Uitvoeringsprogramma Cultuurnota 2025-2028

Geldend van 05-03-2025 t/m heden

Intitulé

Uitvoeringsprogramma Cultuurnota 2025-2028

Kunst en cultuur, verweven tot in de kern

Aanleiding

In november 2024 stelde de gemeenteraad de Cultuurnota 2025-2028 vast. Dit uitvoeringsprogramma is de uitwerking van de nota. Hierin staat hoe we de komende vier jaar uitvoering geven aan de speerpunten en ambities uit de nota. Dit doen we met bestaande activiteiten en een aantal nieuwe activiteiten waarvoor incidenteel budget is opgenomen in de begroting 2025 (vetgedrukte activiteiten in de tabel). De rol van de gemeente ligt in het aanjagen en faciliteren daarvan.

Speerpunt 1: Onze culturele infrastructuur bestendigen en waar mogelijk versterken

Stabiele en toekomstbestendige basis voor lokale culturele infrastructuur

Omschrijving

Wanneer

Wie voert uit

Verzorgen van onderwijs op het gebied van muziek, dans en overige uitingen op het gebied van kunst en cultuur

Lokale basis infrastructuur

Doorlopend

Boogie Woogie

Exploiteren van een schouwburg met als doel het organiseren van culturele en andere activiteiten en bevordering belangstelling podiumkunsten

Lokale basis infrastructuur

Doorlopend

Theater de Storm

Bieden van een kennis- en informatievoorziening die aansluit op de behoeften van inwoners en aanbieden van boekencollectie, ontwikkeling en educatie (bv taaltraining), stimuleren van lezen, ontmoeting en debat organiseren, kennismaken met kunst en cultuur

Lokale basis infrastructuur

Doorlopend

Bibliotheek Oost-Achterhoek

Erfgoed van Piet Mondriaan bewaken en ontsluiten d.m.v. tentoonstellingen, (educatie) activiteiten en evenementen

Lokale basis infrastructuur

Doorlopend

Villa Mondriaan

Het beheren van de collectie en bewaken van het geheugen van Winterswijk

Lokale basis infrastructuur

Doorlopend

Vereniging Het Museum

Groot noodzakelijk onderhoud aan panden

Theater de Storm en Boogie Woogie

Op basis van aanvragen van Theater de Storm en Boogie Woogie en besluitvorming college / raad, onderhoud aan panden via aanwending bestemmingsreserve In standhouding voorzieningen

2025

Theater de Storm en Boogie Woogie

Lobby voeren voor stevige basis voor kunst en cultuur

Belang van kunst en cultuur en Kaderwet Cultuur onder aandacht brengen bij Provincie en Rijk via Cultuurregio Achterhoek en lobby voor bovenlokale voorzieningen in de regio voeren via Achterhoek Ambassadeurs

Doorlopend

Achterhoekse gemeenten

Lokale alternatieve financieringsbronnen stimuleren

Een proces om te komen tot een lokaal cultuurfonds faciliteren, met als doel om toekomstige investeringen in ons culturele voorzieningenniveau mogelijk te maken

Doorlopend

Gemeente

Lokale culturele infrastructuur borgen en versterken met de kracht van regionale samenwerking

Omschrijving

Wanneer

Wie

Cultuur- en Erfgoedakkoord Achterhoek sluiten

Bestuurlijke afspraken over regionale culturele infrastructuur voor een stevigere samenwerking op het gebied van kunst, cultuur en erfgoed en aanpalende domeinen

Q3 2025

Achterhoekse gemeenten

Aanvragen subsidieregelingen bij Provincie Gelderland:

  • -

    Cultuur- en Erfgoedpact 2025 - 2027

  • -

    Regionale culturele infrastructuur 2025 – 2027 (€ 200.000 per regio per jaar)

Financiële middelen verwerven om met regio Achterhoek in te zetten op projecten op het gebied van kunst, cultuur en erfgoed en het verstevigen van de regionale culturele infrastructuur

Q1 2025

Achterhoekse gemeenten

Convenant Landsdeel Oost 2025 - 2028 sluiten

Gezamenlijke afspraken over kunst en cultuur in oost-Nederland over onderwerpen als cultuureducatie en -participatie met Cultuurregio’s, Provincies Gelderland en Overijssel en het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap

