Ruimtelijk Economisch Kader Horeca Roermond

Ondertekening

Bijlage 1 - Horeca-indeling - sectoren

Onderstaand de onderverdeling van de vier typen horeca in Locatus.

Drankenverstrekkers

59.200.100 Café

59.200.200 Discotheek

59.500.100 Koffiehuis

59.500.400 Koffiebar

59.900.200 Shisha Lounge

59.900.300 Feestzaal

59.900.900 Horeca Overig

Fastservice

59.210.333 Lunchroom

59.400.100 Bezorg/Halen

59.400.200 Fastfood

59.400.300 Grillroom/Shoarma

59.500.200 IJssalon

59.500.300 Crêpes/wafels/donuts

Restaurants

59.210.392 Pannenkoeken

59.210.430 Café-Restaurant

59.210.434 Restaurant

59.700.200 Hotel-restaurant

Hotels/Logiesverstrekkers

59.700.100 Hotel

Hotels

Hotels zijn beknopt gespecificeerd in deze analyse. Hotels richten zich op regio (of soms nog verder) en niet op de inwoners van de gemeente, hooguit met hun restaurant of vergadermarkt.

Zie paragraaf ’Overnachten in Roermond’.

Feestzalen

Feestzalen (59.900.300) zijn er in veel verschillende soorten. Soms behoren zij tot een regulier café, soms tot restaurants en soms zijn het autonome bedrijven. Ook verschillen feestzalen onderling wezenlijk qua openingstijden en toegankelijkheid. Roermond heeft momenteel één zelfstandige feestzaal, namelijk De Boerderiej.

In enkele referentiegemeenten komen ook (haast) geen feestzalen voor. Daarom zijn feestzalen uit de voorgaande vergelijkingen gehouden. In de marktbehoefteraming voor de horeca nemen we de feestzalen wel mee als horeca-aanbod.

Congressen en vergaderlocaties

Het onderscheid tussen congressen, seminars, symposia, etc. is niet eenduidig afgebakend, maar de definitie van een ‘congres’ is in grote lijnen als volgt: een relatief grootschalige bijeenkomst rond een bepaald thema met een sterk interactief karakter (uitgangspunt in dit kader: minimaal 100 deelnemers). Vaak georganiseerd op regelmatige basis, meerdaags en/of in internationaal verband. Vergaderlocaties zijn kleiner en hebben minder faciliteiten nodig.

Coffeeshops

Coffeeshop (59.900.100), in de zin van softdrugsverkoop, is geen horeca en derhalve niet opgenomen in de analyse.

Bijlage 2 - Analyse horeca

Verantwoording analyse

Dit onderzoek maakt gebruik van de meest actuele, betrouwbare en uniforme data van Locatus Retailverkenner (geraadpleegd: september/oktober 2023, peildatum tweede kwartaal 2023 (april tot juli). Waar nodig is dit gecheckt met gegevens van Vastgoeddata (voorheen HorecaDNA). De analyse (deskresearch, schouw, gesprekken) voor dit horecabeleidskader heeft plaatsgevonden in de periode september-november 2023.

We maken onderscheid in de volgende (commerciële) horecasectoren: drankverstrekkers, fastservice, restaurants en logiesverstrekkers. Zo maken we uniforme vergelijkingen met andere steden. Ook maken we analyses op buurtniveau van gemeente Roermond.

Tabel 2: Cijfers per wijk (Bron: CBS, 2023; Locatus)

Ondergeschikte horeca, zoals de koffiecorner in de bouwmarkt, maar ook paracommerciële horeca (bijvoorbeeld sportkantines en gemeenschapshuizen) zijn niet opgenomen in de Locatus bestanden, maar vallen ook buiten de scope van deze analyse.

Ook de hotelsector wordt kort in beeld gebracht, maar deze is niet meegenomen in de benchmark, evenals andere vormen van overnachten (B&B ed.).

Dit type referentie-onderzoek geeft enig vergelijkingsperspectief voor de horeca in Roermond. Uiteraard moeten deze vergelijkingen altijd in perspectief worden gezien en de resultaten zijn niet maatgevend.

Bed and Breakfast in de binnenstad

De horeca-indeling uit Locatus (zie bijlage 1) komt niet (volledig) overeen met de horeca-categorieën uit het gemeentelijk beleid (zie bijlage 3 - planologisch kader). Dat is logisch, de gemeentelijke categorieën verschillen immers per gemeente. Navolgend gaan we eerst in op de horeca-structuur voor de hele gemeente. Vervolgens zoomen we in op de binnenstad, als voornaamste (maar niet enige) horecaconcentratiegebied in de gemeente Roermond.

Tabel 2: Aantal hotelkamers per hotel (Bron Ginder 2023)

Overnachten in Roermond

De hotelsector in Roermond is relatief uitgebreid. Er zijn 13 hotels en enkele B&B’s. Het grootste deel van de hotels is gelegen in of aangrenzend aan het centrum. In totaal beschikt Roermond over 478 kamers. Het grootste hotel is de Oranjerie met 102 kamers. Dit hotel gaat uitbreiden naar 146 kamers.

Hotel Asselt en Fletcher Landhotel Bosrijk zijn (tijdelijk) voor publiek gesloten in verband met opvang vluchtelingen. Naast deze hotels en B&B’s zijn er airbnb’s, campings en groepsaccommodaties in Roermond.

Figuur 17: Buurten gemeente Roermond

Leegstand in Roermond

Elke gemeente kent in meer of mindere mate leegstand van commerciële panden. Met name in het centrum zijn veel winkelpanden die (veelal) ook voor horeca gebruikt mogen worden volgens het bestemmingsplan. Er is daardoor geen onderscheid te maken in horeca- en detailhandelspanden. Meetmethoden kunnen variëren. BRO volgt de Locatus-analyse. Het betreft hier een momentopname:

• •

  In Roermond staan op peildatum Q2 -2023 in totaal 122 commerciële panden (waaronder horeca) leeg. Het overgrote deel van de leegstaande vierkante meters bevindt zich in de binnenstad van Roermond (circa 78%).

• •

  Het leegstandspercentage van het aantal verkooppunten in de gemeente is hoger dan het Nederlands gemiddelde. In Roermond staat 11% van de verkooppunten leeg (122 panden van de 1.068 totaal), terwijl dit landelijk 6,1% is. Ook kijkend naar het winkelvloeroppervlak kent gemeente Roermond een relatief hoge leegstand, maar dan is het verschil kleiner. In Roermond staat 6,6% van het winkelvloeroppervlak leeg.

• •

  De hogere leegstand in WVO komt vooral door drie grote leegstaande panden, namelijk Sint Wirosingel 186 (Huis & Tuin Boulevard), Schaarbroekerweg 22 (Retail Park Roermond) en Dokter Crasbornplein 9 (Swalmen). Zonder deze leegstaande panden is het leeg-standspercentage gelijk aan het landelijk gemiddelde.

• •

  In de geraadpleegde dataset is het voormalig V&D pand in de binnenstad niet opgenomen. Er plannen zijn om het pand te slopen en er appartementen te realiseren.

Figuur 18: Leegstand gemeente Roermond 2023

Gesloten club

Figuur 19: Leegstand gemeente Roermond 2013

Figuur 20: Leegstand gemeente Roermond 2018

Parkeerlocatie en de (horeca)bestemming

Veel bezoekers parkeren graag bij het te bezoeken horecabedrijf. Dat kan niet overal in de binnenstad, wat overigens geldt voor veel grotere historische centra. Wel zijn er meerdere parkeergarages in het centrum, zoals bij de Oranjerie, in het Roercenter, Stationspark en het Kazerneplein. Het DOR beschikt over een zeer ruime parkeergelegenheid.

Beoordeling van de horeca in KSO

De benchmarksteden en hun stadscentra zijn allen opgenomen in diverse Koopstromenonderzoeken KSO Limburg en Oost Nederland vond in 2019 plaats, de andere steden zijn in iets recenter (2021) onderzocht. Daarin is de bezoekersbeoordeling voor horeca opgenomen. Tabel 3 toont de uitkomsten. De binnenstad van Roermond wordt iets beter beoordeeld dan het gemiddelde van de benchmarkgemeenten. Hetzelfde geldt voor de beoordeling van de horeca. Daarnaast blijkt uit het Koopstromenonderzoek dat er meer combinatiebezoeken tussen detailhandel en horeca zijn dan gemiddeld in de benchmark. Alleen in het centrum van Venlo zijn meer combinatiebezoeken tussen detailhandel en horeca.

Tabel 3: Waardering centrum benchmarkgemeenten (KSO)

Uitgaan / veilig uitgaan jongeren

De meerderheid van de respondenten van de enquête voelt zich veilig in Roermond en in de Roermondse horeca, ook tijdens uitgaansavonden. Ook ervaren omwonenden van horeca slechts beperkt hinder of overlast. De overlast die het vaakst wordt ervaren is geluidsoverlast van bezoekers of de horecazaak zelf. De plaatsen die het vaakst worden aangeduid als ‘onveilig’ zijn rondom het Stationsplein en aan de noordkant van de Roerkade.

Jongeren ervaren (te) weinig plekken om uit te gaan en te flaneren. Veel horecabedrijven stellen (op drukke avonden of algemeen) een toegangsverbod in voor de 18- groep (scholieren). 18- Jongeren mogen volgens de Alcoholwet geen alcohol consumeren en ondernemers willen daarmee geen risico op overtreding lopen.

Voorheen werd café Enzo (Stationsplein) veel bezocht, maar dat is reeds enige tijd gesloten. Jongeren wijken uit naar locaties buiten Roermond, zowel in Duitsland (bijv. Cheetah in Heinsberg) als naar andere gemeenten (Beek(l), Gemert), zowel commerciële als niet commerciële locaties, zoals soos, blokhutten, wijkcentra, ed.

De Azijnfabriek vervulde in het verleden ook nog een rol in deze, maar sinds het vertrek naar ECI is het ‘rauwe randje’ volgens jongeren verdwenen.

Bevolkingsontwikkeling in inkomensniveau

In tabel 4 is het gemiddelde inkomen in Roermond en de benchmarkgemeenten opgenomen. Hieruit blijkt dat het gemiddeld inkomen in de benchmarkgemeenten 8,6% onder het landelijk gemiddelde ligt. Ook het gemiddelde inkomen in gemeente Roermond ligt onder het landelijk gemiddelde, namelijk 5,8%24. Gemeente Roermond heeft wel een hoger gemiddeld inkomen dan het gemiddelde van de benchmarkgemeenten.

Een hoger inkomensniveau duidt vaak op meer bestedingen per inwoner aan horeca. Daarnaast zorgt de relatief sterke bevolkingsgroei voor meer bestedingsruimte in de gemeente Roermond. Bovendien heeft gemeente Roermond zeer veel bestedingen in de horeca afkomstig vanuit toevloeiing.

Tabel 4: Gemiddeld inkomen benchmarkgemeenten (CBS, 2022)

Doelgroepen

De Roermondse horeca spreekt verschillende doelgroepen aan en het is belangrijk dat er voor iedere doelgroep een passend aanbod is. Globaal genomen, zijn er de volgende doelgroepen in Roermond, maar er is uiteraard geen harde indeling:

Inwoners gemeente

• •

  De inwoners van de binnenstad: er wonen voornamelijk jongeren en ouderen in de binnenstad van Roermond. Beide groepen waarderen voorzieningen dichtbij en met name jongeren waarderen diverse horecaconcepten (enquête).

• •

  Verder zijn er de inwoners uit de rest van de gemeente. Zij maken gebruik van veel verschillende functies maar komen vooral naar de binnenstad om te winkelen, te recreëren en te gaan uit eten. Dit is een brede meer algemene doelgroep (de massa). Deze groep is vooral (maar niet alleen!) gericht op horeca in het middensegment.

Bezoekers uit de regio

• •

  De binnenstad van Roermond heeft een functie voor de regio en trekt daardoor ook bezoekers aan. Maar bezoekers uit de regio komen vooral naar Roermond voor het grote detailhandelaanbod (Outlet, Retailpark), waarbij een horecabezoek dan aanvullend kan zijn.

Toeristen

• •

  Roermond heeft een zeer grote toeristische functie en trekt vooral kooptoeristen en watersporters. Hierbij trekt Roermond vooral toeristen uit Nederland en Duitsland aan. Echter komen er ook toeristen van verder, zoals Azië.

In bijlage 4 is een verdiepende doelgroepenanalyse gemaakt met behulp van de segmentatietool Whize.

Figuur 21: Horeca aanbod binnenstad in 2013

Figuur 22: Horeca aanbod binnenstad in 2018

Figuur 23: Horeca aanbod binnenstad in 2023

Figuur 24: Leegstand binnenstad in 2013

Figuur 25: Leegstand binnenstad in 2018

Figuur 26: Leegstad binnenstad in 2023

Bijlage 3 - Beleidskaders en aanverwante documenten

Provinciaal

Omgevingsvisie Limburg 2021

Een van de drie hoofdopgaven waar provincie Limburg mee aan de slag gaat, is het hebben van een aantrekkelijke, sociale, gezonde en veilige leefomgeving, zowel in het stedelijk/bebouwde gebied als in het landelijk gebied. Onder deze hoofdopgave valt het streven naar goede (basis)voorzieningen, zoals infrastructuur, detailhandel en horeca. Daarnaast vermeldt de Omgevingsvisie ook het volgende over horeca:

• •

  Dagrecreatieve voorzieningen horen thuis in het bebouwd gebied en door deze voorzieningen te combineren met onder andere horeca wordt de vitaliteit van stedelijke centra versterkt.

• •

  Het Limburgse winkelaanbod functioneert sterk op koopkracht uit het buitenland (vooral in het grensgebied en bij grote koopcentra). De koopstromen voor horeca hebben een sterke samenhang met de koopstromen voor recreatieve aankoop en daardoor zijn de grotere steden en centrumgebieden belangrijke locaties voor een bezoek aan de horeca. Toeristische toevloeiingen hebben daardoor in deze steden en centrumgebieden een relatief groot aandeel in de totale bestedingen.

