Regeling vervalt per 01-01-2026

Uitvoeringsprogramma VTH 2025

Geldend van 18-02-2025 t/m 31-12-2025

Intitulé

Uitvoeringsprogramma VTH 2025

Team Veiligheid, Vergunningen & Handhaving

Versie 22-1-2025

Vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders d.d. 4 februari 2025

Hoofdstuk 1 Inleiding

1.1 Inleiding

Met dit uitvoeringsprogramma geven wij invulling aan de wettelijke verplichting1 om zowel voor vergunningverlening als het toezicht en handhaving daarop jaarlijks de Uitvoerings- en handhavingsstrategie voor de fysieke leefomgeving (U&HS) uit te werken. In dit uitvoeringsprogramma geven wij aan welke van de in de U&HS genoemde werkzaamheden wij dit jaar beogen te verrichten. Bij de invulling van het programma hebben wij rekening gehouden met de in de U&HS genoemde doelen en prioriteitenstelling.

1.2 Uitvoerings- en handhavingsstrategie 2023-2026

De wettelijke verplichting om een U&HS vast te stellen maakt onderscheid tussen basistaken en niet basistaken. Basistaken worden uitgevoerd door de Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant (ODZOB). Hiervoor hebben wij samen met de regio een uniforme regionale uitvoering- en handhavingsstrategie (het ROK-VTH) vastgesteld. Vanuit het oogpunt van effectiviteit, efficiency en het creëren van een gelijk speelveld is in onze gemeente deze uniforme regionale U&HS daarnaast ook van toepassing op de overige (niet onder de basistaken vallende) milieutaken inclusief het aspect externe veiligheid2 en groene wetgeving3. Specifiek voor de bodemtaken geldt daarbij het regionaal uitvoeringsbeleid Besluit bodemkwaliteit en voor de asbest- en slooptaken het Regionaal Uitvoeringsbeleid Asbesttaken.

Voor alle andere taken die uit de Omgevingswet (Ow) voortvloeien, hebben wij lokaal beleid vastgesteld: de “Uitvoerings- enhandhavingsstrategie 2023-2026, herziening oktober 2023. Dit beleid beschrijft de keuzes die wij maken over de uitvoering van de vergunningverlening, toezicht en handhaving van de regels voor de fysieke (leef)omgeving in de gemeente Heeze-Leende. Het gaat dan om de (bestuursrechtelijke) vergunning-, toezicht- en handhavingstaken die wij op basis van de Ow hebben en de daaraan aangehaakte omgevingsvergunningen in lokale verordeningen.

Dit uitvoeringsprogramma ziet toe op de uitwerking van de lokale uitvoerings- en handhavings-strategie: een werkprogramma met welke taken wij in welke omvang het komende jaar uitvoeren. Dit programma werken wij nader uit in werkplannen voor de betrokken onderdelen van de organisatie. Daarnaast werken wij met een zogenaamd A3 jaarplan, waarin de (algemene) teamtaken zijn opgenomen.

1.2.1 Doelstellingen beleid

In de uitvoerings- en handhavingsstrategie stellen wij ons bij de uitvoering en handhaving voor de periode 2023-2026 de onderstaande doelstellingen. In hoofdstuk 3 t/m 5 van dit uitvoeringsprogramma benoemen wij de concrete acties die wij daarvoor dit jaar uitvoeren.

Algemeen U&H doel

Doelstelling 2023-2026

Veiligheid

afbeelding binnen de regeling

De doelstelling van veiligheid is het beperken van de (bouwgerelateerde) risico's.

Periodiek (minimaal 2 x in de realisatiefase) houden wij samen met de VRBZO integraal risicogericht toezicht op vooraf afgesproken (categorieën) bouwwerken.

We inventariseren (bv. gebiedsgericht) en pakken stapsgewijs de risicovolle situaties aan om (brand)veiligheid van (illegale) bewoning te waarborgen.

Gezondheid

afbeelding binnen de regeling

De doelstelling van gezondheid is het streven naar een leefomgeving waar gezondheid voor een ieder tot de basiswaarden behoort en in balans is.

Behouden en/of verbeteren van de huidige situatie in het kader van alcoholgebruik onder jongeren.

Omgevingskwaliteit

afbeelding binnen de regeling

Het beperken en/of voorkomen van aantasting van cultureel erfgoed, architectuur, stedenbouw, landschap, natuur, beleving en identiteit.

Voorkomen en bestrijden van illegale (ver)bouw en gebruik van de in het omgevingsplan vastgelegde functies met oog voor het behoud van cultureel erfgoed en bestaande (landschappelijke) waarden.

Duurzaamheid

afbeelding binnen de regeling

Het leveren van een constructieve bijdrage aan de energie transitie en verduurzaming.

Alle omgevingsvergunningsaanvragen worden getoetst en bij het toezicht gecontroleerd op het voldoen aan de eisen voor energiezuinigheid (bijna energie neutrale gebouwen), milieu (Milieuprestatie coëfficiënt) en de laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen, volgens de hiervoor vastgestelde toets -en toezichtprotocollen.

 

Doelstellingen 2023-2026

Uitvoeringskwaliteit

afbeelding binnen de regeling

De mate waarin een product voldoet aan juridische doelen (zoals geformuleerd in de relevante wet- en regelgeving en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur) en bijdraagt aan de omgevingsdoelen. Ook wel aangeduid als de inhoudelijke kwaliteit.

Voorkomen van het ongebruikt laten voortbestaan van rechten uit vergunningen en daarmee het vergunningenbestand op orde brengen.

75% van onze werkprocessen zijn beschreven en -waar nodig- ingericht in zaaksyste(e)m(en).

We ondernemen de nodige acties om te blijven voldoen aan de kwaliteitscriteria m.b.t. de kritieke massa.

Dienstverlening

afbeelding binnen de regeling

De manier waarop (in communicatie, snelheid, service) de organisatie met belanghebbenden (aanvragers, omgeving, melders, etc.) omgaat.

We streven naar een verrassende klantvriendelijke dienstverlening door klanten en partners duidelijk te maken wat ze van ons mogen verwachten. We hebben een luisterend oor en verassen klanten door snel te reageren en verwachtingen te managen.

Afspraak= afspraak

In ieder contact met de klant maken we duidelijke afspraken (managen verwachting) leggen we deze (intern) vast en komen we deze na.

We bellen op tijd terug en handelen de terugbelnotities administratief af.

We stellen een heldere en concrete klachten- en meldingen procedure (handhaving) op, met duidelijke afhandelwijze, termijnen en communicatiemomenten. We communiceren de procedure op de website.

Financiën

afbeelding binnen de regeling

De inzet van middelen in relatie tot de kwaliteit van de geleverde diensten/producten.

Door toepassing van risico analyses wordt getracht efficiëntie en effectiviteit te bewerkstelligen. De begroting dient dekkend te zijn voor onze inzet op risicobeheersing en beleidsdoelrealisatie.

Er wordt periodiek geïnventariseerd of de begroting voldoet aan de beide elementen en er wordt begroot op basis van output.

1.2.2 Prioritering

Voor iedere bestuursperiode van vier jaar bepalen wij de prioriteiten aan de hand van een probleemanalyse. Onderdeel van deze analyse is een risicoanalyse, waarbij wij de negatieve effecten en kans op overtreding van de regelgeving in beeld brengen. De inschatting van de risico’s voor de leefomgeving is richtinggevend voor de bestuurlijke prioriteiten die worden gesteld bij het stimuleren en/of afdwingen van naleefgedrag.

Jaarlijks vertalen wij de prioritering door in het uitvoeringsprogramma en bepalen wij hoe de aanwezige capaciteit binnen de gemeente in te zetten. Bij de jaarlijkse evaluatie van beleid en uitvoering(sprogramma) checken wij of de prioritering zo nodig bijgesteld moet worden. Bijvoorbeeld omdat overtredingen vaker voorkomen en/of een groter effect hebben dan verwacht. Uiteraard spelen ook de politieke context en maatschappelijke ontwikkelingen hierbij een rol. Voor 2023 zijn de prioriteiten vastgesteld op basis van een (nieuwe) probleemanalyse. In 2024 is op basis van het College Uitvoeringsprogramma de handhaving van het vrachtwagen-verbod voor de kern van Heeze hieraan toegevoegd. In bijlage 1 is een overzicht van de voor 2025 geldende prioritering opgenomen.

Vooralsnog is er geen reden om het accent te verleggen: een consistente lijn in toezicht en handhaving levert resultaat op ten aanzien van naleefgedrag. Daarom krijgen net als in 2024 ook in 2025 onderstaande problemen/overtredingssoorten de hoogste (bestuurlijke) prioriteit:

Prioriteit Hoog

Bestuurlijke

prioriteit

  • Het handelen zonder of in strijd met een omgevingsvergunning activiteit nieuw/verbouw in:

    • o

      het geval van kamerverhuur (5 of meer wooneenheden), logies en woningsplitsing

    • o

      particuliere woningen

    • o

      restaurant, café, horeca, bedrijf, kantoor en/of winkel

X

  • Gevaarzetting door (staat) bouwwerk, open erf of terrein voor bestaande bouw (constructie, fundering, asbest, brandveiligheid, verwaarlozing, etc.)

X

  • Handelen in strijd met het omgevingsplan4:

    • o

      bedrijfsmatige activiteiten die niet zijn toegestaan

    • o

      overige bewoning in strijd met omgevingsplan (zoals kamerverhuur/woningsplitsing/wonen waar niet is toegestaan)

    • o

      permanente bewoning recreatieve inrichtingen

      

X

  • Instandhoudingsplicht/onomkeerbare beschadiging van cultuurhistorische waarden (conform Erfgoedkaart)

  • Overtreden van de Algemene Plaatselijke Verordening/Verordening fysieke leefomgeving:

    • o

      afval illegale stort (meldingen afvalstort, drugsafval en zwerfvuil)

    • o

      vrachtwagenverbod kern Heeze 

    • o

      geluidsoverlast (evenementen en horeca)

    • o

      overlast jongeren (meldingen op overlast jeugd)

    • o

      verrommelling van de openbare ruimte (vervuiling, controle reclame, terrassen, verloren en verlaten (brom)fietsen, uitstalling, aanhangers/caravan)

    • o

      woonoverlast (burenruzies)

    • o

      loslopende honden en hondenpoep

    • o

      handel en gebruik van (soft)drugs

X

X

  • verkoop alcohol minderjarigen (Alcoholwet en evenementen)

X

  • overtreden vergunningsvoorwaarden (bv terrassen, geen leidinggevende aanwezig, sluitingstijden, geen actuele vergunning)

  • overlast evenementen en horeca

X

Figuur 1: Prioritering 2025

De geselecteerde prioriteiten pakken wij zo veel mogelijk met voorrang op, waarbij wij het accent leggen op de bestuurlijke prioriteiten. Deze prioritering betekent ook dat andere zaken minder aandacht krijgen of niet dan wel niet direct worden aangepakt. Door de voortzetting in 2025 van de inzet van een BOA voor 16 uur in de week (pilot project) wordt naast bovenstaande prioriteiten ook aandacht besteed aan parkeerovertredingen en andere overtredingen in de openbare ruimte. Uit de tussentijdse evaluatie van de BOA inzet blijkt het opleggen van boetes een goede prikkel tot naleving van wet- en regelgeving te zijn.

1.3 Afstemming uitvoeringsprogramma

Het uitvoeringsprogramma hebben wij afgestemd met de betrokken (uitvoerings)organisaties en de organen die belast zijn met de strafrechtelijke handhaving (politie/OM). In hoofdstuk 2.2 van dit uitvoeringsprogramma gaan wij nader in op de uitvoeringsorganisaties. Verder verwijzen wij naar hoofdstuk 6.2 van de Uitvoerings- en handhavingsstrategie, waarin wij de belangrijkste partners waarmee wij samenwerken en de binnen deze samenwerkingsverbanden gemaakte afspraken uitgebreid hebben weergegeven.

Wij maken het uitvoeringsprogramma bekend aan de gemeenteraad.

Hoofdstuk 2 Beschikbare en benodigde middelen

2.1 Inleiding

In overeenstemming met de wettelijke regeling5 zorgen wij ervoor dat de benodigde en beschikbare financiële en personele middelen voor het bereiken van de in de Uitvoerings- en handhavingsstrategie gestelde doelen en daarvoor uit te voeren werkzaamheden, inzichtelijk worden gemaakt en in de begroting worden geborgd. Dit hoofdstuk gaat vooral in op de borging van de beschikbare personele middelen. Op de borging van de (daarmee overeenstemmende) benodigde financiële middelen wordt ingegaan in paragraaf 2.4. In de hoofdstukken 3, 4 en 5 wordt dit per onderdeel verder uitgewerkt.

Wij zorgen er steeds voor dat voor de uitvoering van het uitvoeringsprogramma voldoende financiële en personele middelen beschikbaar zijn en dat deze middelen zo nodig worden aangevuld door extra geld vrij te maken. Zo nodig wordt extra inhuur ingezet naast of in plaats van de vaste formatie. Indien dat niet mogelijk is wordt in overleg met de betrokken partij(en)/uitvoeringsinstanties het uitvoeringsprogramma zo nodig aangepast.

In dit uitvoeringsprogramma is de uitvoering afgestemd op de begrote formatie en financiële middelen. Dit betekent dat wij inzetten op de te realiseren doelen en de bestuurlijk hoog geprioriteerde wettelijke taken.

2.1 Beschikbare personele middelen

Bij de vergunningverlening, toezicht en handhaving is voornamelijk team Veiligheid, Vergunningen & Handhaving (VVH) betrokken. Daarnaast zijn ook enkele medewerkers van andere afdelingen (zoals het team Ruimtelijk Beleid) als behandelaar of als adviseur betrokken. Hieronder in figuur 2 is het aantal vaste fte en inhuur ten behoeve van de VTH taken voor 2025 weergegeven. Om tijdens de uitvoering de objectiviteit van werkzaamheden te borgen en (schijn op) belangenverstrengeling te voorkomen hanteren wij bij vergunningverlening, toezicht & handhaving een functiescheiding op persoons-, dossier- of objectniveau. De coördinatie van het team VVH is belegd bij de juridisch beleidsadviseur die op deze functiescheiding toeziet. Deze juridisch beleidsadviseur draagt ook zorg voor de producten in het kader de beleidscyclus VTH (beleid, uitvoeringsprogramma, evaluatie).

Vergunningverlening

Voor de vergunningverlening geldt in zijn algemeenheid dat de administratie VVH een aanvraag of melding voor de inhoudelijke behandeling uitzet bij de casemanager/vergunningverlener van team VVH of team Ruimtelijk Beleid, afhankelijk van de aangevraagde activiteiten. De casemanager/vergunningverlener vraagt waar nodig adviezen op bij de verschillende interne en externe adviseurs en handelt de zaak inhoudelijk af. Vervolgens handelt de administratie VVH de zaak administratief af. Uitzondering hierop zijn de kapvergunning (Verordening fysieke leefomgeving), toestemmingen op basis van de Alcoholwet en overige APV vergunningen, die de administratie VVH ook inhoudelijk zelfstandig (al dan niet na advies van de vakdeskundigen) afhandelt.

Toezicht en Handhaving

Voor toezicht en handhaving geldt dat de medewerkers van de clusters Veiligheid (APV en bijzondere wetten) en Handhaving (omgevingsrecht) toezicht en controles uitvoeren en zo nodig het handhavingstraject initieel opzetten en uitvoeren. Afhankelijk van de complexiteit wordt de zaak veelal vanaf de fase van een voornemen, besluit of bezwaar inzake een last onder bestuursdwang of dwangsom door de jurist handhaving van het team overgenomen. Of en in hoeverre er juridische inzet nodig is, laat zich op voorhand dan ook niet plannen.

Het is niet realistisch om te verwachten dat alle medewerkers m.b.t. vergunningverlening of handhaving alle wet- en regelgeving met betrekking tot alle beleidsvelden beheersen. Daarom werken wij met taakaccenten waarbinnen de medewerker m.b.t vergunningverlening of handhaving fungeert als vraagbaak voor de collega’s en waarbinnen hij of zijn de meeste werkzaamheden verricht.

Weergave van de begrote vaste formatie, vacatureruimte en inhuur voor VTH taken voor 2025:

Functies

Vaste fte

Vacature

(uitval)

inhuur

Werkbare uren6

Programma VTH breed

 
 
 
 

Coördinatie & juridisch beleidsadvies team Veiligheid, Vergunningen & Handhaving

0,89

 

0,89

(tot 1-6)

1.840

Administratieve teamondersteuning

1,42

 
 

1.920

Totaal

2,31

 

0,89

3.760

Programma Vergunningverlening

 
 
 
 

Omgevingsloket, eerste lijnsvragen en vooroverleg

0,4

 
 

550

Casemanagement/vergunningverlening (taakaccent bouwen/slopen, brandveiligheid, monumenten, inritten, milieucoördinatie VV ODZOB)

1,6

 
 

2.150

Casemanagement/vergunningverlening (taakaccent APV & bijzondere wetten)

0,89

 
 

1.200

Casemanagement/vergunningverlening (taakaccent strijdig gebruik, aanleg, natuuractiviteit)

0,44

0,44

0,22

300

Juridische ondersteuning (taakaccent bouwen, strijdig gebruik)

0,30

0,30

 

n.n.b.

