Projectbesluit Versterking IJsselmeerdijk

1.1 Aanleiding

De IJsselmeerdijk is een primaire waterkering. Om aan de omgevingswaarde voor de veiligheid van primaire waterkeringen te voldoen (artikel 2.0c Besluit kwaliteit leefomgeving) te voldoen is een versterking van de IJsselmeerdijk noodzakelijk. Het betreft het deel van de IJsselmeerdijk vanaf de Ketelbrug tot aan de Houtribdijk in Lelystad dat valt binnen dijktraject 8-3. Dit projectbesluit bevat de maatregelen waaruit het project van de dijkversterking bestaat.  

Op grond van artikel 5.46, tweede lid Omgevingswet is het dagelijks bestuur van, in dit geval, het Waterschap Zuiderzeeland verplicht voor deze versterking een projectbesluit vast te stellen. 

1.2 Doel

Doel van het project Versterking IJsselmeerdijk is het integraal versterken van de dijk over een lengte van 17,6 kilometer en gelijktijdig met de maatregelen voor een veilige waterkering een duurzame dijkversterking te realiseren en daarbij de kennis en creativiteit van de markt te benutten en mogelijk kosten te besparen. Het te versterken tracé is geïllustreerd met de blauwe stippellijn in Figuur 1‑1. 

1.3 Projectprocedure en doorlopen participatieproces

Het besluit tot vaststelling van dit projectbesluit is voorafgegaan door de projectprocedure zoals bedoeld in Afdeling 5.2 Omgevingswet. De projectprocedure kent onder meer de volgende verplichte stappen: 

1. Kennisgevingen: voornemen en participatie (artikel 5.47 Omgevingswet; artikelen 5.2 en 5.3 Omgevingsbesluit), 

2. Verkenning (artikel 5.48 Omgevingswet). 

De kennisgeving Voornemen, Verkenning en Participatie is op 23 september 2020 gepubliceerd via de website officielebekendmakingen.nl in het Waterschapsblad nummer 10725. 

In zowel de verkenningsfase als de planuitwerkingsfase is een intensief participatieproces doorlopen. De momenten zijn gekoppeld aan de fase waarin het project zich op dat moment bevond (de zogenoemde ontwerploops). Van alle bijeenkomsten zijn de presentaties en verslagen gepubliceerd op de projectwebsite https://www.zuiderzeeland.nl/actueel/projecten-en-werkzaamheden/ijsselmeerdijk. Ook zijn hier alle relevante documenten gepubliceerd.  

De participatie heeft bestaan uit individuele gesprekken met belanghebbenden, een belevingsonderzoek door middel van een enquête, het organiseren van thematafels met onder meer bewonersverenigingen, belangenorganisaties, ondernemers en overheden, het organiseren van ontwerpateliers voor zowel de eerste als de tweede ontwerploop, drie informatiebijeenkomsten. Daarnaast is er per maatwerklocaties met betrokken belanghebbenden bekeken of er kansrijke alternatieven zijn. Een compleet overzicht is te vinden in tabel 11 -1 en tabel 11-2 in de motivering bij dit projectbesluit. In deze tabel zijn ook de deelnemers en resultaten weergegeven.  

Een overzicht van de resultaten van het uitgevoerde participatieproces is te vinden in hoofdstuk 11 van de motivering bij dit besluit. Kort gezegd hebben de deelnemers aan de participatie veel belangen kenbaar gemaakt. Dat heeft onder meer geresulteerd in de “klantwensen”, en input voor het Ruimtelijk Kwaliteitskader.  

Op 4 oktober 2022 is een voorkeursbeslissing vastgesteld door het dagelijks bestuur van het Waterschap Zuiderzeeland (ontwerp beslissing: Waterschapsblad 2022, 4980, vergezeld van het plan-MER; beslissing via website Versterking IJsselmeerdijk (HWBP) - Verkenningsfase | Waterschap Zuiderzeeland). 

1.4 Plangebied

Het project omvat de versterking van de primaire waterkering IJsselmeerdijk. De versterking is opgedeeld in twee trajecten: Meerdijk en Baaidijk (projectgebied). Deze trajecten zijn geïllustreerd in Figuur 1‑2 en Figuur 1‑3. 

Figuur 1‑2: de opgave op hoofdlijnen van traject Meerdijk 

Figuur 1‑3: de opgave op hoofdlijnen van traject Baaidijk. 

Hierbij geldt het volgende:

• 1.

  Bij Meerdijk Noord (van de Ketelbrug tot ongeveer 600 meter noordelijk van de Maxima-centrale, zie ook figuur 13) wordt een vooroever gerealiseerd met een beperkte ecologische inrichting. Het maximale ruimtebeslag strekt zich uit tot 120m van huidige dijkteen op de IJsselmeerbodem tot de nieuwe teen van de langsdam aan de IJsselmeerzijde. Het ruimtebeslag aan de binnenzijde loopt tot en met het onderhoudspad aan de binnenzijde van de dijk.