• •

  De kwaliteit van de stedelijke centra als belangrijke ontmoetingsplaats moet behouden worden en waar mogelijk versterkt. Hiervoor is een mix van winkels, horeca, dienstverlening, cultuurhistorische objecten, kantoren, (ambachtelijke) bedrijven, binnenstedelijk wonen en zorg nodig. Met aantrekkelijke binnensteden kan ook de aantrekkingskracht van Limburg voor grensoverschrijdend kooptoerisme en funshoppen behouden blijven en waar mogelijk worden verhoogd.

Regionaal

Recreatie en toerisme Midden-Limburg (2019)

Midden-Limburg heeft een grote potentie voor verdere ontwikkeling, dankzij de landschappen, natuur, water, erfgoed en het grote winkelaanbod in Roermond. We gebruiken de kwaliteiten van Roermond (waterfront, historische binnenstad en DOR) als motor voor een langer verblijf in de regio. Met betrekking tot horeca meldt de visie het volgende:

• •

  Niet alle natuurgebieden beschikken over voldoende en gevarieerde horeca. Dit moet versterkt worden om de aantrekkingskracht van de natuurgebieden te verhogen.

• •

  Er is ontwikkeling van horeca, verblijf en mogelijkheden voor dagrecreatie nodig om meer bezoekersgroepen/leefstijlgroepen aan te trekken. Nu trekt Midden-Limburg voornamelijk verbindingszoekers en plezier- en harmoniezoekers.

• •

  Ongecoördineerde openings- en sluitingstijden van horeca en erfgoed moet worden gecoördineerd en vastgesteld worden. In dorpen die weinig beleving bieden, moet horeca na 8 uur ’s avonds nog steeds open zijn.

Gemeentelijk

Omgevingsvisie Roermond (2020)

In de omgevingsvisie Roermond wordt het volgende vermeld over horeca:

De Roermondse binnenstad heeft een belangrijke regionale functie en trekt per jaar circa 7 miljoen bezoekers (merendeel uit Roermond en omgeving). De hoofdreden voor bezoek is de historische binnenstad, winkelen of het horeca-aanbod.

De binnenstad kent een breed aanbod aan restaurants en lunchrooms. Een aantal is van hoog niveau (classificaties Michelin en Gault Millau). Opvallend is dat het merendeel zich richt op de doelgroep die houdt van gezellig samen zijn.

Roermond heeft een groot aanbod aan hotels (met name viersterren segment). De waardering van de gasten: Roermond is twee jaar uitgeroepen als hotelstad van het jaar. Met name het aandeel buitenlandse bezoekers is groot.

De gemeente wil tussen gebieden verschillen maken in milieunormen. In de binnenstad kan een minder strenge geluidsnorm worden gehanteerd om horeca en evenementen te stimuleren.

Om de beleving in de binnenstad te verbeteren, wil de gemeente ruimte bieden aan horeca, cultuur en ontspanning. Er moet een nieuwe mix van functies komen, maar retail houdt een grote rol.

Verder wil de gemeente aantrekkelijk beleid voor horeca voeren. Ze stimuleert ondernemers om gebruik te maken van de ruime openingstijden. Dit zorgt voor reuring en levendigheid in de binnenstad. Daarbij hebben we uiteraard aandacht voor de leefbaarheid.

Ook nieuwe horecavestigingen kunnen een plek krijgen in de binnenstad. In het plan Vitale Stad zijn hiervoor het kernwinkelgebied en horecaclusters aangewezen, bijvoorbeeld het Stationsplein, de Markt, het Munsterplein en de Roerkade. Daarbij zetten we in op meer kwaliteit, in plaats van op kwantiteit. Op de horecapleinen, wordt horeca gefaciliteerd en in de winkelstraten is onder voorwaarden winkelondersteunende horeca mogelijk.

Coalitieakkoord Roermond 2022-2026

Met deze keuzes willen wij dat Roermond een stad is waar je anderen ontmoet, je prettig en veilig woont, je kunt werken en ondernemen, je de benodigde voorzieningen vindt, iets te beleven is en het gezellig is. Horeca wordt benoemd in het kader van:

Niet alleen in onze compacte binnenstad, maar ook in de wijkwinkelcentra is de leegstand teruggedrongen. De bezoekers komen van ver buiten de regio en niet alleen om de prachtige winkels en aantrekkelijke horeca te bezoeken. De Roermondse binnenstad heeft de transformatie weten te maken van ‘Place to buy’ naar ‘Place to be’ omdat ondernemers sterk hebben ingezet op beleving.

Economische visie

In de economische visie worden verschillende actielijnen benoemd. Deze zijn onder andere:

• •

  Versterken complete stad: Roermond wil functioneren als volwaardige speler in stedelijke netwerken, als aantrekkelijke centrum- en bezoekersstad en als springplank voor ontwikkeling en ontplooiing. De identiteit van de stad is een instrument om ons te profileren.

• •

  Jaarlijks trekt de binnenstad ca. zes miljoen bezoekers, waarvan een kwart gelijktijdig het DOR bezoekt. Een groot deel van de bezoekers aan Roermond komt alleen voor de binnenstad. We houden vast aan een compacte binnenstad waar ruimte is voor menging met niet-winkelfuncties als horeca, dienstverlening, zorg, cultuur, onderwijs, werkgelegenheid aan huis en start-ups.

• •

  Ondersteunen van innovatie en ondernemerschap: digitalisering en technologische innovatie zorgen ervoor dat bedrijfsformules en werkprocessen veranderen. Met innovatie ontstaan nieuwe ondernemers-kansen en blijven bedrijven de concurrentie voor. Roermond wil innovatie en ondernemerschap zo goed mogelijk ondersteunen, door onze dienstverlening blijvend te verbeteren.

• •

  Er zijn voortdurend nieuwe ideeën en ondernemingen die niet goed passen in bestaande kaders, zoals de cross-overs tussen retail en horeca. Zulke nieuwe formules vragen om flexibiliteit van de overheid. Roermond heeft in de afgelopen jaren stappen gezet om de ruimtelijke uitdagingen van de nieuwe economie het hoofd te bieden, zoals experimenteerruimte voor ‘blurring’ van detailhandel of dienstverlening met horecaconcepten. We willen deze pragmatische en toekomstgerichte manier van werken de komende jaren verder ontwikkelen.

Nota integraal horecabeleid (2007)

Roermond heeft als ambitie om haar functie als centrumgemeente met het speerpunt toerisme (waaronder kooptoerisme, winkelstad) verder uit te bouwen en horeca speelt hierin een belangrijke rol. De uitgangspunten zijn:

Versterking van de toeristische centrumgemeente Roermond (bruisend Roermond) staat centraal: horeca speelt hierin een belangrijke functie.

Goed evenwicht tussen bedrijvigheid en leefbaarheid (woon- en leefklimaat).

Goede serviceverlening richting ondernemers (vergunningverlening, informatievoorziening, handhaving).

Streven naar een economische gezonde en dynamische horecabedrijfstak.

Gebiedsindeling:

Markt en omgeving (west- en noordzijde van de Markt, Kraanpoort, Koolstraat, Brugstraat, Roerkade): dag- en avondhoreca (horeca I bedrijven), overwegend gericht op oudere en zakelijke doelgroepen en (water)toerisme. Biedt een meerwaarde aan detailhandelsfunctie.

Stationsplein-Veldstraat: avond- en nachthoreca (Horeca I en II), overwegend gericht op de jongere doelgroepen.

Zwartbroekplein (noordzijde Zwartbroekplein, hoek Willem II singel, noordzijde Mariagardestraat): dag- en avondhoreca (horeca I), gericht op oudere en zakelijke doelgroep.

Overige delen binnenstad: terughoudend beleid t.a.v. de vestiging van nieuwe horeca.

Kloosterwandplein: horecafunctie i.c.m. cultuur.

Munsterplein: daghoreca in winkelondersteunende sfeer.

Wilhelminaplein: maaltijdverstrekkers.

Woonwijken en buitengebied: geen specifiek ruimtelijk beleid aangaande horeca. Er zijn ruimtelijke mogelijkheden in diverse bestemmingsplannen aangegeven. Meestal zijn de reeds aanwezige horecavoorzieningen positief bestemd en zijn er voor het overige geen directe mogelijkheden om horeca toe te voegen.

Grootschalige winkelclusters (D.O.C., Retailpark, huis- en tuinboulevard): er is geen horecabeleid gedefinieerd. Hier is overwegend winkel-ondersteunende horeca te vinden.

Bedrijventerreinen: op bedrijventerreinen zijn enkele horecagelegenheden positief bestemd (truckstop, snackbar).

Tabel 5: SWOT-Analyse horeca Roermond

Terrassenbeleid (2014)25

Terrassen in de openbare ruimte hebben invloed op het stadsbeeld van de (historische binnenstad van) Roermond. Daarnaast moeten andere vormen van gebruik van de openbare ruimte ook mogelijk blijven. Een aanvraag om terrasvergunning wordt beoordeeld op de volgende aspecten:

Geschiktheid locaties: onder andere de aard van het horecabedrijf, de categorie horeca op basis van bestemmingsplan, stedenbouwkundige omgeving, openbare functie van de locatie, invloed op woon- en leefomgeving, invloed op (verkeers-)veiligheid.

Ongehinderde doorgang: voor hulpdiensten, geleide lijnen/markeringen/natuurlijke gidslijnen, voor voetgangers en mindervaliden etc.

Inrichting van terrassen: een visuele samenhang in het meubilair per straat/plein. Daarom moet er met betrokken ondernemers een straat-beeldplan worden opgesteld. In het beschermd stadsgezicht moeten stoelen en tafels rotan/rotan-look zijn. Afwijking moet ter goedkeuring worden voorgelegd bij de gemeente.

Hieronder staat een selectie van voorschriften die aan iedere vergunning zijn verbonden:

• •

  Van de terrasvergunning kan geen gebruik worden gemaakt in het geval niet tevens het daarbij behorende horecabedrijf mag worden uitgeoefend op grond van de Drank- en Horecawet26 dan wel de APV.

• •

  ln het beschermd stadsgezicht mogen alleen tafels en stoelen uitgevoerd in hoogwaardige materialen en vormgeving - rotan of rotan-look - als terrasmeubilair worden gebruikt. Afwijkende materialen of nieuwe toepassingen worden steeds voor advies voorgelegd aan de Commissie Beeldkwaliteit.

• •

  Op een terras zijn geen tappunten toegestaan, behoudens tijdens evenementen die zijn opgenomen in de gemeentelijke evenementen-kalender en uitsluitend op en direct grenzend aan de locatie van het evenement.

• •

  Op het terras mag geen muziek ten gehore worden gebracht.

• •

  Bij een terras dat direct grenst aan een pand mag verlichting dan wel verwarming aan de gevel worden aangebracht, indien dit past bij het betreffende pand in die omgeving. Voor dergelijke voorzieningen aan gevels van monumenten of panden in het beschermde stads- en dorpsgezicht is een vergunning vereist. Slingerverlichting is níet toegestaan.

• •

  Parasols dienen een semipermanent karakter te hebben; dienen zich binnen de vergunde terrasoppervlakte te bevinden; moeten als afzonderlijke elementen herkenbaar en inklapbaar zijn; zijn vervaardigd van tentdoek of gelijkwaardig materiaal; alleen op de volant mogen reclames van beperkte afmeting worden toegepast. De reclame mag alleen betrekking hebben op producten die in het horecabedrijf worden verkocht of de naam en het logo van het horecabedrijf vermelden.

• •

  Zonwering mag slechts worden aangebracht aan de gevel van het pand, boven een gevelterras in de vorm van een uitvalscherm met eventueel een smalle volant, mits dit past bij het pand en de omgeving. Het is niet toegestaan om zijflappen aan een zonwering te bevestigen. Voor dergelijke voorzieningen aan gevels van monumenten of panden in het beschermde stads- en dorpsgezicht is een vergunning vereist.

• •

  Het aanbrengen/ gebruik van een vloer, vlonders of een andersoortige vloerbedekking is niet toegestaan.

• •

  Het is niet toegestaan in een weg te graven/spitten/verharding op te breken/wegverharding te veranderen. Aanwezige kabels en leidingen dienen te allen tijde bereikbaar Ie zijn;

• •

  De vergunninghouder dient ervoor zorg te dragen dat geen terras-meubilair, menuborden, e.d. op de voor voetgangers bestemde trottoirgedeelten aanwezig is.

• •

  Gedurende (week)markten en evenementen is exploitatie van een pleinterras niet toegestaan en dient het pleinterras te zijn opgeruimd.

• •

  Terrasmeubilair moet, buiten de openingstijden, bij voorkeur binnen het horecabedrijf worden opgeslagen. ln gevallen waar dit niet mogelijk is, moet het terrasmeubilair buiten de openingstijden worden opgeruimd en beveiligd.

• •

  De vergunning kan voor een nader te bepalen termijn worden opgeschort bij evenementen, herinrichting of reconstructie van een gebied met terrassen.

Nota Hotel en B&B (2023)

De nota geeft aan hoe de gemeente toekomstige initiatieven wilt beoordelen vanuit economisch perspectief. De gemeente geeft in de nota aan welke ontwikkelingen ze wenselijk vinden en wat de uitgangspunten zijn.

• •

  Uit onderzoek blijkt dat de marktruimte die er nu nog is voor hotels, wordt ingenomen door plannen die op dit moment in voorbereiding of realisatie zijn. Nieuwe initiatieven moeten daarom tot marktverruiming leiden waarbij zij door differentiatie van aanbod nieuwe doelgroepen aanspreken.

• •

  Het aanbod aan B&B’s groeit, en uit de quickscan blijkt dat de groei van B&B’s markt verruimend heeft gewerkt. Daarom zal de markt voor B&B’s voorlopig vrij worden gelaten (geen maximum).

Detailhandelsbeleid 2015-2020

Roermond is toonaangevend op het gebied van detailhandel dankzij een sterke en evenwichtige detailhandelsstructuur die zorgt voor aantrekkingskracht en versterking van Roermond als bovenregionale koopstad.

Nu en in de toekomst, blijft Roermond zich richten door een specifiek, onderscheidend en compleet aanbod voor een brede doelgroep, waarbij kwaliteit en vernieuwing voorop staan. Met betrekking tot horeca is het volgende vermeld in de detailhandelsvisie:

• •

  Een bezoek aan de binnenstad is een beleving en funshoppen staat centraal. De combinatie van een breed winkelaanbod, historische kern, aantrekkelijke pleinen, cultuuraanbod en goede horecavoorzieningen maakt de binnenstad aantrekkelijk voor consumenten.