Juridische ondersteuning (BIBOB, APV/kap en inritten)

0,20

 
 

270

Juridische ondersteuning (intrekkingen)

0,07

0,07

0,04

50

Totaal

3,9

0,81

0,26

4.520

Programma Toezicht & Handhaving

 
 
 
 

Toezicht (taakaccent bouwtoezicht, coördinatie VRBZO)

0,78 + 1 (vanaf februari)

(0,78) 

 

1.238

Handhaving (taakaccent bouwen/slopen, (brand)veiligheid en monumenten)

0,89

(0,89)

1,0 (tot 19-8)

1.008

Handhaving (taakaccent RO, milieucoördinatie T&H ODZOB)

1,00

 
 

1.350

Juridische ondersteuning handhaving Omgevingsrecht

1,94

0,11 (invulling vacature 1 fte per 1 maart)

0,44 (tot 8-2)

2.330

Handhaving (taakaccent APV, openbare orde en veiligheid)

0,25

 
 

337

Toezicht door Boa en Feda (taakaccent APV, VFL, bijzondere wetgeving)

 
 

0,44

+ 500 uur

1.100

Juridische ondersteuning (handhaving APV, openbare orde en veiligheid)

0,28

 
 

380

Totaal

6,14

1,78

1,66

7.579

Dommelstroom Interventie Team (intergemeentelijk)

 
 
 
 

Intergemeentelijke teamleider

-

 
 

-

Kernteam en coördinatie

0,08

 
 

108

Medewerker Handhaving

0,20

 

n.n.b.

n.n.b.

Juridische ondersteuning

0,22

 

n.n.b.

n.n.b.

Totaal

0,50

 
 

108

Figuur 2: Overzicht in 2025 begrote vaste fte VTH, vacatureruimte en inhuur

De bijdrage voor de begrote formatie ter uitvoering van dit programma (vooral loonkosten, en personele- en organisatiekosten) is gedekt door het opnemen van een daarmee overeenstemmend bedrag in de gemeentelijke begroting. Daarnaast is er het gemeentebrede personeels- en inhuurbudget waarop incidenteel ook een beroep op wordt gedaan (bijvoorbeeld kosten van inhuur/extra formatie bij langdurige uitval van medewerkers). Specifiek voor VTH is voldoende inhuurbudget opgenomen in de begroting om de reeds voorziene inhuur te bekostigen:

Grootboeknummer/

Kostensoort

In begroting gereserveerde bedrag voor vaste formatie

In begroting gereserveerde bedrag voor ingehuurde formatie

Reguliere loonkosten Bouw-, woning- en welstandstoezicht:

o.a. 68030800/110090

€ 1.001.513 (inclusief vacatureruimte)

 

Inhuurbudget:

68030800/351000

 

€ 145.550

(Dit bedrag omvat ook de flexibele schil VTH om zo o.a. dit uitvoeringsprogramma sluitend te kunnen maken)

De bijdrage voor de begrote externe kosten ter uitvoering van het programma voor het Dommelstroom InterventieTeam (m.n. bijdrage loonkosten intergemeentelijke teamleider, kosten uitvoeringsorganisaties en handhavingskosten) is gedekt door het opnemen van een daarmee overeenstemmend bedrag in de gemeentelijke begroting:

Grootboeknummer/

Kostensoort

In begroting gereserveerde bedrag

Dommelstroom Interventie:

Team (DIT): 61020000/380243

€ 84.711

waarvan circa € 17.000 voor de vaste

teamleider DIT

waarvan circa € 5000 voor

uitvoeringsondersteuning DIT

2.2 Beschikbare financiële middelen: uitvoeringsorganisaties

In het kader van dit uitvoeringsprogramma maken wij gebruik van diverse uitvoeringsorganisaties. Hieronder worden –zonder uitputtend te zijn– de belangrijkste uitvoeringsorganisaties en werkzaamheden in het kader van dit uitvoeringsprogramma weergegeven. Daarbij is steeds het voor de betreffende uitvoeringsorganisatie in de begroting van 2025 gereserveerde bedrag opgenomen. De kosten zijn volledig gedekt in de begroting.

Omgevingsdienst Zuidoost Brabant (ODZOB)

De ODZOB voert taken uit voor de regio Zuidoost-Brabant op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving. Er is onderscheid tussen basistaken, verzoektaken en collectieve taken:

  • Basistaken zijn taken op gebied van vergunningverlening milieu, toezicht en handhaving die in het basistakenpakket vallen en die verplicht door de omgevingsdienst uitgevoerd moeten worden.

  • Verzoektaken kunnen vergelijkbaar zijn met de basistaken, maar ze vallen niet in het wettelijke basistakenpakket. Het kunnen ook taken zijn op gebied van de fysieke leefomgeving zoals onderzoeken en adviezen. In Heeze-Leende beleggen wij de advisering van vraagstukken met betrekking tot cultuurhistorie7, sloop en alle milieu gerelateerde taken8 als verzoektaak bij de ODZOB.

  • Collectieve taken zijn taken die op verzoek van (en in samenspraak met) de deelnemers voor het collectief door de ODZOB worden uitgevoerd. Het zijn taken waarbij er voordeel ligt in of een noodzaak is voor een gezamenlijke aanpak. Bijvoorbeeld in verband met schaalvoordelen, gemeentegrens overschrijdende impact of bundeling van expertise. Het gaat hier onder andere om de regionale Milieu Klachten Centrale met 24-uursbereikbaarheid/ consignatieregeling, en ketenhandhaving zoals Samen Sterk in Brabant (SSIB)9 voor toezicht in het buitengebied.

De basis-, verzoek- en collectieve taken die wij conform het uniforme regionale uitvoerings- en handhavingsbeleid10 door de ODZOB laten uitvoeren leggen wij jaarlijks vast in een (onderling afgestemd) werkprogramma. Voor de uit te voeren taken inclusief de daarvoor berekende uren verwijzen wij naar het werkprogramma 2025 van de ODZOB. In bijlage 2 is het werkprogramma 2025 van de ODZOB opgenomen.

Voor de taken die wij door de ODZOB laten uitvoeren is een daarmee overeenstemmend bedrag in de gemeentelijke begroting opgenomen:

Grootboeknummer/

Kostensoort

Uitvoeringsorganisatie

In begroting gereserveerde bedrag

68030800/ 380907

Omgevingsdienst (ODZOB) (inclusief collectieve taken zoals SSIB)

€ 514.382

67040000

Milieubeheer

€ 146.370

Diverse kleine kostenposten worden uit diverse andere specifieke budgetten voldaan. In totaal zijn de omvang van het programma en de beschikbare financiële middelen op elkaar afgestemd.

Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost (VRBZO)

De VRBZO voert taken uit voor de regio Brabant-Zuidoost op het gebied van vergunningverlening (brand)veiligheid, toezicht en handhaving. Het gaat hier om wettelijk verplichte taken en gemeentelijke taken die collectief aan de VRBZO zijn opgedragen. Bij de collectieve taken gaat het om taken waarvan het voor de Veiligheidsregio efficiënter is om deze regionaal op te pakken in plaats van in elke gemeente afzonderlijk. In het kader van vergunningverlening, toezicht en handhaving zijn de taken van de VRBZO onder andere:

  • Afhandelen melding gebruik bouwwerk

  • Advisering bij omgevingsvergunningen en/ of meldingen over brandveiligheidsaspec-ten;

  • Advisering vergunningverlening evenementen en controle op brandveilig gebruik van deze tijdelijke inrichtingen;

  • Controle brandveilig gebruik gebouwen

  • Toezicht- en handhavingscontroles brandveiligheid.

De rol van de VRBZO bij het bevorderen van de naleving van brandveiligheidsregels is van belang bij zowel het uitvoeren van toezicht en zo nodig sanctionerend optreden (acute bestuursdwang) als bij het geven van voorlichting, adviezen en communicatie over handhaving. Brandveiligheid is overigens meer dan alleen het voldoen aan wettelijke regels. De VRBZO zet, vanuit risicoperceptie, ook in op verhoging van brandveiligheid bewustzijn en kennisontwikkeling bij inwoners en bedrijven en adviseert over toepassing van de regelgeving. Dit valt onder de noe-mer Brandveilig Leven dat staat voor activiteiten die het brandveiligheidsbewustzijn van onze burgers in de leefomgeving verbeteren. Voorop staat immers dat de primaire verantwoordelijkheid voor het realiseren en behouden van een brandveilige situatie bij de gebruikers/eigenaren (principalen) ligt.

De toezichttaken die wij door de VRBZO laten uitvoeren leggen wij jaarlijks vast in een (onderling afgestemd) werkprogramma. De omvang van het programma en de daarvoor benodigde middelen worden in principe door de beschikbare Fte bij de VRBZO bepaald en is daardoor niet vrijelijk door de gemeente in te vullen. Voor het werkprogramma 2025 ten aanzien van de uit te voeren controles door de VRBZO verwijzen wij naar bijlage 3.

Voor de taken die wij door de VRBZO laten uitvoeren is een daarmee overeenstemmend bedrag in de gemeentelijke begroting opgenomen; het gaat hier om een vaste bijdrage:

Grootboeknummer/

Kostensoort

Uitvoeringsorganisatie

In begroting gereserveerde bedrag

61010000/433020

VRBZO (Veiligheidsregio)

€ 1.028.219

Het betreft hier een gemeente breed budget (bijdrage), waaruit o.a. ook materiaal en voertuigen worden vergoed.

Hiermee zijn de omvang van het programma en de beschikbare financiële middelen op elkaar afgestemd.

Advies- en Ingenieursbureau voor bouwconstructies

In het kader van advisering over en controle van bouwconstructies maken wij bij de vergunningverlening, toezicht en handhaving gebruik van de diensten van een advies- en ingenieursbureau voor bouwconstructies. Hiervoor is een kostenpost in de begroting gereserveerd.

Grootboeknummer/

Kostensoort

Uitvoeringsorganisatie

In begroting gereserveerde bedrag

68030800/380906

Advies- en Ingenieursbureau voor bouwconstructies

€ 18.866

2.3 Overige beschikbare middelen

Naast de beschikbare ondersteunende technische, juridische en administratieve voorzieningen om een adequate en objectieve uitvoering mogelijk te maken (bedrijfsauto’s, meetapparatuur, fototoestellen, vakliteratuur, software, etc.), hebben wij o.a. nog de volgende (aanvullende) financiële middelen beschikbaar en in de begroting geborgd:

Grootboeknummer/

Kostensoort

Omschrijving

In begroting gereserveerde bedrag

68030800/380020

Kosten publicaties

€ 584

68030800/380908

Meetwerkzaamheden (toezicht)

€ 2.917

68030800/380909

Kosten uitvoering handhaving (Ow)

€ 11.051

68030800/380999

Wet Kwaliteitsborging

€ 12.000

61020000/380242

Toezicht APV/DHW

Inclusief pilot BOA

€ 108.876

61020000/380243

Wet goed verhuurderschap / Wet betaalbare huur (per 1-1-2025)

€ 17.000

68010100/380910

Proceskosten e.d. (o.a. VTH)

€ 17.962

60040000/380201

Opleidingsbudget

Het gemeente brede opleidingsbudget bedraagt

€ 249.3616, waarvan een deel beschikbaar is voor het programma.

66071200/380780

Burtbemiddeling door gemeente en/of Kordaat

Het budget in de post “Innovatie &

Vernieuwingen” bedraagt € 75.000, waarvan een deel beschikbaar is voor gemeente brede buurtbemiddeling.

68030800/380400

Advieskosten algemeen

€ 1.167

2.4 Borging beschikbare en benodigde middelen

In hoofdstuk 3 (Algemeen), 4 (Vergunningen) en 5 (Toezicht & Handhaving) zijn de programma’s nader uitgewerkt. Bij ieder programma is in de laatste paragraaf inzichtelijk gemaakt hoe de middelen geborgd zijn oftewel wat de benodigde uren voor de uitvoering van het programma zijn. Steeds zijn de voor de programma’s in hoofdstuk 3, 4 en 5 benodigde middelen afgestemd op de in dit hoofdstuk 2 weergegeven beschikbare middelen.

Er kan al met al geconcludeerd worden dat de omvang van het programma en de beschikbare middelen op elkaar zijn afgestemd, waardoor het programma in beginsel uitvoerbaar is.

Hoofdstuk 3 Programma VTH breed: waar zetten we op in?

3.1 Inleiding

In dit hoofdstuk geven wij de belangrijkste activiteiten aan waar we dit jaar VTH breed op inzetten. De algemene VTH brede activiteiten benoemen we in paragraaf 3.2 en in paragraaf 3.3 gaan we in op de borging van de voor het programma benodigde middelen. Daarna gaan we in de hoofdstukken 4 en 5 specifieker in op activiteiten van vergunningverlening respectievelijk toezicht en handhaving.

3.2 Activiteiten 2025

In deze paragraaf geven wij de belangrijkste werkzaamheden uit de strategie aan die wij dit jaar uitvoeren om de in het beleid genoemde doelen te realiseren. Voor het monitoren van het effect zijn waar mogelijk steeds de strategische doelen en indicatoren benoemd. De indicatoren sluiten aan bij de doelstellingen en geven een beeld in hoeverre doelstellingen behaald worden. De functie van coördinator VVH is aan de activiteiten voor het programma VTH breed opgenomen omdat dit vanwege de vele ontwikkelingen zoals nieuwe vakapplicatie, nieuwe zaak-systeem, invoering Omgevingswet, personele wisselingen en uitval méér is dan in het opleg-profiel coördinator is opgenomen. Het betreft het verzorgen van afstemming en borging van gemaakte afspraken op al deze onderdelen. Daarom zijn 600 uur van de juridisch beleidsmedewerker expliciet aan coördinatie toegewezen.

3.2.1 Beleidscyclus

Een programmatische en cyclische benadering van uitvoering en handhaving levert op grond van wettelijke verplichtingen de volgende beleidsproducten:

  • (meerjaren)Beleid (4 jaarlijks);

  • Uitvoeringsprogramma en werkplannen (jaarlijks);

  • Voortgangs- en management rapportages (2 maal per jaar);

  • Jaarevaluatie (en bijstelling) beleid en uitvoeringsprogramma (jaarlijks).

Datagedreven werken: rapportages en inrichting PowerBrowser

VTH breed is data van belang voor o.a. het opstellen van het uitvoeringsprogramma, het monitoren/evalueren in hoeverre dit uitvoeringsprogramma (en daarmee de beleidsmatige doelen) behaald worden en voor sturingsdoeleinden zoals het bijstellen van het programma, beleid en middelen. Met de overgang naar de nieuwe vakapplicatie PowerBrowser en vanwege knelpunten in de techniek en capaciteit, was in 2022 en 2023 niet alle benodigde data beschikbaar en werd tussentijdse monitoring/rapportages en daarmee de aansturing belemmerd. In 2024 is de vakapplicatie verder ingericht en geïmplementeerd in de organisatie, welk proces nog niet klaar is en in 2025 doorontwikkeld wordt om beter aan te sluiten op de werkprocessen die we uitvoeren. In 2025 wordt verder gewerkt aan een uniforme werkwijze voor de registratie en de vastlegging daarvan in werkprocessen. De administratie VVH zal systeemchecks uit gaan voeren op ontbrekende gegevens en hierop sturen. De benodigde data kan daarmee nog beter uit het systeem worden gegenereerd. Doel is om automatisch (op gezette tijden) data te laten genereren door het systeem. In 2025 moet de koppeling tussen het nieuwe zaaksyteem XXLLNC en PowerBrowser verbeterd worden teneinde de continuïteit van de werkprocessen en het behoud van informatie te borgen.

De indicator betreft de mate waarin de vakapplicatie m.b.t. monitoring is ingericht. Deze activiteit levert een bijdrage aan het strategische doel m.b.t. Uitvoeringskwaliteit.

3.2.2 Dienstverlening

Onze doelstelling is een verrassende klantvriendelijke dienstverlening door o.a. klanten en partners duidelijk te maken wat ze van ons mogen verwachten, een luisterend oor te hebben en snel te reageren. Dit doen we door de volgende uitgangspunten in onze dienstverlening te hanteren:

  • -

    uiterlijk binnen twee werkdagen, dan wel de anderszins gecommuniceerde termijn, terug te bellen (inclusief juiste administratieve afhandeling van het terugbelverzoek);

  • -

    zorgdragen voor interne vervanging bij afwezigheid, zodat tijdig teruggebeld kan worden dan wel de juiste termijn gecommuniceerd wordt;

  • -

    in elk contact duidelijke afspraken te maken en aan te geven welke vervolgstap op welke termijn een initiatiefnemer of belanghebbende kan verwachten;

  • -

    de gemaakte afspraken vast te leggen in het zaaksysteem in het tabblad “memo”, zodat deze voor elke (vervangende) behandelaar inzichtelijk zijn;

  • -

    gemaakte afspraken na te komen, wat ook betekent dat indien wij een afspraak niet (tijdig) kunnen naleven zoals beoogt wij wel binnen de afgesproken termijn dit mededelen en daarbij een nieuwe termijn communiceren;

  • -

    te streven om binnen vijf werkdagen de ontvangst van een aanvraag, verzoek, klacht of melding te bevestigen;

  • -

    zo snel mogelijk, maar binnen de beslistermijn (vergunningen) / een redelijke termijn van acht weken dan wel binnen een met de verzoeker gecommuniceerde termijn, een besluit op een aanvraag, klacht/melding of verzoek om handhaving te nemen. De afhandeling van een klacht/melding of verzoek kan ook betekenen dat een zaak (nu) niet opgepakt wordt, vanwege bijvoorbeeld de prioritering;

  • -

    bij toezicht en handhaving snel duidelijkheid aan betrokkenen te geven door o.a. te streven een controlerapport binnen 10-15 werkdagen na controle op te maken en de bijbehorende brief of ander contactmoment binnen 10-15 werkdagen na rapport te verzenden/ te laten plaatsvinden.

