Regeling van Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Brabant van 18 maart 2025, houdende regels omtrent het verstrekken van bijdragen voor het verrichten van haalbaarheidsstudies naar het oprichten van energiehubs (Bijdrageregeling haalbaarheidsstudies energiehubs Noord-Brabant)

Ondertekening

Bijlage 1 behorende bij artikel 1, artikel 3 en artikel 8 van de Bijdrageregeling haalbaarheidsstudies energiehubs Noord-Brabant

Lijst Bedrijventerreinen voor haalbaarheidsstudies energiehub

Bijlage 2 behorende bij artikel 10 van de Bijdrageregeling haalbaarheidsstudies energiehubs Noord-Brabant

Format Eindrapportage haalbaarheidsstudie Brabantse energiehub

0. Titelblad eindrapportage

• -

  Titel inclusief naam en afbeelding van bedrijventerrein

• -

  Gemeente

• -

  Betrokken bedrijfsleven en/of parkmanagement

• -

  Contactpersoon bij Enexis

Management summary

1. Inleiding

Herhaling Visie en Doelen.

2. Verantwoording uitgevoerde werkstappen

Welke werkstappen zijn er gezet?

Maak aannemelijk dat de stappen ‘initiatief & inzicht’, ‘verkennen’ en ‘analyse’ uit het Stappenplan voor Energiehubs van Netbeheer Nederland volledig zijn gezet.

3. Uitkomsten

3.1 Bespreking (ontwikkeling in) samenwerking op bedrijventerrein

3.2 Bespreking energiehuishouding

• -

  Energiegebruik op het terrein nu (diverse partijen)

• -

  Energiegebruik over 15 jaar (diverse partijen)

• -

  Aanwezige of gewenste assets met betrekking tot decentrale energieopwek en opslag

• -

  Aanwezigheid van en mogelijkheid voor een energiemanagement systeem

• -

  Relevante overige externe energieontwikkelingen (bv warmtenet, waterstof, elektrisch rijden, windmolens)

3.3 Stand van zaken netschaarste en nettopologie

• -

  Stand van zaken van de wachtlijsten voor transportcapaciteit bij Enexis, en op welke termijn via netuitbereidingen verwacht kan worden wanneer meer transportcapaciteit beschikbaar komt;

• -

  Nettopologie ter plekke en wie met wie kan samenwerken in een energiehub

4. Eerste ontwerp van de energiehub

• -

  Hoe ziet de energiehub eruit die jullie in volgende fasen verder zouden willen uitwerken?

• -

  Welke alternatieve scenario’s hebben jullie overwogen voor de komende 15 jaar?

• -

  Hoe zou een mogelijke groeistrategie van een energiehub eruit kunnen zien de komende 15 jaar?

• -

  Hoe zou de business case van de energiehub eruit kunnen zien? (Tip: win hierover advies bij de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij).

4. Conclusies

• -

  Is er een aantrekkelijke energiehub voorstel ontwikkeld?

• -

  Wat zijn de kosten/baten van deelname aan een energiehub per individuele deelnemer?

• -

  Is het voorstel voor een energiehub gedeeld met Enexis? Welk advies geeft Enexis met betrekking tot de kansrijkheid van een Groeps Transport Overeenkomst (GTO)?

• -

  Welke risico’s worden voorzien met betrekking tot de doorontwikkeling van een energiehub? Hoe zijn deze te mitigeren?

• -

  Welke overige randvoorwaarden moeten nog verder worden ingevuld? Bijvoorbeeld, contracten, aantrekken financiers, personele capaciteit, aanschaf batterijen

5. Reflectie

Terugblik hoofdaanvragers (gemeente, bedrijven, eventueel parkmanagement) en de eventuele partijen die betrokken gaan zijn bij een vervolg (free format):

• -

  Hoe zinvol was dit traject?

• -

  Zijn aanvragers van plan verder door te gaan met het opzetten van een energiehub?

• -

  Op welke wijze wordt een vervolg aan deze haalbaarheidsstudie gegeven. Gaan jullie verder op het ingeslagen pad?

