Peilbesluit Oude Lierpolder peilgebied 1 thv Laan van Adrichem

Ondertekening

Bijlage 1: Peilenkaart peilbesluit Oude Lierpolder, peilgebied 1, ter hoogte van de Laan van Adrichem

Peilenkaart peilbesluit Oude Lierpolder, peilgebied 1, ter hoogte van de Laan van Adrichem

Toelichting op het peilbesluit Oude Lierpolder – Peilgebied 1, ter hoogte van de Laan van Adrichem

1Inleiding

Het beheergebied van Delfland heeft een oppervlakte van ongeveer 40.000 hectare en bestaat uit circa 75 polders met circa 700 peilgebieden. Voor elk peilgebied is een waterpeil vastgelegd in een peilbesluit. Voor het gebied Voor het gebied Oude Lierpolder, peilgebied 1 ter hoogte van de Laan van Adrichem (0,35 hectare groot) wijzigt dit vastgestelde peil vanwege een zogenaamde peilbesluit met ruimtelijke ontwikkeling. Dat houdt in dat een waterpeil wordt vastgelegd voor een gebied waarbij het waterpeil is aangepast als gevolg van een ruimtelijke ontwikkeling. De waterhuishoudkundige aanpassingen bij deze ruimtelijke ontwikkeling zijn uitgevoerd. Delfland heeft voor deze waterhuishoudkundige aanpassingen een projectplan (projectnummer 702025) opgesteld en heeft de uitgevoerde situatie gecontroleerd. Delfland wil het peilbesluit actualiseren aan de nieuwe situatie.

1.1Omschrijving situatie

Aan de zuidzijde van de Oude Lierpolder ter hoogte van de Laan van Adrichem ligt

peilgebied 8 met een vast peil van NAP -1,55 m. Peilgebied 8 ligt naast de Lee of Lierwatering en heeft een waterkering met daarachter een kwelsloot. De waterkering voldeed niet aan de wettelijke normen voor hoogte en stabiliteit en is om deze reden versterkt en opgehoogd in 2019. Voor de uitvoering van deze maatregelen is een projectplan opgesteld en is het waterpeil van peilgebied 8 opnieuw afgewogen. De keuze was om de stuw en duiker te verwijderen en het waterpeil met 30 cm te verlagen. Hiermee is het peil gelijk aan het waterpeil van peilgebied 1 en wordt peilgebied 8 onderdeel van peilgebied 1.

Doordat het huidige waterpeil in peilgebied 8 afweek van het vorige peilbesluit is het peilbesluit geactualiseerd.

1.2Werkwijze

Als eerste is onderzocht welke (waterhuishoudkundige) wijzigingen hebben plaatsgevonden, welke werken vergund zijn en of de vergunde werkzaamheden volgens vergunning zijn uitgevoerd. Daarnaast is relevante achtergrondinformatie verzameld. Deze informatie is beschreven in de aanleiding van hoofdstuk 1 en de gebiedsbeschrijving van hoofdstuk 2.

Daarna is in hoofdstuk 3 het peil afgewogen aan de hand van de functies en belangen. Dit leidt tot een onderbouwde peilkeuze. Bij de peilenkeuze hoort een peilenkaart om de begrenzing van het peilgebied aan te geven. Deze peilenkaart is als bijlage aan de toelichting toegevoegd.

2Gebiedsbeschrijving

2.1Gebied

Het gebied bevindt zich in de gemeente Westland. Het ligt ten noorden van de Lee of Lierwatering en ten westen van de Laan van Adrichem. Het gebied staat in figuur 1 weergegeven als peilgebied 8. In dit figuur staan ook alle functies van het gebied weergegeven.

Het gebied heeft een redelijke tot hoge trefkans op archeologische sporen. De bodem is overwegend kleiig en bestaat uit veenlagen en is zakkingsgevoelig. Door een peilverlaging van het oppervlaktewater zal ook het grondwaterpeil lager komen te liggen. Dit kan leiden tot uitdroging van de (veen)bodem met bodemdaling als gevolg.

Figuur 1: Overzicht gebied

2.2Watersysteem

2.2.1Vorig peilbesluit

Voor peilgebied 1 en 8 is in 2013 peilbesluit ‘Oude Lierpolder’ vastgesteld. De peilen voor de peilgebieden 1 en 8 waren vastgesteld met een vast peil van respectievelijk NAP-1,85m en NAP-1,55m. Dit is weergegeven in Figuur 2.

Figuur 2: Gedeelte van de peilenkaart van peilbesluit Oude Lierpolder uit 2013

2.2.2Waterhuishoudkundige belangen

Binnen het gebied zijn meerdere waterhuishoudkundige belangen die relatie hebben met het waterpeil.

• -

  Wateraanvoer: Het waterpeil van peilgebied 8 was moeilijk te handhaven doordat er geen aanvoer van water was. Dit kwam door het ontbreken van een inlaat en de slechte staat van de duiker en stuw.

