Beleidsregels bijzondere bijstand Gemeente Hollands Kroon 2025

1.1 Uitgangspunten

Deze beleidsregels gaan over wat de gemeente kan doen als inwoners bepaalde noodzakelijke kosten niet kunnen betalen. Inwoners zijn in de eerste plaats zelf aan zet als er financiële problemen zijn. Als het inwoners niet lukt om zelf hun kosten te betalen, kan de gemeente hulp bieden. Die hulp heet bijzondere bijstand, en is bedoeld om inwoners te helpen onverwachte noodzakelijke kosten te betalen als ze dat zelf niet meer kunnen. Hoe en wanneer die hulp gegeven kan worden, leggen we in deze beleidsregels uit. Het zijn regels op hoofdlijnen. Per situatie onderzoekt de gemeente wat de beste oplossing is voor het probleem van de inwoner. Dat noemen we maatwerk.

1.2 Begrippen

In deze beleidsregels maken we zo weinig mogelijk gebruik van vaktaal, maar soms kan dat niet anders. Sommige begrippen uit de wet zijn namelijk lastig te vertalen. De eerste keer dat we zo’n begrip gebruiken, geven we aan uit welke wet dat begrip komt. Dat begrip heeft in deze beleidsregels dezelfde betekenis als in die wet. Andere begrippen die we in deze beleidsregels gebruiken zijn:

• •

  bijstandsnorm: de maximum uitkeringsbedragen uit de Participatiewet. Zonder rekening te houden met een verlaging vanwege medebewoners/kostendelers of lage woonlasten. De toepasselijke bijstandsnorm is het uitkeringsbedrag dat afhangt van leeftijd en gezinssituatie. Wel wordt bij het bepalen van de bijstandsnorm rekening gehouden met de bijzondere bijstand voor het levensonderhoud die wordt verleend aan een persoon van 18 t/m 20 jaar (artikel 12 Participatiewet).

• •

  draagkracht: wat de inwoner zelf kan bijdragen aan de kosten;

• •

  gemeente: het college van burgemeester en wethouders van Hollands Kroon;

• •

  inwoner: de persoon die een rechtstreeks belang heeft bij een besluit van de gemeente (de belanghebbende uit art. 1:2 Awb) en zijn gezin (NB In de categoriale inkomensregelingen in hoofdstuk 6 wordt het begrip ‘inwoner’ anders omschreven);

• •

  meerinkomen: het verschil tussen het inkomen (inclusief vakantiegeld) en de toepasselijke inkomensgrens (afhankelijk van de kostensoort is dat 120% of 100% van de bijstandsnorm1)

• •

  wet: Participatiewet.

1.3 Voorwaarden

Een inwoner moet voldoen aan een aantal voorwaarden om in aanmerking te komen voor bijzondere bijstand. Die voorwaarden staan in de wet, vooral in de artikelen 15 en 35 van de Participatiewet. De belangrijkste voorwaarden benoemen we hier in het kort.

1.4 Hoogte van de bijstand

De hoogte van de bijzondere bijstand wordt (individueel) bepaald door de hoogte van de noodzakelijke kosten. Soms zijn er meerdere mogelijkheden om in de kosten te voorzien. Uitgangspunt is dan dat de gemeente bijstand verleent voor de goedkoopste mogelijkheid. Bij het bepalen van de hoogte van de bijzondere bijstand voor de diverse kosten sluiten wij aan bij de meest actuele prijzengids van het Nibud. Van deze hoofdregel kan worden afgeweken, bijvoorbeeld bij woninginrichting gaan we uit van 55% van de actuele prijzengids van NIBUD.

1.5 Vorm van bijstand

Bijzondere bijstand betaalt de gemeente in principe ‘om niet’ (als gift). Soms kan bijzondere bijstand als lening worden verstrekt. Dat is bijvoorbeeld zo als de bijstand bestemd is voor de aanschaf van huishoudelijke apparaten als een wasmachine of koelkast.

Bijzondere bijstand kan ook een lening zijn, als de inwoner op korte termijn voldoende geld ontvangt om de kosten zelf te betalen, of als de inwoner schuld heeft aan het ontstaan van de kosten of de kosten had kunnen voorkomen. Per situatie bepaalt de gemeente of de bijstand dan als lening wordt verstrekt.

De lening moet worden terugbetaald in 36 aaneengesloten maanden. Het bedrag dat de inwoner per maand moet terugbetalen is gelijk aan 5% van de toepasselijke bijstandsnorm.

Als de inwoner gedurende 36 maanden volgens afspraak heeft afgelost, dan wordt na die periode de resterende lening omgezet in een gift.

2.1 Hoe wordt de draagkracht berekend?

Wanneer de inwoner een inkomen heeft boven de bijstandsnorm en/of in het bezit is van vermogen, dan moet de gemeente vaststellen welk gedeelte van dat inkomen en/of vermogen de inwoner er zelf kan gebruiken om de kosten te betalen. Dit wordt de financiële draagkracht genoemd. Het deel dat de inwoner niet zelf kan betalen, vergoedt de gemeente vanuit de bijzondere bijstand. Hiervoor geldende de volgende regels:

1.De studietoeslag wordt wel in aanmerking genomen bij de berekening van de draagkracht voor bijzondere bijstand. Wat de individuele inkomenstoeslag (IIT) betreft, onderzoeken we in ieder geval bij de aanvraag om bijzondere bijstand in de kosten van woninginrichtingen/duurzame gebruiksgoederen en verhuiskosten of er de afgelopen drie maanden een IIT (voorliggende voorziening) is verstrekt, en zo ja waar deze IIT aan is besteed.

2. Bij de bepaling van de draagkracht wordt de kostendelersnorm als bedoeld in artikel 22a van de wet in aanmerking genomen.

3. Voor het bepalen van de draagkracht sluit de gemeente aan bij de wet. Inkomsten tellen mee als de inwoner daarover beschikt of redelijkerwijs over kan beschikken.

4. Het vrij te laten inkomen zoals bedoeld in artikel 31, tweede lid, van de Participatiewet, wordt buiten beschouwing gelaten, behalve als het gaat om:

• -

  huurtoeslag, of eigenwoningbijdrage, of een bijzondere bijdrage op grond van de Wet bevordering eigenwoningbezit, en de inwoner vraagt bijstand aan voor woonkosten;

• -

  pleegvergoedingen, tenzij de kosten waarvoor bijzondere bijstand wordt aangevraagd uitsluitend betrekking hebben op de persoon van de pleegouder en de pleegkinderen op geen enkele wijze hiervan profijt trekken2;

• -

  inkomsten uit of in verband met werk van een kind dat ten laste van de inwoner komen dat netto op maandbasis hoger is dan € 500,- , en de inwoner vraagt bijstand aan voor kosten van dat kind;

• -

  vergoedingen en verstrekkingen als bedoeld in artikel 31, eerste lid, onderdeel f en onderdeel g, van de Wet op de loonbelasting 1964, en voor deze vergoedingen en verstrekkingen bijstand wordt verleend;

• -

  giften, voor zover de gemeente dat uit een oogpunt van bijstandverlening verantwoord vindt.

5. Voor de vaststelling van het vermogen wordt uitgegaan van het vermogen op de datum van de aanvraag. De regels uit de wet voor het vaststellen van het vermogen gelden ook voor bijzondere bijstand. Als de inwoner een vermogen heeft dat niet hoger is dan de bedragen uit artikel 34 lid 3 van de wet, hoeft de inwoner uit zijn vermogen niets bij te dragen aan de kosten.

6. In afwijking van het bepaalde onder punt 5 wordt het vrij te laten vermogen zoals bedoeld in artikel 34, derde lid van de Participatiewet alleen in aanmerking genomen bij de draagkrachtberekening voor zover de aanvraag voor bijzondere bijstand betrekking heeft op:

• a.

  de aflossing van schulden;

• b.

  kosten voor woninginrichting en duurzame gebruiksgoederen, of

• c.

  kosten waarvoor alleen om zeer dringende redenen bijzondere bijstand wordt verleend.

7a. Netto-inkomen dat lager is dan 120% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm wordt niet meegenomen bij de berekening van de draagkracht.

7b. Netto-inkomen dat hoger is dan 120% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm wordt voor 100% meegenomen bij de berekening van de draagkracht.

8.Het netto inkomen hoger dan de van toepassing zijnde bijstandsnorm wordt geheel meegerekend in de draagkrachtberekening wanneer de bijzondere bijstandsaanvraag betrekking heeft op:

• -

  kosten van woninginrichting;

• -

  kosten van aanschaf van duurzame gebruiksgoederen;

• -

  kosten babyuitzet;

• -

  kosten van levensonderhoud (overbrugging, zakgeldregeling jongeren in inrichting etc.);

• -

  kosten die te maken hebben met wonen (kosten verhuizing, dubbele huur, huur en woonlasten eigen woning, aanhouden van een woning tijdens een opname in instelling of detentie).

9. Met het oog op het vaststellen van de financiële draagkracht gaat het college uit van het inkomen:

• a.

  over het kalenderjaar voorafgaand aan de bijzondere bijstandsaanvraag, als de aanvraag is gedaan door een zelfstandige;

• b.

  over de drie kalendermaanden voorafgaand aan de bijzondere bijstandsaanvraag, als de aanvraag is gedaan door een aanvrager met sterk wisselende inkomsten, die niet als zelfstandige werkt;

• c.

  over de kalendermaand voorafgaand aan de bijzondere bijstandsaanvraag in andere gevallen dan die bedoeld onder a en b.

Wijzigingen in het inkomen en het vermogen van de aanvrager tijdens het lopende draagkrachtjaar kunnen leiden tot een herberekening.

10.Het bedrag dat tijdens een WSNP-traject en het bedrag dat tijdens gemeentelijke schuldhulpverlening op grond van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening voor de aflossing van schulden wordt gereserveerd, worden bij de draagkrachtbepaling niet als inkomen in aanmerking genomen. Dit betekent dat personen die in een WSPN-traject of in een schuldenregeling op grond van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening zitten, geacht worden geen draagkracht te hebben.

NB Als de partner van de belanghebbende niet in het schuldsaneringstraject op grond van de WSNP of een schuldenregeling op basis van de Wet de gemeentelijke schuldhulpverlening zit, dan tellen de inkomsten van de partner wel mee voor het bepalen van de draagkracht. Echter, met de volgende nuancering. Voor de bijzondere bijstand wordt rekening gehouden met de inkomsten van de partner, tenzij de kosten waarvoor bijzondere bijstand wordt aangevraagd uitsluitend betrekking hebben op de persoon die in het schuldhulpverleningstraject zit en de partner op geen enkele wijze hiervan profijt trekt. Bij een aanvraag om bijzondere bijstand in de dieetkosten bijvoorbeeld wordt bij de draagkrachtbepaling het inkomen van de partner niet in aanmerking genomen. Immers, alleen de persoon die in het schuldhulpverleningstraject zit, profiteert van de bijzondere bijstand. Bij een aanvraag om bijzondere bijstand in de kosten van woninginrichting of woonkosten bijvoorbeeld wordt daarentegen wel rekening gehouden met de inkomsten van de partner. Deze inkomsten worden dan bij de draagkrachtbepaling als inkomen in aanmerking genomen. Ook de partner heeft immers in dat geval profijt van de verleende bijzondere bijstand.

11. Bij de draagkrachtberekening wordt geen rekening gehouden met het bedrag van het inkomen waarop beslag is gelegd, mits het beslag op correcte wijze en op grond van de door de inwoner volledig verstrekte gegevens is vastgesteld. Dit laatste moet wel worden gecontroleerd. Desgewenst kan hierbij de ondersteuning van het subteam Terugvordering/Verhaal of het team SDV worden ingeroepen.

12. Bij de draagkrachtberekening wordt alleen het inkomen en het vermogen van het individu of het gezin betrokken. Er wordt geen rekening gehouden met het inkomen en vermogen van andere inwoners of kostendelers.

13. Bij de draagkrachtberekening wordt geen rekening gehouden met de vraag of de inwoner een woonruimte heeft waaraan geen of lage kosten verbonden zijn. Die situaties blijven buiten beschouwing.

14. De draagkracht wordt op de volgende wijze verrekend:

• a.

  De draagkracht uit vermogen wordt het eerst gebruikt.

• b.

  Bij incidentele verstrekkingen wordt de draagkracht ineens verrekend.

• c.

  Bij periodieke verstrekkingen wordt de draagkracht evenredig gespreid over de maanden waarin de bijzondere bijstand wordt verstrekt en evenredig verrekend met de kosten. Bij samenloop van incidentele en periodieke bijzondere noodzakelijke kosten wordt de draagkracht bij voorrang verrekend met de incidentele kosten waarvoor bijzondere bijstand wordt toegekend.

15. Soms gelden er andere regels voor het vermogen:

• a.

  De waarde van een eigen woning telt niet mee, als de inwoner die woning zelf bewoont.

• b.

  Bij de berekening van het vermogen wordt een bedrag ter hoogte van de ontvangen uitkering vrijgelaten.

• c.

  Spaargelden opgebouwd tijdens de periode waarin bijstand wordt ontvangen worden in aanmerking genomen. Echter, spaargeld opgebouwd tijdens een WSNP- traject of een schuldregelingstraject op grond van Wet gemeentelijke schuldhulpverlening wordt niet als vermogen meegeteld. Dit spaargeld is immers bestemd om een deel van de schulden af te lossen.

16. Vaststellen waarde auto’s

De waarde van een auto telt mee bij de vermogensvaststelling. Van dit uitgangspunt wordt afgeweken, indien:

• •

  de auto, gelet op de omstandigheden van persoon en gezin, noodzakelijk is (bijvoorbeeld wanneer een van de gezinsleden ernstig lichamelijk gehandicapt is);

• •

  de auto ouder is dan 10 jaar;

• •

  de waarde van de auto minder is dan € 3.350,00 (hierbij is aangesloten bij de Regeling kwijtschelding belastingen medeoverheden). Het bedrag van € 3.350,- wordt jaarlijks geïndexeerd.

De auto (niet ouder dan 10 jaar) wordt gewaardeerd aan de hand van de ANWB/BOVAG autokoerslijst op internet: http://www.anwb.nl/auto/koerslijst

• •

  Dit gaat als volgt:

• •

  vul kenteken in;

• •

  kies de van toepassing zijnde uitvoering;

• •

  klik verder ( je krijgt dan pagina met nieuwprijzen);

• •

  klik verder;

• •

  vul kilometerstand in ( houd 15000 km per jaar aan, dus auto van 4 jaar = 60000 km, auto van 4,5 jaar = 75000 km(= afronding naar boven);

• •

  klik op bereken;

• •

  kies in kolom "situatie bij kopen van een auto" de laagste richtprijs;

• •

  laat € 3.350,00 van de waarde vrij.

Hoewel inmiddels in suwinet een tellerstand is opgenomen is besloten om hier op pragmatische gronden in eerste instantie niet van uit te gaan. De tellerstand dateert namelijk van de datum van laatste APK en deze kan voor auto's tussen 4 en 8 jaar al 2 jaar geleden zijn en voor auto's ouder dan 8 jaar 1 jaar geleden. Indien de exacte kilometerstand relevant is voor het recht op uitkering of de klant de waarde/kilometerstand die wordt aangehouden ter discussie stelt staat het een ieder natuurlijk vrij om de daadwerkelijke kilometerstand te verifiëren en aan te houden.

Indien de auto niet is opgenomen in de koerslijst en bij een vermoedelijke aanzienlijke waarde (old- timers) kan een auto-taxateur worden ingeschakeld .

NB: het is niet algemeen gebruikelijk meer dan één auto te hebben, dus bij het in het bezit/op naam hebben van meer dan één auto, maar eenmalig € 3.350,00 aan waarde vrij laten.

Als iemand een auto krijgt als gift dan geldt de "vrijlating" van € 3.350,00 van de waarde niet.

17. Begrafenisverzekeringen

Een ieder wordt geacht een verzekering af te hebben gesloten voor de kosten van begrafenis of crematie. Dit kan zijn een verzekering in natura zijn (bijvoorbeeld Dela), een levensverzekering die in contanten uitkeert of een eigen reservering voor die kosten.

Bij een verzekering in natura doen wij niets. Wij nemen deze verzekering niet in aanmerking.

Bij een levensverzekering die is afgesloten om de kosten van een begrafenis of crematie te kunnen dekken geldt dat deze kan worden vrijgelaten indien de levensverzekering alleen bij overlijden wordt uitgekeerd en niet tussentijds afkoopbaar is. Als deze levensverzekering tussentijds afkoopbaar is en de afkoopwaarde gelijk is aan of lager is dan de gemiddelde kosten voor een uitvaart zoals die door het CBS zijn vastgesteld, dan wordt deze afkoopwaarde vrijgelaten.

Wanneer in plaats van een verzekering een bedrag in contanten is gereserveerd voor begrafeniskosten wordt dit alleen onder de volgende voorwaarden niet als vermogen aangemerkt:

• •

  het geld is uitsluitend bestemd voor de kosten van een uitvaart en mag niet tussentijds opvraagbaar zijn (staat op een aparte rekening);

• •

  het tegoed alleen bij overlijden kan worden opgenomen (er zal dus een gemachtigde zijn aangewezen die het geld kan opnemen), en;

• •

  de waarde mag niet bovenmatig hoog zijn.

Een tegoed is bovenmatig hoog als het tegoed de gemiddelde kosten voor een uitvaart zoals die door het CBS zijn vastgesteld overstijgt.

2.2 Over welke periode wordt de draagkracht berekend?

Het draagkrachtjaar start op de eerste dag van de maand waarin de kosten zich voordoen.

De duur van de draagkrachtperiode wordt vastgesteld voor:

• •

  een periode van 12 maanden als sprake is van variabele inkomsten zoals inkomen uit of in verband met arbeid, alimentatie of uitkeringen (waaronder uit WW of ZW);

• •

  een periode van 36 maanden als sprake is van een vast inkomen zoals een (aanvullende) bijstandsuitkering, IOAW, IOAZ, Wajong, WIA of AOW al dan niet met een aanvullend pensioen, voor zover het inkomen niet uitstijgt boven de van toepassing zijnde inkomensgrens (afhankelijk van de kostensoort is dat 100 of 120% van de bijstandsnorm);

• •

  een periode van 12 maanden als sprake is van draagkracht.

De draagkrachtberekening gemaakt met het inkomen en het vermogen zoals die op het moment van de aanvraag aanwezig zijn. Wijzigingen in het inkomen en het vermogen van de aanvrager tijdens het lopende draagkrachtjaar kunnen leiden tot een herberekening. De vastgestelde draagkracht en duur van de draagkrachtperiode kunnen worden herzien indien wijzigingen van de omstandigheden zich voordoen.

Als de inwoner aan de voorwaarden voor bijzondere bijstand voldoet, dan kan hij in aanmerking komen voor bijzondere bijstand. Voldoet de inwoner niet aan de voorwaarden, dan kan hij toch in aanmerking komen voor bijzondere bijstand als er sprake is van ‘zeer dringende redenen’ (artikel 16 van de wet).

Vaste rechtspraak is namelijk dat sprake is van zeer dringende redenen als er een acute noodsituatie is en de behoeftige omstandigheden van belanghebbende op geen enkele andere manier is te verhelpen. Het verlenen van bijstand moet onvermijdelijk zijn. Deze rechtspraak is gebaseerd op de wetsgeschiedenis van de voorganger van artikel 16 lid 1 Pw in de Algemene Bijstandswet, Stb. 1963, 284.Vaste rechtspraak is ook dat een noodsituatie acuut is als het gevolg een:

• -

  levensbedreigende situatie is of

• -

  blijvend ernstig psychisch of lichamelijk letsel of invaliditeit is.