De indicator hierbij betreft het aantal 1) tijdig en juist afgehandelde telefoonnotities, 2) aanvragen waarvan de beslistermijn is verlengd, 3) binnen de (verlengde) beslistermijn genomen besluiten, 4) binnen de (gecommuniceerde) beslistermijn genomen besluiten op verzoeken om handhaving. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de strategische doelen m.b.t. Dienstverlening.

3.2.3 Financiën

Door toepassing van risicoanalyses trachten wij efficiëntie en effectiviteit te bewerkstelligen. De begroting dient steeds dekkend te zijn voor onze inzet op risicobeheersing en beleidsdoelrealisatie. Wij inventariseren of de begroting voldoet aan deze beide elementen.

Voor deze inventarisatie maken we de kosten en financiële middelen voor uitvoering en handhaving inzichtelijk. Zo maken wij (jaarlijks) de benodigde en beschikbare financiële en personele middelen inzichtelijk voor de activiteiten die we willen verrichten om de doelen in de Uitvoerings- en handhavingsstrategie te behalen. Dit uitvoeringsprogramma draagt daar aan bij. Ook de jaarlijkse evaluatie van het uitvoeringsprogramma en de beleidsdoelrealisatie kan hier input voor leveren. Waar nodig vragen wij extra budget aan of stellen wij dat gedurende de begrotingscyclus bij. Wij begroten hierbij op basis van output.

Deze activiteit levert een bijdrage aan het strategische doel m.b.t. Financiën. De indicator betreft 1) het vaststellen van het uitvoeringsprogramma en 2) de eventuele bijsturing vanuit de jaarevaluatie.

3.2.4 Kwaliteitsborging

Voor de kwaliteit van uitvoering is de borging van een aantal processen van belang:

Werkprocessen

Registratie van werkprocessen is onder meer van belang voor de continuïteit van onze dienstverlening. Het ook daadwerkelijk werken volgens deze werkprocessen is van belang voor de uniformiteit van onze uitvoering en handhaving, dus het op gelijke wijze handelen van de verschillende medewerkers. Beiden dragen bij aan het borgen van de kwaliteit van onze dienstverlening. Het opstellen en actueel houden van deze werkprocessen is, naast dat het hier een wettelijke verplichting betreft11, dan ook van belang voor de bedrijfsvoering. Besloten is tot een pilot Optimaliseren processen VVH en klantreizen onder begeleiding van een extern bureau. In 2024 is gestart met het optimaliseren van twee processen. In 2025 worden deze twee processen en nog negen anderen geoptimaliseerd. In de specifieke programma’s gaan wij verder in op de processen die in deze pilot worden uitgewerkt en geoptimaliseerd (zie 4.2.1 en 5.2.1 onder Activiteit afstemming en samenwerking).

Kwaliteitscriteria

Het is belangrijk de kwaliteit van de uitvoering van de vergunning-, toezicht- en handhavingstaken goed te regelen. Hiervoor zijn (landelijk) de zogenaamde “kwaliteitscriteria” in het leven geroepen, met daarin per deskundigheidsgebied minimale vereisten aan o.a. opleiding(niveau), werkervaring, tijdsbesteding (frequentie) en het aantal medewerkers. In de Verordening Uitvoering en handhaving Omgevingsrecht gemeente Heeze-Leende 2023 is het minimale niveau van de kwaliteitscriteria door de raad bepaald op ‘bodemniveau’. Vanaf 1 januari 2025 gaan de landelijk vastgestelde Kwaliteitscriteria 3.0 voor vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) in. Doelstelling: de kwaliteitscriteria zijn bedoeld om de uitvoering van vergunning-, toezicht- en handhavingstaken te professionaliseren en de gewenste kwaliteit (en continuïteit) in de organisatie te borgen.

Wij zorgen dat we steeds een actueel overzicht hebben op de onderdelen waar we wel en niet voldoen aan de kwaliteitscriteria en nemen waar nodig actie om alsnog te kunnen voldoen.

In de specifieke programma’s geven wij aan welke eventuele specifieke actie(s) wij dit jaar uitvoeren om aan de kwaliteitscriteria te voldoen (zie 4.2.2 en 5.2.2), waarmee een bijdrage geleverd wordt aan de strategische doelen m.b.t. Uitvoeringskwaliteit. Het gaat dan voornamelijk om het inschakelen van deskundigen op het gebied van brandveiligheid, bouwconstructies en bouwfysica en monumenten.

In 2025 worden stappen gezet om te gaan voldoen aan de kwaliteitscriteria 3.0. In dat kader wordt extra aandacht besteed aan de toetsing van het opleidingsniveau van de VTH medewerkers.

Indicator: in het jaarverslag doen we mededeling over de naleving van de kwaliteitscriteria, waarbij we aangeven waarom de kwaliteitscriteria al dan niet konden worden nageleefd en de te ondernemen acties hoe alsnog voldaan kan worden. Hiermee geven we tevens invulling aan de door de gemeenteraad in de Verordening Uitvoering en handhaving Omgevingsrecht opgenomen informatieverplichting met betrekking tot de kwaliteitscriteria. Het jaarverslag wordt ter kennis gebracht aan de raad.

3.2.5 Omgevingswet

Per 1 januari 2024 is de Omgevingswet en een deel van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) ingevoerd. Met de Omgevingswet zijn 26 wetten gebundeld in één overkoepelende wet voor de fysieke leefomgeving met o.a. als doel om de lokale overheid meer ruimte te bieden en het voor initiatiefnemers, zoals professionele ontwikkelaars en inwoners, eenvoudiger te maken om initiatieven te realiseren. Doel van de Wkb is om de bouwkwaliteit en het bouwtoezicht te verbeteren door inschakeling van private kwaliteitsborgers. Beide wetten hebben een groot aantal wijzigingen aangebracht in o.a. het vergunningenstelsel en het toezicht daarop.

Het jaar 2024 stond vooral in het teken van het leren werken met de nieuwe wetgeving, ervaringen opdoen en het waar nodig finetunen van systemen, beleid en (werk)processen. Veel aanvragen zijn nog ingediend eind 2023 waardoor, zeker in de eerste helft van 2024, de meeste aanvragen nog onder de Wabo zijn behandeld vanwege het overgangsrecht. Deze zijn nagenoeg allemaal in 2024 afgehandeld. In 2025 zal volop gewerkt worden met aanvragen en meldingen onder de nieuwe wetgeving.

De Wkb voor verbouw wordt niet meer in 2025 ingevoerd (zoals eerder door het Rijk was aangekondigd). Eerst zal landelijk nader onderzoek plaatsvinden naar met name de verhouding tussen de kosten van bouwborging en de verbetering van de bouwkwaliteit hierdoor bij ver-bouwactiviteiten. De eerste ervaringen (uit pilots) leren dat de kosten van kwaliteitsborging onevenredig hoog lijken te zijn ten opzichte van de geringere bouwkosten bij verbouw. In 2025 geldt de Wkb dus alleen voor nieuwbouw die valt in gevolgklasse 1.

3.3 Borging middelen

Voor de uitvoering van het VTH brede programma verwachten wij in totaal de onderstaande personele middelen nodig te hebben. In de werkplanningen is e.e.a. op persoonsniveau gespecificeerd.

Activiteiten programma VTH breed

Paragraaf

Indicatie uren 2025

Coördinatie team en juridisch/beleidsondersteuning

 

600

Administratieve ondersteuning

3.2, 4.2, 5.2

1.920

Beleidscyclus

3.2.1

600

Jaarlijkse beleidswerkzaamheden/beleidscyclus

 

600

Datagedreven werken:

Rapportages en PowerBrowser

 

Onderdeel beleidscyclus

Dienstverlening

3.2.2

 

Activiteit dienstverlening

 

Onderdeel reguliere werkzaamheden, zie §4.3 en 5.3

Financiën

3.2.3

50

Inzichtelijk maken en borgen benodigde/ beschikbare middelen

 

Onderdeel beleidscyclus

Budgetbeheer en overige

 

50

Kwaliteitsborging

3.2.4

 

Werkprocessen

+ 4.2.1 en 5.2.1

Zie §4.3 en 5.3

Kwaliteitscriteria

+ 4.2.2 en 5.2.2

Zie § 4.3 en 5.3 

Overige werkzaamheden

 

590

Overige

 

370

Uren onvoorzien

 

220

Totaal benodigde uren

 

3.760

Totaal begrote beschikbare uren vaste formatie

(zie hfd. 2)

 

3.120

Totaal begrote beschikbare uren ingehuurde formatie (zie hfd. 2)

 

640

Totaal beschikbare uren

 

3.760

Ten behoeve van het project optimalisering werkprocessen en implementatie van de kwaliteitscriteria 3.0 zijn middelen beschikbaar binnen het budget 6803800/351000. Voor de pilot optimalisatie werkprocessen gaat het in 2025 nog om een bedrag van ca €15.000 en voor de kwaliteitscriteria is dit nog nader te bepalen.

Activiteit

Gemiddelde kosten

Aantal

uren

Indicatie kosten 2024

Netto verschil benodigde en begrote uren

 

-

 

beleidscyclus

 
 
 

Ter ondersteuning van de coördinator is extern ingehuurd ten behoeve van met name de beleidscyclus en kwaliteitsimpuls VTH. Inhuur tot 1 juni. Daarna n.n.b.

Inzet te dekken vanuit post 68030800/351000

€ 103,50

640

(reeds in begrote formatie)

€ 66.240

+ n.n.b.

Administratieve ondersteuning

 
 
 

Er kan een knelpunt ontstaat in de administratieve formatie vanwege diverse extra administratieve werkzaamheden die bij de administratie worden belegd om de toezichthouder en BOA te ontlasten. Dit naast het nog niet optimaal functioneren van Power Browser en het zaaksysteem XXLLNC dat voor extra handelingen zorgt. Er zijn minder administratieve uren beschikbaar dan in 2024.

Het is nu niet inzichtelijk of zich dit zal voordoen en in welke mate, dus nog nader te bepalen.

Inzet te dekken vanuit post 68030800/351000 of 68030800/110090

n.n.b.

n.n.b.

n.n.b.

Totaal extra inzet uit vacatureruimte

€ n.n.b.

overig

€ 66.240

De kosten voor de uitvoering van het in dit hoofdstuk weergegeven VTH brede programma zijn begroot binnen de in de begroting beschikbaar gestelde middelen zoals opgenomen in hoofdstuk 2.

Hiermee is de uitvoering van het programma geborgd.

Hoofdstuk 4 Programma Vergunningverlening: waar zetten we op in?

4.1 Inleiding

In dit hoofdstuk geven wij de belangrijkste activiteiten aan waar we dit jaar bij de vergunningverlening op inzetten. De activiteiten voor vergunningverlening benoemen we in paragraaf 4.2 en in paragraaf 4.3 gaan we in op de borging van de voor het programma benodigde middelen.

De casemanagers/vergunningverleners, administratieve en juridische ondersteuners behandelen vergunningen en meldingen en verzorgen informatieverstrekking en uitleg over geldende wet- en regelgeving. Dit beslaat samen met de informatieverstrekking en advisering over (de lokale) ruimtelijke regels het gros van het werk. Het aantal ontvangen aanvragen en meldingen is vooral afhankelijk van initiatieven van burgers en bedrijven. Maar bijvoorbeeld ook van de omvang, volledigheid en juistheid van aanvragen of het aantal achteraf geconstateerde overtredingen waarvoor wij alsnog een legaliserende omgevingsvergunning12 afgeven, kunnen een belangrijke rol spelen. Daarnaast kunnen ontwikkelingen op lokaal, regionaal of landelijk niveau van invloed zijn. De uitvoeringstaken zijn dan ook alleen globaal in te schatten.

4.2 Activiteiten vergunningverlening

Wij werken volgens de in de Uitvoerigs- en handhavingsstrategie 2023-2026, herziening oktober 2023 (U&HS) vastgelegde Preventie- en Vergunningenstrategie, waarin de kaders staan ‘hoe we het gaan doen’. De specifieke werkwijze(n), afspraken en dergelijke hebben wij vastgelegd in een digitale omgeving en gelden als aanvulling op deze kaders. Dit uitvoeringsprogramma haakt in op het beleid door aan te geven ‘wat we gaan doen’. In deze paragraaf geven wij de belangrijkste werkzaamheden uit de strategie aan die wij dit jaar uitvoeren om de in het beleid genoemde doelen te realiseren.13

Voor het monitoren van het effect zijn waar mogelijk steeds de strategische doelen en indicatoren benoemd. De indicatoren sluiten aan bij de doelstellingen en geven een beeld over in hoeverre doelstellingen behaald worden.

4.2.1 Preventiestrategie

De belangrijkste werkzaamheden uit de U&HS, die wij dit jaar in het kader van de preventiestrategie uitvoeren om de in het beleid genoemde doelen te realiseren, zijn:

Activiteit communicatie, voorlichting en vooroverleg

In het voortraject zoveel mogelijk doen om te voorkomen dat we achteraf (formeel) tot actie moeten overgaan. Hierdoor weet een initiatiefnemer zo snel mogelijk welke mogelijkheden er zijn en wat er moet gebeuren om de benodigde toestemming te krijgen.

Beantwoorden eerstelijns vragen en omgevingsloket (incl. uitwerking)

Vooroverleg, principeverzoeken, conceptaanvragen en toets vergunningsvrij bouwen

Doorlopende informatieverstrekking in de vorm van publicaties, brochures, informatiebijeenkomst: welke regels gelden er + evt. actuele onderwerpen.

De indicator van deze activiteit betreft het aantal vooroverleggen, principeverzoeken, ’verken uw idee’ aanvragen, conceptaanvragen, informatieverzoeken en verzoeken vergunningsvrij. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de strategische doelen m.b.t. Uitvoeringskwaliteit en Dienstverlening.

Activiteit afstemming en samenwerking

Op uniforme wijze zorgdragen voor een vlotte, gestroomlijnde en integrale afhandeling van dossiers.

  • -

    Voor interne afstemming en werkverdeling vindt structureel overleg plaats tussen de verschillende vergunningverleners;

  • -

    Tussen de vergunningverleners en de medewerkers van ruimtelijke ordening vindt structureel overleg over de inhoud plaats en met de medewerkers van handhaving vindt dit waar nodig ad hoc plaats;

  • -

    Als een initiatief daartoe aanleiding geeft vindt in een zo vroeg mogelijk stadium afstemming plaats met andere interne disciplines zoals groen, openbare ruimte, riool, sociaal domein (o.a. maatschappelijke ondersteuning) en dergelijke én/of betrokken uitvoeringsorganisaties zoals de omgevingsdienst en veiligheidsregio;

  • -

    In het kader van externe afstemming handelen wij volgens de samenwerkingsafspraken met de diverse partijen en hebben wij waar nodig aanvullend ad hoc overleg.

Vaststellen en actueel houden van de werkprocessen, procedures en bijbehorende informatiestromen in de digitale omgeving14: Daarnaast wordt in 2025 een elftal VTH processen onder begeleiding van een extern bureau geoptimaliseerd. Voor drie van deze processen wordt in eerste instantie een klantreis gemaakt. Dit is een pilot vooruitlopend op procesoptimalisatie in de gehele organisatie. Het gaat om de volgende elf processen (6 t/m 11 = toezicht en handhaving):

  • 1.

    Conceptverzoek (eerste sessie in 2024 geweest)

  • 2.

    Aanvraag uitgebreid behandelen (=reguliere aanvraag omgevingsvergunning activiteit bouwen, omgevingsplanactiviteit en handelen ism omgevingsplan) (eerste sessie in 2024 geweest)

  • 3.

    Melding activiteit behandelen (melding omgevingswet)

  • 4.

    Aanvraag vergunning regulier (APV/bijzondere wetten)

  • 5.

    Melding activiteit behandelen (APV melding en overige)

  • 6.

    Controle uitvoeren (Bouwtoezicht)

  • 7.

    Controle uitvoeren (toezicht APV, bijzondere wetten, Ow)

  • 8.

    Intrekken vergunning

  • 9.

    Incidentmelding/klacht algemeen

  • 10.

    Handhavingsverzoek

  • 11.

    Invordering handhaving

   

De indicator van deze activiteit betreft het aantal vastgelegde actuele werkprocessen (met bijbehorende informatiestromen en afspraken) en geoptimaliseerde processen dit jaar. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de strategische doelen m.b.t. Uitvoeringskwaliteit en Dienstverlening.

4.2.2 Vergunningenstrategie

De belangrijkste werkzaamheden uit de U&HS, die wij dit jaar in het kader van de vergunningenstrategie uitvoeren om de in het beleid genoemde doelen te realiseren, zijn:

Activiteit reguliere toetsing

Het voorkomen van m.n. onveilige en/of ongezonde situaties/overtredingen én het borgen van leefbaarheid en/of duurzaamheid, waarin ook snelheid, tijdigheid en integraliteit van besluitvorming een belangrijke rol speelt.

Prognose aantallen 2025

Administratieve ondersteuning

div.