• 2.

  Bij Meerdijk Midden (aansluitend op Meerdijk Noord tot zuidelijk van de Maxima-centrale) wordt de dijk traditioneel versterkt. Het maximale ruimtebeslag is circa 5 meter in het IJsselmeer (op waterlijn niveau) tot de kwelsloot aan de binnenzijde van de bestaande dijk.

• 3.

  Bij Meerdijk Zuid (aansluitend op Meerdijk Midden tot Flevo Marina) wordt een vooroever aangelegd met een sobere ecologische inrichting. De breedte van de vooroever varieert van 70 meter aan de noordzijde tot 50 meter bij de zuidzijde. Ook vinden werkzaamheden op de buitenberm van de bestaande dijk plaats.

• 4.

  Bij Baaidijk Midden wordt de buitenbekleding van de dijk versterkt en de teen rond NAP +0 meter overlaagd, waardoor het ruimtebeslag iets buiten het huidige dijkprofiel valt.

1.5 Project

De dijkversterkingstrajecten worden hieronder kort toegelicht. Voor een uitgebreidere omschrijving wordt verwezen naar hoofdstuk 3. 

Meerdijk Noord  

Bij Meerdijk Noord komt een brede vooroever met een beperkte ecologische inrichting. De breedte van de vooroever is circa 120 meter. De bodem loopt schuin op tot aan de dijk. De toplaag bestaat uit zand. De vooroever wordt beschermd door een vooroeverdam. Aan de dijkzijde wordt de vooroever afgeschermd met een brede rietkraag van minimaal 12m breed. Daarnaast loopt een onderhoudspad, dit pad is niet openbaar toegankelijk. 

Op de bestaande dijk wordt de asfaltbekleding en de golfoploopbekleding op de buitenberm vervangen. Ook wordt het inspectiepad opgewaardeerd voor recreatief medegebruik door onder andere obstakels te verwijderen en betere overgangen te maken. Aan de binnenzijde wordt het onderhoudspad versterkt. Hierbij worden de klinkers vervangen door grasbetontegels. 

Binnen Meerdijk Noord valt het maatwerkvak landtong Ketelbrug. Bij deze landtong wordt de vooroever opgesloten door een strekdam. Op de landtong zelf wordt de asfaltbekleding van het ondertalud vervangen door een zetsteen bekleding 

Meerdijk Midden 

Bij Meerdijk Midden past geen vooroever, hier wordt de dijk traditioneel versterkt. De kruin wordt verhoogd naar circa NAP +6.0 meter door een binnenwaartse versterking. Het buitentalud wordt verflauwd naar 1:5. 

Binnen dit traject valt het Maatwerkvak Maxima-centrale. Hier wordt de dijk niet verhoogd, maar wel verbreed om de toegang tot de Maxima-centrale ruimtelijk beter in te passen in de nieuwe dijk. De nieuwe zetsteen- en asfaltbekleding vanuit de omliggende dijkvakken wordt doorgetrokken in het maatwerkvak. Daarnaast wordt het binnendijkse kruispunt aangepast.  

Meerdijk Zuid 

Bij Meerdijk Zuid komt een vooroever welke varieert van 70 meter aan de noordzijde tot 50 meter bij de zijde van Flevo Marina. Ook hier wordt de vooroever aan de IJsselmeerzijde afgeschermd door een vooroeverdam en aan de dijkzijde door een rietkraag van minimaal 12 meter breed. Het onderhoudspad naast de rietkraag is toegankelijk voor recreanten om het gebied recreatief aantrekkelijker te maken.  

De geometrie van de bestaande dijk wordt in dit traject niet aangepast, wel wordt de asfaltbekleding en de golfoploopbekleding op de buitenberm vervangen. 

Binnen dit traject valt Maatwerkvak Flevokust. Hier is alleen een inpassingsopgave. In het maatwerkvak Voorland Flevokust wordt de huidige reserveringszone voor uitbreiding van de overslaghaven ingericht met een verhoogd voorland met een breedte van 60 meter en lengte van 330 meter. De in de uitvoeringsfase te selecteren aannemer kan dit gebied gebruiken als depotlocatie of loswal.  

Baaidijk 

Bij de Baaidijk wordt de buitenkleding versterkt. Hiervoor wordt het asfalt vervangen en teruggebracht met een breedte van zes meter. De huidige stortsteen wordt overlaagd met een grotere sortering aan stenen. Ook wordt de buitenberm met ca. 40 centimeter verhoogd. Daarnaast wordt het inspectiepad ingericht voor recreatief medegebruik.  

Binnen dit traject vallen een aantal maatwerkvakken. Bij maatwerkvak Flevo Marina ontstaat er een bredere buitenberm door de huidige stortsteenbekleding te overlagen en op te trekken. De huidige zetsteenbekleding op het buitentalud wordt overlaagd. Hierdoor ontstaat de mogelijkheid om functies (bedrijvigheid en gebruik van het inspectiepad van de dijk) beter en veiliger te scheiden.  

