Gemeente Midden- Delfland – Beleidsregel vaststellen aanvaardbare waarde van geluid binnen gemeente Midden-Delfland

Ruimtelijke plannen moeten voldoen aan de Omgevingswet. In deze wet is als uitgangspunt opgenomen dat de waarde van geluid op een geluidgevoelig gebouw de standaardwaarde in beginsel niet mag overschrijden. Aangezien niet overal aan die standaardwaarde kan worden voldaan, kent de wet ook grenswaarden. Er kan dan worden getoetst aan de aanvaardbaarheid van het geluidsniveau, binnen de diverse criteria en randvoorwaarden binnen de Omgevingswet.

Voorheen stelde de Wet geluidhinder criteria, waaraan een situatie moest voldoen om in aanmerking te komen voor een hogere grenswaarde. Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet wordt er geen apart hogere waarde besluit meer genomen, maar is de aanvaardbaarheid van een bepaald geluidsniveau geïntegreerd in een besluit op grond van de omgevingswet. Als ondersteuning bij het toetsen van de aanvaardbaarheid van de waarde van geluid tussen de standaardwaarde (voorheen voorkeurswaarde) en de grenswaarde (voorheen maximale ontheffingswaarde), heeft het college van Midden-Delfland een aantal aanvullende criteria vastgelegd in deze beleidsregel.

Kernopgave Midden-Delfland

De gemeente Midden-Delfland wil een aantrekkelijk gebied zijn van zeer hoge kwaliteit, waar optimaal genoten kan worden van de rust en de ruimte. Een van de kernopgaven van Midden-Delfland is het behouden en versterken van het woon -en leefklimaat (Vitale Dorpen). Deze beleidsregel draagt hieraan bij door bij nieuwe akoestische situaties een weloverwogen besluit te nemen. Verder onderschrijft deze beleidsregel ook de CittaSlow gedachte, waar in een cultuurlandschap nog stilte en ruimte ervaren kan worden.

Actieplan geluid

Als verplichting uit de Europese Richtlijn omgevingslawaai heeft de gemeente Midden-Delfland in 2022 een geluidsbelastingkaart vastgesteld. Op basis van deze kaart zijn knelpunten bepaald. Knelpunten zijn plekken waar de geluidsbelasting gelijk of hoger is dan de plandrempel. Deze knelpunten moeten met een actieplan zoveel mogelijk worden opgelost. Voor de looptijd van het concept actieplan (2023-2028) is uitgegaan van een plandrempel van 63 dB. In het actieplan wordt niet gekeken naar toekomstige ontwikkelingen, maar zijn knelpunten gebaseerd op bestaande bebouwing. Nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen worden getoetst aan de Omgevingswet en deze beleidsregel en niet aan het actieplan.

Het doel van dit document is het uitvoeren van een éénduidig beleid bij het behandelen van aanvragen, waarbij de waarde van geluid tussen de standaardwaarde en de grenswaarde ligt, op basis van de Omgevingswet en de kernopgaven van Midden-Delfland. Daarom ligt in de gemeente Midden-Delfland de grenswaarde in beginsel op 63 dB.

1.2 Vastelling beleidsregel

Dit besluit is een beleidsregel zoals bedoeld in art. 1;3, VOERDE LID, Awb. Deze beleidsregel treedt in werking op de dag, nadat de beleidsregel bekend is gemaakt. Er gelden in dit geval geen inspraakprocedures.

Afwijking van de beleidsregel is in individuele gevallen alleen mogelijk, als het hanteren ervan voor één of meer belanghebbenden gevolgen heeft die onevenredig zijn in verhouding tot doelen die de beleidsregel beoogt te behalen (artikel 4:84 Awb). Dit in relatie met artikel met artikel 5.78s, lid 2 van het Bkl.

De belangrijkste wettelijke kaders die van toepassing zijn voor het toetsen van de aanvaardbaarheid van de waarde van geluid zijn opgenomen in de Omgevingswet en het Besluit kwaliteit leefomgeving. Deze toetsing moet altijd in relatie tot een evenwichtige toedeling van functies aan locaties (ETFAL). Dit is geregeld in artikel 4.2, lid 1 van de Omgevingswet.

2.1 Relevante wijzigingen

Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet komen veel veranderingen. Hierna volgt een opsomming van een aantal wijzingen, waarop deze beleidsregel is gebaseerd.