• -

  Welke vragen of suggesties willen jullie meegeven aan provincie, gemeente of Enexis?

Bijlagen:

Projectvoorstel uit de aanvraag

Toelichting behorende bij de Bijdrageregeling haalbaarheidsstudies energiehubs Noord-Brabant

I. Algemeen

In het Nationaal Plan Energiesysteem NPE van de Rijksoverheid is aangekondigd, dat het energiesysteem van de toekomst zowel centraal als decentraal wordt georganiseerd. Om die reden zet de Rijksoverheid in op het stimuleren van slimme decentrale energiesystemen. Aan provincies is gevraagd, het stimuleren van lokale en regionale energiehubs in de eigen regio te bevorderen, en de uitvoering hiervan ter hand te nemen via een Uitvoeringsprogramma per provincie.

In het Uitvoeringsprogramma Stimulering Brabantse Energiehubs geeft de provincie uitvoering aan haar ambitie om in Brabant de totstandkoming van lokale en regionale energiehubs te versnellen. Deze energiehubs worden enerzijds bevorderd om op korte termijn meer ruimte op het stroomnet te creëren door de mogelijkheden van het huidige stroomnet beter te benutten. Anderzijds kunnen energiehubs zich ontwikkelen naar cruciale lokale en regionale bouwstenen voor het energiesysteem van de toekomst, waar decentraal energie wordt opgewekt, opgeslagen en gebruikt en waar geschakeld kan worden tussen verschillende vormen van energie, zoals elektriciteit, warmte, waterstof en (groene) gassen.

Voor de ontwikkeling van energiehubs worden 5 fasen onderscheiden. 0. Pre-initiatie, gericht op verduurzamingsmaatregelen per bedrijf, het vaststellen van kansrijke locaties en het bevorderen van de organisatiegraad op een bedrijventerrein; Fase 1. Haalbaarheid/initiatieffase. Samenstellen projectorganisatie, uitvoeren van energiescans, coalitievorming en het verzamelen van basisinformatie; Fase 2. Ontwikkel- en ontwerpfase. Hier gaat het om schetsontwerp, het bestuderen van verschillende scenario’s voor de ontwikkeling van de hub en het maken van een keuze voor de inrichting van de hub. Fase 2 eindigt in een go/no go moment voor de energiehub, en eventueel in het ondertekenen van intentieverklaringen en/of contracten tussen netbeheerder en de groep. Fase 3 betreft het definitief ontwerp, de bouw en uitvoering, vergunningen en het afsluiten van contracten. Fase 4. Betreft beheer, onderhoud, optimalisatie en doorontwikkeling van de energiehub.

De ontwikkeling van energiehubs in Brabant bevindt zich momenteel nog in de pioniersfase: op dit moment zijn er nog nauwelijks succesvolle energiehubs gerealiseerd. In het Uitvoeringsprogramma Stimulering Brabantse Energiehub wordt daarom als eerste gestart met het onderzoeken van de haalbaarheid van energiehubs op een aantal goed geselecteerde plaatsen in Brabant (fase 1 in bovenstaande ontwikkelingsfasen).

In deze Bijdrageregeling haalbaarheid energiehubs Noord-Brabant zijn er 20 bedrijventerreinen geselecteerd waar de ontwikkeling van een energiehub volgens de geraadpleegde databronnen de grootste toegevoegde waarde zou kunnen hebben in termen van lokale urgentie met betrekking tot netcongestie, CO2 reductie potentie, en de realiseerbaarheid van een energiehub. Of een energiehub op de voorgestelde plaatsen ook daadwerkelijk realiseerbaar is, is daarbij onzeker. Dit hangt onder meer af van de nettopologie ter plaatse, de bereidheid of mogelijkheid tot samenwerking op het bedrijventerrein op energievraagstukken, maar ook de financiële en juridische factoren die een rol spelen. Met deze bijdrageregeling wordt ingezet op het daadwerkelijk en specifiek op een aantal terreinen verkennen of een energiehub realiseerbaar en wenselijk is.