Baaidijk-Zuid 

Bij dit traject wordt de buitenberm iets verhoogd, wordt er nieuwe asfaltbekleding aangebracht en wordt de golfoploopbekleding verholen aangebracht. Hierdoor verandert het uiterlijk van de dijk niet. 

Binnen dit traject valt maatwerkvak Houtribhoekstrand. Hier wordt door een nieuwe inrichting de verschillende verkeersstromen gescheiden en een rustiger beeld gecreëerd door het verwijderen van overbodige verharding.

2.1 Randvoorwaarden vanuit waarborgen veiligheid tegen overstroming

De (uitvoering van de) dijkversterking dient in ieder geval aan de volgende randvoorwaarden te voldoen:

• 1.

  De waterkering voldoet na oplevering van de werkzaamheden aan het in de wet vereiste veiligheidsniveau: een overstromingskans van een keer per 10.000 jaar.

• 2.

  De dijkversterking is ontworpen voor een planperiode van 50 jaar, uitgaande van klimaatscenario W+ (KNMI2006)

• 3.

  Tijdens de uitvoering van de dijkversterking dient de (water) veiligheid niet in gevaar te komen. In het gesloten seizoen (van 15 oktober tot 15 april) mogen alleen werkzaamheden worden uitgevoerd, die de functie van de waterkering in het beschermen van het achterland tegen overstroming, niet in gevaar brengen.

2.2 Randvoorwaarden vanuit beheer en onderhoud

Met het oog op beheer en onderhoud door de waterbeheerder van de kering, dient de dijkversterking in ieder geval te voldoen aan de volgende randvoorwaarden:

• 1.

  De maatregelen voor de dijkversterking mogen geen belemmering vormen voor het toekomstig beheer en onderhoud door het Waterschap

• 2.

  Voor de trajecten met een traditionele dijkversterking mag de versterking niet leiden tot een complexer beheer voor de waterbeheerder dan in de bestaande situatie.

• 3.

  Voor de trajecten met een vooroever moet het waterveiligheidsprofiel gemonitord kunnen worden. De vooroeverdam moet opgehoogd kunnen worden om eventuele zetting te compenseren. Bij het vooroeverlichaam moet indien nodig zand gesuppleerd kunnen worden.

• 4.

  De vooroever moet toegankelijk zijn vanaf het beheerpad voor onderhoudsmaterieel (zoals het maaien van riet) met een hydraulische (moeraskraan.

• 5.

  De rietkraag op de vooroever wordt beschermd door een palenrij.

2.3 Aanvullende randvoorwaarden

De uitvoering van de dijkversterking is in ieder geval gebonden aan de volgende aanvullende randvoorwaarden:

• 1.

  Door te werken buiten de actieve periode van vleermuizen, aanlegwerkzaamheden bij daglicht uit te voeren dan wel aangepaste verlichting toe te passen, zijn significant negatieve effecten op de meervleermuis op voorhand uitgesloten;

• 2.

  Eventueel aanwezige exemplaren van de rivierdonderpad worden voorafgaand aan de werkzaamheden weggevangen;

• 3.

  Door voor de werkzaamheden de minst belastende technieken te kiezen wordt zo weinig mogelijk vertroebeling veroorzaakt. Waardoor geen sprake is van verslechtering van de KRW-toestand. Door deze mitigerende maatregel zijn significant negatieve effecten op de instandhoudingsdoelstellingen van mosseletende vogels als gevolg van vertroebeling uitgesloten.;

• 4.

  Door werkzaamheden zo te plannen dat er in de paaiperiode van spiering geen werkzaamheden plaatsvinden aan de dijk zijn significante negatieve effecten op instandhoudingsdoelstellingen van visetende vogels uitgesloten;

• 5.

  Voor een vijftal niet-broedvogels die zijn aangewezen in Natura 2000-gebied IJsselmeer zijn restricties geformuleerd voor verstorende werkzaamheden in tijd en plaats. Door inachtneming van deze restricties zijn significante negatieve effecten op instandhoudingsdoelstellingen van de beschermde niet-broedvogels aalscholver, fuut, grote zaagbek, kuifeend en wilde eend uitgesloten;

• 6.

  Vogels zoals futen en kuifeenden zijn tijdens de ruiperiode extra gevoelig voor verstoring. Door een goede planning zijn significant negatieve effecten op ruiende vogels uitgesloten.

Ook worden eisen gesteld aan het oppervlak en de snelheid waarmee de rietkraag en waterplanten aanwezig dienen te zijn, waarmee de foerageermogelijkheden en de rust ook voldoende zijn geborgd. 

Verder is een aantal maatregelen voorzien die negatieve effecten op beschermde soorten en Rode Lijstsoorten (zorgplicht) moeten voorkomen.  

