Handboek kabels en leidingen 2025

Het college van burgemeester en wethouders verleent een instemmingsbesluit of een vergunning voor werkzaamheden in verband met de aanleg, instandhouding en opruiming van ondergrondse infrastructuren (kabels of leidingen), conform de vigerende Verordening Fysieke Leefomgeving. De mandatering van medewerkers voor de afhandeling van de instemmings- en vergunningsaanvragen en de handhaving van het beleid is vastgelegd in de Algemene Mandaatregeling van de gemeente.

De instemming c.q. vergunningverlening heeft als doel zorg te dragen voor de veiligheid, de beperking van overlast, het voorkomen van schade en het borgen van de kwaliteit van de openbare ruimte.

Als beheerder van de openbare ruimte voert het college de regie en coordinatie bij de aanleg van kabels of leidingen van netbeheerders. Voor een goede uitoefening van deze taken zijn uitvoeringsvoorschriften vastgelegd in het Handboek Kabels & Leidingen Deurne 2025 (hierna het Handboek).

Het Handboek is van toepassing in alle gevallen waarin het college toestemming heeft verleend voor werkzaamheden ten behoeve van de aanleg, instandhouding en opruiming van kabels of leidingen in de openbare ruimte.

In dit Handboek zijn onder andere uniforme richtlijnen, voorwaarden en eisen gesteld ten aanzien van de voorbereiding en uitvoering van voornoemde werkzaamheden.

Doel van het Handboek is:

Het borgen en bevorderen van de kwaliteit van de (ondergrondse) openbare ruimte; Het bevorderen van een juiste ordening en een veilige ligging van kabels of leidingen;

Het beperken van overlast en het bevorderen van een veilige omgeving voor de burgers tijdens de werkzaamheden aan kabels of leidingen;

Het voorkomen van schade.

Het Handboek bestaat uit drie onderdelen:

Deel A: Algemene en procedurele informatie;

Deel B: Technische eisen/voorschriften m.b.t. tracebepaling, ontwerp-, uitvoerings­ en beheersvoorschriften.

De bijlagen met daarin gemeentespecifieke informatie.

De bijlage bevat gemeente specifieke eisen, die afwijken van de overige bepalingen in het Handboek. Voorzover de in de bijlage opgenomen bepalingen in de plaats treden, dan wel wijzigingen, aanvullen of uitbreidingen zijn van de bepalingen in dit Handboek, prevaleren de bepalingen in de bijlage boven die van het Handboek.

Rangbepaling van wetten, verordeningen en het Handboek:

• 1.

  Wettelijke bepalingen zoals onder andere de Telecommunicatiewet en de Wet Informatie-uitwisseling Boven en Ondergrondse Netten en Netwerken (WISON);

• 2.

  Lokale regelgeving van de gemeente zoals onder andere in de vigerende Verordening Fysieke Leefomgeving en legesverordening;

• 3.

  Het Handboek, met verwijzingen naar verdere relevante regelgeving onder andere de meest recente Standaard RAW bepalingen, CROW-richtlijnen, NEN-normen e.d..

DEEL A:ALGEMENE EN PROCEDURELE INFORMATIE

De begripsbepalingen van de VOID 2019 zijn van toepassing.

2.0. Partijen

2.1. Rolverdeling

In de praktijk kan er een rolverdeling bestaan tussen de netbeheerder en de grondroerder. Sams warden die twee rollen door een en dezelfde partij vervuld.

Het college zal in het algemeen veel zaken rechtstreeks afhandelen met de grondroerder, echter alleen de netbeheerder is zowel financieel, operationeel als juridisch aansprakelijk en verantwoordelijk voor het (doen) opvolgen van de bepalingen in dit Handboek.

Het college behoudt zich wel het recht voor om in dringende gevallen oak handhavingsmaatregelen rechtstreeks met de grondroerder af te handelen en de netbeheerder daarvan op een later moment in kennis te stellen.

2.2. Begripsbeschrijvingen

2.3. Verwijzingen

In dit Handboek wordt op diverse onderdelen verwezen naar normen en richtlijnen die van toepassing zijn op de uit te voeren werkzaamheden. Hieronder een beknopte omschrijving:

NEN (Nederlands Normalisatie instituut)

Het Nederlands Normalisatie instituut helpt bedrijven en andere partijen om onderling heldere en toepasbare afspraken te maken. NEN draagt bij aan veiligheid, gezondheid, milieu en innovatie.

Bedrijfsleven en andere partijen maken in normcommissies zelf afspraken over producten en werkwijzen. NEN bemiddelt in het afwegen van de verschillende belangen en zorgt voor neutrale procesbegeleiding. NEN biedt direct toegang tot Europese (NEN-EN) en mondiale normaIisatieplatforms.

De NPR (Nederlandse Praktijk Richtlijnen)_geeft toelichting op en aanwijzingen voor het verantwoord gebruik van de NEN- (nationaal) en NEN-EN (Europees) normen.

CROW (oorspronkelijk: Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek)

CROW is het nationale kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte. Deze stichting zonder winstoogmerk ontwikkelt, verspreidt en beheert praktisch toepasbare kennis voor b leidsvoorbereiding, planning, ontwerp, aanleg, beheer en onderhoud. Oat gebeurt in de vorm van handleidingen, richtlijnen en aanbevelingen en in samenwerking met alle belanghebbende partijen, waaronder Rijk, provincies, gemeenten, adviesbureaus, uitvoerende bouwbedrijven in de grond-, water- en wegenbouw, toeleveranciers en vervoerorganisaties.

RAW (Rationalisatie en Automatisering in de Grond-, Water- en Wegenbouw)

De RAW-systematiek, beheerd en onderhouden door CROW, is sinds jaar en dag de standaard voor bestekken in de grond-, water- en wegenbouw (GWW). Bij de meeste werken in de GWW wordt de systematiek gevolgd.

Alie relevante (technische) eisen uit de meest recente Standaard RAW bepalingen voor o.a. grondwerken, groenvoorzieningen, sleuf- en sleufloze technieken en leiding- en kabelwerk zijn leidend betreffende de uitvoeringsmethodiek.

VCA (Veiligheid Checklist Aannemers)

VCA is bedoeld om aannemers veiliger te laten werken en het aantal ongevallen te verminderen. VCA biedt een concrete en praktische invulling van wettelijke regelingen of vult deze aan. Elke VCA gecertificeerde aannemer voldoet aantoonbaar aan een aantal verplichtingen uit de Arbowet.

Norminstituut bomen

Het Norminstituut Bomen heeft als doel de kwaliteitszorg rond bomen te verbeteren. Het instituut ontwikkelt en standaardiseert kwaliteitseisen, richtlijnen en normen voor werkzaamheden in, rond en met bomen. De bomenposter 'Werken rond bomen' toont de kwetsbare boomzone direct rond een boom en laat zien welke belangrijke randvoorwaarden er gelden binnen deze kwetsbare boomzone voor de uitvoering van werkzaamheden.

3.1. Bereikbaarheid aangrenzende gebouwen

• 1.

  De (graaf)werkzaamheden dienen qua tijd en uitvoeringswijze zodanig te worden gepland dat de bereikbaarheid van woningen, bedrijven, winkels en overige gebouwen (verder: objecten) voor (mindervalide) voetgangers, (brom) fietsers, gemotoriseerd (bestemmings-)verkeer en hulp- en afvalophaaldiensten, in overleg met de betrokkenen, altijd zo veel mogelijk in stand gehouden wordt. Dit geldt ook in doodlopende straten of openbare woonerven.

• Verder geldt:

• Verkeer moet in beginsel om het werkvak heen kunnen rijden.

• Indien het onvermijdelijk is dat een straat toch volledig afgesloten wordt, dan wordt dit tenminste 20 werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden afgestemd met de coordinator, na goedkeuring van de coordinator worden de hulpdiensten hierover tenminste 15 werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden ge'fnformeerd; Brandkranen, afsluitingen van water, gas en dergelijke blijven zichtbaar en toegankelijk;

• De minimale doorrijbreedte voor hulpvoertuigen is minimaal 3,5 m en wordt altijd gewaarborgd.

• 2.

  Voor (mindervalide) voetgangers en (brom) fietsers is het toepassen van stevige loopplanken ter plaatse van de toegang en (nood)uitgang naar objecten een minimale vereiste. De loopplanken worden vlak en aansluitend aan elkaar geplaatst. Hierbij wordt tevens rekening gehouden met een goede toegankelijkheid voor hulpmiddelen zoals rollators, rolstoelen en scootmobielen.

• 3.

  Indien een beperking van de bereikbaarheid onvermijdelijk is en tot gevolg heeft dat: de hulp- en afvalophaaldiensten objecten niet voldoende kunnen naderen;

• de bevoorrading van winkels en bedrijven anders dan normaal moet warden geregeld;

• met de betrokkenen, aanwonenden of andere belanghebbenden geen overeenstemming kan worden bereikt over de beperking van de bereikbaarheid;

• overlegt de grondroerder minimaal 20 werkdagen vooraf, met de toezichthouder zodat tijdig afspraken gemaakt kunnen worden om de juiste maatregelen te nemen.

3.2. Maatregelen in het belang van het verkeer

• 1.

  Ten behoeve van de verkeersmaatregelen zijn de meest recente Standaard RAW bepalingen van toepassing en de CROW uitgaven 96.

• 2.

