Omgevingsvisie gemeente Noord-Beveland

1.1 Wat is de omgevingsvisie?

De Omgevingsvisie gemeente Noord-Beveland van onze gemeente geeft aan wat wij met elkaar belangrijk vinden als het om de fysieke leefomgeving gaat: over alles wat we buiten zien, ervaren, horen en ruiken. Dit kan over gebouwen, wegen en water gaan, maar ook over groen, bomen en monumenten. In weer breder verband gaat deze visie over behoud en verdere ontwikkeling van de leefomgeving van Noord-Beveland. De onderdelen van deze leefomgeving die we belangrijk vinden, willen we graag beschermen en verbeteren. Maar we willen ook nieuwe doelen bereiken. De Toekomstvisie Noord-Beveland 2030 (hierna: Toekomstvisie) die we samen met onze inwoners hebben gemaakt is het vertrekpunt voor deze omgevingsvisie. In wezen wordt de Toekomstvisie vertaald naar de betekenis voor onze leefomgeving. Daarnaast kijken we ook naar ons huidige beleid en het beleid dat nu voor bepaalde onderwerpen en gebieden wordt gemaakt, zoals de Gebiedsvisie Veerse Meer 2020-2030, de Zeeuwse omgevingsvisie, de visie op De Bevelanden, de warmtetransitievisie, de Banjaardvisie etc.

Doel 
Met de omgevingsvisie willen we inwoners, ondernemers én bestuurders inspireren om onze gemeente nog mooier en gezonder te maken om in te wonen, werken en verblijven. We hebben in de omgevingsvisie per gebied aangegeven wat we daar belangrijk vinden. Het gaat dan om thema’s, waarden en ambities. Wij nodigen u uit om met plannen te komen die binnen deze kaders passen. 

Het motto van de Omgevingswet is: ‘Ruimte voor ontwikkeling, waarborgen voor kwaliteit’. De Omgevingswet staat voor een goede balans tussen het benutten en beschermen van de fysieke leefomgeving. Met benutten wordt bedoeld het doelmatig beheren, gebruiken en ontwikkelen van de fysieke leefomgeving om maatschappelijke behoeften te vervullen. Bij beschermen gaat het over het bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit. Voor onze omgevingsvisie is dit een belangrijk vertrekpunt. De omgevingsvisie van onze gemeente geeft aan wat we met elkaar belangrijk vinden als het om de fysieke leefomgeving gaat: over alles wat we buiten zien, ervaren, horen en ruiken. Dit kan over gebouwen, wegen en water gaan, maar ook over groen, bomen en monumenten. Over vergrijzing, het omgaan met het buitengebied, bereikbaarheid, en winkelaanbod. Over gezondheid, veiligheid en duurzaamheid. In de omgevingsvisie denken we vanuit de maatschappelijke opgaven. 

De onderdelen van deze leefomgeving, waar we trots op zijn, willen we graag beschermen en verbeteren. Maar we willen ook nieuwe doelen bereiken om een antwoord te geven op allerlei nieuwe opgaven die op ons af komen op het gebied van klimaat, energie, landbouw, mobiliteit etc. Deze maatschappelijke uitdagingen vertalen we in opgaven en ambities en leggen we vast in de omgevingsvisie. Zo beschrijven we waar we de komende 10 jaar mee aan de slag gaan. De Toekomstvisie is het vertrekpunt voor de omgevingsvisie. 
De omgevingsvisie is een dynamisch document. Dat wil zeggen dat we de visie in de toekomst kunnen aanpassen als er nieuwe ontwikkelingen zijn of als onderdelen niet meer actueel zijn. We beoordelen de visie regelmatig. Als het nodig is, passen we de inhoud van de visie op onderdelen aan. Dit doen we op vaste momenten (bijvoorbeeld elke 4 jaar) of op momenten dat maatschappelijke ontwikkelingen daarom vragen, bijvoorbeeld als er nieuwe doelen zijn voor duurzame energie. Het proces van het formuleren en het wijzigen van het beleid voor de fysieke leefomgeving wordt de beleidscyclus genoemd.

Initiatieven 
Een nieuw initiatief (plan of idee), dat niet past binnen de regels van de gemeente (bestemmingsplan of straks het Omgevingsplan als nieuw instrument onder de Omgevingswet), wordt getoetst aan de omgevingsvisie. Wanneer het initiatief aansluit bij de omgevingsvisie, gaan we ermee aan de slag. Aan de slag betekent niet dat de gemeente het plan gaat uitvoeren. Samen met de initiatiefnemer bespreken we wie welke rol hierin pakt. De visie zelf maakt nog geen nieuwe ontwikkelingen mogelijk. Vaak heeft u hiervoor nog een vergunning nodig. 

Eisen uit de Omgevingswet 
De omgevingsvisie is vormvrij. Dat betekent dat we als gemeente zelf keuzes kunnen maken in de vorm en de inhoud. In de Omgevingswet staat wel een aantal eisen waaraan de omgevingsvisie moet voldoen. In deze visie is hiermee rekening gehouden. 

Beleidscyclus 
In de Omgevingswet staat de beleidscyclus centraal. Deze cyclus laat de samenhang tussen de omgevingsvisie en de andere instrumenten van de Omgevingswet zien. Het beschrijft hoe de overheid handelt in de fysieke leefomgeving. De Omgevingswet kent 4 instrumenten waarmee gemeenten kunnen werken: - Omgevingsvisie: het gemeentelijk beleid; - Omgevingsprogramma: de uitwerking/ uitvoering van beleid; - Omgevingsplan: de regels voor de fysieke leefomgeving; - Omgevingsvergunningen: toestemming voor activiteiten (zoals bouwen).

1.2 Proces

Bij het opstellen van de Toekomstvisie hebben we onze inwoners gevraagd om mee te denken over de toekomst van onze gemeente. De Toekomstvisie is vertaald in deze omgevingsvisie. Bij het tot stand komen van de omgevingsvisie hebben we verder allerlei organisaties en instanties gesproken, die straks bij uitvoering en doorwerking van de visie een rol hebben. 
Door het organiseren van deze participatie-, consultatie- en afstemmingsprocessen hebben we voldaan aan de eisen die de Omgevingswet stelt ten aanzien van het betrekken van burgers, bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheden. Aanvullend geldt dat het ontwerp van deze visie ter inzage heeft gelegen en dat eenieder heeft kunnen reageren. 

Voorbereiding 
De Omgevingsvisie is op basis van een uitgebreid en zorgvuldig participatietraject tot stand gekomen. Van 18 tot 27 maart 2019 is de Week van de Visie georganiseerd. Tijdens deze week konden de bewoners van Noord-Beveland aangeven hoe zij de toekomst van Noord-Beveland in 2030 zien. Er zijn gedurende die week gesprekken gevoerd met inwoners, basisschoolleerlingen, dorpsraden, de jongerenraad, clubs en verenigingen. Daarnaast zijn er zes toekomstateliers in de verschillende kernen gehouden, waarbij er in alle kernen een hoge opkomst was en een goede sfeer. Ook konden inwoners via antwoordkaartjes en formulieren op de gemeentelijke website toekomstwensen insturen. Leerlingen van basisscholen hebben maquettes gemaakt van hoe zij willen dat Noord-Beveland er in 2030 uitziet. Deze inbreng is gebruikt voor het opstellen van de Toekomstvisie en de Omgevingsvisie voor Noord-Beveland. De Toekomstvisie is door de raad vastgesteld op 4 juli 2019. 

In de omgevingsvisie is een verdere vertaalslag gemaakt voor de onderwerpen die van toepassing zijn op de fysieke leefomgeving. Vervolgens is deze vertaald in een omgevingsvisie voor de fysieke leefomgeving. Er zijn in december 2019 en januari 2020 expertise-interviews gehouden met de Regionale Uitvoeringsdienst, de Veiligheidsregio, de Ggd, Rijkswaterstaat, het Waterschap, Cleijenborch, Rijckholt, ZLTO, de natuur- en landschapsorganisaties en de recreatiesector. In de periode 1 februari tot 8 maart 2021 zijn 59 organisaties in de gelegenheid gesteld om te reageren op de voorontwerp Omgevingsvisie Noord-Beveland. Hier hebben 26 organisaties gebruik van gemaakt.

Besluitvorming en zienswijzen 
Niet alle ambities gaan samen. We hebben hiervoor alle informatie naast elkaar gelegd en in de gemeenteraad besproken hoe we omgaan met deze botsingen in een gebied of voor een bepaalde opgave. Met het maken van keuzes heeft de gemeenteraad het beleid vastgesteld. Vanaf 14 juni tot en met 25 juli 2021 heeft de ontwerp-omgevingsvisie ter inzage gelegen. Tijdens deze terinzagelegging is een digitale informatiebijeenkomst gehouden, waarin een toelichting op de visie is gegeven, er vragen gesteld konden worden en de deelnemers zijn geattendeerd op de mogelijkheid tot het indienen van zienswijzen. Tijdens de terinzagelegging zijn 13 zienswijzen ingediend. In de zienswijzennotitie (link opnemen) zijn de zienswijzen samengevat en beantwoord. Een aantal zienswijzen heeft geleid tot aanpassingen die in de vast te stellen omgevingsvisie van 16 december 2021 zijn verwerkt (na vaststelling tekst nog aanpassen).

1.3 Hoe werkt de website?

Onze omgevingsvisie is vormgegeven op deze website. Hiermee kunnen we op een duidelijke manier laten zien wat we belangrijk vinden in onze gemeente en waar we naartoe willen. Via de kaart kunt u naar een bepaald gebied gaan, maar als u juist benieuwd bent naar thema’s of ambities kunt u ook via de trefwoorden aan de slag. De omgevingsvisie bestaat uit een aantal onderdelen, namelijk: ambities, waarden, thema’s en gebieden. Als u benieuwd bent wat er in een gebied speelt, kunt u per gebied bekijken wat het ontwikkelperspectief voor de relevante thema’s is en welke afwegings- en beoordelingskaders hier gelden. Onderstaand leggen we uit wat we met de verschillende termen bedoelen. 

• Ambities: de ambities geven aan waar we in de toekomst naartoe willen met onze gemeente, mede gelet op de opgaven die op ons af komen. Bij een nieuw initiatief zullen we bekijken of dit bijdraagt aan het behalen van onze ambities. 

• Waarden: de waarden geven aan wat de kracht en kwaliteiten zijn van Noord-Beveland. De waarden bepalen het DNA en de identiteit van de gemeente. Deze waarden willen we graag behouden of zelfs versterken met nieuwe initiatieven. Deze waarden zijn grotendeels in de Toekomstvisie benoemd en worden aangevuld met de waarden die de Omgevingswet benoemt. Denk hier bijvoorbeeld aan stilte in het buitengebied, een goede gezondheid en een veilige fysieke leefomgeving. 

• Opgaven: we leven in een dynamische tijd. Er komt een groot aantal maatschappelijke opgaven op ons af, waar we de komende jaren iets mee moeten en iets van moeten vinden. Als voorbeelden noemen we: de energietransitie, de vergrijzing, klimaatadaptatie en de landbouwtransitie en de effecten van de COVID-19-crisis. 

• Ontwikkelperspectieven: per gebied geven we aan wat de ontwikkelrichting en de mogelijkheden binnen dit gebied zijn. De gebieden zijn bepaald op basis van de kwaliteiten van de fysieke leefomgeving, de ruimtelijk-functionele structuur, de mate van dynamiek, de opgaven en de ambities uit de Toekomstvisie. 

• Thema's: in een thema wordt beschreven hoe we in onze gemeente om willen gaan met een bepaald onderwerp. Bij het thema ‘Wonen’ geven we bijvoorbeeld aan welke typen woningen we in Noord-Beveland willen bouwen de komende jaren. 

 

Met de omgevingsvisie laten we zien waar we als gemeente voor staan. De combinatie van ‘thema’s’, ‘waarden’ en ‘ambities’ wordt ook wel het toetsings- en afwegingskader genoemd voor nieuwe plannen. Past een plan binnen dit kader, dan kunt u er in beginsel vanuit gaan dat we hier als gemeente positief naar kijken. Voordat een formele aanvraag wordt ingediend hecht de gemeente er aan om alvast het gesprek met de initiatiefnemer aan de gaan. Het is dus belangrijk dat een nieuw initiatief op de juiste manier omgaat met verschillende thema’s, onze waarden behoudt of versterkt en een bijdrage levert aan het behalen van onze ambities! 

U kunt de website op verschillende manieren gebruiken. Door op de kaart een gebied aan te klikken vindt u alle informatie over het gebied. Wilt u zich juist verdiepen in een thema? Klik dan op het thema in de inhoudsopgave. Op de themapagina leest u waar we staan, welke ontwikkelingen er op ons af komen en wat we daarbij belangrijk vinden. Ook leest u in welke gebieden het thema speelt en welke andere thema’s, waarden en ambities hiermee samenhangen.

1.4 Relatie en samenhang met andere visies en beleid

Onze omgevingsvisie heeft relaties met allerlei andere visies en beleidsstukken.
De Omgevingswet gaat er vanuit dat de omgevingsvisie hét integrale visiedocument is voor de fysieke leefomgeving. De omgevingsvisie bevat tenminste de inhoud van het milieubeleidsplan, het verkeers- en vervoerplan en de structuurvisie. In de omgevingsvisie worden de hoofdopgaven en keuzes gemaakt voor het te voeren integrale beleid op het gebied van de fysieke leefomgeving.
De verhouding en samenhang tussen de omgevingsvisie en andere visies en beleidsdocumenten hebben we opgedeeld in vier categorieën:

• Gemeentelijke gebiedsgerichte visies: Dit zijn eerder vastgestelde visies of in ontwikkeling zijnde visies die gericht zijn op de ontwikkeling of uitwerking van een specifiek gebied. Denk hierbij aan de Banjaardvisie of de Visie Rondom Colijnsplaat. De essentie en het doel van deze visies zijn opgenomen in deze omgevingsvisie. De gebiedsgerichte visies “hangen” als gebiedsgerichte uitwerkingen/ programma’s onder deze omgevingsvisie.

• Gemeentelijk sectoraal beleid: De beleidscomponent van dit beleid is opgenomen in deze omgevingsvisie. De sectorale uitvoeringsprogramma’s, voor zover nog actueel, zijn als (beleidsgerichte) programma’s onder deze omgevingsvisie opgenomen. Zo wordt bijvoorbeeld het bestaande archeologiebeleid vertaald c.q. omgezet naar een programma.

• Provinciale, regionale en gemeentelijke integrale visies: De (maatschappelijke) hoofdopgaven van het provinciaal beleid (Zeeuwse omgevingsvisie) zijn in de omgevingsvisie Noord-Beveland lokaal vertaald. Dit geldt eveneens voor de Visie op de regionale opgaven van de Bevelanden. Hierin worden de bovenlokale en gezamenlijke opgaven opgepakt. De Omgevingsvisie Gemeente Noord-Bevelandvervangt de Structuurvisie Noord-Beveland van 2008.

• Bovengemeentelijke gebiedsgerichte visies: Hiermee wordt voor Noord-Beveland gedoeld op de Kustvisie en de Gebiedsvisie Veerse Meer 2020-2030. Dit is beleid dat we samen met andere gemeenten/partijen gemaakt hebben, maar dat geen regionaal beleid is maar wel het grondgebied van onze gemeente overstijgt. Deze visies worden eveneens gezien als een gebiedsgerichte uitwerking. In deze omgevingsvisie vindt beleidsmatige afstemming plaats en wordt naar deze visies verwezen als gebiedsgericht programma.

 

De navolgende figuur geeft de samenhang tussen deze omgevingsvisie en de Toekomstvisie Noord-Beveland 2030 weer. Deze figuur laat ook zien welk beleid uit deze omgevingsvisie vertaald wordt naar beleidsuitwerkingen en/of maatregelen in diverse gebiedsgerichte of beleidsgerichte programma’s. Hiermee wordt de opbouw van het toekomstige "beleidshuis" inzichtelijk gemaakt. Op deze wijze wordt een integrale beleidsbenadering en - werkwijze geborgd. Het "beleidshuis" zal de komende jaren geleidelijk worden ingericht. Deze programma’s maken de inhoud van deze omgevingsvisie concreet voor diverse gebieden in of beleidssectoren van de gemeente. In het raadsbesluit is een overzicht van beleidsdocumenten per categorie opgenomen.

1.5 De effecten van de omgevingsvisie op de fysieke leefomgeving

De ambities, zoals opgenomen in de Toekomstvisie, vormen de basis van het te voeren beleid voor de fysieke leefomgeving voor de komende jaren, zoals opgenomen in deze omgevingsvisie. Om de doorwerking van de ambities op de fysieke leefomgeving in beeld te brengen, is een leefomgevingsanalyse opgesteld. 

Doel leefomgevingsanalyse 
Het doel van de leefomgevingsanalyse is om aandachtspunten en aanbevelingen voor de vervolgprocessen (programma's, omgevingsplannen en vergunningen) mee te geven aan de gemeente. De aandachtspunten zijn daarom gericht op de ambities van de omgevingsvisie.