• -

  Primaire waterkering: Een lager waterpeil heeft een negatief effect op de stabiliteit van de waterkering. In de berekeningen van de kadeverbetering is rekening gehouden met het lagere waterpeil en zijn maatregelen getroffen om het negatieve effect tegen te gaan. Daarnaast is het van belang dat een watergang naast een waterkering op peil gehouden kan worden. Wanneer een watergang droogvalt kan ook de waterkering verdrogen en dit heeft een negatief op sterkte van de kering.

2.2.3Watersysteem in de praktijk

De praktijksituatie is weergegeven in figuur 3. In 2019 is het project uitgevoerd en sindsdien heeft het gebied een praktijkpeil van NAP -1,85 m. Daarmee is het waterpeil structureel 0,30 meter lager dan het vorige peilbesluit.

Figuur 3: Kaart met de praktijksituatie van de waterhuishouding

Peilgebied 1 wordt bemalen door het gemaal van de Oude Lierpolder, zie figuur 4. Het peilgebied heeft meerdere inlaatvoorzieningen om het gewenste peil te handhaven. In de meetreeks, dat staat weergegeven in figuur 5, is te zien dat het waterpeil schommelt rond het peil NAP -1,85 meter. Deze schommeling is acceptabel en ligt binnen de beheermarge.

Figuur 4: Overzicht locatie gemaal

Figuur 5: Meetreeks gemeten waterpeilen bij het gemaal van de Oude Lierpolder (niveaumeter OW000398)

2.2.4Waterkwaliteit en ecologie

De waterkwaliteit en ecologie van het gebied worden beschreven aan de hand van de Ecologische Sleutelfactoren (literatuurlijst, punt 4).

Ecologische Sleutelfactor 1- Productiviteit van het water

De waterkwaliteit van peilgebied 8 was onbekend. Vanaf 2019 is het gebied onderdeel van peilgebied 1, die over een aantal waterkwaliteitsmeetpunten beschikt. Het dichtstbijzijnde meetpunt is OW117-001 en staat bij het gemaal van de Oude Lierpolder. Het meetpunt geeft de volgende nutriëntwaarden:

• •

  Stikstofgehalte, voldoet niet aan de norm. De norm wordt tweemaal overschreden;

• •

  Fosfaat, voldoet aan de norm.

Dat de waterkwaliteit niet voldoet aan de norm kan komen doordat in het peilgebied veel riooloverstorten aanwezig zijn. Een riooloverstort is een nooduitlaat van het rioolstelsel en voorkomt overstromingen door overtollig rioolwater af te voeren naar het oppervlaktewater. Rioolwater bevat veel nutriënten en als dit in het oppervlaktewater terecht komt kan dit de waterkwaliteit negatief beïnvloeden.

Ecologische Sleutelfactoren 4 - habitat-geschiktheid en 5- verspreiding

Door het samenvoegen van twee peilgebieden is de grootte van het leefgebied voor vis toegenomen.

De watergang heeft een beperkte waterdiepte van 15 cm. Dit heeft een negatief effect op de zuurstofhuishouding waardoor vissterfte en stank kan voorkomen in de zomer. Door de ontsnippering is er wel een betere doorspoeling, waardoor dit effect minder groot is dan voor de maatregelen.

3Peilafweging

3.1Peilafweging

Deze peilafweging heeft betrekking op voormalig peilgebied 8 met een voormalig peil van NAP-1,55m. Het gebied is samengevoegd met peilgebied 1 met het peil van NAP -1,85m. Deze situatie is ontstaan na de werkzaamheden aan de waterkering in 2019.

Het 0,30 m hogere waterpeil uit het vorige peilbesluit was niet meer te handhaven zonder aanvullende maatregelen. Het nieuwe ingerichte gebied is afgestemd op de aangepaste waterhuishouding en het nieuwe waterpeil. Tijdens het projectplan zijn de werkzaamheden besproken en afgestemd met belanghebbenden. Na de werkzaamheden zijn geen klachten of knelpunten ontstaan.

De huidige situatie levert geen knelpunten op voor de aanwezige functies en belangen (landbouw, archeologie en de waterkering). Hieronder staat per punt een korte toelichting.

• •

  Agrarisch landbouwgrond: Door het verlagen van het waterpeil ontstaat er een grotere drooglegging. Voor agrarisch landbouwgrond is het een drooglegging tussen de 0,60 en 0,80 meter gewenst. Bij een kleinere drooglegging is de draagkracht lager en moeilijk berijdbaar. Een grotere drooglegging zorgt voor bodemdaling en is ook niet gewenst. De drooglegging was 0,40 meter en wordt door de peilverlaging ongeveer 0,70 meter. Voor agrarisch gebruik is een lagere grondwaterstand gewenst.

• •

  Archeologie: Het gebied is van archeologische waarde. Om het effect op archeologie te bepalen is een archeologisch booronderzoek uitgevoerd. Hieruit blijkt dat de peilverlaging slechts invloed heeft op een klein gebied en het negatief effect verwaarloosbaar klein is.