Afhandelen Wabo- activiteiten

6

Meldingplichtige activiteiten - Omgevingswet gerelateerd

 

Bouwen (bouwtechnische melding)

45

Brandveilig gebruik van een bouwwerk

2

Reguliere / uitgebreide vergunning activiteiten - Omgevingswet gerelateerd

 

Omgevingsplanactiviteit:

 

Bouwen (omgevingsplan)

175

Handelen in strijd met ruimtelijke ordening

50

Uitvoeren werk of werkzaamheid

10

Inrit/uitweg

15

(Doen) vellen van een houtopstand

25

Bouwactiviteit

Toetsen aan Bbl (Bouwbesluit) conform toetsmatrixen, waarbij wij:

  • -

    bij de beoordeling van bouwconstructies gebruik maken van de diensten van een advies- en ingenieursbureau voor bouwconstructies (actie om te voldoen aan de kwaliteitscriteria; zie 3.2.4);

  • -

    vanuit duurzaamheidsoverwegingen alle omgevingsvergunningaanvragen toetsen op het voldoen aan de eisen voor energiezuinigheid (bijna energie neutrale gebouwen), milieu (Milieuprestatie coëfficiënt) en de laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen volgens de hiervoor vastgestelde toetsprotocollen;

  • -

    bij de beoordeling van aanvragen waarbij bouwfysica een hoge prioriteit heeft, maken wij gebruik van de diensten van een adviesbureau voor bouwfysica (actie om te voldoen aan de kwaliteitscriteria; zie 3.2.4);

  • -

    voor de beoordeling van brandveiligheid bij de vooraf afgesproken categorieën van bouwwerken advies van de veiligheidsregio vragen (actie om te voldoen aan de kwaliteitscriteria; zie 3.2.4).

45

Totaal

373

Toestemmingen openbare orde en veiligheid

 

Alcoholwet

35

Evenementen meldingen

80

Evenementen vergunningen

40

Overige vergunningen APV & bijzonder wetten

80

Totaal

235

Coördinatie/afstemming uitvoeringsorganisaties

div.

Juridische procedures (bezwaar/ beroep/ voorlopige voorziening) & ondersteuning

25

De indicator hierbij betreft het aantal (aangevraagde en verleende) meldingen en omgevingsvergunningen. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de strategische doelen m.b.t. voornamelijk Veiligheid, Gezondheid,Duurzaamheid en Uitvoeringskwaliteit.

Sloopmeldingen, bodemtaken en aanvragen omgevingsvergunning waarvan de activiteit “milieu15 en “monument” onderdeel uitmaken worden sinds 2024 volledig onder mandaat door de omgevingsdienst afgehandeld (zie bijlage 2) De omgevingsdienst handelt deze taken af conform de regionale uitvoeringskaders.

Activiteit intrekking vergunningen

Het op orde brengen/houden van het vergunningenbestand en daardoor het (organisatie breed) meer effectief en efficiënt kunnen werken. Met een vergunningenbestand dat op orde is kan bijvoorbeeld onnodig extra toezicht voorkomen worden en kan er ook vanuit de BAG en de WOZ met juiste gegevens worden gewerkt. Hiermee is ook onze dienstverlening gebaat.

Prognose aantallen 2025

Intrekken omgevingsvergunning milieuzaken (door ODZOB)

Onderdeel werkprogramma ODZOB

Intrekken overige omgevingsvergunningen

25

De indicator van deze activiteit betreft het aantal intrekkingen. Deze activiteit levert een bijdrage aan de strategische doelen m.b.t. Uitvoeringskwaliteit en Dienstverlening.

4.3 Borging middelen

Voor de uitvoering van het programma Vergunningverlening verwachten wij in totaal de onderstaande personele middelen nodig te hebben. In de werkplanningen zijn de middelen op persoonsniveau gespecificeerd.

Activiteiten programma Vergunningverlening

Paragraaf

Gemiddelde duur

Aantal 2025

Indicatie uren 2025

Administratieve ondersteuning vergunningverlening

 
 
 

in § 3.3

Preventiestrategie

4.2.1

 
 

1.680

Communicatie, voorlichting: Eerstelijnsvragen + informatieverstrekking

+ 4.2.2

4 uur /dag

2 medewerkers

1.200

Vooroverleg, principeverzoeken, ‘idee verkennen’, toets vergunningsvrij bouwen

 

4 uur

90

360

Afstemming & samenwerking / werkprocessen

+ 3.2.4

 
 

120 + in

strategie

Vergunningenstrategie*ⁱ

4.2.2

 
 

3.120*ⁱ

Wabo activiteiten

 

9

6

54

Meldingen en vergunningen Omgevingswet

 

1-7 uur (4 gemiddeld)

353

1437

Meldingen en vergunningen APV/openbare orde en veiligheid

 

div.(4 gemiddeld)

236

940

Coördinatie/afstemming uitvoeringsorganisaties en welstand

 
 

div.

140 + adm. onderst.

Juridische procedures (bezwaar/ beroep/ voorlopige voorziening) met bijbehorende werkzaamheden

 

20 uur

25

500

Intrekking vergunningen

 

2 uur

25 

50 

Overige werkzaamheden

 
 
 

870

Beleid APV buiten programma

 
 
 

150

Overige

 
 
 

331

Uren onvoorzien

 

n.v.t.

n.v.t.

390

Totaal benodigde uren

 
 
 

5.670

Totaal begrote beschikbare uren

Vaste formatie (zie hfd. 2)

 
 
 

4.170

Totaal begrote beschikbare uren

ingehuurde formatie (zie hfd. 2)

 
 
 

350

Totaal beschikbare uren

 
 
 

4.520

De kosten voor de uitvoering van het in dit hoofdstuk weergegeven programma Vergunningverlening zijn in beginsel begroot binnen de in de begroting beschikbaar gestelde middelen zoals opgenomen in hoofdstuk 2 en de werkprogramma’s van de uitvoeringsorganisaties (o.a. bijlage 2). Om de benodigde en begrote middelen voor dit jaar op elkaar af te stemmen zijn bijzonderheden in dit verband:

Activiteit

Gemiddelde kosten

Aantal

uren

Indicatie kosten 2024

Netto verschil benodigde en begrote uren

 

-/- 1.150

 

*ⁱ Vergunningenstrategie § 4.2.2

 
 
 

Om het casemanagement/de vergunningverlening voor het taakaccent strijdig gebruik, aanleg, natuuractiviteit én de juridische ondersteuning voor taakaccent bouwen en strijdig gebruik op peil te brengen, zijn extra personele middelen nodig: invullen vacature (s) medewerker RO of inhuren.

Invulling van deze vacatures is lastig en door krapte op de arbeidsmarkt is enkel beperkt inhuur mogelijk. Doordat inzet voornamelijk afhankelijk is van ingediende verzoeken, aanvragen, zienswijzen en bezwaar/beroepschriften, is het programma hier niet op af te stemmen. Dit betekent vooralsnog o.a. dat doorlooptijden van lopende en nieuw op te pakken zaken (inclusief legaliserende aanvragen) langer blijven worden / de uitgangspunten in de dienstverlening (§3.2.2) wat betreft reactie- en doorlooptijd niet haalbaar zijn en risico op achterstanden blijft bestaan.

Inzet gedekt vanuit post 68010000/110090

n.n.b

-/- 500 op basis van de prognoses (in de fomatieberekening is met 700 uur rekening gehouden)

n.n.b.

(uit vacature ruimte RO)

Binnen beschikbare formatie casemanagers bouw is gelet op de prognose van het aantal aanvragen alle inzet nodig voor preventie- en vergunningenstrategie (inclusief gedeeltelijk opvangen casemanagement strijdig gebruik) terwijl ook voor overige werkzaamheden inzet gevraagd wordt. Dit zijn structurele overige werkzaamheden zoals bv secretariaat welstand, Keyuserrol, gegevens tbv CBS en leges.

Om voor deze overige werkzaamheden tijd vrij te maken zal zonodig ingehuurd worden op casemanagementfunctie. Hoeveel mede afhankelijk van invulling RO medewerkers en aantal daadwerkelijke aanvragen/meldingen omgevingsvergunning.

Inzet gedekt vanuit post 68030800/351000

n.n.b.

-/- 535 op programma (+ gedeeltelijk opvangen casemanagement strijdig gebruik)

n.n.b.

Voor casemanagement APV/Bijzondere wetten is gelet op het aantal aanvragen/meldingen structureel te weinig formatie begroot waardoor niet/nauwelijks toegekomen wordt aan overige werkzaamheden zoals kwaliteit- en procesverbetering en het leveren van input aan beleid. Daarnaast zal huidige medewerker minder gaan werken in de loop van 2025, waardoor de bereikbaarheid voor organisatoren en inzet bij onverwachte gebeurtenissen afneemt. In 2025 wordt gekeken of proces vergunningen en meldingen efficiënter kan (bijvoorbeeld meerjarige vergunning) en verbeteren we de kengetallen om beter inzicht en sturing te krijgen.

Op grond van het huidige programma zou halve dag extra nodig zijn.

Afhankelijk van resultaat efficiencyslag en minder werken 8-16 uur extra in te zetten.

Inzet te dekken vanuit post 68030800/351000 of 68030800/110090

n.n.b.

-/- 115 +150 (buiten programma) = 265 uur tekort op programma (aangevuld met aantal uren vanwege minder werken uit bestaande fte)

n.n.b.

Uren medewerkers tbv pilot procesoptimalisatie en kwaliteitscriteria

Inzet gedekt vanuit post 68030800/351000

n.n.b.

n.n.b.

n.n.b.

Om de juridische ondersteuning tbv de intrekkingen in te kunnen vullen is vacatureruimte beschikbaar. Structureel 0,07 (=100 uur) nodig .

Te dekken uit reguliere loonkosten 68030800/110090

n.n.b.

100

n.n.b.

Totaal extra inzet uit vacatureruimte

€ n.n.b.

overig

€ n.n.b.

Het programma wordt sluitend gemaakt door deze (extra) kosten beschikbaar te stellen via de post 68010000/110090 (vacatureruimte Ruimtelijke Domein) en de posten uit reguliere loonkosten 68030800/110090 voor vaste formatie en 68030800/351000 voor tijdelijke inhuur zoals weergegeven in hoofdstuk 2. Hiermee is de uitvoering van het programma geborgd.

Hoofdstuk 5 Programma Toezicht & Handhaving: waar zetten we op in?

5.1 Inleiding

In dit hoofdstuk geven wij de belangrijkste activiteiten aan waar we dit jaar bij toezicht & handhaving op inzetten. De activiteiten voor toezicht & handhaving benoemen we in paragraaf 4.2 en in paragraaf 4.3 gaan we in op de borging van de voor het programma benodigde middelen.

De medewerkers toezicht & handhaving houden toezicht op naleving van de wet- en regelgeving. Zij dragen zorg voor het toezicht op verleende omgevingsvergunningen, behandelen onder andere verzoeken om handhaving en klachten en gaan (waar nodig) af op meldingen en signalen. Ook verzorgen zij o.a. informatieverstrekking en uitleg over geldende wet- en regelgeving. De inzet is vooral afhankelijk van enerzijds het aantal en de uitvoering van de verleende omgevingsvergunningen en anderzijds het algemene naleefgedrag van burgers, bedrijven en instanties. Het aantal, de aard en omvang van toezichtacties, geconstateerde overtredingen of het aantal klachten/ meldingen/ verzoeken om handhaving en spoedacties zijn op voorhand dan ook alleen globaal in te schatten. Daarnaast spelen de complexiteit van het dossier, de politieke context en de aangewende rechtsmiddelen een grote rol.

5.2 Activiteiten

Wij werken volgens de in de Uitvoerigs- en handhavingsstrategie 2023-2026, herziening oktober 2023 (U&HS) vastgelegde Preventie-, Toezicht-, Sanctie- en Gedoogstrategie, waarin de kaders staan ‘hoe we het gaan doen’. De specifieke werkwijze(n), afspraken en dergelijke hebben wij vastgelegd in een digitale omgeving en gelden als aanvulling op deze kaders. Dit uitvoeringsprogramma haakt in op het beleid door aan te geven ‘wat we gaan doen’. In deze paragraaf geven wij de belangrijkste werkzaamheden uit de strategie aan die wij dit jaar uitvoeren om de in het beleid genoemde doelen te realiseren.16 Voor het monitoren van het effect zijn waar mogelijk steeds de strategische doelen en indicatoren benoemd. De indicatoren sluiten aan bij de doelstellingen en geven een beeld over in hoeverre doelstellingen behaald worden.

5.2.1 Preventiestrategie

De belangrijkste werkzaamheden uit de U&HS, die wij dit jaar in het kader van de preventiestrategie uitvoeren om de in het beleid genoemde doelen te realiseren, zijn:

Activiteit communicatie en voorlichting

In het voortraject zoveel mogelijk doen om te voorkomen dat we achteraf (formeel) tot actie moeten overgaan. Hierdoor weten burgers, bedrijven en instellingen welke regels waarom gelden en worden zij gestimuleerd om aan deze regels te voldoen.

Doorlopende informatieverstrekking in de vorm van publicaties, brochures: m.n. welke regels gelden er en wat is de achtergrond daarvan + evt. actuele onderwerpen.

Toezichthouders/boa’s hanteren waar mogelijk een positieve benadering als eerste aanspreekpunt “buiten”. Dat betekent dat de benadering zich o.a. richt op de voordelen van naleven, benadrukken van het nut van regels, sociale norm en voorkomen van overtredingen.

De indicator van deze activiteit betreft het aantal vooroverleggen, principeverzoeken, ’verken uw idee’ aanvragen, conceptaanvragen, informatieverzoeken en verzoeken vergunningsvrij (in § 4.3). Daarnaast de contactmomenten nav een melding/constatering door de toezichthouder waarna de overtreding wordt opgelost. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de strategische doelen m.b.t. Uitvoeringskwaliteit en Dienstverlening.

De indicator van deze activiteit betreft het aantal vastgelegde actuele werkprocessen (met bijbehorende informatiestromen en afspraken) in 2025. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de strategische doelen m.b.t. Uitvoeringskwaliteit en Dienstverlening.

Activiteit afstemming en samenwerking

Op uniforme wijze zorgdragen voor een vlotte, gestroomlijnde en integrale afhandeling van dossiers.

  • -

    Voor interne afstemming en werkverdeling vindt structureel overleg plaats tussen de verschillende medewerkers van toezicht en handhaving;

  • -

    Tussen de medewerkers van toezicht en handhaving, de vergunningverleners en/of de medewerkers van ruimtelijke ordening vindt waar nodig ad hoc overleg plaats over de inhoud plaats;

  • -

    In het kader van externe afstemming handelen wij volgens de samenwerkingsafspraken met de diverse partijen en hebben wij waar nodig aanvullend ad hoc overleg;

  • -

    In het kader van integrale samenwerking met betrokken instanties zoals de omgevingsdiensten, veiligheidsregio, politie en dergelijke, hebben onze toezichthouders verder een zogenaamde oog- en oor functie voor die andere instanties. Dat betekent dat onze toezichthouders constateringen van overtredingen op wet- en regelgeving buiten hun bevoegdheid en/of takenpakket, doormelden aan deze instanties.

Vaststellen en actueel houden van de werkprocessen, procedures en bijbehorende informatiestromen in de digitale omgeving17: Daarnaast wordt in 2025 een elftal VTH processen onder begeleiding van een extern bureau geoptimaliseerd. Voor drie van deze processen wordt in eerste instantie een klantreis gemaakt. Dit is een pilot vooruitlopend op procesoptimalisatie in de gehele organisatie. Het gaat om de volgende elf processen (1 t/m 5 = vergunningverlening):

  • 1.

    Conceptverzoek (eerste sessie in 2024 geweest)

  • 2.

    Aanvraag uitgebreid behandelen (=reguliere aanvraag omgevingsvergunning activiteit bouwen, omgevingsplanactiviteit en handelen ism omgevingsplan) (eerste sessie in 2024 geweest)

  • 3.

    Melding activiteit behandelen (melding Omgevingswet)

  • 4.

    Aanvraag vergunning regulier (APV/bijzondere wetten)

  • 5.

    Melding activiteit behandelen (APV melding en overige)

  • 6.

    Controle uitvoeren (Bouwtoezicht)

  • 7.

    Controle uitvoeren (toezicht APV, bijzondere wetten, Ow)

  • 8.

    Intrekken vergunning

  • 9.

    Incidentmelding/klacht algemeen

  • 10.

    Handhavingsverzoek

  • 11.

    Invordering handhaving

De indicator van deze activiteit betreft het aantal vastgelegde actuele werkprocessen (met bijbehorende informatiestromen en afspraken) in 2025. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de strategische doelen m.b.t. Uitvoeringskwaliteit en Dienstverlening.

Activiteit (buurt)bemiddeling/mediation

Conflicten naar aanleiding van m.n. verstoorde verhoudingen/ruzies zo veel mogelijk in een voorstadium aanvliegen en hiermee verdere escalatie en eventuele volgende conflicten voorkomen.

Bemiddeling door de gemeente zelf, een door de gemeente “ingekochte buurtbemiddelaar” of door een externe mediator

Inzet van laagdrempelige bemiddeling en mediation is maatwerk en afhankelijk van de omstandigheden van het geval. De indicator van deze activiteit betreft het aantal voor bemiddeling/mediation doorverwezen zaken. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de strategische doelen m.b.t. Dienstverlening.

Deregulering

Wij houden doorlopend in de gaten of regels uit een verordening of beleidsregel nog voldoen en nodig zijn. Signalen geven wij door aan de medewerker(s) verantwoordelijk voor het betreffende product.

5.2.2 Toezicht- en sanctiestrategie

In deze paragraaf wordt achtereenvolgens in gegaan op het ‘toezicht tijdens de realisatiefase’ (bouwtoezicht) en het ‘toezicht tijdens de beheer- of gebruiksfase’. Per toezichttraject zijn de toezicht- en sanctiestrategie geïntegreerd.