De analyse is onderverdeeld in verschillende thema’s voor de fysieke leefomgeving. Deze sluiten aan bij de vier waarden van de fysieke leefomgeving in Noord-Beveland. Onder deze waarden hangen verschillende thema’s, dit is weergeven in onderstaande tabel. 
De fysieke leefomgeving is een breed begrip. Voor de indeling in verschillende categorieën sluit deze leefomgevingsanalyse aan bij de vier waarden uit de omgevingsvisie: 

• 1. Gezonde en veilige leefomgeving. 

• 2. Cultuurhistorie en erfgoed. 

• 3. Groene leefomgeving. 

• 4. Een goed toegankelijk en bereikbaar eiland.

 

In de leefomgevingsanalyse is -aanvullend op de ambities- ook naar algemene kenmerken, zoals het ruimtegebruik, de bevolking en het woningaanbod gekeken.

Onder de vier waarden hangen verschillende milieuthema’s. De analyse brengt de kwaliteiten van de waarden en onderliggende (milieu)thema’s in beeld en beoordeelt wat dit betekent voor de ambities van de omgevingsvisie. Hieruit volgen aandachtspunten en aanbevelingen, voor de verdere uitwerking van de omgevingsvisie.
De bevindingen zijn opgenomen in het rapport Leefomgevingsanalyse Omgevingsvisie Noord-Beveland.

1.6 Rol van de gemeente

De rol van de gemeente verandert. Met de omgevingsvisie bekijken we per project, idee of plan welke rol we pakken. Niet voor ieder project neemt de gemeente dus de regie. Er is ook ruimte voor u om als initiatiefnemer zelf aan de slag te gaan. 

De rol van de gemeente verandert. De gemeente is meer en meer een regisseur en verbinder geworden. Er wordt aan verschillende opgaven gewerkt in verschillende netwerken en met verschillende partners. We zijn tijdens het maken van de Toekomstvisie gesprekken aangegaan met onze inwoners. Op basis daarvan is de Toekomstvisie opgesteld. In het uitvoeringsprogramma van de Toekomstvisie is tevens aangegeven welke onderdelen worden opgepakt vanuit deze omgevingsvisie. De gemeente kan de gestelde doelen niet alleen realiseren en wil in samenwerking met inwoners, ondernemers en organisaties de aanpak organiseren. Ook bij de omgevingsvisie maken we een uitvoeringsprogramma dat we toevoegen aan het uitvoeringsprogramma van de Toekomstvisie. Daarmee ontstaat een samenhangend programma met beleidsuitwerkingen en maatregelen waarmee de Toekomstvisie (de delen die relevant zijn voor de fysieke leefomgeving) en de omgevingsvisie werkelijkheid kunnen worden.

 De gemeenteraad heeft in haar raadsprogramma 2018-2022 aangegeven dat gezamenlijk optreden een basisvoorwaarde en gewenst is om de uitdagingen voor de toekomst aan te gaan. “Kijkend naar onze inwoners willen wij als lokale overheid een andere rol innemen, waarin wij de regie voeren en faciliteren en waarbij de inzet is om te komen tot een gedeelde verantwoordelijkheid voor de verdere ontwikkeling van Noord-Beveland. En daarbij gaat het om zowel de inwoners als de ondernemers en maatschappelijke organisaties. Dat vraagt ook om een andere manier van communiceren. We zijn ons ervan bewust dat een aantal speerpunten van gemeentelijk beleid slechts gerealiseerd kan worden als dat in samenwerking met andere gemeenten, maatschappelijke instellingen etc. geschiedt”. 
Deze bestuurlijke ambities sluiten aan bij de verbeterdoelen van de Omgevingswet en onze omgevingsvisie.

1.7 Van visie naar uitvoering

Voor de uitvoering van deze visie en de relatie met het geldende beleid hanteren we een indeling die is afgestemd op de doorwerking van de omgevingsvisie in programma's en omgevingsplannen. 
De Omgevingswet beoogt dat met de omgevingsvisie er één beleidsdocument bestaat waarin het beleid voor fysieke leefomgeving op hoofdlijnen en in samenhang is opgenomen. In de omgevingsvisie is dit als uitgangspunt genomen. Tegelijkertijd constateren we dat actuele opgaven telkens om nieuw beleid vragen. Tevens is er sprake van recent vastgesteld (sectoraal) beleid met daaraan gekoppelde uitvoeringsprogramma’s, die nog niet in samenhang met andere beleidsvelden zijn opgesteld. Kortom, er is een continue stroom van beleidsontwikkeling op allerlei beleidsvelden. Iets dat met de Omgevingswet ook niet zal veranderen. Vandaar dat het gehele stelsel van de Omgevingswet is gebaseerd op de zogenaamde beleidscyclus. Het bovenstaande vraagt wel om een nieuwe benadering van beleid en uitvoering, om ook in de toekomst de beleidscyclus op een goede wijze te kunnen hanteren. 

Van visie naar uitvoering 
In deze omgevingsvisie hebben we ons strategisch beleid op hoofdlijnen voor de fysieke leefomgeving tot 2030 uiteengezet. De wijze waarop we dat gaan doen (de ‘hoe'- vraag) is opgenomen in het uitvoeringsprogramma. Het uitvoeringsprogramma wordt samengevoegd met het uitvoeringsprogramma van de Toekomstvisie, zodat er 1 uitvoeringsprogramma ontstaat.
De Omgevingswet gaat er van uit dat het beleid voor de fysieke leefomgeving in één document, de omgevingsvisie, in samenhang is beschouwd en opgenomen. In de praktijk is “de winkel tijdens de verbouwing” gewoon open gebleven. Dit betekent dat er nieuw (gebiedsgericht) beleid in ontwikkeling is (bijvoorbeeld de Gebiedsvisie Veerse Meer 2020 - 2030), maar er ook al langer bestaand beleid van kracht is. Het bestaande beleid kent vaak een beleids- en uitvoeringscomponent en kan niet altijd 1- op-1 worden opgenomen in de omgevingsvisie. Het simpelweg intrekken van het bestaande beleid dat betrekking heeft op de fysieke leefomgeving zou betekenen dat er allerlei hiaten en leemtes gaan ontstaan. Dat willen we uiteraard voorkomen. Daarom gaan we bouwen aan een nieuw 'beleidshuis'. Hiermee wordt inzichtelijk op welke wijze we het bestaande beleid en de lopende trajecten gaan organiseren.

Met de vaststelling van deze omgevingsvisie is hiermee een start gemaakt. De transformatie zal de komende jaren gaandeweg gaan plaatsvinden. De reden dat we dit doen is dat we ons beleid, in de geest van de Omgevingswet, meer in samenhang willen bezien (van sectoraal naar integraal). 
Deze benadering is gebaseerd op de volgende principes:

• De omgevingsvisie is het enige en overkoepelende beleidsdocument waarin de strategische koers voor de fysieke leefomgeving is beschreven; 

• Het uitvoeringsprogramma van de omgevingsvisie wordt geïntegreerd in het bestaande uitvoeringsprogramma van de Toekomstvisie; 

• Binnen het 'beleidshuis' worden drie componenten onderscheiden: 

  • Een uitvoeringscomponent op basis van de Toekomstvisie; 

  • Een gebiedsgerichte programmacomponent; 

  • Een beleidsgerichte programmacomponent. 
    

In de onderstaande figuur is deze nieuwe benadering weergegeven.

Programma's
Met deze drie componenten worden zowel de lopende gebiedsgerichte projecten als de lopende beleidsmatige trajecten een plek gegeven in het beleidshuis. Daarnaast zijn er ook vastgestelde sectorale of thematische beleidsdocumenten (zoals het gemeentelijk klimaatbeleid), die nog steeds actueel zijn en het afwegings- en beoordelingskader voor nieuwe initiatieven vormen. Deze sectorale (beleids)documenten worden onder de vijf beleidsgerichte programma’s “gehangen”. Deze vijfdeling zorgt ervoor dat de toekomstige uitwerking ook integraal plaatsvindt. In het raadsbesluit, waarbij deze visie is vastgesteld, is aangegeven op welke wijze deze programma's zijn 'gevuld'. Bij het opstellen van het omgevingsplan wordt bepaald welke visie- en programmaonderdelen hierin worden geborgd. Het uitvoerings- en actieprogramma zal geënt zijn op de nog vast te stellen participatienota.
Samengevat betekent dit het volgende: 

• We rangschikken ons bestaande beleid onder 5 beleidsgerichte uitvoeringsprogramma’s; 

• Onder deze 5 programma’s kunnen meerdere deelprogramma’s worden opgesteld (bijvoorbeeld een Klimaat- en energieprogramma); 

• We spreken voortaan niet meer over “visies” (bijvoorbeeld “klimaatvisie”) maar over programma’s. De term visie is voorbehouden aan de omgevingsvisie. Dit om in de toekomst verwarring te voorkomen; 

• De programma’s (dit kunnen beleidsprogramma’s, uitvoeringsprogramma’s of gebiedsgerichte programma’s zijn) passen binnen het beleid van de omgevingsvisie. Is dit niet het geval, dan wordt de visie geactualiseerd of herijkt. Zo houden we ons beleid actueel en voorkomen we dat er beleidsconflicten ontstaan. 

Deze nieuwe ordening heeft uiteraard geen consequenties voor de inhoud van het beleid en/of beleidskeuzes. Dit is aan de gemeenteraad.

COVID 19
Hoewel de omgevingsvisie op de lange termijn is gericht (2030), is het niet ondenkbaar dat de gevolgen van de COVID-19-pandemie vragen om maatregelen en acties die van invloed zijn op de fysieke leefomgeving, het beleid of een ruimtebeslag tot gevolg hebben. De omgevingsvisie zou eventuele maatregelen na de coronacrisis in ieder geval niet in de weg moeten staan. Voor zover mogelijk is bij het opstellen van de visie rekening gehouden met de gevolgen van de coronacrisis. Bij de consultatie van de stakeholders is hier nadrukkelijk aandacht aan besteed.

Rol van de gemeente in het uitvoeren van de omgevingsvisie 
Bij uitvoering van de omgevingsvisie handelen we in de geest van de Omgevingswet. Hiermee zetten we onze huidige sturingsfilosofie in wezen voort. We betrekken de stakeholders, nemen de regie waar nodig en faciliteren waar dit kan, waarbij stimuleren de rode draad in ons handelen is. 

Kostenverhaal en financiële bijdrage aan de ruimtelijke ontwikkelingen 
Bij het uitvoeren van projecten van initiatiefnemers maken wij als gemeente kosten. Deze kosten betaalt de initiatiefnemer. Hiervoor leggen we in principe afspraken vast in een (anterieure) overeenkomst met deze initiatiefnemer. Lukt dit niet, dan kunnen we (nu nog) met een exploitatieplan de kosten alsnog (achteraf) verhalen. Een exploitatieplan voorziet in een publiekrechtelijke borging van het kostenverhaal. Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet vervalt het exploitatieplan. Dit publiekrechtelijke kostenverhaal wordt/is geïntegreerd in het omgevingsplan, het projectbesluit of de omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit. De term grondexploitatiekosten wordt/is vervangen door kosten die gemaakt zijn voor werken, werkzaamheden en maatregelen.

Financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkelingen: wetscontext 
Bijdragen aan ruimtelijke ontwikkelingen hebben betrekking op maatschappelijk belangrijke functies, zoals natuur, recreatie, landschap, een evenwichtige woningvoorraad en infrastructuur.
De Wet ruimtelijke ordening bood met artikel 6.24 de mogelijkheid om daarvoor anterieur een financiële bijdrage te vragen van initiatiefnemers als deze ontwikkelingen in een structuurvisie zijn opgenomen. Bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet is artikel 13.22 in de plaats van artikel 6.24 Wro getreden. De aangewezen ontwikkelingen waarover een overeenkomst kan worden gesloten staan in artikel 8.20 van het Omgevingsbesluit (Ob). 
Naast deze minnelijke variant (artikel 13.22 Ow) hebben de financiële bijdragen in de Omgevingswet ook een publiekrechtelijk afdwingbare variant (artikelen 13.23 en13.24 Ow). Voor de omgevingsvisie Noord-Beveland 2030 richten we ons op de minnelijke (vrijwillige) variant. In de onderstaande figuur is het bovenstaande gevisualiseerd.

De gevraagde financiële bijdrage kan worden ingezet voor de realisatie van maatschappelijke functies. De gemeente kan dit dus opnemen in een overeenkomst met de betreffende initiatiefnemer. Er dient wel sprake te zijn van een ruimtelijke en functionele samenhang tussen de betalende en ontvangende ontwikkeling. Deze samenhang wordt in deze paragraaf beschreven c.q. toegelicht. 

Omdat de omgevingsvisie is vastgesteld onder de Wro is het overgangsrecht zoals opgenomen in de Invoeringswet Omgevingswet ten aanzien van het kostenverhaal en financiële bijdragen van toepassing. Deze regeling heeft een eerbiedigende werking. 

Toepassing minnelijke financiële bijdrage 
In deze omgevingsvisie is beschreven welke basiswaarden de gemeente wenst te behouden, verbeteren of ontwikkelen. Daarnaast is in de visie beschreven voor welke (maatschappelijke) opgaven de gemeente staat, zoals de klimaat- woningbouw- en energietransitieopgave. Bij de beoordeling van een initiatief wordt nagegaan welke ruimtelijke impact dit heeft op de basiswaarden. De gemeente vindt het daarnaast belangrijk dat ontwikkelingen die worden toegestaan een bijdrage leveren aan de verduurzaming en de toekomstbestendigheid van Noord-Beveland. De financiële bijdrage aan ruimtelijke ontwikkeling wil de gemeente daarom onderbrengen in een fonds. In termen van betalende en ontvangende ontwikkelingen zien wij een volgende samenhang. 

Energieopwekking: 
Het plaatsen van zonnepanelen op niet primair-agrarische gronden draagt bij aan de verduurzaming van onze gemeente, maar heeft impact op het landschap. In deze omgevingsvisie zet de gemeente in op het stimuleren van zonnepanelen op daken en het verlenen van subsidie voor het isoleren van woningen, waarmee op termijn het landschap niet meer aangetast wordt. Daar waar de gemeente de plaatsing van zonnepanelen op daken/constructies boven agrarische gronden wel toestaat, wordt een bijdrage gevraagd van € 10,00 per m2 dak/constructie op welke zonnepanelen worden gelegd, welk bedrag wordt gestort in het fonds om de stimuleringsmaatregelen/subsidies op het gebied van verduurzaming/energietransitie voor particulieren mede te kunnen financieren.
Het bedrag van € 10,00 per m2 is als volgt tot stand gekomen: de prijs van bedrijfsgrond bedraagt € 100,00 per m2. Het bedrag dat in het fonds wordt gestort vertegenwoordigt 10% van de grondprijs voor bedrijfsgrond, dit in verband met het meervoudig ruimtegebruik dat als expliciete voorwaarde geldt voor de plaatsing van zonnepanelen op daken/constructies boven agrarische grond. 
In Noord-Beveland dienen richting 2050, 4.500 woningen te worden verduurzaamd. Verduurzaming kost gemiddeld € 25.000,00 per woning. Gelet hierop moet er voor een bedrag van 112,5 miljoen euro worden verduurzaamd. De gemeente wil hier een bijdrage aan leveren middels subsidies en stimuleringsmaatregelen die worden gefinancierd vanuit het fonds.

Recreatieontwikkeling en woningbouwmogelijkheden: 
Recreatieve ontwikkelingen in de vorm van functiewijzigingen naar bijvoorbeeld recreatiewoningen* dan wel uitbreiding van (recreatieve) bouwmogelijkheden leiden tot ruimteclaims die impact hebben op de kernkwaliteiten, basiswaarden en structuren van en op Noord-Beveland. Om ervoor te zorgen dat deze landschappelijke, cultuurhistorische en recreatieve kwaliteiten en structuren binnen onze gemeente behouden blijven dan wel versterkt worden (zoals fiets-wandelstructuur, landschapsontwikkeling) vragen wij in de volgende gevallen een vrijwillige bijdrage ten behoeve van het fonds: 

• Bij een functiewijziging van kampeereenheden naar recreatiewoningen en/of permanente woningen bedraagt de bijdrage € 5.000,00 per bestemde recreatie- of permanente woning; 

• Bij een bestemmingswijziging waarbij sprake is van nieuw te bestemmen recreatie- of permanente woningen bedraagt de bijdrage € 5.000,00 per bestemde recreatie- of permanente woning. Het bedrag van € 5.000,00 is gebaseerd op de Handreiking Verevening 2012-2018 van de Vereniging Zeeuwse Gemeenten (VZG).

_{* Recreatiewoning: een gebouwd recreatief nachtverblijf met een vloeroppervlak (begane grond) van meer dan 70 vierkante meter en/of een nokhoogte hoger dan 5,5 meter.}

2.1 Kernambitie

De kernambitie is dat Noord-Beveland in 2030 bruist en leeft dankzij de divers samengestelde bevolking, de innovatieve en ondernemende inwoners en ondernemers en het toerisme, en dat tegelijkertijd de rust, de natuur en het weidse landschap behouden worden. Noord-Beveland staat daarmee richting 2030 voor de opgave om de balans te behouden tussen rust en ruimte en bedrijvigheid en toerisme. Deze kernambitie is vertaald naar vier ambities (opgaven).

