Nadere regels behorend bij Verordening Werken in de Openbare Ruimte Amsterdam (2024)

1.1. Inleiding

Dit document bevat nadere regels ter uitvoering van de artikelen van de verordening Werken in de Openbare Ruimte (2024) (hierna: de verordening WIOR) in Amsterdam, ofwel de Nadere Regels WIOR (2024). De Nadere Regels zijn vastgesteld door het College van Burgemeester en Wethouders … Een ieder is verplicht zich te houden aan de regels uit de verordening WIOR en de Nadere Regels WIOR (2024)

Hoofdstuk 1 bevat naast de inleiding een lijst van gebruikte afkortingen en een definitielijst met uitleg over veelgebruikte termen in de Nadere Regels WIOR.

Hoofdstuk 2 bevat de algemene uitvoeringsvoorschriften werken in de openbare ruimte ex artikel 6 van de verordening WIOR. Dit zijn algemene voorschriften op het gebied van technische uitvoeringswijze, verkeersveiligheid, bereikbaarheid, leefbaarheid, tracébepaling en schadepreventie, waar partijen zich in elk geval altijd aan moeten houden.

Hoofdstuk 3 beschrijft het regie- en coördinatieproces, dat moet worden doorlopen en waarmee de gemeente haar wettelijke regietaak invult en de coördinatie faciliteert. Dit hoofdstuk bevat de regels rond het proces en de overlegorganen ex artikel 5 en de wijze van aanmelding, vergunningaanvraag, melding en kennisgeving ex artikel 9 t/m 15 van de verordening WIOR.

Hoofdstuk 4 bevat de financiële regelingen gekoppeld aan het uitvoeren van werkzaamheden in de openbare ruimte, zoals de verlegregeling voor kabels en leidingen en de kostenverdeling rond gecombineerd uitgevoerde werkzaamheden. Dit zijn allemaal regels ex artikel 23 van de verordening WIOR.

Bijlage 1 is het uitlegschema waarin de verplichte onderlinge afstanden en diepteligging van de kabel- en leidingnetwerken zijn vastgelegd.

1.2. Definities

Assetbeheerder

Als opgenomen in de verordening WIOR artikel 1 onder e.

BLVC-kader

Generieke BLVC-voorschriften voor een groot gebied, zoals IJburg. In de BLVC-plannen die verbonden zijn aan specifieke projecten binnen dit gebied, moeten de voorschriften van het kader zijn overgenomen.

BLVC-maatregelen

Maatregelen als bouwhekken, afzettingen, omleidingsborden, verkeersregelaars, communicatie etc. die worden genomen voor de bereikbaarheid, leefbaarheid, veiligheid en communicatie bij de uitvoering van werkzaamheden in de openbare ruimte

BLVC-plan

Als opgenomen in de verordening WIOR artikel 1 onder t.

Bomen

Van de eerste categorie zijn bomen groter dan 15 meter in volgroeide staat. Van de tweede categorie zijn bomen met een hoogte van 10 – 15 meter in volgroeide staat. Van de derde categorie zijn bomen van 6 – 10 meter in volgroeide staat.

Bouwproject

In deze Nadere Regels worden alleen die bouwprojecten bedoeld die leiden tot het aanbrengen van kabel- en leidingnetwerken of het openbreken van het maaiveld in de openbare ruimte.

Bovengrondse voorzieningen

Bovengrondse objecten < 15 m2 en lager dan 3 meter die onderdeel zijn van kabel- en leidingnetwerken ten behoeve van het functioneren van de kabel- en leidingnetwerken en het doorgeven van energie en data etc, zoals: middenspanningsruimtes (MSR) Point of Presence (PoP) wisselkasten, provisoria (tijdelijke kast) warmteoverdrachtstations (WOS), OAP-kasten, walkasten (meterkast) tbv woonschepen, kasten t.b.v. openbare verlichting, kasten voor Verkeer Regel Installaties (VRI), apparatuurkasten tbv het functioneren van antenne-installaties, laadpalen.