Voor een uitgebreidere beschrijving van de maatregelen om nadelige gevolgen van het project te voorkomen en te beperken, wordt verwezen naar hoofdstuk 6.

3.1 Referentieontwerp voor het project

Het ontwerp van de waterkering wordt in meer detail voor een aantal dijktrajecten, van Noord naar Zuid beschreven: 

Maatwerkvak landtong Ketelbrug

• Het maatwerkvak landtong Ketelbrug heeft een lengte van ca 0,6km. 

• In dit maatwerkvak wordt de steenbekleding versterkt. Het asfalt op de buitenberm wordt rondom de landtong vervangen voor waterbouwasfaltbeton (WAB). Het asfalt op het ondertalud wordt vervangen door een zetsteenbekleding.

Meerdijk Noord 

• Meerdijk Noord heeft een lengte van ca 7,5km. De hectometrering loopt van ca 17,6 tot 25,1 km. 

• Meerdijk Noord wordt versterkt door middel van een vooroever. Hierbij wordt het vooroeverlichaam afgeschermd door een vooroeverdam. De breedte van de vooroever is 120m, gemeten vanaf de buitenteen van de vooroeverdam tot het waterlijnniveau van circa NAP+0m. 

• De vooroeverdam wordt in het IJsselmeer gebouwd. Afhankelijk van het IJsselmeerpeil zal de vooroeverdam circa een halve tot een hele meter boven water uitsteken. In de vooroeverdam worden openingen aangelegd voor de uitwisselingen van water en vissen. Ook wordt er rekening gehouden met doorvaartmogelijkheden voor beheer en onderhoud. 

• Het vooroeverlichaam kent een beperkte ecologische inrichting. De volgende ecologische maatregelen zijn minimaal voorzien: 

  • Het aanplanten van een brede rietkraag zodat deze een geschikt leefgebied is voor rietvogels; 

  • Het herplaatsen van stenen met bijzondere korstmossen. Deze stenen zijn afkomstig van de bestaande dijk; 

  • Het aanleggen van vier rusteilandjes voor vogels en zoogdieren. Deze rusteilandjes worden ook gebruikt om de Swifterbant cultuur aan te geven. 

• Aan de bestaande dijk worden de volgende maatregelen genomen: 

  • Het vervangen van de asfaltbekleding op de buitenberm en de golfoploopbescherming op het boventalud geschikt maken voor golfklappen. 

  • Opwaardering van het inspectiepad voor recreatief medegebruik door o.a. obstakels te verwijderen en betere overgangen te maken. 

  • Versterking van het klinkerpad aan de binnenzijde van de dijk. 

In onderstaande Figuur 3‑1 is de dwarsdoorsnede van het traject Meerdijk Noord te zien.  

Figuur 3‑1: Dwarsdoorsnede van het referentie ontwerp op het traject Meerdijk Noord 

Meerdijk Midden 

• Meerdijk Midden heeft een lengte van ca 1,7km. De hectometrering loopt van 25,1 tot 26,8km. 

• Dit traject wordt binnendijks versterkt met een met een kruinverhoging van circa 1 meter tot een kruinhoogte van NAP + 5,8 meter. 

• Het ondertalud van het buitentalud van de dijk wordt verflauwd naar 1:5. Dit leidt tot een extra ruimtebeslag van circa 2,5 meter op de waterlijn in het IJsselmeer. 

• Aanvullend wordt het inspectiepad ingericht voor recreatief medegebruik door o.a. obstakels te verwijderen en betere overgangen te maken. De buitenberm wordt iets verhoogd aangelegd. Ook wordt de asfaltbekleding op de buitenberm vervangen en wordt de golfoploopbekleding geschikt gemaakt om golfklappen te kunnen weerstaan. Binnendijks zal de huidige weg, IJsselmeerdijk, worden vervangen voor een nieuwe weg (van dezelfde afmetingen) waarbij de as van de weg verschuift in landrichting (zuidoostelijke richting).

In onderstaande Figuur 3‑2 is de dwarsdoorsnede van het traject Meerdijk Midden te zien.  

Figuur 3‑2: Dwarsdoorsnede van het referentie ontwerp op het traject Meerdijk Midden 

Maatwerkvak Maxima-centrale   

• Maatwerkvak Maxima-centrale ligt in het traject Meerdijk Midden. Dit maatwerkvak heeft een lengte van ca 0,3km. De hectometrering loopt van 25,7 tot 26,0km. 

• In dit maatwerkvak is geen dijkverhoging nodig. Vanuit landschappelijk oogpunt wordt de dijk ter hoogte van de Maxima-centrale een bredere kruin. 

• Binnendijks wordt het kruispunt aangepast. 

Overgang Meerdijk Midden naar Meerdijk Zuid

• De overgang van Meerdijk Midden naar Meerdijk Zuid wordt gemarkeerd door twee maatwerkvakken: maatwerkvak Flevokust en maatwerkvak Voorland Flevokust 

• De bestaande dijk blijft op gelijke hoogte. Om de dijk goed aan te sluiten op het traject Meerdijk Midden is een as-verspringing van de weg in het kruispunt ontworpen. 

