Verordening Wet maatschappelijke ondersteuning gemeente Emmen 2025

Ondertekening

Toelichting

Algemeen

Deze verordening geeft uitvoering aan de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (hierna: Wmo 2015). Uitgangspunt van de Wmo 2015 is dat bij elke ondersteuningsvraag wordt bekeken wat redelijkerwijs verwacht mag worden van de inwoner en zijn sociaal netwerk. Vervolgens zal de gemeente waar nodig in aanvulling hierop hem in staat stellen gebruik te maken van een algemene voorziening of – als dat niet volstaat – een maatwerkvoorziening waarmee een bijdrage wordt geleverd aan zijn mogelijkheden om deel te nemen aan het maatschappelijk verkeer en om zelfstandig te functioneren in de maatschappij.

Er moet telkens een zorgvuldige toegangsprocedure worden gevolgd om de ondersteuningsvraag van de inwoner, zijn behoeften en de gewenste resultaten helder te krijgen. Het is van belang om te achterhalen wat de inwoner zelf, of met gebruikelijke hulp, mantelzorg of met hulp van het sociaal netwerk, nog kan doen om de zelfredzaamheid en participatie te handhaven of te verbeteren. Dit kan ook door bijvoorbeeld het verrichten van maatschappelijk nuttige activiteiten of door gebruik te maken van een algemene voorziening. Na deze procedure (onderzoek) moet het feitelijk duidelijk zijn of er een maatwerkvoorziening (ondersteuning op maat) nodig is, of dat sprake is van een voorliggende-, algemene- of andere voorziening die niet onder de reikwijdte van de wet valt. De wet en deze verordening leggen deze toegangsprocedure daarom vast.

Deze verordening kan niet los worden gezien van het van het door de gemeenteraad vastgestelde beleidsplan 'Erbij horen en meedoen in Emmen!' waarin het door de gemeente te voeren beleid met betrekking tot het sociaal domein in hoofdlijnen is beschreven.

Artikelsgewijs

Hoofdstuk 1 Begrippenlijst 

Het aantal definities van artikel 1 is beperkt aangezien de wet (in artikel 1.1.1) al een flink aantal definities kent die ook bindend zijn voor deze verordening. De begrippen die zowel in de verordening als in de wet voorkomen, hebben dezelfde betekenis als in de wet.

Ook de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) kent een aantal (definitie)bepalingen die voor deze verordening van belang zijn, zoals: ‘aanvraag’ (artikel 1:3, derde lid): een verzoek van een belanghebbende om een besluit te nemen, en ‘beschikking’ (artikel 1:2).

Omdat het pgb een percentage is van het zogenaamde referentietarief, is ter verduidelijking een definitie van dit begrip opgenomen.

Om meer aan te sluiten bij de spreektaal zijn de begrippen cliënt en college in deze verordening vervangen door inwoner en gemeente. Ze hebben echter dezelfde betekenis.

Hoofdstuk 2 De ondersteuningsvraag

In de Wmo 2015 is vastgelegd welke procedure moet worden gevolgd om een aanvraag in te dienen. In hoofdstuk 2 van deze verordening is vastgelegd op welke wijze dit in de gemeente Emmen is geregeld. Voordat er een aanvraag kan worden ingediend moet eerst het zogenaamde onderzoek worden uitgevoerd, artikel 2.3.2, negende lid, van de Wmo. Bij dit onderzoek wordt samen met de inwoner de ondersteuningsvraag verduidelijkt. Vervolgens wordt onderzocht op welke wijze aan deze ondersteuningsvraag tegemoetgekomen kan worden. Er wordt gekeken naar wat de inwoner zelf nog kan doen of wat hij nog met behulp van zijn omgeving kan realiseren. Ook wordt gekeken of het gebruik maken van een algemene voorziening een oplossing is. Dit onderzoek wordt vastgelegd in een verslag.

Het onderzoek wordt voor de gemeente uitgevoerd door Stichting de Toegang. In artikel 2.3 zijn de algemene voorwaarden genoemd om een aanvraag toe te kennen. Van belang is dat de gemeente bij de toekenning uitgaat van de goedkoopste adequate voorziening, lid 3 van artikel 2.3.

Op grond van jurisprudentie kan de gemeente zelf bepalen welke datum geldt als ingangsdatum. In het vierde lid van artikel 2.4.1 is bepaald dat dit de datum van het besluit is. Wel zal de gemeente, als de inwoner omstandigheden aanvoert om de voorziening op een eerdere datum toe te kennen, moeten onderzoeken of er aanleiding is om de voorziening op een eerdere datum toe te kennen.

In artikel 2.4.2 is bepaald dat het recht op ondersteuning op maat vervalt als zes maanden na de ingangsdatum nog geen gebruik is gemaakt van de ondersteuning. Als dan nog geen gebruik is gemaakt, kan redelijkerwijs worden aangenomen dat de ondersteuning niet nodig is. Het recht op de ondersteuning wordt dan ingetrokken. In gevallen dat het de inwoner niet te verwijten is dat nog geen gebruik is gemaakt van de ondersteuning, wordt hiervan afgeweken.