Burgemeester en wethouders (B&W) zijn bevoegd een waarde van geluid tussen de standaard- en grenswaarde vast te stellen. Dit heeft betrekking op de aanleg of wijziging van een geluidaandachtsgebied van een niet-regionaal industrieterrein, de aanleg of reconstructie van lokale wegen en het bouwen van geluidgevoelige gebouwen binnen geluidaandachtsgebieden van (spoor)wegen en industrieterreinen.

De gemeentelijke afweging van een aanvaardbaar geluidsniveau, boven de standaardwaarde moet door het college als aanvaardbaar worden beoordeeld.

Voor wegverkeerslawaai en spoorweglawaai wordt onder de Omgevingswet nog steeds de Europese dosismaat Lden gehanteerd (Lden: day-evening-night).

Voor industrielawaai wordt onder de Omgevingswet de nieuwe dosismaat Lden aangeduid met dB. De oude dosismaat Letm (Letm: etmaal) werd aangeduid met dB(A).

Alle dosismaten zijn echter A-gewogen, dat wil zeggen overeenkomend met de gevoeligheid van het menselijk oor. Het weglaten is dus alleen een manier van schrijven en Europees zo afgesproken.

Alleen onverharde wegen en woonerven vallen niet onder de regels van de omgevingswet. De omgevingswet geldt voor alle verharde wegen, vanaf een vast aantal motorvoertuigen1 per etmaal. Dit houdt in dat 30 km/h wegen/gebieden onder de regels van de Omgevingswet vallen, tenzij er minder dan de vastgestelde aantallen motorvoertuigen (zie Bkl) per etmaal passeren. Kanttekening; er moet wel altijd aan ETFAL worden voldaan.

2.2 Grenswaarden

In de Omgevingswet wordt onderscheid gemaakt tussen de standaardwaarde (voorheen voorkeurswaarde) en de grenswaarde (voorheen maximaal toelaatbare waarde). De waarde tussen de standaardwaarde en de grenswaarde geldt alleen voor geluidgevoelige gebouwen binnen geluidaandachtsgebieden.

In de Omgevingswet staat beschreven hoe groot zo’n geluidaandachtsgebied per geluidbron is. Blijft de geluidswaarde beneden de standaardwaarde (dus buiten het aandachtsgebied) dan kan een ruimtelijke ontwikkeling zondermeer doorgang vinden.

Wanneer de geluidswaarde hoger is dan de standaardwaarde (binnen een geluidaandachtsgebied) en zijn geluidbeperkende maatregelen redelijkerwijs niet doelmatig of mogelijk, dan moet de aanvaardbaarheid van het geluidsniveau worden beoordeeld. Plannen en ontwikkelingen zijn mogelijk tot de grenswaarden. Dit wil zeggen een plan wordt bij overschrijding van de standaardwaarde niet per definitie afgekeurd. Om een plan mogelijk te maken moet onderzocht worden hoe het geluidsniveau maximaal gereduceerd kan worden met bronmaatregelen, overdrachtsmaatregelen en of gevelmaatregelen (ontvanger).

Deze waarden verschillen per geluidbron (wegverkeers-, spoorweg- en industrielawaai).

In uitzonderlijke situaties is het mogelijk om een waarde van geluid boven de grenswaarde toe te staan. Om een initiatief met een waarde van geluid boven de grenswaarde mogelijk te maken, moet heel goed onderzocht worden hoe het geluid op de gevel maximaal gereduceerd kan worden. Tevens moet de te hoge waarde van geluid gerechtvaardigd worden. Bijvoorbeeld als het gaat om een project van zeer hoog maatschappelijk belang.

2.3 Binnenwaarde

Het geluidniveau binnen geluidsgevoelige gebouwen mag niet hoger zijn dan de wettelijk vereiste binnenwaarde. Voor weg- en spoorweglawaai bedraagt deze waarde 33 dB; voor industrielawaai is dit 35 dB.