• •

  De detailhandelsmarkt laat een schaalvergroting zien. Initiatieven spelen steeds meer in op beleving en bieden een volledig concept waar vaak ook horeca een plaats heeft. Roermond wil verantwoord ruimte bieden aan dit soort bijzondere initiatieven.

Ontwikkelingskader Stedelijke Maasplassen (2020)

Roermond kent een unieke ligging. De stad en haar centrumgrenzen aan de Maas, de Roer en de Maasplassen. Het water is altijd dichtbij en biedt bewoners en bezoekers van Roermond ongekende recreatieve mogelijkheden in een mooie en gezonde leefomgeving. De Noorderplas en de Zuidplas worden ook wel de Stedelijke Maasplassen genoemd omdat ze op korte afstand van het oude stadscentrum van Roermond en het Designer Outlet Roermond liggen. De combinatie van het oude stadscentrum, het Designer Outlet Roermond en de Stedelijke Maasplassen zorgt voor een uniek en aantrekkelijk aanbod aan voorzieningen voor bewoners en bezoekers van de gemeente Roermond.

De horeca in het gebied heeft een belangrijke ondersteunende en verzorgende functie. Dit betekent dat naarmate het aantal en de omvang van de nieuwe functies toeneemt er ook meer behoefte zal ontstaan aan horeca aan de plas. In de zone Beach zijn momenteel al twee horecavoorzieningen aanwezig. Daarnaast worden in de zuidoosthoek van de Noorderplas nu al evenementen georganiseerd (o.a. Solar). Gezien de opbouw van het gebied is deze locatie het meest gunstig voor een verdere uitbreiding van evenementenfunctie en bij de ruimtelijke kwaliteiten en uitstraling passende horeca. Daarnaast zal met de ontwikkeling van horeca en evenementen rekening moet worden gehouden met een goed woon- en leefklimaat voor de bewoners in/om het gebied. Om de eventuele overlast van deze functies te beperken, kan er gedacht worden aan afspraken over meer specifieke openingstijden, zonering en mogelijke bouwkundige randvoorwaarden. Voor het overige is er geen ruimte om meer horeca toe te voegen, waarbij enkel een uitzondering gemaakt kan worden voor ondersteunende horeca bij een watersportfunctie, maar hierbij mag de horeca dan ook enkel ondersteunend aan deze functie gebruikt worden.

Programma Kiezen voor Kansen

In het programma Kiezen voor Kansen schetst de gemeente aangescherpte contouren, doelen en aanpak voor het sociale domein. De drie grootste opgaven gaan over bestaanszekerheid, gezondheid en kansengelijkheid. Dit programma gaat niet in op horeca, maar het programma beïnvloedt horeca wel. Bijvoorbeeld door de opgave gezondheid.

• •

  De gemeente zet zich in voor een gezond en actief leven met een stevige sociale basis. De gemeente wil voorkomen dat jongeren gaan drinken, roken of drugs gebruiken. Dit is onderdeel van de NIX18 campagne. Horecazaken kunnen hier aan bijdragen door een goede leeftijdscontrole en het bieden van voldoende niet-alcoholische alternatieven.

• •

  De gemeente wil de sociale basis van inwoners versterken. Hiervoor wordt gekeken naar het bundelen van vormen van ondersteuning, maar ook naar het belang van ontmoetingsplekken. Horeca heeft een sterke ontmoetingsfunctie en kan daardoor bijdragen aan een sterke sociale basis voor inwoners.

Horeca-indeling en categorieën (in bestemmingsplannen)

Het bestemmingsplan Binnenstad Roermond (2013) omschrijft de volgende horeca-activiteiten, waarbij deze zijn ingedeeld in 4 categorieën op basis van de invloed op de omgeving.

Categorie 1: winkelondersteunende horeca met een relatief geringe ruimtelijke invloed op de omgeving gelet op onder andere de beperkte openingstijden.

Categorie 2: niet-winkelondersteunende horeca zoals restaurants, zaal-accommodaties, bars en cafés.

Categorie 3: hotels en pensions waar tegen vergoeding nachtverblijf wordt verstrekt.

Categorie 4: horeca-activiteiten met de grootste ruimtelijke invloed zoals bar-dancing en discotheek.

Tabel 6: Bestemmingsplan Binnenstad Roermond (2013)

Aanverwante documenten – geen vastgesteld beleid

Horecafoto Roermond (2019)

De horeca in Roermond heeft een belangrijke toegevoegde waarde voor de stad. De afgelopen jaren is er sprake van een grote dynamiek in de horecasector en in het functioneren van centrumgebieden, zowel landelijk als in Roermond. Terwijl winkelgebieden te kampen hebben met veel leegstand, groeit het aanbod van horeca juist sterk.

Combinatie vraag en aanbod:

• •

  Roermond kent relatief veel Stijlzoekers. Dit is een doelgroep die houdt van uitgaan en bereid is geld te besteden voor kwaliteit. Er zijn weinig concepten die inspelen op de wensen van de Stijlzoeker. De aanwezige concepten zijn hoogwaardige (sterren) restaurants. Deze worden ook door de Stijlzoeker niet wekelijks bezocht. Luxe concepten gericht op kort bezoek, regelmatig gebruik, take-away of uitgaan van de Stijlzoeker ontbreken in het aanbod. Denk hierbij aan een Wijnbar, Rooftop Cocktailbar, luxe Thai of Deli etc.

• •

  Er is een overaanbod van standaard horecaconcepten voor de Harmoniezoeker. Dit is een relatief kleine doelgroep in Roermond.

• •

  Het aanbod wordt gedomineerd door (laagdrempelige) (eet)cafés. Daarnaast zijn er luxe restaurants. Er zijn weinig bijzondere mengvormen: blurringconcept, brouwerij, luxe deli of take-away of een markthal ontbreken in het aanbod.

• •

  De aanwezige fastservicesector kenmerkt zich als laagdrempelig en standaard (en daarmee gericht op de Harmoniezoeker). De luxe of biologische snackbar, bijzondere keukens of gespecialiseerde concepten (saladebar, poké bowls) ontbreken in het aanbod.

• •

  De horecaconcentratiegebieden hebben geen onderscheidend, eigen DNA. Ze worden allemaal gedomineerd door concepten voor de Harmoniezoeker. Dit zorgt voor een ‘algemene’ uitstraling van de pleinen in de stad. Er is geen complementariteit van gebieden. Specifieke doelgroepen voelen zich niet aangesproken tot de stad.

Advies voor het horecabeleid:

• •

  Integreer de doelstellingen en profilering van Citymarketing in het horecabeleid. Het horeca- en retailaanbod is sterk bepalend voor de uitstraling van een stad.

• •

  Stel voor de verschillende concentratiegebieden naast een profilering op dag- en avondhoreca, een gewenst profiel op voor de doelgroepen van de horeca en gewenste sector. Zorg daarbij voor een totaal aanbod van horeca en retail.

• •

  Wijs plekken in en buiten het centrum aan (zoals de ECI fabriek) waar vestiging van duidelijk geprofileerde horeca en bijzondere mengvormen mogelijk zijn.

Een stad bouw je samen (2022)

Het rapport ‘Een stad bouw je samen’ is met verschillende betrokken partijen van de binnenstad Roermond opgesteld. Het is een initiatief van het Centrummanagement, Designer Outlet Roermond, BIZ Binnenstad, Koninklijke Horeca Nederland afd. Roermond, Resort Marina Oolderhuuske en Van der Valk Roermond (De Oranjerie en Arresthotel). Het doel van het document is om de leefbaarheid van de stad te versterken voor iedereen. Er zijn 4 leidende thema’s opgesteld:

Beleving vanuit bezoekersverwachting: een fijne beleving zorgt voor tevreden inwoners en bezoekers die graag terugkomen om meer te bekijken en doen.

Verbindende corridors: logische verbindingen tussen de mooie locaties van de stad versterken de fijne beleving van bezoekers.

Roermondse identiteit: we moeten de identiteit meer vastleggen en zichtbaar maken.

Toekomstbestendig: initiatieven die we ondernemen hebben een impact op toekomstige generaties. Daarom moet duurzaamheid in brede zin worden meegewogen.

Voor de binnenstad moeten we inzetten op:

• •

  Het creëren van een totaalbeleving waar de identiteit (historische binnenstad en ligging) van Roermond centraal staat.

• •

  Het ontwikkelen van een effectieve visie op leegstandbestrijding.

• •

  Het upgraden van de gevels, want veel panden zijn de historische gevels kwijtgeraakt.

• •

  Het behouden van de balans tussen retail en horeca.

• •

  Het zien van de totale openbare ruimte en voorzieningen als één ge-heel. Zorg voor een uniform beeld en vergroen de stad.

• •

  Het laagdrempelig bereikbaar houden van de binnenstad voor elke vorm van vervoer.

• •

  Het stimuleren van samenwerkingen en ondernemerszin.

Bijlage 4 - Leefstijl analyse

BRO maakt gebruik van de doelgroepsegmentatie-tool Whooz WhizeGuide. Dit verschaft tot op buurtniveau (CBS) een breed palet aan inzichten over de kenmerken en de oriëntatie van de aanwezige doelgroepen op het vlak van o.a. demografie, economie en het gebruik van voorzieningen, functies en diensten. Denk onder andere aan de werksituatie, het inko-mensniveau, autobezit, ov-gebruik, in welke mate van welk type winkels, horeca en andere voorzieningen gebruik wordt gemaakt, etc.

De Nederlandse bevolking is het segmentatiemodel onderverdeeld in 11 segmenten waarmee een duidelijk beeld geschetst kan worden van de Nederlandse consument betreft hun sociodemografie, levensstijl, cultuur en koopgedrag. Hiernaast, in figuur 27, zijn de 11 segmenten op hoofdlijn in leeftijd en welstand in beeld gebracht. In tabel 7 staan veel voorko-mende vrijetijd-activiteiten van deze segmenten. Hierna een vergelijking van de behoefte aan verschillende type horeca in Roermond met de benchmarkgemeenten en de behoefte op buurtniveau voor de gemeente.

Tabel 7: Veel voorkomende activiteiten per segmentatiegroep

Figuur 27: Whize segmenten

Horecabehoefte in Roermond

Op basis van de Whize kengetallen voor verschillende activiteiten is een doorrekening gemaakt voor de onder-/oververtegenwoordiging in Roermond betreft de vraagbehoefte voor het bezoek van verschillende soorten horeca ten opzichte van het benchmarkgemiddelde. Zie figuur hiernaast. Op basis van de analyse van de Whize doelgroepensegmentatie kan worden verondersteld dat:

Het verwachte bezoek van de Roermondenaren ligt bij ieder type horeca (iets) boven het gemiddelde van de inwoners van de benchmarkgemeenten. Dit kan een (extra) verklaring zijn voor het relatief ruime aanbod van horeca in de gemeente.

• •

  Van de bovengenoemde typen horeca heeft alleen fastservice een potentieel verzorgingsgebied op wijkniveau, voor de overige typen horeca zijn consumenten bereid om langer te reizen. Dit is ook terug te zien in de spreiding van horeca naar sector. De verhouding fastservice zaken ten opzichte van drankverstrekkers en restaurants is fors hoger in de buitenwijken ten opzichte van het centrum.

Als er naar de verschillende leefstijlen in het algemeen wordt gekeken, zijn de leefstijlgroepen B en E de groepen die een hoog bezoekerspotentieel voor horeca hebben. Beide doelgroepen zijn redelijk jong. Ook leefstijlgroepen K en I hebben een hoog bezoekerspotentieel. Beide groepen hebben een relatief hoog inkomen en kunnen daardoor (meer) horecabezoeken veroorloven. De leefstijlgroepen D en G hebben het minste bezoekpotentieel. Deze leefstijlgroepen bestaan beide voornamelijk uit ouderen.

• •

  De groepen E en K zijn in alle wijken van Roermond beperkt aanwezig. De groep B is in de wijk ‘Centrum’ wel ruim vertegenwoordigd en de groep I is ruim vertegenwoordigd in de wijk ‘Herten’.

• •

  De groepen D en G zijn in meerdere wijken van Roermond relatief veel aanwezig. De groep D is vooral in Roermond-Oost en het Centrum aanwezig en de groep G in de wijken Maasplassen, Herten, Asenray, Hoogvonderen en Maasniel. Op het centrum en Maasniel na zijn dit allemaal ook wijken met een lager bezoekerspotentieel.

Behoefte naar buurt

In figuur 28 e.v. is de doelgroepensegmentatie in Roermond per buurt en type horeca (of totaal) weergegeven. Hierbij is er gekeken naar het absoluut bezoekerspotentieel en naar het bezoekerspotentieel per 1.000 huishoudens. Het absoluut bezoekerspotentieel wordt beïnvloed door het aantal huishoudens dat er in een buurt woont. In een wijk met meer huishoudens is het potentiele bezoekers immers hoger, ongeacht de leefstijl. Om het bezoekerspotentieel ook los van het aantal huishoudens te bekijken (dus puur op basis van leefstijl) zijn er ook kaarten van het bezoekerspotentieel per 1.000 huishoudens opgenomen. Het absoluut bezoekerspotentieel is steeds de bovenste kaart, het bezoekerspotentieel per 1.000 huishoudens de onderste kaart.

• •

  De behoefte aan alle horeca gezamenlijk is absoluut gezien het grootst in de binnenstad, gevolgd door de buurten Roermondse Veld en Maasniel. Dit kan verklaard worden door het groter aantal huishoudens in deze buurten. Als er naar het bezoekerspotentieel per 1.000 huishoudens wordt gekeken, blijft de binnenstad een groot potentieel houden, maar is dit uitgebreid met de buurten ‘Willen Alexan-der’ (waar ook de nodige woningen zijn), ‘De Wijher’ en omgeving’ en ‘Oolder Veste’. Dit kan verklaard worden doordat de leefstijlgroep B in de binnenstad en in de buurt Willem-Alexander goed vertegenwoordigd is en in De Wijher en omgeving en in Oolder Veste veel leefstijlgroep I woont.