Locatie, vormgeving en beheer van de bovengrondse voorziening maken deel uit van het Tracé-akkoord

Calamiteit

Als opgenomen in de verordening WIOR art 1 onder Q.

Commerciële voorzieningen

Winkels, markten, bedrijventerreinen etc. waarbij extra maatregelen aan de uitvoering kunnen worden gesteld ten einde omzetderving en onbereikbaarheid zoveel mogelijk te voorkomen.

Cunet

De funderingslaag (zandbed) van de weg.

Degeneratie

Versnelde achteruitgang van de kwaliteit van verhardingen ten gevolge van het feit dat de verharding opgebroken is geweest.

Distributiekabels en -leidingen

Kabels en leidingen die geen transportfunctie hebben.

Evenement

In deze Nadere Regels WIOR worden alleen die evenementen bedoeld die door hun grootte of locatie (op of aan het hoofdnet) van invloed kunnen zijn op de stedelijke bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid.

Gemeente:

De gemeente in de rol van opdrachtgever valt in deze Nadere Regels onder de definitie van assetbeheerder.

Gemeentelijke assets:

Bomen, wegbedekking/maaiveldverharding, straatmeubilair, riolering plus toebehoren, groenvoorzieningen, openbare verlichting, verkeerregelinstallaties, kunstwerken zoals bruggen, tunnels en walmuur-/kadeconstructie, e.d.

Graafluwte

Een periode waarbinnen de gemeente zo min mogelijk werkzaamheden toestaat ten einde de maatschappelijke schade ten gevolge van werkzaamheden zo gering mogelijk te houden. Aan werkzaamheden die binnen de graafluwte periode moeten worden uitgevoerd kunnen daarom extra BLVC-maatregelen worden verbonden.

Huisaansluiting

De verbinding tussen een distributiekabel/-leiding en een perceel of pand

Intake

Aan de hand van de coördinatie-aanmelding ex artikel 1 onder k verordening WIOR wordt de impact van het werk en het te doorlopen proces bepaald.

Integraal gebiedsplan

Een, op basis van een voordracht van het Directeuren Overleg Openbare ruimte (DO-OR), door het College van B&W vastgesteld gebied waarbinnen een ontwerpkader is vastgesteld voor de onder- en bovengrondse (openbare)ruimte, inclusief de kabel- en leidingnetwerken en waarbinnen de werkzaamheden in nauwe samenwerking worden uitgevoerd. Aan een IGP kan een regieslot worden verbonden.

Instemmingsbesluit

Als opgenomen in de verordening WIOR art 1 onder I.

Kabel- en leidingnetwerken

Als opgenomen in de verordening WIOR art 1 onder G.

Netbeheerder

Degene die in de stad kabel- en leidingnetwerken aanlegt of onderhoudt, in eigendom heeft of, uit naam van de eigenaar, beheert.

Kunstwerken

Bouwwerk waarvoor andere materialen dan aarde en zand gebruikt zijn, zoals bruggen, viaducten, walmuren, tunnels, sluizen, inclusief toebehoren zoals landhoofden.

Langetermijnplanning

Overzicht van initiatieven voor het uitvoeren van werkzaamheden.

Maatschappelijke schade

Schade (overlast, hinder, tijdverlies, degeneratie maaiveld, etc) door werkzaamheden voor de omgeving, omwonenden, , reizigers etc Termen als etc. proberen te vermijden in definities

Maatschappelijke voorzieningen

Voorzieningen als scholen, Openbaar vervoer ziekenhuizen, overheidsinstellingen met een publieksfunctie etc. waarbij extra voorschriften aan de uitvoering kunnen worden gesteld.

Nood- en hulpdiensten

Ambulances, brandweer- en politie(voertuigen).

Openbare ruimte

Als opgenomen in de verordening WIOR art 1 onder H.

Projectkosten

Verzamelbegrip van kosten voor de organisatie en uitvoering van gecombineerde projecten die verdeeld kunnen worden onder de samenwerkende deelnemers:

• o

  Proceskosten (voorbereiding): waaronder de werkzaamheden van de initiatiefnemer voor de organisatie, het bijwonen van overleggen, het uitvoeren van de wenstracéprocedure, het (laten) opstellen van een BLVC-plan.