De wet voorziet ook in een spoedprocedure als de uitkomst van het onderzoek niet kan worden afgewacht. In dergelijke gevallen zal de voorziening tijdelijk worden toegekend, artikel 2.4.3, tweede lid van de verordening.

Hoofdstuk 3 Meedoen in de samenleving

3.1 Een ingevulde dag hebben

3.1.1 Begeleiding en dagbesteding

Het doel van begeleiding is dat inwoners zodanig geholpen worden bij het ontwikkelen van zelfredzaamheid, het opbouwen en behouden van zelfstandigheid en het kunnen participeren in de samenleving. Begeleiding is bedoeld voor mensen die matige of ernstige beperkingen hebben op het gebied van sociale zelfredzaamheid, bewegen en verplaatsen, psychisch functioneren, geheugen en oriëntatie, of die matig of zwaar probleemgedrag vertonen. Begeleiding omvat het begeleiden van cliënten bij het praktisch uitvoeren van concrete handelingen en gedrag.

Individuele begeleiding richt zich op het begeleiden in de thuissituatie. Het gaat om het actief herstellen, dan wel compenseren van het beperkte of afwezige regelvermogen van een persoon waardoor hij onvoldoende of geen regie over het eigen leven kan voeren. De ondersteuning bestaat bijvoorbeeld uit het helpen plannen van activiteiten, het regelen van de dagelijkse gang van zaken en het structureren van de dag.

Individuele begeleiding kan ook praktische ondersteuning zijn bij het uitvoeren van algemene dagelijkse levensverrichtingen zoals begeleiding bij het wassen en aankleden. Daarbij is geen medische zorg nodig.

Naast individuele begeleiding kan ook begeleiding in de vorm van groepsbegeleiding worden gegeven. Groepsbegeleiding wordt meestal dagbesteding genoemd. Dagbesteding heeft tot doel te komen tot een herkenbare dagstructuur en bezig te zijn met activiteiten die zinvol zijn. Doel is deelname aan de samenleving binnen de mogelijkheden van de inwoner en het ontwikkelen dan wel vasthouden van vaardigheden die bijdragen aan de zelfredzaamheid. Het kan ook bijdragen aan de vermindering van de belasting van de mantelzorgers. Voor welke vorm de inwoner in aanmerking komt, wordt bepaald door de afweging wat zorginhoudelijk het meest doelmatig is.

3.2 Mobiliteit

3.2.1 Verplaatsen in en om de woning

Het gaat hier om het zich kunnen verplaatsen in het kader van het wonen. De woning staat bij alle verplaatsingen centraal. Alle andere verplaatsingen, die verder gaan dan de woning (zoals het gaan posten van een brief, het op bezoek gaan bij een buurman of het maken van een ommetje) horen bij het zich lokaal (dichtbij huis) verplaatsen.

Bij verplaatsen in en om de woning horen ook de verplaatsing naar een centrale hal in een flat, waar veelal de brievenbussen zijn, of het gebruik van een balkon of het gebruik van de tuin. Wat de tuin betreft moet het mogelijk zijn in die tuin te komen, de inrichting van de tuin is een eigen verantwoordelijkheid. In de woning moeten de normale woonruimten bereikt kunnen worden. Te denken valt daarbij aan de woonkamer, het slaapvertrek, of mogelijk de slaapvertrekken die noodzakelijkerwijs gebruikt moeten worden, het toilet, douche en keuken. Als er een berging is en de inwoner deze daadwerkelijk gebruikt, moet ook de berging bereikt kunnen worden. Het gaat erom dat men zich in die ruimten zodanig kan verplaatsen en zich daardoor zodanig kan redden zodat normaal functioneren mogelijk is. Om de ruimte te bereiken kunnen hulpmiddelen (nieuw of gebruikt) worden verstrekt. Een voorbeeld is een rolstoel voor verplaatsingen door de ruimte.

In principe zal een hulpmiddel voor verplaatsing in, om en nabij het huis verstrekt worden als men een dergelijke voorziening voor dagelijks zittend gebruik nodig heeft. Aan een dergelijke noodzaak gaat vaak een periode vooraf waarin gebruik wordt gemaakt van andere hulpmiddelen, (ooit) verstrekt op basis van de Zorgverzekeringswet of zelf aangeschaft. De zogenaamde rolstoel voor incidenteel gebruik valt hier niet onder: deze rolstoel wordt immers niet gebruikt voor verplaatsen in, om en nabij de woning, maar wordt vooral gebruikt als men zich elders moet verplaatsen en dat zonder een rolstoel niet kan, zoals tijdens een uitstapje. Voor dit soort rolstoelen kan gebruik gemaakt worden van speciaal hiervoor beschikbare uitleendepots, of van rolstoelen die op de plaats van bestemming beschikbaar zijn, zoals in pretparken, dierentuinen en dergelijke. Het kan wellicht in incidentele situaties noodzakelijk zijn een dergelijke rolstoel voor incidenteel gebruik te verstrekken. Het zal hierbij gaan om uitzonderingen: uitgangspunt is dat een rolstoel alleen verstrekt wordt indien die noodzakelijk is voor het verplaatsen in, om en nabij de woning.