De CRvB heeft nu namelijk anders bepaald in ECLI:NL:CRVB:2023:985. Bij de vraag of sprake is van zeer dringende redenen speelt ook een rol of het niet verlenen van bijstand voor belanghebbende tot ernstige gevolgen leidt. En dan met name voor zijn/haar gezondheid. De CRvB motiveert nu dat je uit de wetsgeschiedenis van de (voorganger) van artikel 16 lid 1 Pw kan afleiden dat een acute noodsituatie niet alleen beperkt is tot bovenstaande situaties. Dit is dus anders dan waar eerdere rechtspraak van uitgaat.

Voor een aantal veelvoorkomende kostensoorten gelden bijzondere regels. Zie paragraaf 4.1 tot en met 4.21.

Let op: de voorwaarden voor bijzondere bijstand gelden voor al deze kostensoorten. Dat betekent dat de inwoner in aanmerking komt voor bijzondere bijstand als aan de voorwaarden uit hoofdstuk 1 en 2 is voldaan. Soms gelden er bijzondere regels voor de noodzaak van de kosten of de invulling van bijzondere omstandigheden of de draagkracht. Dit wordt per kostensoort aangegeven.

4.1 Levensonderhoud van 18- tot 21-jarigen

Jongeren van 18 tot 21 jaar kunnen in aanmerking komen voor algemene bijstand als ze geen andere mogelijkheden hebben om rond te komen. De bijstandsnormen voor jongeren zijn laag, omdat de ouders nog onderhoudsplichtig zijn. Uitwonende jongeren kunnen in aanmerking komen voor aanvullende bijzondere bijstand als de bijstandsnorm te laag is om van te leven en zij geen beroep kunnen doen op hun ouder(s). De hoogte van de aanvullende bijzondere bijstand hangt af van de noodzakelijke extra kosten die de jongere moet maken. De jongere moet aantonen welke noodzakelijke kosten hij maakt.

De hoogte van de bijstand is maximaal het verschil tussen de algemene bijstandsnorm voor de jongere en die voor een 21-jarige in dezelfde woon- en leefsituatie.

De gemeente verhaalt de aanvullende bijzondere bijstand op de ouders, tot de grens van hun onderhoudsplicht.

Let op: jongeren van 18 tot 21 jaar die in een instelling wonen hebben geen recht op algemene bijstand. Wel kan bijzondere bijstand worden verstrekt. Ook daarvoor geldt dat de gemeente eerst moet beoordelen of de ouders kunnen bijdragen in de kosten (onderhoudsplicht). De hoogte van de bijzondere bijstand is maximaal gelijk aan de bijstandsnormen voor 18-21-jarigen die niet in een inrichting verblijven. Het bedrag aan bijzondere bijstand wordt aangevuld met een bedrag als bedoeld in artikel 23 lid 2 van de P-wet. Dit is het bedrag voor de betaling van de zorgpremie minus de zorgtoeslag. Als de ouder(s) niet willen bijdragen in de kosten, dan onderzoekt de gemeente de mogelijkheden om de verstrekte bijstand op hen te verhalen.

4.2 Medische kosten

Voor vergoeding van noodzakelijke medische en paramedische kosten kan de inwoner een beroep doen op de Zorgverzekeringswet (ZVW) en de Wet langdurige zorg (Wlz). Bovendien kan de inwoner deelnemen aan de collectieve zorgverzekering. Het is daarom niet nodig om voor medische kosten bijzondere bijstand te verstrekken. De gemeente verleent ook geen bijstand voor:

• •

  medische behandelingen met een experimenteel karakter;

• •

  behandelingen of verrichtingen in het buitenland;

• •

  het verplichte en vrijwillige eigen risico en de eigen bijdrage* op grond van de ZVW;

• •

  de premie van de basis- of aanvullende zorgverzekering op grond van de ZVW;

• •

  medische kosten, als de inwoner niet (verplicht) verzekerd is op grond van de ZVW; en voor

• •

  medische kosten die niet worden vergoed op grond van de ZVW of de Wlz.

• *

  Voor sommige zorgkosten uit het basispakket moet de verzekerde een eigen bijdrage betalen (artikelen 2.30 t/m 2.37 Regeling Zorgverzekeringswet). Dit kan een vast bedrag zijn. Een percentage van de kosten. Of een bijbetaling. De eigen bijdrage geldt bijvoorbeeld voor kraamzorg en hoortoestellen. Zowel eigen bijdragen als het eigen risico op grond van de ZVW komen niet in aanmerking voor bijzondere bijstand.

Het bedrag van het verplichte eigen risico kan worden meeverzekerd met het pakket Compleet+.

De klant heeft ook een andere optie. Als de klant verwacht het eigen risico voor een kalenderjaar op te maken, en hij niet in één keer een groot bedrag wil betalen, dan kan hij zijn eigen risico in tien termijnen gespreid betalen. Op de website van Univé kan hij hiertoe een verzoek indienen.

Bijzondere bijstand voor de kosten van het verplicht eigen risico is niet mogelijk. Deze kosten worden gerekend tot de incidenteel voorkomende algemene noodzakelijke kosten van het bestaan waarvoor gespaard kan worden van een bijstandsuitkering. Afwijking kan alleen bij zeer dringende redenen.

Het vrijwillig eigen risico is een keuze. Tegenover het eigen risico staat een lagere premie. Vergoeding van de kosten van het vrijwillige risico is niet mogelijk.

Dringende redenen

Bijstand voor medische kosten is niet mogelijk als de kosten bewust buiten de voorliggende voorziening zijn gelaten. Als er dringende redenen zijn kan er afgeweken worden van deze regel (artikel 16 P-wet). Voor meer informatie hierover worden jullie verwezen naar hoofdstuk 3 van deze beleidsregels. Ook het handboek van Schulinck bevat informatie over dit onderwerp.

4.2a Eigen bijdrage Wlz en eigen bijdrage Wmo

Er kan geen bijzondere bijstand worden verleend voor de eigen bijdrage Wmo en eigen bijdrage Wlz.

De eigen bijdrage voor zorg vanuit de Wlz of voor maatwerkvoorzieningen op grond van de Wmo 2015 wordt met toepassing van het Besluit langdurige zorg (Blz) respectievelijk het Uitvoeringsbesluit Wmo 2015 vastgesteld en is afhankelijk van het inkomen en vermogen van een belanghebbende. En dat is precies de reden dat bijzondere bijstand voor deze kosten niet aan de orde kan zijn. De afstemming van de hoogte van de eigen bijdrage op de individuele inkomenssituatie van een belanghebbende maakt dat eigen bijdragen voor Wlz-zorg en Wmo-maatwerkvoorzieningen altijd ‘financieel draagbaar’ zijn. En dat betekent weer dat de voorliggende voorzieningen (in dit geval dus de Wlz en de Wmo 2015) toereikend en passend zijn te achten. Aanvragen bijzondere bijstand voor deze eigen bijdragen kunnen dan ook worden afgewezen op grond van artikel 15 lid 1, eerste volzin, van de wet. Bevestiging voor dit standpunt kan gezocht worden in de jurisprudentie: CRvB 25-04-2017, nr. 15/7831 WWB (eigen bijdrage Wlz), en Rechtbank Overijssel 17-07-2017, nr. AWB 17/568 (eigen bijdrage Wmo). Bijstandsverlening voor deze eigen bijdrage bijdragen zou dan alleen aan de orde kunnen zijn in geval van zeer dringende redenen als bedoeld in artikel 16 van de wet.

4.2b Niet of niet genoeg verzekerd

Iedere Nederlander is verplicht om een basisverzekering voor ziektekosten af te sluiten. Als iemand niet verzekerd is kan diegene een boete krijgen. Het is niet verplicht om een aanvullende verzekering af te sluiten. Dit is een eigen keuze. Het afsluiten van een aanvullende verzekering wordt wel tot de verantwoordelijkheid van de belanghebbende gerekend. Gelet op het inkomen is het onverantwoord om niet aanvullend verzekerd te zijn. Hoge (onverwachte) zorgkosten zijn moeilijk op te vangen met een inkomen op bijstandsniveau.

Wanneer de inwoner niet of niet goed genoeg verzekerd is en een beroep doet op de bijzondere bijstand voor kosten die hij hierdoor heeft, kan er een tekortschietend besef van verantwoordelijkheid zijn. De aanvraag kan worden afgewezen omdat er een tekortschietend besef van verantwoordelijkheid is. De bijzondere bijstand kan worden gegeven in de vorm van een lening (artikel 48 lid 2 onder b van de wet) als de kosten op medische gronden wel noodzakelijk en niet uit te stellen zijn.

Als het niet hebben van een verzekering niet verwijtbaar is, kan er bijzondere bijstand worden gegeven voor kosten die medisch gezien noodzakelijk zijn.

Voorwaarde van schuldhulpverlening bij premieachterstand

Als er een premieachterstand is waardoor er geen aanvullende verzekering kan worden afgesloten, dan is het zo snel mogelijk oplossen van de achterstand van belang. Zo kan de belanghebbende zo snel mogelijk weer voldoende verzekerd zijn en kan een beroep op bijzondere bijstand voor medische kosten in de toekomst worden voorkomen.

Toelating tot de aanvullende verzekering is niet mogelijk zolang belanghebbende geregistreerd staat bij het Zorginstituut Nederland. Bij de start van een schuldenregeling wordt de registratie ongedaan gemaakt en is het afsluiten van een aanvullende zorgverzekering weer mogelijk. Voorwaarde is wel dat de gehele schuld moet zijn afbetaald c.q. gesaneerd. Dit kan wel per zorgverzekeraar verschillen. Het is dus raadzaam om dit even te checken bij de desbetreffende zorgverzekeraar. Het afsluiten van een aanvullende zorgverzekering kan vaak niet gedurende het kalenderjaar, maar alleen in november/december.

Aan het toekennen van de bijzondere bijstand in deze gevallen, moet daarom de verplichting verbonden worden om zelf de achterstand in te lopen en als dat niet mogelijk is hulp te zoeken. Wij verwijzen hiervoor naar schulphulpverlening. In de beschikking wordt opgenomen dat er bij een volgende aanvraag voor medische kosten, gecontroleerd wordt of er gebruik gemaakt is van schuldhulpverlening. Als dat niet het geval is kan dat een reden zijn voor afwijzing van de aanvraag.

Vrije keuze voor verzekeraar – vergoeding conform pakket Compact

Iedereen is vrij in de keuze van de zorgverzekering en het aanvullende pakket. Wij verwachten dat er een aanvullende verzekering wordt gekozen. Als de aanvullende verzekering minder vergoed dan het pakket compact van Univé, dan kan de vergoeding aangevuld worden tot de hoogte van de vergoeding die gegeven wordt volgens het pakket compact.

4.3a Kosten met een medische kant

4.3b Kosten in verband met gezondheid

4.4 Woonkosten

Woonkosten moet de inwoner uit het maandelijkse inkomen betalen. Soms is dat lastig, omdat de kosten hoog zijn en er geen huurtoeslag mogelijk is. Onder bepaalde voorwaarden kan de inwoner dan in aanmerking komen voor bijzondere bijstand.

4.5 Doorbetaling vaste lasten bij verblijf in inrichting en detentie

Bij een opname in een inrichting is de norm voor zak- en kleedgeld van toepassing. Het betalen van de vaste lasten (huur, energie, water) kan niet uit deze lage norm. Als de woning niet is opgezegd, lopen deze kosten gewoon door.

In artikel 1, sub j, van de Participatiewet wordt onder inrichting het navolgende verstaan:

• •

  een instelling die zich blijkens haar doelstelling en feitelijke werkzaamheden richt op het bieden van verpleging of verzorging aan aldaar verblijvende hulpbehoevenden;

• •

  een instelling die zich blijkens haar doelstelling en feitelijke werkzaamheden richt op het bieden van slaapgelegenheid, waarbij de mogelijkheid van hulpverlening of begeleiding gedurende meer dan de helft van ieder etmaal aanwezig is.

Als het gaat om een tijdelijke opname waarbij de intentie is dat de aanvrager na opnameperiode terugkeert naar de woning, kan bijzondere bijstand verstrekt voor de volgende kosten:

• -

  de huur (na aftrek huurtoeslag);

• -

  nota gas en elektriciteit (eventueel rekening houden met verlaagd voorschotbedrag);-

• -

  nota water (omgerekend naar maandbedrag);-

• -

  premie inboedelverzekering (omgerekend naar maandbedrag);

• -

  afvalstoffenheffing (omgerekend naar maandbedrag)

• -

  basisabonnement tv/internet indien aanvrager in weekend naar huis gaat.

Het netto inkomen hoger dan de van toepassing zijnde bijstandsnorm wordt geheel meegerekend in de draagkrachtberekening

Ingangsdatum

De bijzondere bijstand wordt verstrekt vanaf het moment dat de klant een inkomen naar zak-en kleedgeldnorm krijgt.

Deels in inrichting, deels thuis

Als de klant gedeeltelijk in de inrichting verblijft en gedeeltelijk thuis, bestaat er recht op een gedeeltelijke zak-en kleedgeldnorm en een gedeeltelijke reguliere norm. De hoogte van de bijzondere bijstand wordt hierop aangepast.

Richtlijn: een weekend bestaat uit drie dagen indien de klant vrijdag vóór 12 uur vertrekt uit de inrichting en zondag ná 12 uur weer terugkeert.

Duur bijstand

De bijzondere bijstand duurt maximaal 6 maanden. Deze periode kan worden verlengd met maximaal 6 maanden, als het volgens de gemeente nodig is om het verblijf in de inrichting te verlengen.

De bijzondere bijstand wordt maandelijks betaald.

Detentie

Ingevolge artikel 13 lid 1sub a Participatiewet heeft geen recht op bijstand degene aan wie rechtens zijn vrijheid is ontnomen. Voor de kosten van het aanhouden van woning in de periode van detentie, kan daarom geen bijzondere bijstand worden verstrekt. Het is de eigen verantwoordelijkheid van belanghebbende om eventueel een regeling te treffen.

Wanneer tijdens de detentieperiode iemand geen middelen heeft om de woonlasten te betalen, bestaat de kans dat diegene zijn of haar woning verliest. Omdat het niet maatschappelijk gewenst is dat (ex-)gedetineerden na een korte detentieperiode geen beschikking meer hebben over een zelfstandige woning, kan onder bepaalde voorwaarden bijzondere bijstand worden verstrekt. Dit is buitenwettelijke gemeentelijke beleid.

Onder woonlasten wordt het volgende verstaan: bij een huurwoning de kosten van huur minus de eventuele huurtoeslag en bij een woning in eigendom de hypotheekrente verminderd met de voorlopige teruggave van belastingen. De voorschotnota’s voor gas, licht en water vallen ook onder de woonkosten verstaan de periodieke kosten voor aanhouden van de woning (de huur).

Voorwaarden

• -

  de bijzondere bijstand wordt voor een detentieperiode van maximaal 3 maanden toegekend (mag ook over meerdere, kortere detentieperiodes tot totaal drie maanden);

• -

  alle financiële reserves dienen te worden aangewend om de woonkosten zelf te betalen. De vermogensvrijlating als bedoeld in artikel 34 van de wet is daarom niet van toepassing

• -

  het netto inkomen hoger dan de van toepassing zijnde bijstandsnorm wordt geheel meegerekend in de draagkrachtberekening

De bijzondere bijstand wordt maandelijks betaald.

4.6 Uitvaartkosten

De kosten van een begrafenis of crematie moet de inwoner betalen uit de eventuele nalatenschap en een uitvaartverzekering van de overleden persoon. Als de inwoner de overblijvende kosten niet kan betalen, kan de gemeente bijzondere bijstand verstrekken, als de inwoner erfgenaam is en meebetaalt aan de uitvaart. Uitgangspunt is dat bijstand wordt verleend tot maximaal het erfrechtelijk deel van de overblijvende kosten. Voor de hoogte van de te vergoeden bedragen sluit de gemeente aan bij de bedragen zoals die in de actuele prijzengids van het Nibud staan en op de site van www.uitvaart.nl.

NB Er bestaat geen recht op bijzondere bijstand voor de kosten van of die te maken hebben met een begrafenis in het buitenland (territorialiteitsbeginsel).

De volgende kosten worden als noodzakelijk gezien:

• •

  legeskosten overlijdensakte

• •

  maximaal 50 rouwkaarten

• •

  het werk van de uitvaartverzorger

• •

  eenvoudige kist

• •

  grafrechten (voor een algemeen graf, niet voor een graf in eigendom)

• •

  rouwauto met maximaal 1 volgauto

• •

  opbaren in rouwcentrum

• •

  eenvoudige grafzerk

Als niet noodzakelijke kosten worden gezien:

• •

  rouwadvertentie

• •

  kosten eredienst en/of kosten voor de culturele en religieuze gewoontes

• •

  koffietafel etc.

Hoogte bijzondere bijstand

Zoals vermeld is uitgangspunt is dat bijstand wordt verleend tot maximaal het erfrechtelijk deel van de overblijvende kosten. Hiermee wordt het volgende bedoeld. De hoogte van de bijzondere bijstand is de hoogte van de bijdrage die belanghebbende moet leveren aan de crematie of begrafenis. Hierbij wordt rekening gehouden met het aantal personen die ook in aan de kosten moeten bijdragen vanwege hun band met de overledene. De berekening is dus: de hoogte van de kosten van de begrafenis/crematie gedeeld door het aantal personen die hierin bij dienen te dragen.

Vorm bijzondere bijstand

De bijzondere bijstand wordt om niet gegeven, tenzij de erfenis nog niet is vastgesteld. Uit de erfenis komen waarschijnlijk middelen. Er wordt in dat geval bijzondere bijstand in de vorm van een lening gegeven (art. 48, lid 2 onder a P-wet).

4.7 Duurzame gebruiksgoederen (huishoudelijke apparaten, meubels etc. )

De inwoner kan in aanmerking komen voor bijzondere bijstand in de kosten van aanschaf of vervanging van een duurzaam gebruiksgoed. Als belanghebbende verwijtbaar niet of onvoldoende heeft gepaard, heeft de bijzondere bijstand de vorm van een geldlening. Over een periode van maximaal drie jaar betaalt belanghebbende maandelijks 5% van de bijstandsnorm inclusief vakantiegeld terug. Nadat iemand zich aan de aflossingsverplichting heeft gehouden, wordt het restantbedrag kwijtgescholden. Dit wordt in de beschikking gezet.

Als belanghebbende geen verwijt kan worden gemaakt dat hij niet of onvoldoende heeft gespaard, dan wordt de bijzondere bijstand om niet (als gift) verleend.

De hoogte van de bijzondere bijstand wordt bepaald aan de hand van de richtprijzen uit de actuele prijzengids van het Nibud (inclusief verwijderingsbijdrage). Voor de hoogte van de bijzondere bijstand houden wij 55% van de Nibudprijzengids aan.

4.8 Woninginrichting

Kosten van woninginrichting kunnen bestaan uit:

• •

  een complete inrichting, meestal bij toewijzing van een woning aan statushouders; of

• •

  een gedeeltelijke inrichting na verhuizing of echtscheiding.

• •

  vervanging van inboedel of stoffering door slijtage (dit is geregeld in paragraaf 4.7).

Voor de kosten van woninginrichting kan worden gespaard van de bijstandsnorm en/of kan worden betaald van de individuele inkomenstoeslag. Als er geen spaargeld is maken wij de volgende keuze:

• •

  bijstand om niet als er niet verwijtbaar niet (genoeg) gespaard is;

• •

  bijstand in de vorm van een lening als er verwijtbaar niet (genoeg) gespaard is en de noodzakelijke verhuizing daardoor niet kan.