2.2 Vitale kernen in een vitale gemeente

Noord-Beveland investeert in een goede leefomgeving. Noord-Beveland gaat verpaupering van de woningen in de kernen tegen en zoekt naar een passende oplossing voor vrijkomende gebouwen in het buitengebied. In de hechte gemeenschap op Noord-Beveland wordt iedereen betrokken. In alle kernen is ruimte voor activiteiten, gericht op elkaar ontmoeten. Verenigingen en bewonersinitiatieven gericht op kleinschalige en persoonlijke woon- en zorgvormen worden door de gemeente ondersteund.

2.3 Bruisende en bedrijvige gemeente

Noord-Beveland is een bruisende en bedrijvige gemeente. De agrarische sector en de toeristische sector zijn belangrijke pijlers voor de economie op Noord-Beveland. Daarnaast stimuleert Noord-Beveland initiatief en innovatie in diverse sectoren, zoals zorg, aquacultuur en detailhandel. Om een florerende economie te behouden is het van belang om innovatie en vernieuwing te stimuleren, passend bij het DNA van Noord-Beveland. De sectoren recreatie & toerisme, landbouw en aquacultuur moeten kunnen groeien naar behoefte en passendheid. Er worden verbindingen gelegd tussen sectoren zoals gezondheid, recreatie & toerisme en landbouw waarbij ondernemers, gasten en inwoners baat hebben. De agrarische sector is innovatief, hierbij speelt Proefboerderij Rusthoeve een belangrijke rol. Initiatieven voor het invullen voor leegstaande (agrarische) gebouwen worden zoveel mogelijk ondersteund.

2.4 Open en klimaatneutraal eiland

Noord-Beveland wordt een klimaatneutraal en klimaatbestendig eiland. De overstap naar duurzame energie gaat niet ten koste van het landschap. Noord-Beveland koestert haar open landschap, water en erfgoed.

2.5 Regie over eigen eiland

Het bestuur op Noord-Beveland is bereikbaar en toegankelijk. De gemeente werkt intensief samen met buurgemeenten en betrekt burgers zoveel mogelijk bij besluitvorming. Deze ambitie uit de Toekomstvisie geeft in grote lijnen aan op welke wijze het bestuur haar rol ziet. In de omgevingsvisie wordt deze ambitie vertaald in gebiedsgerichte kaders. Die kaders beschrijven wat er, gelet op de waarden en ambities, mogelijk is op een specifieke plek in de gemeente. Naarmate de waarden en/of ambities toenemen in belang worden de kaders, en daarmee de sturing, sterker.

3.1 Inleiding

Onder de waarden van onze gemeente verstaan we de huidige kwaliteiten van onze fysieke leefomgeving. Sommige waarden hebben betrekking op de identiteit van het gebied en zijn in het verleden ontstaan. Bij nieuwe initiatieven wordt rekening gehouden met de waarden. Ze blijven behouden of worden het liefst zelfs versterkt. Deze beschrijving van de kwaliteiten leidt tot de vijf kernkwaliteiten van Noord-Beveland en vier kernwaarden.

Voorzorgsbeginselen 
In de Omgevingswet zijn vier beginselen opgenomen, waarmee in de omgevingsvisie rekening gehouden moet worden, namelijk:

• het voorzorgsbeginsel;

• het beginsel van preventief handelen;

• het beginsel dat milieubelastingen bij voorrang aan de bron bestreden moeten worden;

• het beginsel dat de vervuiler betaalt.

Deze beginselen beschermen de fysieke leefomgeving tegen onevenredig nadelige gevolgen van activiteiten en komen uit het milieurecht zoals dat voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet geldt. We gebruiken deze beginselen om te bepalen welke regels we (in het omgevingsplan) aan activiteiten gaan stellen. De doorvertaling van de beginselen vindt dus plaats bij de uitwerking en vertaling van het omgevingsvisiebeleid in een omgevingsplan.

Kernwaarden 
Onder de waarden van onze gemeente verstaan we de kwaliteiten van de fysieke leefomgeving in een gebied. Sommige waarden hebben betrekking op de identiteit van het gebied en zijn in het verleden ontstaan. Hierbij kan in de kernen gedacht worden aan monumentale gebouwen en het stratenpatroon. In het buitengebied zijn de waarden terug te vinden in de eigenschappen van het landschap. Bij nieuwe initiatieven wordt rekening gehouden met de waarden. Ze blijven behouden of worden het liefst zelfs versterkt.
In de Omgevingswet worden tien onderdelen van de fysieke leefomgeving opgesomd waaraan de omgevingsvisie in ieder geval aandacht moet besteden. We hebben hier nog aspecten aan toegevoegd die sterk van invloed zijn op de (toekomstige) kwaliteit van de leefomgeving. Voor de beschrijving van de kwaliteit van de leefomgeving op Noord-Beveland gebruiken we de volgende indeling:

Basiskwaliteiten 
De basiskwaliteiten omschrijven we in deze omgevingsvisie per gebied. Hieronder geven we een overzicht van de basiswaarden binnen de fysieke leefomgeving en de wijze waarop we hiermee willen omgaan (strategie).

 

3.2 Vijf kernkwaliteiten

In de Toekomstvisie zijn vijf kernkwaliteiten van Noord-Beveland benoemd: 

• Kernkwaliteit 1: Centraal eiland in de Delta. 

• Kernkwaliteit 2: Open landschap en natuur. 

• Kernkwaliteit 3: Bedrijvigheid in agrarische sector. 

• Kernkwaliteit 4: Bruisend toerisme. 

• Kernkwaliteit 5: Saamhorigheid in de kernen.

 

Deze kwaliteiten vormen de kern van wat Noord-Beveland onderscheidt en bijzonder maakt. Deze vijf kernkwaliteiten gelden in deze omgevingsvisie als vertrekpunt en uitgangspunt voor het beleid voor de (fysieke) leefomgeving. Daarbij zijn zij ook gebruikt om tot een gebiedsindeling te komen. Binnen deze gebieden worden doelen en opgaven verder uitgewerkt en wordt aangeven wat de kaders zijn voor ontwikkelingen en initiatieven.

Kernkwaliteit 1: Centraal eiland in de Delta 
Noord-Beveland is een voormalig eiland, centraal gelegen in de Zeeuwse Delta. Het wordt omringd door drie wateren: in het noordwesten de Noordzee, in het noorden en oosten het Nationaal Park Oosterschelde en in het zuiden het Veerse Meer. Dit geeft de gemeente duidelijke grenzen en zorgt voor een sterke identiteit. Inwoners delen een eilandgevoel. 
Door de centrale ligging was Noord-Beveland in het verleden een knooppunt in het handelsnetwerk. In de Romeinse tijd ontstond een bloeiende haven en handelsnederzetting ter hoogte van het huidige Colijnsplaat. Reders, schippers en handelaren plaatsten ter bevordering van een behouden vaart een altaar in de tempel ter ere van de inheemse godin Nehalennia. In Colijnsplaat staat een gereconstrueerde Romeinse tempel die aan haar is gewijd. 
Tot 1960 was Noord-Beveland alleen per boot bereikbaar. Daarna is Noord-Beveland ontsloten door de aanleg van de Zandkreekdam, de Veerse Gatdam, de Zeelandbrug en de Oosterscheldekering. Deze vier waterstaatswerken maken deel uit van de wereldberoemde Deltawerken. Er zijn nu goede verbindingen. Vlissingen, Middelburg en Goes zijn binnen een half uur te bereiken en Rotterdam en Antwerpen binnen een uur. De doorstroming en bereikbaarheid van de ontsluitingswegen, met name naar Goes, zijn aandachtspunten.

Kernkwaliteit 2: Open landschap en natuur 
Dat Noord-Beveland een eiland is, komt ook tot uiting in het landschap. Het eiland kent een geschiedenis van bedijken, overstromen en opnieuw bedijken. Door de grote stormvloeden in 1530 (Sint Felix quaede Saturdach) en 1532 (Allerheiligenvloed) raakte het hele eiland overstroomd. Het land heeft bijna 70 jaar lang grotendeels onder water gelegen, waarna het langzaam weer is ingepolderd. De laatste polders zijn in de eerste helft van de 19e eeuw tot stand gekomen. De nieuwe polders kregen een grootschalige en zakelijke inrichting, waarvan de Oud-Noord-Bevelandpolder het beste voorbeeld is. 
Het landschappelijke beeld van Noord-Beveland kan vooral worden gekenmerkt als een grootschalig weids zeekleilandschap. De eindeloze vergezichten over het agrarische land en het water geven Noord-Beveland karakter. Het open landschap, afgewisseld met boomdijken, geeft een gevoel van ruimte, overzichtelijkheid en veiligheid. Noord-Bevelanders en toeristen genieten van het landschap en de rust en ruimte.
Het landschap verandert met de seizoenen. In de zomer bloeien de akkerranden, in de winter ogen de polders nog weidser. Stoere boerderijen en kleine linten bebouwing liggen verspreid over de polders. Dijkbeplanting, kleinschalige boomgaarden en bossen, zoals de Goudplaat, de Schotsman en het Bokkegat, doorbreken de weidsheid. 
Aan de noordrand van Noord-Beveland is een aaneengesloten reeks inlagen en karrevelden te vinden. De inlagen, op Noord-Beveland ook wel kupen genoemd, zijn kleine gebiedjes tussen twee dijken in. Hier varieert het huidige landschapsbeeld van moerassig grasland of rietveld tot open water. Veel (water)vogels vinden hier hun rust en voedsel. De noordelijke dijken liggen aan de Oosterschelde, het grootste en natste Nationaal Park van Nederland. De Oosterschelde was van oorsprong een riviermonding en is door de aanleg van de Deltawerken in 1986 veranderd in een half-afgesloten zeearm. De Oosterschelde is naast een beschermd natuurgebied ook economisch van belang door de mossel- en oestervisserij, beroepsvaart en recreatieondernemers. 
Aan de zijde van het Veerse Meer wisselen recreatieve clusters en natuurgebieden, zoals de Schotsman en Goudplaat, elkaar af.

Kernkwaliteit 3: Bedrijvigheid in agrarische sector 
Noord-Beveland is een ondernemende gemeente. De bedrijvigheid op Noord-Beveland is grotendeels verdeeld over twee belangrijke economische pijlers: de agrarische sector en de toeristische sector. Het midden-en kleinbedrijf maakt hier het overgrote deel van uit, maar Noord-Beveland kent ook een aantal grote bedrijven.
De agrarische sector is een van de belangrijkste pijlers van de economie van Noord-Beveland. Noord-Beveland is van oorsprong agrarisch gebied. Het grootste deel van het eiland bestaat dan ook uit agrarisch land. Agrariërs richten zich met name op de teelt van aardappels, tarwe, uien en suikerbieten en zijn de stoffeerders van het (open) landschap. Ook zijn fruitteeltbedrijven en melkveehouderijen aanwezig. Het Agrarische Innovatie- en Kenniscentrum Rusthoeve speelt een belangrijke rol bij het stimuleren van innovatie in de agrarische sector. Nieuwe bedrijven houden zich bezig met aquacultuur, waarin Noord-Beveland zich koploper mag noemen. Aquacultuur is afhankelijk van zout water van hoge kwaliteit, dat is in de Oosterschelde en specifiek in het deel van de Oosterschelde rondom Colijnsplaat in grote mate beschikbaar. Beleidsmatig is daarom tussen Colijnsplaat en Kats een gebied voorzien waar de aquacultuur zich verder kan ontwikkelen. Door de vorming van een cluster kunnen bedrijven op het gebied van aquacultuur elkaar versterken. Tevens wordt voorzien in gemeenschappelijke (facilitaire) voorzieningen. Hiermee wordt deze pionierende sector versterkt en behoudt Noord-Beveland zijn rol als koploper in aquacultuur. Aquacultuur kan mooie combinaties opleveren met de visserij, die in Colijnsplaat vanaf 1961 een plek heeft gekregen, nadat de Veerse Gatdam Arnemuiden afsloot van de Noordzee.

Kernkwaliteit 4: Bruisend toerisme 
De toeristische sector is de tweede pijler waar de economie van Noord-Beveland op steunt. Noord-Beveland beschikt over 50 kilometer kustlijn, recreatiestranden en jachthavens. Dit maakt Noord-Beveland tot een geliefde recreatieve bestemming.
Toerisme en recreatie is een belangrijke economische drager. De kust biedt veel mogelijkheden op het gebied van waterrecreatie voor inwoner en toerist. De stranden en jachthavens behoren tot de top van Nederland en worden jaarlijks beloond met een Blauwe Vlag. De verblijfsrecreatie vindt hoofdzakelijk plaats in de zone langs het Veerse Meer, de Noordzee en een gedeelte van de Oosterscheldekust. Daarmee speelt het gebied in op haar primaire aantrekkingskracht: het water. Ook het agrarisch open landschap lokt veel mensen naar Noord-Beveland, juist de combinatie van dit landschap met de watergerelateerde recreatie maakt het eiland aantrekkelijk. Ook de vele watersportmogelijkheden zijn belangrijke aanjagers van het toerisme. In de zomer verblijft ten opzichte van het aantal vaste inwoners een veelvoud van mensen op het eiland. Ruimte, rust en openheid nodigen toeristen uit om van de natuur te genieten op de stranden of wandel- en fietspaden. De verblijfsrecreatie kent een diverse samenstelling. De zes grote campings bedienen elk een eigen markt. Dankzij de vele toeristen is het voorzieningenniveau op Noord-Beveland hoog.

Kernkwaliteit 5: Saamhorigheid in de kernen 
De inwoners voelen zich verbonden met het eiland. Als eilandbewoners zijn de Noord-Bevelanders van oudsher op zichzelf aangewezen. De strijd tegen het water heeft het eiland en de oorspronkelijke bewoners gevormd. Hierdoor laten Noord-Bevelanders zich niet snel uit het veld slaan en zijn ze ondernemend. Noord-Beveland kent zes woonkernen en een aantal buurtschappen. Elke kern heeft door haar ligging en functie een eigen identiteit en kwaliteiten. Noord-Beveland kent een actief en divers verenigingsleven. Hier nemen Noord-Bevelanders, maar ook mensen van buiten het eiland, op een betrokken manier deel aan de Noord-Bevelandse samenleving. Muziekverenigingen, sportclubs, initiatieven op het gebied van cultuur en andere sociale verenigingen brengen inwoners op Noord-Beveland samen. Er zijn kwalitatief goede sportvoorzieningen. Er zijn vier betrokken basisscholen. Ook voor de jeugd wordt veel georganiseerd. Stichting Ouderenzorg Noord-Beveland levert op innovatieve wijze kwalitatief goede zorg op het eiland. Daarnaast voorziet het zorgconcept “Landgoed Rijckholt” bij Geersdijk in een toenemende zorgvraag.

3.3 Vier kernwaarden

4.1 Inleiding

Onder thema's beschrijven we hoe we in onze gemeente om willen gaan met de verschillende aspecten van de fysieke leefomgeving. Bij ieder thema, zoals wonen, landbouw en bedrijvigheid omschrijven we wat we eronder verstaan, welke ontwikkelingen hierin spelen en hoe we hiermee om (willen) gaan. Dit kan bestaand beleid zijn, wanneer dit nog actueel is voor het thema. Maar het kan ook juist vragen om nieuwe doelen, die we in deze omgevingsvisie vastleggen. De thema’s hebben we gekoppeld aan de gebieden waar zij gelden. Voor Noord-Beveland zijn de volgende thema's van belang: 

• Wonen

• Landbouw 

• (Verblijfs)recreatie 

• Gezondheid en zorg 

• Bedrijvigheid 

• Natuur, landschap en cultuurhistorie 

• Energie en klimaat 

• Mobiliteit en bereikbaarheid

4.2 Wonen

Het woonbeleid voor de gemeente Noord-Beveland is verwoord in de gezamenlijke Woonvisie 2019-2023 van regio De Bevelanden. De Woonvisie van regio De Bevelanden is een parapluvisie voor verdere uitwerking in lokaal beleid. Met deze visie wil de regio inzicht geven in de gezamenlijke missie en ambities op het gebied van wonen. Aan de hand daarvan én de regionale afspraken uit de Agenda Wonen biedt de visie een helder kader voor politiek, dorpsraden, corporaties, zorgpartijen, marktpartijen en inwoners. Voor Noord-Beveland is in deze agenda voorzien in de ontwikkeling van 288 woningen tot 2025.

Trends & ontwikkelingen 
Ontwikkelingen die van invloed zijn op de Bevelandse woningmarkt worden hieronder kort toegelicht.