  Als het college het noodzakelijk acht, bijvoorbeeld wanneer vanwege de werkzaamheden een belangrijke verkeersweg moet warden afgesloten, kan de gemeente de grondroerder verplichten om de werkzaamheden zo veel mogelijk in de weekeinden, avonduren of 's nachts uit te voeren. Indien een straat volledig afgesloten moet worden dient dit tenminste 20 werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden afgestemd te warden met de coordinator. Na goedkeuring van de coordinator warden de hulpdiensten, door de gemeente, hierover tenminste 10 werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden ge"informeerd.

• 3.

  Tijdens de verkeersspits (6:00 tot 9:00 uur en 16:00 tot 18:00 uur) vinden er geen werkzaamheden op of langs hoofdwegen of gebiedsontsluitingswegen (zie bijlage 10.1) plaats. Indien de grondroerder aantoonbaar zorgt voor eeri goede verkeersdoorstroming en verkeersafwikkeling kan met de toezichthouder anders wordt overeengekomen.

• 4.

  Ten behoeve van de bereikbaarheid voor gemotoriseerd (bestemmings-)verkeer kan toepassing van tijdelijke verkeersmaatregelen of aanbrengen tijdelijke verkeersvoorzieningen (zoals rijplaten, tijdelijke waterkruisingen of doorsteken door groenstroken en dergelijke) noodzakelijk zijn. Bermen en gazons warden door de grondroerder altijd beschermd tegen spoorvorming.

• 5.

  De vereiste verkeersmaatregelen t.b.v. omleidingen of werkzaamheden bij stationaire wegafzettingen over een lengte grater dan 250 m1 of gedurende meer dan 5 werkdagen, bij hoofdwegen, kruispunten, voet- en fietspaden, e.d. warden door de grondroerder vastgelegd in een gedetailleerd verkeers- werk- en tijdsplan en dit wordt ter goedkeuring voorgelegd aan het college, minimaal 20 werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden.

• 6.

  Als de door de grondroerder uit te voeren werkzaamheden begeleid dienen te warden door tijdelijke verkeersregelinstallaties (VRI), dan meldt de grondroerder dit vooraf bij het college. Binnen 15 werkdagen na melding wordt dit door het college beoordeeld. Aanwijzingen e.d. van het college warden door de grondroerder opgevolgd voordat de tijdelijke VRI in gebruik wordt genomen.

• 7.

  De verkeersvoorzieningen mogen maximaal 72 uur voor aanvang van de werkzaamheden, met de voor- of beeldzijde afgedraaid van het verkeer, warden aangebracht. De verkeersvoorzieningen warden niet aan b.v. lichtmasten bevestigd en ontnemen het zicht op de overige bebording en het zicht van eventuele camera's niet. De verkeersvoorzieningen warden op de dag van aanvang van de werkzaamheden met de voor- of beeldzijde naar het verkeergeplaatst.

• 8.

  Verkeersvoorzieningen die (tijdelijk) geen dienst (meer) doen warden meteen verwijderd c.q. afgedraaid of afgedekt tot het tijdstip dat deze weer nodig zijn.

• 9.

  De (onder)aannemer die de verkeersvoorzieningen op zet of verwijdert is in het bezit van een KOMO-procescertificaat op basis van de BRL-9101 conform het KIWA Reglement voor Procescertificatie.

• 10.

  Indien tijdelijke verkeersvoorzieningen in een verharding aangebracht moeten worden, wordt het te verwijderen verhardingsmateriaal afgevoerd en na verwijdering van de verkeersmaatregel weer terug aangebracht.

• 11.

  De grondroerder zorgt voor de instandhouding van de verkeersvoorzieningen, ook buiten de normale werktijden en zorgt, indien van toepassing, voor een zo spoedig mogelijk herstel. Dit geldt ook voor eventueel de door het college geplaatste verkeersvoorzieningen. Eventuele aanwijzingen van een toezichthouder met betrekking tot verkeersmaatregelen worden meteen opgevolgd.

• 12.

  Het college kan vanwege verkeerstechnische redenen de grondroerder verplichten bouwhekken te plaatsen rondom ontgravingen.

• 13.

  Plaatsing van onverlichte obstakels voldoen aan CROW publicatie 130, "richtlijn voor het markeren van onverlichte obstakels" (ISBN 90 6628 283 5).

• 14.

  Alie werkzaamheden moeten binnen de verkeersafzetting plaatsvinden.

3.3. Maatregelen ten behoeve van de overlastbeperking

• 1.

  Het is niet toegestaan om op zaterdagen, zondagen en nationale feestdagen geplande werkzaamheden uit te voeren in de openbare ruimte. De sleuf, inclusief verharding, moet volledig afgewerkt zijn en er mag geen puin en/of afval meer binnen de werkomgeving aanwezig zijn.

• 2.

  Het is niet toegestaan om op werkdagen voor 7.00 uur en na 17.00 uur geplande werkzaamheden uit te voeren in de openbare ruimte.

• 3.

  Op vrijdag of de dag voorafgaande aan een nationale feestdag of een vakantieperiode van de grondroerder wordt om uiterlijk 12.00 uur het graven van sleuven en het trekken of leggen van kabels of leidingen, etc. gestaakt. De sleuf wordt aangevuld en verdicht

• 1.

  en de verharding wordt weer aangebracht. Uiterlijk om 16:00 uur zijn alle werkzaamheden gereed en de werkomgeving is opgeruimd.

• 4.

  Het derde lid is overeenkomstig van toepassing op de dag voorafgaande aan alle door de burgemeester vergunde evenementen (kermis, (jaar)markt, etc., incl. de opbouw- en afbreekperiode) op de evenementenlocatie en de directe omgeving daarvan.

• 5.

  Het eerste tot en met het vierde lid gelden, tenzij er met de coordinator of toezichthouder afwijkende afspraken worden gemaakt.

• 6.

  Voor zonsondergang zijn alle ontgravingen gedicht en ter plaatse van wegkruisingen, inritten e.d. van een provisorische verharding voorzien. Hiervan wordt alleen afgeweken in bijzondere gevallen en uitsluitend met goedkeuring van de toezichthouder. Wanneer sleuven of lasgaten na zonsondergang niet zijn gedicht, worden deze afgezet door een deugdelijke omheining voorzien van de voorgeschreven bebakening en verlichting.

• 7.

  De grondroerder doet alles te wat verwacht mag warden en wat redelijkerwijs mogelijk is om hinder als gevolg van b.v. lawaai, stank, madder, e.d. veroorzaakt door voertuigen, machines, apparaten, etc. tot een aanvaardbaar niveau te beperken.

• In aanvulling op het bepaalde in de 'Circulaire Bouwlawaai 1991' van de Minister van Volksgezondheid en Milieuhygiene geldt het volgende:

• De te gebruiken graafmachines, aggregaten, compressoren etc. warden op ruime afstand van de bestaande bebouwing opgesteld en zodanig zijn afgeschermd, dat de geluidssterkte van 7.00 uur tot 17.00 uur op 7 meter afstand van de geluidsbron niet meer is dan 80 dB(A) en van 17.00 uur tot 7.00 uur, aan de gevel op 1,50 m1 hoogte gemeten niet meer is dan 40 dB(A).

• Bij werkzaamheden in de nabijheid van religieuze gebouwen en begraafplaatsen tijdens erediensten c.q. uitvaarten betracht de grondroerder het nodige respect, beperkt bouwlawaai en zeker geen elektronische muziek. Een en ander in overleg met de toezichthouder. De grondroerder stelt zich vooraf op de hoogte van de plaatselijke gebruiken.

• 8.

  Indien het grondroerder bij hoge uitzondering door het college wordt toegestaan of verplicht om op zaterdagen, zondagen, nationale feestdagen of 's avonds c.q. 's nachts te werken is de grondroerder verplicht alle nadere aanwijzingen van het college op te volgen en zelf zorg te dragen voor eventuele benodigde aanvullende vergunningen of ontheffingen.

4.1. Communicatie op de graaflocatie, (bouw)overleg

• 1.

  Namens de grondroerder dient er altijd een aan te spreken verantwoordelijke persoon beschikbaar te zijn. De naam van deze persoon moet bij alle betrokken partijen bekend zijn. Deze persoon moet controleren en verifieren of alle gespecificeerde materialen warden toegepast en of de werkzaamheden warden uitgevoerd volgens de tracetekeningen en de gemaakte afspraken, en dat de uitvoering volgens het instemmingsbesluit of de vergunning verloopt. Hij geeft direct informatie en verleend medewerking indien de toezichthouder daarom vraagt.

• 2.

  De netbeheerder en de grondroerder zorgen ervoor dat de sleutelfunctionarissen in de gehele projectorganisatie de Nederlandse taal voldoende beheersen in woord en geschrift.

• 3.

  De grondroerder nodigt bij alle bouwvergaderingen die warden gehouden de coordinator of toezichthouder uit. Van deze vergaderingen maakt de grondroerder notulen op en stuurt deze binnen 5 werkdagen naar de deelnemers. Deze notulen warden op de gebruikelijke wijze beoordeeld en vastgesteld door de vergadering.

• 4.