Voor de geselecteerde terreinen stelt de provincie per bedrijventerrein een bedrag ter beschikking van maximaal 60.000 euro voor het uitvoeren van een haalbaarheidsstudie naar de mogelijkheid van een energiehub op deze locatie. In de voorgestelde werkwijze voor lokale partijen sluit de provincie aan bij het Stappenplan voor Energiehubs die momenteel wordt ontwikkeld door Netbeheer Nederland. Specifiek richt deze haalbaarheidsregeling zich op de stappen ‘initiatief en inzicht’, ‘verkennen’ en ‘analyse’.

Deze bijdrageregeling haalbaarheidsstudies energiehubs Noord-Brabant wordt vervolgd met een later in 2025 open te stellen subsidieregeling voor de doorontwikkeling (fase 2) van Brabantse energiehubs. Deze subsidieregeling richt zich op die bedrijventerreinen die de haalbaarheidsstudie al achter de rug hebben, en die zich richten op de fasen ‘criteria’ en ‘ontwerp’ uit het Stappenplan van de netbeheerders. De regeling is gebaseerd op cofinanciering door de regionale partners (gemeente en private partners) en staat open voor bedrijventerreinen waarbij aan de ‘startvereisten’ van een uitgevoerde haalbaarheidsstudie en een positief advies vanuit de regionale netbeheerder wordt voldaan.

Juridisch

Deze bijdrageregeling is vastgesteld op grond van de Algemene bijdrageverordening Noord-Brabant (Abv). Dit betekent dat een aantal aspecten van de verstrekking van de bijdrage niet in de bijdrageregeling zijn vastgelegd, maar in de Abv. In de Abv staat onder meer wat de beslistermijnen zijn voor Gedeputeerde Staten en algemene verplichtingen voor de bijdrageontvanger, zoals de meldingsplicht. Voor een goed begrip van deze bijdrageregeling is dus bestudering van de Abv noodzakelijk.

Meldingsplicht

Artikel 10 van de Abv verplicht de bijdrageontvanger om alle ontwikkelingen die van invloed kunnen zijn op de hoogte van de bijdrage te melden. Hierbij wordt uitgegaan van de voorwaarden en verplichtingen die aan de bijdrage zijn gesteld. De bijdrageontvanger doet onverwijld melding aan Gedeputeerde Staten. Gedeputeerde Staten kunnen hierop naar bevind van zaken handelen. Een dergelijke melding kan leiden tot het intrekken of wijzigen van de bijdrageverlening, het opschorten van voorschotten of het aanpassen van verplichtingen of het lager of zelfs op nihil vaststellen van de bijdrage. De meldingsplicht geldt gedurende het hele proces van bijdrageverstrekking, dus vanaf de bijdrageverlening tot aan de bijdragevaststelling. Indien er geen melding is gedaan en pas bij een aanvraag voor vaststelling of bij een steekproef blijkt dat er wel een melding gedaan had moeten worden, kan dit leiden tot volledige terugvordering inclusief wettelijke rente. In geval van misbruik wordt dit geregistreerd.

II. Artikelsgewijs

Artikel 1 Begripsbepalingen

• c.

  E nergiehub

• Een energiehub is een decentraal slim gestuurd energiesysteem waar vraag en aanbod van energie tussen ten minste 5 partijen op elkaar worden afgestemd. Waar mogelijk wordt de energiehub aangevuld met energieopslag en conversie tussen energiedragers, ten einde energiekosten te verlagen of het elektriciteitsnet efficiënter te benutten Het doel van het oprichten van een energiehub is dat er meer elektriciteit geconsumeerd kan worden door nieuwe en bestaande bedrijven. Hierbij delen meerdere partijen één collectieve (virtuele) netaansluiting en sluiten hiertoe een groepscontract af met de netbeheerder.

Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant,

de voorzitter,

mr. I.R. Adema

de secretaris,

drs. G.H.E. Derks MPA