Maatwerkvak Flevokust   

• Maatwerkvak Flevokust sluit aan op het traject Meerdijk Midden en heeft een lengte van ca 0,4km. De hectometrering loopt van 26,8 tot 27,2km. 

• Dit maatwerkvak heeft geen versterkingsopgave, maar wel een inpasopgave. Ten noorden sluit de traditionele dijkversterking binnendijks geleidelijk op het bestaande dijkprofiel achter de Flevokust. 

Maatwerkvak Voorland Flevokust  

• Maatwerkvak Voorland Flevokust ligt tussen Maatwerkvak Flevokust en Meerdijk Zuid. De lengte van dit maatwerkvak is ca 0,3km. De hectometrering loopt van 27,2 tot 27,5km. 

• Dit maatwerkvak wordt ingericht als een voorland met een breedte van ca 60 meter. Het voorland wordt permanent boven water aangelegd met een kale inrichting. 

• Het verhoogde voorland kan door de aannemer ten tijde van de versterking van de dijk als depotlocatie of loswal worden gebruikt. 

Meerdijk Zuid 

• Meerdijk Zuid heeft een lengte van ca 4,1km. De hectometrering loopt van 27,5 – 31,6 km. 

• Meerdijk Zuid wordt versterkt door middel van een vooroever. Hierbij wordt het vooroeverlichaam afgeschermd door een vooroeverdam. De breedte van de vooroever varieert tussen de 50 en 70m, gemeten vanaf de buitenteen van de vooroeverdam tot het waterlijnniveau van circa NAP+0m. 

• De vooroeverdam wordt in het IJsselmeer gebouwd. Afhankelijk van het IJsselmeerpeil zal de vooroeverdam circa een halve tot een hele meter boven water uitsteken. In de vooroeverdam worden openingen aangelegd voor de uitwisselingen van water en vissen. 

• De ecologische inrichting van het vooroeverlichaam is beperkt tot een brede rietkraag. 

• Aan de bestaande dijk wordt de asfaltbekleding op de buitenberm vervangen en wordt de golfoploopbescherming op het boventalud geschikt gemaakt om golfklappen op te vangen. 

In onderstaande Figuur 3‑4 is de dwarsdoorsnede van het referentie-ontwerp van het traject Meerdijk Zuid te zien.  

Figuur 3‑3: Dwarsdoorsnede van het referentie ontwerp op het traject Meerdijk Zuid 

Overgang Meerdijk-Zuid naar Baaidijk-Midden

• De overgang van Meerdijk-Zuid naar Baaidijk-Midden wordt gemarkeerd door twee maatwerkvakken: maatwerkvak Flevo Marina en maatwerkvak Houtribhoekstrand

Maatwerkvak Flevo Marina  

• Maatwerkvak Flevo Marina heeft een lengte van ca 0,4km. De hectometrering loopt van 31,6 – 32,0 km. 

• De dijk bij Flevo Marina wordt versterkt door de huidige stortsteenbekleding te overlagen en op te trekken, waarbij de huidige zetsteen wordt overlaagd. 

• Door de versterkingsmaatregel ontstaat een bredere buitenberm, die de mogelijkheid biedt om functies beter en veiliger te scheiden. 

• Er is geen sprake van ruimtebeslag in de havenkom. 

Maatwerkvak Houtribhoekstrand  

• Maatwerkvak Houtribhoekstrand heeft een lengte van ca 0,4km. De hectometrering loopt van 32,0 – 32,4 km. 

• De buitenberm wordt met circa 40 cm verhoogd, waarbij ook de zetsteen van het ondertalud tot aan de hoogte van de nieuwe buitenberm verlengd wordt. Daarnaast wordt de golfoploopbekleding tot circa NAP+2,7 geschikt gemaakt om golfklappen te weerstaan. 

• Er wordt een nieuwe asfaltbekleding op de (verhoogde) buitenberm teruggebracht en het inspectiepad op de buitenberm wordt beter ingericht voor recreanten, zoals fietsers en wandelaars. Verder worden de huidige op- en overgangen over de dijk anders ingericht, zodanig dat de verschillende verkeersstromen beter gescheiden kunnen worden. 

Baaidijk-Midden

• Traject Baaidijk-Midden heeft een lengte van ca 1,4km. De hectometrering loopt van 32,4-33,8 km. 

• De buitenbekleding van de dijk wordt versterkt. Hiervoor wordt de buitenberm circa 20-40cm verhoogd, waarbij het asfalt op de buitenberm wordt vervangen. De huidige stortsteen wordt overlaagd en de huidige zetsteenbekleding wordt vervangen. 

• De huidige golfoploopbekleding wordt tot NAP +2,7m geschikt gemaakt om golfklappen te kunnen weerstaan. 