Statushouder:

Van statushouders die zich vanuit een Asielzoekerscentrum in een woning vestigen, kan niet verwacht worden dat zij reserveren. Zij krijgen bijzondere bijstand voor een complete inrichting. Hiervan wordt 20% om niet gegeven en 80% in de vorm van een lening. Het deel wat om niet wordt gegeven, is voor stofferingskosten. Voor deze kosten mag volgens vaste jurisprudentie geen geldlening worden verstrekt. Dit is omdat stoffering vaak niet meegenomen kan worden als iemand verhuist. Voor de hoogte van de bijzondere bijstand voor een complete woninginrichting houden wij 55% van de Nibudprijzengids aan. De verhouding geldlening/om niet is afgestemd op de Nibudprijzengids.

Over een periode van maximaal drie jaar betalen zij 5% van de bijstandsnorm inclusief vakantiegeld terug voor het gedeelte van de bijzondere bijstand wat als lening is gegeven. Nadat iemand zich aan de aflossingsverplichting heeft gehouden, wordt het restantbedrag kwijtgescholden. Dit wordt in de beschikking gezet.

Volledige dan gedeeltelijke woninginrichting of vervanging

Bij gedeeltelijke inrichting na verhuizing of echtscheiding houden we voor de hoogte van de bijzondere bijstand 55% van de Nibudprijzengids aan. Wij gaan er in het algemeen vanuit dat de klant kiest voor de goedkoopst mogelijke optie.

Witgoed

Inwoners wordt gestimuleerd om voor duurzame, energiezuinige opties te kiezen. Daarom houden we rekening met de keuze van de klant om voor een duurzame optie te kiezen bij witgoed, minimaal energielabel A. Er wordt bij een aanvraag rekening gehouden met de levensduur van het witgoed wat vervangen moet worden, zowel bij eerste als opvolgende aanvragen.

Stofferingskosten

Onder stofferingskosten vallen kosten als verf en alles wat iemand niet mee kan nemen naar een nieuwe woning bij verhuizing. Deze kosten mogen volgens de vaste jurisprudentie door de aard van de kostensoort niet in de vorm van een lening worden verstrekt, en wordt daarom altijd om niet gegeven.

Als niet noodzakelijk wordt gezien:

De kosten voor de 1ste woninginrichting. Wij gaan er vanuit dat iedereen hiervoor geld spaart omdat deze kosten te voorzien zijn.

Vorm bijzondere bijstand

• •

  Bij de statushouder deels om niet (20%) en deels als lening (80%);

• •

  Geldlening als er verwijtbaar niet (genoeg) gespaard is;

• •

  Om niet als er niet verwijtbaar niet (genoeg) gespaard is.

Dwangsommen IND

Als iemand een aanvraag doet voor een verblijf in Nederland, moet de IND binnen een bepaalde tijd een beslissing nemen op die aanvraag. Dit is de wettelijke beslistermijn. Als de IND niet binnen deze wettelijke termijn beslist, kan het zijn dat we een geldbedrag moeten betalen aan de aanvrager: een dwangsom. Deze dwangsommen worden bij de draagkrachtberekening als middel in aanmerking genomen.

4.9 Babyuitzet

In overleg met de aanstaande ouder(s) wordt bekeken wat er noodzakelijk is. Uitgangspunt is dat de onderstaande spullen tweedehands worden aangeschaft. Dit kan bijvoorbeeld via Marktplaats, kringloopwinkel, Arker Boetje in Middenmeer of via advertenties in de supermarkt.

Het gaat om de volgende artikelen:

• •

  bedje inclusief matras

• •

  box

• •

  maxi cosi

• •

  combiwagen

Wij verlenen geen bijzondere bijstand voor spullen die al aanwezig zijn. Als het om een 2e of daaropvolgende kind gaat, gaan wij er vanuit dat een babypakket en eventueel een bedje genoeg is. Of en wat genoeg is in het geval van een tweede of daaropvolgend kind, is afhankelijk van de leeftijd van het oudere kind en de omstandigheden van het geval.

Als er geen spaargeld is om de kosten van te betalen, wordt de volgende keuze gemaakt:

• •

  bijzondere bijstand wordt verleend in de vorm van een lening als er verwijtbaar niet (genoeg) gespaard is;

• •

  bijzondere bijstand wordt verleend om niet (als gift) als belanghebbende ter zake geen verwijt kan worden gemaakt.

Babybox 1 van de Stichting babyspullen

Via Stichting babyspullen kunnen aanstaande ouders die weinig geld hebben een gratis babybox krijgen. Dit kan via www.stichtingbabyspullen.nl. Dit is geen vorm van bijzondere bijstand en kan buiten ons om worden geregeld/ingezet.

De babybox wordt geleverd door verzending van het verwijsformulier die op de website staat. De hulpverlener van de belanghebbende vult deze in en verstuurt de verwijsbrief. Dit kan ook iemand vanuit de gemeente zijn. De babybox wordt thuis bezorgd. Voor de verzendkosten moet de ontvanger € 6,95 betalen. Voor de verzendkosten wordt geen bijzondere bijstand gegeven. Het is een klein bedrag wat vanuit een bijstandsuitkering betaald moet kunnen worden.

Inhoud van het pakket: kleertjes van maat 50 tot en met 68 en de meest noodzakelijke spullen zoals een fles met speen, een molton, een laken, een slaapzak, luiers etc.

4.10 Rechtsbijstand

De Wet op de rechtsbijstand is een voorliggende voorziening voor de kosten van rechtsbijstand, maar voor de eigen bijdrage en het griffierecht is er geen voorliggende voorziening. De CrvB (uitspraak 31-10-2006 nr. 06/3262 WWB) is van mening dat de eigen bijdrage en griffiekosten gezien kunnen worden als bijzondere noodzakelijke kosten van het bestaan waarvoor bij het ontbreken van draagkracht, bijzondere bijstand kan worden gegeven. De noodzaak van de kosten staat vast volgens de beoordeling van de Raad voor de rechtsbijstand.

De inwoner die een advocaat toegewezen krijgt op grond van de Wet op de rechtsbijstand, betaalt doorgaans een eigen bijdrage. Voor die eigen bijdrage is dus bijzondere bijstand mogelijk. De inwoner kan voor andere vormen van rechtsbijstand in principe geen bijzondere bijstand krijgen. De gemeente verstrekt ook geen bijzondere bijstand voor:

• a.

  de proceskosten van de tegenpartij, als de inwoner deze kosten moet betalen;

• b.

  vertaalkosten (de advocaat kan gebruik maken van het gesubsidieerde vertaalbureau);

• c.

  reiskosten voor het bijwonen van rechtszittingen van bestuursrechters; of voor

• d.

  de kosten die de inwoner maakt vanwege een ingediend bezwaarschrift, zoals reiskosten voor het bijwonen van een hoorzitting of kosten van ondersteuning door een adviseur.

• e.

  kosten rechtsbijstand waarvoor de Raad voor de rechtsbijstand een afwijzing heeft gegeven omdat de procedure als niet noodzakelijk wordt gezien volgens de voorwaarden;

• f.

  kosten rechtsbijstand van procedures die zijn ontstaan uit uitoefening van zelfstandig bedrijf en beroep (omdat deze kosten volgens de Wet rechtsbijstand niet noodzakelijk zijn);

Hoogte van de bijzondere bijstand voor rechtsbijstand

Als de Raad voor de Rechtsbijstand (hierna: de Raad)een toevoeging verleent, krijgt de belanghebbende in bepaalde zaken een korting van € 61,- (bedrag 2024) op zijn eigen bijdrage. Voorheen was dit een korting indien iemand eerst bij het Juridisch Loket was geweest. Sinds maart 2020 past de Raad deze korting automatisch toe, ook als belanghebbende niet bij het Juridisch Loket bent geweest.

Je krijgt geen korting op de eigen bijdrage in:

• -

  een strafzaak;

• -

  een asielzaak;

• -

  een bestuurlijke sanctie;(opent in nieuw venster)

• -

  (hoger) beroep bij een hogere rechter;

• -

  cassatie bij de Hoge Raad.

De korting geldt ook niet bij een:

• -

  Mediationtoevoeging;

• -

  Lichte adviestoevoeging.

NB Het komt voor dat een bezwaar- of beroepsprocedure gevoerd wordt tegen de gemeente. Volgens het Besluit proceskosten moeten de proceskosten worden vergoed. Als de rechter de gemeente veroordeelt tot betaling van de proceskosten dan wordt in de uitspraak vermeld dat de gemeente de griffierechten moet vergoeden aan belanghebbende. Als de gemeente al bijzondere bijstand heeft verleend voor die kosten, dan is dat dubbel. De medewerker die de beroepszaak afhandelt, controleert of er bijzondere bijstand verstrekt is. Als dat het geval is, wordt het griffierecht niet voor de tweede keer betaald.

4.11 Griffierechten

De inwoner met een toegevoegde advocaat kan in aanmerking komen voor bijzondere bijstand voor de griffierechten die de inwoner moet betalen om een procedure te voeren. Heeft de inwoner geen toevoeging op grond van de Wet op de rechtsbijstand, dan beoordeelt de gemeente per situatie of de procedure noodzakelijk is. Is dat zo, dan is bijzondere bijstand mogelijk voor de griffierechten als ook aan de andere voorwaarden voor bijzondere bijstand is voldaan.

Let op: als de rechter de tegenpartij veroordeelt in de kosten van de procedure, dan vordert de gemeente de bijzondere bijstand van de inwoner terug.

Let op in de beschikking opnemen dat belanghebbende ons informeert over de uitslagprocedure

4.12 Bewindvoering, curatele en mentorschap

Als een belanghebbende vanwege persoonlijke eigenschappen of financiële omstandigheden niet in staat is om zijn financiële of persoonlijke belangen zelf te behartigen kan de rechter een bewindvoerder, mentor of curator aanwijzen om de belangen te behartigen. Er is geen voorliggende voorziening voor deze kosten. De rechter bepaalt dat er een bepaalde vorm van belangenbehartiging nodig is door bewind, mentorschap of curatorschap in te stellen. De noodzaak staat hiermee vast. Dit blijkt uit constante jurisprudentie.

Voor de kosten van een curator, bewindvoerder en mentor kan bijzondere bijstand worden aangevraagd. Als de rechter het bewind, de curatele of mentorschap heeft uitgesproken komen de kosten in aanmerking voor bijzondere bijstand. Wanneer de aanvraag voor deze kosten is gedaan binnen drie maanden na de datum van de uitspraak door de rechter, wordt met de bijstandsverlening aangesloten bij de ingangsdatum van de bewindvoering, mentorschap of curatele. Voor aanvragen die later dan drie maanden na de uitspraak worden gedaan, telt de eerste dag van de maand van aanvraag als ingangsdatum.

Voor WSNP-bewindvoerdersloon wordt geen bijzondere bijstand verstrekt. Deze kosten worden verrekend met de boedelafdracht en indien dit niet mogelijk is vergoedt Bureau WSNP deze kosten aan de WSNP-bewindvoerder.

Wanneer een onder bewind, mentorschap of curatele gestelde burger een inkomen op bijstandsniveau heeft, wordt bijzondere bijstand verstrekt voor het loon van de bewindvoerder, mentor of curator en voor de eenmalige extra kosten, zoals in- en uitstapkosten en griffierecht.

Deze eenmalige extra kosten, komen alleen voor vergoeding in aanmerking als deze zijn bekrachtigd door de rechter. Berekening van een hoger tarief vanwege problematische schulden is toegestaan wanneer de rechter dit in de beschikking heeft opgenomen.

Wat de kosten van de bewindvoering betreft, geldt nog het volgende. De maandelijkse kosten van bewindvoering moeten in eerste instantie meegenomen worden in de berekening van het vrij te laten bedrag (vtlb) en de aflossingscapaciteit:

• •

  indien de kosten volledig kunnen worden verrekend, wordt er geen bijstand verstrekt;

• •

  indien de kosten gedeeltelijk kunnen worden verrekend, wordt er over het resterende deel bijstand verstrekt;

• •

  indien de kosten niet kunnen worden verrekend, wordt er bijstand verstrekt voor de volledige kosten.

Naast de jaarbeloning kunnen professionele curators, bewindvoerders en mentoren in voorkomende gevallen ook aanspraak maken op een forfaitaire beloning voor bepaalde incidentele werkzaamheden. De kosten in verband met deze incidentele werkzaamheden kunnen in aanmerking komen voor bijzondere bijstand. Een machtiging van de rechter dient in dat geval aan het college te worden overgelegd.

Wanneer de aanvrager die onder curatele is gesteld, zelf om de curatele heeft verzocht, komen de kosten voor publicatie in de landelijke dagbladen in aanmerking voor bijzondere bijstand.

Voor de vergoeding van de tarieven sluit de gemeente aan bij de “Regeling indexering beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren” zoals deze jaarlijks wordt gepubliceerd in de Staatscourant.

Bankkosten

Bewindvoerders mogen sinds 2020 een keer per jaar bankkosten in rekening brengen. Deze kosten kunnen voor bijzondere bijstand in aanmerking komen. Bewindvoerders hebben voor deze extra kosten geen keuze en ook geen mogelijkheid om deze te vermijden. Met deze verhoging is ook geen rekening gehouden in de regeling beloning die door de minister is vastgesteld.

Het is niet mogelijk de aanvraag om bijzondere bijstand in de bankkosten af te wijzen, op de grond dat deze kosten dienen te worden gerekend tot de, incidenteel voorkomende, algemene kosten van het bestaan en daarom in beginsel dienen te worden voldaan uit het inkomen. Niet iedereen heeft namelijk deze kosten. Deze kosten kunnen dan ook niet gerekend worden tot de, incidenteel voorkomende, algemene kosten van het bestaan.

4.13 Budgetbeheer

Als een belanghebbende door persoonlijke eigenschappen of financiële omstandigheden niet in staat is om zijn zaken zelf goed te regelen kan hij een beroep doen op een persoon of instelling om zijn zaken te behartigen. Voor het budgetbeheer worden kosten in rekening gebracht.

Er is geen voorliggende voorziening aanwezig. De kosten kunnen worden aangemerkt als bijzondere kosten van het bestaan waarvoor bijzondere bijstand gegeven kan worden als er geen draagkracht is.

Er is recht op bijzondere bijstand voor de kosten van budgetbeheer als het budgetbeheer noodzakelijk is en de belanghebbende niet in staat is om zelf de zaken te regelen. Anders dan bij bewindvoering kan er niet zonder meer van worden uitgegaan dat de kosten noodzakelijk zijn. De noodzaak van budgetbeheer stellen wij vast aan de hand van de situatie van belanghebbende. Als borging dat de inwoner de juiste hulp krijgt, wordt bij toekenning van de bijzondere bijstand altijd advies ingewonnen bij een consulent Schulddienstverlening over nut en noodzaak van de inzet van budgetbeheer en het voorgenomen pakket.

Daarnaast wordt in geval van problematische schulden een plan van aanpak vanuit het team Schulddienstverlening gemaakt met daarin een tijdspad waarin naar een minder zwaar pakket wordt gewerkt en indien mogelijk het volledig afbouwen van budgetbeheer. Dit bevordert het traject naar financiële zelfredzaamheid van de klant en voorkomt onnodig aanhouden van een zwaarder en duurder budgetbeheerpakket.

De budgetbeheerder moet een deskundige en professioneel werkende instelling zijn. Hij beheert namelijk de gelden van de belanghebbende. Daarom verdient het de voorkeur dat de budgetbeheerder is aangesloten bij een branchevereniging, bijvoorbeeld de NVVBS.

De hoogte van de bijzondere bijstand is gelijk aan de echt gemaakte kosten, dus de hoogte van het pakket wat belanghebbende nodig heeft bij de betreffende budgetbeheerder

De bijzondere bijstand wordt om niet gegeven. De vergoeding voor de budgetbeheerder wordt maandelijks betaald.

4.14 Reiskosten

In deze paragraaf wordt aangegeven hoe de bevoegdheid tot het verstrekken van bijzondere bijstand voor reiskosten wordt ingevuld.

Reiskosten in verband met inburgering

Op dit moment vallen reiskosten nog niet binnen de financiële afspraken tussen gemeenten en het Rijk. Indien gewenst, kunnen gemeenten reiskosten voor inburgeraars financieren uit de bijzondere bijstand.

Reiskosten zijn algemene noodzakelijke kosten van het bestaan, die in beginsel uit het eigen inkomen voldaan dienen te worden. Bijzondere omstandigheden kunnen echter met zich meebrengen dat toch bijstand verleend dient te worden. Voor het volgen van een traject in het kader van de Wet inburgering 2013 en 2021 kan voor de gehele duur van het traject bijzondere bijstand worden verleend voor reiskosten.

Reiskosten bezoek arts, specialist of andere medische of paramedische hulpverlener

Voor reiskosten in verband met een bezoek aan een arts, ziekenhuis of andere medische of paramedische hulpverlener kan bijzondere bijstaand worden verleend, indien:

• •

  Eén van de gezinsleden minimaal 2 keer per maand naar een arts, ziekenhuis of andere medische of paramedische hulpverlener moet reizen. De reiskosten worden dus vanaf 2 keer per maand vergoed.

• •

  Als het nodig is dat een gezinslid meereist, worden ook de reiskosten van dit gezinslid vergoed.

NB Geen recht op bijzondere bijstand in de reiskosten als beroep kan worden gedaan op de Regeling vergoeding ziekenvervoer

Deze regeling houdt het volgende in. Valt een behandeling onder de basisverzekering? Dan kan een belanghebbende een vergoeding krijgen voor de reiskosten van en naar zijn behandeling. Belanghebbende krijgt dan een vergoeding tot 200 km per enkele reis als:

• •

  hij zich alleen met een rolstoel kan verplaatsen;

• •

  hij een nierdialyse krijgt;

• •

  hij een oncologische behandeling met chemo-, radio- of immunotherapie krijgt;

• •

  hij niet alleen kan reizen door uw visuele beperking;

• •

  hij geriatrische revalidatiezorg krijgt;

• •

  zijn kind intensieve kindzorg krijgt en vervoer naar een verpleegkundig kinderdagverblijf medisch noodzakelijk is;

• •

  hij voor behandeling van een langdurige ziekte of aandoening per 12 maanden meer dan 1000 km enkele reis aflegt van zijn huis naar de behandeling (hardheidsclausule);

• •

  hij deelneemt aan dagbehandeling die in een groepsverband wordt gegeven. Bijvoorbeeld een zorgprogramma voor oudere mensen met complexe aandoeningen (somatische en/of psychische). Of voor mensen met een niet-aangeboren hersenafwijking, een verstandelijke beperking of een progressieve, degeneratieve neurologische aandoening (zoals de ziekte van Parkinson, de ziekte van Huntington en MS).

NB Om een vergoeding voor ziekenvervoer te ontvangen, heeft belanghebbende altijd toestemming nodig van de zorgverzekeraar.

Op grond Basisverzekering worden de volgende vergoedingen verstrekt:

• •

  eigen vervoer: € 0,37 per km (de snelste weg volgens Routenet)

• •

  bijkomende kosten eigen vervoer (bijvoorbeeld tol, tunnel en veerboot): 100%

• •

  openbaar vervoer (2e klasse): 100%

• •

  gecontracteerde taxivervoerder: 100%

Er geldt in 2024 een eigen bijdrage van € 118 voor ziekenvervoer per auto, taxi of openbaar vervoer. Dit was € 113 in 2023. Daarnaast geldt het eigen risico.

De eigen bijdragen op grond van de Zvw komen niet in aanmerking voor bijzondere bijstand. De Zvw en de Wlz zijn volgens de constante jurisprudentie voor de kosten van (para) medische zorg een passende en toereikende voorliggende voorziening (artikel 15 Participatiewet).