• o

  Uitvoeringskosten: gezamenlijk innovaties voor inpassing kabel- leidingnetwerken, BLVC-maatregelen: bouwhekken, afzettingen, omleidingsborden, verkeersregelaars, communicatie etc.) en de herstraatkosten van gecombineerde projecten.

Railinfrastructuur

Onroerende voorzieningen voor en toebehorend aan railgebonden vervoer, zoals rails, bovenleiding en -masten, perrons, haltes, kasten.

Regieslot

Een door de Stadsregisseur afgegeven tijdsperiode voor een gebied of traject waarbinnen partijen op voorhand aangeven of zij wel of niet werkzaamheden hebben uit te voeren, en deze in nauwe samenwerking uitvoeren (ontwerp, financiering, fasering, Tracé-akkoord, BLVC, uitvoering) gevolgd door een periode van 10 jaar graafluwte. Als het regieslot onverhoopt doorbroken moet worden, kunnen extra BLVC-maatregelen worden verlangd om de (maatschappelijke) schade te verminderen.

Tijdslot

Het tijdvak waarbinnen de werkzaamheden mogen worden uitgevoerd

Tijdelijke verkeersmaatregel

Een besluit genomen door de gemeente om tijdelijk (niet langer dan 4 maanden) afzettingen, verkeerstekens en verkeersborden te plaatsen, bijvoorbeeld voor het afzetten van parkeerplaatsen of bij wegwerkzaamheden.

Transportkabels en -leidingen

transportkabels en –leidingen zijn kabels en leidingen bestemd voor het transport tussen opwekkingsbronnen/productie-eenheden onderling en van opwekkingsbron/productie-eenheid naar wijkniveau (bijvoorbeeld wijkcentrale, onderstation), waarop niet rechtstreeks huisaansluitingen zijn aangesloten. Voor de volgende soorten kabels en leidingen is specifiek vastgesteld wat als transportkabel of -leiding wordt gedefinieerd:

Tracé-akkoord

Als opgenomen in de verordening WIOR artikel 1 onder S

Uitlegschema

Schema waarin de voorgeschreven onderlinge afstanden en de dekking zijn opgenomen van kabel- en leidingnetwerken

Vergunning / Instemmingsbesluit

In dit document wordt bedoeld de WIOR-vergunning of Instemmingbesluit zoals verleent door de gemeente.

Verkeersbesluit

Een besluit als bedoeld in artikel 15 van de Wegenverkeerswet

Wenstracéprocedure

Procedure om te komen tot een voorstel voor ordening van onder- en bovengrondse kabel- en leidingnetwerken en het in beeld brengen van (gedwongen) verleggingen (ex artikel 21 verordening WIOR) en voor de mogelijkheden tot het verwijderen van ongebruikte kabel- en leidingnetwerken ex artikel 20 verordening WIOR en de mogelijkheden tot het medegebruik maken van reeds aanwezige infrastructuur ex artikel 8 verordening WIOR.

Verkeersnet Plus- en Hoofdnet

Als opgenomen in de verordening WIOR art 1 onder CC.

Werkgrenzen

Afbakening van de locatie van werkzaamheden van iedere afzonderlijke deelnemer

Werkterrein

Terrein waar de werkzaamheden plaatsvinden, inclusief opslag van materiaal en materieel, keten en inclusief bijbehorende afzettingen en bebording.

Werkzaamheden

Als opgenomen in de verordening WIOR art 1 onder F.

WWU

Werkgroep Werk in Uitvoering, adviseren over en toetsen van BLVC-plannen.