  Bij (grootschalige) projecten die een bovengemiddelde impact hebben op de openbare ruimte en de veiligheid van de leefomgeving, kan er op initiatief van het college op regelmatige tijden een voortgangsoverleg met alle betrokken partijen warden vereist. Van deze vergaderingen maakt het college notulen op en stuurt deze binnen 5 werkdagen naar de deelnemers. Deze notulen warden op de gebruikelijke wijze beoordeeld n vastgesteld door de vergadering.

• 5.

  Voorafgaand aan alle werkzaamheden stelt de grondroerder de belanghebbenden en omwonenden schriftelijk op de hoogte met een bewonersbrief. Deze brief wordt minimaal 5 werkdagen voor de start van de werkzaamheden bezorgd. Het college kan vragen om deze bewonersbrief voorafgaand aan de bezorging aan haar te overhandigen. In de bewonersbrief wordt in ieder geval informatie gegeven over:

  • •

    Het moment van de uitvoering (datum en tijdstippen);

  • •

    De duur van de voorgenomen werkzaamheden;

  • •

    De bereikbaarheid van de woonomgeving;

  • •

    De plaats van de voorgenomen werkzaamheden (straatnamen);

  • •

    De te verwachten hinder en overlast;

  • •

    De opdrachtgever van de voorgenomen werkzaamheden;

  • •

    De contactpersoon van het coordinerend bedrijf incl. contactgegevens.

4.2. Melding aanvang en einde werk

• 1.

  De grondroerder meldt de aanvang van zijn werkzaamheden minimaal 5 werkdagen van tevoren per gemeentelijk digitaal meldsysteem, bij het college, met opgave van graaflocaties en uitvoeringsdatum. Dit geldt tevens voor werkzaamheden waarvoor door het college al een instemmingsbesluit of een vergunning is afgegeven.

• 2.

  Zodra de werkzaamheden zijn uitgevoerd meldt de grondroerder na (gezamenlijke) oplevering de werkzaamheden per gemeentelijk digitaal meldsysteem, gereed bij het college. De werkzaamheden zijn gereed wanneer:

  • -

    de werkomgeving op een correcte wijze is hersteld en in opgeruimde staat is achtergelaten;

  • -

    de straatwerk bonnen allemaal (digitaal) zijn ingeleverd;

  • -

    de klachten van omwonenden of bedrijven etc. zijn opgelost;

• 3.

  Spoedeisende werkzaamheden worden per gemeentelijk digitaal meldsysteem, voorafgaand aan de start van de werkzaamheden gemeld. Als een melding vooraf niet mogelijk is, wordt de melding uiterlijk voor 9:00 uur op de eerste werkdag na de start van de uitvoering gemeld. Indien voor spoedeisende werkzaamheden c.q. calamiteiten een wegafsluiting noodzakelijk is worden de hulpdiensten per direct ingelicht door de grondroerder.

• 4.

  De melding bevat tenminste de volgende gegevens:

  • A.)

    Adres van werkzaamheden;

  • B.)

    Naam van de grondroerder;

  • C.)

    Naam van netbeheerder inclusief naam contact persoon en telefoonnummer.

4.3. Breekverbod

• 1.

  Behoudens spoedeisende werkzaamheden is het tijdens een breekverbod niet toegestaan in de openbare ruimte de verharding (in eigendom en beheer van het college) op te breken of aan te brengen.

• 2.

  Het college kan een breekverbod instellen bij weersomstandigheden waarbij de uitvoering van de werkzaamheden tot overlast voor de bewoners of schade voor het college kan leiden, bijvoorbeeld bij vorst, maar ook bij wateroverlast, zware sneeuwval of ijzel. Onder andere breuk van vastgevroren bestratingsmateriaal of niet goed kunnen verdichten van de ondergrond wordt voorkomen door het instellen van het breekverbod.

• 3.

  Tijdens alle door de burgemeester vergunde evenementen (kermis, (jaar)markt, etc., incl. de opbouw- en afbreekperiode) is het breekverbod op de evenementenlocatie en de directe omgeving daarvan altijd van kracht. De grondroerder houdt hiermee rekening en vraagt daartoe tijdig de evenementenkalender op. Na afloop van het evenement kan de grondroerder zijn werkzaamheden op de gebruikelijke wijze hervatten.

• 4.

  Het college kan een breekverbod instellen voor beperking van overlast voor bijvoorbeeld winkeliers.

• 5.

  Behoudens het bepaalde in het derde lid geeft het college in alle gevallen aan wanneer het breekverbod van toepassing is en het college geeft tijdig of in ieder geval 1 werkdag van te voren aan wanneer het breekverbod weer is opgeheven. De grondroerder houdt zich aan het breekverbod en de werkzaamheden worden na beeindiging van het breekverbod pas weer hervat.

5.1. Aansprakelijkheid

• 1.

  Ongeacht de instemming- of vergunningsverlening door het college of goedkeuring door andere bevoegde instanties, is de grondroerder tegenover de gemeente of derden aansprakelijk voor schade als gevolg van de uitvoering van het werk.

• 2.

  De aanleg, instandhouding en de opruiming van kabels of leidingen geschiedt op een 2odanige wij2e dat het beheer van kabels of leidingen van andere netbeheerders niet in gevaar wordt gebracht of 2onder nood2aak wordt bemoeilijkt. Als hiermee in strijd wordt gehandeld neemt de grondroerder maatregelen ten aan2ien van de betreffende kabels of leidingen, waaronder 20 nodig het verplaatsen daarvan, om aan die strijdigheid direct een einde te maken.

• 3.

  De grondroerder vrijwaart het college voor alle aanspraken van derden wegens schade, die het gevolg is van het (ver)leggen, verwijderen, repareren en dergelijke van kabels of leidingen.

• 4.

  De grondroerder is aansprakelijk voor alle schade aan gemeente-eigendommen die het gevolg 2ijn van het (ver)leggen, verwijderen, repareren en dergelijke van kabels of leidingen. Bij gecombineerde kabel- of leidingaanleg 2ijn de deelhebbende netbeheerders hoofdelijk aansprakelijk tegenover de gemeente.

• 5.

  Het bepaalde in het derde en vierde lid geldt ook indien het (ver)leggen c.q. verwijderen van kabels of leidingen wordt uitgevoerd in opdracht of op ver2oek van het college.

• 6.

  Indien een grondroerder een kabel c.q. leidingtrace wil aanleggen in een gebied waarvan vooraf is vastgesteld dat de bodem verontreinigd is, dan vervalt elke aansprakelijkheid van het college. Het college heeft in die situatie geen saneringsplicht.

• 7.

  Het risico voor het afvoeren en aanvoeren van bouwstoffen ligt altijd bij de grondroerder. De grondroerder voldoet daarbij aan alle eisen en (milieu-)voorschriften.

5.2. Schade

• 1.

  De grondroerder neemt alle redelijkerwijs mogelijke maatregelen om te voorkomen dat schade wordt toegebracht aan eigendommen van de gemeente of derden.

• 2.

  Wordt er desondanks schade aan eigendommen van de gemeente of derden (bijvoorbeeld: kabels en leidingen van andere netbeheerders, verkeersborden, groenvoor2ieningen, eigendommen van particulieren en2ovoorts) toegebracht dan geeft de grondroerder dit 20 spoedig mogelijk, in elk geval binnen 24 uur, schriftelijk door aan de toe2ichthouder of aan belanghebbende derden.

• 3.

  Bij schade aan eigendommen van de gemeente beslist het college of 2ij de schade laat herstellen op kosten van de grondroerder, of dat de grondroerder de schade voor eigen rekening 2elf mag herstellen, of dat de grondroerder de schade aan het college dient te vergoeden.

• 4.

  Schades die het college als gevolg van kabel- of leidingwerk2aamheden lijdt warden door de grondroerder hersteld c.q. vergoed. De situatie van de ondergrond, de verharding (inclusief bijzondere (sier)bestrating) en groenvoorzieningen wordt teruggebracht in de oorspronkelijke staat. Het college accepteert geen verslechtering.

• 5.

  Indien binnen 5 jaar na groot onderhoud of herinrichting van openbare gronden een grondroerder werkzaamheden moet uitvoeren, wordt voorafgaand aan de werkzaamheden met de coordinator overlegd over de wijze waarop de grondroerder de vereiste kwaliteit wil bereiken en kan garanderen. Indien de door het college gewenste duurzame kwaliteit niet kan worden gegarandeerd kan het college eisen dat de kabels of leidingen via een ander trace worden gelegd of dat de verharding over een grotere of voile breedte opnieuw wordt gelegd.

• 6.

  Niet alle schades die het college als gevolg van kabel- of leidingwerkzaamheden lijdt worden door de vastgestelde hersteltarieven gedekt. Dit is het geval bij:

• ► Schade bij groenwerkzaamheden:

  • •

    Werkzaamheden waarbij de overlevingskans van de aanwezige beplanting gering is en dus moet worden vervangen;

  • •

    Werkzaamheden waarbij binnen de kroonprojectie van bomen moet worden gewerkt;

  • •

    Aantasting van de (ecologische) kwaliteit van de groeiplaats.

• In deze gevallen kunnen al v66r aanvraag van het instemmingsbesluit of de vergunning specifieke afspraken tussen het college en de grondroerder worden gemaakt. Afhankelijk van de omvang van het werk kan in de voorwaarden "het ie jaaronderhoud groen" en/of "inboet beplanting na het 1e groeiseizoen" worden voorgeschreven. De gemaakte afspraken worden vastgelegd in het instemmingsbesluit of in de vergunning.