Groei 
Voor de komende jaren voorzien we een groei van het aantal huishoudens. Het passend faciliteren van deze groei vormt de komende jaren één van de belangrijkste uitdagingen voor de regio. Regio de Bevelanden staat echter ook voor een sociaalgeografische kanteling. De huishoudensgroei vlakt gaandeweg af, met een verwacht omslagpunt rond 2035. Er komen tevens steeds meer eenpersoonshuishoudens, ouderen en arbeidsmigranten. Dit vraagt nieuwe, tijdelijke, flexibele en betaalbare woonconcepten. 

Demografische veranderingen 
Net als veel andere regio's heeft regio De Bevelanden te maken met een bevolking die steeds ouder wordt en jongeren die wegtrekken (vergrijzing). Deze veranderingen in de opbouw van de bevolking hebben gevolgen voor het aanbod van woningen en wat we ervan verwachten.

Vergrijzing en ontgroening 
Een deel van de kernen op de Bevelanden heeft te maken met een sterker dan gemiddelde vergrijzing en ontgroening en met een dalende huishoudensomvang. Dit brengt met zich mee dat het draagvlak van voorzieningen in kleine kernen afneemt en deze kernen zich overwegend als woonkernen ontwikkelen. Voor oudere huishoudens kan deze ontwikkeling ongewenst zijn in relatie tot de toegankelijkheid van voorzieningen en daarmee de leefbaarheid van deze kernen beperken.

Hervorming huur- en koopsector 
Met de nieuwe Woningwet zijn de spelregels tussen gemeenten en corporaties veranderd en moeten corporaties zich sec op de kerntaak richten; het huisvesten van de sociale doelgroep. Corporaties zijn gebonden aan nieuwe, strengere toewijzingsregels. Tegelijkertijd heeft het Rijk de hypothecaire eisen flink aangescherpt. De komende jaren zet dit verder door. Meer dan voorheen kiezen starters op de arbeids- en woningmarkt en zzp-ers daarom voor een (vrijesector)huurwoning.

Langer zelfstandig wonen 
De extramuralisering van de zorg, de ontkoppeling van wonen en zorg en de groei van het aantal senioren resulteert in een extra behoefte aan (semi)zelfstandige (huur)woningen met zorg en diensten binnen handbereik als alternatief voor intramurale zorg. 
Er wordt in Nederland een steeds groter beroep gedaan op de zelfredzaamheid van mensen, ook van diegenen die met beperkingen te maken hebben of krijgen. Om zelfstandig wonen mogelijk te maken, moet wel aan een aantal randvoorwaarden worden voldaan. Zo moet de benodigde ondersteuning geboden worden en moet de woonomgeving geschikt zijn (veiligheid, voorzieningen en dergelijke). Ook worden er extra eisen gesteld aan de woningen.

Verduurzamingsopgave 
Er is een energietransitie gaande van fossiele brandstoffen en grondstoffen naar een meer hernieuwbare energiehuishouding. In het Zeeuws Energieakkoord (februari 2017) is afgesproken om de particuliere woningvoorraad te verduurzamen en uiterlijk in 2045 energieneutraal te maken. De reductiedoelstellingen voor het totale netto energieverbruik van de particuliere woningvoorraad zijn: 

Er is inmiddels Zeeuws breed een Regionale Energie Strategie (RES) gereed. Als onderdeel van deze RES wordt verkend hoe samen met partners het verduurzamen van bedrijventerreinen, recreatief vastgoed, huurwoningen en maatschappelijk vastgoed kan worden gestimuleerd. Sinds 1 juli 2018 moeten alle nieuwbouwwoningen in Nederland aardgasvrij zijn: er is een verbod op de aansluiting op aardgas. Ook de bestaande bouw staat voor een verduurzamingsopgave.

Arbeidsmigranten 
De laatste jaren is een gestage groei te zien in de behoefte aan arbeidsmigranten in Zeeland en ook in de Bevelanden is deze trend merkbaar. Ook op Noord-Beveland groeit het aantal arbeidsmigranten. In de horeca, de recreatie en door de toename van de verwerking van onder meer agrarische producten neemt de vraag naar lager geschoolde krachten de laatste jaren sterk toe. Tegelijkertijd neemt het aanbod van Zeeuwse arbeidskrachten af. Ook neemt de groei van de vraag naar specifiek hoogopgeleide mensen toe, met name in de zorg, voor de windenergieprojecten en technisch personeel.

Trek stad naar platteland 
Als gevolg van de algehele druk op de woningmarkt, de voortdurende prijsstijgingen alsmede de effecten van de COVID-19- pandemie (meer thuiswerken), neemt de druk op de woningmarkt in geheel Zeeland merkbaar toe. Ook binnen onze gemeente merkt men deze druk. Willen we hiervan profiteren, dan zullen we extra inspanningen moeten doen om meer woningen en een gevarieerde woonmilieu te (laten) realiseren.

Hoe zien we de toekomst van wonen? 
Net als veel andere gemeenten hebben we te maken met een bevolking die steeds ouder wordt en jongeren die wegtrekken uit de gemeente (vergrijzing en ontgroening). Deze veranderingen in de opbouw van de bevolking hebben gevolgen voor het aanbod van woningen en wat we ervan verwachten. De zogenaamde demografische druk wordt daarmee steeds groter. De demografische druk is de verhouding tussen het niet-werkende deel van de bevolking (jongeren tot 20 jaar en ouderen van 65 jaar en ouder) en het productieve deel van de bevolking (20 tot 65 jaar). De demografische druk in onze gemeente was in 2018 80,8% tegenover het landelijk gemiddelde van 69,6%. De demografische druk kan onderverdeeld worden in groene en grijze druk. Grijze druk is de verhouding tussen het aantal ouderen van boven de 65 jaar en de productieve leeftijdsgroep. Groene druk is de verhouding tussen de jongeren tot 20 jaar en de productieve leeftijdsgroep. 
De grijze druk ligt in onze gemeente een stuk hoger dan het landelijk gemiddelde. Dit betekent dat er sprake is van vergrijzing. De groene druk ligt lager dan het landelijk gemiddelde, dit betekent dat er relatief weinig jongeren binnen onze gemeente zijn. Daarnaast komen er steeds meer eenpersoonshuishoudens, ouderen en arbeidsmigranten. Dit vraagt nieuwe, tijdelijke, flexibele en betaalbare woonconcepten. 
Als gevolg van de COVID-19-pandemie zien we daarnaast bewegingen ontstaan van stad naar platteland. Het is niet ondenkbaar dat dit zich verder doorzet en op termijn van invloed is op onze bevolkingssamenstelling.

Wat zijn de opgaven? 
De demografische veranderingen leiden tot een aantal opgaven die te maken hebben met wonen, werken, zorg en voorzieningen: 

• een woningvoorraad die aansluit op een afnemende huishoudensgrootte en een groter wordend aandeel ouderen; 

• een goede bereikbaarheid van de voorzieningen; 

• het ontwikkelen van nieuwe woon- en zorgconcepten; 

• een goede en toegankelijke (inrichting van de) openbare ruimte; 

• het optimaal inzetten op goede en snelle verbindingen tussen de kernen en met Goes; 

• het faciliteren van voorzieningen en woningen voor arbeidsmigranten om te kunnen voorzien in de arbeidsbehoefte in de zorg, landbouw en recreatie.

 

Regionale ambities
In de regionale woonvisie worden vijf ambities voor het woonbeleid geformuleerd: 

1. De Bevelanden zet in op een duurzame en toekomstbestendige woningvoorraad. 
De Bevelanden heeft forse ambities op het gebied van duurzaamheid. In de woningvoorraad kan nog veel energie bespaard worden. Door het uitvoeren van energetische maatregelen in bestaande woningen, door het nemen van extra energiebesparende maatregelen in nieuwbouw en door bewustwording en gedragsverandering. Hiervoor zijn zowel particuliere investeringen als investeringen van woningcorporaties en inzet van het bedrijfsleven nodig.

2. De Bevelanden voor iedereen. 
De regio De Bevelanden wil een complete regio zijn, met een passend woningaanbod voor jong en oud, rijk en arm, kleine en grote huishoudens, met en zonder ondersteuning, permanent en tijdelijk. Dit is niet alleen vanuit sociaal oogpunt belangrijk, maar ook vanuit het perspectief van economische diversiteit. Een evenwichtige en diverse bevolkingsopbouw en beroepsbevolking is een belangrijke vestigingsvoorwaarde voor bedrijven.

3. De Bevelanden zet alleen in op nieuwbouw als die echt iets toevoegt. 
De Bevelanden streeft naar evenwicht in vraag en aanbod op de woningmarkt. De verwachte huishoudensgroei is de belangrijkste onderlegger voor het regionale woningbouwprogramma. Tot 2035 wordt groei van het aantal huishoudens verwacht. Het realiseren van het bouwprogramma, met behoud van bestaande kwaliteiten en de regionale identiteit, is een belangrijke regionale opgave voor de komende periode. 

4. De Bevelanden benut het bestaande. 
De Bevelanden streeft naar een toekomstbestendige woningvoorraad. Dit betekent continue investeren in onderhoud, aanpasbaarheid en verduurzaming van de bestaande woningvoorraad. Naast de focus op vastgoed zal er ook aandacht moeten zijn voor de aanpak van sociale problematiek en de kwaliteit van de openbare ruimte. Steeds vaker wordt vernieuwing geïnitieerd door burgers. De regio wil deze nieuwe vorm van burgerparticipatie bij vernieuwing van wijken en buurten stimuleren, onder andere door het gezamenlijk opbouwen van kennis en het delen van goede voorbeelden. 

5. De Bevelanden zorgt. 
Regio De Bevelanden wil een zorgzame regio zijn, waar vraag en aanbod naar wonen met zorg in balans zijn, ook voor de meest kwetsbare groepen. Hiervoor is samenwerking tussen alle betrokken partijen en een goede koppeling tussen sociaal en fysiek domein een voorwaarde. Ook wil de regio meer dynamiek op de woningmarkt creëren door senioren met een (latente) verhuiswens te coachen en senioren meer bewust te maken van de toekomstmogelijkheden in hun huidige woonsituatie. Tot slot ziet de regio kansen voor innovatieve vormen van wonen met zorg die de diversiteit aan woonmilieus voor regionale woningmarkt als geheel zullen vergroten.

Specifiek gemeentelijk beleid 

Verhuur permanente woningen 
We zetten ten aanzien van de verhuur van permanente woningen ons bestaande beleid voort. In de meeste bestemmingsplannen voor de bebouwde kommen van de kernen is een goede regeling voor B&B en kamerverhuur opgenomen. In de bestemmingsplannen waar dat nog niet is gebeurt zal dit nog gedaan worden. In de Huisvestingsverordening is een verbod voor recreatieve verhuur opgenomen. Een B&B is dus toegestaan, maar recreatieve verhuur van de hele woning niet. In de bungalowparken en recreatieparken is het voeren van B&B niet toegestaan. De infrastructuur is er namelijk niet op ingericht en een verdichting van het aantal toeristen is niet wenselijk. We vinden het niet wenselijk dat de kwaliteit van de parken er op achteruit gaat door verdichting van het aantal overnachtingsmogelijkheden en verrommeling van de percelen. Het bieden van logies met ontbijt in een bijgebouw in de kernen kan tot overlastsituaties leiden. Gelet op de planologische ruime mogelijkheden om dit logies binnen de woning te bieden, is het ook niet wenselijk dit uit te breiden. In het buitengebied is het toegestaan om, met vergunning, logies met ontbijt te bieden in een bijgebouw.

Deeltijd wonen 
Het beleid van de gemeente met betrekking tot het deeltijd wonen blijft gehandhaafd. Dit betekent dat binnen alle kernen er niet deeltijd gewoond mag worden, dit om de leefbaarheid van de kernen in stand te houden. Een uitzondering hierop zijn de reeds vergunde gevallen. 

Permanente bewoning recreatieparken 
Voor permanente bewoning van recreatieparken wordt op dit moment beleid ontwikkeld. Aandachtspunten hierbij zijn: 

• het woningcontingent; 

• de bouwkundige staat van de recreatiewoningen;

• de geschiktheid hiervan voor permanente bewoning; 

• het prijsopdrijvende effect; en 

• de toekomst van het toeristische product. 

Dit beleid zal in een programma nader wordt uitgewerkt, zodat een zorgvuldig afzonderlijk traject kan worden doorlopen.

Kaders voor ontwikkeling 
De vijf regionale woonambities zijn leidend voor het verder uitwerken van het gemeentelijk woonbeleid en het woningbouwprogramma. Bij nieuwe initiatieven op het gebied van wonen gelden de volgende kaders: 

• De ontwikkeling /het initiatief dient bij voorkeur energieneutraal te zijn, maar minimaal passend te zijn in het gemeentelijke klimaatbeleid; 

• Bij nieuwbouw geeft de initiatiefnemer aan welke klimaatadaptieve mogelijkheden zijn onderzocht en worden toegepast, rekening houdend met de directe woonomgeving. Hierbij worden de initiatieven beoordeeld aan de hand van de gemeentelijke Handreiking kernen en ruimtelijke kwaliteit die voor de betreffende kern geldt; 

• Nieuwe initiatieven worden beoordeeld aan de hand van de vijf ambities zoals opgenomen in de regionale woonvisie van De Bevelanden;

• Bij gebiedsontwikkeling van meer dan 10 woningen wordt voorzien in een gedifferentieerd aanbod in prijsklassen en koop-huur; 

• Bij gebiedsontwikkeling van meer dan 10 woningen worden de bouw- en inrichtingsplannen beoordeeld op de toegankelijkheid van de openbare ruimte, het voldoende aanwezig zijn van ontmoetingsplaatsen, en de principes en gebruik van circulaire materialen. Dit gebeurt aan de hand van de gemeentelijke Handreiking kernen en ruimtelijke kwaliteit die voor de betreffende kern geldt; 

• Bij elk initiatief c.q. plan wordt beoordeeld hoe dit zich verhoudt tot de basiskwaliteiten, zoals benoemd onder Waarden. 

• We stimuleren initiatieven die een bijdrage leveren aan de strategie “versterken” en zo mogelijk aan de strategie “verbeteren”. 

• Een initiatief moet een aantoonbare toegevoegde maatschappelijke waarde hebben. Hierbij wordt gedacht aan een investering in de openbare ruimte, mobiliteit en infrastructuur, klimaatadaptatiemaatregelen, natuurinclusief bouwen, cultuurhistorie, fiets- of voetgangersverbindingen en/of parkeergelegenheid op de planlocatie en/of in de directe omgeving van de planlocatie. 

• Terughoudend wordt omgegaan met hoogteaccenten. Een bouwhoogte van maximaal 5 bouwlagen en maximaal 18 meter (nok)hoogte op locaties die zich lenen voor appartementsgebouwen, wordt passend geacht bij de identiteit en omgeving van Noord-Beveland. Deze hoogteaccenten zijn mogelijk in de kernen, gelegen aan het water. Bij locatieontwikkeling is een stedenbouwkundige uitwerking vereist met aandacht voor passendheid bij de identiteit en omgeving van Noord-Beveland. Bij hoogteaccenten van meer dan 12 meter is tevens instemming van de gemeenteraad vereist.

Link met: Gezondheid en zorg, Energie en klimaat

4.3 Landbouw

Het beleid is er op gericht om de ontwikkelingsmogelijkheden voor de landbouw op een goede wijze te borgen. Dit geldt voor alle deelgebieden. 
Behoud van openheid van het landschap en de verkavelingsstructuren zijn hierbij belangrijke uitgangspunten. Bouwblokken mogen vergroot worden mits voldaan wordt aan de eisen die opgenomen zijn in het bestemmingsplan. In hoofdzaak komen deze eisen neer op een goede landschappelijke inpassing van bouwblokken en het houden van afstanden tot kernen, verblijfsrecreatieterreinen en natuurgebieden. Nieuwvestiging van intensieve veehouderijbedrijven wordt niet toegestaan. Dit geldt ook voor intensieve aquacultuur buiten de oostelijke zone. 

Trends & ontwikkelingen
Noord-Beveland heeft voornamelijk akkerbouwbedrijven, maar ook een aantal fruitteeltbedrijven en melkveehouderijen. In de afgelopen decennia heeft hierin al een schaalvergroting plaatsgevonden die zich de komende jaren zal voortzetten. Er zullen bedrijven stoppen, omdat ze de nodige ontwikkeling niet door kunnen maken of omdat er geen opvolging is. Dit betekent dat we in het buitengebied steeds grotere agrarische bedrijven zien en de kleinere bedrijven verdwijnen. Dit zorgt ook voor lege gebouwen, waar een andere invulling voor nodig is. Deze trend is niet alleen van toepassing op onze gemeente, maar is een landelijke trend. Tegelijkertijd zien we dat de consumenten en afnemers meer kwaliteit vragen met aandacht voor milieu en dierenwelzijn en meer duurzaamheid. Net als in andere sectoren zien we in de agrarische sector een beweging naar meer digitalisering en duurzamere vormen van productie. De agrarische sector kan hierdoor minder arbeidsintensief worden. Dit geldt niet voor alle onderdelen binnen de sector, waardoor de komende jaren nog steeds een beroep gedaan moet worden op arbeidsmigranten, die een huisvestingsopgave met zich meebrengen. Verduurzaming in de agrarische sector leidt tot allerlei innovaties waarbij het Agrarisch Innovatie- en Kenniscentrum Rusthoeve een belangrijke rol speelt. Het behouden en versterken van het maatschappelijk draagvlak van de agrarische sector is een landelijke uitdaging die het nodig kan maken dat agrarische bedrijven meer aandacht gaan besteden aan innovaties.