Een rolstoelpool of uitleenpunt kan leiden tot een adequate oplossing voor het probleem van het verplaatsen op andere plaatsen dan rond de woning. Daarom zal een dergelijke voorziening een oplossing kunnen bieden voor diegenen die behoefte hebben aan een oplossing voor incidenteel gebruik waarbij het gebruik niet in en om de woning plaatsvindt.

3.2.2Verplaatsen dichtbij huis

Bij verplaatsingen dichtbij huis gaat het om het kunnen verplaatsen binnen de eigen woonomgeving voor het dagelijks leven. Hierbij gaat het om verplaatsingen voor het doen van boodschappen, maatschappelijke participatie, bezoek aan artsen, specialisten en voor ziekenhuisonderzoek, voor zover het zogenaamde zittend ziekenvervoer daar geen oplossing voor biedt. Voor de maatschappelijke participatie is het van belang om contacten te hebben met medemensen en deel te kunnen nemen aan recreatieve, maatschappelijke of religieuze activiteiten naar keuze. Daarbij kan gedacht worden aan familiebezoek, aan het bezoeken van bijeenkomsten of het bezoeken van kerkdiensten, het deelnemen aan het verenigingsleven, maar ook het volgen van cursussen om de vrije tijd op een aangename wijze te kunnen invullen. Wanneer bij het verplaatsen dichtbij huis een inwoner gebruik kan maken van het collectief taxivervoer of een aanwezige scootmobielpool gaat dit voor op andere ondersteuning op maat.

Het collectief vervoer mag niet gebruikt worden voor vervoer naar betaalde arbeid. Verder zijn ook vakanties en ander verblijf buiten het gebied uitgesloten. Voor deze laatste verplaatsingen wordt door het Ministerie van VWS Valys beschikbaar gesteld. Valys zijn aanvullend op de Wmo te verstrekken maatwerkvoorzieningen en valt buiten de verantwoordelijkheid van de gemeente. Valys regelt het vervoer wanneer de pashouder een vervoersbehoefte heeft die verder reikt dan 5 OV-zones vanaf het woonadres van de pashouder of wanneer het vertrekadres is gelegen op een afstand van meer dan 5 OV-zones vanaf het woonadres van de pashouder.

De gemeente is verantwoordelijk voor de vervoersbehoefte van de pashouder tot en met vijf OV-zones vanaf diens woonadres of wanneer het vertrekadres is gelegen op een afstand tot en met 5 OV-zones vanaf het woonadres van de pashouder. Als gebruik kan worden gemaakt van het collectief vraagafhankelijk vervoer, gaat deze voorziening voor andere maatwerkvoorzieningen omdat dit de goedkoopste geschikte voorziening is (artikel 2.3, lid 3).

De omvang van het te bieden vervoer voor het zich lokaal kunnen verplaatsen is in beginsel maximaal 2000 kilometer per jaar. Het kan voorkomen dat er een grotere vervoersbehoefte bestaat. Van belang is allereerst vast te stellen of dat een realistische vervoersbehoefte is, gezien de medische, maar ook gezien de financiële situatie van de aanvrager. Immers, met een laag inkomen kan men wel de wens hebben veel verplaatsingen te maken, maar omdat voor iedere Nederlander verplaatsen een prijskaartje heeft zal dat ook voor mensen met een handicap gelden. Daarbij is het van belang vast te stellen of de vervoersbehoefte hiermee spoort.

Hoofdstuk 4 Wonen in een veilige en gezonde omgeving

4.1 Zelfstandig en veilig wonen

4.1.1 Geschikte woning

Bij woonvoorzieningen gaat het om zowel bouwkundige als niet bouwkundige voorzieningen. Uitgangspunt is daarbij dat men zelf al beschikt of zal beschikken over een woning. De gemeente hoeft niet voor een woning te zorgen, dat is een eigen verantwoordelijkheid van de aanvrager. Daarbij is het uitgangspunt dat iedereen altijd zoekt naar een voor hem op dat moment meest geschikte beschikbare woning, uiteraard passend bij het bestedingspatroon. Bij een woningaanpassing worden alleen de essentiële woonruimten (woonkamer, slaapkamers, keuken, sanitaire ruimten, berging, tuin of balkon) aangepast.