De belangrijkste werkzaamheden uit de U&HS, die wij dit jaar in het kader van de toezicht- en sanctiestrategie uitvoeren om de in het beleid genoemde doelen te realiseren, zijn:

Activiteit regulier toezicht realisatiefase (“bouwtoezicht”)

Het voorkomen van m.n. onveilige en/of ongezonde situaties / (voortdurende) overtredingen en het borgen van leefbaarheid en/of duurzaamheid, waarin ook snelheid en tijdigheid van optreden een belangrijke rol speelt.

Administratieve ondersteuning bouwtoezicht

Toezicht door kwaliteitsborger

Voor de in de Ow aangewezen gevallen controleert de kwaliteitsborger. Het toezicht van kwaliteitsborger en gemeente zijn zo veel mogelijk complementair aan elkaar en waar mogelijk wordt steeds de samenwerking opgezocht. Wij houden toezicht conform beleid, dit betekent o.a. dat wij actief en steekproefsgewijs toezicht houden op de algemene werking van het Wkb stelsel.

Toezicht door gemeente

Melding Ow/Wkb

Beoordelen gereedmelding ogv het Bbl 2 weken voor in gebruikname

Wabo omgevingsvergunningen + bouwactiviteit Ow/Wkb

Toezicht conform toezichtmatrixen, waarbij wij:

  • -

    voor de beoordeling van (o.a. aanvullende, vervangende) en het controleren van (o.a. complexe) bouwconstructies gebruik maken van een advies- en ingenieursbureau voor bouwconstructies (actie om te voldoen aan de kwaliteitscriteria; zie 3.2.4);

  • -

    vanuit duurzaamheidsoverwegingen alle omgevingsvergunningen controleren op het voldoen aan de eisen voor energiezuinigheid (bijna energie neutrale gebouwen), milieu (Milieuprestatie coëfficiënt) en de laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen volgens de hiervoor vastgestelde toezichtprotocollen;

  • -

    bij het controleren van vergunningen met complexe bouwfysica gebruik maken van de diensten van een adviesbureau voor bouwfysica (actie om te voldoen aan de kwaliteitscriteria; zie 3.2.4);

  • -

    het initiatief nemen om op de vooraf afgesproken (categorieën) bouwwerken minimaal 2x op gezette tijden met de VRBZO integraal risicogericht toezicht te houden (actie om te voldoen aan de kwaliteitscriteria; zie 3.2.4).

Overige Omgevingswet activiteiten

Klachten hinder/bouwlast

Controle inrichtingseisen Alcoholwet

Veiligheidscontroles evenementen

  • -

    A en B evenementen worden door de gemeente gecontroleerd;

  • -

    C evenementen worden door de VRBZO samen met gemeente gecontroleerd.

Coördinatie/afstemming uitvoeringsorganisaties

Handhavingsacties voortvloeiend uit het bouwtoezicht

De indicator hierbij betreft het aantal bouwtoezichtzaken, controles en waarschuwingen. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de strategische doelen m.b.t. voornamelijk Veiligheid, Gezondheid, Duurzaamheid, Omgevingskwaliteit en Uitvoeringskwaliteit.

Toezicht op vergunningen waarbij de onderdelen “milieu,” een deeltoestemming betreffen laten wij van A tot Z onder mandaat door de omgevingsdienst afhandelen (zie bijlage 2). De omgevingsdienst handelt deze taak af conform het regionale uitvoeringskader.

Activiteit regulier toezicht beheer- of gebruiksfase

Het voorkomen en bestrijden van m.n. onveilige en/of ongezonde situaties/overtredingen én het borgen van leefbaarheid en/of duurzaamheid met oog voor het behoud van cultureel erfgoed en bestaande (land)schappelijke waarde. Hierbij speelt vaak ook de snelheid en tijdigheid van optreden een belangrijke rol.

Administratieve ondersteuning toezicht & handhaving

Domein Bouwen, Slopen, Erfgoed en RO

Omgevingswet gerelateerd

Brandveilig gebruik van een bouwwerk

De veiligheidsregio (VRBZO) voert periodiek toezicht uit conform het handhavingsuitvoeringsprogramma van de VRBZO (bijlage 3) en ons uitvoerings- en handhavingsbeleid/strategie. Verder pakken zij signalen op over brandonveilige situaties en verzorgen de eventuele eerste waarschuwing (inclusief hercontrole). Daarnaast wordt in 2025 in samenspraak met de VRBZO aandacht geschonken aan minder risicovolle gebouwen (A-objecten).  (actie om te voldoen aan de kwaliteitscriteria; zie 3.2.4);

Bouwactiviteiten/slopen en bestaande bouw, met accent op

  • -

    Gevaarzetting door staat bouwwerk, open erf of terrein, m.n. veiligheid (o.a. constructie, fundering, asbest, brandveiligheid bv risicoklasse A objecten) en gezondheid (o.a. overschrijding geluidsnormen, verwaarlozing). Dit nemen wij integraal mee bij het toezicht voor domein “Bouwen” en via signaaltoezicht. Ook bijvoorbeeld na een brand of andere calamiteit (zoals een natuurramp) zien wij er op toe of ingrijpen nodig is. Waar nodig schakelen wij ten behoeve van het toezicht een deskundige in bijvoorbeeld op het gebied van constructies en/of brandveiligheid (actie om te voldoen aan de kwaliteitscriteria; zie 3.2.4);

  • -

    Brandveiligheid bij kamerverhuur vanaf 5 of meer wooneenheden/ woningsplitsing (handelen zonder of in strijd met omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit bouwen en/of activiteit bouwen). Wij intensiveren onze controles. Ook maken wij een plan van aanpak over o.a. de wijze waarop en het tijdspad waarbinnen wij de zaken uit onze werkvoorraad (risicogericht) oppakken. Waar nodig schakelen wij ten behoeve van het toezicht een deskundige in bijvoorbeeld op het gebied van brandveiligheid (actie om te voldoen aan de kwaliteitscriteria; zie 3.2.4);

  • -

    Toezicht bestaande bouw In 2025 (verder) uitvoering gegeven aan de wettelijke verplichting om een inventarisatie uit te voeren, betreffende eigenaren aan te schrijven en controles uit te voeren op de rapportages en uitvoering ten aanzien van bepaalde gebouwen met breedplaatvloeren en publiekelijk toegankelijke gebouwen waarop de bouwtechnische 'APK' van toepassing is.

Beschermd Erfgoed, met accent op

  • -

    Het ondernemen van actie op signalen van bouwen en/of verbouwen zonder of in afwijking van een omgevingsvergunning van een monument.

Ruimtelijke Ordening, met accent op

  • -

    actief toezicht op bedrijfsmatig gebruik waar dit (planologisch) niet is toegestaan. Het gaat dan voornamelijk om bedrijven die op een locatie zitten die niet als bedrijfslocatie is bestemd en/of die niet toegestane (deel)activiteiten uitoefenen zoals onrechtmatige (buiten)opslag18. Het kan bijvoorbeeld gaan om loodsen bij bedrijven(terreinen) of bijgebouwen in het buitengebied. Maar bijvoorbeeld ook om een zwaardere milieucategorie dan ter plaatse is toegestaan.

Overige omgevingsrecht gerelateerde activiteit, met accent op

  • -

    het in stand houden van waardevolle gebieden en objecten. Alle signalen m.b.t. aantasting daarvan, zoals landschapselementen of houtopstanden die op basis van bijvoorbeeld de bomenlijst als waardevol of monumententaal zijn aangemerkt, pakken wij dan ook op om schade zo veel mogelijk te beperken.

Domein APV, Alcoholwet en Evenementen

Openbare orde en veiligheid

Evenementen met accent op

Invulling toezicht m.n. aan de hand van inhuur van boa(‘s). Hiervoor is voor o.a. 2024 en 2025 in de vorm van een pilot budget beschikbaar gesteld (zie § 5.2.5). Bij het toezicht ligt het accent op:

  • -

    in samenwerking met de organisatie van een evenement steekproefsgewijs toezicht houden op de naleving van de geldende leeftijdsgrenzen bij verkoop alcohol;

  • -

    minimaliseren risico aantasting openbare orde en veiligheid en woon- en leefklimaat door overlast evenementen en horeca (parkeren, geluidsoverlast, doorgaan na sluiten), door tijdens en na afloop van een evenement hierop te sturen. Enerzijds preventief door m.n. kennis en bewustwording bij de organisator te vergroten over alle voorwaarden en relevante wet- en regelgeving verbonden aan een evenement, én te stimuleren om spontaan hieraan te voldoen. Anderzijds door bij evenementen toezicht te houden (gemeente, politie en/of veiligheidsregio) door steekproefsgewijs te controleren op naleving van vergunningvoorschriften en om mogelijke veiligheidsrisico’s te constateren en te voorkomen.

Overige APV en bijzondere wetten

Invulling van toezicht door eigen toezichthouder in combinatie met flexibele inhuur. Bij het toezicht ligt het accent op:

  • -

    Elke melding m.b.t. afval illegale stort wordt opgepakt en teruggekoppeld aan de melder. Het gaat dan voornamelijk om meldingen afvalstort, drugsafval en zwerfvuil. Prioritering werkt door in de volgorde van afhandeling van meldingen. Voor milieumeldingen werken we intensief samen met de omgevingsdienst;

  • -

    Vrachtwagenverbod kern Heeze.

Alcoholwet

Invulling toezicht m.n. aan de hand van inhuur van boa(‘s). Hiervoor is voor o.a. 2024 en 2025 in de vorm van een pilot budget beschikbaar gesteld (zie § 5.2.5). Bij het toezicht ligt het accent op:

  • -

    toezicht op de naleving van de geldende leeftijdsgrenzen bij verkoop alcohol, om zo de huidige situatie in het kader van alcoholgebruik onder jongeren te behouden en waar mogelijk te verbeteren. In ons Preventie en handhavingsplan Alcoholwet is de uitwerking hiervan nader beschreven;

Coördinatie/afstemming uitvoeringsorganisaties

Invorderingsprocedures

Juridische procedures (bezwaar / (hoger) beroep / voorlopige voorziening) met bijbehorende werkzaamheden

  • -

    naast juridische procedures wordt door handhavingsjuristen ingezet op gesprekken en overleg in de voorfase om tot oplossing te komen. Dit heeft positief resultaat op aantal procedures wat daardoor afneemt.

   

De uitvoering van het toezicht in de beheer- of gebruiksfase verdelen we in 2 blokken:

  • -

    blok 1: toezicht op basis van klachten en signalen (reactief toezicht);

  • -

    blok 2: projectmatig toezicht op bestuurlijke prioriteiten (actief toezicht).

Bij de uitvoering van toezicht en handhaving werken we steeds zo veel mogelijk doelmatig, leveren we maatwerk en hanteren we de menselijke maat. Dit betekent dat wij in een zo’n vroeg mogelijk stadium in (informele) handhavingstrajecten standaard kritisch kijken naar o.a. de oplosbaarheid, omstandigheden van het geval en zo nodig ook ons eigen handelen in de betreffende casus betrekken, bijvoorbeeld door hier bij de begunstigingstermijn rekening mee te houden19.

De indicator van deze activiteit betreft het aantal controles, waarschuwingen, voornemens opleggen last, opgelegde lasten en proces verbalen. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de strategische doelen m.b.t. voornamelijk Veiligheid, Duurzaamheid, Gezondheid, Omgevingskwaliteit en Uitvoeringskwaliteit.

Naast het toezicht op alle niet onder de basistaken vallende “milieutaken” (inclusief het aspect externe veiligheid20 en groene wetgeving21) laten wij ook het toezicht op “bodem” van A tot Z onder mandaat door de omgevingsdienst afhandelen (zie bijlage 2). De omgevingsdienst handelt deze taken af conform het Regionaal Uitvoeringsbeleid. Dat de ODZOB taken namens ons uitvoert neemt niet weg dat onze toezichthouders een signaalfunctie hebben en een eerste aanspreekpunt bij klachten kunnen zijn. Wij werken op dit vlak dan ook vooral met signaaltoezicht.

5.2.3 Gedoogstrategie

Het uitgangspunt is om de gedoogstrategie niet in te zetten. Waar dit bij uitzonderingen toch aan de orde is, zetten wij deze strategie overeenkomstig het beleid in.

5.2.4 Dommelstroom Interventie Team/ondermijning

Binnen de zes gemeenten van het basisteam Dommelstroom is het initiatief ingezet om te ko-men tot een doorontwikkeling en professionalisering van integrale handhaving in relatie tot de aanpak van ondermijning en (integrale) veiligheid. Hiertoe is medio 2020 binnen de Dommel-stroomgemeenten een bestuurlijk interventieteam onder aanvoering van een intergemeentelijke teamleider van start gegaan: het Dommelstroom Interventieteam (DIT). Het DIT heeft een duidelijke verbinding met de aanpak van ondermijning en is gericht op het integraal uitoefenen van toezicht en handhaving van wettelijke en lokale regelgeving ten behoeve van complexe casuïstiek, het voorkomen en signaleren van strafbare feiten en het handhaven van de openbare orde en veiligheid. Dit naar voorbeeld van het Peelland Interventie Team.

Op basis van de o.a. in een convenant vastgelegde afspraken levert iedere partner een (vaste) deelnemer: een of meerdere vertegenwoordigers die deelnemen aan de structurele overleggen en interventies. Het structurele overleg heeft maandelijks plaats binnen het zogenaamde kernteam dat bestaat uit inhoudelijke coördinatoren van de diverse deelnemende instanties (o.a. gemeenten, ODZOB, VRBZO, Politie, Senzer). Voor de interventies die daaruit voortvloeien kunnen de afgevaardigde toezichthouders en juridische ondersteuners ingezet worden.

Op dit moment is nog onduidelijk hoe in Heeze-Leende specifiek invulling gegeven gaat worden aan de deelname van het Dommelstroom Interventieteam. Het ontbreekt vooralsnog aan personele middelen (o.a. niet ingevulde vacatures, uitval) en er is nog geen zicht op hoe dit te ondervangen. De boa-pilot is nog niet concreet ingevuld en verdere inhuur is vooralsnog niet beschikbaar. De invulling en inzet van het DIT wordt dan ook nog op een later tijdstip bepaald, waarbij het actieplan ondermijning betrokken wordt.

5.2.5 Overige activiteiten Toezicht & Handhaving

In 2025 geven wij naast de al genoemde activiteiten ook invulling aan het college uitvoeringsprogramma en begrotingsamendement met betrekking tot het uitvoeren van het in 2024 gestarte “BOA pilot”. De insteek is om bij het toezicht ervaringen met de inzet van BOA(‘s) op te doen en dit na afloop van de pilot te evalueren en bij een succeservaring onderbouwd in de kadernota te laten opnemen.

In het kader van deze BOA pilot en een verdere professionalisering van het toezicht op de domeinen APV, Alcoholwet en Evenementen (openbare orde en veiligheid) is het van belang om toezicht en handhaving op dit vlak te monitoren. Hiervoor is de vakapplicatie PowerBrowser verder ingericht en opgenomen in de beleidscyclus voor toezicht en handhaving (zie § 3.2.1). Dit betekent dat dit onderdeel terugkomt in de uitvoerings- en handhavingsstrategie 2023-2026 (o.a. doelen en prioritering), het uitvoeringsprogramma (vanaf 2024 en verder) en de (jaar)evaluaties.

5.3 Borging middelen

Voor de uitvoering van het programma Toezicht & Handhaving verwachten wij in totaal de onderstaande middelen nodig te hebben. In de werkplanningen worden de middelen op persoonsniveau gespecificeerd.

Activiteiten programma Handhaving

Paragraaf

Gemiddelde duur

Aantal 2025

Indicatie uren 2025

Administratieve ondersteuning

 
 
 

in § 3.3

Preventiestrategie

5.2.1

 
 

35

Communicatie & voorlichting

+ 5.2.2

2-5 uur

3

20+ in toezicht-strategie

Afstemming & samenwerking / werkprocessen

+ 3.2.3

 
 

20 + in

toezicht-strategie

Bemiddeling/mediation & deregulering

 

in uren toezicht

-

Toezichtstrategie*ⁱ *ⁱⁱ

5.2.2

 
 

4.054

Toezicht realisatiefase

 

2-4 uur

240

1.705*ⁱ

Toezicht handhavingsverzoeken en signalen (blok 1):

 

Domein bouwen, slopen, erfgoed en RO

 

1-11 uur

  • 1.

745*ⁱⁱᵃ

Domein APV, Alcoholwet en Evenementen

 

3-4 uur

230

335*ⁱⁱᵇ

Toezichtprogramma bestuurlijke prioriteiten (blok 2):

 

Domein bouwen, slopen, erfgoed en RO

 

3-8 uur

13

105*ⁱⁱᵃ

Controle en hh brandveiligheid A-categorie en inventarisatie breedvloerplaten en APK

 
 
 

55

Domein APV, Alcoholwet en Evenementen

 

3-8 uur

728

803*ⁱⁱᵇ

+ admin.

Coördinatie/afstemming uitvoeringsorganisaties

 

div.

