Leidraad dwangsomhoogtes en begunstigingstermijnen, Sint-Michielsgestel 2025

Dwangsomhoogte

Het opleggen van een dwangsom heeft tot doel overtredingen ongedaan te maken en eventuele vervolgovertredingen te voorkomen. De dwangsom dient daarom voldoende prikkelend te werken om de overtreding te (laten) beëindigen. De hoogte van een dwangsom is afhankelijk van de aard van de overtreding en moet in (redelijke) verhouding tot de zwaarte van het geschonden belang staan (zie artikel 5:32b van de Algemene wet bestuursrecht). Relevante omstandigheden voor het bepalen van de dwangsomhoogte zijn bijvoorbeeld:

• 1. de (geschatte) kosten die de overtreder moet maken om de overtreding op te heffen;

• 2. de dwangsom moet voldoende dwang tot gevolg hebben om de overtreding op te heffen c.q. te beëindigen. Zo moet de dwangsom hoger zijn dan het (geschatte) financiële voordeel en moet eventueel ongerechtvaardigd voordeel dat de overtreder heeft genoten weggenomen worden;

• 3. voorkoming van herhaling, beperking van schade en herstel in de oorspronkelijke toestand;

• 4. de bevestiging van normen gesteld in het bestuurlijk belang.

Modaliteiten

Het opleggen van een last onder dwangsom geschiedt in verschillende wettelijk voorgeschreven vormen (modaliteiten). Deze modaliteiten zijn vastgelegd in artikel 5:32b, eerste lid van de Algemene wet bestuursrecht:

• 1. een maximum bedrag ineens;

• 2. een bedrag per tijdseenheid dat de last niet is uitgevoerd, met een maximum;

• 3. per overtreding van de last, met een maximum.

Het bestuursorgaan komt beleidsvrijheid toe bij de keuze voor een van deze modaliteiten.

Begunstigingstermijn

Een begunstigingstermijn is de tijd die de overtreder krijgt om een einde te maken aan de overtreding. De termijn moet voldoende lang zijn om als overtreder de opgelegde verplichtingen uit te kunnen voeren. Een begunstigingstermijn mag niet langer zijn dan noodzakelijk.

De begunstigingstermijn kan worden verlengd. Dit kan bijvoorbeeld indien:

• 1. de overtreder tijdig om een verlenging van de begunstigingstermijn verzoekt en aan de hand van objectieve gegevens aannemelijk kan maken dat hij de opgelegde last niet binnen de daartoe gestelde termijn kan uitvoeren.

• 2. de overtreder aan de hand van objectieve gegevens aannemelijk maakt dat opheffing van de illegale situatie in het vooruitzicht ligt.

• 3. een voorlopige voorziening wordt aangevraagd door de overtreder en de rechtbank ons verzoekt om de begunstigingstermijn te verlengen tot het moment dat op het bezwaar een besluit is genomen of een uitspraak is gedaan op het beroep.

De termijnen opgenomen in de tabellen zijn - net zoals de bij de hoogte van de dwangsommen - indicaties. Er kan dus altijd, zij het gemotiveerd, worden afgeweken van de genoemde termijnen.