Bij woningaanpassingen geldt het primaat van verhuizen. Het gaat dan niet alleen om verhuizingen naar een passende woning, maar ook om verhuizing naar een woning die makkelijker passend te maken is. Bij de afweging tussen een woningaanpassing en het primaat van verhuizen wordt aan de ene kant gekeken naar het noodzakelijk te leveren maatwerk en aan de andere kant de noodzaak om tot een doelmatige besteding van gemeenschapsgelden te komen. Uitzondering op het primaat van verhuizen zijn woningaanpassingen tot € 7.500,00 en trapliften. Als het woonprobleem niet opgelost kan worden met een verhuizing, geldt het primaat van verhuizing niet. Ook de toegankelijkheid en bereikbaarheid worden hierin meegenomen. Een verhuizing brengt kosten met zich mee. Daarvoor kan een verhuiskostenvergoeding verstrekt worden.

De kosten voor onderhoud of voor renovatie van woningen worden niet via de Wmo 2015 vergoed. Deze kosten zijn voor de verhuurder. Zo valt bijvoorbeeld het plaatsen van een verhoogd toilet bij renovatie niet onder de Wmo 2015.

4.1.2 Een schone en leefbare woning

Indien men niet in staat is om de woning schoon te kunnen maken, kan men in aanmerking komen voor schoonmaakondersteuning. Eerst wordt onderzocht of men op eigen kracht, of met hulp van anderen in staat is om de woning schoon te houden. Er wordt rekening gehouden met huisgenoten uit de leefeenheid vanaf 18 jaar. Wanneer die in staat zijn huishoudelijke werkzaamheden die onder de compensatieplicht vallen over te nemen, zal allereerst gekeken moeten worden of dit niet een voorliggende voorziening is. Alle huisgenoten vanaf 18 jaar zijn met elkaar verantwoordelijk voor het voeren van een huishouden. Dat betekent dat wanneer één van de huisgenoten die het huishoudelijk werk doet, uitvalt, via een herverdeling de andere huisgenoten deze taken zullen moeten overnemen.

Ook aanwezige personen jonger dan 18 jaar, zoals thuiswonende kinderen, worden geacht hun bijdrage aan het huishouden te leveren door hun kamer bij te houden en hand- en spandiensten te verrichten.

Onder de ruimten die in principe onder schoonmaakondersteuning vallen zijn te rekenen: een woonkamer, de aanwezige en gebruikte slaapkamers, de keuken en de sanitaire ruimten. Ook een eventuele berging die daadwerkelijk in gebruik is, zal meegenomen worden. Feitelijk gaat het om ruimten die frequent gebruikt worden.

In de voorzieningen beschermd wonen zit schoonmaakondersteuning opgenomen in het pakket. De schoonmaakondersteuning wordt door de woonvorm uitgevoerd (of de aanbieder huurt dit in binnen het tarief). Bij een Thuis Plus indicatie kan wel apart schoonmaakondersteuning geïndiceerd worden op dezelfde voorwaarden als ‘reguliere’ schoonmaakondersteuning.

4.1.3 Beschermd wonen

De verschillen binnen het aanbod van beschermd wonen zitten in de intensiteit van de begeleiding en de woonvariant waar een cliënt verblijft. Omdat iedere zorgvraag uniek is en een andere aanpak vereist, dient er gekeken te worden naar een vorm die aansluit bij de ondersteuningsbehoefte van de inwoner. Dit vraagt om een differentiatie in het aanbod van beschermd wonen. Door te werken met een modulair systeem voor beschermd wonen wordt hier invulling aan gegeven.

Aangezien het herstelproces van de inwoner veelal geen rechtlijnig verloop kent, is het wenselijk om binnen het aanbod van beschermd wonen voldoende mogelijkheden te hebben om de ondersteuning op en af te kunnen schalen. Op deze wijze ontvangt de inwoner de juiste ondersteuning.

Hoofdstuk 5 Mantelzorg

5.2.1 Ondersteuning mantelzorger

Het werk van een mantelzorger is belangrijk. Om ervoor te zorgen dat een mantelzorger niet overbelast raakt, kan de ondersteuning (tijdelijk) worden overgenomen door een professional. Zowel de mantelzorger als de inwoner kunnen hierom vragen.

5.2.2 Mantelzorgwaardering

Artikel 1.1.1 van de wet definieert een cliënt als een persoon die gebruik maakt van een algemene voorziening, maatwerkvoorziening of pgb, of door of namens wie een melding is gedaan. Het gaat dus ook om mantelzorgers van cliënten die een ondersteuningsvraag hebben aangemeld, ook al is daar geen voorziening op basis van deze wet uitgekomen. Voorts is de woonplaats van de inwoner bepalend, zodat het dus ook mantelzorgers kan betreffen die in andere gemeenten wonen.