• Het inspectiepad wordt ingericht voor recreatief medegebruik.

Baaidijk-Zuid

• Baaidijk-Zuid heeft een lengte van ca 1,1km. De hectometrering loopt van 33,8 – 35,0km. 

• De buitenbekleding van de dijk wordt versterkt. Hiervoor wordt de buitenberm circa 40cm verhoogd, waarbij het asfalt op de buitenberm wordt vervangen. De huidige stortsteen wordt overlaagd en de huidige zetsteenbekleding wordt vervangen. 

• De huidige golfoploopbekleding wordt tot NAP +2,7m geschikt gemaakt om golfklappen te kunnen weerstaan. 

• Het inspectiepad wordt ingericht voor recreatief medegebruik.

3.2 Permanente maatregelen

Voor het ruimtebeslag geldt het volgende:  

• Bij Meerdijk Noord (van de Ketelbrug tot ongeveer 600 meter noordelijk van de Maxima-centrale) wordt een vooroever gerealiseerd met een beperkte ecologische inrichting. Het maximale ruimtebeslag strekt zich uit tot 120m van huidige dijkteen op de IJsselmeerbodem tot de nieuwe teen van de langsdam aan de IJsselmeerzijde. Het ruimtebeslag aan de binnenzijde loopt tot en met het onderhoudspad aan de binnenzijde van de dijk. 

• Bij Meerdijk Midden (aansluitend op Meerdijk Noord tot zuidelijk van de Maxima-centrale) wordt de dijk traditioneel versterkt. Het maximale ruimtebeslag is circa 5 meter in het IJsselmeer (op waterlijn niveau) tot de kwelsloot aan de binnenzijde van de bestaande dijk. 

• Bij Meerdijk Zuid (aansluitend op Meerdijk Midden tot Flevo Marina) wordt een vooroever aangelegd met een sobere ecologische inrichting. De breedte van de vooroever varieert van 70 meter aan de noordzijde tot 50 meter bij de zuidzijde. Ook vinden werkzaamheden op de buitenberm van de bestaande dijk plaats. 

• Bij Baaidijk Midden wordt de buitenbekleding van de dijk versterkt en de teen rond NAP +0 meter overlaagd, waardoor het ruimtebeslag iets buiten het huidige dijkprofiel valt.

Het ruimtebeslag is in Figuur 3‑4 geïllustreerd. 

Figuur 3‑4: Overzicht van het ruimtebeslag van de Dijkversterking IJsselmeerdijk. 

Het geschetste referentieontwerp leidt tot de onderstaande te treffen permanente maatregelen. Hetgeen onder het kopje “Natuur” in hoofdstuk 6 is vermeld, geldt onverminderd.  

Vooroever

• De vooroever (vooroeverdam en grondlichaam) dient te bestaan uit een vastgesteld minimaal waterveiligheidsprofiel die te alle tijden geborgd dient te worden; 

• Het ruimtebeslag van de vooroeverversterking (vooroeverdam en het grondlichaam), dus zowel de breedte als de lengte van de vooroever liggen vast; 

• De vooroeverdam dient een kruinhoogte te hebben van minimaal NAP +0,5m en maximaal NAP +1,0m; 

• De vooroeverdam heeft openingen voor de uitwisseling van water en vissen; 

• De buitenkant van de vooroeverdam dient opgebouwd te worden met losse elementen (waterbouwsteen); 

• Het grondlichaam van de vooroever dient een toplaag te hebben van zand; 

• Er dient een rietkraag te ontwikkelen met een minimaal gemiddelde breedte van 12m; 

• De vooroever dient eenvoudig te kunnen worden beheerd en daardoor een beheerinfrastructuur te hebben; 

• Voor Meerdijk Noord dient het grondlichaam te bestaan uit een oplopend profiel; 

• De huidige dijkteen en zetsteen op het ondertalud van de dijk dienen in stand te blijven; 

• Het binnendijkse onderhoudspad voor Meerdijk Noord wordt versterkt met grasbetontegels op klei; 

• Het asfalt op de buitenberm/inspectiepad dient vervangen te worden voor nieuw waterbetonasfalt met een voorgeschreven dikte; 

• De huidige dijkbekleding boven de buitenberm dient golfklapbestendig gemaakt te worden tot NAP+2,7m, waarbij de groene dijktop behouden dient te blijven; 

• Onderhoudsbuffers van zand dienen zo te worden vormgegeven dat maximaal eens per 10jaar extra zand op de vooroever aangebracht mag worden; 

• De vooroeverdam dient binnen 5 jaar te worden gerealiseerd met een relatief strenge restzettingseis; 

• Het grondlichaam dient binnen 5jaar zo te worden gerealiseerd dat er na 5 jaar altijd wordt voldaan aan de waterveiligheidseisen, in een navolgende flexibele aanleg-/onderhoudsperiode dient de aannemer gericht (door monitoring) op te hogen zodat na 12 jaar aan een relatief strenge restzettingseis wordt voldaan.