• •

  Het grootste absoluut bezoekerspotentieel voor restaurants in Roermond is afkomstig van mensen uit de buurten ‘binnenstad’, ‘Roermondse Veld’, ‘Maasniel’ en ‘Herten’. Ook in de buurten ‘Hoogvonderen’ en ‘Groenkruisgebied’ is een relatief groot bezoekerspotentieel voor restaurants. Als er echter per 1.000 huishoudens wordt gekeken, is het bezoekerspotentieel het hoogste in de buurten ‘Wijher en omgeving’ en ‘Oolder Veste.’ Dit komt door de grote vertegenwoordiging van leefstijlgroep I in deze twee buurten. Ook in de buurten Willem Alexander (i.v.m. aanwezigheid groep B) en Roer-Zuid is een relatief hoog bezoekerspotentieel. In Roer-Zuid is dit te verklaren vanwege het grote aandeel van leefstijlgroepen I en J. I bezoekt over het algemeen veel horeca en groep J bezoekt voornamelijk restaurants.

• •

  Het absoluut bezoekerspotentieel voor drankverstrekkers is het hoogste in de binnenstad van Roermond. Wederom is het absoluut bezoekerspotentieel ook hoog in de wijken ‘Roermondse Veld’ en ‘Maasniel’. Als er wordt gekeken naar het bezoekerspotentieel per 1.000 huishoudens zijn de buurten binnenstad en Willem Alexander koploper. Dit komt door de aanwezigheid van leefstijlgroep B die relatief vaak drankverstrekkers bezoekt.

• •

  Het absoluut bezoekerspotentieel voor fastservice is het hoogste in de binnenstad en ‘Roermondse Veld’. Ook in de buurten ‘Herten’, ‘Maasniel’ en ‘Hoogvonderen’ is een relatief hoog bezoekerspotentieel. Als men kijkt naar het bezoekerspotentieel per 1.000 huishoudens vallen de buurten Sterrenberg, Componistenbuurt en De Kemp op. Deze 3 buurten hebben een relatief grote vertegenwoordiging van de leefstijlgroep A, die veel fastservice bezoekt.

Figuur 28: Absoluut bezoekerspotentieel horeca totaal per buurt

Figuur 29: Bezoekerspotentieel per 1.000 huishoudens horeca totaal

Figuur 30: Absoluut bezoekerspotentieel restaurants per buurt

Figuur 31: Absoluut bezoekerspotentieel drankverstrekkers per buurt

Figuur 32: Absoluut bezoekerspotentieel fastservice per buurt

Figuur 33: Bezoekerspotentieel per 1.000 huishoudens restaurants

Figuur 34: Bezoekerspotentieel per 1.000 huishoudens drankverstrekkers

Figuur 35: Bezoekerspotentieel per 1.000 huishoudens fastservice

Figuur 36: Absoluut bezoekerspotentieel uitgaan per buurt

Figuur 37: Bezoekerspotentieel per 1.000 huishoudens uitgaan

Bezoekersprofiel en horeca aanbod

Als er niet wordt gekeken naar de behoefte per buurt, maar naar de behoefte voor de gehele gemeente Roermond als één geheel, blijkt dat verreweg het grootste bezoekerspotentieel is aan restaurants. Namelijk ruim 56%. Gevolgd door fastservice (23%) en drankverstrekkers (15%). Het aanbod van horecazaken in Roermond wijkt af van het bezoekerspotentieel. 42% van de zaken is fastservice, 40% is restaurant en 18% is drankverstrekkers. Het aanbod fastservicezaken is dus hoger dan het bezoekerspotentieel en het aanbod restaurants lager dan het bezoekerspotentieel.

Bijlage 5 - Modelmatige behoefteraming horeca

Indicatie toekomstige besteding horeca

Tabel 8 geeft een indicatieve vraag- of bestedingsraming (dd. november 2023) weer voor de Roermondse horecasector. Het is een doorkijk naar 2030 waarin we drie scenario’s doorrekenen voor de toename gemiddelde horecabesteding. Er zijn geen eenduidige gegevens voor de besteding per hoofd aan horeca. Wel zijn er omzetgegevens (indexcijfers) voor de hele horecasector beschikbaar (zie ook paragraaf 3.1.6 Trends & Ontwikkelingen).

Hieruit blijkt dat voor de hele horecasector tezamen er een omzetgroei was van 48%27 in omzet tussen 2010 en 2019. Uiteraard staat omzet niet gelijk aan de besteding per hoofd, maar het geeft wel een goede indicatie van de groei over een langere periode. Relevant hierin is dat horeca conjunctuurgevoelig is. In tijden van recessie geven consumenten naar verhouding minder uit in de horeca. Toch zagen we ook tijdens de vorige recessie (2008-2012) dat de bestedingen eerst inzakten om vervolgens snel te stijgen. Daarbij: recessies zijn tijdelijk. Daarom rekenen we richting 2030 met de volgende scenario’s voor de gemiddelde horeca-besteding: +10% (laag), +20% (midden) en +25% (hoog), waarbij wij de verwachte bevolkingsgroei in Roermond vermenigvuldigen met de gemiddelde besteding per inwoner. We gaan uit van de besteding in het jaar 2022.

Ondanks dat harde cijfers ontbreken, kunnen wij stellen, op basis van enkele indicatoren en onze expertise, dat er een ‘vrij gezonde’ economische marktsituatie is voor de horeca in Roermond. Een paar bedrijven meer of minder valt niet hard te maken in de horeca, maar men kan stellen dat er momenteel sprake is van een evenwichtssituatie.

(Vrijwel) Elke gemeente kent horeca-inkomsten van niet inwoners (toevloeiing). In Roermond is dit een substantieel bedrag, met name door de (buitenlandse) gasten aan DOR en Maasplassen.

Tabel 8: Indicatieve vraagraming horeca gemeente Roermond 2030 (bron: Primos)

Toelichting tabellen:

• •

  Tabel 8: voor Roermond is een bevolkingsgroei voorzien volgens Primos. Dit alleen al brengt een toenemende behoefte en daaruit besteding op gang.

• •

  De marktvraagberekening is gebaseerd op bestedingspotentieel (inwoners maal besteding). Vanzelfsprekend zal een deel van de consumentenbestedingen buiten Roermond plaatsvinden, anderzijds vloeit er (substantieel) omzet van de vele toeristen naar Roermond toe.

Conclusies:

• •

  Bovenstaande tabel laat zien dat er (op basis van de geprognosticeerde bevolkingstoename, rekening houdend met binding en toevloeiing) er een groei te voorzien is van de bestedingen in de Roermondse horeca. Bij een hoger bevolkingsaantal, of meer toevloeiing van buiten de gemeente neemt deze vanzelfsprekend alleen maar toe (maar bij afnamen vanzelfsprekend af).

• •

  Ervan uitgaande dat in de huidige situatie (2023) er in Roermond een ruim aantal horecabedrijven gevestigd zijn (op basis benchmark), maar ook dat er een redelijk evenwicht lijkt (bedrijfseconomisch), is er marktruimte op basis van bevolkingsgroei. Uit de tabel blijkt dat in alle groeiscenario’s een toename van horecabestedingen te verwachten is in Roermond.

• •

  Hoeveel bedrijven valt lastig te zeggen, daar het gemiddelde per bedrijf een zeer onzuivere indicatie zou geven. Immers, het ene horecabedrijf zet een veelvoud om van het andere. Afhankelijk van oppervlak, gemiddelde besteding, formule, et cetera. Bovendien is de trend van schaalvergroting ook in de horeca (van Roermond) nu reeds waar te nemen. Dit kan betekenen dat er mogelijk minder bedrijven zijn in 2030 ten opzichte van nu, maar wel meer horeca-verkoopoppervlakte.

Bijlage 6 - Bewoners- en bezoekersenquête

Ten behoeve van het participatieproces is een online enquête ingezet in Duits en Nederlands. Heden ten dage vullen mensen vaak liever een enquête in dan naar een themavond te komen. Ook stelt dit iedereen in de gelegenheid op zijn/haar moment, vrijelijk, zelfs anoniem de enquête in te vullen. De tool die BRO inhuurt, voorziet in de nodige beveiligingen van misbruik/oneigenlijk gebruik of veelvuldig invullen door dezelfde persoon. Het is een enquête, er is veel gebruik van gemaakt op basis van onze ervaringen elders.

Geef uw mening over de horeca in Roermond

Bezoekers / inwoners

Beste horecabezoeker/inwoner,

Gemeente Roermond maakt nieuw beleid over de horeca. Daarom voert de gemeente samen met adviesbureau BRO een onderzoek uit naar de horeca in Roermond. In het onderzoek richten we ons vooral op de restaurants en cafés, kortom het ‘reca’ gedeelte van horeca. Uw ervaring en mening is voor ons belangrijk. We streven ernaar dat we met elkaar werken aan een mooi horeca-aanbod in onze gemeente. We gebruiken de (anonieme) informatie om de goede en minder goede aspecten van de horeca in Roermond duidelijk te maken.

Vul de vragen in voor jezelf als horecabezoeker. Het invullen kost on-geveer 10 minuten. Vraag mensen in uw omgeving deze enquête ook in te vullen!

Iedereen die meedoet, maakt kans op een van de te verloten prijzen. In totaal worden er 10 VVV-bonnen ter waarde van € 25,- verloot.

Dankjewel, en veel plezier met invullen.

Gemeente Roermond en BRO

Waar woont u?

• a.

  Gemeente Roermond

• b.

  Elders in Provincie Limburg (Nederlands-Limburg)

• c.

  Nederland (m.u.v. Limburg)

• d.

  Duitsland

• e.

  België

• f.

  Overig

Wat is de uw woonpostcode? (4 cijfers en 2 letters)

Vraag alleen als antwoord in vorige vraag Roermond, Limburg of Nederland is.

__ __ __ __ - __ __

Hoe vaak bezoekt u (als consument) gemiddeld horecagelegenheden in Roermond?

• a.

  Meer dan 1 keer per week

• b.

  1 keer per week

• c.

  2 keer per maand

• d.

  1 keer per maand

• e.

  Minder dan 1 keer per maand

Als u de horeca bezoekt, gaat u dan meestal

Alleen

Met uw partner/gezin/familie

Met vrienden

Met collega’s/werk-gerelateerd

Naar wat voor type horeca gaat u het vaakst?

(maximaal 3 antwoorden mogelijk)

• a.

  Café, bar

• b.

  Restaurant, brasserie

• c.

  Lunchroom, broodjesbar, ijssalon

• d.

  Discotheek, danscafé

• e.

  Fastfood, cafetaria, snackbar, grillroom

• f.

  Koffiebar, theeterras

• g.

  Poppodium, live muziek (vaste locatie)

• h.

  Festivals (wisselende locatie, binnen en buiten Roermond)

Hoe beoordeelt u de kwaliteit van de horeca in Roermond?

• a.

  Slecht

• b.

  Matig

• c.

  Goed

• d.

  Uitstekend

• e.

  Weet ik niet / geen mening

Indien u uw antwoord op de vorige vraag wilt toelichten, waarom beoordeelt u de kwaliteit van de horeca in Roermond zo?

______

Onderstaande drie vragen: alleen voor inwoners gemeente Roermond.

Bent u de afgelopen maand speciaal voor een horecabezoek naar een andere gemeente geweest?Bijvoorbeeld om te stappen of om naar een specifiek restaurant te gaan.

Ja, ik ben ook ergens anders geweest (ga naar vraag 9)

Nee, alleen in gemeente Roermond (ga naar vraag 10)

Welke stad of plaats heeft u als laatste bezocht voor een horeca-bezoek in de afgelopen maand buiten Roermond?

Open vraag (invullen stad- of plaatsnaam)

Hoe vaak bezoekt u (gemiddeld) horecagelegenheden die niet in gemeente Roermond liggen?

• a.

  1 keer per week of vaker

• b.

  Circa 1 tot 3 keer per maand

• c.

  Circa 1 keer per 2 à 3 maanden

• d.

  Circa 1 keer per 4 à 5 maanden

• e.

  Circa 1 keer per half jaar of minder

Zijn er plekken in Roermond waar u horeca mist? (meerdere antwoorden mogelijk)

In het stadscentrum

In Swalmen centrum

In Herten centrum

In het Maasplassengebied

In het Retailpark

Ergens anders, namelijk….

Vindt u dat er ergens in gemeente Roermond horeca moet worden teruggedrongen?

• a.

  Ja (ga naar vraag 13)

• b.

  Nee (ga naar vraag 14)

Op welke locatie zou horeca teruggedrongen moeten worden?

U kunt 1 of meerdere stippen op de kaart aangeven waar geen horeca/minder horeca zou moeten zijn.

Vindt u dat de horeca in Roermond voldoende diversiteit biedt in termen van concepten, typen horeca, keukens en culturele invloeden?

• a.

  Ja, er is voldoende diversiteit (ga naar vraag 16)

• b.

  Nee, er is te weinig diversiteit (ga naar vraag 15)

U heeft nee geantwoord, kunt u aangeven welke horeca-concepten, type keukens en of culturele invloeden u mist (of te weinig is) in Roermond ?

Open vraag

In hoeverre bent u het eens met de volgende uitspraken? (schuif-balk vraag van 1 tot 5 waarbij 1 zeer oneens tot 5 zeer eens)

• a.

  Er is te weinig aanbod van feestcafés/kroegen in Roermond

• b.

  Er is te weinig aanbod van discotheken/nachtclubs in Roermond

• c.

  Op een uitgaansavond is het veel te druk op straat en binnen in de uitgaansgelegenheden

• d.

  Ik kan met een veilig gevoel op een uitgaansavond over straat

• e.

  Er is te weinig politie en handhavers aanwezig op een uitgaansavond

Roermond heeft op verschillende plekken terrassen. Waar zit u het liefst op het terras?

• a.

  Roerkade

• b.

  De Markt

• c.

  Munsterplein

• Terrassen Terrassen zorgen voor levendigheid en reuring in de stad en zijn daarmee ook van belang voor een stad, maar terrassen kunnen ook (negatieve) invloed hebben op het stadsbeeld, de openbare ruimte en de leefbaarheid. Wij horen graag wat u vindt van de terrassen in gemeente Roermond.