Hoofdstuk 6 De vorm van de ondersteuning

De maatwerkvoorziening kan in verschillende vormen worden geboden. Het kan gaan om ondersteuning in natura, een pgb of een financiële tegemoetkoming. Hulpmiddelen worden veelal in bruikleen verstrekt. In dit hoofdstuk zijn de vormen nader uitgewerkt.

6.3 Persoonsgebonden budget

6.3.1 Voorwaarden voor een pgb

De inwoner heeft de mogelijkheid om te kiezen voor een pgb waarmee hij zelf de benodigde ondersteuning op maat kan inkopen als aan de gestelde voorwaarden wordt voldaan, artikel 2.3.6 van de wet. Om duidelijk te maken dat het pgb bedoeld is om ondersteuning op maat in te kopen, zijn in het tweede lid kosten opgenomen die niet uit het budget mogen worden betaald.

De gemeente moet kunnen beoordelen of de inwoner, of een derde die voor hem het pgb beheert, in staat is om de aan de pgb verbonden verplichtingen goed uit te kunnen oefenen. In artikel 6.2.1, derde lid, is vastgelegd hoe de gemeente dit beoordeelt.

6.3.2 de hoogte van een pgb bij ondersteuning door personen uit het sociaal netwerk

De cliënt kan ondersteuning betrekken bij een persoon die behoort tot het sociaal netwerk of van een mantelzorger. Hiervoor krijgt de inwoner een pgb tarief voor ondersteuning vanuit het sociaal netwerk. Bij de behandeling van het wetsvoorstel is door de regering ten aanzien van de ondersteuning van uit het sociale netwerk onder meer aangegeven dat in de omslag die met dit wetsvoorstel in gang wordt gezet, het niet meer vanzelfsprekend is dat de overheid bij iedere ondersteuningsvraag bijspringt. Uitgangspunt is dat iedere ingezetene eerst kijkt wat hij zelf kan doen, wat zijn sociale omgeving voor hem kan doen of wat hij zelf voor een ander kan doen (MvT p. 20). De regering is van mening ( MvT p. 22-23) dat het heel normaal is dat je je inspant om je eigen situatie te verbeteren of dat je iets doet voor een partner of familielid als die niet geheel op eigen kracht kan deelnemen aan de samenleving. De regering stapt af van het automatisme dat de overheid per definitie deze rol naar zich toetrekt, maar gaat niet zo ver om het sociaal netwerk te verplichten om ondersteuning te bieden waar dat mogelijk is.

Het verstrekken van een pgb voor ondersteuning van iemand die behoort tot het sociaal netwerk is dus van een andere orde dan wanneer de ondersteuning van professionele hulpverleners of derden komt. Een lager tarief is daarom gerechtvaardigd.

6.3.3 t/m 6.3.11 hoogte en tarieven pgb

In de memorie van toelichting (Kamerstukken II 2013/14, 33 841, nr. 3, blz. 39) is vermeld dat de gemeente bijvoorbeeld kan bepalen dat het pgb niet hoger mag zijn dan een percentage van de kosten die voor de gemeente verbonden zijn aan het verlenen van adequate ondersteuning in natura. Daarmee is er ook de mogelijkheid om differentiatie aan te brengen in de hoogte van het pgb.

Het is mogelijk verschillende tarieven te hanteren voor verschillende vormen van ondersteuning en voor verschillende typen hulpverleners. Er kan bijvoorbeeld onderscheid worden gemaakt tussen ondersteuning die wordt geleverd door het sociaal netwerk, door hulpverleners die werken volgens de kwaliteitsstandaarden en hulpverleners die dat niet doen (zoals werkstudenten, zzp’ers zonder diploma’s e.d.).

Er is sprake van beroepsmatige ondersteuning als deze wordt geleverd door een aanbieder die ingeschreven staat bij de Kamer van Koophandel. Daarnaast maken we onderscheid tussen beroepsmatige ondersteuning A en B. Aanbieders komen in aanmerking voor beroepsmatige ondersteuning A indien zij voldoen aan de volgende kwaliteitseisen: 

• •

  een aantoonbaar werkzaam kwaliteitszorgsysteem, bijvoorbeeld ISO90001, EN 15224, HKZ, Prezo, Kwaliteitskader gehandicaptenzorg;

• •

  een vergelijkbaar kwaliteitszorgsysteem dat voldoet aan de volgende kenmerken: kwaliteitszorg is organisatiebreed verankert (in beleid) en door de directie uitgedragen (kwaliteitshandboek), de aanwezigheid en organisatiebrede uitvoering van relevante procedures met betrekking tot dienstverlening/eindproducten en beheer van middelen en documenten, waarbij continue verbetering een belangrijk aandachtspunt is, de aanwezigheid van de interne kwaliteitscyclus (meting, analyse en verbetering van kwaliteitsniveaus);

• •

  het zich in algemeenheid houden aan de eisen omtrent de verlening van ondersteuning, zoals deze in de wetten worden gesteld waar de te leveren ondersteuning op rust (Wmo, Wbp, wet- en regelgeving met betrekking tot het aanhouden van cao’s en minimumlonen);

• •

  de in te zetten medewerkers dienen geregistreerd te zijn volgens de daartoe in de wet gestelde eisen aan de beroepsregistratie.