2.1. Inleiding

Dit hoofdstuk bevat algemene uitvoeringsvoorschriften ex. artikel 6 van de verordening Werken in de Openbare Ruimte. Het betreft voorschriften op het gebied van technische uitvoeringswijze, kabel- en leiding tracé’s, inpassing bovengrondse voorzieningen, (verkeers)veiligheid, bereikbaarheid, leefbaarheid, veiligheid en communicatie en schadepreventie, waar iedere opdrachtgever en/of uitvoerder van werkzaamheden zich altijd aan moet houden. Naast deze algemene voorschriften kan de gemeente per werk nog bijzondere of afwijkende voorschriften stellen, gekoppeld aan de vergunning of het instemmingsbesluit.

Het college kan op basis van de Nadere Regels in specifieke omstandigheden besluiten andere uitvoeringsvoorschriften te stellen als dit voor het behalen van de doelstellingen ex artikel 6 lid 2 WIOR nodig is. Bijvoorbeeld bij het uitvoeren van een integraal gebiedsplan (IGP). In artikel 2.5 zijn deze specifieke omstandigheden opgenomen

2.2. Tijdstip en wijze waarop werkzaamheden in de openbare ruimte plaatsvinden (ex Artikel 6 Verordening WIOR)

• a.

  (Graaf)werkzaamheden in de directe nabijheid van kabels en leidingen moeten door de vergunninghouder met de betrokken AB’ers worden afgestemd.

• Toelichting

• Het regie- coördinatieproces (zie hoofdstuk 3) voorziet hierin. Bij kleine werkzaamheden die niet het regie- coördinatieproces doorlopen kan de afstemming mede worden geïnitieerd door het doen van een graafmelding bij het Kadaster.

• b.

  De werkzaamheden moeten veilig worden uitgevoerd en minimale hinder geven. De betreffende CROW-voorschriften en het Handboek ‘Zo Werken Wij In Amsterdam - Op straat’ dienen hiertoe als leidraad.

• Toelichting

• Het Handboek ‘Zo Werken Wij In Amsterdam - Op straat’ (ZWIA) is te downloaden https://www.amsterdam.nl/parkeren-verkeer/werken-openbare-ruimte/

• c.

  Werkzaamheden tussen 19.00 uur en 7.00 uur mogen alleen in geval van technische of maatschappelijke noodzaak plaatsvinden en worden uitgevoerd met zo min mogelijk hinder. De maatregelen voor het tegengaan van hinder en extra communicatie-activiteiten moeten zijn opgenomen en beargumenteerd in het BLVC-plan.

• Toelichting

• Een verzoek tot het verlenen van een vergunning in avond en nacht dient altijd goed gemotiveerd te worden zodat beoordeeld kan worden of de werkzaamheden daadwerkelijk in de avond/nacht moeten plaatsvinden (technische of maatschappelijke noodzaak).

• Als er geen sprake is van noodzaak en/of er onvoldoende maatregelen zijn genomen om de overlast te minimaliseren kan vergunning worden geweigerd (ex artikel Artikel 13 WIOR).

• d.

  De vergunninghouder dient de toegankelijkheid voor nood- en hulpdiensten, brandvoorzieningen en (nood)uitgangen van woningen en (openbare) gebouwen te garanderen. Doorrijbreedte is minimaal 3.50 meter. Doorrijhoogte is minimaal 4.20 meter.

• Toelichting

• De doorrijbreedte en –hoogte zijn bij werkzaamheden belangrijke voorschriften van de brandweer. Alle richtlijnen zijn te vinden via https://www.brandweer.nl/amsterdamamstelland/

• e.

  Kabels, leidingen en toebehoren zoals kasten, putten, brandkranen en afsluiters moeten bereikbaar zijn.

• f.

  Materialen, materieel en stoffen moeten binnen het werkterrein blijven en voorkomen moet worden dat deze hinder voor de omgeving geven, conform de daarvoor geldende wettelijke regels.

• Toelichting

• Hierbij moet bijvoorbeeld gedacht worden aan modder (gladheid) en rommel (val- en aanrijdgevaar) en aan regels op het gebied van veiligheid en gezondheid (V&G), arbeidsomstandigheden en geluidhinder, zoals opgenomen in de milieu- en arbowetgeving .

• g.