Q1 2025

Achterhoekse gemeenten, provincies Gelderland en Overijssel en OC&W

Gezamenlijk een beleidsplan voor de bibliotheek opstellen voor de periode 2025-2029

In 2025 gaat de nieuwe Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen in. Hierin staat dat bibliotheken een gemeentelijk beleidsplan moeten opstellen. Gemeente Winterswijk gaat dit plan (deels) samen opstellen met gemeenten Berkelland, Oost Gelre en bibliotheek Oost-Achterhoek. De wet gaat in routing naar de Tweede Kamer in Q1, het is echter ook nog wachten op de Algemene maatregel van Bestuur, waarin nadere regels komen te staan over de inhoud van het beleidsplan. Zodra de Algemene maatregel van Bestuur is gepubliceerd zal het beleidsplan voor de bibliotheek worden vastgesteld door het college

Q4 2025

naar verwachting

Gemeenten

Berkeland, Oost Gelre en Winterswijk,

Bibliotheek Oost-Achterhoek

Vorming van streekomroep in de Achterhoek

Vanaf 2028 treedt een nieuw stelsel in werking waarbij er wordt gewerkt met een streekomroep per regio. Gemeenteraden blijven verantwoordelijk voor de advisering als het gaat om de aanwijzing van een streekomroep. Zij mogen hierbij voornamelijk advies geven over het vrijwilligersbeleid en samenwerking van de streekomroep

2025-2027,

Ingangsdatum is 1 januari 2028

Achterhoekse gemeenten

Amateurkunstenveld verstevigen

Omschrijving

Wanneer

Wie

Stimuleren van muziekbeoefening

Boogie Woogie en de muziekverenigingen geven hier uitvoering aan

Doorlopend

Boogie Woogie & Muziek-verenigingen

Ondersteuning bieden aan vrijwilligers

Ondersteunen van vrijwilligers die actief zijn in de cultuursector via het Vrijwilligerspunt d.m.v. bestuursondersteuning en vrijwilligerswerving

Doorlopend

Winterswijkse Uitdaging

Ontwerpen van een samenwerkingskader voor cultuurbeoefening

Toewerken naar een Winterswijks ‘Convenant Amateurkunst’ waarin vanuit gedeelde visie gezamenlijke afspraken worden gemaakt ter versteviging van cultuurbeoefening (via Field Lab Amateurkunst Winterswijk)

Q2 2025

Gemeente, Cultuur Oost, Amateurkunst beoefenaars, Ondersteunings- organisaties

Samenwerkingsproject dat uitvoering geeft aan bovenstaand samenwerkingskader voor cultuurbeoefening

Via een gezamenlijk project uitvoering geven aan het samenwerkingskader voor cultuurbeoefening

Q3/4 2025

N.t.b.

Meer verbinding door ontmoetingen tussen en voor culturele instellingen, verenigingen, locaties, creatieve makers etc.

Omschrijving

Wanneer

Wie

Deelnemen aan Landelijk Atelierweekend

Evenement inzetten voor meer zichtbaarheid lokale kunstenaars. En hen in verbinding brengen met elkaar door rondom het evenement meerdere bijeenkomsten te organiseren

Q3/4 2025

Landelijke organisatie Atelierweekend

en

Villa Mondriaan

Kunst- en Cultuurcafé

Faciliteren van ontmoeting om samenwerking binnen cultuursector te versterken. De gemeente heeft hierin een aanjaagfunctie, waarna het de bedoeling is dat de sector hier in vervolg zelf initiatief voor neemt

Q4 2025

Gemeente

Speerpunt 2: Stimuleren van meedoen aan kunst & cultuur

Stevigere positie voor kunst en cultuur in sociale doelstellingen

Omschrijving

Wanneer

Wie

Kunstactiviteiten voor ouderen blijven inzetten

Activiteiten Lang Leve Kunst Oost-Achterhoek binnen het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek

2025-2027

Boogie Woogie via CEPA

Meer verbinding leggen tussen diverse partijen die zich inzetten voor het verbeteren van het welzijn van jongeren via cultuur (welzijnsorganisaties en culturele organisaties)