• d.

  Stationsplein

• e.

  Zwartbroekplein

• f.

  Centrum Swalmen

• g.

  Centrum Herten

• h.

  Bij de Maasplassen

• i.

  Ergens anders dan bovenstaande, namelijk …

Hoe vaak maakt u gemiddeld per maand gebruik van terrassen in Roermond? (tijdens het terrassenseizoen)

• a.

  1 keer per week of vaker

• b.

  Circa 1 tot 3 keer per maand

• c.

  Circa 1 keer per 2 à 3 maanden

• d.

  Circa 1 keer per 4 à 5 maanden

• e.

  Circa 1 keer per half jaar of minder

Wat vindt u belangrijk als u een terras bezoekt? (maximaal 3 antwoorden mogelijk)

Verzorgde uitstraling van het terras

Uitzicht vanaf het terras

Goede bediening

Genoeg ruimte tussen de tafeltjes

Kwaliteit van het meubilair

Het aanbod/kwaliteit van drinken/eten

Anders, namelijk……

Hoe beoordeelt u de volgende kenmerken van terrassen in gemeente Roermond? (grid) (zeer oneens, oneens, neutraal, eens, zeer mee eens)

• a.

  De terrassen hebben over het algemeen een verzorgde uitstraling.

• b.

  De terrassen zijn ruim genoeg opgesteld.

• c.

  De kwaliteit van het meubilair is goed.

Vindt u dat er voldoende / onvoldoende terrassen zijn in de binnenstad van Roermond? (grid)

Te veel

Voldoende

Onvoldoende

Wilt u ons nog iets meegeven over de terrassen in gemeente Roermond?

______

Volgende 2 vragen alleen als postcode binnen gemeente Roermond valt.

Heeft u als bewoner weleens hinder ondervonden van de horeca in uw woonomgeving?

• a.

  Ja, regelmatig (ga naar vraag 24)

• b.

  Ja, af en toe (ga naar vraag 24)

• c.

  Nee, niet of nauwelijks (ga naar vraag 25)

Wat voor een hinder heeft u ondervonden van de horeca in uw woonomgeving? (meerdere antwoorden mogelijk)

Geluidsoverlast van (een of meer) horecabedrijven

Geluidsoverlast van komende/gaande horecabezoekers

Geuroverlast (stank)

Vervuilingsoverlast (afval)

Lichtoverlast

Parkeeroverlast van auto’s en/of fietsen van horecabezoekers

Wildplassen door horecabezoekers

Vernielingen van horecabezoekers

Anders, namelijk……

Heeft u zich weleens onveilig gevoeld in de horeca van Roermond?

Ja, regelmatig (ga naar vraag 26)

Ja, af en toe (ga naar vraag 26)

Nee, niet of zelden (ga naar vraag 27)

Kunt u aangeven op de kaart waar u zich voor het laatst in Roermond onveilig voelde en waarom? (kaart vraag)

Seksuele intimidatie

Geweldpleging

Zeer onprettige sfeer

Veel te druk

Geen specifieke reden

Anders, namelijk ….

Wat is uw geboortejaar? (4 cijfers)

__ __ __ __

Met welk geslacht identificeert u zichzelf?

Man

Vrouw

Beiden

Geen van beiden

Wat doet u in het dagelijks leven?

Leerling (middelbare school)

Student

Werkende in loondienst

Werkloos/geen betaalde baan

Ondernemer

Pensionado

Wat is uw hoogste afgeronde opleiding?

Basisonderwijs

Voortgezet onderwijs (VMBO, HAVO, VWO, etc.)

Middelbaar Beroeps Onderwijs (MBO)

Hoger Beroeps Onderwijs (HBO)

Wetenschappelijk Onderwijs (WO)

Ten slot: wilt u nog wat kwijt over de horeca in Roermond?

Open vraag

Noteer hier uw emailadres om kans te maken op een van de 10 VVV-bonnen ter waarde van € 25,-.

Uw emailaders wordt niet aan de antwoorden gekoppeld (anoniem), niet opgeslagen of niet voor andere zaken gebruikt.

DRUK OP ‘KLAAR’ OM UW ANTWOORDEN OP TE SLAAN

Resultaten en Analyse bewonersenquête

Inleiding

Om een goed beeld te krijgen van de wensen en de beoordeling van de Roermondse horeca, door inwoners en bezoekers, is er een digitale enquête (Maptionnaire) uitgevoerd. Hierin is nadrukkelijk naar de vraagzijde gekeken. De enquête is beschikbaar geweest van 10 oktober 2023 tot en met 30 oktober 2023, in het Nederlands en Duits. De enquête is verspreid via verschillende sociale mediakanalen van de gemeente en er zijn veel posters uitgedeeld aan horecazaken in Roermond.

In totaal hebben 864 bewoners / bezoekers de enquête ingevuld. Dit aantal is (ruim) voldoende om een aantal valide uitspraken te doen. Niet alle vragen zijn door alle respondenten ingevuld waardoor soms de totaaltelling van antwoorden niet gelijk is met het aantal ingevulde enquêtes van 864. Ook is bij sommige vragen het totaal hoger, omdat er meerdere antwoorden bij enkele vragen waren toegestaan.

Kenmerken van respondenten

In totaal hebben 864 bewoners / bezoekers de enquête over de horeca in Roermond ingevuld. Dit zijn de respondenten. De respondenten hebben de volgende kenmerken:

• •

  Ongeveer 46% van de respondenten identificeert zichzelf als vrouw en 35% identificeert zichzelf als man. 1% deelt hun geslacht liever niet en 0% identificeert zichzelf als anders. 18% van de respondenten heeft deze vraag niet beantwoord.

• •

  Van de respondenten is 77% inwoner van de gemeente Roermond. Daarnaast komt 19% elders uit de provincie Limburg. 2% van de respondenten komt elders uit Nederland en 1% komt uit Duitsland. Daarnaast komen er 4 respondenten (afgerond 0%) uit België.

• •

  Het Hoger Beroeps Onderwijs (HBO) en het Middelbaar Beroeps Onderwijs (MBO) zijn het meest vertegenwoordigd, namelijk respectievelijk 38% en 23%. Daarnaast heeft nog 12% Wetenschappelijk onderwijs, 8% voortgezet onderwijs, en 1% basisonderwijs als hoogste opleidingsniveau. 19% heeft deze vraag niet beantwoord.

• •

  Het aantal respondenten dat werkzaam is in loondienst is veruit de grootste groep (58%). Daarnaast is 11% een ondernemer en 8% gepensioneerd. Het aandeel werklozen, studenten of leerlingen is laag. 19% van de respondenten heeft deze vraag niet beantwoord.

• •

  De leeftijdscategorieën 36 tot 50 jaar en 51 tot 65 jaar zijn het best vertegenwoordigd. De categorieën jonger dan 25 jaar en ouder dan 65 jaar zijn het minst vertegenwoordigd.

Figuur 38: Respondentkenmerken – geslacht %

Figuur 39: Respondentkenmerken - woonplaats

Figuur 40: Respondentkenmerken – opleidingsniveau %

Figuur 41: Respondentkenmerken – daginvulling %

Figuur 42: Respondentkenmerken – leeftijdsverdeling absolute aantallen

Bezoekerskenmerken: wie, wat, waar, hoe vaak?

Naast de persoonlijke kenmerken die hierboven zijn vermeld, is er aan de respondenten ook gevraagd hoe zij de horeca in Roermond gebruiken. Hieruit blijkt dat:

• •

  Het merendeel van de respondenten, namelijk 521 respondenten, geeft aan het vaakst horeca te bezoeken met partner, gezin of familie. Daarnaast bezoeken 265 respondenten de horeca het vaakst met vrienden. Slechts 41 respondenten bezoekt horeca vaak alleen en 36 respondenten bezoekt horeca vaak met collega's of werk gerelateerd.

• •

  Restaurants en brasseries worden verreweg het vaakst bezocht (731 respondenten van 864 geven aan hier te komen), gevolgd door café of bar (483 respondenten van 864) en lunchroom, broodjesbar of ijssalon (482 respondenten van 864). De discotheek/danscafé of poppodium/locatie met livemuziek worden het minst bezocht.

• •

  281 respondenten geven aan ongeveer 1 keer per week de horeca in Roermond te bezoeken of ongeveer 2 keer per maand (216 respondenten).

• •

  Verreweg de meerderheid van de respondenten geven aan de afgelopen maand ook horeca buiten de gemeente Roermond bezocht te hebben (569 respondenten). De respondenten bezoeken ongeveer 1 tot 3 keer per maand (293 respondenten) of 1 keer per 2 à 3 maanden (295 respondenten) een zaak buiten Roermond. Inwoners gaan vooral naar Maastricht (151 keer), Eindhoven (49 keer), Venlo (44 keer), Sittard (27 keer), Amsterdam (19 keer) of Weert (19 keer).

Figuur 43: Bezoekerskenmerken: bezoek met wie

Figuur 44: Bezoekerskenmerken: bezoek aan welk type horeca

Figuur 45: Bezoekerskenmerken: bezoekfrequentie Roermond

Figuur 46: Bezoekerskenmerken: bezoekfrequentie buiten Roermond

Figuur 47 : Bezoekerskenmerken: bezoek buiten gemeente Roermond afgelopen maand

Ervaring van aanbod en kwaliteit

• •

  De kwaliteit van de horeca in Roermond wordt over het algemeen als goed ervaren (543 respondenten). Een deel (193 respondenten) vindt de kwaliteit matig, en een ander deel (102 respondenten) vindt de horeca uitstekend. 10 respondenten vinden de kwaliteit van de horeca slecht en 12 respondenten hebben geen mening.

• •

  In de toelichting geven mensen enerzijds aan dat er te veel van dezelfde type horeca aanwezig is, maar ook dat er juist een gevarieerd aanbod is voor een kleine stad als Roermond. Ook geeft men enerzijds aan dat de prijs-kwaliteit uit verhouding raakt, terwijl anderen aangeven dat de kwaliteit goed is en de horeca betaalbaar is.

• •

  Het grootste deel van de respondenten (437) vinden dat de horeca divers genoeg is, terwijl 341 respondenten vinden dat er te weinig diversiteit is. 86 respondenten hebben deze vraag niet beantwoord.

• •

  In de toelichting geven mensen aan vooral keukens van diverse culturele achtergronden (Aziatisch, Zuid-Amerikaans, Zuid- of Oost-Europees) te missen. Ook geven mensen aan dat er te veel ketens zijn, te weinig bruine cafés en te weinig speciaalzaken.

• •

  Met betrekking tot de aanwezigheid van politie en handhaving op een uitgaansavond zijn de meeste respondenten neutraal (42%). 28% vindt echter dat er te weinig politie of handhaving is. 14% vindt dat er voldoende handhaving of politie is.

• •

  Het grootste deel van de respondenten voelt zich veilig tijdens een uitgaansavond (39%). 28% van de respondenten heeft neutraal geantwoord. Slechts 18% voelt zich onveilig tijdens een uitgaansavond.

• •

  Respondenten ervaren de stad tijdens een uitgaansavond niet als te druk. Slechts 8% vindt de stad te druk, terwijl 45% aangeeft het niet te druk te vinden. 31% is neutraal.

• •

  De respondenten vinden dat er in Roermond te weinig discotheken of nachtclubs zijn. 49% vindt het aanbod te beperkt, terwijl slechts 14% het aanbod groot genoeg vindt. 22% is neutraal. Als er wordt gekeken naar het aanbod feestcafés en kroegen is het echter zichtbaar dat 33% vindt dat er voldoende aanbod is, terwijl 29% vindt dat er te weinig aanbod is. 24% is neutraal.

Figuur 48: Aanbod en kwaliteit – ervaring kwaliteit

Figuur 49: Aanbod en kwaliteit – ervaring diversiteit

Figuur 50: Aanbod en kwaliteit – diverse stellingen (afronding+/- 100%)

De locatie van de horeca

Uit de enquête blijkt dat inwoners en bezoekers over het algemeen tevreden zijn met de locatie van horeca en de hoeveelheid horeca per locatie.

• •

  683 respondenten hebben aangegeven dat horeca nergens in de gemeente hoeft worden teruggedrongen. Slechts 129 mensen (16%) vinden dat horeca op bepaalde locaties wel teruggedrongen moet worden.

• •

  Uit de kaart blijkt dat, als mensen vinden dat er horeca moet worden teruggedrongen, dit vooral in de binnenstad moet gebeuren. De Roer-kade, de Markt en het Munsterplein zijn veel aangegeven locaties waar volgens mensen te veel horeca is.

• •

  Ook als er aan de respondenten wordt gevraagd of er ergens in de gemeente Roermond horeca mist, vinden veel respondenten (393) dat dit niet het geval is. De overige respondenten geven aan dat er vooral bij de Maasplassen, in de binnenstad of in het centrum van Herten nog extra horeca mag komen.

Figuur 51: Locatie – te weinig horeca

Figuur 52: Locatie – te veel horeca

Figuur 53: Locatie – waar horeca terugdringen  

Figuur 54: Locatie – waar horeca terugdringen binnenstad

Terrassen

Terrassen vormen een belangrijk deel van de horeca. De mening van de respondenten over de terrassen in Roermond is als volgt:

• •

  De meerderheid van de respondenten vindt dat er voldoende, maar niet te veel, terrassen zijn in Roermond. Daarnaast vinden 91 respondenten dat er onvoldoende terrassen zijn en 66 respondenten dat er te veel terrassen zijn.

• •

  Als men het terras bezoekt, gaat men vaak naar de Roerkade (585 respondenten van de 864) of naar het Munsterplein (429 respondenten van de 864). Ook de Markt (266 respondenten), de Maasplassen (225) of Stationsplein (148) worden regelmatig bezocht. Zwartbroekplein, Swalmen of Herten wordt relatief weinig bezocht.

• •

  Respondenten bezoeken ongeveer 1 tot 3 keer per maand of vaker dan 1 keer per week een terras in Roermond.

• •

  Voor de respondenten is vooral een goede bediening, het aanbod en kwaliteit van eten en drinken, een verzorgde uitstraling of het uitzicht bepalend voor de keuze.