-

226

 
 
 
 
 

Overige activiteiten

 

-

-

80

Sanctiestrategie*ⁱⁱ *ⁱⁱⁱ

5.2.2

 
 

2.489

Handhaving realisatiefase

 
 

15

190

Handhaving verzoeken en signalen (blok 1):

 
 
 
 

Domein bouwen, slopen, erfgoed en RO

 
 

67

514*ⁱⁱ

Domein APV, Alcoholwet en Evenementen

 
 

45

263*ⁱⁱᵇ

Handhaving programma best. prioriteiten (blok 2):

 
 
 
 

Domein bouwen, slopen, erfgoed en RO

 
 
 

255*ⁱⁱᵃ 

Domein APV, Alcoholwet en Evenementen

 
 
 

325*ⁱⁱᵇ 

+ in toezicht-strategie

Juridische procedures (bezwaar/ beroep/ voorlopige voorziening) met bijbehorende werkzaamheden

 

div.

775*ⁱⁱⁱ

Invorderingswerkzaamheden

 
 

3

75

Lopende zaken en achterstand

 
 
 

500

Overige werkzaamheden

 
 
 

593

Kwaliteitsborging

3.2.4 + 5.2.2

 
 

In toezichtstrategie

Juridische ondersteuning in te trekken vergunningen

 

div.

8

50

Overige

 
 
 

45

Uren onvoorzien

 

n.v.t.

n.v.t.

498

Totaal benodigde uren

 
 
 

7.579

Totaal begrote beschikbare uren

vaste formatie (zie hfd. 2)

 
 
 

5.515

Totaal begrote beschikbare uren

ingehuurde formatie (zie hfd. 2)

 
 
 

2.064 

Totaal beschikbare uren

 
 
 

7.579

Activiteit

Paragraaf

Gemiddelde duur

Aantal

Indicatie uren 2024

Dommelstroom Interventie Team/ondermijning*ⁱ

5.2.4

 
 
 

Kernteam/coördinatie

 
 
 

108

Toezichtactiviteiten

 
 
 

n.n.b.

Juridische ondersteuning

 
 
 

n.n.b.

Inhuur uitvoeringsondersteuning

(gedekt uit de post 61020000/380243)

2.1

 
 

n.n.b.

Totaal benodigde uren

 
 
 

n.n.b.

Totaal begrote beschikbare uren

vaste en ingehuurde formatie*ⁱⁱⁱ (zie hfd. 2)

 
 
 

n.n.b.

Totaal beschikbare uren

 
 
 

n.n.b.

De kosten voor de uitvoering van het in dit hoofdstuk weergegeven programma Toezicht & Handhaving zijn in beginsel begroot binnen de in de begroting beschikbaar gestelde middelen zoals opgenomen in hoofdstuk 2 en de werkprogramma’s van de uitvoeringsorganisaties (o.a. bijlage 2). Om de benodigde en begrote middelen voor dit jaar op elkaar af te stemmen zijn bijzonderheden in dit verband:

Activiteit

Gemiddelde kosten

Aantal

Uren

Indicatie kosten 2024

Netto verschil benodigde en begrote uren

*domeinen bouwen, slopen, erfgoed en RO

*domeinen APV, Alcoholwet en Evenementen

 

-/- 553

 

*ⁱ Toezicht realisatiefase § 5.2.2

 
 
 

In 2023 en 2024 is al een flinke slag gemaakt met het wegwerken van achterstanden in de werkvoorraad van het bouwtoezicht, die ontstaan waren door enerzijds een enorme toename in aantal bouwinitiatieven en vergunningen de afgelopen jaren en anderzijds door het wegvallen van personele middelen. In 2024 is vanwege uitval van de medewerker toezicht, ondanks inhuur, niet alle achterstand weggewerkt. Begin 2025 wordt deel van de toezichtfunctie bouw uitgevoerd door medewerker handhaving in afwachting van de invulling van de functie toezichthouder bouw (vanaf 1 febr. als extra formatie). Om dit verder in het jaar weer recht te trekken met de overige doelstellingen voor 2025 en de lopende zaken is mogelijk verlenging van bestaande of extra inhuur nodig. Ook vanwege onervarenheid van nieuwe medewerker is extra inhuur tijdens de inwerkperiode noodzakelijk.

Daarnaast tekort op het programma van -/- 67 uur.

Bovenstaande in te vullen door extra inhuur handhaver (zie hieronder)

Daarnaast blijft de inzet van administratieve ondersteuning gehanteerd door tijdelijke uitbreiding uren tot 1 april, waardoor buiten meer controle capaciteit ingezet kan worden.

Zie hieronder bij toezichtstrategie

 
 

*ⁱⁱ Toezicht en sanctiestrategie

 
 
 

a)Om de bezetting bij het overige toezicht op de domeinen bouwen, slopen, erfgoed en RO op orde te brengen en verdere achterstanden te voorkomen zijn in 2024 extra personele middelen ingezet voor opvang wegvallen medewerkers. Vanwege uitval van medewerkers en moeilijk in te vullen vacatures is de achterstand niet weggewerkt. Omdat in 2025 (verder) uitvoering wordt gegeven aan de wettelijke verplichting om een inventarisatie uit te voeren, betreffende eigenaren aan te schrijven en controles uit te voeren op de rapportages en uitvoering ten aanzien van bepaalde gebouwen met breedplaatvloeren en publiekelijk toegankelijke gebouwen waarop de bouwtechnische 'APK' van toepassing is. Ook de aankondiging van de minister inzake toestaan van bepaalde bestaande permanente bewoning op recreatieparken kan leiden tot extra inzet toezicht en handhaving (vanwege inventarisatie en aanpak niet toegestane bewoning).

Het programma is zoveel mogelijk aangepast op beschikbare personele middelen, echter dit lukt niet volledig. Dit betekent vooralsnog o.a. dat doorlooptijden van lopende zaken bij deze domeinen langer blijven worden / de uitgangspunten in de dienstverlening (§3.2.2) wat betreft reactie- en doorlooptijd bij lange na niet haalbaar zijn, ook bestuurlijk hoog geprioriteerde zaken veelal niet op korte termijn opgepakt kunnen worden en achterstanden verder blijven oplopen.

Vanwege langdurige uitval en bovenstaande inhuur tot eind van het jaar verwacht.

€ 90/uur

(hh via inhuur)

€ 90/uur

(hh via inhuur)

1008

(reeds in begrote formatie)

Tekort -/- 85 (67 + 18) + n.n.b. wegens uitval (toezicht + hh)

€ 90.720

(betreft inhuur vanwege langdurige uitval; niet ten laste van flexibele schil

n.n.b.

b) De inzet van toezicht en handhaving op de domeinen APV, Alcoholwet en Evenementen heeft veelal plaats aan de hand van inhuur. Voor 2025 voortzetting inhuur FEDA (500 uur) en pilot BOA (600 uur)

De exacte invulling van de twee jarige BOA pilot moet nog nader bepaald worden.

Inzet gedekt vanuit posten 61020000/380242 en 68030000/380999

€ 70/uur

n.n.b.

-/- 500 uur

(reeds in begrote formatie)

600 uur (reeds in begrote formatie)

+ n.n.b.

€ 35.000 (uit ander programma bekostigd)

n.n.b.

*ⁱⁱⁱ Juridische ondersteuning § 5.2.2

 
 
 

Om de juridische bezetting bij toezicht en handhaving (domeinen bouwen, slopen, erfgoed en RO) op orde te brengen en verdere achterstanden te voorkomen en het niet vervuld zijn van de vacature heeft inhuur plaatsgevonden. Na lange tijd is de vacature is per 1 maart 2025 ingevuld. Vanwege het ontbreken van ervaring bij de nieuwe medewerker blijft inhuur tijdens de inwerkperiode noodzakelijk voor noodzakelijke kwaliteitsimpuls. Het tekort op het programma wordt door invulling van de vacature aangevuld met extra inhuur tijdens de inwerkperiode opgevangen. Inzet van uren aan beschikbare uren aangepast.

De verwachting is dat verbetering zal plaatsvinden in de doorlooptijden van lopende zaken bij deze domeinen zullen worden ingelopen en aan de uitgangspunten in de dienstverlening (§3.2.2) wat betreft reactie- en doorlooptijd meer voldaan zal gaan worden en hoog geprioriteerde zaken sneller opgepakt kunnen gaan worden.

Voortzetting inhuur juridische ondersteuning tot 8 februari 2025 voorzien. Daarna voortzetting inhuur naast nieuw medewerker afhankelijk van terugkeer vaste medewerker.

Inzet gedekt vanuit post 68030800/110090

En na invullen vacature vanuit post 68030800/315000

€ 93,50/uur

(huidige inhuur)

n.n.b

80 uur

(reeds in begrote formatie)

Tot eind van het jaar (40 weken: 2 dagen/ week = 640 uur )

€ 7.480

(uit vacatureruimte)

n.n.b.

*ⁱ Dommelstroom InterventieTeam

 
 
 

Op dit moment is nog onduidelijk hoe in Heeze-Leende specifiek invulling gegeven gaat worden aan de deelname van het Dommelstroom Interventieteam. Het ontbreekt vooralsnog aan personele middelen (o.a. niet ingevulde vacatures, uitval) en er is nog geen zicht op hoe dit te ondervangen. De boa-pilot is nog niet concreet ingevuld en verdere inhuur is vooralsnog niet beschikbaar. De invulling en inzet van het DIT wordt dan ook nog op een later tijdstip bepaald, waarbij het actieplan ondermijning betrokken wordt.

Inzet te dekken uit post 61020000/380243

n.n.b.

n.n.b.

n.n.b.

Totaal extra inzet uit vacatureruimte

€ 7.480

overig

-

Het programma wordt sluitend gemaakt door deze (extra) kosten beschikbaar te stellen via de posten 68030800/110090 (vacaturebudget), 68030800/351000 (inhuurbudget/flexibele schil), 68030800/ 380999 (Wet kwaliteitsborging), 61020000/380243 (Dommelstroom InterventieTeam), zoals weergegeven in hoofdstuk 2. Hiermee is de uitvoering van het programma geborgd.

Hoofdstuk 6 Methodiek evalueren en monitoring

6.1 Lokale taken

Door monitoring van de resultaten en voortgang van de uitvoering van het beleid en uitvoeringsprogramma houden we zicht op de mate van doelrealisatie (effectiviteit). De monitorings-resultaten geven wij weer in het jaarverslag en gebruiken wij voor bijsturing van de operationele cyclus en voor input op de beleidsevaluatie. Dit is dus van belang voor eventuele bijsturing en de verantwoording aan onze raad en burgers.

De wijze van monitoring van het uitvoeringsprogramma en doelstellingen leggen wij jaarlijks vast in het uitvoeringsprogramma via indicatoren. Wij registeren dit jaar via de backoffice applicatie PowerBrowser en het tijdschrijfsysteem TimEnterprise. Het gaat dan m.n. om de volgende gegevens:

  • -

    aantal en aard ingediende aanvragen omgevingsvergunning;

  • -

    aantal besluiten op basis van de ingediende aanvragen omgevingsvergunning onderverdeeld in relevante categorieën;

  • -

    aantal signalen onderverdeeld in relevante categorieën;

  • -

    aantal (over mogelijke overtredingen ontvangen) klachten;

  • -

    aantal (over mogelijke overtredingen ontvangen) meldingen;

  • -

    aantal verzoeken om handhaving;

  • -

    aantal uitgevoerde controles;

  • -

    aantal geconstateerde overtredingen;

  • -

    aantal gegeven waarschuwingen;

  • -

    aantal voornemens last onder dwangsom/bestuursdwang;

  • -

    aantal opgelegde lasten onder dwangsom/bestuursdwang;

  • -

    aantal processen verbaal;

  • -

    aantal bezwaren, (hoger) beroepen en verzoeken om voorlopige voorziening;

  • -

    tijdsbesteding.

Dommelstroom Interventie Team

De (intergemeentelijke) teamleider van het DIT draagt zorgt voor de algemene monitoring en evaluatie van het DIT. Voor de reguliere evaluaties in het kader van de programmatische toezicht en handhaving registreren de namens de gemeente Heeze-Leende deelnemende medewerkers conform hetgeen in deze paragraaf is weergegeven en ook voor het reguliere uitvoeringsprogramma geldt. Relevant daarbij is het gespecificeerd registreren van de uren voor het DIT op in ieder geval het:

  • -

    (voorbereiden) periodiek overleg;

  • -

    houden van toezicht, inclusief (voorbereiding) controle en uitwerking daarvan, en eventuele (informele) aanzegging of aanschrijving;

  • -

    juridische ondersteuning, advisering en uitwerking.

6.2 Overige taken

In het uitvoeringsprogramma zijn taken opgenomen die door uitvoeringsorganisaties uitgevoerd worden. De uitvoeringsorganisaties, meer in het bijzonder de VRBZO en de ODZOB, registreren zelf gegevens en verstrekken deze periodiek aan ons. Ook dragen zij zorg voor verslaglegging.

In de tussentijdse overleggen met de uitvoeringsorganisaties bespreken wij onder meer de voortgang van het werkprogramma, eventuele knelpunten, de onderlinge samenwerking en dergelijke.

Bijlagen

Ondertekening

Bijlage 1 Prioritering 2025

afbeelding binnen de regeling

afbeelding binnen de regeling

Bijlage 2 Werkprogramma gemeente Heeze-Leende ODZOB 2025

WERKPROGRAMMA GEMEENTE HEEZE-LEENDE ODZOB 2025

Inleiding

Doel

Voor u ligt het document “ODZOB werkprogramma gemeenten 2025” (hierna: werkprogramma). Dit werkprogramma heeft als doel een zo goed mogelijk beeld te geven van de taken die door de gemeente voor 2025 aan de Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant (ODZOB) worden opgedragen. Met dit werkprogramma wordt, voor wat betreft de taken die bij de ODZOB zijn belegd, invulling gegeven aan artikel 7.3 van het Besluit omgevingsrecht (BOR).

Afbakening

Het werkprogramma geldt voor geheel 2025 en betreft de VTH basis- en verzoektaken en de overige verzoektaken. De ODZOB is verantwoordelijk voor het operationele deel, terwijl de gemeenten verantwoordelijk blijven voor het strategische deel in de beleidscyclus. De ODZOB en de gemeenten zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het verbinden van de twee delen.

Uitgangspunten

Iedere deelnemer is zelf verantwoordelijk voor het onderbrengen van het basistakenpakket bij de ODZOB. Bij het uitvoeren van dit werkprogramma houdt ODZOB zich aan de Dienstverleningsovereenkomst (DVO), regionaal uitvoeringsbeleid en de financiële kaders van dit werkprogramma.

Het werkprogramma bestaat uit taken die onderdeel uitmaken van het primaire proces (productief en declarabel) en daaraan gerelateerde werkzaamheden (indirect productief en declarabel). De verhouding tussen primair proces en gerelateerde werkzaamheden kenmerkt zich door flexibiliteit. Bij meer procedures in het primaire proces wordt de inzet op gerelateerde werkzaamheden waar mogelijk versoberd.

In bijlage 1 is een tabel toegevoegd waarin alle basis- en verzoektaken zijn opgenomen. Per deelnemer is aangegeven of wij de taak uitvoeren en of wij daarvoor mandaat (m) hebben of de taak als advies (a) verstrekken.

Voorbereiding, vaststelling, coördinatie uitvoering en monitoring

Onderdeel van de voorbereiding van het werkprogramma is de GPO-special van 6 juni 2024. Tijdens deze special is een doorkijkje gegeven naar het werkprogramma voor 2025 en nieuwe ontwikkelingen binnen de thema’s van de ODZOB.

De in bijlage 2 opgenomen definitieve budgetten zijn in samenwerking met de betreffende gemeente bepaald. Het werkprogramma wordt door alle gemeenten individueel vastgesteld.

De ODZOB coördineert de uitvoering van het werkprogramma. Periodiek rapporteert ODZOB over de (financiële) uitvoering van het werkprogramma en stemt dit af met de deelnemer.

Financieel kader (in uren)

Dit werkprogramma is opgesplitst in de volgende hoofdstukken:

  • Vergunningverlening (basis- en VTH-verzoektaken);

  • Toezicht en handhaving (basis- en VTH-verzoektaken);

  • Advies (verzoektaken);

  • Informatieanalyse, -verstrekking en gegevensbeheer (basis- en verzoektaken).

Kwaliteit

De ODZOB voldoet ten minste aan:

  • De landelijke kwaliteitscriteria voor vergunningverlening, toezicht en handhaving (Kwaliteitscriteria 2.3).

  • Het uniform volgen van de landelijke handhavingsstrategie. Overtredingen en de daarbij met toepassing van deze strategie gekozen interventies worden vastgelegd.

Voor het overige werkt de ODZOB continu aan verbetering van zijn processen en de kwaliteit van de producten.

Vergunningverlening

Regionaal operationeel kader vergunningverlening

Artikel 7.2, lid 2 van het Besluit omgevingsrecht (BOR) stelt dat de bestuursorganen die deelnemen in een omgevingsdienst zorgen voor een uniform uitvoerings- en handhavingsbeleid. Daarin moet gemotiveerd worden aangegeven welke doelen de omgevingsdienst moet behalen bij de uitvoering en handhaving en welke activiteiten daartoe door de omgevingsdienst uitgevoerd worden. Middels het Regionaal operationeel beleidskader Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (ROK-VTH) wordt invulling gegeven aan dit artikel.

Op 3 juli 2024 heeft het algemeen bestuur van de ODZOB ingestemd met het Regionaal Operationeel Kader 2025-2028 voor de milieutaken vergunningverlening, toezicht en handhaving (ROK-VTH). Het ROK-VTH stelt de ODZOB beter in staat op een effectieve, efficiënte en innovatieve manier uitvoering te geven aan vergunningverlening, toezicht en handhaving met als resultaat een veilige, gezonde en duurzame leefomgeving.