Reiskosten bezoek familieleden ziekenhuis en inrichting

Als gezinsleden in een ziekenhuis of een inrichting buiten Hollands Kroon worden verpleegd, is er bijzondere bijstand mogelijk voor de reiskosten. Het gaat hier om reiskosten in verband met het bezoek aan de partner van belanghebbende en de ten laste van belanghebbende of diens partner komend (pleeg)kind en (pleeg)kinderen.

Ten aanzien van het aantal noodzakelijk geachte bezoeken geldt de volgende regel:

• •

  Bij terminale ziekte, verpleging op een intensive care en bij zieke kinderen, elke dag voor maximaal twee personen die direct tot het gezin behoren.

• •

  Bij overige ziekenhuisopnames, tweemaal per week voor twee personen die direct tot het gezin behoren.

• •

  Bij opname in een inrichting, eenmaal per week voor twee personen die direct tot het gezin behoren.

Wegens sociale en/of medische redenen kan van deze aantallen worden afgeweken.

NB Bij zieke kinderen is het verblijf in een Ronald McDonald huis vaak goedkoper dan de reiskosten die gemaakt moeten worden. Ouders betalen een eigen bijdrage van € 15 per kamer per nacht. De werkelijke kosten van een overnachting liggen veel hoger: € 75 per kamer, per nacht. Het verschil wordt betaald door donateurs en sponsoren. De goedkoopste oplossing verdient de voorkeur.

Reiskosten bezoek familieleden in detentie:

Er is bijzondere bijstand mogelijk voor deze kosten, als het gaat om reiskosten in verband met bezoek aan gedetineerde gezinsleden in de eerste graad. Het gaat hierbij ook om pleegkinderen. Zodra de gedetineerde met weekendverlof mag komt de bijzondere bijstand voor de reiskosten van familieleden te vervallen. De gedetineerde kan voor reiskosten geen beroep doen op de bijzondere bijstand.

Wanneer de gedetineerde in een halfopen of open inrichting verblijft, komen de reiskosten voor familiebezoek niet voor vergoeding in aanmerking.

Voor reiskosten wegens bezoek aan een in het buitenland gedetineerd gezins- of familielid wordt geen bijzondere bijstand verstrekt.

Frequentie eenmaal per week per gezinslid.

Reiskosten omgangsregeling:

Als de ouders na echtscheiding niet in dezelfde woonplaats wonen, brengt de omgangsregeling kosten met zich mee. Deze kosten behoren in beginsel tot de algemeen noodzakelijke kosten van het bestaan en worden uit de norm betaald. Bijzondere bijstand is dus niet mogelijk. De kosten van de kinderen komen altijd ten laste van de verzorgende ouder.

Het recht van het kind op contact met de ouders en van het recht op gezinsleven is geen reden om tot bijstandsverlening over te gaan. Volgens de vaste jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) dienen namelijk de reis- en verblijfkosten die een kind in het kader van een omgangsregeling maakt ten laste te komen van de ouder tot wiens gezin het kind behoort (de verzorgende ouder).

Soms komt het voor dat de verzorgende ouder, ook na aanhoudende verzoeken, weigert de reiskosten te betalen. Dan is het voor de niet-verzorgende ouder alleen mogelijk de kinderen te ontvangen als deze zelf de reiskosten betaalt. Als deze ouder bijstandsafhankelijk is en aannemelijk kan maken (d.m.v. brief jeugdzorg of advocaat) alles te hebben gedaan om de ex-partner tot medewerking te bewegen, maar het toch zonder resultaat blijft, is bijzondere bijstand mogelijk.

Voor de bezoekfrequentie kan aangesloten worden bij de omgangsregeling zoals deze door de rechter is vastgelegd.

Reiskosten uit huis geplaatste kinderen:

Als kinderen onder Bureau Jeugdzorg vallen en er een kinderbeschermende maatregel is getroffen, kan bij Bureau Jeugdzorg een beroep worden gedaan op een reiskostenvergoeding. Eenmaal per maand kan een vergoeding voor reiskosten verstrekt worden. Indien meer bezoek wenselijk is zal dit door de begeleider van Bureau Jeugdzorg bekeken worden, incidenteel is meer vergoeding voor reiskosten mogelijk via Bureau Jeugdzorg.

Als het kind in een instelling verblijft die onder de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (Awbz-instelling) verblijft is er geen vergoeding mogelijk vanuit Bureau Jeugdzorg.

Als een kind niet thuis verblijft is het soms wel mogelijk om kinderbijslag te ontvangen. Als er veel kosten zijn voor een uitwonend kind kan soms tweemaal kinderbijslag worden toegekend (zie voorliggende voorzieningen).

Als er geen beroep kan worden gedaan op een voorliggende voorziening is bijzondere bijstand voor reiskosten mogelijk. Voor de bezoekfrequentie wordt aangesloten bij de bezoekregeling zoals bepaald door de instelling.

Reiskosten in verband met sociale contacten

Als er geen familieleden of vrienden in de omgeving van de gemeente Hollands Kroon wonen zullen reiskosten gemaakt moeten worden voor de sociale contacten. Deze kosten vallen onder de incidenteel voorkomende noodzakelijke kosten van het bestaan en zullen vanuit het gewone inkomen moeten worden voldaan.

Reiskosten deelname re-integratietraject

Personen die van de gemeente ondersteuning krijgen bij de arbeidsinschakeling, komen niet aanmerking voor bijzondere bijstand in de reiskosten in verband met deelname aan een re-integratietraject of activiteiten gericht op arbeidsinschakeling. Deze kosten komen ten laste van het werkdeel.

Wijze van vergoeden:

Reiskosten worden alleen vergoed als de reisafstand enkele reis meer dan 5 km bedraagt.

De reisafstand wordt bepaald aan de hand van www. Routenet.nl op basis van de kortste route.

Bij de bepaling van de hoogte van de bijstand wordt uitgegaan van een reis per openbaar vervoer (2e klas). Bij periodieke kosten wordt bijzondere bijstand verstrekt voor een NS-voordeelurenkaart, waarna met korting gereisd kan worden. Per aanvraag zal bezien moeten worden of reizen met een voordeelurenkaart uit kan.

Soms is het gebruik van een auto wegens het ontbreken van goed openbaar vervoer echter toch noodzakelijk. Bij het vaststellen gaan we uit van de door de overheid vaststelde belastingvrije kilometervergoeding. Let op: als meerdere gezinsleden samen reizen moet er rekening mee worden gehouden dat zij samen per kunnen auto reizen en dus de kosten kunnen delen.

Bewijs

• •

  Bezoek aan gedetineerden: verklaring Penitentiaire inrichting.

• •

  Bezoek aan een gezinslid in ziekenhuis: verklaring van opname (begin en einddatum) in ziekenhuis.

• •

  Bezoek aan een inrichting bij opname van gezinsleden: verklaring van de inrichting.

• •

  Bezoek aan artsen etc.: afsprakenoverzicht van het ziekenhuis of de hulpverlener.

• •

  Bij eigen bijdrage bij reiskosten met speciale medische indicatie: afwijzingsbrief van de verzekering waarin staat dat ze die betreffende kosten zelf moeten betalen vanuit eigen bijdrage

Uitbetaling

De bijzondere bijstand wordt om niet gegeven.

De bijzondere bijstand wordt pas betaald na inlevering van de treinkaartjes, afsprakenkaarten dan wel een verklaring van de instelling. De aanvrager moet deze maandelijks toesturen bij periodieke kosten. Het vorenstaande lijdt uitzondering bij bijzondere bijstand in reiskosten in verband inburgering. In dat geval wordt de bijzondere bijstand vooraf uitbetaald.

4.15 Reiskosten woon-werkverkeer, inburgering, reclassering of naar opleiding ten behoeve van niet-bijstandsklanten

Voor reiskosten van de inwoner voor woon- werkverkeer als de werkgever deze niet of niet helemaal vergoedt, is bijzondere bijstand mogelijk. Het gaat om inwoners die geen bijstandsuitkering van de gemeente ontvangen. Inwoners met een bijstandsuitkering kunnen namelijk via re-integratie een vergoeding voor deze kosten krijgen. De vergoeding stopt als er geen noodzaak meer is.

Voor reiskosten van de inwoner van en naar de opleiding is bijzondere bijstand mogelijk als er geen recht is op vergoeding vanuit DUO of school. Het gaat om inwoners die geen bijstandsuitkering van de gemeente ontvangen. Inwoners met een bijstandsuitkering kunnen namelijk via re-integratie een vergoeding voor deze kosten krijgen. De vergoeding stopt als de opleiding stopt.

Voor reiskosten van en naar reclassering kan ook bijzondere bijstand worden aangevraagd.

Reiskosten worden alleen vergoed als de reisafstand enkele reis meer dan 5 km bedraagt. De reisafstand wordt bepaald aan de hand van www. Routenet.nl op basis van de kortste route.

Hoogte bijzondere bijstand

• •

  Auto: de hoogte die de overheid vaststelt als belastingvrije kilometervergoeding. Let op: als meerdere gezinsleden samen reizen moet er rekening mee worden gehouden dat zij samen per kunnen auto reizen en dus de kosten kunnen delen.

• •

  OV: de goedkoopste vorm van reizen.

Voorliggende voorzieningen

• •

  Hele of gedeeltelijke vergoeding door de werkgever

• •

  In geval de reiskosten niet betaald kunnen worden door beslaglegging, WSNP of schuldenregeling is het laten aanpassen van de beslagvrije voet of vrij te laten bedrag een voorwaarde die maximaal gebruikt moet worden.

• •

  Voor reiskosten van en naar de opleiding is het studentenreisproduct via DUO voorliggend. De student kan dit krijgen bij het volgen van een voltijd opleiding MBO, HBO of universiteit of een duale opleiding (HBO of universiteit). Diegene dient wel jonger dan 30 te zijn voor de studiefinanciering ingaat. Voor deeltijd- of BBL opleidingen (MBO) kan geen studentenreisproduct worden verkregen van DUO.

• •

  De WTOS is geen voorliggende voorziening voor reiskosten van en naar een opleiding. Dit is volgens vaste jurisprudentie.

4.16 Reiskosten kinderen in het voortgezet onderwijs

Het gaat om reiskosten van huis naar school van kinderen die voortgezet onderwijs volgen en waarvan de school op een afstand van minimaal 15 kilometer (enkele reis) vanaf het woonadres ligt.

Onder voortgezet onderwijs wordt het navolgende verstaan: het voortgezet onderwijs omvat het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo), het hoger algemeen voortgezet onderwijs (havo), het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) en het praktijkonderwijs. Het vwo, havo, vmbo en praktijkonderwijs vallen onder de Wet op het voortgezet onderwijs.

Voorliggende voorzieningen

Vanaf 1 januari 2017 is voor mbo-studenten onder de 18 jaar het studentenreisproduct (ov-jaarkaart) een voorliggende voorziening.

De volgende zaken worden niet gezien als voorliggende voorzieningen:

• •

  Kindgebonden budget;

• •

  Meedoen Hollands Kroon is ook geen voorliggende voorziening. Het is niet bedoeld voor reiskosten van en naar school;

• •

  De WTOS is geen voorliggende voorziening voor reiskosten. Dit is volgens vaste jurisprudentie;

Van ouders verwachten wij dat zij een bepaald bedrag per maand uitgeven aan de reiskosten van hun kind(eren). Dat bedrag is bepaald op € 45,- per maand per gezin. Hierbij is uitgegaan van wat een gezin normaal gemiddeld uitgeeft voor woon-school-verkeer.

4.17 Kosten kinderopvang

4.18 Kindgebonden budget alleenstaande ouder kop voor minderjarige ouder(s) (<18)

Omschrijving van de kosten

• •

  Kosten van levensonderhoud van de baby van een tienermoeder die bij haar ouders inwoont.

• •

  Kosten van levensonderhoud van een weggelopen minderjarige die inwoont bij familie of vrienden en die niet wordt onderhouden door de ouders of de mensen bij wie hij/zij inwoont.

4.19 Broodnoodvoorziening voor jongeren tijdens zoektijd van 4 weken

4.20 Overbruggingsuitkering

In de praktijk kan zich de situatie voordoen dat een bijstandsgerechtigde in acute financiële problemen raakt en daardoor de periode tot de volgende uitbetaling niet meer kan overbruggen. Ook kan het gaan om de verandering van een weekbetaling naar een maandbetaling van de inkomsten. De Participatiewet biedt geen mogelijkheid om voorschotten te geven aan belanghebbenden die een bijstandsuitkering ontvangen. Het inkomen – uit werk of een uitkering – is genoeg om in de kosten van levensonderhoud te voorzien.

Voorliggende voorzieningen

Het reguliere inkomen is toereikend. Als hoofdregel geldt dat een overbruggingsuitkering niet mogelijk is. Een overbruggingsuitkering is dus altijd een uitzondering. Uitbetalen van opgebouwde tegoed aan vakantiegeld is een optie.

Recht op bijzondere bijstand

Er is één situatie waarin wij een overbrugging standaard geven. Dat is voor de statushouder die zich vanuit een asielzoekerscentrum in de gemeente vestigt en die een uitkering volgens de

Participatiewet gaat ontvangen. Er is dan een overgang van een laag wekelijks inkomen naar een maandelijks inkomen.

Deze overbruggingsuitkering wordt ook aan statushouders gegeven bij gezinshereniging waarbij de partner overkomt. Dit is voor de periode waarin de bijstandsnorm aangepast moet worden van alleenstaandennorm naar de gehuwdennorm. Omdat de uitkering pas achteraf wordt uitbetaald ontstaat er namelijk een gat tussen de alleenstaandennorm en de gehuwdennorm. Dit gedeelte wordt in de vorm van een voorschot op de gehuwdennorm verstrekt.

Bij de start van de uitkering is het geven van een voorschot na 4 weken verplicht. Het voorschot verrekenen wij in één keer met de uitkering. In de situatie dat er bij de start van de uitkering geen geld beschikbaar is voor levensonderhoud en de verrekening in één keer tot problemen leidt, verrekenen wij het voorschot in termijnen.

Hoogte bijzondere bijstand

• •

  De statushouder ontvangt een overbrugging die gelijk is aan één maanduitkering zonder vakantiegeld. Op de overbruggingsuitkering wordt de eerste maand huur ingehouden en doorbetaald aan de verhuurder.

• •

  In de overige situaties is de hoogte van het bedrag maatwerk.

Vorm bijzondere bijstand

• •

  De bijzondere bijstand wordt om niet gegeven. Bijstand in de vorm van een lening volgens artikel 48 lid 2 van de P-wet is in de jurisprudentie uitgesloten.

4.21 Kindgebondenbudget alleenstaande ouder kop

Omschrijving van de kosten

De alleenstaande ouder die een bijstandsuitkering heeft, heeft vanaf 01-01-2015 recht op een extra kindgebonden budget. Dit heet de alleenstaande ouderkop (alo-kop). Het is een regeling die door de belastingdienst Toeslagen wordt gegeven. Deze alo-kop is in de plaats gekomen van de norm voor een alleenstaande ouder. De alleenstaande ouder heeft vanaf 01-01-2015 recht op de norm voor een alleenstaande. De alleenstaande ouderkop is een voorziening die bedoeld is voor de kosten van levensonderhoud. Het recht wordt door de belastingdienst beoordeeld volgens de Algemene wet inkomensregelingen (Awir).

Voorliggende voorzieningen

De alleenstaande ouderkop is een voorliggende voorziening ten opzichte van de P-wet voor de kosten van levensonderhoud. Er zijn situaties waarin de alleenstaande ouder geen recht heeft op de alo-kop en in die situaties geven wij in bijzondere gevallen bijzondere bijstand voor de kosten van levensonderhoud in aanvulling op de normbijstand voor een alleenstaande.

Recht op bijzondere bijstand

Er is recht op bijzondere bijstand in plaats van de alo-kop in de volgende situaties:

• 1.

  De alleenstaande ouder heeft volgens de bepalingen van de Awir een toeslagpartner en heeft daardoor geen recht op de alo-kop. De toeslagpartner kan als medebewoner onderdeel uitmaken van het huishouden van de alleenstaande ouder, maar kan ook een partner zijn die elders woont (duurzaam gescheiden maar er is nog geen verzoek om echtscheiding bij de rechtbank ingeleverd, opgenomen in een inrichting). Door gebruik te maken van de rekenhulp op de site van de belastingdienst Toeslagen kan worden nagegaan of er een Toeslagpartner is.

• 2.

  Er is wel recht op de alo-kop, maar het recht gaat in op de eerste van de maand volgend op de maand waarin de bijstandsuitkering is gegeven. Dat kan bij een nieuwe toekenning of een mutatie tijdens de uitkering.

Hoogte en duur van de bijzondere bijstand

In de situatie onder 1:

De hoogte van de bijzondere bijstand is gelijk aan de alo-kop en wordt als periodiek bijzondere bijstand betaald.

De bijzondere bijstand wordt gestopt, zodra er geen toeslagpartner meer is of de partner die elders verblijft zich weer bij het gezin voegt.

Controle op veranderingen in de situatie vindt plaats door uitwisseling gegevens met gemeente BRP.

In de situatie onder 2:

De hoogte van de bijzondere bijstand is gelijk aan de hoogte van de alo-kop waar recht op zou zijn, over het deel van de maand waarover recht op bijstandsuitkering bestaat.

Bewijs

Het onderzoek en de vaststelling van het recht is hetzelfde als bij de aanvraag voor een bijstandsuitkering volgens de P-wet.

Vorm bijzondere bijstand

De bijzondere bijstand wordt om niet gegeven.

In situatie 1: belaste bijzondere bijstand (kosten van levensonderhoud)

In situatie 2: De bijzondere bijstand wordt uitbetaald als incidentele bijstand.

Regels voor aanvrager

De inlichtingenplicht die geldt voor personen die een bijstandsuitkering ontvangen, geldt hier ook.

Veranderingen in de situatie moeten zo snel mogelijk worden doorgegeven.

Algemeen

Voor categoriale bijzondere bijstand stellen wij vast dat de inwoner tot een bepaalde doelgroep hoort. De noodzaak van de kosten onderzoeken wij niet, dit nemen wij aan.

Vanaf 01-01-2015 is categoriale bijzondere bijstand alleen nog mogelijk voor deelname aan een collectieve zorgverzekering en de vergoeding van (een deel van) de premie van die verzekering (artikel 35 lid 3 P-wet).

Univé collectieve zorgverzekering gemeenten

Doelgroep zijn personen met een inkomen tot 130% van de bijstandsnorm zoals genoemd in de Participatiewet. Het vermogen laten we hierbij buiten beschouwing.

De verzekering

Het aanbod van Univé bestaat voor nieuwe verzekerden vanaf 01-01-2023 uit drie pakketten:

• •

  Compact;

• •

  Compleet;

• •

  Compleet +

Hoogte gemeentelijke bijdrage

De gemeentelijke bijdrage is een vast percentage van de bedragen van de pakketten.

• •

  Compact: 15%

• •

  Compleet: 20%

• •

  Compleet +: 20%

• •

  Andere gemeenten vragen wat zij geven.

De voordelen van de collectieve zorgverzekering gemeenten

• •

  Verzekering die toegang biedt tot goede en betaalbare zorg voor inwoners met een laag inkomen.

• •

  Vergoedingen op maat voor inwoners met een lage, middel of hoge zorgvraag.

• •

  Belangrijke vergoedingen zijn verzekerd: tandheelkunde, fysiotherapie, brillen, orthodontie en eigen bijdrage WMO.

• •

  Regeling verplicht eigen risico.

• •

  Geen gezondheidscheck door de verzekeraar.

• •

  Gemeente doet een bijdrage in de premie.

• •

  Univé geeft een betalingsachterstand door aan de gemeente en bij achterstand wordt de premie op de uitkering ingehouden en doorbetaald aan Univé. Voor cliënten zonder periodieke uitkering van de gemeente is deze dienstverlening niet mogelijk.