• •

  Respondenten vinden over het algemeen de kwaliteit van het meubilair op terrassen goed (44% eens). 30% is neutraal en 9% vindt de kwaliteit van het meubilair niet goed.

• •

  Bezoekers vinden ook dat de terrassen over het algemeen ruim zijn opgesteld (45% eens). Bij deze stelling geeft 23% van de respondenten aan neutraal te zijn, en 17% vindt de opstelling niet ruim genoeg opgezet.

• •

  Het overgrote deel van de respondenten (60%) vindt dat de terrassen in Roermond een verzorgde uitstraling hebben. Slechts 8% van de respondenten is het hier mee oneens. 18% geeft aan neutraal te zijn.

Figuur 55: Terrassen – hoeveelheid

Figuur 56: Terrassen – locatie van bezoek

Figuur 57: Terrassen – frequentie van bezoek

Figuur 58: Terrassen - keuzecriteria

Figuur 59: Terrassen – diverse stellingen

Ervaring van veiligheid en overlast

Horeca kan zorgen voor levendigheid in een stad, maar indien het te druk wordt kan dit invloed hebben op de mate waarin mensen zich veilig voelen in een stad en de mate waarin mensen overlast ervaren. Deze vraag was alleen voor inwoners van de gemeente zichtbaar. Uit de enquête blijkt het volgende over deze onderwerpen:

De meeste inwoners (461) geven aan niet of nauwelijks hinder te ondervinden van de horeca.

Echter, er geven ook 144 inwoners aan regelmatig of af en toe hinder te ondervinden. De hinder die zij ondervinden is divers, maar geluidsoverlast van horecabezoekers of van de horecabedrijven zelf worden het vaakst genoemd. Ook overlast van afval, parkeeroverlast, vernielingen of wildplassen zijn redelijk vaak genoemd.

Op de vraag waar mensen aangeven zich onveilig te voelen blijkt dat nabij het station en bij de Roerkade aan de kant van de Sint Nicolaasstraat dit het vaakst is aangewezen.

Mensen geven aan dat zij zich over het algemeen niet of zelden onveilig voelen in de horeca (618 respondenten). Een deel, namelijk 119 respondenten, geeft aan zich wel eens onveilig te voelen in de horeca van Roermond.

Ook buiten de horeca van Roermond voelen mensen zich soms onveilig. In de enquête zijn diverse redenen opgenomen waarom mensen zich onveilig voelen, namelijk seksuele intimidatie, geweldpleging, zeer onprettige sfeer, veel te druk of geen specifieke reden. Er wordt het vaakste aangegeven dat mensen zich onveilig voelen door een onprettige sfeer.

Overlast binnenstad

In de enquête geven inwoners van de binnenstad vaker aan dat zij overlast ervaren. Dat is niet vreemd, zij wonen immers in een levendige omgeving en niet in een rustige(-re) woonwijk. Van respondenten die in de binnenstad wonen geeft 21% aan dat zij regelmatig overlast ervaren, terwijl dit bij de overige respondenten 6% betreft. Echter, alsnog geeft het merendeel van de binnenstadbewoners (60%) aan dat zij niet of nauwelijks overlast ervaren.

Binnenstadbewoners geven vooral vaker aan overlast te hebben van geluid (van de zaak zelf en van bezoekers), afval, parkeeroverlast en wildplassen. Bij de vragen over specifieke vormen van overlast geeft echter circa 80% van de binnenstadbewoners aan bij deze individuele typen overlast deze niet te ervaren. In de overige gebieden is dat iets meer, 90% van de overige respondenten. Het verschil is daarmee relatief klein.

Figuur 60: Overlast en veiligheid – ervaring inwoner

Figuur 61: Overlast en veiligheid – welke overlast

Figuur 62: Overlast en veiligheid – veiligheidsgevoel

Kruisverbanden

Deze paragraaf biedt inzicht in de voorkeuren en percepties van verschillende demografische groepen met betrekking tot horecabezoeken en de kwaliteit van horecagelegenheden in Roermond.

Respondenten naar woonplaats

In de enquête is onderscheid gemaakt tussen mensen die in gemeente Roermond wonen en die elders wonen. Omdat er van de verschillende categorieën buiten gemeente Roermond niet voldoende response is om ze individueel te bekijken, is er gekeken naar deze groep als één geheel. In totaal hebben 667 Roermondenaren de enquête ingevuld en 197 bezoekers van buiten de gemeente. Hieruit blijkt het volgende:

• •

  Inwoners van de gemeente Roermond geven het vaakste aan de Roermondse horeca ongeveer 1 keer per week te bezoeken, gevolgd door ongeveer 2 keer per maand. 20% van de inwoners geeft aan de horeca in Roermond vaker dan één keer per week te bezoeken. Bezoekers van buiten de gemeente Roermond geven aan de Roermondse horeca ongeveer 1 tot 2 keer per maand te bezoeken.

• •

  Zowel inwoners van Roermond als bezoekers van buiten Roermond geven aan het vaakst met hun partner, gezin of familie de horeca in Roermond te bezoeken. Bij beiden is het op één na meest gegeven antwoord: met vrienden.

• •

  Als we kijken naar het type horeca valt op dat zowel Roermondenaren als bezoekers van buiten de gemeente het vaakst naar een restaurant/brasserie gaan. Ook gaan beide groepen veel naar een lunchroom/broodjesbar/ijssalon, maar relatief veel mensen van buiten Roermond bezoeken dit type horeca (63% van de mensen van buiten Roermond gaan hierheen en 54% van de inwoners van Roermond). Bij de bar/het café is het tegenovergestelde zichtbaar. Deze worden beter door de eigen inwoners (60%) bezocht dan door de mensen van buiten de gemeente (44%).

• •

  Bij beide groepen bezoekers geeft de meerderheid aan dat ze de kwaliteit van de Roermondse horeca goed vinden (63% van de inwoners

• •

  en 64% van de mensen van buitenaf). Een groter percentage van de Roermondenaren (25%) dan toeristen (18%) geeft aan de horeca van matige kwaliteit te vinden. Samenhangend daarmee geeft een hoger percentage toeristen (16%) dan Roermondenaren (11%) aan de horeca uitstekend te vinden.

• •

  Als er wordt gevraagd of er ergens horeca mist, geeft een kleine meerderheid van de bezoekers van buiten gemeente Roermond (52%) aan dat er horeca op bepaalde plaatsen in gemeente Roermond mist. De meest genoemde plaats bij hen is rondom de Maasplassen. Een iets grotere meerderheid van de Roermondenaren (58%) geeft echter aan dat er nergens horeca mist, en als er dan wel horeca zou missen, dan is het meest gegeven antwoord in het stadscentrum.

• •

  Roermondenaren vinden tegelijkertijd ook dat horeca minder hoeft te worden teruggedrongen dan bezoekers van buiten de gemeente. Bij beide groepen is er overigens een overgrote meerderheid (83% en 87%) van mening dat er geen horeca hoeft worden teruggedrongen.

• •

  De mening over de vraag of het horeca-aanbod voldoende divers is, verschilt sterk tussen bezoekers en Roermondenaren. Van de bezoekers geeft 70% aan dat Roermond een divers horeca-aanbod heeft. Bij de inwoners is slechts 52% van hen tevreden over de diversiteit van het horeca-aanbod.

Figuur 63: Woonplaats – diversiteit Roermondse horeca

Figuur 64: Woonplaats – bezoekfrequentie Roermondse horeca

Respondenten naar leeftijdscategorieën

De leeftijd van respondenten kan ook invloed hebben op hoe de horeca in Roermond wordt ervaren. Er zijn daarom 5 leeftijdscategorieën gemaakt, namelijk: 25 jaar of jonger (40 respondenten), 26 tot en met 35 jaar (128 respondenten), 36 tot 50 jaar (235 respondenten), 51 tot 65 jaar (246 respondenten) en ouder dan 65 jaar (50 respondenten).

In alle leeftijdscategorieën zijn de meeste respondenten Roermondenaar. In de categorie jonger dan 25 is het percentage Roermondenaren het laagst, namelijk 73%. In de categorie 65 jaar of ouder is het percentage Roermondenaren het hoogst, namelijk 84%.

De leeftijdsgroepen onder de 35 jaar of de leeftijdsgroep 65 jaar en ouder gaan het vaakst naar de Roermondse horeca. Onder de 25 jaar geeft 60 procent aan minimaal 1 keer per week de Roermondse horeca te bezoeken. Dit is 63% bij de leeftijdsgroep 26 tot 35 jaar en 62% bij de leeftijdsgroep ouder dan 65 jaar. Bij deze laatste groep is zelfs het meest gegeven antwoord ‘meer dan 1 keer per week’. Bij de overige leeftijdsgroepen geeft minder dan de helft van de respondenten aan de horeca minimaal 1 keer per week te bezoeken.

Als er wordt gekeken naar hoe vaak leeftijdsgroepen horeca buiten Roermond bezoeken valt op dat de leeftijdsgroepen onder de 35 jaar vaker horeca buiten Roermond bezoeken. Bij de leeftijdsgroep onder de 25 jaar bezoekt 50% minimaal één keer per maand een horecazaak buiten Roermond en bij de groep 26 tot 35 jaar is dit 55%. Bij de overige groepen varieert dit tussen de 36 en 41%. De groep 65+ers bezoeken het minst vaak horeca buiten de gemeente Roermond. 26% van hen geeft aan dit maximaal 1 keer per half jaar te doen, terwijl dit bijvoorbeeld slechts 2% is bij de groep 26 tot 35 jaar.

De leeftijdsgroep jonger dan 25 jaar bezoekt voornamelijk met vrienden de horeca (63% van hen geeft dit aan). De overige leeftijdsgroepen bezoeken voornamelijk met hun partner, gezin of familie de horeca (varierend van 54% tot 66%). Opvallend is dat van de groep 65 jaar of ouder 26% aangeeft de horeca ook alleen te bezoeken, terwijl dit bij de overige leeftijdsgroepen maximaal 3% is.

Figuur 65: Leeftijd – bezoekfrequentie Roermondse horeca

Figuur 66: Leeftijd – bezoekfrequentie niet- Roermondse horeca

Figuur 67: Leeftijd – gezelschap horecabezoek

Bij alle leeftijdsgroepen geeft een duidelijke meerderheid (80% tot 88%) aan dat een restaurant/brasserie een type horeca is dat zij vaak bezoeken. Kijkend naar het type horeca ‘lunchroom, broodjeszaak, ijssalon’ geeft ook iedere leeftijdscategorie aan dat dit een type horeca is dat zij vaak bezoeken. Alleen bij de groep 65 jaar en ouder geeft minder dan de helft van de respondenten dit aan. Hetzelfde is zichtbaar bij de bar/het café. Bij alle leeftijdsgroepen geeft meer dan 50% van de respondenten aan dat dit een type horeca is waar zij naartoe gaan, en alleen bij de leeftijdsgroep 65 jaar en ouder geeft minder dan de helft dit aan, namelijk 46%.

Over het algemeen zijn alle leeftijdsgroepen tevreden over de kwaliteit van de Roermondse horeca. Het percentage dat de horeca van goede of uitstekende kwaliteit vindt varieert van 70% bij de leeftijdscategorie 26 tot 35 jaar tot 83% bij de leeftijdscategorie 25 jaar en jonger. In iedere leeftijdscategorie is ‘goed’ het vaakst gegeven antwoord. Met name de leeftijdsgroep 26 tot 35 jaar is minder tevreden over de kwaliteit van de horeca, hier geeft 30% aan de kwaliteit matig te vinden, tegenover bijvoorbeeld 15% van de jongeren onder de 25 of 18% bij de mensen die 65 jaar en ouder zijn.

Bij de leeftijdsgroepen boven de 50 jaar geeft meer dan de helft van de respondenten aan dat zij horeca op bepaalde plaatsen in Roermond missen. De leeftijdsgroep 51 tot 65 jaar wil vooral meer horeca bij de Maasplassen en de leeftijdsgroep 65 jaar en ouder in het centrum en in Herten. Bij de leeftijdsgroepen onder de 50 jaar geeft de meerderheid aan dat er nergens horeca wordt gemist en dat als er horeca uitgebreid zou worden, dit voornamelijk in het centrum, in Herten of bij de Maasplassen moet.

Bij alle leeftijdsgroepen geeft een ruime meerderheid (variërend van 83% tot en met 93%) aan dat er nergens in de gemeente horeca hoeft worden teruggedrongen.

Figuur 68: Leeftijd – bezoek per type horeca

Figuur 69: Leeftijd – beoordeling kwaliteit Roermondse horeca

Figuur 70: Leeftijd – locaties ontbreken horeca

De mening over de vraag of het horeca-aanbod voldoende divers is, verschilt sterk tussen verschillende leeftijdsgroepen. Van de mensen die 65 jaar of ouder zijn geeft 70% aan dat Roermond een divers horeca-aanbod heeft. Daarentegen geeft slechts 45% van de respondenten tussen de 26 en 35 jaar aan dat het horeca-aanbod divers genoeg is. Vooral de mensen tussen de 26 en 50 jaar zijn minder tevreden over de diversiteit.

• •

  Als er wordt gekeken naar het aanbod nachtcafés en discotheken valt op dat hoe jonger de leeftijdscategorie, hoe minder tevreden men is over het aanbod. Van de jongeren (mensen onder 25 jaar) geeft 63% aan dat er te weinig aanbod is aan nachtcafés en 84% geeft aan dat er te weinig discotheken zijn. Bij de leeftijdsgroep 26 tot 35 is dit 71% en 53%. Bij de groep 65 jaar en ouder is dit nog slechts 33% en 14%.