  De schade aan bomen wordt achteraf vastgesteld op basis van de Richtlijnen NVTB (Nederlandse Vereniging van Taxateurs van Bomen). De grondroerder wordt aansprakelijk gesteld voor het schadebedrag.

  ► Schade die ontstaat buiten de werkomgeving:

  Van schade die ontstaat buiten de werkomgeving van de grondroerder is sprake als ten gevolge van werkzaamheden schade ontstaat aan materialen, lichtmasten, verkeersregelinstallaties (VRI's), geparkeerde auto's, e.d. Voor zover het gemeentelijke eigendommen betreft, zal het college deze schade verhalen op grondroerder. Afhankelijk van de specifieke situatie kan het wenselijk zijn dater voorafgaand aan de werkzaamheden een gezamenlijke (toezichthouder en grondroerder) schouw van de werkomgeving plaatsvindt. De bevindingen worden vastgelegd door de grondroerder.

  ► Verborgen gebreken:

  Verborgen gebreken zijn bijvoorbeeld buitenproportionele verzakking van opgeleverd en goedgekeurd hersteld straatwerk. In dergelijke gevallen heeft de grondroerder 1 werkweek na eerste aanzegging van het college de tijd om de verharding opnieuw te herstellen. Indien de grondroerder niet tijdig voor herstel heeft zorg gedragen doet het college dit zelf.

  Als norm voor "buitenproportioneel" wordt een verzakking aangehouden van meer dan 0,03 m, welke zich binnen 1 jaar na het eerste herstel voordoet ( = CROW-norm voor "ernstige schade").

• 7.

  Aanstootgevende graffiti, leuzen, posters en dergelijke die aangebracht zijn op bovengrondse voorzieningen die eigendom zijn van netbeheerders warden per le aanzegging en binnen 24 uur door of in opdracht van de netbeheerder verwijderd.

5.3. Verzekeringen

• 1.

  De grondroerder sluit een verzekering af, bijvoorbeeld een Construction All Risk verzekering (CAR), welke voldoende dekking biedt tegen:

• beschadiging, verlies of vernietiging van het werk, waaronder de voor het werk bestemde materialen;

• het risico van aansprakelijkheid voor schade aan goederen van derden, en de daaruit voortvloeiende gevolgschade, en voor overlijden of lichamelijk letsel van personen, veroorzaakt door de uitvoering van het werk.

• 2.

  De dekking van de verzekering loopt minstens vanaf de dag dat het werk start tot het eind van de onderhoudsperiode. Het college hanteert een standaard onderhoudstermijn van 12 maanden.

• 3.

  Onverminderd het bepaalde in het eerste en tweede lid van dit artikel dragen de grondroerder en haar (onder)aannemers zorg voor de verzekeringen tegen schade als gevolg van Wettelijke Aansprakelijkheid welke voortvloeit uit het gebruik van aannemersmateriaal bij de uitvoering van het werk.

• 4.

  Rij- of voertuigen waarvoor een verzekeringsplicht krachtens de Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorvoertuigen (WAM) geldt, zijn overeenkomstig de voorschriften van de WAM, en tegen het werkrisico verzekerd. Alleen door de in de vorige zin bedoelde verzekering gedekte rij- of voertuigen worden voor het werk gebruikt.

5.4. Veiligheid en Calamiteiten

• 1.

  Alie werkzaamheden worden uitgevoerd met inachtneming van de geldende wet- en regelgeving ten aanzien van veiligheid en arbeidsomstandigheden (bijvoorbeeld bij extreem lage of hoge gevoelstemperaturen mogen werknemers niet doorwerken). De voorschriften die op dit gebied van kracht zijn (zie: www.arboportaal.nl) zijn op het werk beschikbaar en de betrokken werknemers worden volledig ge"instrueerd. Tevens zijn alle (onder)aannemers VCA gecertificeerd. De grondroerder is verantwoordelijk voor de naleving hiervan.

• 2.

  Conform de vereisten uit de VCA en de Arbowet is er voor de aanvang van de werkzaamheden een Veiligheids-, Gezondheids- en Milieuplan (VG&M plan) opgesteld door de grondroerder. Wanneer er geen VG&M plan wordt opgesteld door de grondroerder geeft de grondroerder aan het college voorafgaand aan de werkzaamheden onderbouwd aan waarom er geen VG&M plan wordt opgesteld. In het VG&M plan wordt, indien van toepassing, minimaal het volgende opgenomen:

• • ▪︎

    de van kracht zijnde veiligheidsvoorschriften;

  • ▪︎

    milieuvoorschriften;

  • ▪︎

    de wijze waarop de instructie en voorlichting van het personeel wordt geregeld;

  • ▪︎

    de wijze waa rop het toezicht is geregeld;

  • ▪︎

    de wijze waarop verontreiniging van het milieu wordt voorkomen respectievelijk beheerst;

  • ▪︎

    een risico-inventarisatie en -evaluatie met betrekking tot de uit te voeren werkzaa mheden;

  • ▪︎

    de locaties waar bodemverontreiniging aanwezig is en de wijze waarop gewerkt moet worden op die afzonderlijke locaties (zie ook artikel 5.4.1 en artikel 8.8);

  • ▪︎

    specifieke veiligheids- en voorzorgsmaatregelen bij werkzaamheden op of in de nabijheid van eigendommen en installaties van derden;

  • ▪︎

    de wijze waarop de afhandeling van calamiteiten en ongevallen wordt geregeld.

• 3.

  Het bij de uitvoering van de werkzaamheden betrokken personeel is op de hoogte van de inhoud van het VG&M plan en leeft dit na.

• 4.

  Het college kan de grondroerder in het kader van de (verkeers-)veiligheid verplichten bouwhekken te plaatsen random ontgravingen. Random het opslagterrein van de grondroerder is het plaatsen van bouwhekken altijd verplicht.

• 5.

  De toezichthouder kan vanuit de publieke taakstelling van het college controleren of het werk veilig wordt uitgevoerd. De toezichthouder is bevoegd om bij onveilige situaties correctieve maatregelen af te dwingen of de werkzaamheden stilleggen. Dit geldt oak als er onveilige situaties aan een bestaand net of netwerk van een netbeheerder warden geconstateerd.

• 6.

  Wanneer als gevolg van een storing in of toegebrachte schade aan een net of netwerk van een netbeheerder de (verkeers-)veiligheid of de volksgezondheid in gevaar komt is er sprake van een calamiteit.

• 7.

  Calamiteiten warden direct na signalering bij de coordinator gemeld.

• 8.

  Storingen of schades aan gas- en stroomvoorzieningen meldt de grondroerder bij het nationale nummer 0800-9009.

• 9.

  Wanneer de calamiteit van dusdanige aard of omvang is dat er hulpdiensten moeten warden ingeschakeld meldt de grondroerder dit direct bij alarmnummer 112.

• 10.

  Indien het noodzakelijk is dat, voor de (verkeers-)veiligheid of bescherming van de volksgezondheid, direct afzettingen warden geplaatst of (een deel van) de weg(-en) wordt afgesloten dan wordt dit tevens gemeld bij alarmnummer 112 en bij de coordinator.

5.6. Grondwaterstanden en bronbemaling

• 1.

  Afwijkingen of veranderingen in de (door het college) opgegeven grondwaterstanden geven de grondroerder geen recht op schadevergoeding of andere financiele tegemoetkomingen.

• 2.

  Indien naar inzicht van de grondroerder bronbemaling noodzakelijk is om de werkzaamheden uit te kunnen voeren zorgt de grondroerder zelf voor de noodzakelijke vergunning(en). Voor het onttrekken van grondwater en voor lazing op het oppervlaktewater is in veel gevallen een watervergunning van een Waterschap nodig.

• 3.

  Indien bronneringswater op het gemeentelijke rioolstelsel moet warden geloosd, vraagt de grondroerder voor aanvang van de werkzaamheden daarvoor schriftelijk toestemming bij het college.

• 4.

  Bij het verlagen van de grondwaterstand binnen de wortelzone van te handhaven bomen of beplanting, word door de grondroerder in het groeiseizoen beschermende maatregelen genomen. De grondroerder geeft in overleg met de toezichthouder de beplanting water. Hiervoor wordt leidingwater gebruikt.

• 1.

  De in deze nadere regels gestelde procedures, richtlijnen, voorwaarden, eisen en werkafspraken worden altijd opgevolgd.

• 2.

  Mondelinge of schriftelijke (hieronder valt ook e-mail) aanwijzingen en geboden die door de vertegenwoordigers van het college m.b.t. de inhoud van deze nadere regels of de vigerende Verordening Fysieke Leefomgeving worden gegeven worden onverwijld opgevolgd.

• 3.

  Indien de grondroerder de gemaakte afspraken negeert kan de gemeente de grondroerder een (schriftelijke) waarschuwing geven. Zo nodig wordt het werk tijdelijk stilgelegd zonder dat aanspraak op schadevergoeding mogelijk is.

• 4.

  Handhaving geschiedt conform de vigerende Verordening Fysieke Leefomgeving.

• 5.

  Indien blijkt dat werknemers van de grondroerder of haar (onder)aannemers zich niet houden aan de gemaakte afspraken of zij zich op de werkvloer onbehoorlijk of overlast gevend gedragen of dat er zich tijdens de uitvoering onregelmatigheden voordoen of dat de werkzaamheden niet naar behoren worden uitgevoerd, kan het college van de grondroerder eisen dat dit personeel de toegang tot het werk wordt ontzegt.