Het behandelen van vergunningaanvragen en afhandelen van meldingen is een wettelijke taak met beperkte vrijheden. Alle relevante inhoudelijke milieuaspecten van de activiteiten worden bij de behandeling van een aanvraag betrokken om zo de leefomgeving te beschermen. Ook de behandeltermijn, resultaat en wijze van communiceren met de initiatiefnemer en omwonenden zijn aan regels gebonden.

In het ROK-VTH zijn doelstellingen opgenomen voor onderstaande thema’s met een aanpak op vergunningverlening en toezicht & handhaving inclusief indicatoren ten behoeve van de monitoring.

Veiligheid:

  • Omgevingsveiligheid

  • Ondermijning en milieucriminaliteit

Gezondheid

  • Luchtkwaliteit: fijnstof en stikstof (NOx)

  • Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS)

Duurzaamheid

  • Energiebesparing

  • Circulaire economie

Leefbaarheid

  • Geluid- en geurhinder

Basis op orde

  • Actueel bedrijvenbestand

We bevinden ons in een periode van omvangrijke ontwikkelingen en politieke keuzes met invloed op vergunningverlening. De ODZOB werkt intensief samen met zijn deelnemers aan deze ontwikkelingen, zoals de transitie van de veehouderij en de doorontwikkeling van de VTH-taken van de ODZOB.

In het kader van vergunningverlening is de problematiek die speelt rondom stikstof in relatie tot de agrarische vergunningverlening een factor die van belang is. Door fungerende wet- en regelgeving liggen veel aanvragen stil. Het blijft momenteel “koffiedik kijken” wat de ontwikkelingen in deze gaan worden. Om in control te blijven hebben we een taskforce georganiseerd die alle knelpunten gestructureerd en integraal in beeld brengen en oppakken. We stemmen hierbij periodiek af met de deelnemers.

De problematiek rondom stikstof en verduurzaming van de landbouw speelt in deze regio een grote rol en heeft direct invloed op de behandeling van vergunningaanvragen. Daarnaast speelt de Omgevingswet een rol bij de invulling van het onderwerp gezondheid bij vergunningverlening. De beleidsonderwerpen ZZS, Schone Lucht Akkoord, circulaire economie en energie werken de komende jaren door in de vergunningverlening en afhandeling van meldingen.

De komende vier jaar hanteren we de volgende uitgangspunten:

  • 1.

    We zorgen voor focus op milieurisico’s, die ertoe doen;

  • 2.

    We zorgen voor actuele vergunningen, waar nodig;

  • 3.

    We borgen integrale afstemming tussen vergunningverlening, toezicht en handhaving;

  • 4.

    We borgen integrale afstemming met regionale bevoegde gezagen en partners.

Omdat we te maken hebben met een uitdagende arbeidsmarkt binnen vergunningverlening, wordt onderzocht of, en zo ja onder welke voorwaarden, meldingen meer administratief kunnen worden uitgevoerd waarbij we vergunningverleners de spaarzame capaciteit effectiever kunnen inzetten.

De werkzaamheden voor vergunningverlening voor milieubelastende activiteiten, onder het regime van de Omgevingswet, omvatten:

  • Conform overgangsrecht behandelen aanvragen omgevingsvergunning Wabo milieu;

  • Op basis van het uitvoeringsprogramma behandelen van aanvragen, ambtshalve wijzigingen en ambtshalve revisie omgevingsvergunning voor milieubelastende activiteiten, bouwactiviteiten en omgevingsplanactiviteiten. Hierbij is inbegrepen het voeren van vooroverleg (afstemming met gemeente, verstrekking informatie over overige vergunningplichten, participatie), advisering, en de behandeling van zienswijzen, bezwaar en beroep;

  • In voorkomende gevallen worden in afstemming met bevoegd gezag ook casemanage-menttaken uitgevoerd;

  • Behandelen meldingen (o.a. OB/Bal, Bkl en Bbl);

  • Opstellen van maatwerkvergunningvoorschriften (Bal, Bkl en Bbl);

  • Overige adviezen m.b.t. milieubelastende activiteiten (b.v. beoordelen aanmeldnotitie, beoordelen MER voorafgaande aan vergunningprocedure, toetsen rapportage PRTR).

Milieubelastende activiteiten bodem

Met de verschuiving van de bodemtaken van de provincie naar de gemeente is sinds 1 januari 2024 de taak voor gemeenten uitgebreid op dit gebied. De werkzaamheden bestaan met name uit het beoordelen van meldingen. Het beoordelen van de meldingen valt onder de basistaak. Indien maatwerkvoorschriften opgesteld dienen te worden (op verzoek van de initiatiefnemer of beargumenteerd door een gemeente) zal overgestapt worden naar het vergunningentraject. Bij de invoering van de Omgevingswet zijn er nog verontreinigingen die vallen onder het overgangsrecht. Deze zullen conform de oude procedure worden behandeld.

Beoordelen meldingen mobiel breken

Het plaatsen en gebruiken van een mobiele puinbreker is opgenomen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Het beoordelen van meldingen voor het mobiel breken van bouw- en sloopafval is een verzoektaak. Deze activiteit is geregeld in afdeling 7.2 van het Bbl en wordt volgens een risicogerichte werkwijze uitgevoerd, zoals opgenomen in het evaluatierapport mobiele puinbrekers van april 2022.

Beoordelen meldingen Gesloten Bodem Energie Systeem (GBES)

We voeren werkzaamheden uit met betrekking tot het beoordelen van meldingen van lozingen die vielen onder het voormalige Besluit lozen buiten inrichtingen (thans Omgevingswet) en meldingen gesloten bodemenergiesystemen.

Gesloten bodemenergiesystemen (GBES-en) zijn sinds de komst van de Omgevingswet een milieubelastende activiteit en eveneens een basistaak voor de ODZOB. Daarnaast is sindsdien ook de Omgevingsverordening van kracht, waardoor bij een aantal gemeenten het veel moeilijker wordt om GBES-en toe te passen door de maximaal toegestane boordiepte die is gaan gelden per gemeente (bijvoorbeeld; in Gemert mag je onder de omgevingswet boren tot een diepte van circa 19 meter onder maaiveld maar in Bakel mag geboord worden tot circa 88 meter onder maaiveld. In Bladel mag je tot circa 24 meter onder maaiveld boren). Naar verwachting geeft een beperking op de boordiepte ter bescherming van het drinkwater een lichte afname van het aantal meldingen.

Er komen nog steeds meer GBES-en bij en dat vraagt om een zorgvuldige afweging. Reden hiervoor is dat systemen steeds dichter bij elkaar komen te liggen en elkaar, open bodemenergie-systemen of andere belangen kunnen beïnvloeden (interferentie en/of minder koude of warmte opbrengst kan dan optreden); Doordat er nog steeds meer systemen bijkomen (140 meldingen maar 400 systemen het eerste halfjaar 2023 bij 16 gemeenten) is het van belang om de meldingen goed te beoordelen In 40% van de gevallen zijn deze nu niet goed ingevuld. Dit vraagt meer zorgvuldigheid van de melders, maar ook alertheid bij de beoordeling en bij de toezichthouders.

Beoordelen asbestinventarisatierapporten

Het beoordelen van sloopmeldingen (met asbestinventarisatierapport) en asbesttoezicht wordt uitgevoerd conform het Regionaal Uitvoeringsbeleid Asbest dat is vastgesteld in het AB d.d. 30 november 2023. In dit beleid is de wettelijke verankering opgenomen en vastgesteld dat de werkwijze risicogericht en informatie gestuurd wordt uitgevoerd. Om invulling aan dit beleid te geven is een generiek werkproces ontwikkeld dat we hanteren en dat met alle deelnemers gedeeld is. Dit werkproces stelt ons in staat de doelstellingen van risicogericht en informatie gestuurd werken te realiseren en levert ons allen een efficiencyvoordeel op. Dit betekent wel dat individueel maatwerk voor een gemeente ten aanzien van het proces asbest niet meer tot de mogelijkheden behoort.

Duurzaamheid

De ODZOB krijgt in de loop van 2024 opdracht van de provincie op het thema circulaire economie, een meerjarige opdracht tot en met 2027. Deze opdracht richt zich op de volle breedte van VTH-werk waaronder vergunningverlening. De mogelijkheden voor vergunningverlening zitten hem in het bespreken van circulaire economie bij vooroverleg, het opnemen van voorschriften over afvalpreventie en grondstoffengebruik en het bieden van experimenteerruimte voor initiatieven gerichte op circulaire economie. Daarnaast dienen beoordelingen voor einde afvalstof te worden uitgevoerd, zodat een afvalstof gemakkelijker als een grondstof kan worden ingezet. De opdracht van de provincie is in eerste instantie gericht op de bedrijven onder provinciaal bevoegd gezag, maar waar mogelijk trekken we dit breder naar de bedrijven onder gemeentelijk bevoegd gezag, wanneer de ontwikkelingen in de markt daarom vragen. Dan kan bijvoorbeeld gedacht worden aan einde afvalstofbeoordelingen of experimenteerruimte.

Juridische ondersteuning

Onder juridische ondersteuning worden onderstaande taken verstaan:

  • Bezwaar en (hoger) beroep behandelen alsmede verzoeken om voorlopige voorziening i.h.k.v. vergunningprocedures;

  • Algemene juridische ondersteuning bij vergunningprocedures.

Het gaat veelal om werkzaamheden die tot een zelfstandig product leiden. Deze werkzaamheden zijn vaak moeilijk vooraf te ramen.

Wet elektronische publicaties

Sinds 1 juli 2023 is het voor overheden verplicht om bepaalde besluiten, naast fysiek, ook digitaal ter inzage te leggen. Dit is een vereiste uit de Wet elektronische publicaties (Wep), die tot doel heeft de toegankelijkheid van informatie voor burgers en bedrijven te vergroten en het gebruik van papier te verminderen. Dit heeft gevolgen voor de wijze waarop bevoegde gezagen (ontwerp)besluiten, zoals omgevingsvergunningen, publiceren.

Digitaal ter inzage leggen

De Wep wijzigt niet welke stukken ter inzage gelegd moeten worden. De documenten die voorheen fysiek ter inzage moesten worden gelegd, moeten sinds 1 juli 2023 ook digitaal beschikbaar worden gesteld. Dit betreft doorgaans het (ontwerp)besluit en alle stukken die redelijkerwijs nodig zijn voor een beoordeling daarvan (denk bijv. aan een akoestisch rapport) voor een periode van zes weken. De Wep verplicht dus niet om meer of andere documenten ter inzage te leggen ten opzichte van wat eerder fysiek verplicht was. Hierbij moeten we uiteraard ook rekening houden met de bescherming van persoonsgegevens.

Voor zover de ODZOB uitgebreide procedures in mandaat in behandeling neemt, zal de ODZOB ook de digitale ter inzage legging verzorgen. Alle stukken die ter inzage worden gelegd worden in dat geval door de ODZOB geanonimiseerd. Voor de gemeenten die machtiging hebben verleend verzorgt de ODZOB deze werkzaamheden tot en met het conceptbesluit.

Publiceren

Naast het ter inzage leggen zijn er ook diverse momenten van publiceren/kennisgeven van aanvragen/besluiten. Hierbij kan gedacht worden aan de kennisgeving dat een aanvraag binnen is gekomen, het verlengen van de beslistermijn, de kennisgeving van de digitale ter inzage legging en het besluit dan wel acceptatie van een melding. Vanaf 1 september 2024 worden de publicatiewerkzaamheden verricht voor alle werkzaamheden die via het DSO bij de ODZOB binnenkomen waarvoor dit wettelijk vereist is. In het kader van de Wet Open Overheid kan het bevoegd gezag er voor kiezen om meer te publiceren. De ambitie van onze deelnemers hierop is nog niet bekend.

Leges milieu

Vanaf 1 januari 2024 kunnen gemeenten leges heffen voor aanvragen milieubelastende activiteiten. Het heffen van leges is een bevoegdheid van de heffingsambtenaar. Deze bevoegdheid valt daarmee niet onder het mandaat van het college aan de ODZOB. Daarmee blijft dit een verantwoordelijkheid van de heffingsambtenaar van de gemeente, tenzij hier specifieke afspraken over worden gemaakt. De ODZOB levert desgevraagd de benodigde informatie aan de heffings-ambtenaar, die nodig is voor de hoogte van de te heffen leges.

Toezicht en handhaving

Regionaal operationeel kader toezicht en handhaving

Artikel 7.2, lid 2 van het Besluit omgevingsrecht (BOR) stelt dat de bestuursorganen die deelnemen in een omgevingsdienst zorgen voor een uniform uitvoerings- en handhavingsbeleid. Daarin moet gemotiveerd worden aangegeven welke doelen de omgevingsdienst moet behalen bij de uitvoering en handhaving en welke activiteiten daartoe door de omgevingsdienst uitgevoerd worden. Middels het Regionaal operationeel beleidskader Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (ROK-VTH) wordt invulling gegeven aan dit artikel.

Op 3 juli 2024 heeft het algemeen bestuur van de ODZOB ingestemd met het Regionaal Operationeel Kader 2025-2028 voor de milieutaken vergunningverlening, toezicht en handhaving (ROK-VTH). Het ROK-VTH stelt de ODZOB beter in staat op een effectieve, efficiënte en innovatieve manier uitvoering te geven aan vergunningverlening, toezicht en handhaving met als resultaat een schone, gezonde en veilige leefomgeving.

Het ROK-VTH geeft tevens de ontwikkeling weer die onze deelnemers van de ODZOB verwachten. Belangrijkste onderdelen zijn in dat opzicht het verder eigen maken en verfijnen van de methodiek van informatiegestuurd toezicht, het beter verwerken van omgevingsfactoren en naleefgedrag bij het bepalen van de inzet van capaciteit en tot slot het inzetten van alternatieve instrumenten bovenop of in plaats van inspecties.

In het ROK-VTH zijn doelstellingen opgenomen voor onderstaande thema’s met een aanpak op vergunningverlening en toezicht & handhaving inclusief indicatoren ten behoeve van de monitoring.

Veiligheid:

  • Omgevingsveiligheid

  • Ondermijning en milieucriminaliteit

Gezondheid

  • Luchtkwaliteit: fijnstof en stikstof (NOx)

  • Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS)

Duurzaamheid

  • Energiebesparing

  • Circulaire economie

Leefbaarheid

  • Geluid- en geurhinder

Basis op orde

  • Actueel bedrijvenbestand

Systematiek

Voor de uitvoering van toezicht en handhaving bij industriële en agrarische bedrijven werken we volgens de ROK-systematiek. Binnen het ROK zijn vijf blokken te onderscheiden. Deze zijn hieronder schematisch weergegeven.

afbeelding binnen de regeling

Signalen, klachten en meldingen

Een deel van het toezicht, zowel agrarisch als industrieel, is niet planbaar. Blok 1 bevat toezicht naar aanleiding van klachten, ongewone voorvallen en signalen (intern, van gemeente, waterschap, etc.). Het betreffen o.a. meldingen over inrichtingen, zoals geluids- of geuroverlast, maar ook meldingen over niet inrichtingen (drugsafvaldumpingen, asbestbranden e.d.). Daarnaast doen zich gedurende het jaar omstandigheden voor waardoor het noodzakelijk of gewenst is toezicht of andere taken uit te voeren bij een inrichting die niet voorzien waren in dit programma. Op basis van signalen kunnen bedrijven worden aangedragen voor een controle. Deze controles kunnen op initiatief van zowel de deelnemer als de ODZOB zijn.

Voor klachten merken we nog op dat hierop een analyse plaatsvindt om op basis van patronen informatie te krijgen over specifieke bedrijven, activiteiten, bedrijfstypen of gebieden. De resultaten hiervan kunnen aanleiding geven voor signaaltoezicht, programmatisch toezicht of geluidmetingen.

Projectmatige aanpak en programmatisch toezicht

Programmatisch toezicht is het vooraf planbare toezicht in de blokken 2 en 3. In blok 2 is dat thematisch toezicht, gemotiveerd vanuit bestuurlijk benoemde thema’s zoals veiligheid, gezondheid, de energietransitie en emissies. In blok 3 betreft het branchetoezicht, waarvoor in de aanloop van het ROK een prioritering is gemaakt die als basis dient.

Industriële bedrijven

Parallel aan het opstellen van het totale werkprogramma wordt voor het industriële toezicht een lijst van projecten voor 2025 opgesteld. De bijbehorende projectplannen, met bedrijvenlijs-ten, worden in november 2024 voor de regio beschikbaar gesteld. Dan wordt ook op basis van die projectenlijst een jaarprogramma gepresenteerd. In 2025 worden diverse projecten op gemeentelijke niveau uitgevoerd. Door de deelnemers is aangegeven dat het op orde krijgen en houden van het bedrijvenbestand en in beeld brengen van de risico’s van ZZS (zeer zorgwekkende stoffen) prioriteit moet krijgen.

Veehouderijen

Sinds 2022 wordt middels risicoprioritering bepaald bij welke veehouderijen toezicht wordt gehouden. De belangrijkste milieurisico’s verbonden aan het houden van vee, de regionale en lokale bestuurlijke prioriteiten en doelen en het naleefgedrag worden bij deze prioritering betrokken en vervolgens vertaald naar risico indicatoren.

