Ontwikkelkader horeca

Aanleiding

De gemeenteraad heeft op 26 juni 2024 de horecavisie gemeente Aalten vastgesteld. De horecavisie is ontwikkeld om de ruimtelijk-economische belangen en ontwikkelmogelijkheden van de (reguliere) horecasector in de gemeente te duiden. Als gevolg van de visie dient een ontwikkelkader voor nieuwe initiatieven te worden opgesteld. Dit document voorziet daarin.

Achtergrond

In de horecavisie is vastgesteld dat het aanbod (peildatum april 2024) in principe aan de huidige vraag voldoet. We willen daarom bestaand aanbod bewaren en versterken waar mogelijk. Daarnaast willen we ook aanbod vervangen of toevoegen met door doelgroepen gewenste ontwikkelingen en daarvoor ruimte voor nieuwvestiging en uitbreiding bieden.

Oftewel: passende groei en innovatie moet mogelijk blijven.

Enerzijds is hierbij concentratie in de centra het uitgangspunt; anderzijds is voor het buitengebied recreatiegedreven ontwikkeling wenselijk, maar ook beperking van ondergeschikte/ondersteunende horeca.

In het onderhavige ontwikkelkader voor nieuwe initiatieven geven we de maatlat aan, waarlangs nieuwe initiatieven worden gelegd om te bevorderen dat deze passen binnen onze wensen/vereisten voor inpassing, uniciteit (concept en doelgroep) en impact van het initiatief. Dit geldt uiteraard alleen voor initiatieven die niet binnen het geldende omgevingsplan passen.

Relatie Omgevingsplan

Voor de beoordeling van de vraag of een (nieuwe) vestiging van een horecabedrijf of een karakterverzwaring van een bestaand horecabedrijf mogelijk is, wordt er in eerste instantie gekeken naar het vigerende omgevingsplan. Als de vestiging of uitbreiding niet mogelijk is biedt dit ontwikkelkader aanknopingspunten voor gewenste ontwikkelingen.

In het kader van de horecavisie is geconstateerd dat het huidige omgevingsplan geen eenduidige bestemmingen, categorie-indelingen en begripsbepalingen voor horeca hanteert. In de opmaat naar het permanente omgevingsplan is in de visie bepaald dat een nieuwe, eenduidige categorie-indeling voor de horeca in de gehele gemeente wenselijk is. Daarnaast is vastgesteld dat ondersteunende c.q. ondergeschikte horeca ingeperkt en van goede regels moet worden voorzien.

Door middel van het opnemen van voorbeschermingsregels in het omgevingsplan wordt de nieuwvestiging van horeca als neven- en/of ondergeschikte c.q. ondersteunende functie vergunning plichtig gemaakt in het landelijk gebied (ambtsgebied met uitzondering van de kernen).

Nieuwe verzoeken worden aan de hand van dit ontwikkelkader getoetst en vooralsnog via een vergunning mogelijk gemaakt. Na de uitwerking van de nieuwe categorie-indeling worden zij alsnog ingepast in het omgevingsplan.

De horecavisie is tevens een bouwsteen voor de op te stellen omgevingsvisie.

Para commerciële horeca is geen onderdeel van de horecavisie of het onderhavige ontwikkelkader. Bij een aantal gemeenschapshuizen in de gemeente is geen sprake meer van een para commercieel horecabedrijf maar is de horeca uitbesteed en wordt deze commercieel geëxploiteerd. In het proces om te komen tot de horecavisie is geconstateerd dat de bestemming in de meeste gevallen niet conform is. Dit dient ook in het nieuwe omgevingsplan te worden aangepast. Uitgangspunt daarbij is dat het bestaande situaties betreft; we beogen niet om meer para commerciële locaties tot reguliere horeca te laten verworden.

Het ontwikkelkader heeft aldus betrekking op reguliere (commerciële) horeca; ondersteunende horeca, waarbij de horeca ondersteunend is aan een andere hoofdbestemming en hoofdzakelijk sprake is van een interne doelgroep; en ondergeschikte horeca/horeca als nevenactiviteit. Hieronder valt horeca-activiteit die los van een overige (commerciële) hoofdactiviteit plaatsvindt waardoor sprake kan zijn van zowel een interne als externe doelgroep van bezoekers (bijv. een theetuin bij een woonbestemming).

Relatie overig beleid en regelgeving

Voor ieder initiatief dient een alcohol- en exploitatievergunning te worden aangevraagd en voert de gemeente een bibob-onderzoek uit. Daarnaast zijn van toepassing de APV, Drank- en horecaverordening (Alcoholverordening), Geluidsverordening evenementen en horeca, en het Convenant Veilig Uitgaan/Horecaconvenant.

Ontwikkelkader horeca

• 1.