De duur van de deelname aan de verzekering

• •

  Zolang het inkomen lager is dan 130%van de bijstandsnorm

• •

  Gebruik maken van de collectieve verzekering bij een hoger inkomen is niet mogelijk, omdat er dan niet meer gesproken kan worden van een minimum inkomen. Er vindt jaarlijks een controle plaats op het inkomen.

• •

  Afmelden voor het gemeentepakket wordt per 1 januari van het daarop volgende kalenderjaar gedaan als het (gezamenlijk) inkomen te hoog is.

• •

  Bij een verhuizing buiten de gemeente wordt de deelnemer de maand na de verhuizing afgemeld.

Meedoen Hollands Kroon

Meedoen Hollands Kroon is een website met een aanbod waaruit volwassenen en kinderen van 0 tot 18 jaar een keuze kunnen maken uit verschillende activiteiten en lidmaatschappen om zo mee te kunnen doen in de maatschappij. Het betreft een op de website van Meedoen te besteden budget dat per kalenderjaar aangevraagd en besteed kan worden door inwoners met weinig geld.

Het gaat voor de kinderen vanaf 0 jaar tot 4 jaar onder andere om de volgende kosten:

• •

  Peuterzwemmen

• •

  Peutergym

Het gaat voor de kinderen vanaf 4 jaar tot 18 jaar onder andere om de volgende kosten:

• •

  Diplomazwemmen B en C

• •

  Minima (vakantie)kampen

• •

  Scouting

Het gaat voor de gehele doelgroep onder andere om de volgende kosten:

• •

  Lidmaatschap van sportverenigingen

• •

  Sportkleding, sportschoenen

• •

  Culturele activiteiten zoals theater- en zangles of lidmaatschap culturele organisatie

• •

  Hobbycursussen

• •

  Dierentuin, pretparken en musea (in de regio)

• •

  Bioscoop en schouwburg (in de regio)

• •

  Lidmaatschap belangenorganisatie

• •

  Fiets (en onderhoud ervan)

• •

  De belbus

• •

  Fiets (en onderhoud ervan)

• •

  De belbus

Twee doelgroepen in Meedoen

Binnen de Meedoenregeling zijn er dus twee doelgroepen te onderscheiden, namelijk:

• •

  kinderen van 0 jaar tot 18 jaar;

• •

  volwassen vanaf 18 jaar.

Doelgroep kinderen

Belanghebbende komt in aanmerking voor de Meedoenregeling, indien hij:

• •

  op de peildatum een of meer ten laste komende kinderen heeft;

• •

  op de peildatum inwoner is. Onder inwoner wordt verstaan: een Nederlander of een rechtmatig in Nederland verblijvende vreemdeling als bedoeld in artikel 11 van de Participatiewet die als ingezetene in de basisregistratie personen van de gemeente Hollands Kroon is ingeschreven en feitelijk in deze gemeente verblijft;

• •

  een inkomen heeft dat gedurende een periode van drie maanden voorafgaande aan de maand waarop de aanvraag is ingediend gemiddeld lager is dan tot 130% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm;

• •

  beschikt over een vermogen dat op de peildatum niet hoger is dan de in artikel 34, tweede lid, onderdeel b, en derde lid, van de Participatiewet bedoelde vermogensgrens.

Het kind van 0 tot 4 jaar ontvangt per kalenderjaar een budget van € 250.

Het kind van 4 tot 18 jaar ontvangt per kalenderjaar een budget van € 350.

Een kalenderjaar vangt aan op 1 januari om 0:00:00 uur en eindigt op 31 december om 23:59:59 uur.

Uitgesloten groepen:

Personen die op grond van artikel 13, eerste lid, onderdeel c, d, en/of h, van de Participatiewet geen recht hebben op bijstand, komen ook niet in aanmerking voor een vergoeding op grond van deze regeling.

Volwassenen vanaf 18 jaar

Volwassen komen in aanmerking voor de Meedoenregeling als voldaan wordt aan de volgende voorwaarden:

• •

  de volwassene moet op de peildatum inwoner zijn. Onder inwoner wordt verstaan: een Nederlander of een rechtmatig in Nederland verblijvende vreemdeling als bedoeld in artikel 11 van de Participatiewet die als ingezetene in de basisregistratie personen van de gemeente Hollands Kroon is ingeschreven en feitelijk in deze gemeente verblijft;

• •

  de volwassene heeft gedurende een periode van drie maanden voorafgaande aan de maand waarop de aanvraag is ingediend een inkomen dat gemiddeld lager is dan 130% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm;

• •

  de volwassene beschikt op de peildatum over een vermogen dat niet hoger is dan de in artikel 34, tweede lid, onderdeel b, en derde lid, van de Participatiewet bedoelde vermogensgrens.

De volwassene ontvangt per kalenderjaar een budget van € 250,-.

Een kalenderjaar vangt aan op 1 januari om 0:00:00 uur en eindigt op 31 december om 23:59:59 uur.

Uitgesloten groepen

Personen die op grond van artikel 13, eerste lid, onderdeel a, b, c, d, e, f/of h, geen recht hebben op bijstand, of op grond van artikel 13, tweede lid, onderdeel a, b, en/of c, geen recht hebben op algemene bijstand, hebben ook geen recht op een budget in het kader van deze regeling.

Belangrijke begrippen

Begrippen in deze regeling die niet worden omschreven hebben dezelfde betekenis als in de Participatiewet.

• •

  Onder volwassene wordt verstaan: een natuurlijke persoon van 18 jaar of ouder.

• •

  Onder gezin wordt verstaan: de gehuwden met de tot hun last komende kinderen dan wel de alleenstaande ouder met de tot zijn last komende kinderen;

• •

  Onder peildatum wordt verstaan: de datum waarop de aanvraag is ingediend; Onder kind wordt verstaan: het in Nederland woonachtige eigen kind of stiefkind;

• •

  Onder ten laste komend kind wordt verstaan: het kind jonger dan 18 jaar voor wie aan de alleenstaande ouder of de gehuwde op grond van artikel 18 van de Algemene Kinderbijslagwet kinderbijslag wordt betaald, zal worden betaald of zou worden betaald indien artikel 7, tweede lid, van die wet niet van toepassing zou zijn.

Vaststellen vermogen en inkomen

Het college stelt met inachtneming van de artikelen 31, 32, 33 en 34 van de Participatiewet de hoogte van het inkomen en vermogen van de aanvrager vast. Met andere woorden, het college stelt het inkomen en vermogen op dezelfde wijze als in Participatiewet vast.

Uitzonderingen

In afwijking van de Participatiewet wordt niet onder inkomen verstaan:

• •

  het bedrag dat tijdens een WSNP-traject gereserveerd wordt voor de aflossing van de schulden;

• •

  het bedrag dat tijdens een gemeentelijke schuldhulpverlening op grond van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening voor de aflossing van schulden wordt gereserveerd;

• •

  het bedrag van het inkomen waarop beslag is gelegd, mits het beslag op correcte wijze en op grond van de door belanghebbende volledig verstrekte gegevens is vastgesteld (Dit laatste moet worden gecontroleerd, team SDV of subteam Terugvordering/ Verhaal kan desgewenst hierbij ondersteunen).

In afwijking van de Participatiewet wordt het vermogen gebonden in de woning met bijbehorend erf niet als vermogen in aanmerking genomen.

Het college stelt met inachtneming van paragraaf 3.2 van de wet de van toepassing zijnde bijstandsnorm vast, met dien verstande dat het de artikelen 19a en 22a van de wet (kostendelersnorm) buiten toepassing laat.

Regels webwinkel

• •

  De toegang tot de website wordt in principe niet in de loop van het kalenderjaar beëindigd. Ook niet als de inkomens- en vermogenssituatie van belanghebbende verandert. Tussentijdse beëindiging vindt alleen plaats als de volwassene of het kind komt te overlijden.

• •

  De inwoner kan zelf op de website van Meedoen kiezen waar het budget voor wordt gebruikt.

• •

  Het budget moet binnen het kalenderjaar waarin het is gegeven, uitgegeven worden.

• •

  Het positieve saldo vervalt aan het einde van het kalenderjaar, zijnde 31 december.

• •

  Het bedrag dat is uitgegeven wordt door de gemeente betaald aan de aanbieder van het product.

• •

  Als het nog te besteden bedrag niet genoeg is voor de gewenste activiteit (bijvoorbeeld aan het einde van het jaar) zal de belanghebbende bij moeten betalen of de besteding uitstellen tot het volgende jaar.

Manier van afhandeling van de aanvraag

• •

  Inwoners waarvan bekend is bij de gemeente dat ze een bijstandsuitkering ontvangen of een inkomen hebben tot 130% van de bijstand, krijgen begin van het nieuwe jaar ambtshalve een besluit met het bericht dat zij met DigiD toegang krijgen tot de website in het nieuwe kalenderjaar.

• •

  Zolang bekend is dat belanghebbenden tot de doelgroep horen, wordt er ieder jaar opnieuw een besluit met het bericht dat er toegang is tot de website gestuurd.

• •

  Belanghebbenden waarvan bij de gemeente niet bekend is dat zij tot de doelgroep horen, kunnen een aanvraag doen.

Indexering budgetten

Het college onderzoekt ieder jaar of de budgetten moeten worden aangepast. En als het college besluit de budgetten te indexeren, dan wordt hierbij aansluiting gezocht bij de consumentenprijsindex (CPI) van het CBS. Door indexering van de budgetten zorg je ervoor dat de budgetten gelijke tred houden met de prijsverandering van de goederen en diensten die door de consumenten worden betaald.

Vorm van bijstand

De bijzondere bijstand wordt om niet gegeven

Diplomazwemmen A kinderen minima

Op 3 november 2023 heeft de gemeenteraad besloten om diplomazwemmen mogelijk te maken voor (financieel) kwetsbare kinderen binnen de gemeente Hollands Kroon. Het beleid heeft als doel om de zwemvaardigheid van kinderen te verbeteren, alsmede de participatie te bevorderen. Het college heeft besloten te kiezen voor een categoriale inkomensregeling, genaamd de Regeling leszwemmen voor het Nationale Zwemdiploma A voor kinderen uit minimagezinnen.

Overwegingen

Aan de invoering van de categoriale inkomensregeling lagen de volgende overwegingen ten grondslag. In het waterrijke Nederland wordt zwemles door de meeste inwoners gezien als een onmisbaar en nuttig onderdeel van de opvoeding: het vermindert het risico op verdrinking. Dat scholen niet (meer) verplicht zijn zwemlessen aan te bieden. Dat wegens bezuinigingen het percentage scholen dat zwemles aanbiedt in de laatste decennia sterk is gedaald. Dat dit voor de meeste kinderen niet problematisch is, aangezien zij vaak al vanaf hun vierde of vijfde jaar leren zwemmen via particuliere of gemeentelijke zweminitiatieven. Echter, zwembadbezoek en privé-lessen zijn voor gezinnen die moeten rondkomen van een inkomen op of rond het sociaal minimum erg duur. Dat verder de indruk bestaat dat binnen die doelgroep van de minima allochtone ouders, uit onwetendheid c.q. onbekendheid, het belang van zwemvaardigheid onvoldoende op hun netvlies hebben. Dat die onbekendheid er mede voor kan zorgen dat men minder dan autochtonen de weg weet richting de instanties die zwemles verzorgen. Aangezien het uit oogpunt van veiligheid van het kind van wezenlijk belang wordt geacht de zwemvaardigheden van kinderen te verbeteren en te optimaliseren, willen wij diplomazwemmen mogelijk maken voor alle financieel kwetsbare kinderen binnen onze gemeente. Een laag inkomen mag hierin geen belemmering vormen;

Voorwaarden

Het college verstrekt een vergoeding van de zwemlessen voor het behalen van het Nationale Zwemdiploma A, indien de belanghebbende zowel in de referteperiode als in de periode waarin beroep wordt gedaan op deze vergoeding:

• a.

  een inwoner is;

• b.

  een inkomen heeft dat lager is dan 130% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm als bedoeld in artikel 5, onderdeel c, van de wet;

• c.

  beschikt over een vermogen dat niet hoger is dan de in artikel 34, tweede lid, onderdeel b, en derde lid, van de wet bedoelde vermogensgrens;

• d.

  een kind heeft van vijf en een half jaar of ouder, doch jonger dan 18 jaar dat niet in het bezit is van het Nationale zwemdiploma A van het Zwem-ABC dat is uitgegeven door de Stichting Nationale Raad Zwemveiligheid en dit kind is gestart of binnen afzienbare tijd gaat starten met zwemlessen bij een van de vier volgende gemeentelijke zwembaden in de gemeente, te weten: Zwembad Den Krieck in Breezand, Zwembad de Terp in Wieringerwerf, Zwembad de Venne in Hippolytushoef of Zwembad de Wirg in Winkel, mits en zolang deze zwembaden in het bezit zijn van de Licentie Nationale Zwemdiploma’s.

Onder referteperiode wordt het navolgende verstaan: de maand voorafgaand aan de maand waarop de aanvraag is ingediend.

Uit onderzoek is gebleken dat kinderen het beste kunnen starten met de zwemlessen wanneer zij de leeftijd van vijfenhalf jaar hebben bereikt.

Heronderzoek

Het college kan periodiek onderzoeken of belanghebbende nog voldoet aan de bovengenoemde voorwaarden. Belanghebbende dient namelijk gedurende de gehele periode waarop een beroep op zwemregeling wordt gedaan te voldoende aan de gestelde criteria.

Verplichtingen

• •

  De kinderen zijn verplicht de zwemlessen te volgen.

• •

  De ouders zijn verplicht als zij voortijdig willen stoppen met de zwemlessen voor het Nationale Zwemdiploma A dit direct bij de gemeente te melden.

• •

  De ouders zijn verplicht als hun kind het Nationale Zwemdiploma A heeft behaald, dit direct bij de gemeente te melden.

Beëindiging vergoeding bij regelmatig verzuim

Indien het kind regelmatig zonder geldige reden niet op de zwemlessen verschijnt, kan het college besluiten de vergoeding voor de zwemlessen te beëindigen.

Onder geldige reden wordt in dit verband verstaan: ziekte of een bijzondere c.q. ingrijpende gebeurtenis in de familiaire sfeer (huwelijk, geboorte begrafenis etc.).

Uitbetaling vergoeding

De vergoeding van de zwemlessen voor het Nationale zwemdiploma A ziet, behalve op de kosten van de zwemlessen, ook op de kosten van het diploma en de kosten van het afzwemmen.

De eventuele inschrijfkosten die het gemeentelijke zwembad bij de inwoner in rekening brengt, worden niet vergoed en komen dus voor rekening van de belanghebbende. De belanghebbende kan het budget dat hij in het kader van de regeling Meedoen ten behoeve van zijn kind(eren) heeft ontvangen aanwenden voor de betaling van de inschrijfkosten.

Bovengenoemde vergoeding wordt rechtstreeks overgemaakt aan het gemeentelijke zwembad waar het kind de zwemlessen volgt of binnen afzienbare tijd gaat volgen.

Omvang van de vergoeding

De vergoeding van de zwemlessen wordt toegekend voor een periode van maximaal 18 maanden, te rekenen vanaf de datum waarop het kind met de zwemlessen is gestart.

Aan het besluit van de gemeente om de toekenningsperiode te maximeren op 18 maanden, liggen de volgende overwegingen ten grondslag. Een kind dat met vijfenhalf jaar start met de leszwemmen heeft gemiddeld, zo blijkt uit onderzoek, 65 lesuren nodig om het diploma A te behalen. De lessen duren 45 minuten. Dat is omgerekend 87 lessen van 45 minuten.

Vervolgaanvraag

Als het kind het zwemdiploma A niet binnen de periode van 18 maanden heeft behaald, dan dient de belanghebbende een vervolgaanvraag in te dienen.

De zwemlesaanbieder wordt gevraagd gemotiveerd aan te geven of het kind in staat moet worden geacht het zwemdiploma A alsnog te behalen, en zo ja hoeveel extra lessen er nog nodig zijn om dit doel te bereiken. Als naar het oordeel van de gemeente het kind in staat is alsnog het zwemdiploma A te behalen, de inschatting van de extra benodigde lessen door de zwemaanbieder reëel is en de belanghebbende ook nog voldoet aan de overige in deze regeling gestelde criteria, dan worden deze extra lessen vergoed. Als er een vervolgaanvraag wordt ingediend, dan wordt dus ook altijd onderzocht of de belanghebbende nog voldoet aan alle in deze regeling gestelde criteria (inkomens- en vermogenseis etc.).

In het geval de zwemlesaanbieder van oordeel is dat het behalen van het zwemdiploma A geen realistisch scenario is, dan wijst de gemeente de vervolgaanvraag af.

Begrippen

Begrippen in deze regeling die niet worden omschreven hebben de zelfde betekenis als in de Participatiewet.

In deze regeling wordt verstaan onder:

• a.

  inwoner: een Nederlander of een rechtmatig in Nederland verblijvende vreemdeling als bedoeld in artikel 11 van de Participatiewet die als ingezetene in de basisregistratie personen van de gemeente Hollands Kroon is ingeschreven en feitelijk in deze gemeente verblijft;

• b.

  kind: het in Nederland woonachtige eigen kind of stiefkind;

• c.

  Licentie Nationale Zwemdiploma’s: de Licentie Nationale Zwemdiploma’s is een instrument om de kwaliteit van het zwemonderwijs en het diplomazwemmen voor het Zwem-ABC en het vervolgaanbod op een zo hoog mogelijk niveau te krijgen en te houden. De Nationale Raad Zwemveiligheid verleent zwemlesaanbieders de Licentie Nationale Zwemdiploma’s wanneer aan alle kwaliteitscriteria is voldaan. Dan heeft de zwemlesaanbieder het recht om het Zwem-ABC en/of diploma’s uit het vervolgaanbod uit te geven. De zwemlesaanbieder die in het bezit is van de Licentie Nationale Zwemdiploma’s laat ouders en kinderen zien kwaliteit heel belangrijk te vinden en wordt jaarlijks getoetst door de Nationale Raad Zwemveiligheid;

• d.

  peildatum: datum waarop de aanvraag wordt ingediend;

• e.

  ten laste komend kind: het kind jonger dan 18 jaar voor wie aan de alleenstaande ouder of de gehuwde op grond van artikel 18 van de Algemene Kinderbijslagwet kinderbijslag wordt betaald, zal worden betaald of zou worden betaald indien artikel 7, tweede lid, van die wet niet van toepassing zou zijn.

• f.

  Stichting Nationale Raad Zwemveiligheid: deze stichting heeft als doel de zwemveiligheid van de mensen in Nederland op een zo hoog mogelijk niveau te brengen. Zij staat voor landelijke kwaliteitsstandaarden. Zwemlesaanbieders die voldoen aan haar kwaliteitseisen ontvangen de Licentie Nationale Zwemdiploma’s en mogen het Zwem-ABC verstrekken. De eisen die zij stelt aan het diplomazwemmen liggen vast in de Examenregeling Nationale Zwemdiploma’s.

• g.

  WSNP: Wettelijke schuldsanering natuurlijke personen (als bedoeld in Titel III van de Faillissementswet).

• h.

  Zwem-ABC: het Zwem-ABC bestaat uit drie Nationale Zwemdiploma’s: A, B en C. Bij het Zwem-ABC leren kinderen vanaf het begin vier zwemslagen: enkelvoudige rugslag, schoolslag, borstcrawl en rugcrawl. Er wordt veel aandacht besteed aan allerlei oefeningen in diep water, zoals verschillende manieren van in het water gaan, onder water zwemmen, klimmen en klauteren op een vlot en op de kant en naar de bodem gaan. Deze vaardigheden leert een kind om zich in onverwachte situaties te kunnen redden en om plezier te hebben in het water.

