuldhulpverlening borgen en continu verbeteren. We profiteren zo van de kennis en ervaring van andere gemeenten en organisaties die ook lid zijn van de NVVK. We bereiden nu dit lidmaatschap voor.

We hebben extra geld gekregen van het kabinet om geldzorgen, armoede en schulden aan te pakken. In juli 2022 presenteerde het kabinet het plan ‘Aanpak geldzorgen, armoede en schulden’ aan de Tweede Kamer. Hierin is structureel € 40 miljoen vrijgemaakt voor gemeenten. In 2023 werden deze middelen nog eenmalig aan de gemeenten toegewezen.

We krijgen sinds 2024 jaarlijks vanuit het Rijk (gemeentefonds) een structureel bedrag van € 89.000. Dit is opgenomen in de Meerjarenbegroting 2025-2028. Hierdoor kunnen we strategisch en doelgericht onze aanpak uitvoeren en uitbreiden. We kunnen zo het bereik van schuldhulpverlening vergroten en onze activiteiten sterker maken.

Deze middelen zijn genoeg om de maatregelen uit te voeren. We houden de gemeenteraad via de reguliere PC-cyclus op de hoogte van de activiteiten en de voortgang. Een gedetailleerd overzicht van de bestedingen vindt u in bijlage 3.

Overzicht beschikbare middelen 2025-2028

Hieronder staan de beschikbare middelen voor het minimabeleid en schuldhulpverlening voor 2025 t/m 2028. Het totaalbedrag van ruim € 2,7 miljoen per jaar is een goede financiële basis om dit uit te voeren.

Besteding en verantwoording

Door de vaste financiering vanaf 2024 kunnen we bijvoorbeeld:

• •

  het gebruik van schuldhulpverlening verdubbelen om meer inwoners te bereiken en helpen.

• •

  de activiteiten uitbreiden om kinderarmoede tegen te gaan. Denk hierbij aan educatieve programma’s en kansarme gezinnen ondersteuning.

Het toewijzen van deze middelen volgt de bepalingen uit de meicirculaire 2023 (paragraaf 2.2-6 van de Meicirculaire Gemeentefonds 2024). Via de normale instrumenten van de P&C-cyclus informeren wij de gemeenteraad regelmatig over de voortgang.