Ontmoeting faciliteren om integrale samenwerking (welzijn en cultuur) te stimuleren

2026

Gemeente

Cultuur als middel inzetten voor het aanpakken van eenzaamheid bij senioren, via een pilotproject

Cultuurbus die op een laagdrempelige manier kunst en cultuur bij ouderen brengt

2025

Boogie Woogie & Transit Oost

Extra stimuleren van taalvaardigheid voor jong en oud

Taaloffensief, versterken digitaal burgerschap, aanschaffen en inzetten van VoorLEESbus, collectie uitbreiden en extra openstelling

2025-2026

Bibliotheek Oost-Achterhoek

Beter aansluiten bij de culturele behoefte van de jeugd

Omschrijving

Wanneer

Wie

Verbinden van jeugdige muzikanten in de regio Oost-Gelderland

Projecten van Stichting Oost Gelders Jeugd Orkest

Doorlopend

Oost Gelders Jeugdorkest

Stimuleren van popcultuur

Door middel van de Winterswijkse PopAward

Doorlopend

Boogie Woogie

Ondersteunen culturele initiatieven gericht op jeugd

O.a. inzet van subsidieregelingen Projectsubsidie kunst en cultuur en tijdelijke regeling voor activiteiten in het kader van 80 jaar Vrijheid met specifiek aandacht voor jongeren (2024-2025)

Doorlopend

Gemeente

Open Call uitzetten met oproep voor initiatief dat bijdraagt aan het creëren van een tijdelijke culturele ontmoetingsplaats voor jongeren

Als gemeente faciliteren we en stellen we budget beschikbaar voor de open call. Voorstel is de jongeren werkgroep WiJZ te betrekken bij de uitgangspunten en beoordeling van de open call

2025

N.t.b.

Jongerenproject Kunstbende inzetten

Jongeren mogelijkheid bieden om creatieve talenten te ontdekken, ontwikkelen en exposeren via het project Kunstbende

Schooljaar 2024-2025

Cultuur Oost en Boogie Woogie

Gelijke toegang tot kunst en cultuur voor alle kinderen in Winterswijk

Omschrijving

Wanneer

Wie

Coördinatiepunt Cultuur Educatie

Coördineren en verbinden van vraag van onderwijs en aanbod van cultuuraanbieders (zie pagina 8 Randvoorwaarden)

Doorlopend

Boogie Woogie

Algemene Muzikale Vorming

Muzieklessen in het basisonderwijs waardoor alle basisschoolleerlingen op een laagdrempelige manier in aanraking gebracht worden met muziek in de breedste zin van het woord

Doorlopend

Boogie Woogie

Kunst & cultuur zijn voor iedereen toegankelijk

Omschrijving

Wanneer

Wie

Cultuurcoach: wijkgerichte aanpak voor culturele activiteiten voor kinderen in verschillende wijken van Winterswijk

Laagdrempelige activiteiten van de Cultuurcoach steviger inzetten door samenwerking met speeltuin- en wijkverenigingen

Doorlopend

Cultuurcoach

Meedoen-regeling voor volwassenen en kinderen aanbieden

Regeling vanuit minimabeleid zodat mensen met een laag inkomen kunnen deelnemen aan culturele activiteiten

Doorlopend

Via Fijnder

Cultuureducatie programma’s aanbieden

Aanbieden van educatieprogramma’s in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs en praktijkonderwijs

Doorlopend

Div. culturele organisaties

Speerpunt 3: Met kunst & cultuur toerisme versterken

Met culturele activiteiten en evenementen bijdragen aan seizoensverlenging van toerisme & recreatie

Omschrijving

Wanneer

Wie

Gratis toegankelijke culturele evenementen in het centrum verspreid over het jaar

Organiseren van culturele evenementen die voor iedereen gratis en toegankelijk zijn, beleving toevoegen aan het centrum en bijdragen aan het stimuleren van de vrijetijdseconomie

Doorlopend

Stichting Ondernemen met Cultuur

Vergroten zichtbaarheid museaal aanbod onder toeristen

Gezamenlijke activiteiten die in het kader van de Uitvoering Museumvisie worden gedaan (bv. bustoer voor recreatie ondernemers)