Doelgroepen die zijn uitgesloten

Personen die op grond van artikel 13, eerste lid, onderdeel c, d, en/of h, van de Participatiewet geen recht hebben op bijstand, komen ook niet in aanmerking voor een vergoeding op grond van deze regeling.

Vaststellen vermogen en inkomen

Het college stelt met inachtneming van de artikelen 31, 32, 33 en 34 van de Participatiewet de hoogte van het inkomen en vermogen van de aanvrager vast. Met andere woorden, het college stelt het inkomen en vermogen op dezelfde wijze als in Participatiewet vast.

Uitzonderingen

• •

  In afwijking van de Participatiewet wordt niet onder inkomen verstaan:

  • o

    het bedrag dat tijdens een WSNP-traject gereserveerd wordt voor de aflossing van de schulden;

  • o

    het bedrag dat tijdens gemeentelijke schuldhulpverlening op grond van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening voor de aflossing van schulden wordt gereserveerd;

• •

  het bedrag van het inkomen waarop beslag is gelegd, mits het beslag op correcte wijze en op grond van de door belanghebbende volledig verstrekte gegevens is vastgesteld (Dit laatste moet worden gecontroleerd. Team SDV of subteam Terugvordering/ Verhaal kan desgewenst hierbij ondersteunen).

• •

  In afwijking van de Participatiewet wordt het vermogen gebonden in de woning met bijbehorend erf niet als vermogen in aanmerking genomen.

Het college stelt met inachtneming van paragraaf 3.2 van de wet de van toepassing zijnde bijstandsnorm vast, met dien verstande dat het de artikelen 19a en 22a van de wet (kostendelersnorm) buiten toepassing laat.

Vorm van bijstand

De bijzondere bijstand wordt om niet gegeven.

Computervoorziening schoolgaande kinderen uit minimagezinnen

Overwegingen

Aan de invoering van Computervoorziening voor kinderen uit gezinnen met een laag inkomen die naar de basisschool gaan of voortgezet onderwijs volgen liggen de volgende overwegingen ten grondslag. De gemeente vindt het belangrijk dat ieder kind zich volledig moet kunnen ontwikkelen. Zijn of haar achtergrond, het opleidingsniveau van ouders of hun financiële situatie mag geen invloed hebben op de schoolprestaties van een kind. Alle kinderen moeten dus gelijke kansen krijgen om zich te kunnen ontwikkelen. De gemeente acht het daarom van wezenlijk belang dat schoolgaande kinderen uit gezinnen met een laag inkomen de beschikking hebben over een laptop. Allereerst zal dat het kind helpen zijn vaardigheden op het gebied van rekenen, lezen en schrijven te ontwikkelen. Voorts helpt een laptop kinderen om meer te leren over computers en hoe ze werken. Het maakt het ook gemakkelijker voor hen om onderweg hun huiswerk te maken of presentaties te geven voor de klas zonder een computer van iemand anders te hoeven lenen. Het leert kinderen ook hoe ze hun taken en schema’s moeten organiseren en hoe ze verantwoordelijk kunnen zijn voor hun bezittingen. Tot slot is het bewezen dat laptops een positief effect hebben op het leervermogen, de concentratie en het focusniveau van kinderen op school. Laptop kunnen kinderen ook helpen zelfstandiger te worden. Als schoolgaande kinderen uit minimagezinnen niet de beschikking hebben over een laptop dan zal dit hun ontwikkeling nadelig beïnvloeden.

Twee soorten computervoorzieningen

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen een computervoorziening ten behoeve van kinderen die naar de basisschool gaan en een computervoorziening voor kinderen die voortgezet onderwijs volgen.

In deze regeling bestaat een computervoorziening uit:

• -

  een laptop dat is opgebouwd uit de volgende componenten, te weten: een moederbord, processor en koeling, werkgeheugen, opslag of harde schijf, voeding, behuizing en ventilatoren voor afvoer van warme lucht;

• -

  een muis: een apparaat dat wordt gebruikt om een computer te bedienen. Het is een klein doosje met knoppen en een scrollwiel dat vastzit aan de computer met een snoer of werkt met een draadloze verbinding. De muis beweegt de cursor op het computerscherm en stelt de gebruiker in staat om programma's te openen, bestanden te verplaatsen en te klikken op het scherm.

Voorwaarden voor computervoorziening basisschool

• 1.

  Het college verstrekt een computervoorziening basisschool, indien de belanghebbende:

  • a.

    op de peildatum een inwoner is;

  • b.

    een inkomen heeft dat gedurende een periode van drie maanden voorafgaande aan de maand waarop de aanvraag is ingediend gemiddeld lager is dan 110% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm als bedoeld in artikel 5, onderdeel c, van de wet;

  • c.

    gedurende een periode van drie maanden voorafgaande aan de maand waarop de aanvraag is ingediend over een vermogen beschikt dat niet hoger is dan de in artikel 34, tweede lid, onderdeel b, en derde lid, van de wet bedoelde vermogensgrens;

  • d.

    op de peildatum een kind heeft dat in groep 3 of hoger zit van de basisschool of een speciale school voor basisonderwijs als bedoeld in de Wet op het primair onderwijs of een school voor speciaal onderwijs als bedoeld in de Wet op de expertisecentra.

• 2.

  De computervoorziening, bedoeld in eerste lid, wordt verstrekt in de vorm van een financiële tegemoetkoming.

• 3.

  De financiële tegemoetkoming, bedoeld in het tweede lid, bedraagt maximaal € 450,- per gezin en wordt eens in de vijf jaar verstrekt.

• 4.

  Het schooljaar waarin het jongste kind van het gezin naar groep 8 van de basisschool gaat, is het laatste jaar waarin een computervoorziening, bedoeld in het eerste lid, wordt verstrekt.

Voorliggende voorziening

Geen verstrekking van een laptop vindt plaats indien aan het gezin in het kader van een inburgeringstraject computers zijn verstrekt.

Voorwaarden voor computervoorziening voortgezet onderwijs

• 1.

  Het college verstrekt een computervoorziening voortgezet onderwijs, indien de belanghebbende:

  • a.

    op de peildatum een inwoner is;

  • b.

    een inkomen heeft dat gedurende een periode van drie maanden voorafgaande aan de maand waarop de aanvraag is ingediend gemiddeld lager is dan 110% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm als bedoeld in artikel 5, onderdeel c, van de wet;

  • c.

    gedurende een periode van drie maanden voorafgaande aan de maand waarop de aanvraag is ingediend over een vermogen beschikt dat niet hoger is dan de in artikel 34, tweede lid, onderdeel b, en derde lid, van de wet bedoelde vermogensgrens;

  • d.

    op de peildatum een kind heeft dat voortgezet onderwijs volgt als bedoeld in de Wet op het voortgezet onderwijs

• 2.

  De computervoorziening, bedoeld in eerste lid, wordt verstrekt in de vorm van een financiële tegemoetkoming.

• 3.

  De financiële tegemoetkoming, bedoeld in het tweede lid, bedraagt maximaal € 450,- per kind en wordt eens in de vijf jaar verstrekt.

• 4.

  Het schooljaar waarin het kind start in het voortgezet onderwijs, is het eerste jaar waarin een computervoorziening, bedoeld in het eerste lid, wordt verstrekt.

Het belangrijkste verschil tussen deze twee voorzieningen is dat de eerste voorziening per gezin wordt verstrekt en de tweede per kind. Ter verduidelijking van het voorgaande het volgende voorbeeld. Als een gezin twee kinderen heeft die naar de basisschool gaan, dan wordt er een computervoorziening verstrekt. Als een gezin drie kinderen heeft die naar de basisschool gaan en twee die voortgezet onderwijs volgen, dan wordt er een computervoorziening verstrekt ten behoeve van de drie kinderen die naar de basisschool gaan en twee computervoorzieningen voor de twee kinderen die voortgezet onderwijs volgen. Dit gezin krijgt in totaal dus drie computervoorzieningen (lees: drie laptops). Als een gezin twee kinderen heeft die voortgezet onderwijs volgen en die respectievelijk 18 en 20 jaar oud zijn, dan wordt er geen computervoorziening verstrekt. Vanaf het moment dat het kind de leeftijd van 18 jaar bereikt bestaat er geen recht meer op een computervoorziening.

Aan dit verschil ligt de volgende ratio ten grondslag. Kinderen op de basisschool hebben ten behoeve van hun schoolwerk minder vaak een computer nodig en gebruiken deze minder intensief dan kinderen die voortgezet onderwijs volgen. Kinderen uit een gezin die naar de basisschool gaan, worden daarom geacht hun computer te delen. Dit geldt niet voor kinderen die voortgezet onderwijs volgen. Daarom wordt aan ieder kind uit een gezin met een laag inkomen dat voortgezet onderwijs volgt een computervoorziening verstrekt. Het schooljaar waarin het kind start in het voortgezet onderwijs, is het eerste jaar waarin een computervoorziening wordt verstrekt.

Financiële tegemoetkoming

De computervoorziening wordt verstrekt in de vorm van een financiële tegemoetkoming. Deze financiële tegemoetkoming bedraagt maximaal € 450,- en wordt een keer in de vijf jaar verstrekt. De computervoorziening wordt dus niet in natura verstrekt.

Een computervoorziening die in het kader van deze verordening wordt verstrekt, bestaat – zoals reeds vermeld- uit een laptop en een muis. Dit betekent dat voor een desktop geen vergoeding wordt verstrekt. Deze kan immers niet mee naar school worden genomen en is dus niet adequaat. Dit betekent ook dat voor accessoires, zoals een computertas, headphones en pc speaker, geen vergoeding wordt verstrekt.

Een laptop voor school moet voldoen aan een aantal eisen. Het kind neemt hem elke dag mee naar school, dus hij moet niet alleen stevig zijn, maar ook beschikken over een goede batterij en niet te zwaar zijn. Met een budget van € 450,- is het kind in staat een laptop die aan deze eisen voldoet, aan te schaffen. Volgens de statistieken is de gemiddelde levensduur van een gemiddelde laptop ongeveer 7 tot 10 jaar bij goed onderhoud en verzorging. Het is daarom niet onredelijk om de financiële tegemoetkoming eens per vijf jaar te verstrekken.

Indexering financiële tegemoetkoming

Het college onderzoekt ieder jaar of de budgetten moeten worden aangepast. En als het college besluit de budgetten te indexeren, dan wordt hierbij aansluiting gezocht bij de consumentenprijsindex (CPI) van het CBS. Door indexering van de budgetten zorg je ervoor dat de budgetten gelijke tred houden met de prijsverandering van de goederen en diensten die door de consumenten worden betaald.

Doelgroepen die zijn uitgesloten

Personen die op grond van artikel 13, eerste lid, onderdeel c, d, en/of h, van de Participatiewet geen recht hebben op bijstand, komen ook niet in aanmerking voor een vergoeding op grond van deze regeling.

Vaststellen vermogen en inkomen

Het college stelt met inachtneming van de artikelen 31, 32, 33 en 34 van de Participatiewet de hoogte van het inkomen en vermogen van de aanvrager vast. Met andere woorden, het college stelt het inkomen en vermogen op dezelfde wijze als in Participatiewet vast.

Uitzonderingen

In afwijking van de Participatiewet wordt niet onder inkomen verstaan:

• •

  het bedrag dat tijdens een WSNP-traject gereserveerd wordt voor de aflossing van de schulden;

• •

  het bedrag dat tijdens gemeentelijke schuldhulpverlening op grond van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening voor de aflossing van schulden wordt gereserveerd;

• •

  het bedrag van het inkomen waarop beslag is gelegd, mits als het beslag op correcte wijze en op grond van de door belanghebbende volledig verstrekte gegevens is vastgesteld (Dit laatste moet worden gecontroleerd, team SDV of subteam Terugvordering Verhaal kan desgewenst hierbij ondersteunen).

In afwijking van de Participatiewet wordt het vermogen gebonden in de woning met bijbehorend erf niet als vermogen in aanmerking genomen.

Het college stelt met inachtneming van paragraaf 3.2 van de wet de van toepassing zijnde bijstandsnorm vast, met dien verstande dat het de artikelen 19a en 22a van de wet (kostendelersnorm) buiten toepassing laat.

Begrippen

• a.

  computervoorziening: deze voorziening bestaat uit:

  • •

    een laptop dat is opgebouwd uit de volgende componenten, te weten: een moederbord, processor en koeling, werkgeheugen, opslag of harde schijf, voeding, behuizing en ventilatoren voor afvoer van warme lucht; en

  • •

    een muis: een apparaat dat wordt gebruikt om een computer te bedienen. Het is een klein doosje met knoppen en een scrollwiel dat vastzit aan de computer met een snoer of werkt met een draadloze verbinding. De muis beweegt de cursor op het computerscherm en stelt de gebruiker in staat om programma's te openen, bestanden te verplaatsen en te klikken op het scherm;

• b.

  financiële tegemoetkoming: een tegemoetkoming in de kosten van een computervoorziening die met inachtneming van een inkomensgrens wordt verstrekt;

• c.

  gezin: de gehuwden met de tot hun last komende kinderen dan wel de alleenstaande ouder met de tot zijn last komende kinderen;

• d.

  inwoner: een Nederlander of een rechtmatig in Nederland verblijvende vreemdeling als bedoeld in artikel 11 van de Participatiewet die als ingezetene in de basisregistratie personen van de gemeente Hollands Kroon is ingeschreven en feitelijk in deze gemeente verblijft;

• e.

  kind: een ten laste komend kind;

• f.

  laptop: een laptop, schootcomputer of notebook is een draagbare computer die wordt gebruikt door mensen die op verschillende locaties met hun computer werken. Een laptop heeft het merendeel van dezelfde componenten als een vaste computer (desktop), met inbegrip van een beeldscherm, een toetsenbord, een aanwijsapparaat zoals een touchpad of een pointing stick en luidsprekers in een enkele eenheid. Een laptop wordt gevoed door elektriciteit via een wisselstroomadapter en kan uit de buurt van een stopcontact worden gebruikt door de oplaadbare batterij;

• g.

  peildatum: de datum waartegen een persoon een aanvraag om een voorziening voor maatschappelijke participatie indient;

• h.

  schooljaar: een schooljaar is het tijdvak van 1 augustus tot en met 31 juli van het daaropvolgend jaar;

• i.

  ten laste komend kind: het kind jonger dan 18 jaar voor wie aan de alleenstaande ouder of de gehuwde op grond van artikel 18 van de Algemene Kinderbijslagwet kinderbijslag wordt betaald, zal worden betaald of zou worden betaald indien artikel 7, tweede lid, van die wet niet van toepassing zou zijn;

• j.

  voortgezet onderwijs: het voortgezet onderwijs omvat het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo), het hoger algemeen voortgezet onderwijs (havo), het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) en het praktijkonderwijs. Het vwo, havo, vmbo en praktijkonderwijs vallen onder de Wet op het voortgezet onderwijs;

• k.

  wet: Participatiewet;

• l.

  WSNP: Wettelijke schuldsanering natuurlijke personen (als bedoeld in Titel III van de Faillissementswet).

Inleiding

Generiek inkomensbeleid is de verantwoordelijkheid van het Rijk. Periodiek wordt door het ministerie van SZW het sociaal minimum vastgesteld. Dit is gelijk aan de geldende/toepasselijke bijstandsnorm – eventueel aangevuld met kinderbijslag – en voor mensen van de pensioengerechtigde leeftijd gelijk aan de AOW. Deze norm geldt voor alle burgers van Nederland.

Door bijzondere omstandigheden kan zich de situatie voordoen dat deze uitkeringsnorm niet volledig toereikend is om bepaalde noodzakelijke uitgaven te doen. Als een persoon voor dergelijke kosten geen beroep kan doen op een voorliggende voorziening (zoals huurtoeslag of

Studiefinanciering of WTOS ), kan de gemeente individuele bijzondere bijstand verstrekken. Hierbij moet worden vastgesteld of de uitgaven noodzakelijk zijn, daadwerkelijk gemaakt zijn en voortkomen uit bijzondere omstandigheden. Bij het vaststellen levert de gemeente maatwerk. Dit betekent dat de gemeente die voorziening biedt die past bij de hulpvraag van de burger.

Bijzondere bijstand is financieel en beleidsmatig gedecentraliseerd aan gemeenten, omdat op lokaal niveau – dichtbij de burger – maatwerk kan worden geboden rekening houdend met individuele en lokale omstandigheden. Dit vraagt redelijk en consistent beleid met een flexibele uitvoering waarin de dienstverlening telkens afgestemd wordt op de individuele situatie van de burger. Gemeenten bezien de hele situatie waarin de burger zich bevindt en maken een inschatting wat het individu op dat moment nodig heeft. De gemeente Hollands Kroon doet dit zo efficiënt mogelijk, laat geen willekeur bestaan en hanteert de juridische kaders die zijn uitgewerkt in het Handboek Bijzondere Bijstand Hollands Kroon 2024.

Herijking bijzonder bijstandsbeleid

Gedurende de periode van 1 januari tot en met 31 augustus 2024 heeft een interne ambtelijke werkgroep, bestaande uit een beleidsadviseur en drie inkomensconsulenten van het team Inkomen, de herijking van het bijzondere bijstandsbeleid ter hand genomen. Inkomensconsulenten hebben aangeven dat het bijzondere bijstandsbeleid dat -zoals reeds vermeld- is vastgelegd in het Handboek Bijzondere Bijstand Hollands Kroon 2024 soms onduidelijk, onvolledig en voor meerdere uitleg vatbaar is.

Gemeenten zorgen met hun eigen armoedebeleid voor steun van mensen met een laag inkomen. Onder armoedebeleid valt de bijzondere bijstand, de gemeentelijke minimaregelingen (regeling Meedoen, zwemlesregeling en computerregeling) de schuldhulpverlening en kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen. De middelen voor armoedebestrijding zijn per definitie schaars en gemeenten zijn daarom genoodzaakt deze middelen zo doelmatig mogelijk in te zetten. De gemeente kan het geld immers maar een keer uitgeven. Bovengenoemde werkgroep heeft tijdens de herijking van het bijzondere bijstandsbeleid naast de rechtmatigheid ook kritisch gekeken naar de doelmatigheid. Het streven moet erop zijn gericht dat de beschikbare middelen voor de bijzondere bijstand zo worden ingezet dat zo veel mogelijk inwoners met een laag inkomen optimaal worden ondersteund. De extra aandacht voor de doelmatigheid van het bijzondere bijstandsbeleid is mede ingegeven door het ‘ravijnjaar 2026’. Dit ‘ravijnjaar’ wordt gekenmerkt door een drastische daling van de rijksbijdragen per inwoner. Deze veranderingen zullen volgens berichten in de media een grote impact hebben op de financiële slagkracht van gemeenten.

Aangezien het streven erop is gericht om op termijn het minimabeleid van de gemeenten van de regio Noordkop zoveel als mogelijk te harmoniseren, is tijdens de herijking ook gekeken naar het beleid van de gemeenten Schagen, Texel en Den Helder.

De herijking van het bijzondere bijstandsbeleid heeft geresulteerd in 21 wijzigingsvoorstellen die hieronder nader worden toegelicht.

1.Stimulansz model beleidsregels bijzondere bijstand

Het beleid met betrekking tot de bijzondere bijstand is in de gemeente Hollands Kroon - zoals reeds vermeld- neergelegd in het Handboek Bijzondere Bijstand. Dit handboek biedt een praktisch kader voor de uitvoering van de bijzondere bijstand en geeft antwoord op vragen als: Hoe zit het met de toekenning van bijstand voor medische kosten? Welk inkomen telt mee voor het berekenen van de draagkracht van een inwoner?