• •

  Waterkeringen (boezemkade): Een lager waterpeil heeft een negatief effect op de stabiliteit van de waterkering. In de berekeningen van de kadeverbetering is rekening gehouden met het lagere waterpeil en zijn maatregelen getroffen om het negatieve effect tegen te gaan. Als maatregel is een kwelscherm aangebracht.

  Voor de sterkte van de waterkering is het van belang dat er constant water in de watergang staat. Door het gebied toe te voegen aan peilgebied 1 kan het waterpeil in de watergang beter worden gereguleerd. Dit voorkomt dat de waterkering uitdroogt en dit zorgt voor een hogere waterveiligheid.

• •

  Ontsnippering van peilgebieden: Het streven om voormalig peilgebied 8 met peilgebied 1 samen te voegen is al besproken in het Peilbesluit Oude Lierpolder van mei 2013. Peilgebied 8 was een klein peilgebied dat moeilijk op peil gehouden kon worden. Nu is het onderdeel van peilgebied 1 en kan het waterpeil beter gereguleerd worden. Door het samenvoegen van de peilgebieden wordt de polder ontsnipperd en ontstaat een robuuster watersysteem.

• •

  Bodemdaling: Doordat het gebied geen inlaatvoorziening had zakte het waterpeil uit en was er risico op bodemdaling. Het peil is nu verlaagd, maar is door de ontsnippering wel goed te reguleren. Dit maakt het mogelijk om ook in droge tijden water in te laten en daarmee het risico op bodemdaling te beperken.

3.2Peilkeuze

Uit de hiervoor genoemde effectbeschrijving blijkt dat het nieuwe peil positieve effecten heeft en de risico’s acceptabel zijn. Daarom wordt voor voormalig peilgebied 8 gekozen voor een vast peil van NAP -1,85m. Het schouwpeil wordt NAP -1,85m.

Ten opzichte van het vorige peilbesluit wordt het peil 0,30 m lager.

Het vorige peilbesluit voor de Oude Lierpolder peilgebied 8 ter hoogte van Laan van Adrichem wordt ingetrokken.

3.3Maatregelen

Voor het vaststellen van het peil zijn de geen maatregelen nodig.

Literatuur

• •

  Hoogheemraadschap van Delfland, september 2013, Peilbesluit Oude Lierpolder

• •

  Hoogheemraadschap van Delfland, juli 2017, Beleidsnota peilbeheer

• •

  Projectplan Laan van Adrichem, 0ude Lierpolder, gemeente Westland, projectnummer: 702025, 27-09-2018

• •

  Ecologische Sleutelfactoren, begrip van het watersysteem als basis voor beslissingen, 6 juni 2014, rapportnummer 2014-19.

Woordenlijst

Beheermarge: Marge rondom het vastgestelde peil waartussen het peil onder regulier peilbeheer schommelt. Het handhaven van het peil gaat onder normale omstandigheden gepaard met peilfluctuaties. Deze fluctuaties zijn het gevolg van de aan- en afvoer van water en weersomstandigheden. Het peil is dus eigenlijk een gemiddelde waarde van de peilfluctuaties.

Bodemdaling: Het dalen van het maaiveldniveau ten opzichte van een vast referentievlak, bijvoorbeeld NAP. Bodemdaling kan veroorzaakt worden door oxidatie, inklinking, gas- en oliewinning en lange termijn geologische processen.

Drooglegging: Het hoogteverschil tussen het waterpeil in een watergang en de gemiddelde hoogte van het naastgelegen perceel.

Ontsnippering: Het samenvoegen van gebieden met een verschillend peil. Het streven is om zo groot mogelijke peilgebieden te krijgen. Dit betekent een vermindering van het aantal peilgebieden (en gebieden met een afwijkend peil).

Peil: Door waterschap in peilbesluit vastgelegde waterpeil dat in een bepaald gebied moet worden gehandhaafd.

Peilbeheer: Vaststelling en handhaving van het waterpeil in oppervlaktewateren.

Peilbesluit: Besluit van het Algemeen Bestuur van een waterschap, waarin de te handhaven peilen van de oppervlaktewateren ten opzichte van het NAP, de ligging van de peilgebieden en plaats van de peilschalen zijn aangegeven. Aan de gemaakte keuze ligt een integrale afweging van belangen en beleid ten grondslag.

Peilgebied: Waterstaatkundige eenheid waarbinnen eenzelfde peil wordt gehandhaafd met behulp van gemaal, stuw of inlaat.

Peilverlaging: Neerwaartse bijstelling van het waterpeil ten opzichte van het voorgaande peilbesluit verder dan peilaanpassing.

Praktijkpeil: Waterstand die werkelijk in een watergang aanwezig is, afgelezen van de peilschaal.

Schouwpeil: In het peilbesluit vastgesteld peil dat het referentieniveau vertegenwoordigt voor het voeren van schouw, dagelijks peilbeheer, afhandelen van vergunningen en het uitvoeren van onderhoud aan watergangen.

Vast peil: Het peilbeheer is gedurende het hele jaar gericht op een constant peil met zo min mogelijk fluctuatie.