Besluit van de burgemeester van de gemeente Nissewaard tot aanwijzing van gebieden waar de politie bagage, tassen, vervoermiddelen of kleding op wapens of munitie mag onderzoeken (Aanwijzingsbesluit veiligheidsrisicogebieden Nissewaard 16 maart 2025 tot en met 15 maart 2026)

Ondertekening

Bijlage 1: Kaart Veiligheidsrisicogebieden

Bijlage 2

Aanleiding preventief fouilleren Nissewaard

Als gevolg van een toename van geweldsincidenten eind 2019, waarbij vooral jongeren messen gebruiken om conflicten op te lossen, heeft de burgemeester in overleg met de politie en het Openbaar Ministerie, gebieden aangewezen als veiligheidsrisicogebied. Binnen deze gebieden mag de politie een ieder a-selectief fouilleren. Dit ter aanvulling op een pakket aan maatregelen wat de politie samen met de gemeente heeft opgesteld. Vier gebieden in Spijkenisse, voornamelijk rond de metrostations en het centrum, zijn aangewezen als veiligheidsrisicogebied (zoals bedoeld in artikel 2:76 van de Algemeen plaatselijke verordening Nissewaard).

Advies politie

De Teamchef van het politie-basisteam Nissewaard heeft van het afgelopen jaar de resultaten van het preventief fouilleren besproken in de Driehoek van 11 maart 2025. Ook in het afgelopen jaar zijn er toch een aantal incidenten in Spijkenisse geweest, waarbij messen en wapens zijn gebruikt. Met deze gegevens, het voortduren van zorgen van onveiligheid, concludeert de politie dat het preventief fouilleren een noodzakelijk en bewezen middel is om wapens van straat te krijgen en te continueren.

Aanwijzing veiligheidsrisicogebieden

Sinds september 2019 vonden een aantal geweldsincidenten plaats in de gemeente Nissewaard. Voornamelijk jongeren maar ook tieners waren hierbij betrokken. Hierbij werden veelal ook wapens (messen) gebruikt, met een aantal (zwaar) gewonden als gevolg. Deze geweldsincidenten zorgden voor maatschappelijke onrust en een grote mate van onveiligheid. De burgemeester heeft daarom na overleg in de Driehoek met de Officier van Justitie en de Teamchef van het politie-basisteam Nissewaard besloten een aantal gebieden in Spijkenisse aan te wijzen als veiligheidsrisicogebieden. Het politiebasisteam Nissewaard vraagt, na overleg met de Officier van Justitie, de aangewezen veiligheidsrisicogebieden te verlengen tot en met 15 maart 2026.

Procedure fouilleeracties

In de door de burgemeester aangewezen veiligheidsrisicogebieden kan de Officier van Justitie een bevel geven voor de daadwerkelijke fouilleeracties. Deze worden door de politie aangevraagd. Op die fouilleeracties zijn de artikelen 50, derde lid (onderzoek bagage en tassen), 51, derde lid (vervoermiddelen), en 52, derde lid (kleding) van de Wet wapens en munitie van toepassing.

Op grond van het bevel van de officier kan de politie in het gebied, inclusief voor het publiek toegankelijke gebouwen en plekken, een ieders kleding fouilleren op wapens of munitie. Het is ook mogelijk vervoermiddelen te doorzoeken en te vorderen dat bagage en tassen (‘verpakkingen’) die men bij zich draagt worden geopend. Er is geen concrete verdenking noodzakelijk om tot fouillering over te gaan. Preventief fouilleren is een controlemiddel en wordt a-select ingezet.

Doelstelling preventief fouilleren

Preventief fouilleren is volgens het wetsartikel (artikel 151b gemeentewet) een instrument om te voorkomen dat er wapens in een bepaald gebied aanwezig zijn. Door de publiekelijke bekendmaking van de veiligheidsrisicogebieden worden mensen ertoe bewogen geen wapens bij zich te dragen. Hierdoor is men dus op de hoogte van deze maatregel en ook dat men gefouilleerd kan worden. De preventief fouilleer acties zorgen ervoor dat er minder wapens op straat zijn en dat het veiligheidsgevoel in de openbare ruimte wordt hersteld.

Voor eenieder is het verplicht het bevel tot preventief fouilleren op te volgen. Dit betekent dat er wordt afgeweken van het gangbare uitgangspunt dat burgers slechts bij verdenking in de zin van artikel 27 Wetboek van Strafvordering opsporingshandelingen moeten toestaan. Als er verboden wapens worden aangetroffen geldt de reguliere vervolging op basis van de Wet wapens en munitie.