  Tijdens én na de werkzaamheden dienen werkterrein en/of de openbare weg schoon en opgeruimd te zijn met het oog op veiligheid en een leefbare omgeving.

• h.

  Bouwstoffen, restmaterialen en opstallen, waaronder vrijgekomen of niet meer terug te plaatsen grond, dienen na uitvoering van de werkzaamheden verwijderd te zijn volgens de betreffende regelgeving.

• i.

  De vergunninghouder dient het werkterrein zo in te richten dat dit goed zichtbaar en veilig is.

• j.

  De vergunninghouder zorgt ervoor dat het verkeer ongehinderd en veilig langs het werk wordt geleid. Randvoorwaarden daarbij dienen afgestemd te worden met de vergunningverlener.

• k.

  Gemeentelijke en particuliere eigendommen, zoals bomen, straatmeubilair en kabels en leidingen, mogen niet worden beschadigd.

• l.

  De vergunninghouder mag kortdurende werkzaamheden op hoofdnetten niet in de spits uitvoeren, uitgezonderd in geval van calamiteiten. De spitsperiodes lopen van 6.30 - 9.30 uur en van 15.30-19.00 uur.

• m.

  Indien verplaatsing, uitbreiding of verwijdering van gemeentelijke eigendommen, zoals openbare verlichting, riolering, straatmeubilair en railinfrastructuur nodig is, dan dient de initiatiefnemer/vergunninghouder dit tijdig voorafgaande aan de werkzaamheden af te stemmen met de betreffende eigenaar.

• n.

  De initiatiefnemer/vergunninghouder dient werkzaamheden aan kunstwerken, zoals bruggen, viaducten, walmuren, tunnels en sluizen tijdig voorafgaande aan de werkzaamheden af te stemmen met de beheerder van het betreffende kunstwerk.

• o.

  Zonder uitdrukkelijke toestemming van de vergunningverlener mogen geen belastingen worden aanbracht op of in de invloedsfeer van kunstwerken, zoals dekken en/of constructies van bruggen en walmuren en op of in de invloedsfeer van ondergrondse bouwwerken, zoals parkeergarages.

• p.

  Werkzaamheden onder of in de directe nabijheid van railinfrastructuur mogen alleen onder een vergunning Wet Lokaal Spoor worden uitgevoerd.

• q.

  Het is verboden werkzaamheden uit te voeren als vanwege weersomstandigheden of maatschappelijke omstandigheden als evenementen of demonstraties het risico op schade, ongevallen of onevenredige overlast te groot is.

2.3. Herstel openbare ruimte (ex Artikel 23 Verordening WIOR)

• a.

  Het herstel van elementen straatverharding, uitgezonderd sierbestrating en asfalt, in de openbare ruimte wordt uitgevoerd door de initiatiefnemer(s) en wordt afgerekend conform de wijze zoals beschreven in hoofdstuk 4 tenzij door de gemeente anders wordt bepaald bijvoorbeeld bij asfalt of sierbestrating die door de gemeente worden hersteld. Herstel van het maaiveld van groenvoorzieningen vindt plaats door de gemeente.

• b.

  Bij herstel van openbare ruimte die minder dan 5 jaar geleden is (her)ingericht of volledig is vernieuwd, bepaalt de gemeente na overleg met de vergunningaanvrager de meest geschikte wijze van herstel. Dit vindt plaats vóór afgifte van de vergunning of vóór aanvang van kleine werkzaamheden.

• Toelichting

• Uitgangspunt hierbij is dat na herstel geen extra onderhoud benodigd is en er geen sprake is van degeneratie. Dit betekent meestal dat er een groter oppervlakte straatwerk wordt vernieuwd dan de oppervlakte van het opgebroken straatwerk. Het herstel wordt afgerekend op basis van werkelijk gemaakte kosten zoals beschreven in hoofdstuk 4 paragraaf 4.4.

• c.

  Direct bij de start werkzaamheden wordt hiervan kennis gedaan bij de gemeente.

• d.

  Direct na afloop van de werkzaamheden wordt hiervan kennis gedaan.

• e.