Doorlopend

Vereniging Het Museum,

Villa Mondriaan

en Transit Oost

Wekelijkse bespelingen van het carillon

Op marktdagen en bij bijzondere gelegenheden

Doorlopend

Beiaardier

Verhogen zichtbaarheid kunst en cultuur aanbod onder inwoners en bezoekers

Promotiecampagne Kunst en cultuur

2025

100% Winterswijk

Kracht van kunstenaars binnen openbare ruimte benutten en kunst in openbare ruimte toevoegen

Omschrijving

Wanneer

Wie

Vergroten zichtbaarheid kunstwerken in de openbare ruimte

Bijvoorbeeld via QR codes of route langs kunst in de openbare ruimte

2027

100% Winterswijk

Bij nieuwe ontwikkelingen in het fysiek domein kunst in de openbare ruimte toevoegen

Plan uitwerken met beleidsadviseurs ruimtelijke omgeving met een percentage regeling voor projectontwikkelaars

2028

Gemeente

Straatbeeld verbeteren door middel van kunst

Plan uitwerken met beleidsadviseur(s) openbare ruimte t.b.v. bijvoorbeeld kunst op trafohuisjes of muren

2028

Gemeente

Randvoorwaarden

  • 1.

    Actualiseren Nadere Regels subsidie 2026

  • Jaarlijks worden in het vierde kwartaal de regels rondom subsidieverstrekking vastgesteld door het college.

  • We actualiseren de Nadere regels voor het jaar 2026 op de punten:

    • Titel artikel 2.3 Amateuristische muziekbeoefening wijzigen naar Amateurmuziekbeoefening. Conform toezegging college aan raad op 28 november 2024.

    • Tekst toevoegen aan huidige tekst bij regeling Projectsubsidie kunst en cultuur: Artikel 2.6 d Het stimuleren van vernieuwende activiteiten die afwijken van algemeen gebruikelijke. Het moet hierbij gaan om een publieksactiviteit. De subsidie voor deze activiteiten is eenmalig met een maximum van € 1.000,-

  • Toevoegen: Een aanvrager kan om de drie jaar een aanvraag indienen. Activiteiten die bijdragen aan het verhogen van de toegankelijkheid van kunst en cultuur hebben een pré. Hiermee stimuleren we dat ook andere initiatiefnemers van de regeling gebruik maken en dat er extra aandacht is voor de toegankelijkheid van kunst en cultuur. We brengen de regeling via onze communicatie kanalen en ons (culturele) netwerk breder onder de aandacht.

    • Bij de Bibliotheek en Boogie Woogie voegen we het kwaliteitskeurmerk CBCT (Certificeringskader bibliotheekwerk, cultuur en taal) aan de nadere regels toe. Voor Villa Mondriaan en Vereniging Het Museum voegen we het Museumkeurmerk toe. Hier voldoen allen op dit moment aan en we willen hiermee voor de toekomst de kwaliteit van ons cultureel aanbod borgen.

  • 2.

    Mogelijkheden onderzoeken vervangende financiering voor Coördinatiepunt Cultuur Educatie

  • Vanaf 2026 stopt het gemeentelijk budget voor het coördinatiepunt. We voeren met het onderwijs gesprekken om andere financieringsbronnen te vinden met als doel de instandhouding van het Coördinatiepunt Cultuur Educatie.

Begroting 2025-2028

Omschrijving

Structureel budget

kunst en cultuur*

Incidenteel budget

Uitvoering cultuurnota**

Overige budgetten

Toelichting

Activiteitensubsidies

  • -

    Boogie Woogie

  • -

    Theater de Storm

  • -

    Bibliotheek Oost-Achterhoek

  • -

    Villa Mondriaan

  • -

    Vereniging Het Museum

  • -

    Muziekverenigingen

  • -

    Lokale omroep

  • -

    Stichting Ondernemen met Cultuur

€ 2.372.549

-

-

-

Budgetten en projectsubsidies

  • -

    Carillon bespelingen

  • -

    Projectsubsidie Kunst en cultuur (incl. literair café en Oost Gelders Jeugd Orkest)

  • -

    Coördinatiepunt Cultuur Educatie (budget eindigt eind 2025)

  • -

    Algemene Muzikale Vorming

  • -

    Uitvoering Museumvisie

  • -

    Pop Award

€ 84.440

-

-

-

Groot noodzakelijk onderhoud BW en De Storm

-

-

N.t.b.