Hoe zien we de toekomst van de landbouw?
Met betrekking tot vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen wordt voorgestaan om bij voorbaat geen functies uit te sluiten, maar vanuit het behoud en versterken van de basiskwaliteiten naar mogelijkheden te zoeken. Hiermee wordt ruimte gegeven aan een innovatieve invulling van vrijkomende agrarische bebouwing. Met deze werkwijze heeft de gemeente goede ervaringen opgedaan. Deze werkwijze wordt daarom voortgezet bij de uitwerking/toepassing van de omgevingsvisie. Ook initiatieven die bijdragen aan de klimaat- en energieopgave worden in principe positief ontvangen (denk hierbij aan het inrichten van vrijkomende agrarische bedrijven en het gebruik van bouwblokken voor energieopwekking (zonne-energie) door bijvoorbeeld een energiecoöperatie). Daarnaast is de plaatsing van windmolens met een tiphoogte van 21 meter mogelijk binnen het bouwblok. Op grond van het bestemmingsplan ‘Landelijk gebied 2013’ mogen nu binnen het bouwblok windturbines met een tiphoogte van 20 meter gerealiseerd worden. Gelet op de nieuw toegestane tiphoogte van 21 meter mogen deze bestaande windturbines verhoogd worden naar 21 meter. Het genoemde bestemmingsplan wordt hier te zijner tijd op aangepast. Deze mogelijkheid tot het verhogen van bestaande windturbines geldt niet voor windturbines met een hogere tiphoogte.
Tevens is het kwalitatief goed huisvesten van tijdelijke arbeidsmigranten een belangrijke voorwaarde om de agrarische sector vitaal te houden. Hierbij heeft het niet de voorkeur om hiervoor bij elk agrarisch bedrijf mogelijkheden te bieden, maar dit meer structureel vorm te geven. Ook hier geldt dat gekeken moet worden naar combinatie van functies, zoals personeelshuisvesting en ouderenhuisvesting.
Ontwikkelmogelijkheden voor de landbouw betekenen dat het landbouwverkeer zich goed moet kunnen verplaatsen. Bij deze verplaatsingen kunnen conflicten ontstaan met andere verkeersdeelnemers, in het bijzonder (recreërende) fietsers. Een voorname oorzaak van deze conflicten zijn wegen die te smal zijn en/of te weinig draagkracht hebben om het landbouwverkeer te kunnen accommoderen. De gemeente spant zich allereerst in om conflicten tussen landbouwverkeer en recreatieverkeer waar mogelijk te voorkomen. Indien nodig worden daarvoor investeringen in de infrastructuur gedaan. Aanvullend doet de gemeente investeringen in de infrastructuur als dit nodig is om wegen geschikt te maken voor het landbouwverkeer.
Het agrarisch landschap is met haar weidsheid en openheid en de hierin gelegen landschapselementen een belangrijke factor en drager in de beleving van de Noord-Beveland. Er ligt een belangrijke uitdaging om de landbouwkundige mogelijkheden, de behoefte aan zoet water, de versterking van de biodiversiteit en klimaatadaptieve maatregelen(waaronder bosaanleg) in samenhang te versterken. Dit zal met de betrokken partijen in een programma nader worden uitgewerkt.

Transities in de landbouw 
De agrarische sector is volop in beweging. Schaalvergroting, de druk van milieu wet- en regelgeving, de innovatiekracht en de energietransitie zijn aspecten die van invloed zijn op het gebruik en de inrichting van het agrarische gebied op Noord-Beveland. De verduurzaming van de landbouw zien we als gezamenlijke (maatschappelijke) opgave. Daar waar mogelijk zal de gemeente een stimulerende rol spelen om verduurzaming te bevorderen. 

Wat zijn de opgaven? 
De transities in de landbouw leiden tot de volgende opgaven: 

• Algehele verduurzaming van de landbouw; 

• Borgen van de ontwikkelingsmogelijkheden; 

• Inzetten op slimme combinaties en innovaties (bijv. energie en zoetwaterbekkens); 

• Zorg voor zoetwatervoorzieningen; 

• Zorg voor goede en structurele huisvesting van (tijdelijke) arbeidskrachten; 

• Zorg voor het versterken en stimuleren van biodiversiteit; 

• Waarborgen creëren voor een vitale agrarische sector (primaatgebied/hoofdstructuur); 

• Nieuwe en innovatieve mogelijkheden voor vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen stimuleren (vb. “energieboerderij”); 

• Verdere ontwikkeling van de aquacultuur (dierlijk en plantaardig).

Kaders voor ontwikkeling 
Bij nieuwe initiatieven gelden de volgende kaders: 

• Bij elk initiatief c.q. plan wordt beoordeeld hoe dit zich verhoudt tot de basiskwaliteiten, zoals benoemd onder waarden; 

• We stimuleren initiatieven die een bijdrage leveren aan de strategie “versterken” en zo mogelijk aan de strategie “verbeteren”; 

• De ontwikkeling /het initiatief dient bij voorkeur energieneutraal te zijn, maar minimaal passend te zijn in het gemeentelijk klimaatbeleid; 

• Indien mogelijk, dient de ontwikkeling/het initiatief bij te dragen aan duurzame vervoersvormen; 

• Indien mogelijk dient de ontwikkeling /het initiatief bij te dragen aan het versterken van de biodiversiteit (in ieder geval in combinatie met de landschappelijke inpassing); 

• De locaties voor het huisvesten van arbeidsmigranten voorzien bij voorkeur in structurele huisvesting ten behoeve van meerdere bedrijven.

 

Link met: (Verblijfs)recreatie, Gezondheid en zorg, Natuur, Landschap en cultuurhistorie, Energie en klimaat, Mobiliteit en bereikbaarheid

4.4 (Verblijfs)recreatie

De verblijfsrecreatie is een vitale sector en een motor voor de eilandelijke economie. Ook voor de regio De Bevelanden geldt dat bedrijven in staat zijn om te innoveren en te investeren, om zodoende een hoogwaardig product te kunnen blijven aanbieden dat voldoet aan de wensen van de recreant, die steeds meer wil beleven en die het belangrijk vindt om betekenis te geven aan een verantwoorde wijze van recreëren (betekeniseconomie). Dat wil zeggen dat er aandacht is voor duurzaamheid, authenticiteit, gezondheid en wellness. Hiermee worden er direct verbindingen gelegd met andere sectoren (zoals een combinatie van zorg- en recreatiesector). Gezondheidstoerisme (of zorgtoerisme) wordt gezien als een van de kansrijke combinaties. Ook daar waar het gaat om het aantrekken van gekwalificeerd personeel kunnen de sectoren elkaar versterken, waarmee ook structurele en duurzame mogelijkheden worden geboden voor arbeidsmigranten.

Trends & ontwikkelingen 
Het aantal Nederlanders dat de voorkeur geeft aan vakantie in eigen land is de afgelopen jaren gestegen. NBTC-NIPO Research verwacht dat het aantal Nederlanders die vakantieplannen hebben om in Nederland te blijven zal toenemen. Het mooie zomerweer van afgelopen jaren heeft een positief effect op de zomervakantieplannen in eigen land. Het aantal vakantieplannen voor vakanties naar het buitenland bleef in 2018 bovendien achter ten opzichte van vorige jaren. De behoeftes van toeristen veranderen bovendien. Aan de ene kant is er grotere vraag naar luxe en comfortabele vakanties. Aan de andere kant groeit de vraag naar eenvoudige vakanties en verbondenheid met de natuur. Als gevolg van de COVID-19-pandemie zagen we een toename van het binnenlandse toerisme en een grotere toeristisch-recreatieve druk op Zeeland.
Veel toeristen brengen hun vakantie door op Noord-Beveland, waarmee de toeristische druk toeneemt. Tegelijkertijd is het toerisme een belangrijke inkomensbron en bepalend voor het voorzieningenniveau op Noord-Beveland. Indien dit zich doorzet zal dit ook van invloed zijn op het aanbod aan recreatieve voorzieningen.
Consumenten zijn daarnaast steeds vaker milieubewust en willen duurzame, eerlijke producten en diensten. Ook neemt het aantal mensen toe dat bij zijn/haar vakantie rekening houdt met zijn ecologische voetafdruk. Een andere trend is dat mensen gemiddeld korter, maar vaker op vakantie gaan. Behalve een zonvakantie wil de consument ook nog een weekend naar een stad of een paar dagen varen. In de korte vakanties vervaagt het onderscheid tussen verblijfsrecreatie en dagrecreatie steeds meer. De consument wil in korte tijd een ultieme beleving.
Tenslotte heeft ook in het toerisme de overgang van bezit naar gebruik gevolgen. Bedrijven zoals Airbnb, waarbij iedereen zijn woning kan verhuren wanneer hij niet thuis is, spelen hier handig op in en hebben grote impact op het toerisme. Het landelijk onderzoek CELTH voorspelt daarnaast een verdere stijging van het aantal vaste gasten met een tweede woning en een verdere daling van alle andere accommodatietypen. Initiatieven gericht op gebruik in plaats van bezit bieden mogelijk een oplossing voor leegstand wanneer de vaste gast niet aanwezig is.
Noord-Beveland is een geliefde vakantiebestemming. In het zomerseizoen neemt het aantal bezoekers in Noord-Beveland toe naar ongeveer 50.000 mensen. Noord-Beveland telt ruim 8.000 vakantie-eenheden, waar meer dan 30.000 slaapplekken zijn. Er zijn elk jaar ongeveer 1.500.000 overnachtingen op Noord-Beveland. In Noord-Beveland staan verhoudingsgewijs veel vakantieaccommodaties van vaste gasten. De gemeente Noord-Beveland heeft ongeveer 5.100 vaste gasten, die jaarlijks bijna 700.000 nachten in hun vakantieaccommodatie op Noord-Beveland verblijven. Dit is 44% van alle overnachtingen in de gemeente.
Het toerisme in Zeeland groeit. Het nationaal bureau voor toerisme NBTC voorspelt dat de kust binnen 12 jaar rekening moet houden met een verdubbeling van het aantal gasten. 97% van de toeristen in Zeeland komt uit Nederland, Duitsland of België. Kijkend naar het type accommodatie, is er in Zeeland een sterke groei van het aantal hotelovernachtingen te zien: 13% in 2018. Ook het aantal nachten op bungalowparken en in verhuurchalets op campings groeit met circa 10% in 2018. Het aantal mensen dat kiest voor toeristisch kamperen daalt. De afgelopen jaren is Airbnb in Zeeland gegroeid. In 2017 werden gemiddeld 1.098 eenheden aangeboden en verhuurd op Airbnb in Zeeland. Eind 2015 werden er slechts 113 eenheden aangeboden in Zeeland. Het merendeel van de accommodaties op Airbnb zijn complete woningen. Gedeelde ruimtes worden nauwelijks aangeboden in Zeeland.
Het watertoerisme is op Noord-Beveland groot. Hierbij is een trend dat zeilboten op de Oosterschelde steeds groter worden. Door de overgang van bezit naar gebruik zijn meer mensen in staat gebruik te maken van een jacht. Bovendien stijgt de gemiddelde leeftijd van de watertoerist en wordt deze veeleisender. Zij vragen om passende voorzieningen in en om jachthavens. Vanuit de samenwerking in De Bevelanden willen we meer handen en voeten geven aan waterrecreatie, bijvoorbeeld de versterking van het pontjesnetwerk, mogelijkheden rond duiken en dergelijke. Water is ons verbindend element dat we meer willen benutten.

Hoe zien we de toekomst van (Verblijfs)recreatie? 
Bij de ontwikkeling van de verblijfsrecreatie is het uitgangspunt ‘niet meer van hetzelfde, maar beter’. De verblijfsrecreatie langs de Oosterschelde en het Veerse Meer wordt verbonden met de bijzondere kwaliteiten die Noord-Beveland biedt (rust en ruimte, dynamiek, natuur, onderwaterbeleving, historie, visserij, culinair, Deltawerken). Vooral in een versterkte verbinding met het water liggen kansen om tot een onderscheidend product te komen. De inzet is om de relatie tussen de verblijfsrecreatie, de eilandidentiteit en de beleving van het water te versterken.
Langs de randen van de Oosterschelde en het Veerse Meer zal de focus gericht zijn op kwaliteitsverbetering. Voor nieuwvestiging van verblijfsrecreatie langs de Oosterschelde zijn de algemene kaders van de provinciale Omgevingsverordening uitgangspunt. Voor het Veerse Meer wordt verwezen naar de kaders die zijn vastgelegd in de Gebiedsvisie Veerse Meer 2020-2030. In essentie betekent dit dat kwaliteitsverbetering en mogelijkerwijs enige uitbreiding is voorbehouden aan de zittende bedrijven langs het Veerse Meer.
De verblijfsrecreatie is een vitale sector en een motor voor de eilandelijke economie. Het centrale doel, dat ook voor de regio De Bevelanden geldt, is dat bedrijven in staat zijn om te innoveren en te investeren, om zodoende een hoogwaardig product te kunnen blijven aanbieden dat voldoet aan de wensen van de recreant, die steeds meer wil beleven en die het belangrijk vindt om betekenis te geven aan een verantwoorde wijze van recreëren (betekeniseconomie). Dat wil zeggen dat er aandacht is voor duurzaamheid, authenticiteit, gezondheid en wellness. Hiermee worden er direct verbindingen gelegd met andere sectoren (zoals een combinatie van zorg- en recreatiesector). Gezondheidstoerisme (of zorgtoerisme) wordt gezien als één van de kansrijke combinaties. Ook daar waar het gaat om het aantrekken van gekwalificeerd personeel kunnen de sectoren elkaar versterken, waarmee ook structurele en duurzame mogelijkheden worden geboden voor arbeidsmigranten.
Voor enkele recreatiecomplexen aan de randen van de Oosterschelde, het Veerse Meer en de Noordzeekust worden verbeter- en ontwikkelplannen ontwikkeld. Dit betreffen de Banjaardvisie en de herontwikkeling van Roompot Beach Resort. Daarnaast hebben ook RCN De Schotsman, camping Molenhoek en camping Anna Friso verbeter- en ontwikkelplannen. Deze plannen dienen te passen in dit ontwikkelperspectief en de randvoorwaarden en worden als een locatiegerichte uitwerking van deze omgevingsvisie gezien. Daarbij zal tevens het beleid van de Zeeuwse Kustvisie de Provinciale Omgevingsverordening en de Gebiedsvisie Veerse Meer 2020-2030 betrokken worden.
Leidend voor nieuwe, niet aan deze wateren gelegen recreatieve ontwikkelingen is dat inpassing en versterking in het landschap en de toegevoegde maatschappelijke waarde (bijvoorbeeld versterking van de routestructuren) de draagkracht bepalen van de omvang van de ontwikkeling. Dit betekent dat initiatiefnemers worden uitgedaagd om vernieuwende duurzame concepten te ontwikkelen. Daarbij geldt dat:

• Er geen nieuwe vakantieparken op bestaande agrarische grond worden voorgestaan;

• Ontwikkelingen in principe alleen mogelijk zijn vanuit bestaande locaties, tenzij er een (milieu)knelpunt kan worden opgelost;

• Er geen uitbreiding plaatsvindt van het aantal eenheden op bestaande parken;

• Kwalitatieve verbetering van bestaande parken (en omgeving) gepaard kan gaan met fysieke uitbreidingsruimte. Hierbij stimuleren we initiatieven die gericht zijn op het vergroten van de diversiteit van doelgroepen en op productvernieuwing;

• Een goede landschappelijke inpassing vereist is. Voor mini-campings geldt een wintergroene beplantingszone van 5 meter, bij vakantieparken een wintergroene zone van 10 meter.

 

Wat zijn de opgaven? 
De toename van het toerisme leidt tot de volgende opgaven:

• Een focus op ontwikkeling van kwaliteit (zie ook Kustvisie en de Gebiedsvisie Veerse Meer 2020-2030);

• Zorg voor een goede bereikbaarheid van de gemeente en het oplossen van knelpunten (N256);

• Het scheiden van landbouw- en fietsroutes;

• Verduurzamen van het recreatief product (energieneutraal en circulair);

• Zorg voor het behoud van een gedifferentieerd aanbod van verblijfs- en dagrecreatie.