• 6.

  De grondroerder houdt zelf toezicht op alle werkzaamheden van de (onder)aannemer(s) en voert de nodige controles en steekproeven uit.

• 7.

  Namens het college ziet de toezichthouder erop toe dat de voorschriften uit het instemmingsbesluit of de vergunning, de vigerende Verordening Fysieke Leefomgeving en de nadere regels door de grondroerder worden nageleefd.

• 8.

  Als er bomen worden beschadigd of zonder toestemming van het college worden gerooid, zal aan de grondroerder een boete per boom worden opgelegd, afhankelijk van de waarde van de betreffende boom, berekend volgens de Richtlijnen NVTB (Nederlandse Vereniging van Taxateurs van Bomen).

Het college zal, indien zij dit nodig acht, bij in gebreke blijven van de grondroerder zelf, noodzakelijke (herstel)werkzaamheden uit (laten) voeren. Dit geschiedt tegen marktconforme tarieven vermeerderd met de hierbij gemaakte gemeentelijke kosten. Het college brengt de grondroerder hiervan schriftelijk op de hoogte.

DEEL B:(TECHNISCHE) EISEN / VOORSCHRIFTEN

7.1. Trace inspectie t.b.v. de aanleg van kabels of leidingen

• 1.

  De grondroerder inspecteert het beoogde trace waarop de voorgenomen werkzaamheden uitgevoerd moeten gaan worden vooraf en onderzoekt of de werkzaamheden (verkeers-)technisch uitvoerbaar zijn t.a.v. de aanwezige wegen, waterlopen, voetpaden, kademuren, viaducten, tunnels, spoorwegen, (waterkerende) dijken, overige kabels of leidingen, bomen, wegmeubilair, taluds en gebouwen. Met inachtname van de terzake geldende technische eisen, NEN normen etcetera.

• 2.

  De grondroerder inventariseert in de engineeringsfase welke overige netbeheerders belangen hebben in het beoogde trace en informeert deze tijdig over de voorgen_omen werkzaamheden en de gegevens over de aard en ligging van betreffende kabels of leidingen. Daartoe dient de grondroerder een orientatiemelding te doen bij het Kadaster­ sectie Klic. De grondroerder geeft de overige netbeheerders de gelegenheid tot reactie waarbij de netbeheerders zelf kunnen toetsen of de voorgenomen werkzaamheden geen belemmering zijn voor een ongestoorde exploitatie van hun kabels of leidingen. Zo nodig treden zij in overleg met de grondroerder teneinde nadere afspraken te maken.

• 3.

  De grondroerder inventariseert zelf of er, behalve het instemmingsbesluit of de vergunning, voor bepaalde uit te voeren activiteiten eventueel een omgevingsvergunning noodzakelijk is, bijvoorbeeld voor het graafwerk in een gebied met landschappelijke of cultuurhistorische waarde al dan niet met nadere voorschriften in het kader van de bescherming van monumentale of archeologische waarden, het kappen van gemeentelijke bomen, het oprichten/plaatsen van bovengrondse voorzieningen, bouwketen of portakabins, materiaalcontainers etc.. Tevens vraagt de grondroerder alle voor het werk benodigde vergunningen, ontheffingen etc. die noodzakelijk zijn vanuit de vigerende Verordening Fysieke Leegomgeving aan.

7.2. Trace bepaling t.b.v. de aanleg van kabels of leidingen

Bij de tracebepaling van kabels of leidingen zijn twee aspecten van belang:

• ▪︎

  de horizontale ligging;

• ▪︎

  de verticale ligging.

Het doel van het vooraf bepalen van deze liggingen is:

• 1.

  een optimaal gebruik van de openbare ruimte;

• 2.

  een ongestoorde exploitatie van kabels of leidingen;

• 3.

  optimaliseren van de veiligheid.

8.1. Werkafspraken en voorwaarden m.b.t. de uitvoering

• 1.

  De grondroerder zorgt ervoor dat een afschrift van het instemmingsbesluit of de vergunning incl. de tekening(en), de nadere regels, en de afschriften van de toestemmingen van derden incl. de voorwaarden en de gegevens van de Klic-melding op de graaflocatie aanwezig zijn; deze worden desgevraagd aan de coordinator of toezichthouder getoond.

• 2.

  De grondroerder houdt zich aan de CROW-richtlijnen "Schade voorkomen aan kabels en leidingen" (CROW publicatie 500) en de vigerende Verordening Fysieke Leefomgeving, nadere regels en WIBON.

• 3.

  Indien het voor aanvang bekend is dat er kabels of leidingen van meerdere netbeheerders in het trace, in de directe nabijheid daarvan of aansluitend aan een te roeren trace gelegd of gerooid moeten worden, dan worden deze werkzaamheden zoveel mogelijk gecombineerd, maar in ieder geval aansluitend aan elkaar in een werkgang, uitgevoerd. De grondroerder(s) moet(en) dit als zodanig onderling of met de betreffende netbeheerder(s) afstemmen (combiwerk).

• 4.

  Verder kunnen ook projecten aan de orde zijn waarbij werkzaamheden van het college en netbeheerder(s) binnen een gezamenlijk afgesproken tijdvak uitgevoerd moeten worden. Deze afspraken zijn voorafgaand aan de instemmings- of vergunningsaanvraag bekend.

• 5.

  De grondroerder biedt overige kabel- of leidingeigenaren altijd de mogelijkheid om eventuele werkzaamheden aan hun kabels of leidingen onbelemmerd uit te voeren.

• 6.

  De locatie van het opslagterrein van de grondroerder wordt in overleg met het college bepaald en is vergunningplichtig. Een vergunning voor een opslagterrein valt onder "gebruik maken van gemeentegrond" en dient te worden aangevraagd op de website van de gemeente.

• 7.

  Per dag mag geen grotere sleuflengte worden opengemaakt, dan op die dag weer volledig kan worden dichtgemaakt. Ook worden alle montage- c.q. lasgaten dichtgemaakt tenzij anders overeengekomen met de toezichthouder.

• 8.

  Bij de uitvoering van het herstel en onderhoud van de verharding geldt dat het herstel van de verharding in een of meerdere centrumgebieden (zie hoofdstuk 10, bijlage 10.3) op dezelfde dag en in de rest van de gemeente binnen 2 werkdagen uitgevoerd wordt door de grondroerder met een onderhoudstermijn van 12 maanden.

• 9.

  Indien herstel van de verhardingen niet conform de termijnen in art 8.1 achtste lid gerealiseerd is of niet van dezelfde kwaliteit voor aanvang van de werkzaamheden is, laat het college op kosten van de grondroerder het herstel verrichten.

• 10.

  Tijdens het werk worden (bestratings-)materialen naast de sleuf opgetast. Zand, grand en eventueel funderingsmateriaal wordt gescheiden ontgraven, gescheiden opgeslagen en gescheiden teruggebracht in de sleuf.

• 11.

  Als er direct naast de sleuf geen ruimte is wordt de plaats van tijdelijke opslag van (bestratings-) materialen vooraf in overleg met de toezichthouder bepaald. Na beeindiging van het werk of op eerste aanzegging van het college warden deze (bestratings-)materialen verwijderd. Indien van toepassing wordt de ondergrond hersteld in de staat zoals vooraf aanwezig was.

• 12.

  Alie (bestratings-)materialen warden onbeschadigd herplaatst. De grondroerder zorgt bij beschadiging zelf voor herstel of vervangend (bestratings-)materiaal. Uitzondering hierop zijn situaties waarbij in gezamenlijke vooropname van het trace met de toezichthouder nadere afspraken zijn gemaakt over het leveren van (bestratings­)materiaal door de gemeente.

• 13.

  Al het te gebruiken (bestratings-)materiaal is van dezelfde soort en minimaal dezelfde kwaliteit als het oorspronkelijk aanwezige (bestratings-)materiaal en de door de gemeente gebruikelijk toe te passen (bestratings-)materialen.

• 14.

  Nadat de werkzaamheden gereed zijn wordt het trace volledig hersteld en de werkomgeving opgeruimd achtergelaten. Bermen en onverharde grond zijn vrij van stenen en dergelijke en indien van toepassing ingezaaid. Al het overtollige puin, grond, zand, beplantingsresten of afval van de werkzaamheden wordt afgevoerd naar een erkende, gecertificeerde verwerker. Er mag ook geen zand of vuil achterblijven in (mol)goten, lijnafwatering, beplanting en straat- en trottoirkolken (indien nodig dient de grondroerder deze te reinigen). Eventueel gemaakte bronneringsgaten warden weer opgevuld. De werkomgeving wordt opgeleverd in tenminste de oorspronkelijke staat. De grondroerder en toezichthouder leveren het trace gezamenlijk op. Het opleverdocument wordt door beide partijen ondertekend.

• 15.

  De bepalingen in artikel 7.2.1 t/m 7.2.4 zijn tevens van toepassing voor de uitvoering. Indien tijdens de uitvoering afgeweken wordt van het ingestemde trace (in horizontale of verticale zin) is hiervoor goedkeuring van de toezichthouder vereist. De grondroerder stuurt daarna binnen 5 werkdagen een gewijzigde tracetekening met afwijkingsrapport naar het college t.b.v. het instemmings- of vergunningsdossier.