Figuur 71: Leeftijd – ervaring diversiteit

Figuur 72: Leeftijd – aanbod nachtcafés

Figuur 73: Leeftijd – aanbod discotheken

Bijlage 7 - Participatie

In de analysefase zijn door BRO individuele en groepsgesprekken/interviews (deels fysiek, deels online) gevoerd met (in willekeurige volgorde):

• •

  Opdrachtgever (ambtelijk kernteam + BRO adviseurs)

• •

  Voor de Begeleidingsgroep-bijeenkomsten zijn uitgenodigd:

  • -

    Opdrachtgever

  • -

    Beleidsadviseurs Economische Zaken

  • -

    Planologisch jurist

  • -

    Juridisch medewerker Ruimtelijke Ordening

  • -

    Wijkregisseur

  • -

    Medewerker Bijzondere wetten

  • -

    Beleidsadviseur Openbare orde en Veiligheid

  • -

    KHN regiomanager (ambtelijk)

  • -

    BRO adviseurs

• •

  Voor de Klankbordgroep-bijeenkomsten zijn uitgenodigd:

  • -

    Opdrachtgever

  • -

    Centrum Management Roermond - We are Roermond

  • -

    Koninklijke Horeca Nederland, Afdeling Roermond: ambtelijk en bestuurlijk

  • -

    Enkele horecaondernemers, verspreid over de gemeente

  • -

    BRO adviseurs

• •

  Expertgesprekken:

  • -

    Centrum Management Roermond – We are Roermond

  • -

    Wethouder Economische Zaken

  • -

    Diverse horecaondernemers / KHN afdeling Roermond bestuur

  • -

    JRR Jongerenraad Roermond

  • -

    Jongerenwerk Roermond

  • -

    Politie Roermond, horeca coördinator

BRO dankt alle betrokkenen voor hun waardevolle medewerking en inbreng tijden het gehele traject.

Brede participatieavond op 21-2-2024 bij ECI

Op 21 februari 2024 is een brede participatieavond georganiseerd (voor inwoners en ondernemers). In totaal zijn er 18 personen uit de binnenstad en de Voorstad gekomen. De uitnodiging is via sociale media verstuurd, iedereen was welkom. De volgende communicatiekanalen zijn gebruikt: nieuwsbrief, website van de gemeente, sociale media en flyers/posters in de binnenstad en Swalmen.

De avond begon met een welkomstwoord van de wethouder Franssen, gevolgd een plenaire presentatie door BRO en vragenronden waarna de aanwezigen aan de hand van een vijftal thema’s hun mening konden geven. De avond eindigde met een terugkoppeling van de avond en het aangeven wat wel en niet binnen dit ruimtelijk horecakader valt.

Sfeer: van gespannen sfeer naar tevredenheid bij bezoekers

De avond begon wat gespannen. Bij een aantal inwoners heerste duidelijk onvrede over bepaalde ontwikkelingen in de binnenstad en de mate waarin dat hun leefgenot beïnvloed. De verwachting was dat dit horecakader duidelijke regels stelt om overlast te beperken (denk aan openingstijden, geluid, misdragingen uitgaansbezoekers, etc.). Doordat dit een ruimtelijk economisch horecakader is, worden hier echter beperkt uitspraken over gedaan. Dat vonden inwoners een gemiste kans. Bovendien konden een aantal bezoekers (inwoners) zich niet veilig openlijk uitspreken door de aanwezigheid van ondernemers. Daarop hebben enkele ondernemers de bijeenkomst verlaten.

De gespannen sfeer verdween gedurende de avond toen bezoekers hun verhaal konden doen bij de diverse thematafels. Aan het einde van de avond is afgesloten met een plenair gesprek waarbij aan bezoekers duidelijk werd vertelt wat het horecakader wel en niet kan gaan beïnvloeden.

Na de officiële eindtijd van de avond is voor iedereen die hier behoefte aan had nog verder gesproken. De verwachtingen van de effecten van dit kader werden daardoor bijgesteld. Dit neemt echter niet weg dat een aantal aanwezige inwoners overlast ervaren en deze avond zagen als moment om dit duidelijk te maken. Voor overlast en onveiligheidservaringen moet blijvend aandacht blijven. Al met al eindigde de avond in een goede sfeer en voelden aanwezigen zich gehoord.

Figuur 74: Voorbeeld: thema-aantekeningen tijdens participatieavond

Thematafels

Aan de hand van vijf thematafels zijn bezoekers gevraagd hun mening te geven. Ze konden dit doen door op grote flip-overs hun standpunt te noteren en tegelijkertijd in gesprek gaan met andere bezoekers en de aanwezige tafelbegeleiders (medewerkers gemeente of BRO). De bevindingen per thematafel zijn:

Thematafel: Kwantitatief – uitbreiden of inkrimpen?

• •

  Voorkom dat alle woonhuizen een horecabestemming kunnen krijgen. Er zijn nu al diverse panden in de binnenstad die van oorsprong woonhuizen zijn, maar die nu een horecabestemming hebben, zie bijvoorbeeld de Kerkstraat. Dit is onwenselijk, zowel in verband met gevelwaarde als ook voor de leefbaarheid.

• •

  Aan de ene kant de wens om de horeca niet uit te breiden in de binnenstad. Aan de andere kant ook de wens om de horeca wel uit te breiden met concepten voor 35+ en luxe aanbod zoals meer Michelin restaurants en een wijnbar.

• •

  Roermond heeft te veel ‘schnitzel cafés’

• •

  Heb aandacht voor horecazaken die meer gericht zijn op de jeugd. Bij de McDonalds is er bijvoorbeeld veel hangjeugd.

Thematafel: Fastfood ontwikkeling

Inwoners geven aan dat er te veel fastfood is binnen Roermond en dat uitbreiding ongewenst is. De Kerkstraat wordt specifiek genoemd als een straat met te veel snackbars. Hiervan ervaren inwoners overlast (geur).

Thematafel: Kwalitatief – diversiteit van het aanbod

Inwoners geven aan dat ze geen coffeeshops willen. Dit zorgt voor overlast.

Thematafel: Uitgaan in Roermond

Er is onvoldoende horeca-aanbod voor jongeren in Roermond en het is wenselijk om dit te stimuleren (bijvoorbeeld door de Veldstraat nieuw leven in te blazen?). Manieren om het aanbod voor jongeren te vergroten zijn onder andere het bieden van voordelen aan horecazaken gericht op jongeren. Ook kunnen we meer jongeren aantrekken door aanbod te creeren dat aansluit bij hun interesses, zoals je dat ook in grotere steden ziet (bijv. een ‘selfieparadijs’). Daarnaast is het idee geopperd om meer jongeren/studenten naar Roermond te trekken door het starten van een hogeschool.

Thematafel: leefbaar en levendig

• •

  Inwoners doen melding van overlast situaties, maar de overlast gaat door. Voornamelijk geluidsoverlast en parkeeroverlast, vaak vanuit dezelfde bedrijven.

• •

  Inwoners ervaren ook overlast door het laden en lossen van de horeca: geluid, geur, trilling. Locaties die genoemd zijn, zijn: Markt, Vismarkt, Roerkade en de gehele Voorstad. Inwoners zouden graag een snelle overgang zien naar elektrische leveringen.

• •

  De coffeeshops hebben invloed op de leefbaarheid van de binnenstad. Bezoekers geven aan deze graag weg te willen hebben uit de binnenstad. Bovendien ervaren inwoners overlast van jongeren die drugs gebruiken (asociaal gedrag en afval).

• •

  De openingstijden van horeca tot 03.00u is te laat, zeker indien er in de directe omgeving veel woningen staan.

• •

  Er is overlast van jongeren die tussen horecazaken pendelen (Voorstad).

• •

  De handhaving dient te worden verbeterd, waarbij het principe geldt dat vergunningen alleen worden verleend wanneer de gemeente ze ook adequaat kan handhaven.

• •

  Volgens inwoners worden regels overtreden, zoals het verbod van muziek op het terras.

• •

  Leefbaarheid van wonen moet boven uitgaan staan.

• •

  Geen dakterras voor horeca.

Nb. Overlastmeldingen bij gemeente Roermond

Tijdens de bewonersavond is gevraagd deze enquête-uitkomsten te confronteren met meldingen van overlast bij de gemeente. De gemeente heeft een geanonimiseerd (van melders) overzicht aangereikt. In 2022 zijn er 38 klachten met betrekking tot horeca, waarvan 3 met betrekking tot geur en 35 geluid gerelateerd. In 2023 zijn er over de hele gemeente 43 klachten, 6 met betrekking tot geur, en 37 met betrekking tot geluid.

Geluid kan zowel muziekgeluid zijn als bijvoorbeeld het ledigen van een (glas-/afval-)container.

Of deze klachten samenhangen met een daadwerkelijke overschrijding van geluids-/geurnormen is niet inzichtelijk. Er zijn zowel ‘anonieme’ klachten als klachten waarvan de melder bij gemeente bekend is. Veelal zijn het incidentele klachten, al komt een enkel bedrijf meerdere keren voor in de lijst. Er is 1 bedrijf waarover 10 (geluids-)klachten zijn gemeld.

Het aantal geregistreerde klachten voor een stad als Roermond en horeca-aanbod van deze omvang mag gering genoemd worden, al blijft elke vorm van overlast vervelend voor betrokkene(-n).

Collegebijeenkomst 26 februari 2024

Tijdens een bijeenkomst met het College van Burgemeester en Wethouders is de analyse besproken en een doorkijk gemaakt naar de toekomst voor het op te stellen planologische kader. Er zijn vragen beantwoord en notitie gemaakt van wensen en meningen. De presentatie voor deze bijeenkomst is ook gebruikt voor de raadsinformatiesessie daags erna.

Raadsinformatiesessie gemeenteraad Roermond 27 februari 2024

Een raadsinformatiesessie is een informele bijeenkomst waarin de Raad (of een gedeelte daarvan) wordt bijgepraat over een dossier. Het is geen politieke debatsessie. BRO heeft op 27-2-24 een presentatie gegeven over de horeca. In het eerste deel is een korte situatieschets gegeven over de opgestelde marktanalyse van de Roermondse horeca. Het tweede deel was een vragenronde waarin verschillende discussiethema’s met de raadsleden zijn besproken ter beeldvorming. Het ging onder andere over de thema’s: wat voor stad en wat voor horecastad wil je zijn? Is er ruimte voor nieuwe horeca? Enkele andere thema’s waren de omgang met fastfoodhoreca, de kwaliteit van de horeca en de nachthoreca.

Bijlage 8 - Dienstenrichtlijn

Bij voorliggende horecanota is de Dienstenrichtlijn van belang.

Horeca moet worden beschouwd als een dienst en daarmee valt de functie onder de Europese Dienstenrichtlijn (zie kader). Deze richtlijn schrijft voor dat horeca zich net als een dienst in theorie vrij moet kunnen vestigen. Dit betekent dat we moeten onderbouwen waarom ruimtelijke planologische beperkingen voor de horeca nodig zijn. Voorliggende horecanota is opgesteld met inachtneming van de uitgangspunten van de Diensten-richtlijn.

Horeca-categorieën

In voorliggende horecanota zijn de horeca-categorieën overgenomen uit de bestaande planologische kaders. De indeling is gebaseerd van lichte tot zware impact op de omgeving. Denk bij impact aan het samenspel van geluid, geur, bezoekfrequentie en -piek etc. Lichtere vormen van horeca (zoals een lunchroom) hebben een lichtere impact op de omgeving dan zwaardere vormen van horeca, zoals een bar of discotheek. Om deze reden gelden voor lichtere horeca veelal andere vestigingsbeperkingen dan voor zwaardere horeca. Roermond kent twee horeca-categorieën verdeeld in lichte en zwaardere horeca. In Roermond is horeca veelal niet rechtstreeks toegestaan, maar in de aangewezen horecagebieden is wel ontwikkelruimte voor horeca (zie ook hst. 4).

Vestigingsbeperkingen via een horeca-categorisering zijn toegestaan mits voldaan wordt aan de voorwaarden (zie kader Dienstenrichtlijn). Het discriminatieverbod is niet van toepassing omdat bestemmingsplannen voor eenieder gelden. Voor een verdere toelichting op de toepassing van de Dienstenrichtlijn wordt verwezen naar de Handreiking Dienstenrichtlijn29.

De horeca-categorisering voldoet aan het noodzakelijkheidscriterium. Via de indeling wordt zwaardere horeca omwille van de impact op de omgeving (o.a. geluids- en geuroverlast) gereguleerd binnen de aangewezen horecagebieden en daarbuiten geweerd. Hierdoor draagt de categorisering bij aan een goed woon- en leefklimaat. De concentratie van bepaalde typen horeca in voorzieningencentra (zoals de binnenstad) draagt bij aan de vitaliteit. Indien de horeca-categorisering wordt losgelaten, kan de gemeente de algemene beleidsdoelen niet realiseren.

De horeca-categorieën voldoen ook aan het evenredigheidsbeginsel:

• •

  De gemeente handelt coherent en systematisch. De horeca-categorieën zijn uniform uitgangspunt in de bestemmingsplannen (nu omgevingsplan). Per bestemmingsplan en locatie is een uniforme afweging gemaakt welke horeca-categorieën toegestaan zijn, gelet op zowel de impact op de leefomgeving als de bijdrage aan vitaliteit van voorzieningencentra.

• •

  In algemene zin zijn horeca-categorieën effectief en dragen bij aan de bescherming van het woon- en leefklimaat. Dit blijkt uit het feit dat iedere gemeente in Nederland categorische beperkingen t.a.v. horeca in bestemmingsplannen (omgevingsplannen) heeft.

• •

  Gemeente Roermond is daarin niet bijzonder of afwijkend dan andere gemeenten die allen een indeling gebruiken van lichte tot zware horeca. Wel kan de indeling per gemeente net iets anders zijn.

• •

  De horeca-categorisering levert een zinvolle bijdrage aan de beleidsdoelen. Zonder de categorisering zou alle horeca zich overal mogen vestigen, waardoor de beleidsdoelen niet worden gehaald.

• •

  De maatregel gaat niet verder dan nodig, omdat de horeca-categorisering in beleid én bestemmingsplannen, de enige mogelijkheid is om juridisch-planologisch te voorkomen dat horeca zich op onwenselijke locaties vestigt. Daarom zijn er geen minder beperkende maatregelen mogelijk.

Bij de invulling van het nieuwe deel van het Omgevingsplan is het advies van BRO om specifiek fastfoodhoreca te definiëren en eventueel een eigen categorie te geven vanwege de specifieke ruimtelijke impact van fastfoodhoreca.