 

Kaders voor ontwikkeling 
Bij nieuwe initiatieven op recreatief gebied gelden de volgende kaders:

• Bij elk initiatief c.q. plan wordt beoordeeld hoe dit zich verhoudt tot de basiskwaliteiten, zoals benoemd onder Waarden;

• We stimuleren initiatieven die een bijdrage leveren aan de strategie “versterken” en zo mogelijk aan de strategie “verbeteren”;

• Een initiatief moet een aantoonbare toegevoegde maatschappelijke waarde hebben. Hierbij wordt gedacht aan een investering in de openbare ruimte, mobiliteit en infrastructuur, klimaatadaptatiemaatregelen, natuurinclusief bouwen, cultuurhistorie, fiets- of voetgangersverbindingen en/of parkeergelegenheid op de planlocatie en/of in de directe omgeving van de planlocatie; 

• Terughoudend wordt omgegaan met hoogteaccenten. Een bouwhoogte van maximaal 5 bouwlagen en maximaal 18 meter (nok)hoogte op locaties die zich lenen voor appartementsgebouwen, wordt passend geacht bij de identiteit en omgeving van Noord-Beveland. Deze hoogteaccenten zijn mogelijk in de kernen, gelegen aan het water. Bij locatie-ontwikkeling is een stedenbouwkundige uitwerking vereist met aandacht voor passendheid bij de identiteit en omgeving van Noord-Beveland. Bij hoogteaccenten van meer dan 12 meter is tevens instemming van de gemeenteraad vereist;

• Indien mogelijk, dient de ontwikkeling/het initiatief bij te dragen aan duurzame vervoersvormen;

• Er moet worden voorzien in voldoende parkeergelegenheid op basis van de geldende parkeernormen;

• Het gebruik van circulaire materialen wordt gestimuleerd;

• Het vergroten van de diversiteit van doelgroepen en productvernieuwing wordt gestimuleerd;

• De ontwikkeling /het initiatief dient bij te dragen aan het versterken van de biodiversiteit (in ieder geval in combinatie met de landschappelijke inpassing);

• Het vernieuwen van de bestaande vakantieparken/campings naar parken voor kwalitatief hoogwaardige verblijfsrecreatie, bij eventuele uitbreiding moet sprake zijn kwaliteitsverbetering van het landschap.

 

Link met:
Gezondheid en zorg, Natuur, landschap en cultuurhistorie, Energie en klimaat

4.5 Gezondheid en zorg

Gezondheid in het kader van de Omgevingswet richt zich op drie perspectieven: het beschermen, het bevorderen en het faciliteren. Gezondheid is een belangrijk thema in de omgevingsvisie. In een gezonde omgeving wordt de burger beschermd tegen zaken als fijnstof, hinderlijke geluiden of stank. Sporten en actief bewegen, zoals wandelen en fietsen moet voor iedere burger vlakbij huis mogelijk zijn. De overheid moet zorgen dat gezonde plekken om te recreëren en te ontspannen toegankelijk en bereikbaar zijn voor iedereen. De gemeente beschermt, bevordert en faciliteert op die manier het welbevinden van haar inwoners.

Trends & ontwikkelingen
Een gezonde omgeving wordt door ruimtelijke, milieu- en sociale aspecten bepaald. Deze zijn in beeld gebracht bij de beschrijving van de kwaliteiten van de leefomgeving. Behouden en versterken van deze aspecten is het uitgangspunt. Vanuit een meer maatschappelijk en sociaal oogpunt zijn er een aantal ontwikkelingen die op ons afkomen en die invloed hebben op het thema gezondheid. We hebben het dan over langer thuis wonen, ‘positieve gezondheid’ en mantelzorg. Per ontwikkeling leggen we kort uit wat het inhoudt en waarom het invloed heeft.

Langer thuis wonen 
Er komen steeds meer ouderen in onze gemeente. Ouderen willen graag zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Dat betekent dat er soms wel aanpassingen nodig zijn, bijvoorbeeld met advies van een wooncoach kunnen we daar oplossingen voor vinden. Het thema wonen is hier nauw mee verbonden.

Positieve gezondheid 
Zorg gaat vaak over het beter maken van mensen als ze ziek zijn. Positieve gezondheid staat daar tegenover en gaat over het voorkomen van problemen (preventie). Het idee is dat gezondheid zes kanten kent: lichaam, mentaal, idealen proberen te halen, genieten en gelukkig zijn, meedoen en dagelijkse dingen kunnen doen. Als iemand zich op één of meer van die zes kanten u beter voelt, dan gaat het daardoor ook op de andere kanten beter. Positieve gezondheid heeft invloed op hoe we met zorg omgaan, als we niet alleen aandacht hebben voor de zieken, maar juist zorgen dat al onze inwoners zich beter voelen in alle facetten van positieve gezondheid.

Mantelzorg 
Mantelzorg is de zorg en ondersteuning die partners, kinderen, familie, vrienden en andere bekenden aan een naaste verlenen. Dit doen mensen vaak vrijwillig en onbetaald. Mantelzorg kost mensen veel energie en moet vaak gebeuren naast opleiding, werk of hobby’s. Het kan dus een fijne oplossing zijn voor de persoon die zorg nodig heeft, maar we moeten oppassen dat de mantelzorger (die de zorg verleent) ook voldoende steun krijgt.

Hoe zien we de toekomst van gezondheid? 
In onze gemeente vinden we het belangrijk dat er voldoende plekken zijn om te sporten, bewegen en ontmoeten. In de zes kernen willen we dit nog verder verbeteren, bijvoorbeeld door speelplekken te maken in het groen. Daarnaast willen we in het buitengebied meer mogelijkheden om te bewegen, zoals veilige en aantrekkelijke wandel- en fietspaden. Op het gebied van zorg en ondersteuning werken het sociale en ruimtelijke domein binnen de gemeentelijke organisatie steeds meer en beter samen. Centraal in het gebied tussen Geersdijk en Kortgene zijn “Landgoed Rijckholt” en een zorgboerderij gelegen. Een verdere uitbouw tot een zorgcluster, waarin voor diverse doelgroepen, (zorg)voorzieningen worden aangeboden, wordt voorgestaan. Ook hier geldt dat gekeken moet worden naar combinatie van functies, zoals personeelshuisvesting en ouderenhuisvesting. De ontwikkelingen dienen in ieder geval passend te zijn in het landschap. 
Ook de leefomgeving kan gevolgen hebben voor onze gezondheid. Waar de kwaliteit van de leefomgeving goed is, willen we die behouden en versterken. Waar de leefomgeving leidt tot knelpunten op het gebied van gezondheid, pakken we deze knelpunten aan samen met burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties. 
Naast alle ruimtelijke mogelijkheden om gezondheid in de toekomst te bevorderen, zetten we als gemeente ook in op aandacht voor gezonde voeding.

Kaders voor ontwikkeling 
Bij nieuwe initiatieven op het gebied van gezondheid en zorg gelden de volgende kaders:

• Bij elk initiatief c.q. plan wordt beoordeeld hoe dit zich verhoudt tot de basiskwaliteiten, zoals benoemd onder Waarden;

• We stimuleren initiatieven die een bijdrage leveren aan de strategie “versterken” en zo mogelijk aan de strategie “verbeteren”;

• Bij gebiedsontwikkeling van meer dan 10 woningen worden de bouw- en inrichtingsplannen beoordeeld op de toegankelijkheid van de openbare ruimte, het voldoende aanwezig zijn van ontmoetingsplaatsen, en de principes en het gebruik van circulaire materialen. Hierbij worden de initiatieven beoordeeld aan de hand van de gemeentelijke Handreiking kernen en ruimtelijke kwaliteit die voor de betreffende kern geldt;

• De ontwikkeling /het initiatief dient bij voorkeur energieneutraal te zijn, maar minimaal passend te zijn in het gemeentelijk klimaatbeleid.

Link met:
Wonen, Landbouw, Natuur, landschap en cultuurhistorie, Energie en klimaat

4.6 Bedrijvigheid

Het faciliteren van kleinschalige bedrijvigheid en bedrijvigheid passend bij het karakter van Noord-Beveland is en blijft het centrale beleidsuitgangspunt.

Bedrijvigheid 
Momenteel beschikt de gemeente over één of meerdere kleinschalige bedrijventerreinen bij elk van de vier grotere kernen: Kamperland, Wissenkerke, Kortgene en Colijnsplaat. Deze zijn allemaal gemengde terreinen voor lokale bedrijvigheid, milieucategorie 1 tot en met 3. Daarnaast bevindt zich bij Kats een verouderd bedrijventerrein van 9 hectare. Hier is milieucategorie 4 van toepassing. Ook bevindt zich momenteel bij Colijnsplaat nog de Visserijhaven voor visserijgerelateerde bedrijven en liggen bij Kortgene en Kamperland solitaire bedrijfsterreinen. Verder zijn er twee aquacultuurterreinen, respectievelijk bij Kamperland en bij Colijnsplaat.
Op dit moment heeft de gemeente Noord-Beveland geen harde plancapaciteit meer beschikbaar voor uitgifte. Wel beschikt de gemeente over strategische voorraad achter het Rip te Kamperland die nog niet bestemmingsplanmatig gereed is. Ook is er nog 1,7 hectare uit te geven door een particuliere partij aan de Oostzeedijk te Colijnsplaat.

Hoe zien we de toekomst van bedrijvigheid? 
In 2019 is onder de bedrijven van Noord-Beveland een enquête gehouden teneinde hun behoefte, zowel kwantitatief als kwalitatief te onderzoeken. Dit heeft tot de conclusie geleid dat er nog steeds behoefte is aan (kleinschalige) bedrijfslocaties. De gemeente Noord-Beveland streeft er dan ook naar om bij elk van de grotere kernen over voldoende aanbod te beschikken om de lokale markt te bedienen, voor bedrijvigheid zoals hierboven omschreven. Daarbij willen burgemeester en wethouders de vrijheid behouden om op basis van ligging van het betreffende terrein al dan niet perifere detailhandel toe te staan. Detailhandel mag dan echter geen onevenredige verkeersaantrekkende werking hebben. Daarnaast heeft de gemeente voor ogen om bij intensieve aquacultuur primair in te zetten op het bieden van ontwikkelingsruimte voor bestaande bedrijven. Vestiging van nieuwe intensieve bedrijven moet in principe plaatsvinden op bestaande bedrijventerreinen. Bij extensieve aquacultuur zetten we in op verdere ontwikkeling tussen Colijnsplaat en Kats conform het geldende bestemmingsplan. Bedrijventerrein Cruijckelcreke bij Wissenkerke is centraal gelegen langs de N255, de Oost-Westweg. Dit terrein leent zich op termijn voor uitbreiding. Er liggen diverse herstructurerings- en transformatieopgaven. Hierin speelt de gemeente een actieve rol. Met betrekking tot mogelijke uitbreiding van terreinen per kern wordt maatwerk geleverd, zoals waar mogelijk, het bieden van de combinatie wonen en werken. Onder de “zes kernen” wordt per kern aangegeven op welke wijze invulling wordt gegeven aan bedrijvigheid.

Kaders voor ontwikkelingen 
Bij nieuwe initiatieven op het gebied van bedrijvigheid gelden de volgende kaders:

• De bedrijfsactiviteiten zijn qua schaal passend bij het karakter van Noord-Beveland;

• De ontwikkeling /het initiatief dient bij voorkeur energieneutraal te zijn, maar minimaal passend te zijn in het gemeentelijk klimaatbeleid;

• Voor de vestiging van bedrijven binnen de kernen geldt dat zij geen hinder (in de vorm van de emissies van luchtverontreinigende stoffen, geur, geluid en trillingen alsmede veiligheidsrisico’s) mogen veroorzaken die de wettelijk bepaalde normen voor die hinderaspecten overschrijdt. De verkeersbelasting van deze nieuwe bedrijven mag de infrastructuur van de kernen niet onevenredig belasten;

• De bouw- en inrichtingsplannen worden beoordeeld op de principes en gebruik van circulaire materialen;

• Er moet worden voorzien in voldoende parkeergelegenheid op basis van de geldende parkeernormen;

• Bij elk initiatief c.q. plan wordt beoordeeld hoe dit zich verhoudt tot de basiskwaliteiten, zoals benoemd onder Waarden;

• We stimuleren initiatieven die een bijdrage leveren aan de strategie “versterken” en zo mogelijk aan de strategie “verbeteren”.

Link met:
Landbouw, (Verblijfs)recreatie, Natuur, landschap en cultuurhistorie, Energie en klimaat

4.7 Natuur, landschap en cultuurhistorie

Het natuur- landschapsbeleid is gericht op het behoud en zo mogelijk versterken van de bestaande waarden en karakteristieken. Deze zijn als een basiskwaliteit te beschouwen. Dit betekent dat kleinschalige ontwikkelingen wel worden voorgestaan, maar grootschalige natuur- en landschapsontwikkeling niet. Behoud van de bestaande landschapswaarden is een hard criterium bij de beoordeling van nieuwe plannen en ontwikkelingen. Noord-Beveland gaat het landschapsbeleidsplan uit 1998 actualiseren. De natuurwaarden zijn, naast de belevings- en ecologische betekenis, eveneens van belang om de biodiversiteit te behouden c.q. te versterken. 

Hoe zien we de toekomst van Natuur, landschap en cultuurhistorie? 
Het natuur- landschapsbeleid is gericht op het behoud en het zo mogelijk versterken van de bestaande waarden en karakteristieken. Deze zijn als een basiskwaliteit te beschouwen. Het behoud van deze basiskwaliteit dient dan ook te worden gehanteerd als bepalend criterium bij de beoordeling van ruimtelijke ontwikkelingen. Behoud van de bestaande landschapswaarden is een hard criterium bij de beoordeling van nieuwe plannen en ontwikkelingen. Noord-Beveland gaat het landschapsbeleidsplan uit 1998 actualiseren. 
De natuurwaarden zijn, naast de belevings- en ecologische betekenis, eveneens van belang om ook de biodiversiteit te behouden c.q. te versterken. Ook in de kernen wordt ingezet op het behoud en de versterking van de natuurwaarden. Er ligt een belangrijke uitdaging om de landbouwkundige mogelijkheden, de behoefte aan zoet water, de versterking van de biodiversiteit en klimaatadaptieve maatregelen in samenhang te versterken. Dit zal met de betrokken partijen in een programma nader worden uitgewerkt. 

Cultuurhistorie en erfgoed 
Voor een belangrijk deel ontlenen de inwoners hun identiteit aan cultureel erfgoed en zijn ze daar trots op. Daarnaast draagt het cultureel erfgoed bij aan de ruimtelijke kwaliteit van onze leefomgeving, heeft het een positief effect op het vestigings- en leefklimaat en is het belangrijk voor het toerisme. Diverse panden en objecten vertellen over de historie en ontstaansgeschiedenis van Noord-Beveland. 
Er geldt het wettelijk beschermingsregime voor rijksmonumenten en diverse landschappelijke elementen zoals dijken worden beschermd. De archeologische waarden zijn in de diverse bestemmingsplannen geborgd. De gemeente stelt een kerkenvisie op met betrekking tot de kerkgebouwen. 
Om te voorkomen dat ook de komende jaren met name erfgoedobjecten “sluipenderwijs” verdwijnen gaat de gemeente een actiever beschermingsbeleid voeren. Daarnaast blijft het beleid gericht op het behoud door het benutten en herbestemmen van erfgoedobjecten en elementen. Hiermee worden diverse initiatieven ondersteund om het erfgoed beleefbaar en zichtbaar te maken. Dit beleid wordt uitgewerkt in een programma met betrekking tot erfgoed en geborgd in het omgevingsplan. 

Kaders voor ontwikkeling 
Bij nieuwe initiatieven met betrekking tot natuur, landschap en cultuurhistorie gelden de volgende kaders: 

• Bij elke initiatief c.q. plan wordt beoordeeld hoe dit zich verhoudt tot de basiskwaliteiten, zoals benoemd onder Waarden; 

• Wij stimuleren initiatieven die een bijdrage leveren aan de strategie “versterken” en zo mogelijk aan de strategie “verbeteren”; 

• Behoud van openheid, rust en ruimte; dit betekent eveneens het behoud van de agrarische identiteit; 

• Bij nieuwe initiatieven wordt beoordeeld of deze een bijdrage leveren aan het versterken van de biodiversiteit; 

• Daar waar mogelijk erfgoed als inspiratiebron gebruiken (zowel landschappelijk als op objectniveau).

 

 Link met: Landbouw, Energie en klimaat

4.8 Energie en klimaat

 

In het Klimaatakkoorden van Parijs en Glasgow zijn afspraken gemaakt en doelen bepaald waarmee we de opwarming van de aarde samen gaan aanpakken. Nederland is in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust. Deze uitdaging en de manier waarop we hiermee omgaan, raakt ons allemaal. Het heeft invloed op al het beleid. Het klimaat is daarmee een heel belangrijk thema in het gezond en veilig houden van onze fysieke leefomgeving. De energietransitie maakt deel uit van het Klimaatakkoord. 
De koers van Noord-Beveland op het gebied van de energietransitie is te onderscheiden in een besparingsstrategie en een opwekkingsstrategie.