• 16.

  Toezichthouder meldt aan grondroerder wanneer straatwerk gevaar oplevert voor de omgeving. De grondroerder herstelt dit na deze melding binnen 2 uur. Indien dit wordt nagelaten wordt dit op kosten van de grondroerder door het college gedaan.

• 17.

  In de gebieden als aangegeven in bijlage 10.3 en 10.4 wordt het werkgebied, na beeindiging van elke kalenderdag, afgesloten met een afrastering. Alie materialen en hulpmiddelen warden of binnen deze afrastering geplaatst of warden afgevoerd.

8.2. Eisen t.a.v. opbreken en (i.v.t.) herstellen open verharding

• 1.

  Wegkruisingen in wegen met een open verharding met een (gebonden) puinfundering of met een waterdoorlatende verharding en -fundering opbouw warden altijd gerealiseerd d.m.v. een persing of (gestuurde) boring conform artikel 8.5, tenzij met de toezichthouder anders wordt overeengekomen.

• 2.

  Wegkruisingen in wegen met een open verharding met een zandfundering mogen in open ontgraving (per rijbaan) gerealiseerd warden. Ter plaatse van de wegkruising wordt een mantelbuis gelegd waardoorheen de kabel of leiding wordt gevoerd. De mantelbuis dient minimaal 0,50 m (bij kabels) of 1 m (bij leidingen) aan weerszijden van het te kruisen vlak door te lopen. Tenzij met de toezichthouder anders wordt overeengekomen.

• 3.

  Het opbreken van de open verharding gebeurt handmatig en zorgvuldig, machinaal opnemen van de open verharding is niet toegestaan. Indien tijdens het opbreken van open verharding elementen breken of beschadigen vervangt de grondroerder deze zelf door elementen van gelijke samenstelling en hoedanigheid. Indien voorradig kunnen deze eventueel warden geleverd door het college. Indien tijdens een vooropname gezamenlijk (toezichthouder en grondroerder) ge"inventariseerd en vastgelegd is dat een verharding van een nog op te breken trace een bovengemiddeld aantal (> 5%) gebroken of beschadigde elementen bevat kan het vervangende materiaal mogelijk door het college beschikbaar worden gesteld. Hierover dienen afspraken gemaakt te worden met de toezichthouder.

• 4.

  Lijnafwatering heeft vaak een fundering van (stamp)beton of gestabiliseerd zand en wordt nooit verwijderd. De lijnafwatering inclusief funderingsconstructie moet in tact blijven. Ook trottoirbanden die gefundeerd zijn warden niet verwijderd. Wanneer een lijnafwatering of een gefundeerde trottoirband gekruist moet warden dient over de toe te passen werkwijze overlegd te warden met de toezichthouder.

• 5.

  Bij waterdoorlatende verhardingen wordt de werkwijze m.b.t. het opbreken en herstel en de eventueel toe te passen voegvulling altijd vooraf afgestemd met de toezichthouder.

• 6.

  Het opbreken en herstellen van bijzondere (sier)bestrating (onder andere natuursteen en gepolijste tegels) kan een specifieke werkwijze vereisen. Om ervoor te zorgen dat het zichtoppervlak van het bestratingsmateriaal niet beschadigt neemt de grondroerder de nodige beschermende maatregelen waarbij aanwijzingen van de toezichthouder altijd opgevolgd warden.

• 7.

  Bij herbestrating warden de elementen onderling en ten opzichte van de ongeroerde elementen even hoog gestraat. Binnen het terug aangebrachte straatwerk komen geen oneffenheden voor. Het straatwerk wordt onder hetzelfde profiel en verband gestraat als voor de werkzaamheden aanwezig was. Er warden geen klinkers op zijn kant terug gestraat.

• 8.

  Uitgevoerd straatwerk wordt schoongeveegd afgetrild en daarna, meerdere keren en met tussenpozen van minimaal 24 uur, ingeveegd met schoon brekerzand (bij klinkers), schoon straatzand (bij tegels) of schoon split (bij gebakken bestratingsmateriaal). Alie voegen in het straatwerk zijn in de eindsituatie voldoende met de ter plaatse toe te passen voegvulling gevuld.

• 9.

  De werkomgeving wordt opgeleverd zoals omschreven in artikel 8.1 veertiende lid.

8.3. Eisen t.a.v. opbreken en (i.v.t.) herstellen gesloten verhardingen

• 1.

  Wegkruisingen in wegen met een gesloten verharding worden altijd gerealiseerd d.m.v. een persing of (gestuurde) boring conform artikel 8.5.

• 2.

  Het is in beginsel verboden ontgravingen te verrichten in wegen met een gesloten verharding. Behoudens in het geval wanneer er in deze wegen al kabels of leidingen aanwezig zijn die moeten worden gerepareerd of dater aansluitingen op moeten worden gemaakt. In die gevallen wordt er gewerkt met voorafgaande (schriftelijke) toestemming van het college.

• 3.

  Voordat een asfaltconstructie wordt verwijderd, warden de grenzen van het betreffende uit te breken gedeelte op steenmaat tot de gewenste diepte ingezaagd.

• 4.

  Bij mechanisch te verrichten grondwerk dient de asfaltsleuf minimaal 0,50 m breder te zijn dan de bakbreedte van de graafmachine. Het ondergraven van de asfaltverharding is niet toegestaan.

• 5.

  De vrijgekomen materialen warden (voor zover dit mogelijk is) gescheiden naar:

  • ▪︎

    teerhoudend

  • ▪︎

    niet teerhoudend

• Beiden worden afgevoerd conform de CROW publicatie 210: 'Richtlijn omgaan met vrijkomend asfaIt'.

  Indien van toepassing zorgt de grondroerder zelf voor de benodigde afvalstroomnummers. Een kopie van de acceptatie- of stortbonnen van een erkend en gecertificeerd verwerkingsbedrijf wordt direct overhandigd aan de coordinator of toezichthouder.

• 5.

  Sleuven in de asfaltverharding warden nadat de kabels of leidingen zijn gelegd, over de voile breedte opgevuld en verdicht en de oorspronkelijke funderingsconstructie wordt hersteld met menggranulaat 0/31,S mm. De ondergrond van de fundering en de fundering voldoet na verdichting aan de technische eisen uit de meest recente Standaard RAW bepalingen.

• 6.

  De te herstellen asfaltsleuf wordt dicht gestraat in een zandbed van 30 tot SO mm brekerzand met betonstenen (zo mogelijk in de kleur van het aanwezige asfalt) in elleboogverband op een wijze die geen gevaar oplevert. De bovenzijde van de stenen dienen gelijk te liggen met het ingezaagde asfalt. De stenen dienen vlak ten opzichte van elkaar te warden gestraat. Indien er vooraf afspraken met de toezichthouder over zijn gemaakt kunnen de betonstenen mogelijk worden afgehaald op de gemeentewerf.

• 7.

  Indien het dichtstraten van een sleuf niet op deugdelijke wijze wordt uitgevoerd kan dat tot gevolg hebben dat de aansluitende verhardingen als gevolg van het gebruik door het verkeer verzakken of beschadigd worden. Dergelijke schade dient door de grondroerder, binnen 5 werkdagen op aanzeggen van de gemeente, te worden hersteld.

• 8.

  De werkomgeving wordt opgeleverd zoals omschreven in artikel 8.1 veertiende lid.

• 9.

  Het definitieve asfaltherstel laat het college achteraf uitvoeren.

8.4. Eisen t.a.v. opbreken en herstellen bermen en gazons

• 1.

  Bij opname van een sleufbedekking van gazon en daarmee vergelijkbare grasvelden en - stroken worden ter breedte van de sleuf regelmatige zoden gestoken. De graszoden worden "groen op groen" opgetast.

• 2.

  Indien afgesproken is dat het college zelf zorg draagt voor het herstel van de sleufbedekking (artikel 5.2.1 eerste lid) worden de vrijkomende zoden onderin de sleuf gelegd.

• 3.

  In bermen waar het steken van regelmatige zoden niet mogelijk is wordt de sleufbedekking (graspollen e.d.) onderin de sleuf gelegd. Nadat de kabels of leidingen zijn gelegd en de sleuf tot op de juiste hoogte is aangevuld en verdicht wordt de berm, vrij van stenen en dergelijke, gefreesd en ingezaaid met een door het college goedgekeurd grasmengsel. Bepaling type grasmengsel in overleg met de toezichthouder.

• 4.

  De werkomgeving wordt opgeleverd zoals omschreven in artikel 8.1 veertiende lid.

• 5.

  De gedragscode Flora en Fauna wet Ruimtelijke ontwikkeling en inrichting is van toepassing op dit werk. De gedragscode is verkrijgbaar via Stadswerk te Ede. Op basis van de gedragscode dient een plan van aanpak opgesteld te worden over hoe om te gaan met de aanwezige beschermde flora en fauna. De grondroerder dient dit plan te hanteren bij de uitvoering van de werkzaamheden.

8.5. Weg- of boomkruising d.m.v. persen of (gestuurd) boren

• 1.

  Indien bij een wegkruising de aanleg van kabels of leidingen door middel van een persing of (gestuurde) boring onder het wegdek wordt gerealiseerd, wordt dit haaks op de wegas, minimaal 1 m uit de tangentpunten en zodanig uitgevoerd dat er geen verzakkingen in de verharding optreden. De persing of (gestuurde) boring wordt bij voorkeur voorafgaand aan het graven van de sleuf voor het hoofdtrace gerealiseerd. Het aanbrengen van een (stalen) mantelbuis is daarbij verplicht.