Traditionele dijkversterking

• De geometrie van de dijkversterking (uitgezonderd de teenversterking bij Meerdijk-Midden) ligt vast; 

• De dijk dient te voldoen aan de waterveiligheidseisen, die specifiek zijn gemaakt in een toetskader waterveiligheid; 

• De dijkteen dient versterkt te worden met natuurlijke waterbouwsteen; 

• De dijk dient versterkt te worden binnen vastgestelde systeemgrenzen; 

• Nieuw zetsteen dient qua vorm en uitstaling aan te sluiten bij het huidige basalt; 

• Het asfalt op de buitenberm/inspectiepad dient vervangen te worden voor nieuw waterbetonasfalt met een voorgeschreven dikte; 

• De huidige dijkbekleding boven de buitenberm dient golfklapbestendig gemaakt te worden tot NAP+2,7m (Baaidijk) of NAP+3,0 (Meerdijk-Midden), waarbij de groene dijktop behouden dient te blijven.

4.1 Flexibiliteit in de uitwerking van het referentieontwerp

Het bij dit projectbesluit behorend referentieontwerp (paragraaf 3.1; hierna: Referentieontwerp) kan geheel of gedeeltelijk worden uitgewerkt tot een definitief ontwerp alsmede een uitvoeringsontwerp. Bij die verdere uitwerking en de realisatie van de dijkversterking mag worden afgeweken van het Referentieontwerp. De situering van iedere maatregel of voorziening kan ten opzichte van het Referentieontwerp afwijken met de volgende marges: twee meter naar weerszijden en een halve meter omhoog of omlaag.  

Daarenboven kan ten opzichte van het Referentieontwerp worden afgeweken ten aanzien van de volgende specifieke maatregelen en voorzieningen: Het ontwerp van de vooroeverdam, binnen de volgende randvoorwaarden:  

• a.

  Het ontwerp van de vooroeverdam, binnen de volgende randvoorwaarden: 

  • ○

    de hoogte van de dam ligt vast op 0,5m boven NAP (eindhoogte na zetting); 

  • ○

     het talud van de vooroeverdam is 1:2 of flauwer;  

  • ○

     de dam heeft een minimale kruinbreedte van 3m;  

  • ○

     de bekleding bestaat uit niet gebonden waterbouwsteen of betonelementen. 

• b.

  Het ontwerp van het vooroeverlichaam, waarbij ten behoeve van de waterveiligheid het talud van de vooroever bij Meerdijk Noord minimaal 1:20 is. 

• c.

  De ecologische inrichting van het vooroeverlichaam; 

• d.

  De inrichting van de beheerinfrastructuur voor het onderhoud van de waterkering, voor zover die is gelegen in de vooroever, en; 

• e.

  Het ontwerp van de traditionele dijkversterking (met uitzondering van de maatwerkvakken en de rustpunten), voor zover het gaat om het ontwerp van de dijkteen bij Meerdijk Midden, materialisatie van de dijkbekleding en het ontwerp van de golfkapbestendige bekleding op het boventalud.

4.2 Flexibiliteit in de uitvoering

Ten aanzien van de wijze van uitvoering van het project bestaat er flexibiliteit met betrekking tot de:  

• a.

  Uitvoeringsmethode, de aanvoer van bouwmateriaal (per as of per schip) mede daaronder begrepen; en 

• b.

  De locaties van tijdelijke maatregelen, zoals inrichting en gebruik tijdelijke werkgebieden, depot, loswal en bouwkeet. 

4.3 Randvoorwaarden voor flexibiliteit

De flexibiliteit zoals bedoeld in paragraaf 4.1 en 4.2 is slechts toelaatbaar indien die in overeenstemming is met de navolgende randvoorwaarden: 

• a.

  Het waterkerend vermogen van de waterkering is niet minder dan die in vergelijking met het Referentieontwerp alsmede wordt er voldaan aan de betreffende omgevingswaarde voor waterveiligheid primaire waterkeringen; 

• b.

  Het ruimtebeslag van permanente maatregelen mag de systeemgrenzen zoals weergegeven in het Referentieontwerp niet overschrijden (zie bijlage 4 bij de motivering); 

• c.

  Het ruimtebeslag van tijdelijke maatregelen mag de werkgrenzen zoals weergegeven in het Referentieontwerp niet overschrijden (zie bijlage 4 bij de motivering); 

• d.

  De milieueffecten zijn niet groter dan die zijn beschreven in de aan dit Projectbesluit ten grondslag liggende MER en passende beoordeling “Versterking IJsselmeerdijk” (zie bijlage 1 bij de motivering), en 

• e.

  Er wordt geen onevenredig afbreuk gedaan aan de gebruiksmogelijkheden van aangrenzende gronden en bouwwerken.