Bestemmingsreserve Instandhouding Voorzieningen

Cultuur- en Erfgoedpact 2025 - 2027

-

-

€ 20.000***

Budget Erfgoed. Provincie co-financiert met € 15.000 per jaar per deelnemende gemeente

Ondersteuning vrijwilligers

-

-

€ 95.000

Activiteitensubsidie WuH 2025

Proces Field Lab Amateurkunst

-

€ 3.000

-

Wordt daarnaast grotendeels gefinancierd door Cultuur Oost vanuit landelijke middelen

Uitvoering Field Lab Amateurkunst

-

€ 5.000

-

Landelijk Atelier weekend

-

€ 2.000

-

Kunst- en Cultuur Café

-

€ 1.500

-

Cultuurbus voor senioren

-

€ 2.000

€ 2.000

Vanuit Aanpak eenzaamheid (GALA) wordt een bedrag toegevoegd.

Extra stimuleren taalvaardigheid voor jong en oud door Bibliotheek O-A

-

-

€ 100.000

Decentralisatie uitkering voor 2025 en 2026 voor versterking bibliotheek(activiteiten)

Subsidieregeling 80 jaar Vrijheid

-

-

€ 12.000

Budget Evenementen 2025

Open Call jongerenproject kunst en cultuur

-

€ 10.000

€ 2.000

Vanuit Aanpak eenzaamheid (GALA) wordt een bedrag toegevoegd.

Kunstbende

-

-

€ 3.250

Vanuit NPO Middelen. Loopt in 2025 af

Cultuurcoach

-

-

€ 20.000

Brede regeling Combinatiefuncties GALA 2024 - 2026

Meedoen regeling kinderen en volwassenen

-

-

€ 100.000

Maakt onderdeel uit van het budget Bijzondere bestand. Ca. € 100.000 voor meedoenregeling kinderen en € 100.000 meedoenregeling volwassenen

Promotiecampagne kunst en cultuur

-

€ 1.500

-

Totaal

€ 2.456.989

€ 25.000

* Onder voorbehoud van jaarlijkse besluitvorming in de raad over de begroting. De gegevens zijn gebaseerd op wat er is opgenomen in de begroting 2025 (zie Besluit subsidieplafonds Winterswijk 2025)

** Is opgenomen in de begroting 2025

*** De gemeentelijke bijdrage voor het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek (€ 15.000 per jaar) is jarenlang niet geïndexeerd. Vanwege kostenstijgingen wordt voorgesteld een inhaalslag te maken en het budget te verhogen naar € 20.000. Dit wordt voorgelegd bij de begrotingsbehandeling over 2026.

Evaluatie en monitoring

We rapporteren kort en bondig over de voortgang van een aantal nieuwe activiteiten via de voortgangsrapportages binnen de gemeentelijke Planning en Control Cyclus. We blijven inzetten op het voeren van ambtelijke en bestuurlijke gesprekken met onze culturele (subsidie)relaties. We hanteren een meer gestructureerde aanpak door middel van periodieke overleggen waarin ook een evaluatiemoment wordt opgenomen.

We meten de effecten van twee nieuwe interventies als volgt:

  • 1.

    Amateurkunstenveld verstevigen d.m.v. samenwerkingskader:

  • Bij de aanvraag van de jaarlijkse activiteitensubsidie dienen de muziekverenigingen hun ledenaantallen in. We gebruiken de gegevens van mei 2024 als 0-meting en kijken in mei 2028 welke we effecten zien op de ledenaantallen. Het doel is minimaal behoud van ledenaantallen.

  • 2.

    De subsidieregeling Projectsubsidie kunst en cultuur wordt nu vaak aangevraagd door dezelfde organisaties en verenigingen terwijl we juist vernieuwende activiteiten willen stimuleren. We kijken in 2028 welk percentage nieuwe aanvragers we hebben ten opzichte van 2024. Het doel is een toename van 50%.

Ondertekening