• 2.

  De minimale verticale afstand tussen de bovenkant van de te persen buis en de onderkant van de wegfundering bedraagt minimaal 0,50 m. De mantelbuis heeft een minimale dekking van 0,80 m.

• 3.

  De minimale verticale afstand tussen de bovenkant van de te persen buis en de onderkant van een te kruisen kabel of leiding bedraagt minimaal 0,50 m. De te boren of te persen buis wordt onder de bestaande kabel of leiding doorgevoerd.

• 4.

  Bij een wegkruising loopt de aangebrachte mantelbuis minimaal 0,50 m (bij kabels) of 1 m (bij leidingen) aan weerszijden van het te kruisen vlak door, tenzij met de toezichthouder anders is overeengekomen.

• 5.

  Indien de locatie van een persing of (gestuurde) boring binnen de kroonprojectie van de boom ligt stemt de grondroerder de wijze van uitvoering af met de toezichthouder.

• 6.

  De methode van boren of persen behoeft vooraf de goedkeuring van het college. Ongestuurde raketboringen zijn in de openbare ruimte niet toegestaan, tenzij met de toezichthouder anders is overeengekomen.

• 7.

  Indien een boomkruising middels een zogenaamde boomboring met een mantelbuis wordt uitgevoerd, dan kunnen aan de uitvoeringseisen van de boring en de materiaalkeuze van de mantelbuis door de gemeente nadere eisen gesteld worden. De mantelbuis heeft een minimale dekking van 0,80 m. De boring wordt bij voorkeur voorafgaand aan het graven van de sleuf voor het hoofdtrace gerealiseerd.

• 8.

  Van een gerealiseerde persing of (gestuurde) boring die niet direct in gebruik genomen wordt, worden de kopeinden van de mantelbuis afgedicht met kunststof deksels.

• 9.

  Van een gerealiseerde persing of (gestuurde) boring die in gebruik genomen is wordt de ruimte tussen de kabels of leidingen aan de kopeinden van de mantelbuis deugdelijk afgedicht met daartoe bestemd middel (bijvoorbeeld Stopaq).

8.6. Eisen t.a.v. de graaf- en grondwerkzaamheden

• 1.

  Het college hanteert de technische eisen uit de meest recente Standaard RAW bepalingen m.b.t. graafwerkzaamheden als bindend.

• 2.

  Te ontgraven grond, zand, teelaarde, funderingsmateriaal enz. wordt gescheiden ontgraven, vervoerd of in depot, van de grondroerder, gezet of aangevuld. Het opbreken van een waterdoorlatende verharding en -fundering opbouw vereist vaak een speciale werkwijze die afgestemd wordt met de toezichthouder. De aanwijzingen van de toezichthouder worden altijd opgevolgd.

• 3.

  Bij het graven van sleuven wordt het talud aangepast aan de sleufdiepte, de eventuele bemaling en de grondsoort, zodat de sleufwanden niet instorten of uitzakken. Zo nodig wordt de sleufwand met schotten gestut.

• 4.

  Er mag geen zand of vuil achterblijven in (mol)goten en straat- en trottoirkolken. In overleg met de toezichthouder kunnen straat- en trottoirkolken eventueel tijdelijk worden afgedekt, ter voorkoming hiervan.

• 5.

  Nadat de kabels of leidingen gelegd zijn wordt de sleuf aangevuld en verdicht. Alie werkzaamheden vinden in een droge sleuf plaats. Om de oorspronkelijke profielopbouw van de ondergrond zo optimaal mogelijk te herstellen wordt het uitgegraven materiaal, vrij van stenen en dergelijke, over de volle breedte van de sleuf laagsgewijs en met zorg in de juiste volgorde terug in de sleuf gebracht. De dikten van grond-, fundering- en zandlaag of de laag teelaarde zijn gelijk aan de oorspronkelijke laagdikten. Bermen en groenstroken worden met voldoende overhoogte aangevuld. Bevroren grond of zand, sneeuw, (groen)afval en puin wordt niet verwerkt in de aanvulling.

• 6.

  Om de juiste verdichtingsgraad te verkrijgen wordt de aanvulling uitgevoerd in lagen van maximaal 0,30 m waarbij elke laag, bij voorkeur met een mechanisch verdichtingsapparaat, wordt verdicht.

• 7.

  Daar waar open verharding aanwezig is wordt het oorspronkelijke zandbed direct onder de verharding, de straatlaag, hersteld. Indien de aangetroffen dikte van de straatlaag kleiner is dan 40 mm zal de grondroerder het te kort komende zand leveren en aanbrengen.

• 8.

  De proctordichtheid van de aanvullingen onder verhardingen wijkt na verdichting niet meer dan 3% af van de oorspronkelijke proctordichtheid, zoals deze op korte afstand naast de sleuf wordt aangetroffen.

• 9.

  De grondroerder controleert de verdichting van het grondwerk met behulp van sonderen. De meting van de verdichting geschiedt met behulp van een sondeerapparaat met een conusoppervlak van 100 mm2 en een tophoek van 60 graden. Het meetbereik bedraagt tenminste 5 MPa en het dieptebereik is tenminste 0.60 m. De conuswaarde wijkt maximaal 3% naar beneden af van de conuswaarde die direct naast de sleuf is vastgesteld.

• 10.

  Aanvullingen in beplantingsvakken of onder gazon op een diepte van minder dan 80 cm heeft na verdichting een sondeerwaarde van maximaal 1,5 MPa. De laag met teelaarde wordt niet verdicht.

• 11.

  De controle op het aanvullen en verdichten van de sleuven vindt plaats door of namens de grondroerder. De grondroerder meet de verdichtingswaarden en legt dit vast. Indien de toezichthouder hierom vraagt overlegt de grondroerder deze gegevens. De toezichthouder voert steekproeven uit.

• 12.

  Indien de toezichthouder constateert dat de aanvulling c.q. verdichting niet aan de door het college gestelde eisen voldoet, herstelt de grondroerder dit binnen 5 werkdagen.

• 13.

  Indien de oorzaak is, dat de uitgekomen grond niet voor aanvulling of verdichting geschikt is wordt deze afgevoerd. De grondroerder levert dan nieuwe voor aanvulling benodigde grond of zand op het werk en verwerkt dit opnieuw. Daarna vindt wederom een controle door de toezichthouder plaats.

• 14.

  Indien na de termijn van 5 werkdagen herstel uitblijft c.q. onvoldoende is uitgevoerd laat het college het herstel verrichten door een door het college geselecteerde aannemer.

8.7. Eisen t.a.v. de kabel- of leidingwerkzaamheden

• 1.

  De grondroerder overtuigt zich van de plaats van alle reeds in het werk gelegen leidingen. Hiertoe worden in het beoogde trace proefsleuven gegraven door de grondroerder.

• 2.

  Van de gemaakte proefsleuven en de maatvoeringen van de daarin aangetroffen kabels of leidingen houdt de grondroerder een actuele registratie bij die op eerste aanzeggen aan de coordinator of toezichthouder wordt overhandigd. Indien afwijkingen van het vigerende standaarddwarsprofiel dan wel het door het college aangewezen standaard trace worden geconstateerd bepaalt de grondroerder in overleg met de coordinator of toezichthouder voor de te leggen kabel of leiding een nieuw trace.

• 3.

  Er worden geen kabels of leidingen, handholes c.q. distributiepunten of andere (bovengrondse) voorzieningen boven bestaande kabels of leidingen geplaatst waardoor deze niet meer bereikbaar zijn voor onderhoud, reparatie en dergelijke. Indien geen andere oplossing mogelijk is dan kan in overleg met en met goedkeuring van de betreffende netbeheerder onder voorwaarden of met het nemen van maatregelen eventueel toch tot aanleg c.q. plaatsing warden overgegaan.

• 4.

  Kabels of leidingen die tijdens de werkzaamheden blijvend buiten gebruik warden gesteld of kabels of leidingen die de afgelopen 10 jaar niet in gebruik zijn geweest, warden zoveel mogelijk gelijktijdig met de uit te voeren werkzaamheden verwijderd of, na overleg, op een door het college aan te geven tijdstip.

• 5.

  Voor tijdelijk aan te brengen voorzieningen (zoals b.v. damwanden, sleufbekisting, etc.) ten behoeve van werkzaamheden aan kabels of leidingen in de openbare ruimte is de goedkeuring van de coordinator vereist. Deze tijdelijke voorzieningen warden na het voltooien van de werkzaamheden verwijderd, tenzij in overleg met de coordinator anders wordt besloten.

• 6.

  Bij de aanleg van kabels of leidingen en voorzieningen nabij bomen en in of nabij andere groenvoorzieningen warden de bepalingen uit Hoofdstuk 9 van dit Handboek strikt in acht genomen.

• 7.

  Alie te leggen kabels of leidingen zijn duidelijk voorzien van een codering of label waaruit blijkt wat de functie of wie de eigenaar van deze kabel of leiding is.

• 8.

  (Voorbereide) huisaansluitingen warden zo veel mogelijk tegelijk met de aanleg van het hoofdtrace aangelegd en haaks op het distributienet om geen extra beslag te leggen op de ondergrondse ruimte.