Constateringen politie

Landelijk is veel aandacht voor incidenten met jonge daders waarbij (steek)wapens zijn gebruikt. Dit fenomeen is zorgelijk ook omdat steeds meer jongeren zich bewapenen met messen. Zogenaamde drill-rap, overgekomen uit de Verenigde Staten en later het Verenigd Konikrijk, lijkt hierin een aanzienlijke rol te hebben. Het "shanken" of te wel het steken van iemand met een geïmproviseerd wapen, is hier een uitvloeisel van.

De politie ziet vervolgens dat het dragen van gezichtsbedekkende kleding onder jongeren een nieuw fenomeen aan het worden is. Dit is terug te zien in filmpjes op de veel gebruikte sociale mediakanalen, die onder jongeren populair zijn. Dit zorgt voor razendsnelle verspreiding van informatie onder jongeren binnen de gemeente Nissewaard. Hierin worden berovingen, vecht- en zelfs steekpartijen aangekondigd.

Ondanks de gefocuste inzet op de veiligheidsproblematiek en veiligheidsbeleving de afgelopen periode blijven de aangewezen veiligheidsrisicogebieden kwetsbaar. Sinds de zomer van 2019 tot heden vinden er binnen gemeente Nissewaard incidenten plaats die te relateren zijn aan bovenstaande problematiek. Deze incidenten hebben geleid tot een "angstcultuur" onder de jongeren van Nissewaard, met als gevolg dat steeds meer jongeren een (steek-/vuur)wapen bij zich dragen.

Voornamelijk in de gebieden rondom de metrostations en de winkelcentra binnen Nissewaard staat de veiligheid onder druk. De concentratie van hangjeugd en de hierboven beschreven angstcultuur maken dat er in deze gebieden bovengemiddeld veel straatroven en onenigheden plaatsvinden, waarbij sprake is van wapenbezit en/of gebruik.

Daarnaast maakt de politie zich nog steeds zorgen over de ernst van de steek- en vuurwapen-gerelateerde geweldsincidenten, die veelal worden gepleegd door verdachten van zeer jonge leeftijd en/óf gerelateerd zijn aan georganiseerde criminaliteit vanuit het drugsmilieu.

Ontwikkelingen

Het politie basisteam ziet het preventief fouilleren als noodzakelijk instrument om snel en zichtbaar op te kunnen treden naar aanleiding van incidenten en delicten die de openbare orde ernstig verstoren. Naast het toepassen van preventief fouilleren heeft de politie de volgende maatregelen ingezet:

• •

  extra focus op de thema’s jeugd, ondermijning, zorg & veiligheid vanuit het basisteam;

• •

  verschillende preventieve maatregelen jegens personen/jongeren die dreigen af te glijden naar de criminaliteit, in nauwe samenwerking met ketenpartners alsmede op persoon gericht fouilleren;

• •

  vast cameratoezicht in de gebieden;

• •

  aanwezigheid van politie op hotspots;

• •

  aanpak van drugshandel, -productie en -gebruik in woningen/panden d.m.v. bestuursdwang op grond van artikel 13b Opiumwet (burgemeesterssluiting /bestuurlijke waarschuwing);

• •

  aanpak van excessieve geweldsincidenten gericht op panden in de vorm van bestuursdwang op grond van artikel 175 Gemeentewet (spoedsluitingen) juncto 147a Gemeentewet;

• •

  diverse rechercheonderzoeken;

• •

  het houden van (gerichte) drugsacties.

Standpunt Openbaar Ministerie

De gebieds-Officier van Justitie heeft het advies van het politiebasisteam Nissewaard besproken. De Officier blijft kritisch op de inzet van het middel preventief fouilleren. Het zorgt voor een forse impact op de persoonlijke levenssfeer. Echter staat de waarborging van de veiligheid van de inwoners van Nissewaard voorop welke het rechtvaardigt gebruik te maken van bevoegdheden. Ook bij het Openbaar Ministerie zijn er zorgen over de steeds meer jonge aangehouden verdachten rond excessief geweld.

Op basis van de rapportage van de politie blijkt wel dat er minder wapens tijdens de controles worden aangetroffen, wat een positief signaal is. Mede gelet op de aankomende drukke periode bij de politie is het Openbaar Ministerie akkoord met het verlengen van de veiligheidsrisicogebieden met een jaar. Met de toezegging het komende jaar andere mogelijkheden (alternatieven) te verkennen, samen met de politie en de gemeente.

Waarborging a-selectie

Bij meerdere gemeenten zijn vragen gesteld over de a-selectiviteit van het preventief fouilleren. Mede daarom heeft het politie basisteam besloten een extra controlemechanisme/waarborg ingesteld. Tijdens het preventief fouilleren is er altijd een functionaris aanwezig die belast is met controlerend toezicht. Deze functionaris voert zelf geen fouilleringen uit maar houdt toezicht op de veiligheid, de methode van selectie (aselectief) en de bejegening.