In de volgende situaties hoeven er geen of minder geluidwerende maatregelen te worden genomen:

• -

  bij zwaarwegende bezwaren van bouwkundige aard (dit kunnen o.a. monumentale panden zijn), mits alle andere mogelijke maatregelen wel worden getroffen (artikel 3.53 lid 3 Bkl);

• -

  als de eigenaar geen medewerking verleent aan:

  • ○

    het onderzoek of

  • ○

    het treffen van geluidwerende maatregelen (artikel 3.53 lid 4 sub a en b Bkl)

• -

  bij gebreken aan het gebouw (artikel 3.53 lid 4 onder c en lid 5 Bkl);

• -

  wanneer het gebouw binnen 5 jaar wordt gesloopt of dat het omgevingsplan over 5 jaar geen geluidgevoelig gebouw op die locatie toelaat (artikel 3.50 lid 4 onder d Bkl);

• -

  als het geluid door een geluidbronsoort, waarvoor een geluidproductieplafond (GPP) wordt vastgesteld ten minste 6 dB lager is dan het gezamenlijke geluid (artikel 3.53, lid 4, onder e Bkl);

3.1 Voorwaarden verlenen geluidniveau

Onder bepaalde voorwaarden mogen er in geluidaandachtsgebieden tussen de standaardwaarde en grenswaarde ontwikkelingen plaatsvinden. Er is dan een beoordeling van de aanvaardbaarheid van geluid noodzakelijk. In artikel 5.78 van het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) is beschreven onder welke voorwaarden een bepaalde waarde tussen de standaardwaarde en grenswaarde aanvaard kan worden. De tabellen in paragraaf 2.1.1 hierboven geven ook een aantal normen weer, waarin af te lezen is wat de standaardwaarde en grenswaarde is voor de verschillende geluidsbronnen.

De wet schrijft daarbij voor dat ten behoeve van het terugdringen van het geluidniveau achtereenvolgens de volgende soorten maatregelen dienen te worden bekeken:

• 1.

  maatregelen aan de bron (geluidreducerend wegdekverharding, verminderen verkeer, verlagen snelheid, maatregelen bij bedrijven);

• 2.

  maatregelen in het overdrachtsgebied tussen bron en ontvanger (geluidsschermen, geluidswal, de afstand vergroten tussen bron en ontvanger);

• 3.

  maatregelen bij de ontvanger (dove gevels, gevelisolatie maatregelen, geluidluwe gevel, geluidluwe buitenruimte).

Maatregelen aan de bron en in de overdracht, die er toe leiden dat aan de standaardwaarde wordt voldaan, moeten op doelmatigheid worden getoetst. Op basis van deze toets kan worden bepaald welke maatregelen het meest doeltreffend zijn (hoe wordt met de minste kosten het binnen-niveau behaald).

Op deze wijze is sprake van een financieel akoestische afweging. Het is mogelijk deze financiële afweging te maken op basis van kentallen (kosten voor maatregelen; geluidreducerend wegdek, gevel, geluidscherm).

Bij kleine bouwplannen of een beperkte overschrijding van de standaardwaarde is vaak al duidelijk dat bron- en overdrachtsmaatregelen niet financieel doelmatig zijn. Binnen de gemeente Midden-Delfland worden daarom bouwplannen tot drie woningen vrijgesteld van verplichting tot financiële onderbouwing.

3.2 Overgangsrecht beleid hogere waarde en Omgevingswet

Het overgangsrecht beschrijft hoe omgegaan moet worden met lopende procedures, bestaande besluiten en instrumenten en met de nieuwe instrumenten van de Omgevingswet tijdens de transitie. In deze paragraaf is op hoofdlijnen verwoord hoe het overgangsrecht zich verhoudt tot de hogere waarde zoals we deze kennen onder de werking van de Wet geluidhinder (Wgh).

De gemeente Midden-Delfland wil een aantrekkelijk gebied zijn van zeer hoge kwaliteit, waar optimaal genoten kan worden van de rust en de ruimte. Hierbij wil zij het akoestisch leefklimaat in de gemeente verbeteren door het oplossen van bestaande situaties (zie het geldende Actieplan Geluid). Bij nieuwe situaties wil zij een weloverwogen besluit nemen aan de hand van deze beleidsregel.

Als ondersteuning bij het toetsen van de aanvaardbaarheid op het gebied van geluid, heeft college van Midden-Delfland daarom een aantal aanvullende criteria vastgelegd in deze beleidsregel.

Voor de beoordeling van de aanvaardbaarheid zijn de volgende criteria van toepassing, welke weergegeven zijn in vier onderdelen.