Trends & ontwikkelingen
Het klimaat verandert en de aarde warmt op. In Nederland zullen de gevolgen hiervan de komende jaren waarschijnlijk steeds duidelijker te merken zijn. Er wordt verwacht dat langere periodes van extreme hitte en droogte voorkomen. Ook wordt verwacht dat vaker extreme regenbuien voorkomen en de zeespiegel zal stijgen. Nederland staat voor de opgave om ruimtelijke aanpassingen te doen teneinde te kunnen omgaan met het veranderende klimaat en de schade te beperken.
Naast het omgaan met de maatschappelijke en ruimtelijke gevolgen van klimaatverandering staat Nederland voor de uitdaging om de CO2-uitstoot te verminderen en een energietransitie te maken. Energie moet duurzaam worden maar moet ook betaalbaar en betrouwbaar blijven. Naast het besparen van energie, zal ook nieuwe schone, hernieuwbare energie opgewekt moeten worden. Noord-Beveland staat voor de opgave haar landschap klimaatadaptief in te richten. Dit is van groot belang voor de agrarische sector. Hevige regenval, droogte en hitte vormen een grote bedreiging voor oogsten. Daarnaast heeft Noord-Beveland te maken met verzilting van de grond en een gebrek aan zoetwater. Wanneer extreme temperaturen toenemen en het gebrek aan zoetwater toeneemt, kan de waterkwaliteit hieronder lijden.
De wereld wordt daarnaast geconfronteerd met een groeiende schaarste aan grondstoffen. Tegelijkertijd groeit het bewustzijn dat we op een andere manier met de aarde moeten omgaan, om deze op de lange termijn leefbaar te houden en bijvoorbeeld extreme klimaatverandering tegen te gaan. Dat betekent dat we onze economie moeten omvormen om deze toekomstbestendig te maken. Toewerken naar een circulaire economie, waarin geen afval meer bestaat en alles wordt hergebruikt, wordt gezien als de beste kans om dit voor elkaar te krijgen.

Wat zijn de opgaven en wat gaan we doen?
Noord-Beveland energie- en CO2-neutraal in 2050. Op dit moment voldoet Noord-Beveland aan de doelstellingen voor 2030. Dit biedt enige ruimte om weloverwogen keuzes te maken in de komende jaren en invulling te geven aan de Regionale Energie StrategieZeeland (RES 1.0 en latere herijkingen daarvan).
De koers van Noord-Beveland op het gebied van de energietransitie is te onderscheiden in een besparingsstrategie en een opwekkingsstrategie.
Het beleid voor de opwekking van windenergie is gericht op:

• Het upgraden van de bestaande windmolens. Het upgraden van de bestaande windmolens zal ten goede moeten komen aan de besparingsambitie door participatie of fondsvorming. Het upgraden mag niet leiden tot hogere windmolens;

• Het uitsluiten van nieuwe windmolens.
  

Het beleid voor de opwekking van zonne-energie en de plaatsing van zonnepanelen is gericht op het stimuleren van zonnepanelen op daken. Dit ligt in het verlengde van de besparingsstrategie. Zonnepanelen buiten bestaand stedelijk gebied zijn slechts bij hoge uitzondering toegestaan, omdat de gemeente de openheid en het aanzicht van het buitengebied van groot belang acht, en slechts als aan een aantal voorwaarden wordt voldaan: 

• 1. Binnen de planologisch bepaalde agrarische bouwblokken; 

• 2. De primaire bestemming en functie van de gronden moet gewaarborgd zijn. Slechts meervoudig ruimtegebruik is toegestaan, waarbij de zonnepanelen bovendien ondergeschikt moeten zijn aan de primaire bestemming. Er mag geen sprake zijn van een verlies van agrarisch areaal; 

• 3. Zonnepanelen boven fruitgaarden en andere gewassen en op dijkvlakken worden niet toegestaan, omdat dit te veel het aangezicht van het buitengebied zal aantastten (vanuit de omgeving); 

• 4. Zonnepanelen worden slechts toegestaan als een goede landschappelijke inpassing ervoor zorgt dat de zonnepanelen zoveel mogelijk aan het zicht worden onttrokken;

• 5. Projecten die zien op de plaatsing van zonnepanelen moeten aan een welstandstoets worden onderworpen en om die reden wordt geen toestemming verleend voor tijdelijke zonnepanelen; 

• 6. Om kabels in het buitengebied dan wel om congestie van het energienetwerk te voorkomen zijn slechts projecten toegestaan die 1) energie opwekken voor eigen/lokaal gebruik of 2) energie opwekken die voor tenminste 50% wordt geleverd aan één of enkele grootverbruikers. 

Omdat we van mening zijn dat een dergelijke energieopwekking een maatschappelijke meerwaarde moet hebben, zal de initiatiefnemer worden gevraagd om een financiële bijdrage te leveren in een fonds. Dit wordt nader toegelicht in het onderdeel "van visie naar uitvoering" (onder ‘kostenverhaal en financiële bijdrage aan de ruimtelijke ontwikkelingen’).

De besparingsstrategie is gericht op het stimuleren van de isolatie van woningen, door:

• Verdere voortzetting en intensivering van voorlichting; en

• Subsidieverlening.
  

Daarnaast geeft de gemeente invulling aan maatregelen zoals opgenomen in de door haar vastgestelde Klimaatadaptatiestrategie Zeeland 2021-2026 en zet zij in op:

• Klimaatadaptief inrichten en ontwikkelen in en van dorpen/bebouwingsconcentraties en recreatieparken;

• Duurzaam omgaan met grondstoffen (circulair);

• Veiligstellen zoetwateraanbod;

• Klimaatadaptieve innovaties in landbouw/visserij/aquacultuur stimuleren;

• Stimuleren en faciliteren elektrisch vervoer en snelle fietsverbindingen.

 

In principe gaat de gemeente uit van de huidige wettelijke eisen met betrekking tot duurzaam en energiezuinig bouwen. Deze BENG-indicatoren zijn gebaseerd op de Trias Energetica, een driestappenstrategie om een energiezuinig ontwerp te maken;

• Beperk de energievraag;

• Gebruik duurzame energie;

• Indien nodig, gebruik fossiele brandstoffen zo efficiënt en schoon mogelijk.

 

In aanvulling hierop stelt de gemeente geen extra eisen op het gebied van energieneutraal bouwen, maar zal dit wel actief stimuleren, zowel qua voorlichting als financieel (subsidies). Een specifieke ingreep waarbij rekening gehouden wordt met een klimaatadapatieve inrichting is de verbreding van de Deltaweg. We vragen de provincie Zeeland om bij de verbreding van de Deltaweg rekening te houden met de functie van deze weg als belangrijke calamiteitenroute in onze gemeente. We streven naar behoud en versterking van de Deltaweg als calamiteitenroute.

Kaders voor ontwikkeling
Bij nieuwe initiatieven op het gebied van energie en klimaat gelden de volgende kaders:

• De ontwikkeling /het initiatief dient bij voorkeur energieneutraal te zijn, maar minimaal passend te zijn in het gemeentelijk klimaatbeleid;

• Bij nieuwbouw geeft de initiatiefnemer aan welke klimaatadaptieve mogelijkheden zijn onderzocht en worden toegepast, rekening houdend met de directe woonomgeving, mede gebaseerd op de Klimaatadaptatiestrategie Zeeland 2021-2026;

• De bouw- en inrichtingsplannen worden beoordeeld op de toegankelijkheid van de openbare ruimte, klimaatadaptatie, het voldoende aanwezig zijn van ontmoetingsplaatsen, en de principes en het gebruik van circulaire materialen. Dit geldt voor een gebiedsontwikkeling van meer dan 10 woningen, alsmede bij de ontwikkel- en kwaliteitsverbeteringsplannen van recreatiecomplexen of bedrijven;

• Bij elk initiatief c.q. plan wordt beoordeeld hoe dit zich verhoudt tot de basiskwaliteiten, zoals benoemd onder waarden;

• We stimuleren initiatieven die een bijdrage leveren aan de strategie “versterken” en zo mogelijk aan de strategie “verbeteren”.

 

Link met:
Wonen, Landbouw, (Verblijfs)recreatie, Gezondheid en zorg, Bedrijvigheid, Mobiliteit en bereikbaarheid

4.9 Mobiliteit en bereikbaarheid

Noord-Beveland is goed ontsloten en bereikbaar over zowel land als water. Dit zorgt ervoor dat inwoners, bedrijven en toeristen zich makkelijk kunnen verplaatsen en de voorzieningen goed bereikbaar zijn.

Waar staan we nu? 
De drie hoofdontsluitingen (N256-, de Oost-Westweg (N255) en de N57) hebben als doel het doorgaande verkeer op Noord-Beveland te verzamelen en te verdelen. Dit wegennetwerk legt tevens een onderlinge verbinding tussen de verschillende kernen. De overige wegen hebben met name een ontsluitingsfunctie en kennen weinig doorgaand verkeer. Over het algemeen is dit plattelandswegennet smal gedimensioneerd en vervult het met name een functie voor de landbouw en de recreatie in het buitengebied. 
Het fiets- en wandelnetwerk vormt een belangrijke recreatieve factor voor de beleving van Noord-Beveland. Op Noord-Beveland vormen de dijken en het buitendijks fietspad de basis voor de fietsroutestructuren. Naast de kernen, die op deze routes liggen, zouden meer faciliteiten geboden kunnen worden. Noord-Beveland heeft een uitgebreid wandelnetwerk van 150 kilometer. Daarnaast beschikt Noord-Beveland over een netwerk van hoogwaardige ruiterroutes. Dit netwerk is meer dan 10 kilometer lang. 
De vaarwegen in Zeeland zijn belangrijke schakels in de economie en het vervoer. Ook zijn ze van grote recreatieve en natuurlijke waarde. Rondom Noord-Beveland zijn, afgezien van de Noordzee, twee grote wateren gelegen, de Oosterschelde en het Veerse Meer met (jacht)havens in Kortgene, Kamperland, Colijnsplaat en Kats. 
Met het oog op de klimaatopgave speelt het (ondergrondse) energienetwerk een belangrijke rol in het uitvoeren van de maatregelen. De capaciteit van het netwerk is een belangrijk aandachtspunt van beleidsmakers en netbeheerders. Het elektriciteitsnetwerk zal voor 2030 aanpassing behoeven om te kunnen voorzien in de opgaven en behoefte daarna.

Wat komt er op ons af? 
De komende jaren wordt het verkeer steeds duurzamer. Het gebruik van elektrische auto’s en fietsen neemt toe. Dit vraagt om een goede laadinfrastructuur maar kan ook tot een andere inrichting van de openbare ruimte en de infrastructuur leiden, door bijvoorbeeld de aanleg van snelfietspaden naar onder andere knooppunten (hubs) van openbaar vervoer (ook voor scholieren/studenten). Meerdere vervoersvormen vragen ook om verkeersveilige routes. Oplossingen moeten worden gezocht om conflicten tussen landbouwverkeer, autoverkeer recreatief (fiets) verkeer te voorkomen. Daarnaast vraagt de toenemende verkeersdruk op de N256 om maatregelen die de verkeersveiligheid ten goede komen. De resultaten van de planstudie N256 (Deltaweg) ten behoeve van het verbeteren Midden Zeelandroute kunnen hieraan bijdragen.

Hoe zien we de toekomst van mobiliteit en bereikbaarheid? 
We zetten ons in voor verbetering van de (zomerse) doorstroming en verkeersveiligheid van de N256 en daarmee ook de bereikbaarheid van onze gemeente. Hiervoor zijn we aangehaakt op de planstudie van de N256.
We werken samen met de provincie en partners aan een plan voor een optimaal Hoofdfietsnetwerk (dat voortvloeit uit het Nationaal Toekomstperspectief Fiets). In onze gemeente zijn ook fietspaden voorzien die onderdeel gaan uitmaken van dit Hoofdfietsnetwerk. Samen met de Rijksoverheid wordt hieraan vanuit een gezamenlijke financiering verder invulling gegeven. Dit komt ten goede aan onze (recreatieve) bereikbaarheid. We bieden daarnaast ruimte voor initiatieven die het elektrisch vervoer stimuleren. 
We spannen ons in om conflicten tussen landbouwverkeer en recreatieverkeer waar mogelijk te voorkomen. Indien nodig worden daarvoor investeringen in de infrastructuur gedaan. Aanvullend doen wij investeringen in de infrastructuur als dit nodig is om wegen geschikt te maken voor het landbouwverkeer. 

Link met: Landbouw, (Verblijfs)recreatie, Energie en klimaat

5.1 Inleiding

De kernkwaliteiten van Noord-Beveland, de maatschappelijke opgaven en de bestuurlijke ambities vragen om een gebiedsgerichte benadering. Elk gebied kent haar eigen ontwikkelperspectief waarin de keuzes voor de toekomstige ontwikkeling van het betreffende gebied worden verwoord. Voor Noord-Beveland zijn dat de volgende zes gebieden:

• Gebied 1: De westelijke zone: zoeken naar balans in dynamiek en rust
  

• Gebied 2: De oostelijke zone: ontmoeting van en ruimte voor water- en grondgebonden innovaties
  

• Gebied 3: De noordelijke zone: koesteren van natuurlijke potenties en rust
  

• Gebied 4: Het agrarisch middengebied: agrarische hoofdstructuur
  

• Gebied 5: De Veerse Meer zone: bestendigen kwaliteit door behoud van concentratie
  

• Gebied 6: De zes kernen: behouden en versterken van de leef- en omgevingskwaliteiten.
  

Per gebied wordt het ontwikkelperspectief beschreven. Per thema wordt vervolgens aangegeven binnen welke (aanvullende) kaders ontwikkelingen al dan niet mogelijk zijn.
Voor al deze gebieden is het mogelijk om gebiedsgericht maatwerk te formuleren. Dat betekent dat we afhankelijk van het gebied bepalen wat er wel en niet kan, en welke thema’s, waarden en ambities we daaraan koppelen. Onder de Omgevingswet ontstaat er voor de gemeente lokale afwegingsruimte in een aantal milieuthema’s (denk aan geur en geluid). Dit betekent dat er ruimte is voor de gemeente om zelf keuzes te maken in wat we wel en niet toestaan. Deze afwegingsruimte biedt kansen, maar kent ook uitdagingen. De kwaliteit die we per gebiedstype graag zien wordt benoemd in de omgevingsvisie, en kan vervolgens worden vertaald in (soepelere of strengere) normen in het omgevingsplan. Het omgevingsplan is straks de vervanger van alle verschillende bestemmingsplannen en de verordeningen die betrekking hebben op de fysieke leefomgeving binnen de gemeente. Er is straks één omgevingsplan waarin alle regels voor de verschillende delen van de gemeente staan. De gebiedstypes zijn dan een belangrijke verbinding tussen de omgevingsvisie en het omgevingsplan.

 

5.2 De westelijke zone

Zoeken naar balans in dynamiek en rust 
De westelijke zone van Noord-Beveland omvat de Onrustpolder en de Jacoba-/Rippolder en wordt aan de zuidzijde begrensd door Kamperland en recreatiecomplex Roompot Beach Resort aan de noordzijde. Dit gebied kenmerkt zich door een hoge recreatieve druk en dynamiek, vanwege de aanwezigheid van een aantal grote verblijfsrecreatiecomplexen aan de randen van het gebied. Centraal in het gebied is de landbouw de voornaamste gebruiker. Het ten westen van Kamperland gelegen recreatiecomplex De Molenhoek maakt eveneens deel uit van deze zone.

Kenmerken en waarden 
Het gebied heeft de volgende kenmerken en waarden:

• De overgang naar het robuuste natuurgebied Schotsman-Ruiterplaat, waaraan de zone grenst;

• De (nabijheid van de) stranden aan de Noordzee;

• De nieuwe, hoogwaardige verblijfsrecreatiecomplexen, zoals de Groote Duynen en Domein Het Camperveer en de Molenhoek;

• De directe relatie met de Veerse Meer zone en een aantal recreatieclusters Schotsman/Ruiterplaat/Rancho Grande);

• De overgang naar een agrarische zone (het agrarische middengebied) die zich opspant tussen de recreatieclusters aan het Veerse Meer en de Oosterschelde.

Opgaven 
Het gebied heeft als opgave het creëren van een ruimtelijk-functionele samenhang en verbindingen tussen de verschillende recreatieclusters, alsmede de kern Kamperland en de Noordzeekust/De Banjaard.