Duurzaamheid

De ODZOB voert jaarlijks themagerichte energiecontroles uit bij alle gemeenten in de regio. Deze themagerichte energiecontroles worden zeker tot en met 2026 gefinancierd vanuit de SPUK-THE gelden. Een voorwaarde van deze SPUK-THE financiering is dat de ODZOB naast de themagerichte controles, ook het al bestaande toezicht gericht op energiebesparing blijft uitvoeren. Momenteel wordt ongeveer 10% van het energietoezicht bekostigd via het ROK. In 2025 start het toezicht op de Werkgebonden Personen Mobiliteit, regelgeving gericht op CO2 reductie van woon-werkverkeer en zakelijk verkeer van werknemers van bedrijven met tenminste 100 werknemers. Onder het ROK zal bij de milieucontroles standaard het aantal werknemers gecheckt worden en of een bedrijf onder de energiebesparings- en informatieplicht valt. Indien een bedrijf geen rapportage heeft ingediend terwijl dat wel had gemoeten, dan wordt het bedrijf hierop aangeschreven. Daarnaast wordt ook (vanuit het ROK) tenminste één brancheproject uitgevoerd gericht op energie.

Zoals eerder vermeld krijgt de ODZOB in de loop van 2024 opdracht van de provincie op het thema circulaire economie (CE). Deze opdracht richt zich ook op de volle breedte van VTH-werk waaronder toezicht. De mogelijkheden voor toezicht op circulaire economie zitten hem vooral in het toezicht houden op gescheiden afvalstromen, de wijzen van verwerking (de juiste verwerking, zo hoogwaardig mogelijk) en op bewustwording en signalering bij bedrijven. Ook biedt ketentoezicht kansen om bij te dragen aan circulaire economie.

Het komend jaar maken we als ODZOB ook een uitvoeringsagenda voor circulaire economie die we bestuurlijk aan alle deelnemers gaan voorleggen.

Gerelateerde werkzaamheden

Om het toezicht uit te kunnen voeren worden er door de ODZOB projectplannen opgesteld. Deze projecten worden vervolgens opgenomen in een jaarplanning. Maandelijks monitoren we de voortgang van de projecten en de budgetten. Deze werkzaamheden hebben we ondergebracht in blok 4.

Handhaving

Repressieve bestuursrechtelijke en/of strafrechtelijke handhaving

Blok 5 is erop gericht om, met de ons ter beschikking staande handhavingsinstrumenten, opvolging te geven aan overtredingen die vanuit toezicht zijn gesignaleerd. Hierbij wordt de Landelijke Handhavingsstrategie Omgevingsrecht (LHSO) toegepast. De werkzaamheden om een overtreding te beëindigen (herstelsanctie) bevatten naast het opstellen van een voornemen en beschikking tot het opleggen van een last onder dwangsom of bestuursdwang ook het repressieve deel van het toezicht (bijvoorbeeld dwangsomcontroles). Ook de behandeling van verzoeken om handhaving vallen onder blok 5.

Als ook nog vermoed wordt dat de regels bewust zijn overtreden, kan daarnaast ook strafrechtelijk onderzoek worden gedaan. Dit wordt afgestemd met het Functioneel Parket (FP) en/of de politie en kan leiden tot de inzet van de milieu-boa’s van de ODZOB. In de meeste gevallen leidt de inzet van onze boa’s tot een proces-verbaal (verkort of uitgebreid) of een bestuurlijke straf-beschikking milieu. Onder regie van het FP is het ook mogelijk dat onze boa’s een bijdrage leveren aan grotere opsporingsonderzoeken, waarvoor primair de politie, ILT-IOD of NVWA-IOD aan de lat staan.

In 2024 heeft de ODZOB-directie besloten om de handhavingsprocessen professioneler en slagvaardiger te organiseren. Alle bestuurs- en strafrechtelijke handhavingstaken zullen vanaf 2025 door een gespecialiseerd handhavingsteam worden gecoördineerd en uitgevoerd. Hierbij zal optimaal worden samengewerkt met onze juristen en toezichthouders. Daarmee wordt de gewenste koppeling gemaakt tussen het bestuurs- en strafrecht, in lijn met de uitgangspunten van de LHSO. De ODZOB voldoet daarmee aan de landelijke kwaliteitscriteria VTH.

Toezicht bodem

Het beoordelen van meldingen bodem wordt uitgevoerd volgens het vastgestelde Uitvoering-kader Bodem. Vanaf 2024 worden de uitvoerende taken gemonitord en geëvalueerd door de werkgroep bodem. Daar waar nodig wordt de uitvoering van de taken bijgestuurd.

In overleg met betreffende gemeenten worden tijdens de voorbereiding van het werkprogramma de grote (infrastructurele) projecten geïnventariseerd. Dit kunnen zowel projecten zijn binnen de eigen gemeentegrenzen als projecten die de gemeentegrenzen overschrijden.

Toezicht mobiel breken

Het plaatsen en gebruiken van een mobiele puinbreker is opgenomen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Het beoordelen van meldingen voor het mobiel breken van bouw- en sloopafval is een verzoektaak. Dit geldt ook voor het toezicht hierop.

Toezicht Gesloten Bodem Energie Systeem (GBES)

Het beoordelen van meldingen GBES is vanaf 1 januari 2024 (onder de Omgevingswet) als basistaak opgenomen. In 2021 is ervaring opgedaan met het toezicht op de aanleg van GBES. De hoeveelheid meldingen ziet de ODZOB door de grotere focus op de energietransitie en klimaat, fors toenemen. Ook heeft de ODZOB geconcludeerd dat de uitvoering van de aanleg van de systemen niet altijd naar wens plaatsvindt. Gebaseerd op het aantal ingediende meldingen en een risicogerichte aanpak, wordt op deze basistaak regiobreed inzet verwacht, welke in het werkprogramma 2025 is opgenomen. Hierbij wordt uitgegaan van toezicht op 10% van de systemen. Dit toezicht vindt bij de aanleg plaats.

Toezicht asbestsloop

Vanaf mei 2019 is gestart met meer risico gericht (informatiegestuurd) toezicht. Locaties waar lage risico’s aanwezig zijn worden minder diepgaand gecontroleerd. Locaties waar meer risico bestaat worden nauwkeurig geïnspecteerd. Daarnaast worden projectmatig zaken opgepakt die vanuit het reguliere toezicht aandacht vragen.

In 2022 is gestart met de evaluatie op de werkafspraken en uitvoering van asbesttoezicht door ODZOB (interne evaluatie) en het opstellen van een implementatieplan. Dit is ook vastgelegd in het Regionaal Uitvoeringsbeleid Asbest. Sinds 1 januari 2024 geldt overigens een aangepast Regionaal Uitvoeringsbeleid Asbest (zie paragraaf 2.5).

Ketenaanpak

De uitvoering van ketentoezicht is voor de ODZOB een wettelijke basistaak en daarmee een belangrijke methode om illegaliteit en milieucriminaliteit binnen de asbestverwijderingsketen gericht aan te kunnen pakken. Deze problematiek overstijgt zowel de gemeente- als de regio-grenzen en daarom wordt er door de drie Brabantse omgevingsdiensten geïnvesteerd in een Brabantbrede ketenaanpak. Jaarlijks stellen de drie omgevingsdiensten een gezamenlijk werkprogramma ketenaanpak op, waarin gezamenlijke uitvoeringsprojecten worden gedefinieerd. Binnen deze projecten is ruimte om innovatieve methodes en instrumenten te ontwikkelen en toe te passen. Het vormgeven en uitvoeren van de ketenaanpak asbest, bij voorkeur Brabant-breed, is een opgave die nog stevig aangepakt dient te worden. Voor ketentoezicht is 10 procent van het asbesttoezicht budget beschikbaar. Om het ketentoezicht adequaat te kunnen implementeren is een verruiming van het budget benodigd. Hieraan kan een impuls gegevens worden door het “ontschotten” van het totale budget voor het taakveld asbest waarbij de OD-ZOB de inzet van middelen en capaciteit beheerd.

Juridische Ondersteuning

Onder juridische ondersteuning worden onderstaande taken verstaan (deze maken geen onderdeel uit van het ROK-budget voor toezicht en handhaving):

  • Bezwaar en (hoger) beroep behandelen alsmede verzoeken om voorlopige voorziening i.h.k.v. handhavingsprocedures. Hieronder valt het opstellen van een verweerschrift en de vertegenwoordiging van het college in rechte. In principe gaat het altijd om besluiten die door de ODZOB in mandaat zijn genomen. De bevoegdheid om te beslissen op een bezwaarschrift ligt bij het college, de behandeling van een beroep of hoger beroep tegen een dergelijk besluit valt wel onder deze paragraaf.

  • Invorderingsprocedures tot en met het nemen van een invorderingsbesluit. Dit houdt het vervolg in bij de vaststelling van een overtreding van een opgelegde last. Hieronder valt de verbeurtebrief (kennisgeving van de verbeurde dwangsom) die gepaard gaat met de mogelijkheid een zienswijze in te dienen tegen het voorgenomen besluit alsmede het besluit tot invordering van de verbeurde dwangsom. Het traject dat daarna volgt, zoals de aanmaning en de invordering bij dwangbevel blijft een bevoegdheid van de gemeente.

  • Algemene juridische ondersteuning bij handhavingsprocedures.

Het gaat veelal om werkzaamheden die tot een zelfstandig product leiden. Deze werkzaamheden zijn vaak moeilijk vooraf te ramen. In de tabel in bijlage 1 is per deelnemer opgenomen welke taken wij op dit onderdeel uitvoeren en of hiervoor mandaat is verleend of dat deze taak als advies wordt uitgevoerd.

4.Advies

Onder de adviestaken vallen alle door de ODZOB, op verzoek van de gemeenten, uitgevoerde taken die:

  • Niet onder het basistakenpakket vallen of;

  • Geen betrekking hebben op milieubelastende activiteiten.

Onder de overige taken zijn zeer verschillende taken opgenomen. Werkzaamheden worden in overleg met de deelnemer uitgevoerd. Voorbeelden hiervan zijn vergunningverlening bij bouwactiviteiten, advisering technische bouwtoets, advisering bij afwijkingen van omgevings-plannen (alle milieuthema’s), advisering erfgoed en welstand. Met de komst van de Omgevingswet dienen de milieuthema’s geïntegreerd te worden in de omgevingsplannen.

Hierbij wordt ondersteuning gevraagd bij het opstellen van regels in het omgevingsplan, met een toenemende vraag om beleidsmatig ondersteuning te bieden. En ook de programma’s Externe Veiligheid worden op verzoek opgesteld.

Ook vallen beoordelingen akoestische- of geurrapporten of inzet op geluidsmetingen onder de adviestaken.

Verzoeken die worden ingediend in het kader van de Wet Open Overheid (Woo-verzoeken) voor zover deze VTH-gerelateerd zijn, vallen ook onder de adviestaken. De gemeente kan ervoor kiezen om deze werkzaamheden als verzoektaak in het werkprogramma op te nemen.

In de tabel in bijlage 1 is per deelnemer aangegeven welke werkzaamheden uitgevoerd worden. Daarbij is aangegeven of hiervoor mandaat is verleend aan de ODZOB of dat deze taak als advies wordt aangeleverd.

5. Informatieanalyse, -verstrekking en –gegevensbeheer

Vanuit diverse hoeken krijgt de ODZOB vragen om informatie. In de meeste gevallen zijn het vragen die betrekking hebben op een vergunning- of handhavingsprocedure en daarmee onder de basistaken van het werkprogramma vallen. Vaak worden er echter ook raadsvragen of pers-vragen gesteld, waarbij wij gevraagd worden om het college hierover te adviseren.

Gerelateerd aan de VTH-processen worden op verzoek gegevens bijgehouden in diverse systemen. Het gegevensbeheer valt onder deze categorie. In bijlage 1 is per deelnemer aangegeven welke systemen er worden bijgehouden.

Wij rapporteren minimaal 1 keer per jaar over de uitvoering van alle VTH-taken met het jaarverslag. Deze rapportage is ondergebracht in deze categorie.

Ook de gerelateerde taken en de specifieke werkzaamheden van de accountmanagers vallen hieronder.

Overzicht werkzaamheden

A. VERGUNNINGVERLENING

 

Vooroverleg

M

Milieuactiviteit industrieel

M

Milieuactiviteit agrarisch

M

Meervoudige aanvragen

M

Gesloten bodemenergiesysteem

M

Sloopactiviteit

M

Bodemactiviteit (nieuw onder de Omgevingswet)

M

Bouwactiviteit

M

Juridische procedures vergunningverlening

M

behandelen bezwaar en (hoger)beroep (incl verweerschrift)

M

Administratieve en procedurele afhandeling meldingen en vergunningen

M

publiceren (Wep)

M

digitale ter inzage legging (uitgebreide procedures)

M

heffen leges milieuvergunningen

 

B. TOEZICHT EN HANDHAVING

 

Milieuactiviteit industrie

M

Milieuactiviteit agrarisch

M

Bodemactiviteit (nieuw onder de Omgevingswet)

M

Bodemactiviteit (voormalig besluit bodemkwaliteit)

M

Bouwactiviteit

M*

Sloopactiviteit verwijdering asbest

M

Gesloten bodemenergiesystemen

M

Klacht/meldingen behandelen

M

Juridische procedures handhaving, waaronder:

M

opstellen+verzenden verbeurtebrief

M

invorderingsbesluit

M

behandelen bezwaar en (hoger)beroep (incl verweerschrift)

M

C. ADVIES

 

Advies juridisch

 

Verzoek Woo

A

Advies bodem/water

A

Advies geluid

A

Zonebeheer

 

Geluidmetingen

A

Advies archeologie

A

Advies erfgoed en omgevingskwaliteit

A

Advies gebiedsontwikkeling en omgevingsplan

 

Advies omgevingsveiligheid

A

Advies energie en duurzaamheid

A

 

D. INFORMATIEANALYSE, -VERSTREKKING EN GEGEVENSBEHEER

 

Gegevensbeheer

 

RVMK/ LVMK

A

CIMLK verkeer

M

CIMLK agrarisch

M

KRD

M

BZV (bouwen)

M*

REV

M

IPPC database

M

E-MJA (energie efficiency)

M

E-PRTR

M

Amice

M

BIS

-**

* alleen als onderdeel van milieu (meervoudig)

** nog niet ingericht, start: 2025

Financieel werkprogramma

afbeelding binnen de regeling

afbeelding binnen de regeling

Bijlage 3 Handhavingsuitvoeringsprogramma gemeente Heeze-Leende VRBZO 2025

Werkprogramma VRBZO 2025

afbeelding binnen de regeling


Noot
1

Artikel 13.8 Omgevingsbesluit

Noot
2

Externe veiligheid is de kans dat personen in de omgeving van een activiteit waar met gevaarlijke stoffen wordt gewerkt, slachtoffer worden van een ongeval met die stoffen.

Noot
3

De Omgevingsdienst Brabant Noord (ODBN) geeft voor de hele provincie Noord-Brabant de vergunningen af voor de Wet natuurbescherming. Ook is de ODBN verantwoordelijk voor toezicht en handhaving van de regels.

Noot
4

Het gaat hier om de (voormalige) activiteit “strijdig gebruik”.

Noot
5

Artikel 13.10 Omgevingsbesluit.

Noot
6

Per Fte zijn 1.350 werkbare uur beschikbaar; uren die voor vergunningverlening, toezicht en handhaving beschikbaar zijn.

Noot
7

inclusief het verlenen van monumentenvergunningen.

Noot
8

inclusief externe veiligheid en groene wetgeving.

Noot
9

In dit provinciale programma met verplichte deelname werkt onze gemeente samen met de provincie, de Omgevingsdiensten en alle andere Brabantse gemeenten, waterschappen, het Openbaar ministerie, de politie en terreinbeheerders, om misstanden in het buitengebied aan te pakken. Het gaat dan o.a. om de aanpak van stroperij, wild crossen en (drugs)afvaldumpingen.

Noot
10

Dit omvat het Regionaal Operationeel Kader VTH 2025-2028, het in 2024 herziene Regionaal Uitvoeringsbeleid Asbest (RUB) en de Regeling Verwijdering Calamiteuze Stoffen.

Noot
11

Artikel 13.9, lid 3 Omgevingsbesluit.

Noot
12

Samengevat weergegeven heeft het college in het kader van de beginselplicht tot handhaving steeds een onderzoeksplicht of een geconstateerde overtreding alsnog met een vergunning gelegaliseerd kan worden.

Noot
13

Voor de verplichte basistaken en de collectieve- en verzoektaken (o.a. milieu en monumentale/archeologische objecten en/of gebieden), verwijzen wij naar het werkprogramma van de ODZOB en bijlage 2.

Noot
14

In een later stadium kan dan via zogenaamde kwaliteitscontroles het werken volgens deze processen geborgd worden.

Noot
15

Inclusief de natuuractiviteit, meldingen milieu, bodemenergie, en dergelijke.

Noot
16

Voor de verplichte basistaken en collectieve- en verzoektaken verwijzen wij naar het werkprogramma van de ODZOB en bijlage 2.

Noot
17

In een later stadium kan dan via zogenaamde kwaliteitscontroles het werken volgens deze processen geborgd worden.

Noot
18

Vanuit o.a. het oogpunt van veiligheid (bv voorkomen van brandoverslag) en het voorkomen van verrommeling is (buiten)opslag veelal gereguleerd.

Noot
19

Uiteraard binnen de geldende jurisprudentie, wet- en regelgeving

Noot
20

Externe veiligheid is de kans dat personen in de omgeving van een activiteit waar met gevaarlijke stoffen wordt gewerkt, slachtoffer worden van een ongeval met die stoffen.

Noot
21

De Omgevingsdienst Brabant Noord (ODBN) is voor de hele provincie Noord-Brabant verantwoordelijk voor toezicht en handhaving van de regels in de Wet natuurbescherming.