• •

  ook dienen aanbieders in geval van ziekte of vakantie zorg te dragen voor vervanging. Daarnaast geldt op grond van de wet dat van aanbieders wordt verlangd dat zij een klachtenregeling en een medezeggenschapsregeling hebben.

Bij beroepsmatige ondersteuning B valt te denken aan een kleine aanbieder met een beperkt aantal werknemers, een zzp’er of een student die wil bijverdienen. Omdat hierbij niet wordt voldaan aan de voorwaarden zoals gesteld voor beroepsmatig A is er hierbij sprake van lagere kosten waardoor een lager tarief gerechtvaardigd is.  

Tot het sociaal netwerk behoren personen uit de huiselijke kring of andere personen met wie de inwoner een sociale relatie onderhoudt (artikel 1.1.1 Wmo 2015). Dit is ook het geval als de persoon uit het sociaal netwerk een professionele zorgverlener is of in het bezit is een relevant diploma. Deze persoon wordt dus niet aangemerkt als beroepskracht.

Het pgb voor roerende zaken zoals hulpmiddelen, autoaanpassingen, sportrolstoelen, woningaanpassingen, etc. wordt vastgesteld op basis van het programma van eisen en twee offertes, dan wel de tegenwaarde van het bedrag indien de gemeente zelf de voorziening zou hebben gekocht. Daarnaast dient gewaarborgd te zijn dat deze zaken veilig doeltreffend en cliënt gericht zijn.

Het gaat om maximale tarieven. Als de aanbieder een lager tarief hanteert, dan wordt het pgb hierop afgestemd.

Normbedragen

Jaarlijks, per 1 januari, kunnen de beschikbare loon- en prijsindexaties worden vertaald naar indexering van de tarieven. Voor de uitwerking en bedragen, zie de nadere regels, inclusief financieel besluit Wmo gemeente Emmen.

6.4 Wat is uw bijdrage in de kosten?  

In de wet, artikel 2.1.4, is bepaald dat in de verordening wordt geregeld of een inwoner een bijdrage in de kosten moet betalen voor het gebruik van voorzieningen. Sinds 2018 is het abonnementstarief Wmo van kracht. Het kabinet heeft aangekondigd dat uw bijdrage in de kosten vanaf 2026 weer inkomensafhankelijk wordt.

Aanvullend op het landelijke Uitvoeringsbesluit Wmo 2015 treft de gemeente Emmen minimabeleid voor uw bijdrage in de kosten Wmo. Dat wil zeggen dat cliënten met een verzamelinkomen tot 110% van het sociaal minimum, een fictieve eigen bijdrage van € 0-, krijgen opgelegd krijgen door het CAK. Niet pensioengerechtigde meerpersoonshuishoudens zijn vanuit wettelijke regeling vrijgesteld van het betalen van een eigen bijdrage.

Voor 2025 gelden de volgende inkomensgrenzen voor het minimabeleid:

Jaarlijks worden de inkomensgrenzen geïndexeerd aan de hand van het consumentenprijsindexcijfer. De genoemde inkomensgrenzen komen voort uit de Wmo 2015. Hierbij werd 120% van het sociaal minimum gehanteerd, dit is teruggerekend naar 110% van het sociaal minimum. De bedragen genoemd in deze verordening zijn de grondslag voor indexering.

Hoofdstuk 7 Tegengaan oneigenlijk gebruik en fraude

In de memorie van toelichting (Tweede Kamer, vergaderjaar 2013–2014, 33 841, nr. 3, pag. 31) is opgenomen dat de regering er waarde aan hecht dat gemeenten actief invulling geven aan de bestrijding van misbruik en oneigenlijk gebruik. Het behoort, aldus de memorie van toelichting tot de gemeentelijke verantwoordelijkheid misbruik van de geboden voorzieningen te voorkomen en, waar nodig, op te treden tegen onterecht gebruik van maatwerkvoorzieningen of persoonsgebonden budgetten. Een zorgvuldig gebruik van collectieve middelen is wezenlijk voor het draagvlak daarvan (Tweede Kamer, vergaderjaar 2013–2014, 33 841, nr. 3, pag. 136). Hiervoor is van belang dat het voor eenieder duidelijk is wat de rechten en plichten zijn en wat de gevolgen zijn als er sprake is van misbruik en oneigenlijk gebruik. In hoofdstuk 7 zijn hiervoor bepalingen opgenomen.