Ontwikkelperspectief 
Het ontwikkelperspectief is gericht op een duurzame balans tussen de dynamiek van de verblijfsrecreatiecomplexen en de rust in de natuurgebieden en het agrarische middengebied. De toenemende toeristische druk op het gebied kan tot gevolg hebben dat landschappelijke kwaliteiten onder druk komen te staan en de verkeersdruk te groot wordt. Dit doet afbreuk aan het landschap en aan de beleving van recreanten. Het beleid is er daarom op gericht om te voorkomen dat het gebied geleidelijk een eenzijdig en monofunctioneel verblijfsrecreatief karakter krijgt 

In landschappelijke zin is de Onrustpolder een overgangszone van de buitendijkse gebieden Schotsman (en Ruiterplaat) naar de open Jacobapolder. Als dragers voor de landschapsontwikkeling in deze zone wordt in eerste instantie gedacht aan de ontwikkeling van nieuwe landgoederen. De algemeen geldende criteria (Landgoederenbeleid Noord-Beveland 2017) voor deze landgoederen (omvang 5 hectare, waarvan 1 hectare privaat en bebouwing met een inhoud van 4.500 m3) kunnen hierbij als uitgangspunten gehanteerd worden. Ook andere hieraan gelieerde functies, passend binnen deze strategie, worden in deze zone toelaatbaar geacht, zolang deze een extensief karakter hebben en er dus eveneens gevolg wordt gegeven aan de ambitie om landschap te produceren met rode functies. Hiermee kunnen tevens nieuwe recreatieve verbindingen worden gelegd tussen Kamperland en de Schotsman en De Banjaard. Het bovenstaande betekent dat in essentie het structuurvisiebeleid wordt voortgezet, waarbij de nieuwe grote opgaven deel gaan uitmaken van de randvoorwaarden voor nieuwe ontwikkelingen.
Voor enkele recreatiecomplexen in de omgeving en grenzend aan dit gebied worden verbeter- en ontwikkelplannen opgesteld. Dit betreffen de Banjaard, RCN de Schotsman, camping Anna Friso en Roompot Beach Resort. Deze plannen dienen te passen in dit ontwikkelperspectief en de randvoorwaarden en worden als een locatie gerichte uitwerking van deze omgevingsvisie gezien. Binnen deze zone geldt dat ook voor camping De Molenhoek. 

Link thema’s:
Landbouw, (Verblijfs)recreatie, Natuur, Landschap en cultuurhistorie, Energie en klimaat 

5.3 De oostelijke zone

Ontmoeting van en ruimte voor water- en grondgebonden innovaties 
De oostelijke zone omvat het gebied dat is opgespannen tussen Colijnsplaat en Kats, de Oosterschelde en het Veerse Meer. De N256 doorsnijdt deze zone en markeert de overgang van tussen landgerichte en watergerichte activiteiten (aquacultuur) die zijn gericht op innovaties in de landbouw en visserij.

Kenmerken en waarden 
Het gebied heeft de volgende kenmerken en waarden:

• Een zone waarin de landbouw, aquacultuur en visserij is gericht op innovaties;

• De aanwezigheid van twee kernen met twee havens aan de Oosterschelde;

• Het kenmerkende renaissancelandschap van de Oud-Noord-Bevelandpolder (orthogonale verkavelingsprincipe);

• De invloed van zoute kwel;

• De aanwezigheid van een windturbinecluster;

• De betekenis als noordelijk entree van Noord-Beveland.

Opgaven 
Het gebied heeft de volgende opgaven:

• Versterking aquacultuur;

• Versterken en ontwikkelen van de kreekrestanten;

• Benutten en tegengaan van verzilting.

Ontwikkelperspectief 
Het ontwikkelperspectief van dit gebied is gericht op het versterken van de potenties die dit gebied heeft. De ontwikkeling van de landbouw wordt zo min mogelijk belemmerd in dit gebied. De ontwikkeling van aquacultuur is onder voorwaarden toelaatbaar. Concreet gaat het dan om de voorwaarden als benoemd in de Ruimtelijke visie aquacultuur Colijnsplaat e.o. Bij Agrarisch Innovatie & Kenniscentrum Rusthoeve is ontwikkelruimte mogelijk, waarbij gedacht wordt aan een opleidingslocatie voor de agrarische sector en aquacultuur en dat koppelkansen biedt voor samenwerking met andere kenniscentra zoals het Delta Climate Centre en het Kenniscentrum Verzilting. Bij verdere ontwikkeling zal in ieder geval rekening moeten worden gehouden met de landschappelijke kwaliteiten (behoud verkavelingsstructuur) en de landschappelijke inpassing van met name het aquacultuurcluster. Onder landschappelijke inpassing wordt verstaan: integraal onderdeel uitmakend van het landschap. Immers, dit vormt de entree van Noord-Beveland vanaf de Zeelandbrug. Het innovatieve karakter van het gebied zal met een in het gebied passende beeldkwaliteit en landschappelijke inpassing het visitekaartje van Noord-Beveland kunnen worden. De huidig toegepaste beeldkwaliteitseisen voor de bebouwing dienen hierbij strikt te worden gehanteerd. In het bijzonder streeft de gemeente naar een verdere invulling van het aquacultuurcluster met extensieve aquacultuur. Extensieve aquacultuur is aquacultuur die kleinschaliger is dan de aquacultuur in bedrijfsbebouwing of een vijverlandschap. Deze extensieve aquacultuur vindt daarnaast plaats in een meer natuurlijk landschap dan de andere twee vormen van aquacultuur en vormt de overgang tussen natuur en de rest van de omgeving. Bij extensieve aquacultuur is er uiteraard sprake van een productiebelang, maar dit productiebelang kenmerkt zich door in het productieproces zoveel mogelijk rekening te houden met het natuurbelang. Dit betekent niet dat de meer intensieve vormen van aquacultuur geen rekening houden met dit natuurbelang. Zij richten zich in hoofdzaak primair op specialisatie en optimalisatie van het productieproces. Een verdere ontwikkeling van het aquacultuurcluster vereist ook de verdere ontwikkeling van de bestaande infrastructuur. 

Zonne-energie en zonnepanelen
Ons beleid en onze randvoorwaarden met betrekking tot de opwekking van zonne-energie en de plaatsing van zonnepanelen is opgenomen onder het thema “Energie en klimaat”. Met inachtneming van dit beleid en de randvoorwaarden staan we positief tegenover meervoudig ruimtegebruik ter plaatse van het aquacultuurcluster, waarbij kweekbassins overdekt kunnen worden met zonnepanelen. Omdat we van mening zijn dat een dergelijke energieopwekking een maatschappelijke meerwaarde moet hebben, zal de initiatiefnemer worden gevraagd om een financiële bijdrage te leveren in een fonds. Dit wordt nader toegelicht in het onderdeel "van visie naar uitvoering" (onder ‘kostenverhaal en financiële bijdrage aan de ruimtelijke ontwikkelingen’).

Bij mogelijke ontwikkeling van en in beide kernen (Colijnplaat en Kats) zouden de beeldkwaliteitseisen voor aquacultuur tevens een inspiratiebron en beeldtaal moeten zijn voor de maritieme bedrijvigheid en de verdere ontwikkeling van het aquacultuurcluster, waarmee het gebied als innovatief cluster herkenbaar wordt. Voor de haven van Colijnsplaat zijn vergevorderde ontwikkelplannen. Voor de haven van Kats geldt dat de huidige functie van Katshaven B.V. vooralsnog gehandhaafd blijft, maar dat tevens wordt gezocht naar mogelijkheden voor functiewijziging.
Voor het aquacultuurcluster zijn de randvoorwaarden voor de ontwikkeling opgenomen in de Ruimtelijke visie aquacultuur Colijnsplaat e.o.
Een mogelijke verbreding van de N256 kan een impuls betekenen voor dit gebied en de beide kernen. Uitbreidingsmogelijkheden van deze kernen met woningbouw worden daarom niet uitgesloten. Veilige fietsverbindingen en snelfietsverbindingen tussen Kats en Colijnsplaat en met onder meer Goes kunnen hieraan een bijdrage leveren.
De Valkreek (en de aftakkingen hiervan) kan als drager dienen voor de invulling en begrenzing van het gebied tussen Colijnsplaat en de N256. Dit gebied zou als landelijk overgangsgebied meer betekenis kunnen geven aan deze oostelijke zone. Rode functies, die gericht zijn op het versterken van het karakter van het gebied (als landelijk innovatiegebied) en die de overgang met Colijnsplaat kunnen verzachten, worden hierbij niet bij voorbaat uitgesloten. 

Link thema’s:
Landbouw, Natuur, landschap en cultuurhistorie, Energie en klimaat 

5.4 De noordelijke zone

Koesteren van natuurlijke potenties en rust 
De noordelijke zone betreft de groene natuurrand van Noord-Beveland tussen Colijnsplaat en de recreatieconcentratie De Roompot. Deze zone omvat de zeedijk, de inlagen en karrenvelden en het buitendijkse fietspad.

Kenmerken en waarden 
Het gebied heeft de volgende kenmerken en waarden:

• De aanwezigheid van natuurwaarden;

• De aanwezigheid van erfgoed (waaronder belangrijke archeologische vondstcomplexen ter plaatse van Wanteskuup en Noordhoeksnol);

• Het gebruik van het gebied voor extensieve recreatie (wandelen, fietsen);

• De ligging en beleving van de Oosterschelde.

Opgaven 
Het gebied heeft de volgende opgaven:

• Behouden en versterken natuurwaarden;

• Behouden van het erfgoed en het versterken van de beleefbaarheid;

• Het stimuleren van het gebied voor extensieve recreatie (wandelen, fietsen).

Ontwikkelperspectief 
Het ontwikkelperspectief voor dit gebied is gericht op het behoud en het versterken van de ecologische waarden. Het Nationaal Park Oosterschelde vertegenwoordigt als grootste nationaal park van Nederland, ook internationaal gezien, unieke natuurwaarden, met name met betrekking tot de vogelpopulatie. De recreatieve beleving van dit gebied zou nog verder versterkt kunnen worden door toevoeging van een of meer kleinschalige pleisterplaatsen die bij voorkeur in het aangrenzende middengebied bij bestaande agrarische bedrijven worden ondergebracht.
Voor dit gebied worden geen ontwikkelingen voorgestaan. 

Link thema’s:
Natuur, Landschap en cultuurhistorie 

5.5 Het agrarisch middengebied

Het agrarisch middengebied betreft een agrarische zone, die wordt begrensd door de andere vier deelgebieden.

Kenmerken en waarden 
Het gebied heeft de volgende kenmerken en waarden:

• De primaire landbouwfunctie;

• De openheid en landschappelijke kwaliteit.

• Opgaven Het gebied heeft de volgende opgaven:

• Behouden en versterken van de landbouwfunctie;

• Behouden van openheid en de landschappelijke kwaliteit;

• Ontwikkelen van (nieuwe)landschapskwaliteiten;

• Verbeteren biodiversiteit;

• Zorg voor zoetwatervoorzieningen;

• Het waar mogelijk combineren van de bovenstaande opgaven (meekoppelkansen benutten). 

Ontwikkelperspectief 
Het beleid voor dit gebied is er op gericht om de ontwikkelingsmogelijkheden voor de landbouw primair te stellen en op een goede wijze te borgen. Behoud van openheid van het landschap en de verkavelingsstructuren zijn hierbij een belangrijk uitgangspunt. Gebruiksvormen anders dan landbouw worden in principe niet voorgestaan. In dit gebied zal gezamenlijk met de agrariërs en andere betrokken instanties gezocht moeten worden naar een duurzame oplossing voor de zoetwatervoorziening. Hierbij moet vooral gezocht worden naar slimme combinaties van functies en ruimtegebruik, zoals de aanleg van zoetwaterbekkens in combinatie met energieopwekking. Een goede zoetwatervoorziening is tevens nodig om meer gewasvariatie te krijgen en een bijdrage te leveren aan de biodiversiteit. Ten aanzien van dit laatste punt zal samen met de agrariërs gezocht moeten worden naar het stimuleren van maatregelen die de biodiversiteit ten goede komen. Met betrekking tot vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen wordt voorgestaan om bij voorbaat geen functies uit te sluiten, maar vanuit het behoud en het versterken van de basiskwaliteiten naar mogelijkheden te zoeken. Hiermee wordt ruimte gegeven aan een innovatieve invulling van vrijkomende agrarische bebouwing. Met deze werkwijze heeft de gemeente goede ervaringen opgedaan en deze werkwijze wordt daarom gecontinueerd bij uitwerking/toepassing van de omgevingsvisie. Ook initiatieven die bijdragen aan de klimaat- en energieopgave worden in principe positief ontvangen (denk hierbij aan het inrichten van vrijkomende agrarische bedrijven en bouwblokken voor energieopwekking (zonne-energie) als energiecoöperatie).
Tevens is het kwalitatief goed huisvesten van tijdelijke arbeidsmigranten een belangrijke voorwaarde om de agrarische sector vitaal te houden. Op regionaal niveau (De Bevelanden) zijn afspraken gemaakt voor de huisvesting van arbeidsmigranten (Regionale afspraken huisvesting arbeidsmigranten De Bevelanden). Noord-Beveland heeft een huisvestingstaak van 100 arbeidsmigranten voor de komende 10 jaar. Er zijn drie huisvestingscategorieën vastgesteld waarvoor kwalitatieve uitgangspunten op een rij zijn gezet. Het gaat om:

• Huisvesting in reguliere woningen (bestaande woningvoorraad);

• Huisvesting op agrarische erven. Hieronder wordt huisvesting door agrarische bedrijven op eigen terrein verstaan. Het gaat om agrarische bedrijven met een planologische bestemming ‘Agrarisch’, niet zijnde ‘Agrarisch - Glastuinbouw’;

• Huisvesting in een specifiek daarvoor bedoelde huisvestingsvoorziening. Dit zijn bijvoorbeeld semipermanente nieuwbouwvoorzieningen of getransformeerd bestaand vastgoed met als specifiek doel het huisvesten van arbeidsmigranten. 

Link thema’s:
Wonen, Landbouw, Bedrijvigheid, Natuur, Landschap en cultuurhistorie, Energie en klimaat, Mobiliteit en bereikbaarheid 

5.6 De Veerse Meer zone

De Veerse Meer zone is het deel van Noord-Beveland waarop onder meer de Gebiedsvisie Veerse Meer 2020-2030 betrekking heeft. Het beleid zoals verwoord onder het thema landbouw is hier eveneens op van toepassing. 

De Gebiedsvisie Veerse Meer 2020-2030 heeft als doel de kwaliteiten van het gebied te borgen en te versterken, waarbij waterveiligheid, natuur, (verblijfs-)recreatie, landbouw, visserij, leefbaarheid en landschap met elkaar in balans zijn. Dit moet ervoor zorgen dat het gebied ook in 2030 en ver daarna toegankelijk en aantrekkelijk blijft voor haar verschillende functies en gebruikers. 
De visie voor het Veerse Meer-gebied vormt de komende jaren voor overheden en maatschappelijke partners de basis voor samenwerking. Deze is gericht op bescherming en kwaliteitsvolle ontwikkeling van een veilig, economisch aantrekkelijk en (ecologisch) gezond en (be)leefbaar gebied als onderdeel van de Zeeuwse Delta. Met dit toekomstperspectief en actieprogramma wordt toegewerkt naar een nieuw ijkmoment in 2030, rekening houdend met het gegeven dat maatschappelijke opgaven en bescherming van het gebied uiteraard een bredere tijdsspanne betrekken. 
In fase 1 van het visietraject ('Besluitvormingsnotitie fase I’) zijn de uitgangspunten, de categorisering van projecten en de voorlopige gebiedsbegrenzing opgenomen. In de Gebiedsvisie Veerse Meer 2020-2030 (fase 2) zijn specifieke gebieden nader uitgewerkt in “aandachtgebieden” en “beschermingsgebieden”. De oevers hebben een categorie (met kaders) gekregen. Daarnaast zijn de ontwikkelperspectieven nader beschreven en uitgewerkt. De Gebiedsvisie krijgt zijn vertaling in ons omgevingsplan. 

De Veerse Meer zone wordt als gebiedsgerichte uitwerking van deze omgevingsvisie aangemerkt. 

5.7 De zes kernen

Colijnsplaat

/join/id/regdata/gm1695/2025/f8b23ea42cfd4d9ab5fd3a4969d5633d/nld@2025‑01‑17;10290639

De noordelijke zone

/join/id/regdata/gm1695/2025/2bf6640233d04c6fbf28b22e3f715dd3/nld@2025‑01‑17;10290639

De oostelijke zone

/join/id/regdata/gm1695/2025/cf240ce707994dc18d972e3a94031304/nld@2025‑01‑17;10290639

De Veerse Meer zone

/join/id/regdata/gm1695/2025/6bee458276d6444eb0614c9866f14cc6/nld@2025‑01‑17;10290639

De westelijke zone

/join/id/regdata/gm1695/2025/1a91775442164cfe970d2470b688f3c0/nld@2025‑01‑17;10290639

Geersdijk

/join/id/regdata/gm1695/2025/b0842587c2fe4508a536deba2770547e/nld@2025‑01‑17;10290639

Het agrarisch middengebied

/join/id/regdata/gm1695/2025/c144670157cc4115817620469bb6992b/nld@2025‑01‑17;10290639

Kamperland

/join/id/regdata/gm1695/2025/3da64dd317b548ce8796568ee2f68d31/nld@2025‑01‑17;10290639

Kats

/join/id/regdata/gm1695/2025/731f2bb029524573befbcee46cb12ef9/nld@2025‑01‑17;10290639

Kortgene

/join/id/regdata/gm1695/2025/bc9fdfe92ef745cf966ab4ebc4113ea9/nld@2025‑01‑17;10290639

Wissenkerke

/join/id/regdata/gm1695/2025/e55becc804e842e3bb17092e2a33c86e/nld@2025‑01‑17;10290639