Openstellingsbesluit subsidie Gezond voedselsysteem

Ondertekening

Toelichting

Zuid-Holland scoort landelijk het laagst als het gaat om levensverwachting in goed ervaren gezondheid. Dit brengt naast persoonlijk leed ook hoge maatschappelijke kosten met zich mee. Omdat gezondheid de optelsom van verschillende factoren is, hebben veel partijen een rol bij het creëren van een gezonde samenleving. Ook de Provincie Zuid-Holland kan vanuit haar taken een bijdrage leveren aan een gezonde samenleving. De provincie wil bijdragen aan de gezondheid van haar inwoners en gezondheidsverschillen verkleinen. Om die reden werkt de provincie aan het ‘Programma Gezondheid en Welzijn’. Het programma is opgebouwd uit drie programmalijnen:

• 1.

  Gezonde leefomgeving. In samenspraak met gemeenten en andere partijen dragen we bij aan het realiseren van een leefomgeving die ontmoeting en een gezonde leefstijl ondersteunt.

• 2.

  Voedsel. Met portefeuilles als landbouw, tuinbouw en circulair kan de provincie een positieve bijdrage leveren aan een gezonde voedselomgeving.

• 3.

  Kennisinfrastructuur. De provincie verbindt kennis vanuit verschillende partners, zodat deze benut kan worden voor de gezondheid van inwoners in Zuid-Holland.

Binnen de programmalijn Voedsel is de ambitie dat inwoners zichzelf gezond eten. Gezonde voeding is een belangrijk element van een gezonde leefstijl. Overconsumptie van ongezonde voeding is oorzaak van overgewicht. Dit kan leiden tot ziekten zoals diabetes, kanker en hart- en vaatziekten. Naast individueel lijden leidt dit tot hoge ziektekosten en kosten als gevolg van verzuim. In Zuid-Holland heeft meer dan de helft van de volwassenen en bijna 1 op de 7 kinderen overgewicht. Het RIVM verwacht dat dit zal doorstijgen naar 62% in 2040 bij ongewijzigd beleid. Een ongezond voedingspatroon ontstaat door een combinatie van individuele keuzes en de voedselomgeving, waar de ongezonde keuze vaak de makkelijkste keuze is. Veel partijen, zoals gemeenten, artsen en het onderwijs hebben een rol in het bijdragen aan een gezonder voedingspatroon. De provincie Zuid-Holland streeft naar een voedselomgeving waarin de gezonde keuze de makkelijke en betaalbare keuze is. Hiertoe werkt provincie Zuid-Holland samen met diverse partners aan een gezonde voedselomgeving, een gezond voedselaanbod en voedseleducatie. Ook is er aandacht voor voedselverspilling.

Kennis over gezond voedsel, een gezonde eetcultuur en toegang tot gezond voedsel zijn cruciaal voor een gezond Zuid-Holland. Een gezonde voedselomgeving en het beschikken over voedselvaardigheden kunnen bijdragen aan gezonde voedselkeuzes en bewustzijn over ons voedselsysteem. Om kansen te verzilveren voor een gezonder voedselsysteem, is samenwerking met een groot aantal partijen van belang. De provincie speelt hierin een verbindende en stimulerende rol door initiatieven te ondersteunen en samenwerkingen te faciliteren. Bottom-up initiatieven kunnen de verbinding tussen mensen en hun voedsel versterken, zodat we weten wat we eten en gezond voedsel toegankelijk maken voor iedereen. Verschillende sociale vraagstukken kunnen hier samenkomen. Met deze subsidieregeling zet de provincie Zuid-Holland in op de gezonde keuze de makkelijke, betaalbare en sociaal wenselijke keuze maken door het faciliteren van initiatieven, activiteiten en projecten in Zuid-Holland rondom de thema’s gezonde voedselomgeving, voedseleducatie en voedselverspilling. Bovendien kan het de betrokkenheid van burgers bij het provinciale beleid vergroten, bijvoorbeeld door realisatie van eetbaar groen, stadslandbouw, oogst- en streekmarkten, gemeenschapkeukens of andere typen voedselinitiatieven, zodat meer mensen zich verbonden voelen met zijn/haar voedsel(producent) en/of regio. De provincie wil graag voor drie soorten initiatieven subsidie verlenen:

• •

  Voedseleducatie in het voortgezet onderwijs, het middelbaar beroepsonderwijs, het (voortgezet) speciaal onderwijs en praktijkonderwijs. Er wordt op dit moment op het basisonderwijs al regelmatig aandacht gegeven aan voedsel en voedseleducatie. Op het voortgezet onderwijs, het middelbaar beroepsonderwijs, het (voortgezet) speciaal onderwijs en praktijkonderwijs is daarvoor minder aandacht, terwijl het hier een leeftijdsgroep betreft die juist zelf keuzes gaat maken. Het betreft hier bovendien vaak onderwijsinstellingen met een bovenlokaal of regionaal karakter. Om die reden subsidieert de provincie initiatieven die gericht zijn op het organiseren van voedseleducatie en/of voedselvaardigheden in het voortgezet onderwijs, het middelbaar beroepsonderwijs, het (voortgezet) speciaal onderwijs en praktijkonderwijs. Het doel van deze activiteiten is om leerlingen met structureel voedselonderwijs en een gezonde voedselomgeving op scholen te leren over het effect van gezonde voeding en het aanleren van voedselvaardigheden.

• •

  Sociale voedselinitiatieven kunnen aandacht voor gezonde voeding verbinden met andere sociale vraagstukken – zoals bestrijding van eenzaamheid, eetbaar groen in de omgeving, minder voedselverspilling en educatie. Het gaat daarbij om activiteiten die deze initiatieven voor langere tijd mogelijk maken.

• •

  Initiatieven gericht op het tegengaan of de vermindering van voedselverspilling. Veel gezond voedsel wordt verspild. Initiatieven die voedselverspilling tegengaan kunnen een beroep doen op subsidie, zodat gezond eten gegeten wordt en niet verspild.