Bijlage 9 - Uitvoeringscyclus

Uitvoeringscyclus

Wisselwerking horecabeleid en bestemmingsplannen/omgevingsplannen

Dit vraagt om het proactief en uniform aanpassen van omgevingsplannen op nieuwe beleidslijnen. Daarnaast is er ook sprake van reactief toetsen van omgevingsplannen op basis van horecaplannen. Dit hangt samen met het continu monitoren van de horecastructuur (vooral de binnenstad) en het actualiseren en evalueren van de beleidskaders. Naast het omgevingsplan zelf als kader stellend instrument, is vooral de toets aan de Ladder relevant (zie volgende kolom).

Beleid is niet in beton gegoten

Een ontwikkelkader en beleid wordt doorgaans vastgesteld voor de lange termijn. Dit is ook goed, omdat behoefte is aan de stip op de horizon. Investeringen worden immers gedaan voor de langere termijn. De toekomst in de horeca (incl. overnachtingsmarkt) is echter onzeker. Hierdoor is het nodig om als gemeentelijke organisatie het vermogen te hebben om adequaat te kunnen schakelen. Kortom, meer flexibiliteit in beleid en uitvoering.

De ‘geest’ van dit kader is belangrijker dan de ‘letter’. Initiatieven dienen integraal en zorgvuldig te worden afgewogen. Dit betekent op de eerste plaats kijken waar kansen en mogelijkheden zijn in plaats van beperkingen.

Actievere rol van de gemeente en samenwerking marktpartijen

De huidige tijd kent grote opgaven voor de horeca. Dit vraagt om snelheid, souplesse, monitoring én een actievere rol vanuit de overheid.

Beleid maken is één ding, maar dat betekent niet dat dit kader morgen realiteit is. Om het kader naar uitvoering om te zetten is samenwerking tussen de gemeente, ondernemers en vastgoedeigenaren nodig.

• •

  De centrale gedachte is het scheppen van heldere kaders voor (nieuwe) ontwikkelingen. De rol van de gemeente ligt bij het opstellen van dit beleidskader, het vertalen van het beleid in de omgevingsplannen en het toetsen van nieuwe initiatieven aan het beleid.

• •

  De gemeente geeft marktpartijen de ruimte om (binnen de kaders) nieuwe ontwikkelingen mogelijk te maken, te innoveren en te experimenteren. De invulling van concepten wordt aan de markt overgelaten. Dat biedt ondernemers en vastgoedeigenaren ruimte om (binnen de kaders) te innoveren en te experimenteren.

• •

  In de samenwerking dient aandacht te zijn voor structureel publiek/privaat overleg (zie paragraaf 5.2).

• •

  Een gezamenlijke verantwoording voor het gebruik van de openbare ruimte is essentieel. Denk aan een gezamenlijk plan voor inrichting van straten/pleinen.

• •

  In de uitvoering en plantoetsing dient aandacht te zijn voor kleine ondernemers/lokaal ondernemerschap en bijzondere concepten. Aanvragen vanuit deze partijen vraagt vaak om meer maatwerk.

• •

  Jaarlijkse monitoring en evaluatie is noodzakelijk om op basis van feiten en casussen tijdig te kunnen bijsturen.

Initiatieven en de Ladder voor duurzame verstedelijking

Nieuwe initiatieven die moeten worden beschouwd als een ‘nieuwe stedelijke ontwikkeling’ moeten per definitie worden getoetst aan de ladder. Dit betekent dat de behoefte van het initiatief moet worden aangetoond en dat de ruimtelijk-functionele effecten op de consumentenverzorging, de voorzieningenstructuur, de leegstand en in het verlengde daarvan het woon-, leef- en ondernemersklimaat aanvaardbaar moeten zijn.

Initiatieven en de Dienstenrichtlijn

De Dienstenrichtlijn schrijft voor dat horeca (incl. overnachtingsmarkt) recht hebben op vrije vestiging, tenzij onderbouwd kan worden dat ruimtelijke beperking zijn ingegeven vanuit: non-discriminatie, noodzakelijkheid (algemeen belang) en evenredigheid (coherent en effectief). In de praktijk komt het erop neer dat het Omgevingsplan geen samenraapsel mag zijn van willekeurige juridische beperkingen. Toch blijven ruimtelijke beperkingen voor horecavestigingen zowel binnen als buiten de horecastructuur noodzakelijk en evenredig om ruimtelijke effecten (licht, geur, geluid etc.) te beperken en centra vitaal te houden. In bijlage 8 is dit toegelicht.

Figuur 75: Uitvoeringscyclus in beeld

Bijlage 10 - Begrippen en definities

AirBnB

Het voor korte duur aan derden verhuren van (delen van) de woning waar je zelf woont.

Bestedingspotentieel

Totaal aan toonbankbestedingen in winkels die door de inwoners van een bepaald gebied gedaan kunnen worden. Gebaseerd op inwoneraantal en gemiddelde (landelijke) netto omzet per hoofd van de bevolking.

Blurring

De functievermenging tussen detailhandel en diensten met horeca.

Denk aan het wijntje of biertje bij de kapper. Blurring is vanuit ondernemerschap wenselijk, maar wordt met name vanuit de Drank- en Horeca-wetgeving/Alcoholwet bemoeilijkt.

B&B

Een vorm van toeristisch verblijf, gevestigd in een woon- of bijhuis. Zoals de naam al doet vermoeden wordt er naast verblijf ook ontbijt aangeboden.

Buurthub, winkelgebied of centrumgebied

Een buurthub, winkelgebied of centrumgebied is een concentratie- c.q. centrumgebied in een buurt of wijk, waar diverse voorzieningen samenkomen die primair een functie hebben voor inwoners in de buurt of wijk. De term beschrijft bovendien het proces van verkleuring van traditionele pure winkelgebieden naar meer gemengde centrumgebieden op lokaal niveau met naast één of enkele winkels ook ambachten, diensten, horeca, zorg, maatschappelijk, etc. Op basis van de definitie van Locatus is sprake van een winkelgebied vanaf 5 winkels die min of meer aaneengesloten liggen.

Branchering

Het indelen van horecagelegenheden op basis van hun type, aanbod en doelgroep. Branchering kan worden gebruikt om een diversiteit aan horecaconcepten en -ervaringen in een gebied te waarborgen.

BVO/WVO

• •

  Bruto vloeroppervlak: Het bruto vloeroppervlak is de oppervlakte van een ruimte of groep van ruimten, gemeten op vloerniveau langs de buitenomtrek van de opgaande scheidingsconstructies, die de desbetreffende ruimte of groep van ruimten omhullen. Meten vindt plaats op basis van NEN 2580

• •

  Winkelverkoop vloeroppervlak: alleen de voor het publiek toegankelijke ruimten (exclusief magazijn, kantoor, etalage, etc.), conform de definitie van Locatus.

Congressen en vergaderlocaties

Het onderscheid tussen congressen, seminars, symposia, etc. is niet eenduidig afgebakend, maar de definitie van een ‘congres’ is in grote lijnen als volgt: een relatief grootschalige bijeenkomst rond een bepaald thema met een sterk interactief karakter (uitgangspunt in dit kader: minimaal 100 deelnemers). Vaak georganiseerd op regelmatige basis, meerdaags en/of in internationaal verband. Vergaderlocaties zijn kleiner en hebben minder faciliteiten nodig.

Daghoreca: Een horecabedrijf dat ondersteunend is aan de detailhandel in hoofdzaak gericht op het verstrekken van kleinere maaltijden, geringe eetwaren en niet-alcoholische dranken. De horeca sluit tegelijkertijd met de hoofdzaak.

Detailhandel (als activiteit)

Het bedrijfsmatig te koop aanbieden, waaronder de uitstalling ten verkoop, verkopen en/of leveren van goederen aan de uiteindelijke gebruiker of verbruiker.

Detailhandel: Dagelijkse sector

Voedings- en genotmiddelen (vgm) en artikelen op het gebied van persoonlijke verzorging. In de praktijk gaat het hierbij om supermarktaanbod, aanbod in vgm-speciaalzaken, drogisterij- en parfumeriezaken.

Detailhandel: Niet-dagelijkse sector

Winkels die artikelen verkopen met een doorgaans lagere koopfrequentie dan dagelijkse artikelen. In de praktijk gaat het hierbij om winkels in huishoudelijke artikelen, kleding, mode, schoenen, sport, rijwielen, bruin- en witgoed, rijwielen, doe-het-zelf, wonen, tuinartikelen en dierenartikelen. Binnen deze sector maken we vaak onderscheid in sub sectoren.

• •

  Recreatief winkelen: geredeneerd vanuit het bezoekmotief met winkels op het gebied van mode, luxe en vrije tijd.

• •

  Doelgericht winkelen: geredeneerd vanuit het bezoekmotief met winkels op het gebied van in/om het huis en overige detailhandel.

DOR

Designer Outlet Roermond, grootschalig winkelcentrum met topmerken

Droge horeca

Horecabedrijven die alcoholvrije dranken schenken (en mogelijk maaltijden ed.). Daarom hoeven deze bedrijven niet over een Alcoholwetvergunning te beschikken.

Feestzalen

Feestzalen zijn er in veel verschillende soorten. Soms behoren zij tot een regulier café, soms zijn het autonome bedrijven. Ook verschillen feestzalen onderling wezenlijk qua openingstijden.

(Hoofd)detailhandelsstructuur

De concentratiegebieden c.q. (winkel)centra waar beleidsmatig op wordt ingezet.

Hoogdrempelige horeca (speelautomaten)

Dit zijn cafés of restaurants die voldoen aan de volgende voorwaarden: het bedrijf is in bezit van een geldige Alcoholwetvergunning. Het bedrijf richt zich voornamelijk op gasten van 18 jaar en ouder.

Horeca (branche)

Het bedrijfsmatig verstrekken van dranken en/of etenswaren voor gebruik

ter plaatse, en/of waarin bedrijfsmatig logies wordt versterkt, één en ander al dan niet in combinatie met een vermaaksfunctie.

Horeca-concentratiegebied

Dit zijn de beleidsmatig aangewezen horeca-gebieden waar ruimte kan worden geboden voor ontwikkeling van horeca. Het gaat hier zowel om dag, als avond/nachthoreca.

Koopkrachtbinding

Mate waarin inwoners van een bepaald gebied hun bestedingen verrichten bij winkels die in dat gebied gevestigd zijn. In DPO-onderzoek rekenen we altijd met toonbankbestedingen, daarom is dit koopkrachtbinding exclusief online.

Koopkrachtafvloeiing

Mate waarin inwoners van een bepaald gebied hun (detailhandels-)bestedingen plaatsen bij gevestigde winkels buiten dat gebied. In DPO-onderzoek rekenen we altijd met toonbankbestedingen, daarom is dit afvloeiing exclusief online.

Koopkrachttoevloeiing

Mate waarin inwoners van buiten een bepaald gebied detailhandelsbestedingen plaatsen bij winkels die in dat gebied gevestigd zijn (aandeel omzet van buiten).

Koopstroomgegevens

Onderzoeksresultaten uit koopstromenonderzoek (KSO). In de basis wordt hiermee de koopkrachtbinding, -afvloeiing en –toevloeiing bedoeld. Ook kunnen kwalitatieve aspecten worden bedoeld, zoals koopmotieven, beoordelingen en persoonskenmerken.

Laagdrempelige horeca (speelautomaten)

Dit zijn horecabedrijven behalve cafés en restaurants. Bijvoorbeeld cafetaria's, ijssalons, lunchrooms, shoarmazaken en bowlingbanen.

Leegstand (op basis van Locatus)

Locatus registreert een pand als leegstand indien het redelijkerwijs de verwachting is dat in het (leegstaande) pand een verkooppunt in de detailhandel, horeca of consumentgerichte dienstverlening zal terugkomen. Het betreft leegstand van verkooppunten en niet leegstand van uitsluitend winkels.

Natte horeca

Horecabedrijven die alcoholhoudende dranken schenken en daarvoor over een Alcoholwetvergunning beschikken.

Ondergeschikte horeca: Horeca ter ondersteuning van andere functies. Over het algemeen is er een maximale omvang gekoppeld aan de ondersteunende functie.

Paracommercie

Een horecavoorziening bij een niet-commerciële instelling (denk aan stichtingen en verenigingen) die zich in de eerste plaats richten op ande-re activiteiten, zoals sport, educatie, cultuur, religie, et cetera. Horeca is daar een nevenactiviteit.

Plancapaciteit (hard)

In principe wordt met plancapaciteit de harde plancapaciteit bedoeld, tenzij expliciet anders vermeld. Harde plancapaciteit zijn de directe vestigingsmogelijkheden voor detailhandel die zijn vastgelegd in een juridisch bindend planologisch kader, zoals vastgestelde bestemmingsplannen, uitwerkingsplannen, gebieden zonder bestemmingsplan (witte vlekken) en verleende (kruimel) omgevingsvergunningen.

Retail

Retail is de verzamelnaam voor bedrijven die goederen en diensten direct aan consumenten verkopen (inclusief diensten). Het gaat hier om zowel detailhandel, horeca als in het verlengde hiervan ook dienstverlening, ambachten en leisure in de betreffende winkel- en horecagebieden.

Sector Drankverstrekkers

Horecabedrijven die hoofzakelijk dranken schenken. Hieronder vallen cafés, discotheken, koffiehuizen, etc.

Sector Fastservice

Horecaconcepten gericht op snelheid, gemak en efficiëntie. Naast fastfood vallen hier ook gezondere concepten zoals lunchrooms onder.

Sector Maaltijdverstrekkers

Horecaconcepten gericht op verstrekking van maaltijden. Hieronder vallen ook café-restaurants.

Sector Logiesverstrekkers/hotels

Bedrijven die zich primair richten op kamerverhuur voor toeristische of zakelijke bezoekers. Meet een beperkte verblijfsduur van gasten. Hotels richten zich op regio (of soms nog verder) en niet op de inwoners van de gemeente, hooguit met hun restaurant of vergadermarkt.

Vloerproductiviteit

Gemiddelde omzet in gevestigde winkels per m² winkelvloeroppervlak (wvo).

Verspreide bewinkeling

Alle verkooppunten die buiten een van de andere genoemde winkelgebieden vallen, worden tot de verspreide winkels gerekend

Winkel

Een fysiek verkooppunt.