• 9.

  Voorbereide huisaansluitingen, waarbij de voor de huisaansluiting bedoelde buis of kabel op de benodigde lengte in de openbare grand wordt opgeborgen (vooral bij CAI en FttX) warden zo strak mogelijk opgerold en gebundeld. De bovenkant van de rol ligt op dezelfde hoogte als de kabel en evenwijdig aan en tegen de perceelgrens.

• 10.

  De exacte locaties van handholes c.q. distributiepunten en bovengrondse voorzieningen warden in overleg met de toezichthouder bepaald. Conform het bepaalde in tweede en derde lid van dit artikel wordt door de grondroerder vooraf vastgesteld of de gekozen locatie vrij is van overige kabels of leidingen. Indien de toezichthouder constateert, 6f dat op een later moment blijkt, dat een handhole c.q. distributiepunt of bovengrondse voorziening bezwarend is geplaatst dan verplaatst de grondroerder deze binnen 5 werkdagen.

• 11.

  Bovengrondse voorzieningen warden in overleg met het college zoveel mogelijk uit het zicht - liefst inpandig of ondergronds- geplaatst of direct naast andere, reeds aanwezige, bovengrondse voorzieningen.

• 12.

  Bij plaatsing van bovengrondse voorzieningen in een straatprofiel warden deze zoveel mogelijk langs gevels of in lijn met het bestaande straatmeubilair geplaatst.

• 13.

  Bij plaatsing van bovengrondse voorzieningen van grotere afmeting in of nabij een groenvoorziening kan de gemeente nadere eisen stellen. Er kan bijvoorbeeld aanplant van extra beplanting gewenst zijn om de bovengrondse voorziening zoveel als mogelijk aan het zicht te onttrekken. Deze extra voorwaarden warden door het college zoveel mogelijk opgenomen in het instemmingsbesluit of in de vergunning, echter de aanwijzingen van de coordinator of toezichthouder warden eveneens altijd opgevolgd.

• 14.

  Bovengrondse voorzieningen warden voorzien van een anti-graffiti voorziening (coating of strips), tenzij anders overeengekomen.

• 15.

  De in- en uitgaande kabels bij handholes c.q. distributiepunten en bovengrondse voorzieningen warden zodanig gelegd dat verweving met kabels of leidingen van andere netbeheerders wordt voorkomen.

• 16.

  Bij ondergrondse plaatsing warden handholes c.q. distributiepunten zodanig geplaatst dat het deksel een minimale dekking heeft van 0,50 m onder het maaiveld.

• 17.

  Het deksel van handholes c.q. distributiepunten die op maaiveldniveau warden geplaatst voldoet minimaal aan verkeersklasse D400(NEN-EN 124) en ligt altijd gelijk met de aanwezige bestrating of (berm)verharding. Aanwezige elementenverharding rond de handhole warden geknipt in het bestaande verband. Indien een handhole door verzakking op enig moment niet meer gelijk ligt met de bestrating of (berm)verharding herstelt de grondroerder dit op eerste aanzegging van het college.

• 18.

  Nadat alle werkzaamheden gereed zijn meet de grondroerder de ligging gegevens van de kabels of leidingen, inclusief (voorbereide) huisaansluitingen, handholes c.q. distributiepunten en bovengrondse voorzieningen (digitaal) in en deze op een As-Built tekening digitaal beschikbaar te hebben voor raadpleging door derden (conform WIBON).

8.8. Werken in of met verontreinigde grond 2

• 1.

  De grondroerder werkt volgens de CROW- richtlijn "Werken in of met verontreinigde grand en verontreinigd (grond)water" (publicatie 400).

• 2.

  Om na te gaan of de voorgenomen graafwerkzaamheden mogelijk zullen plaatsvinden in verontreinigde bodem, voert de grondroerder ten minste een historisch vooronderzoek uit conform de NEN 5725 en in sommige gevallen tevens een bodemonderzoek.

• 3.

  Indien bij werkzaamheden in de bodem (tijdelijk) verontreinigde grand of grondwater wordt verplaatst, dan is hiervoor goedkeuring nodig van het Bevoegd Gezag. Meldingen dan wel Vergunningen warden gedaan via het digitaal stelsel omgevingswet (DSO).

• 4.

  De initiatiefnemer bepaalt zelf of ze haar kabels en/of leidingen in de verontreinigde bodem wil leggen. De verantwoordelikheid voor de veiligheid van de werknemers (Arbowetgeving) en voor eventuele aantasting van de kabels en/of leidingen door bodemverontreiniging ligt bij de initiatiefnemer.

• 5.

  Indien bij de werkzaamheden in de bodem (tijdelijk) verontreinigde grand of grondwater tegenkomt die niet bekend was bij het college, dan wordt dit direct gemeld bij de Coordinator en warden de werkzaamheden direct gestaakt. Daarna warden er passende maatregelen getroffen in samenspraak met de toezichthouder Omgevingswet (Ow).

• 6.

  Overtollige grand wordt op kosten van de grondroerder afgevoerd naar een erkende verwerker of hergebruikslocatie. Verwerken van de overtollige grand in de directe omgeving van het werk is alleen toegestaan binnen de regels van het Besluit Bodemkwaliteit. Indien (aanvul)grond wordt aangevoerd van buiten de locatie, wordt dit op grand van het Besluit Bodemkwaliteit vooraf gemeld bij het omgevingsloket. Dit geldt oak voor de eventuele tijdelijke opslag van (aanvul)grond op het werkterrein of op een ander terrein.

Het bepaalde in dit hoofdstuk geldt voor groenvoorzieningen, behoudens bermen en gazons. Daarvoor geldt het bepaalde in artikel 8.4.

9.1. Werkafspraken en voorwaarden m.b.t. groenvoorzieningen

• 1.

  In relatie tot werkzaamheden t.b.v. kabels of leidingen kan het noodzakelijk zijn dater ook werkzaamheden (verwijderen of snoeien) aan groenvoorzieningen warden uitgevoerd. Dit kan voorafgaand aan of tijdens de werkzaamheden van de grondroerder nodig zijn, maar het kan ook binnen de onderhoudstermijn van de werkzaamheden van de grondroerder vallen. De afspraken daarover warden vooraf met de toezichthouder gemaakt.

• 2.

  Als het trace door beplanting loopt wordt de beplanting door de grondroerder verwijderd en afgevoerd. Het college zorgt in een gunstig jaargetijde voor nieuwe beplanting.

• 3.

  De gedragscode Flora en Fauna wet Ruimtelijke ontwikkeling en inrichting is van toepassing op dit werk. De gedragscode is verkrijgbaar via Stadswerk te Ede. Op basis van de gedragscode dient een plan van aanpak opgesteld te warden over hoe om te gaan met de aanwezige beschermde flora en fauna. De grondroerder dient dit plan te hanteren bij de uitvoering van de werkzaamheden.

9.2. Werkafspraken en voorwaarden m.b.t. bomen

• 1.

  Bij het passeren van bomen warden door de grondroerder voorzorgsmaatregelen getroffen die schade aan de betreffende boom voorkomt. De maatregelen en aanwijzingen zijn aangegeven in hoofdstuk 10, bijlage 10.5 Bomenposter; werken rond bomen (uitgave van Stadswerk).

• 2.

  Indien de afstand van te leggen kabels of leidingen tot de bomen minder is dan bepaald in artikel 7.2.1 derde lid warden er beschermende maatregelen toegepast of er warden (gestuurde) boringen gemaakt. Als er op een specifieke locatie een gestuurde boring een te groot risico vormt in verband met bijvoorbeeld de beschadiging van bestaande kabels en/of leidingen, dan is op deze locatie in overleg handmatig graven of het inzetten van een zandzuiger een optie. Daarbij moeten alle wortels vanaf 40 mm warden gespaard (zie ook onderstaand lid 3).

• 3.

  In het wortelgestel van bomen wordt slechts bij hoge uitzondering handmatig gegraven. Dit is echter alleen toegestaan met goedkeuring van de toezichthouder. Wortels dikker dan 40 mm in diameter warden nooit verwijderd of beschadigd. Wortels kleiner dan 40 mm in diameter warden verwijderd d.m.v. zagen zonder de wortels te breken of eraan te trekken. Ontgraven wortels warden beschermd tegen uitdrogen, vorst en beschadiging.

• 4.

  Wanneer een boom wordt beschadigd wordt dit direct gemeld bij de toezichthouder. De schade wordt dan conform de NVTB methode in rekening gebracht bij de veroorzaker/opdrachtgever. Wanneer de beschadiging tot gevolg heeft dater een nieuwe boom geplant moet worden wordt dit in een gunstig jaargetijde door het college gedaan. De gehele schade (incl. rest-/taxatiewaarde van de boom) wordt in dat geval in rekening gebracht bij de veroorzaker/opdrachtgever conform 5.2.1. van dit handboek.

• 5.

  Het rooien van bomen door de grondroerder geschiedt pas na toestemming van het college.

• 6.

  De gedragscode Flora en Fauna wet Ruimtelijke ontwikkeling en inrichting is van toepassing op dit werk. De gedragscode is verkrijgbaar via Stadswerk te Ede. Op basis van de gedragscode dient een plan van aanpak opgesteld te warden over hoe om te gaan met de aanwezige beschermde flora en fauna. De grondroerder dient dit plan te hanteren bij de uitvoering van de werkzaamheden.