Ook het door de gemeenteraad d.d. 31 januari 2019 vastgestelde Beleidsplan Toezicht en Handhaving Sociaal Domein 2019-2022 geeft aan op welke wijze de gemeentemisbruik en oneigenlijk gebruik in het sociaal domein wil tegengaan.

7.1.1 Beëindiging voorziening

Als niet langer vaststaat dat de ondersteuning op maat nodig is of dat een hulpmiddel moet worden gebruikt, kan de gemeente de ondersteuning op maat intrekken of beëindigen. Als de ondersteuning op maat wordt aangevraagd en toegekend is het ook de verwachting dat de ondersteuning op korte termijn noodzakelijk is. Als binnen 6 maanden na de toekenning nog geen gebruik wordt gemaakt van de ondersteuning, is het redelijk te veronderstellen dat de toegekende ondersteuning niet nodig is. De ondersteuning op maat wordt dan ook beëindigd.

7.1.2 Terugvordering voorziening

In artikel 2.4.1 tot en met 2.4.4 van de wet zijn regels voor het verhaal van kosten opgenomen en is de bevoegdheid aan het college gegeven tot het (in geldswaarde) terugvorderen van een ten onrechte verstrekte maatwerkvoorziening of pgb. Hierbij is tevens bepaald dat het college het terug te vorderen bedrag bij dwangbevel kan invorderen. Uit de memorie van toelichting op artikel 2.4.1 (Kamerstukken II 2013/14, 33 841, nr. 3, blz. 157) wordt duidelijk dat daarnaast de mogelijkheid blijft bestaan om maatwerkvoorzieningen terug te vorderen: ‘omdat het niet in alle gevallen mogelijk is een al genoten maatwerkvoorziening terug te vorderen, kan het college de waarde van de genoten maatwerkvoorziening uitdrukken in een bedrag dat voor terugvordering in aanmerking komt.’

7.1.3 Opschorting pgb

Op grond van artikel 2b lid 6 van de Uitvoeringsregeling Wmo 2015, heeft het college deze bevoegdheid.

7.2 Hoe controleert de gemeente of een voorziening nog passend is en of afspraken worden nagekomen?

Om misbruik en oneigenlijk gebruik te voorkomen, is geregeld contact met de inwoners van belang. De insteek van een dergelijk contact is in eerste instantie te bekijken of de ondersteuning nog voldoet, of eventueel aangepast moet worden, maar is ook van belang om na te gaan of de ondersteuning nog op de juiste wijze wordt ingezet. Deze onderzoeken worden gedaan door De Toegang. Het uitgangspunt hierbij is dat er bij langere indicaties periodiek gecontroleerd wordt of de maatwerkvoorziening nog past bij de problematiek van de inwoner.

Om de rechtmatigheid van de verleende ondersteuning te kunnen onderzoeken, heeft de gemeente toezichthouders aangewezen, artikel 6.1 Wmo 2015.

Hoofdstuk 8 Inspraak en cliëntenparticipatie

In de Wmo 2015 is vastgelegd dat de gemeente in de verordening bepalingen moet opnemen over de wijze waarop ingezeten inspraak kunnen op het Wmo beleid in de breedste zin. De wijze waarop de gemeente dit vorm geeft, is niet voorgeschreven. De gemeente heeft ervoor gekozen de inspraak te organiseren via adviesraden. De wijze waarop de gemeente de adviesraden bijstaat en de advisering is geregeld, is in separate regels vastgelegd.

De medezeggenschap bij de aanbieders is in de contracten vastgelegd.

Hoofdstuk 9 Meningsverschillen

Vanuit het belang van de dejuridisering wijst de regering gemeenten op de mogelijkheid om vormen van alternatieve geschillenbeslechting, zoals mediation of een ombudsfunctie als onderdeel van het proces te organiseren. Het college heeft de opdracht om een vorm van alternatieve geschillenbeslechting te realiseren. Dit kan een andere zijn dan mediation of een ombudsfunctie.

Overigens kan de in de Wmo 2015 verankerde functie van cliëntondersteuning en de huidige ombudsfunctionaris in de gemeente Emmen ook een belangrijke rol spelen.

De inwoner kan zelf bepalen voor welke vorm hij kiest om het geschil te behandelen. Hij kan dus ook kiezen voor een juridische procedure.

9.1.2 klachten over andere personen of organisaties

De gemeente is op grond van de Awb in het algemeen verplicht tot een behoorlijke behandeling van mondelinge en schriftelijke klachten over gedragingen van personen en bestuursorganen die onder haar verantwoordelijkheid werkzaam zijn. De Awb is niet van toepassing op de aanbieders. In dit artikel is een bepaling over klachten ten aanzien van aanbieders opgenomen. Het is aan het college om hierover met de aanbieders nadere afspraken te maken.