Toevoegen, transformeren of vervangen geluidgevoelige gebouwen

Als een nieuw geluidgevoelig gebouw wordt gerealiseerd dan moet ten minste een van onderstaande criteria (a tot en met f) van toepassing te zijn. Namelijk dat:

• a.

  de woningen buiten de bebouwde kom verspreid worden gesitueerd;

• b.

  de woningen ter plaatse noodzakelijk zijn om redenen van grond- of bedrijfsgebondenheid;

• c.

  de woningen een open plaats tussen de aanwezige bebouwing opvullen;

• d.

  de woningen gesitueerd worden ter vervanging van bestaande bebouwing;

• e.

  de woningen in een dorpsvernieuwingsplan zijn opgenomen;

• f.

  de woningen door de gekozen situering of bouwvorm een doelmatige akoestische afschermende functie vervullen voor andere woningen (in aantal tenminste de helft van het aantal woningen waaraan de afschermende functie wordt toegekend) of voor andere geluidsgevoelige gebouwen.

Wegverkeersgeluid

Indien afgeweken moet worden van de standaardwaarde kan dit alleen als:

• g.

  er sprake is van een nog niet geprojecteerde of te reconstrueren weg, die een noodzakelijke verkeersfunctie en vervoersfunctie zal vervullen;

• h.

  de waarde van geluid maximaal 65 dB bedraagt.

Industriegeluid

Indien afgeweken moet worden van de standaardwaarde kan dit alleen als:

• i.

  De ligging van de geluidsbronnen op het bedrijfsterrein zodanig is dat de waarde van geluid, vanwege dit terrein en vanwege andere bronnen, van ten minste één uitwendige scheidingsconstructie van elk van de woningen lager is dan of gelijk is aan 50 dB.

Overige criteria

Indien afgeweken moet worden van de standaardwaarde kan dit alleen als onderstaande criteria van toepassing zijn:

• j.

  de woningen moeten tenminste één geluidluwe gevel hebben, waarop de waarde van geluid niet hoger is dan de standaardwaarde;

• k.

  de slaapvertrekken achter de geluidluwe gevel gesitueerd zijn;

• l.

  de waarde van het gecumuleerde geluid mag niet hoger zijn dan 63 dB (plandrempel).

Afwijking is in individuele gevallen mogelijk, met een duidelijke inhoudelijke motivering als het hanteren van de beleidsregel voor één of meer belanghebbende gevolgen heeft die onevenredig zijn in verhouding tot de met de beleidsregel te dienen doelen (artikel 4:84 Awb).

5.1 De procedure

In alle gevallen is de procedure voor het beoordelen van de aanvaardbaarheid van het geluid geïntegreerd in besluiten op grond van de Omgevingswet. Dit zijn onder andere een omgevingsplan, een omgevingsvergunning en een BOPA.

5.2 Inhoud van de aanvraag

Door de aanvrager wordt in de voorbereiding van de gewenste ontwikkeling een akoestisch onderzoek uitgevoerd. In dit onderzoek moet de waarde van geluid voor de relevante peiljaren in kaart worden gebracht. Ook moet worden onderzocht of bron- en/of overdrachtsmaatregelen mogelijk en haalbaar zijn om de toekomstige waarde van geluid tot de standaardwaarde te beperken. Als de maatregelen niet mogelijk of onvoldoende zijn, dan kan een verzoek tot afwijking van de standaardwaarde worden ingediend.

Het akoestisch onderzoek moet naast wettelijke inhoud ook de volgende onderdelen inhouden:

• -

  verzochte waarde van geluid;

• -

  reden voor het verzoek;

• -

  ruimtelijke onderbouwing;

• -

  financiële onderbouwing bij meer dan drie woningen;

• -

  verklaring dat maatregelen getroffen worden om aan het binnen-niveau te kunnen voldoen;

• -

  een beschrijving, schetstekening en uitvoeringsplan van de geluidafschermende voorzieningen tussen geluidbron en geluidgevoelige gebouwen, indien deze voorziening noodzakelijk is om de in het verzoek aangevraagde waarde van geluid te kunnen waarborgen;

• -

  situatietekening van de onderzoekslocatie met inbegrip van de omgeving waarop het volgende is aangegeven:

  • a.

    alle geluidbronnen met een geluidaandachtsgebied;

  • b.

    de onderzoekslocatie;

  • c.

    en een correcte noordpijl.

5.3 Leges

Voor de te heven leges wordt verwezen naar de gemeentelijke Legesverordening en de bijbehorende tarieventabel.