De in dit handboek opgenomen beleidsregels zijn vaak onnodig complex opgesteld. Hierdoor is het voor de inkomensconsulenten zo nu en dan een uitdaging om maatwerk aan de inwoners te geven. Om voor een glasheldere uitvoering te zorgen, is het cruciaal dat zowel de inkomensconsulenten als inwoners uit de voeten kunnen met de beleidsregels. Het opstellen van de regels in voor iedereen begrijpelijke taal helpt hierbij. In het Stimulansz-model is ervoor gekozen om de beleidsregel en de toelichting bij elkaar te plaatsen, waardoor de inkomensconsulenten en inwoners de ‘regel’ en het ‘waarom’ tegelijk lezen. Dit voorkomt onnodige misverstanden. Verder is de tekst van dit model op B2-niveau geschreven, zodat de gemiddelde lezer snapt wat de bedoeling is. Uw college wordt daarom voorgesteld aansluiting te zoeken bij het Stimulansz-model voor de beleidsregels bijzondere bijstand.

2.Beleidsregels inzake de draagkrachtbepaling

De huidige beleidsregels met betrekking tot de draagkrachtbepaling zijn weinig gestructureerd en vaak voor meerdere uitleg vatbaar. De beleidsregels met betrekking tot dit onderdeel zijn daarom herschreven, in die zin dat er 17 heldere, eenduidige vuistregels zijn geformuleerd aan de hand waarvan de draagkracht wordt bepaald. Het beleid inzake de draagkracht wordt zo op een meer geordende wijze aan de inwoner en de inkomensconsulent gepresenteerd, waardoor het beter uitvoerbaar is en misverstanden worden voorkomen.

3.Spaargeld opgebouwd tijdens de bijstand

Spaargelden opgebouwd tijdens de periode waarin bijstand wordt ontvangen worden niet als vermogen in aanmerking genomen (artikel 34 lid 2 onderdeel c Participatiewet). Een belanghebbende moet wel middels controleerbare en verifieerbare gegevens aantonen dat het vermogen is gespaard uit de bijstand.

Voor de bijzondere bijstand kan het college ervoor kiezen om spaargeld opgebouwd tijdens de periode waarin bijstand is ontvangen als vermogen bij de draagkrachtbepaling in aanmerking te nemen. In het huidige handboek wordt voor de bijzondere bijstand spaargeld opgebouwd tijdens de bijstand buiten beschouwing gelaten. Uit de uitvoeringspraktijk is echter naar voren gekomen dat een aantal klanten in ons bestand dat onder bewind staat maandelijks aanzienlijke bedragen spaart. Dit heeft vaak tot het gevolg dat het vermogen van deze cliënten op den duur uitstijgt boven de op hen van toepassing zijnde vermogensgrens. Voorgesteld wordt dit beleid te wijzigen, in die zin dat voor de bijzondere bijstand spaargeld opgebouwd tijdens de bijstand bij de draagkrachtbepaling wel als vermogen in aanmerking wordt genomen. Dit kan dus betekenen dat een aanvraag bijzondere bijstand van een bijstandsgerechtigde wordt afgewezen omdat hij over voldoende middelen beschikt (het in de bijstand opgebouwde spaargeld tezamen met de reeds aanwezige vermogensbestanddelen zijn hoger dan de van toepassing zijnde vermogensgrens). Vanuit het perspectief van de belastingbetaler valt niet in te zien waarom een schaars goed als bijzondere bijstand moet worden ingezet in situaties waarin de klant kennelijk over voldoende middelen (lees: spaargeld) beschikt om zelf in de kosten waarvoor bijzondere bijstand wordt aangevraagd te voorzien. Voor alle duidelijkheid, deze nieuwe beleidsregel geldt voor alle personen die bijzondere bijstand aanvragen en is dus niet alleen van toepassing op personen die onder bewind staan.

Echter, spaargeld opgebouwd tijdens een WSNP- traject of een schuldregelingstraject op grond van Wet gemeentelijke schuldhulpverlening wordt niet als vermogen meegeteld. Dit spaargeld is immers bestemd om een deel van de schulden af te lossen.

4.Pleegvergoeding in relatie tot draagkrachtbepaling

Ingevolge artikel 31 lid 2 sub a Participatiewet worden middelen die een belanghebbende ontvangt ten behoeve van levensonderhoud van niet in de bijstand begrepen personen niet tot de middelen gerekend. Het gaat hier bijvoorbeeld om pleegvergoedingen. Deze pleegvergoeding wordt dus niet op de bijstandsuitkering gekort. Echter, bij de bijzondere bijstand mag de gemeente deze pleegvergoeding wel tot de middelen van de belanghebbende rekenen. De gemeente heeft hier dus beleidsvrijheid. Volgens het huidige beleid wordt voor de bijzondere bijstand de pleegvergoeding bij de draagkrachtbepaling niet als middel in aanmerking genomen. Er wordt dus met deze pleegvergoeding geen rekening gehouden. Voorgesteld wordt dit beleid te wijzigen. Alvorens inhoudelijk op dit wijzigingsvoorstel in te gaan, wordt eerst in het kort de pleegvergoeding nader toegelicht.

Pleegouders kunnen een vergoeding krijgen voor de kosten van de verzorging en opvoeding van hun pleegkind. De pleegouder vraagt deze pleegvergoeding aan bij de organisatie die het kind bij deze ouder heeft geplaatst. Deze organisatie keert de vergoeding ook uit.

De pleegvergoeding is een basisbedrag dat de overheid jaarlijks vaststelt. Hoe hoog het basisbedrag is, hangt af van de leeftijd van het pleegkind. Maandelijks wordt het bedrag uitbetaald. De pleegzorgvergoedingen voor 2024 zijn:

De pleegvergoeding is bedoeld om normale en terugkerende kosten voor het opvoeden van pleegkinderen te bekostigen. Zo kan de pleegouder het geld bijvoorbeeld gebruiken voor eten en meubilair, kleding en schoenen van de pleegkinderen. De pleegzorgvergoeding mag ook gebruikt worden voor uiterlijke verzorging (bijvoorbeeld toiletartikelen of een bezoek aan de kapper). Ook kan de pleeggeldvergoeding besteed worden aan kleine onderwijskosten (pennen, schriften, agenda etc.), reiskosten voor een schoolbezoek, reiskosten voor een familiebezoek van de pleegkinderen, zakgeld, sport en/of ontspanning en vakantiekosten.

Pleegkinderen hebben tot hun 21e jaar recht op pleegzorg. Soms hebben pleegkinderen na hun 21e jaar nog behoefte aan pleegzorg met ondersteuning en begeleiding. Ze kunnen dan tot hun 23e jaar een beroep doen op voortgezette pleegzorg. Zolang het pleegkind pleegzorg krijgt, ontvangt de pleegouder een pleegvergoeding.

Heeft de pleegouder een meerderjarig pleegkind? Dan is het pleegkind in sommige gevallen fiscale partner van de pleegouder. Dit kan invloed hebben op de hoogte van toeslagen die de pleegouder ontvangt, zoals huur-, zorg- of kinderopvangtoeslag. Pleegkinderen en hun verzorgende ouders kunnen aan de Belastingdienst vragen om het fiscaal partnerschap te veranderen. Hierdoor telt de Belastingdienst de inkomens van het 18-jarige pleegkind en ouder niet meer op bij het bepalen van de inkomstenbelasting en het recht op toeslagen.

De pleegvergoeding heeft -zoals vermeld- geen invloed op de eventuele bijstandsuitkering van de pleegouder. Ook hoeft de pleegouder de vergoeding niet op te geven als deze huur- of zorgtoeslag aanvraagt. De vergoeding is belastingvrij. Het maakt niet uit hoeveel pleegkinderen de pleegouder heeft. De Belastingdienst beschouwt de pleegvergoeding als kostenvergoeding.

In sommige situaties kan de pleegouder een extra toeslag voor pleegzorg ontvangen. Bijvoorbeeld als deze zorgt voor een kind met een handicap of als deze voor drie of meer pleegkinderen zorgt. De extra toelage is maximaal €4,65 per dag per situatie in 2024. Deze toeslag kan de pleegouder voor verschillende doeleinden gebruiken. Zo gebruiken veel pleegouders een pleegzorgvergoeding om een huishoudelijke hulp in te huren. De pleegouder kan er ook voor kiezen om dit extra geld te gebruiken om een nieuw (huishoudelijk) apparaat aan te schaffen of nieuw meubilair te kopen. Met meerdere kinderen in huis worden apparaten en meubels intensiever gebruikt, waardoor ze sneller slijten en eerder aan vervanging toe zijn.

Gelet op het vorenstaande wordt voorgesteld het beleid op dit punt te wijzigen, in die zin dat voor de bijzondere bijstand voortaan wel rekening wordt gehouden met de pleeggeldvergoeding(en), tenzij de kosten waarvoor bijzondere bijstand wordt aangevraagd uitsluitend betrekking hebben op de persoon van de pleegouder en de pleegkinderen op geen enkele wijze hiervan profijt trekken. Bij een aanvraag om bijzondere bijstand in de dieetkosten van de pleegouder bijvoorbeeld wordt bij de draagkrachtbepaling de pleegvergoeding niet als middel in aanmerking komen. Immers, alleen de pleegouder profiteert van de bijzondere bijstand. Bij een aanvraag om bijzondere bijstand in de kosten van woninginrichting of woonkosten bijvoorbeeld wordt daarentegen wel rekening gehouden met de pleegvergoeding. Deze wordt dan bij de draagkrachtbepaling als inkomen in aanmerking genomen. Ook de pleegkinderen hebben immers in dat geval profijt van de aan de pleegouder verleende bijzondere bijstand.

5.Kostendelersnorm toepassen bij draagkrachtbepaling

Op dit moment wordt de kostendelersnorm niet toegepast bij draagkrachtbepaling bijzondere bijstand. Voorgesteld wordt de kostendelersnorm wel te gaan toepassen bij de draagkrachtbepaling. Aan dit voorstel liggen de volgende overwegingen ten grondslag. Met de invoering van de systematiek van de kostendelersnorm heeft de wetgever beoogd rekening te houden met de voordelen van het delen van kosten binnen één huishouden en wordt een stapeling van uitkeringen binnen een huishouden voorkomen. Daarbij vindt de wetgever het van groot belang dat het lonend blijft om op zoek te gaan naar regulier werk. De invoering van de kostendelersnorm draagt volgens de wetgever hieraan bij. Voor personen die de kosten kunnen delen met anderen zijn de algemene kosten van het bestaan dus lager. Dit betekent bijvoorbeeld dat hij een lager bedrag aan huur, water en verwarming betaalt. De draagkracht van deze persoon is door het kunnen delen van de woonkosten hoger. Hierdoor zal er meer kunnen worden gereserveerd om zelf te voorzien in de uit bijzondere omstandigheden voortvloeiende kosten van het bestaan en kan het college een eventuele aanvraag om bijzondere bijstand wegens aanwezigheid van voldoende draagkracht afwijzen.

6.Draagkracht en vrij te laten vermogen

Voor de vaststelling van het vermogen wordt uitgegaan van het vermogen op de datum van de aanvraag. De regels uit de wet voor het vaststellen van het vermogen gelden ook voor bijzondere bijstand. Als de inwoner een vermogen heeft dat niet hoger is dan de bedragen uit artikel 34 lid 3 van de wet, hoeft de inwoner uit zijn vermogen niets bij te dragen aan de kosten. In afwijking van deze hoofdregel wordt het vrij te laten vermogen zoals bedoeld in artikel 34, derde lid, van de Participatiewet alleen in aanmerking genomen bij de draagkrachtberekening voor zover de aanvraag voor bijzondere bijstand betrekking heeft op:

• •

  de aflossing van schulden;

• •

  kosten voor woninginrichting en duurzame gebruiksgoederen, of

• •

  kosten waarvoor alleen om zeer dringende redenen bijzondere bijstand wordt verleend.

7.Geen draagkracht bij WSNP-traject of schuldregeling op grond van Wgs

Als een belanghebbende is toegelaten tot de Wet schuldsanering natuurlijke personen( Wsnp), kan het college volgens de constante jurisprudentie alleen de draagkracht berekenen over middelen waarover belanghebbende daadwerkelijk de beschikking heeft (zie CRvB 01-02-2005). Als de Wsnp van toepassing is, dan kan een belanghebbende alleen daadwerkelijk beschikken over de middelen die buiten de boedel vallen. Het gaat dan om het vrij te laten bedrag (vtlb). Het vtlb bestaat uit de beslagvrije voet en verhogingen daarvan op grond van het vtlb-rapport. Het vtlb ligt op of rond het bijstandsniveau. Dit betekent dat belanghebbende geen draagkracht heeft.

Voor de vaststelling van de draagkracht van een belanghebbende die is toegelaten tot de gemeentelijke schuldhulpverlening en in het kader van het minnelijk traject een schuldregeling heeft gesloten met zijn schuldeisers hoeft geen aansluiting gezocht te worden bij de bepaling van de draagkracht in de Wsnp. In het huidige Handboek is niet duidelijk vastgelegd welke keuze de gemeente Hollands Kroon heeft gemaakt. Voorgesteld wordt in de nieuwe beleidsregels vast te leggen dat het bedrag dat tijdens een gemeentelijke schuldhulpverlening op grond van de Wgs voor de aflossing van schulden wordt gereserveerd niet als inkomen in aanmerking wordt genomen. Personen die in het WSNP- traject zitten, verkeren in nagenoeg dezelfde omstandigheden als personen die in een schuldregelingstraject zitten op grond van Wgs. Beide personen hebben immers de beschikking over het vtlb dat qua hoogte op of rond van het sociaal minimum ligt. Het is uit oogpunt van het gelijkheidsbeginsel niet verdedigbaar om bij een WSNP-traject wel en bij een schuldregelingstraject op grond van de Wgs niet de draagkracht te berekenen over middelen waarover belanghebbende daadwerkelijk de beschikking heeft.

8.Verrekening draagkracht

Het huidige handboek bevat geen duidelijke regels over de verrekening van de draagkracht. Voorgesteld wordt hierover het volgende vast te stellen: “De draagkracht wordt op de volgende wijze verrekend:

• d.

  De draagkracht uit vermogen wordt het eerst gebruikt.

• e.

  Bij incidentele verstrekkingen wordt de draagkracht ineens verrekend.

• f.

  Bij periodieke verstrekkingen wordt de draagkracht evenredig gespreid over de maanden waarin de bijzondere bijstand wordt verstrekt en evenredig verrekend met de kosten.

• g.

  Bij samenloop van incidentele en periodieke bijzondere noodzakelijke kosten wordt de draagkracht bij voorrang verrekend met de incidentele kosten waarvoor bijzondere bijstand wordt toegekend.”

9.Waarde auto’s

Uit de uitvoeringspraktijk blijkt steeds vaker dat auto’s van 7 jaar of ouder nog een aanzienlijke marktwaarde vertegenwoordigen. De huidige richtlijn, inhoudende dat auto’s ouder dan 7 jaar niet worden meegeteld bij de vermogensvaststelling, is door de tijd ingehaald. Voorgesteld wordt deze richtlijn als volgt te wijzigen. “De waarde van een auto telt mee bij de vermogensvaststelling. Van dit uitgangspunt wordt afgeweken, indien:

• •

  de auto, gelet op de omstandigheden van persoon en gezin, noodzakelijk is (bijvoorbeeld wanneer een van de gezinsleden ernstig lichamelijk gehandicapt is);

• •

  de auto ouder is dan 10 jaar;

• •

  de waarde van de auto minder is dan € 3.350,00. Hierbij is aangesloten bij de Regeling kwijtschelding belastingen medeoverheden. Het bedrag van € 3.350,- wordt jaarlijks geïndexeerd.

De auto (niet ouder dan 10 jaar) wordt gewaardeerd aan de hand van de ANWB/BOVAG autokoerslijst op internet: http://www.anwb.nl/auto/koerslijst.”

Nieuw is dat rekening wordt gehouden met situaties waarin een auto, gelet op de omstandigheden van persoon en gezin, noodzakelijk is. De voorgestelde beleidswijziging houdt dus enerzijds een inperking en anderzijds een verruiming in ten opzichte van het huidige beleid.

Voor alle duidelijkheid, deze beleidsregel geldt ook bij de algemene bijstand.

10.Begrafenisverzekeringen

De beleidsregels inzake de draagkrachtbepaling in relatie tot begrafenisverzekeringen waren niet heel duidelijk. In de nieuwe beleidsregels zijn hierover de volgende vuistregels opgenomen:

• a.

  Bij een begrafenisverzekering in natura doen wij niets. Wij nemen deze verzekering niet in aanmerking.

• b.

  Bij een levensverzekering die is afgesloten om de kosten van een begrafenis of crematie te kunnen dekken geldt dat deze kan worden vrijgelaten indien de levensverzekering alleen bij overlijden wordt uitgekeerd en niet tussentijds afkoopbaar is. Als deze levensverzekering tussentijds afkoopbaar is en de afkoopwaarde gelijk is aan of lager is dan de gemiddelde kosten voor een uitvaart zoals die door het CBS zijn vastgesteld, dan wordt deze afkoopwaarde vrijgelaten.

• c.

  Wanneer in plaats van een verzekering een bedrag in contanten is gereserveerd voor begrafeniskosten wordt dit alleen onder de volgende voorwaarden niet als vermogen aangemerkt:

  • •

    het geld is uitsluitend bestemd voor de kosten van een uitvaart en mag niet tussentijds opvraagbaar zijn (staat op een aparte rekening);

  • •

    het tegoed alleen bij overlijden kan worden opgenomen (er zal dus een gemachtigde zijn aangewezen die het geld kan opnemen), en

  • •

    het tegoed mag niet bovenmatig hoog zijn.

Een tegoed is bovenmatig hoog als het tegoed de gemiddelde kosten voor een uitvaart zoals die door het CBS zijn vastgesteld overstijgt.

Voor alle duidelijkheid, bovengenoemde richtlijnen gelden ook voor de algemene bijstand.

11.Duur draagkrachtperiode

De regels die in het huidige handboek zijn opgenomen met betrekking tot de duur van de draagkracht zijn verouderd en uit het oogpunt van rechtmatigheid zeker niet zonder risico’s aangezien binnen de huidige regels de draagkrachtperiode voor onbepaalde tijd kan worden vastgesteld. In de nieuwe beleidsregels worden hierover de volgende regels opgenomen:

“Het draagkrachtjaar start op de eerste dag van de maand waarin de kosten zich voordoen.

De duur van de draagkrachtperiode wordt vastgesteld voor:

• •

  een periode van 12 maanden als sprake is van variabele inkomsten zoals inkomen uit of in verband met arbeid, alimentatie of uitkeringen (waaronder uit WW of ZW);

• •

  een periode van 36 maanden als sprake is van een vast inkomen zoals een (aanvullende) bijstandsuitkering, IOAW, IOAZ, Wajong, WIA of AOW al dan niet met een aanvullend pensioen, voor zover het inkomen niet uitstijgt boven de van toepassing zijnde inkomensgrens (afhankelijk van de kostensoort is dat 100 of 120% van de bijstandsnorm);

• •

  een periode van 12 maanden als sprake is van draagkracht.”

12.Geen bijzondere bijstand voor eigen bijdrage Wlz en eigen bijdrage Wmo

In de nieuwe beleidsregels wordt expliciet vastgelegd dat bijzondere bijstand in de kosten van de eigen bijdrage Wlz en Wmo niet mogelijk is. Binnen het huidige beleid was dit wel mogelijk. Dit is buitenwettelijk begunstigend beleid.