Het ligt voor de hand dat cliënten die zich benadeeld voelen zo veel mogelijk deze klacht eerst bij de betreffende aanbieder deponeren. Zij moeten erop kunnen vertrouwen dat de aanbieder de klacht snel in behandeling neemt en de klacht ook snel afhandelt. Daar waar de afhandeling niet naar wens is, kan de inwoner de klacht voorleggen aan de ombudsman sociaal domein.

Hoofdstuk 10 Kwaliteit en aanbesteding

10.1 kwaliteit

De inwoner moet ervanuit kunnen gaan dat de kwaliteit van de ondersteuning op maat die via de gemeente wordt geleverd goed is. Deze bepaling is een uitwerking artikel 2.1.3, tweede lid, onder c, van de wet, waarin is bepaald dat in de verordening in ieder geval wordt vastgelegd welke eisen worden gesteld aan de kwaliteit van voorzieningen, eisen met betrekking tot de deskundigheid van beroepskrachten daaronder begrepen.

De regering legt de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van voorzieningen bij de gemeente en de aanbieder. Het is aan de gemeente om te bepalen welke kwaliteitseisen worden gesteld aan aanbieders van voorzieningen. Die eisen zullen ook betrekking kunnen hebben op de deskundigheid van het in te schakelen personeel. De regering benadrukt in de memorie van toelichting op artikel 2.1.3, tweede lid, onder c, van de wet (Kamerstukken II 2013/14, 33 841, nr. 3) dat de kwaliteitseisen die zijn vervat in de artikelen 3.1 e.v. van de wet en die zich rechtstreeks tot aanbieders richten, daarbij uitgangspunt zijn. De eis dat een voorziening van goede kwaliteit wordt verleend, biedt veel ruimte voor de gemeenten om in overleg met organisaties van cliënten en aanbieders te werken aan kwaliteitsstandaarden voor de ondersteuning.

10.2 inkoop en aanbesteding

Hier wordt geregeld dat het college voor het leveren van een dienst door een derde als bedoeld in artikel 2.6.4. van de wet, of een vaste prijs vaststelt of een reële prijs vaststelt die geldt als ondergrens voor een inschrijving en het aangaan van een overeenkomst met de derde of die geldt als ondergrens voor de vaste prijs. In het geval het college een reële prijs vaststelt, is het mogelijk dat inschrijvers een hoger tarief dan de reële prijs neerleggen. Het is niet mogelijk een lagere prijs neer te leggen. Indien het college een vaste prijs vaststelt, dan zal het tarief voor de inschrijvers gelijk zijn aan de vaste prijs.

Er is vastgelegd dat het college bij het vaststellen van de prijs rekening dient te houden met de eisen aan de kwaliteit van die dienst, waaronder de eisen aan de deskundigheid van de beroepskracht, bedoeld in artikel 2.1.3, tweede lid, onderdeel c, van de wet en met de continuïteit in de hulpverlening, bedoeld in artikel 2.6.5, tweede lid, van de wet, tussen degenen aan wie de dienst wordt verstrekt en de betrokken hulpverleners. De invulling van de continuïteit van de hulpverleningsrelatie in financiële zin is nieuw voor de gemeenten. De aanbieder die de opdracht gegund krijgt moet overleggen met de aanbieder die de opdracht tot dan toe had uitgevoerd over de overname van personeel. De gedachte is dat overname van personeel gemakkelijker verloopt indien de gemeente een reële prijs betaalt voor de opdracht.

Het college moet de vaste prijs of de reële prijs minimaal baseren op de genoemde kostprijselementen, artikel 5.4 van het Uitvoeringsbesluit Wmo 2015. De opsomming in dit lid is niet uitputtend. De gemeente kan er elementen aan toevoegen.

Hoofdstuk 11 Slotbepalingen

In dit hoofdstuk zijn de laatste bepalingen opgenomen. Het gaat dan om de bevoegdheid aan het college om een nadere uitwerking te geven aan bepalingen uit deze verordening. Ook de bevoegdheid aan het college om te beslissen in gevallen waarin deze verordening niet voorziet is opgenomen.

Verder de bepalingen voor het overgangsrecht, de inwerkingtreding van de nieuwe verordening en het intrekken van de oude verordening.

Tijdens de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel heeft de regering te kennen gegeven dat de verantwoording over het gevoerde beleid de aandacht vraagt van de gemeenteraden. Met de verplichting van het college periodiek het beleid te evalueren en een verslag naar de raad te zenden, kan de raad uitvoering geven aan de door de regering gevraagde aandacht.

Het overgangsrecht regelt dat bestaande rechten blijven bestaan totdat er een nieuw besluit is genomen op basis van deze nieuwe verordening. Aanvragen die zijn ingediend voor de datum van inwerkingtreding van de nieuwe verordening, worden behandeld op basis van deze nieuwe verordening. Dit voorkomt onnodige besluitvorming. Voor ingediende bezwaarschriften geldt dat zij worden behandeld aan de hand van de verordening waarop het besluit waartegen bezwaar is gemaakt, is gebaseerd.