Begrippen

Bal: Besluit activiteiten leefomgeving

Bbl: Besluit bouwwerken leefomgeving

Bkl: Besluit kwaliteit leefomgeving

Binnenwaarde: Het geluidniveau binnen in geluidgevoelige gebouwen

Gecumuleerd geluid: geluid als bedoeld in artikel 3.38 Besluit kwaliteit leefomgeving

Geluidaandachtsgebied: geluidaandachtsgebied als bedoeld in artikel 3.19 Besluit kwaliteit leefomgeving

Artikel 3.19 (geluidaandachtsgebied) Bkl 1. Een geluidaandachtsgebied is een locatie langs een weg of spoorweg of rond een industrieterrein waarbinnen het geluid hoger kan zijn dan de standaardwaarde in Lden, bedoeld in tabel 3.32. 2. Het geluidaandachtsgebied wordt bepaald volgens bij ministeriële regeling gestelde regels

Toekomstige geluidbelasting: geluidbelasting 10 jaar na realisatie van het geluidgevoelige gebouw.

Geluidbelasting Lden: geluidbelasting of andere geluidwaarde op een plaats en door een bron over alle perioden van 07.00 tot 19.00 uur, van 19.00 tot 23.00 uur en van 23.00 tot 07.00 uur van een jaar als omschreven in bijlage I, onder 1, bij de richtlijn omgevingslawaai

Geluidbelasting Lnight: geluidbelasting of andere geluidwaarde op een plaats en door een bron over alle perioden van 23.00 tot 07.00 uur van een jaar als omschreven in bijlage I, onder 2, bij de richtlijn omgevingslawaai

Geluidgevoelig gebouw: geluidgevoelig gebouw als bedoeld in artikel 3.21 Besluit kwaliteit leefomgeving

Geluidgevoelige ruimte: geluidgevoelige ruimte als bedoeld in artikel 3.21 22 Besluit kwaliteit leefomgeving

Geluidgevoelige gevel: gevel met te openen deel of delen die grenst aan een geluidgevoelige ruimte

Geluidluwe buitenruimte: de buitenruimte behorende bij een woning of geluidgevoelig gebouw die grenst aan een geluidsluwe gevel, zoals een tuin of een balkon.

Geluidluwe gevel: gevel of gedeelte van een gevel grenzend aan een geluidgevoelige ruimte, die een gecumuleerde geluidbelasting heeft van maximaal 53 dB vanwege wegverkeerslawaai of maximaal 55 dB vanwege hoofdspoorwegen.

In dit geveldeel moet een te openen raam of deur zijn opgenomen die grenst aan een verblijfsruimte. Als sprake is van vervangende nieuwbouw van een woning of transformatie of woningcomplexen waarbij redelijkerwijs geen geluidsluw geveldeel kan worden gerealiseerd, dan kan worden afgezien van een geluidsluw geveldeel mits de gecumuleerde geluidbelasting bij minimaal één geveldeel van de betreffende woning niet meer dan 58 dB vanwege wegverkeerslawaai of 60 dB vanwege hoofdspoorwegen bedraagt.

Geluidproductie: het geluid, op een geluidreferentiepunt, afkomstig van een rijksweg, een hoofdspoorweg, een provinciale weg, een lokale spoorweg die door provinciale staten is aangewezen op grond van artikel 2.13a, eerste lid, onder b, van de Omgevingswet, of een industrieterrein.

Geluidwerende maatregel: fysieke maatregel aan een gebouw die de geluidwering van de uitwendige scheidingsconstructie verhoogt

Gemeenteweg: weg in beheer bij een gemeente

Gezamenlijk geluid: geluid als bedoeld in artikel 3.37, tweede lid Besluit kwaliteit leefomgeving

GPP: geluidproductieplafond als omgevingswaarde

Langtijdgemiddelde beoordelingsniveau (LAr,LT): het gemiddelde van de afwisselende niveaus van het ter plaatse optredende geluid, gemeten in een bepaalde periode en vastgesteld en beoordeeld volgens de bij ministeriele regeling gestelde regels

LCeq: Langtijdgemiddeld boordelingsniveau met C-filter gewogen voor lage frequenties (bastonen).

Maximaal geluidsniveau LAmax: maximaal geluidsniveau gemeten in de meterstand «F» of «fast» als vastgesteld en beoordeeld volgens de bij ministeriële regeling gestelde regels

Niet-geluidgevoelige gevel met bouwkundige maatregelen (voorheen dove gevel): een gevel die twee typen maatregelen kan hebben. Geen te openen delen of maatregelen waarmee het geluid op de te openen delen, die direct grenzen aan een verblijfsgebied of niet-gemeenschappelijke verkeersruimte, niet hoger is dan de grenswaarde

Toekomstige geluidbelasting: 10 jaar na realisatie.