  We zien bij voorkeur ontwikkeling van nieuwe en doorontwikkeling van bestaande horeca in de centra van de kernen ontstaan. Hierbij geldt een flexibele insteek; binnen de kern(winkelgebieden) in Aalten, Dinxperlo en Bredevoort zijn meerdere functies toegestaan, waaronder ook (ondersteunende) horeca in de (huidige) categorieën 1 en 2. Op enkele locaties is daarnaast cat. 3 en/of 4 toegestaan. We sturen dus niet op het niveau van afzonderlijke panden.

• 2.

  Het is aan de ondernemer om in te spelen op trends en ontwikkelingen. In de centra is er met name ruimte voor vernieuwing en mogelijk een hotelfunctie (Aalten); een wens voor hoogwaardiger concepten (Dinxperlo) en ruimte voor (luxe) fastfood en innovatieve boetiekconcepten (Bredevoort). De gemeente biedt ondernemers desgewenst inspiratie en advies. Basis hiervoor is de horecavisie.

• 3.

  In het landelijk gebied is ondersteunende horeca mogelijk die bij voorkeur recreatie gedreven is. Dit betekent dat bij bestaande en nieuwe concepten waar toeristen en recreanten verblijven horeca gedurende de openingstijden van de hoofdactiviteit mag plaatsvinden. Daarbij is spreiding over het gebied van belang. Voorwaarden daarbij zijn o.a.:

  • a.

    De horeca-activiteiten zijn functioneel en ruimtelijk ondersteunend aan de hoofdactiviteit;

  • b.

    De horeca mag hierdoor geen zelfstandige functie dan wel exploitatie hebben of krijgen;

  • c.

    De horeca mag niet ter beschikking gesteld worden voor feesten en partijen;

  • d.

    De openingstijden zijn gelijk aan die van de hoofdfunctie;

  • e.

    Er geldt een maximum vloeroppervlakte (omgevingsplan);

  • f.

    De horeca is uitsluitend bestemd voor een interne doelgroep en daarmee niet openbaar toegankelijk;

  • g.

    Afhankelijk van de aard van de activiteit is al dan niet alcohol toegestaan. In beginsel zijn we terughoudend met betrekking tot schenken van alcohol bij activiteiten die gericht zijn op jeugdigen en jongeren.

• 4.

  In het landelijk gebied blijft ook ruimte voor nieuwe initiatieven voor horeca als nevenactiviteit (nevengeschikt). Hierbij mag de horeca los van een andere (commerciële) hoofdactiviteit plaatsvinden, wat betekent dat de lokaliteit openbaar toegankelijk mag zijn voor derden, dus niet alleen de interne/eigen bezoekers. Voorbeelden hiervan zijn een theetuin of de horeca bij een recreatieterrein. Ook hier geldt dat de locatie niet ter beschikking mag worden gesteld voor feesten en partijen. Ook dient de exploitatie gekoppeld zijn aan die van de hoofdactiviteit/bestemming. Aanvullend is daarbij de afstand van tenminste 1 km. tot bestaande (reguliere) horeca en de uniciteit van het concept van belang.

• 5.

  We willen passende groei en innovatie stimuleren. Onder innovatieve ontwikkelingen verstaan wij plannen die onderscheidend vermogen hebben en gericht zijn op kansrijke doelgroepen: jongeren en maatschappelijke doelgroepen, evenals huidige rust-, verbindings-, harmoniezoekers en (bij nieuwe ontwikkelingen) nieuwe stijl-, plezier-, avontuurzoekers. Dit dient door middel van een onderbouwing door een ter zake kundige te worden aangetoond en is aan de gemeente ter beoordeling.

• Kansrijk zijn die plannen, waarin ook een koppeling wordt gemaakt naar circulaire economie, vitaliteit, toegankelijkheid & inclusiviteit, participatie, sociale cohesie en natuurinclusiviteit.

• 6.

  Bij het toestaan van horeca kunnen we aanvullende eisen stellen ten aanzien van duurzaamheid, landschappelijke inpassing en doelgroep benadering. Met duurzaam wordt in deze bedoeld dat de gebouwen voldoen aan de duurzaamheidseisen voor nieuwbouw uit het geldende Besluit Bouwwerken Leefomgeving. Indien relevant dient tevens door middel van een door de gemeente goed te keuren landschapsinrichtingsplan te worden aangetoond dat er sprake is van een goede landschappelijke inpassing. En door middel van een onderbouwing door een deskundige dient te worden aangetoond dat het plan is gericht op de juiste doelgroep.

• 7.

  Geldende/gangbare ruimtelijke ordeningsprincipes t.a.v. verkeer(saantrekkende werking), parkeren, geluid, omvang, uitstraling op omgeving etc. zijn van toepassing. Er moet sprake zijn van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. Bij een ruimtelijke procedure en/of omgevingsvergunning gelden de regels over participatie of overleg met omwonenden uit de Omgevingswet.