De voorgestelde beleidskeuze kan als volgt worden onderbouw. De eigen bijdrage voor zorg vanuit de Wlz of voor maatwerkvoorzieningen op grond van de Wmo 2015 wordt met toepassing van het Besluit langdurige zorg (Blz) respectievelijk het Uitvoeringsbesluit Wmo 2015 vastgesteld en is afhankelijk van het inkomen en vermogen van een belanghebbende. En dat is precies de reden dat bijzondere bijstand voor deze kosten niet aan de orde kan zijn. De afstemming van de hoogte van de eigen bijdrage op de individuele inkomenssituatie van een belanghebbende maakt dat eigen bijdragen voor Wlz-zorg en Wmo-maatwerkvoorzieningen altijd ‘financieel draagbaar’ zijn. En dat betekent weer dat de voorliggende voorzieningen (in dit geval dus de Wlz en de Wmo 2015) toereikend en passend zijn te achten. Aanvragen bijzondere bijstand voor deze eigen bijdragen kunnen dan ook worden afgewezen op grond van artikel 15 lid 1, eerste volzin Participatiewet. Bevestiging voor dit standpunt kan gezocht worden in de jurisprudentie: CRvB 25-04-2017, nr. 15/7831 WWB (eigen bijdrage Wlz), en Rechtbank Overijssel 17-07-2017, nr. AWB 17/568 (eigen bijdrage Wmo). Bijstandsverlening voor deze eigen bijdrage zou dan alleen aan de orde kunnen zijn in geval van zeer dringende redenen als bedoeld in artikel 16 Participatiewet.

13.Kosten met een medische kant (kosten kledingslijtage, stookkosten en dieetkosten)

Met betrekking tot kosten van kledingslijtage en bewassing, stookkosten en dieetkosten was nog geen beleid ontwikkeld. In de nieuwe beleidsregels worden hierover richtlijnen opgenomen. Deze komen -kort gezegd- op het volgende neer: de gemeente vraagt een medisch advies aan en sluit voor het vaststellen van de extra kosten aan bij de normbedragen uit de Nibud-prijzengids.

14.Pedicurekosten

In de nieuwe beleidsregels wordt vastgelegd dat voor deze kosten geen bijzondere bijstand meer wordt verstrekt. Dit beleidsstandpunt kan als volgt worden onderbouwd. Pedicurekosten die niet op grond van de Zorgverzekeringswet (Zvw) worden vergoed, komen niet in aanmerking voor bijzondere bijstand, tenzij er sprake is van zeer dringende redenen als bedoeld in artikel 16 Participatiewet. Wordt in de Zvw of de Wlz een bewuste beslissing genomen over de noodzakelijkheid van de voorziening? Dan moet de Participatiewet zich bij die keuze aansluiten. Medische of paramedische kosten die op grond van de Zvw of Wlz niet worden vergoed, komen daarom normaal ook niet in aanmerking voor bijzondere bijstand. Dan moet namelijk worden aangenomen dat een bewuste beslissing is genomen over de omvang van de genees- en heelkundige hulp. Niet valt in te zien waarom voor paramedische kosten als pedicurekosten een uitzondering zou moeten worden gemaakt.

15.Kosten thuisabonnement Wonen Plus Welzijn

Voorgesteld wordt voor deze kosten geen bijzondere bijstand meer te verlenen. De kosten zijn dermate laag, dat in redelijkheid van de belanghebbende kan worden gevergd dat hij deze kosten uit de bijstandsuitkering betaalt.

16.Aanhouden eigen woning detentie

Ingevolge artikel 13 lid 1sub a Participatiewet heeft geen recht op bijstand degene aan wie rechtens zijn vrijheid is ontnomen. Voor de kosten van het aanhouden van woning in de periode van detentie, kan daarom geen bijzondere bijstand worden verstrekt. Het is de eigen verantwoordelijkheid van belanghebbende om eventueel een regeling te treffen.

Wanneer tijdens de detentieperiode iemand geen middelen heeft om de woonlasten te betalen, bestaat de kans dat diegene zijn of haar woning verliest. Omdat het maatschappelijk niet gewenst is dat ex-gedetineerden na een korte detentieperiode geen beschikking meer hebben over een zelfstandige woning, wordt voorgesteld om contra legem onder de volgende voorwaarden bijzondere bijstand te verlenen voor deze kosten:

• •

  de bijzondere bijstand wordt voor een detentieperiode van maximaal 3 maanden toegekend (mag ook over meerdere, kortere detentieperiodes tot totaal drie maanden);

• •

  alle financiële reserves dienen te worden aangewend om de woonkosten zelf te betalen. De vermogensvrijlating als bedoeld in artikel 34 van de wet is daarom niet van toepassing;

• •

  het netto inkomen hoger dan de van toepassing zijnde bijstandsnorm wordt geheel meegerekend in de draagkrachtberekening.

Dit is buitenwettelijk begunstigend beleid. Aansluiting is gezocht bij het beleid van de gemeente Den Helder.

17.Mentorschap, curatele en bewindvoering

Het huidige beleid wordt aangevuld met de volgende regels:

• •

  Naast de jaarbeloning kunnen professionele curators, bewindvoerders en mentoren in voorkomende gevallen ook aanspraak maken op een forfaitaire beloning voor bepaalde incidentele werkzaamheden. De kosten in verband met deze incidentele werkzaamheden kunnen in aanmerking komen voor bijzondere bijstand. Een machtiging van de rechter dient in dat geval aan het college te worden overgelegd.

• •

  Wanneer de aanvrager die onder curatele is gesteld, zelf om de curatele heeft verzocht, komen de kosten voor publicatie in de landelijke dagbladen in aanmerking voor bijzondere bijstand.

• •

  Bewindvoerders mogen sinds 2020 een keer per jaar bankkosten in rekening brengen. Deze kosten kunnen voor bijzondere bijstand in aanmerking komen. Bewindvoerders hebben voor deze extra kosten geen keuze en ook geen mogelijkheid om deze te vermijden. Met deze verhoging is ook geen rekening gehouden in de regeling beloning die door de minister is vastgesteld. Voorgesteld wordt in de nieuwe beleidsregels op te nemen dat voor deze kosten bijzondere bijstand kan worden verleend. Dit is conform het advies van Schulinck.

18.Budgetbeheer

Het bijzondere bijstandsbeleid inzake het budgetbeheer wordt als volgt aangevuld. Voorgesteld wordt in de nieuwe beleidsregels de volgende regel op te nemen: “De budgetbeheerder moet een deskundige en professioneel werkende instelling zijn. Hij beheert namelijk de gelden van de belanghebbende. Daarom verdient het de voorkeur dat de budgetbeheerder is aangesloten bij een branchevereniging.“

19.Bijzondere bijstand in relatie tot reiskosten

Het beleid op het gebied van de reiskosten is op vier punten aangevuld. Er zijn de volgende aanvullende regels opgesteld:

• -

  inburgering: op dit moment vallen reiskosten nog niet binnen de financiële afspraken tussen gemeenten en het Rijk. Indien gewenst, kunnen gemeenten reiskosten voor inburgeraars financieren uit de bijzondere bijstand. In de nieuwe beleidsregels wordt de volgende regel opgenomen: “Reiskosten zijn algemene noodzakelijke kosten van het bestaan, die in beginsel uit het eigen inkomen voldaan dienen te worden. Bijzondere omstandigheden kunnen echter met zich meebrengen dat toch bijstand verleend dient te worden. Voor het volgen van een traject in het kader van de Wet inburgering 2013 en 2021 kan voor de gehele duur van het traject bijzondere bijstand worden verleend voor de reiskosten”.

• -

  omgangsregeling: de reiskosten van de kinderen komen altijd ten laste van de verzorgende ouder.

• -

  uithuisgeplaatste kinderen: als kinderen onder Bureau Jeugdzorg vallen en er een kinderbeschermende maatregel is getroffen, kan bij Bureau Jeugdzorg een beroep worden gedaan op een reiskostenvergoeding. Als het kind in een instelling verblijft die onder de Wet langdurige zorg (Wlz) valt, is er geen vergoeding mogelijk vanuit Bureau Jeugdzorg. Als een kind niet thuis verblijft is het soms wel mogelijk om kinderbijslag te ontvangen. Als er veel kosten zijn voor een uitwonend kind kan soms tweemaal kinderbijslag worden toegekend. Als er geen beroep kan worden gedaan op een voorliggende voorziening is bijzondere bijstand voor reiskosten mogelijk. Voor de bezoekfrequentie wordt aangesloten bij de bezoekregeling zoals bepaald door de instelling.

• -

  Sociale contacten: reiskosten die verband houden met het onderhouden van sociale contacten dienen uit het inkomen te worden voldaan. Voor deze kosten wordt dan ook geen bijzondere bijstand verleend.

20.Computerregeling aanpassen aan reguliere omstandigheden

Ingevolge het huidige beleid geven wij bij een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm een vergoeding voor een computer voor schoolgaande kinderen (€ 450,-). Het gezin met schoolgaande kinderen vanaf het 3e jaar basisonderwijs tot 18 jaar heeft recht op één laptop per schoolgaand kind in het 3e jaar basisonderwijs of hoger tot 18 jaar. Er kan eens in de vijf jaar per kind een bedrag voor een laptop gegeven worden.

Vroeger werd er één computer per gezin verstrekt. Toen in maart 2020 in Nederland corona uitbrak en alle kinderen, in verband met de door het Rijk getroffen maatregelen om de coronabesmettingen te beteugelen, vanuit huis digitaal onderwijs moesten gaan volgen, is besloten de regeling te verruimen in die zin dat aan ieder schoolgaand kind uit een gezin met een inkomen tot 110% een computer kan worden verstrekt. Nu wij de periode van corona achter ons hebben gelaten en alle kinderen weer normaal school gaan, achten wij het redelijk om uit het oogpunt van doelmatigheid de regeling aan te passen aan de nieuwe situatie.

In de voorgestelde regeling wordt een onderscheid gemaakt tussen een computervoorziening ten behoeve van kinderen die naar de basisschool gaan en een computervoorziening voor kinderen die voortgezet onderwijs volgen. Een computervoorziening bestaat uit een laptop en muis.

Het college verstrekt een computervoorziening basisschool, indien de belanghebbende:

• a.

  op de peildatum een inwoner is;

• b.

  een inkomen heeft dat gedurende een periode van drie maanden voorafgaande aan de maand waarop de aanvraag is ingediend gemiddeld lager is dan 110% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm als bedoeld in artikel 5, onderdeel c, van de wet;

• c.

  gedurende een periode van drie maanden voorafgaande aan de maand waarop de aanvraag is ingediend over een vermogen beschikt dat niet hoger is dan de in artikel 34, tweede lid, onderdeel b, en derde lid, van de wet bedoelde vermogensgrens;

• d.

  op de peildatum een kind heeft dat in groep 3 of hoger zit van de basisschool of een speciale school voor basisonderwijs als bedoeld in de Wet op het primair onderwijs of een school voor speciaal onderwijs als bedoeld in de Wet op de expertisecentra.

Het college verstrekt een computervoorziening voortgezet onderwijs, indien de belanghebbende:

• e.

  op de peildatum een inwoner is;

• f.

  een inkomen heeft dat gedurende een periode van drie maanden voorafgaande aan de maand waarop de aanvraag is ingediend gemiddeld lager is dan 110% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm als bedoeld in artikel 5, onderdeel c, van de wet;

• g.

  gedurende een periode van drie maanden voorafgaande aan de maand waarop de aanvraag is ingediend over een vermogen beschikt dat niet hoger is dan de in artikel 34, tweede lid, onderdeel b, en derde lid, van de wet bedoelde vermogensgrens;

• h.

  op de peildatum een kind heeft dat voortgezet onderwijs volgt als bedoeld in de Wet op het voortgezet onderwijs.

Het belangrijkste verschil tussen deze twee voorzieningen is dat de eerste voorziening per gezin wordt verstrekt en de tweede per kind. Ter verduidelijking van het voorgaande het volgende voorbeeld. Als een gezin twee kinderen heeft die naar de basisschool gaan, dan wordt er één computervoorziening verstrekt. Als een gezin drie kinderen heeft die naar de basisschool gaan en twee die voortgezet onderwijs volgen, dan wordt er één computervoorziening verstrekt ten behoeve van de drie kinderen die naar de basisschool gaan en twee computervoorzieningen voor de twee kinderen die voortgezet onderwijs volgen. Dit gezin krijgt in totaal dus drie computervoorzieningen (lees: drie laptops).

Aan dit verschil ligt de volgende overweging ten grondslag. Kinderen op de basisschool hebben ten behoeve van hun schoolwerk minder vaak een computer nodig en gebruiken deze minder intensief dan kinderen die voortgezet onderwijs volgen. Kinderen uit een gezin die naar de basisschool gaan, worden daarom geacht hun computer te kunnen delen. Dit geldt echter niet voor kinderen die voortgezet onderwijs volgen. Daarom wordt aan ieder kind uit een gezin met een laag inkomen dat voortgezet onderwijs volgt een computervoorziening verstrekt.

De computervoorziening wordt verstrekt in de vorm van een financiële tegemoetkoming. Deze financiële tegemoetkoming bedraagt maximaal € 450,- en wordt een keer in de vijf jaar verstrekt. De computervoorziening wordt dus niet in natura verstrekt.

21.Categoriale inkomensregeling (Computerregeling, Regeling leszwemmen en Meedoen)

De minimaregeling Meedoen, de Computerregeling ten behoeve van schoolgaande kinderen uit minimagezinnen en de Regeling leszwemmen diploma A voor kinderen uit minimagezinnen zijn ondergebracht in hoofdstuk 6 van de nieuwe beleidsregels bijzondere bijstand. De regelingen worden dus beschouwd als bijzondere bijstand. Dit is echter vanuit juridisch oogpunt bezien niet juist.

Gemeentelijke categoriale regelingen, zowel in de bijzondere bijstand als daarbuiten zijn vrijwel niet meer mogelijk. De wetgever heeft nadrukkelijk gesteld dat er geen ruimte (meer) is voor eigen gemeentelijk categoriaal beleid inzake bijzondere inkomensaanvulling, omdat het Rijk geen ongerichte vergoeding van kosten meer wenst, waarvan slechts aannemelijk is dat ze zijn gemaakt. Na inwerkingtreding van de Participatiewet blijft als categoriale bijzondere bijstand slechts één kostensoort over, namelijk de Collectieve Aanvullende Zorgverzekering (CAV) of een tegemoetkoming in de premie van een aanvullende zorgverzekering.

Algemeen, generiek inkomensbeleid is dus voorbehouden aan het Rijk. De wetgever heeft er echter voor gekozen de verstrekking van voorzieningen voor maatschappelijke participatie, zoals de stadspas en de webshop Meedoen, te behouden, omdat bij deze vorm van ondersteuning duidelijk is waaraan de bijdrage van het college door de belanghebbende wordt besteed. Er is daardoor geen sprake van ongerichtheid van de ondersteuning. Het doel van de stadspas en webwinkel Meedoen is niet primair inkomensondersteuning, maar het stimuleren van het gebruik maken van voorzieningen en deelname aan activiteiten. Ook de Computerregeling schoolgaande kinderen uit minimagezinnen en de Regeling Leszwemmen voor het Nationale Zwemdiploma A voor kinderen uit minimagezinnen kunnen worden aangemerkt als voorzieningen voor maatschappelijke participatie.

De verstrekking van voorzieningen voor maatschappelijke participatie valt echter niet onder de bijstand, maar is gebaseerd op artikel 108 van de Gemeentewet. Dit artikel in de Gemeentewet biedt autonomie aan gemeentebesturen bij het inrichten van de ‘gemeentelijke huishouding’. Het college kan dus op grond van een verordening die is gebaseerd op artikel 108 van de Gemeentewet aan de burgers van de gemeente een voorziening verstrekken voor deelname aan culturele, maatschappelijke en sportieve activiteiten. Dit betekent dat de drie genoemde regelingen in een op artikel 108 van de Gemeentewet gebaseerde verordening moeten worden opgenomen.

De regels met betrekking tot Meedoen, de computervoorziening en het leszwemmen voor diploma A moeten dus in een verordening worden vastgelegd, de Verordening Voorzieningen voor maatschappelijke participatie genaamd. Aanvankelijk was het de bedoeling dat deze verordening in september/oktober 2024 aan de raad zou worden voorgelegd. Het college heeft besloten medio 2025 met het oog op het ravijnjaar 2026 de inkomensgrenzen van Meedoenregeling en de zwemlesregeling te heroverwegen. Ook zullen in het kader van de regionale samenwerking de minimaregelingen van de gemeenten uit de regio Noordkop zoveel als mogelijk worden geharmoniseerd. Om te voorkomen dat twee keer de gang naar de raad moet worden gemaakt, is besloten genoemde verordening pas in september/oktober 2025 aan de raad voor te leggen.

Gemeentepolis en categoriale bijzondere bijstand

Categoriale bijzondere bijstand wijkt af van individuele bijzondere bijstand. Dat komt omdat voor belanghebbenden die behoren tot de aangewezen categorie niet nagegaan hoeft te worden of de kosten ook daadwerkelijk noodzakelijk zijn of gemaakt zijn. Door te horen tot een aangewezen categorie is het al aannemelijk dat die persoon zich in bijzondere omstandigheden bevindt die leiden tot bepaalde noodzakelijke kosten van bestaan. En waarin de algemene bijstand niet voorziet en de aanwezige draagkracht te boven gaat.

Het categoriaal toekennen van bijzondere bijstand is sinds de invoering van de Participatiewet beperkt tot één kostensoort. Namelijk een collectieve aanvullende zorgverzekering of een tegemoetkoming in de kosten van de premie van zo'n verzekering. Deze kostensoort komt in aanmerking voor het verlenen van categoriale bijzondere bijstand omdat de wetgever vindt dat bij deze vorm van ondersteuning duidelijk is waaraan de bijdrage van het college door de belanghebbende wordt besteed. Er is daardoor geen sprake van ongerichtheid van de ondersteuning.

Het college kan categoriale bijzondere bijstand verlenen in de vorm van een collectieve aanvullende zorgverzekering (ook wel gemeentepolis of gemeentepakket genoemd). In dat geval sluit het college zelf een contract met de zorgverzekeraar. Maar het college kan ook categoriale bijzondere bijstand verlenen in de vorm van een tegemoetkoming in de kosten van de premie van een collectieve aanvullende zorgverzekering.

De gemeente Hollands Kroon heeft gekozen voor de eerste optie. De gemeente Hollands Kroon biedt in samenwerking met Univé een collectieve zorgverzekering aan voor inwoners met een inkomen tot 130% van de bijstandsnorm. Het vermogen laten we hierbij buiten beschouwing.

Het aanbod van Univé bestaat voor nieuwe verzekerden vanaf 01-01-2023 uit drie pakketten:

• •

  Compact

• •

  Compleet

• •

  Compleet +.

De gemeentelijke bijdrage is een vast percentage van de bedragen van de pakketten.

• •

  Compact: 15%

• •

  Compleet: 20%

• •

  Compleet +: 20%

Hieronder treft u per pakket aan hoe de zorgpremie die de inwoner moet betalen is opgebouwd.

 De premieopbouw Compact

In de gemeente Schagen bedraagt de gemeentelijke bijdrage € 10,- en in de gemeente Den Helder € 17,50.

De premieopbouw Compleet

In de gemeente Den Helder bedraagt de gemeentelijke bijdrage € 35,-. De gemeente Schagen heeft geen Compleet.

De premieopbouw Compleet+

In de gemeente Schagen bedraagt de gemeentelijke bijdrage € 37,48 en in de gemeente Den Helder € 35,-.

Uit bovenstaand overzicht volgt dat de gemeentelijke bijdrage van de gemeente Hollands Kroon hoger is dan die van de gemeenten Schagen en Den Helder. Eind 2025 wordt het minimabeleid van de gemeenten in de regio Noordkop geharmoniseerd. In het kader van deze harmonisatie is het streven er ook op gericht om de gemeentelijke bijdragen met betrekking tot de gemeentepolis te harmoniseren.

13 november 2024

Werkgroep Herijking Bijzondere Bijstandsbeleid