Conclusie

In de Driehoek van 11 maart 2025 is geconcludeerd dat het preventief fouilleren met een jaar wordt verleng, vanwege:

• •

  dat in de periode van september 2019 tot en met maart 2025 ernstige geweldsincidenten in de gemeente Nissewaard, en specifiek in Spijkenisse, hebben plaatsgevonden;

• •

  dat zich een aantal incidenten hebben voorgedaan in de periode maart 2024 tot en met februari 2025;

• •

  dat er nog steeds sprake is van een hoog aantal straatroven ten opzichte van 2019;

• •

  dat het aantal mishandelingen is gestegen waarbij er een toename is in de intensiteit van het toegepaste geweld;

• •

  de omstandigheid dat, ondanks alle genomen maatregelen, de (gewapende) geweldsdelicten nog steeds te vaak voorkomen;

• •

  de omstandigheid dat de politie ook in de afgelopen periode meerdere wapens heeft aangetroffen en er blijkbaar nog steeds wapens in de aangewezen gebieden voorhanden zijn;

• •

  dat bij de aanpak van ondermijning blijkt dat ook daar wapenbezit een rol speelt;

• •

  dat de verharding van de criminaliteit toeneemt. Inzet van excessief geweld wordt niet geschuwd;

• •

  dat door de toename van het excessieve geweld in de regio en ook in Nissewaard het noodzakelijk is dat de burgemeester maatregelen treft;

• •

  dat het gebruik van excessief geweld door criminelen de openbare orde ernstig verstoort en hierdoor de openbare orde en veiligheid ernstig schaadt;

• •

  dat de burgemeester de bevoegdheid heeft om bij verstoring van de openbare orde door de aanwezigheid van wapens, dan wel bij ernstige vrees voor het ontstaan daarvan, gebieden aan te wijzen als veiligheidsrisicogebied en op die manier de officier van justitie in staat te stellen in die gebieden de controlebevoegdheden als bedoeld in de artikelen 50, 51 en 52 van de Wet wapens en munitie te doen gelasten;

• •

  dat de met dit besluit te dienen belangen van handhaving van de openbare veiligheid, het voorkomen van wanordelijkheden en van strafbare feiten en de bescherming van de gezondheid in het onderhavige geval worden geacht zwaarder te wegen dan het individuele belang van inwoners onder meer voor wat betreft de bescherming van de persoonlijke levenssfeer;

• •

  dat zich in de aan te wijzen veiligheidsrisicogebieden in de afgelopen maanden meerdere geweldsincidenten hebben voorgedaan waarbij minderjarige jongeren als dader of slachtoffer betrokken waren en waarbij messen en andere (steek)wapens werden gebruikt, zodat de aanwijzing van die gebieden als veiligheidsrisicogebied nodig is om de openbare orde en veiligheid aldaar te kunnen herstellen en waarborgen;

• •

  dat de aanwijzing van de veiligheidsrisicogebieden tijdelijk zal zijn en wel voor de duur van een jaar;

• •

  dat deze periode nodig wordt geacht om herhaald en regelmatig gebruik te kunnen maken van de door de aanwijzing van de veiligheidsrisicogebieden verkregen bevoegdheden om de openbare orde en veiligheid te kunnen herstellen;

• •

  dat het huidige geldende Aanwijzingsbesluit veiligheidsrisicogebieden Nissewaard geldt tot en met 15 maart 2025 en dat het noodzakelijk is dat de aanwijzing met een jaar wordt verlengd tot en met 15 maart 2026.

Cijfers misdrijven 2019 t/m 2024 gemeente Nissewaard

Bron: https://data.politie.nl/#/Politie/nl/dataset/47013NED/table?dl=B7969

Informatie m.b.t. misdrijven (definities):

https://www.politie.nl/binaries/content/assets/politie/onderwerpen/data.politie.nl/definities-criminaliteitscijfers.pdf

Nadere toelichting 1.4.2. Moord, doodslag

Onder deze categorie vallen nog andere feiten die de politie onder bepaalde codes registreert. Dit zijn doodslag/moord, euthanasie, overige misdrijven tegen het leven, illegale abortus en behulpzaam bij zelfmoord. Poging tot doodslag hoort ook bij deze feitcode. Bij huiselijk geweld wordt deze feitcode gebruikt als er sprake is van grof fysiek geweld, wat gezien kan worden als poging tot doodslag. Of een uit de hand gelopen overval waarbij geweld is gebruikt.