4.4 Maatvoering – wijziging in verband met archeologie

Het waterschap heeft uitgebreid onderzoek laten doen naar de archeologische waarden in het plangebied. Dit projectbesluit houdt rekening met de uitkomsten van dat onderzoek. Ondanks de verrichte onderzoeken is niet volledig uit te sluiten dat tijdens de uitvoering onverwachte vondsten worden gedaan. Gelet op de internationale afspraak om archeologische resten zoveel mogelijk insitu te behouden, behoudt het waterschap zich het recht voor dit projectbesluit zo nodig te wijzigen wat betreft de maatvoering, de ligging en de locatie van het waterstaatswerk IJsselmeerdijk met inachtneming van de volgende voorwaarden: 

• a.

  De afwijking dient om een archeologische vondst in situ te behouden; 

• b.

  Geen nadelige effecten voor derden optreden, anders dan al voorzien en onderzocht in dit plan; 

• c.

  De afwijking binnen de verworven gronden blijft; en 

• d.

  Daarmee geen afbreuk wordt gedaan aan de waterstaatkundige doelen en de uitgangspunten van dit projectbesluit.

In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de tijdelijke maatregelen. Voor een uitgebreidere beschrijving wordt verwezen naar hoofdstuk 7 in het document Motivering Projectbesluit.

5.1 Tijdelijke maatregelen algemeen

• 1.

  Aanleg van laadinfra stations.

• 2.

  Het naar het plangebied transporteren/aanvoeren van de voor de dijkversterking benodigde materiaal (zand, klei, steen) en materieel. 

• 3.

  Aanleg van een binnendijks werkterrein met bouwkeet. 

• 4.

  Aanleg van een buitendijks depot naast Flevokust met loswal. 

• 5.

  Aanleg van een loswal bij Houtribhoekstrand. 

• 6.

  Tijdelijke verkeersmaatregelen, inclusief de aanleg van tijdelijke verkeersroute voor de bereikbaarheid bij werkzaamheden aan de Meerdijk Midden. 

• 7.

  Verleggen kabels en leidingen.

Het buitendijkse depot en de loswallen zijn opgenomen in het plangebied. De locatie van een binnendijks werkterrein is nog niet bekend. De aannemer dient hiervoor de benodigde vergunningen en toestemmingen .aan te vragen.

5.2 Hoofdlijnen uitvoeringswijze vooroever

De hoofdlijnen van de uitvoering van het project met betrekking tot de vooroever, zijn als volgt:

• 1.

  Verstevigen van de bodem ter plekke van de vooroeverdam middels cunet, verticale drainage of voorbelasting.

• 2.

  Aanleg van de dam.

• 3.

  Aanleg van een vooroeverlichaam waarbij het lichaam gefaseerd opgehoogd wordt met zand.

• 4.

  Aanbrengen van de ecologische inrichting.

• 5.

  Daarnaast wordt over de gehele lengte waar de vooroeveroplossing komt, de golfoploopbekleding vervangen.

• 6.

  Op het binnendijkse traject bij Meerdijk Noord worden de klinkers vervangen door grasbetontegels op een kleilaag.

5.3 Hoofdlijnen uitvoeringswijze traditionele dijkversterking

Bij traject Meerdijk Midden, Baaidijk en de maatwerkvakken wordt de bestaande dijk verstevigd. De hoofdlijnen van de uitvoering van deze delen van het project is als volgt:

• 1.

  Versterken teenconstructie (Flevo Marina, Meerdijk Midden en Baaidijk Midden).

• 2.

  Versterken golfoploopbekleding (Meerdijk Midden, Baaidijk Midden, Maxima-centrale, Maatwerk Flevo Marina, Maatwerk Houtribhoekstrand, Baaidijk Zuid).

• 3.

  Vervangen zetsteen ondertalud (Meerdijk Midden en Baaidijk Midden).

• 4.

  Verhogen buitenberm, aanhelen zetsteen ondertalud (Meerdijk Midden, Baaidijk Midden, Maxima-centrale, Maatwerk Flevo Marina, Maatwerk Houtribhoekstrand, Baaidijk Zuid).

• 5.

  Verwijderen asfalt op de buitenberm en aanbrengen waterbouwasfalt (Meerdijk Midden, Baaidijk Midden, Maxima-centrale, Maatwerk Flevo Marina, Maatwerk Houtribhoekstrand, Baaidijk Zuid).

• 6.

  Ophogen groene dijk (Meerdijk Midden).

• 7.

  Inzaaien (Meerdijk Midden, Baaidijk Midden, Maxima-centrale, Maatwerkvak Flevo Marina, Maatwerkvak Houtribhoekstrand, Baaidijk Zuid).

projectgebied

/join/id/regdata/ws0650/2025/locatiegroep_7c85dbfad45147a9b46b4b60092dfecb/nld@2025‑04‑09;1

systeemgrenzen

/join/id/regdata/ws0650/2025/locatiegroep_b53589d4635742f1b193c8953ee43cae/nld@2025‑04‑09;1