  Stolpersteine, messing steentjes voor de woningen van slachtoffers nationaal-socialisme moeten met respect worden behandeld, niet beschadigd worden en correct teruggeplaatst. Ruim voor aanvang van de werkzaamheden moet dit ook in samenspraak met de betreffende HOOR-coördinator, worden geregeld.

• f.

  Indien na oplevering en goedkeuring van hersteld straatwerk naar oordeel van de gemeente blijkt dat het herstel van onvoldoende kwaliteit is, dan zal de grondroerder in staat gesteld worden om dit te herstellen. Indien herstel niet tijdig plaatsvindt, onvoldoende is of uitblijft kan de gemeente het herstel laten verrichten door een door de gemeente geselecteerde aannemer. De marktconforme kosten worden vervolgens aan de initiatiefnemer doorberekend.

2.4. Kabel- en leidingnetwerken (ex Artikel 6 Verordening WIOR)

• a.

  Kabels en leidingen dienen zo gesitueerd te zijn dat zij een minimale ruimte in beslag

• nemen, maar zo dat zij elkaar niet hinderen en dat onderhoud aan en vervanging van kabels en leidingen mogelijk blijft tegen de laagst maatschappelijke kosten.

• b.

  Voor de tracébepaling wordt onder andere getoetst aan het uitlegschema in bijlage 1 waarin de positie in de ondergrond en de minimale onderlinge afstanden van kabel- en leidingnetwerken zijn vastgelegd en op basis van onderstaande dwarsprofielen.

Model dwarsprofiel gemeente Amsterdam

• c.

  Kabels en leidingen van verschillende modaliteiten dienen in lengterichting niet boven elkaar gesitueerd te worden in verband met veiligheid en bereikbaarheid van de onderste kabels en leidingen.

• d.

  Ter voorkoming van schade en vanwege de bereikbaarheid bij verstoppingen geldt voor riolering huisaansluitleidingen dat deze over alle andere kabels en leidingen heen onder vrij verval moeten kunnen afvoeren naar het distributieriool.

• e.

  De locatiebepaling, vormgeving en beheer van (bovengrondse) voorzieningen ten behoeve van kabels en leidingen, zoals middenspanningsruimtes, verdeelstations, omvormingsstations, PoP-gebouwtjes, meterkasten en dergelijke gebeurt vanuit het uitgangspunt van een goede ruimtelijke inpassing. De initiatiefnemer dient binnen het coördinatieproces of binnen Plaberum of PBI met de gemeente tot overeenstemming te komen. Locatie, vormgeving en beheer zijn onderdeel van het Tracé-akkoord.

Overeenstemming over locatie, vormgeving en beheer van bovengrondse voorzieningen die onder de classificatie ‘groot’ vallen (afwegingskader 3.6) en solo worden uitgevoerd, wordt bereikt in de intakefase van het WIOR-proces. De casemanager Bovengrondse Voorzieningen begeleidt het proces aan de hand van de Routekaart Inpassing bovengrondse nutsvoorzieningen, waarin initiatiefnemer en gemeente tot overeenstemming komen. Na overeenstemming gaat het proces verder met de consultatieronde en verdere stappen (tracé-akkoord-projectaanpak-vergunningaanvraag-uitvoering).

Bovengrondse voorzieningen waarvan locatie, vormgeving en beheer al zijn vastgesteld in het ontwerp (stedebouwkundig plan) in stap 3 van het Plaberum (plan- en besluitvormingsproces ruimtelijke maatregelen) of het ontwerp in stap 4 van het PBI (Plan- en besluitvormingsproces Infrastructuur) én waarbij de casemanager Bovengrondse Voorzieningen actief is betrokken, hoeven niet opnieuw te worden getoetst door de gemeente. Zij worden wél opgenomen in het Tracé-akkoord.

Bovengrondse voorzieningen die onder de categorie ‘middel’ vallen van het afwegingskader 3.6 maar waarvan de locatie en vormgeving al eerder zijn vastgesteld door het stadsdeel(bestuur) vallen onder de categorie klein.

Opties voor een goede inpassing zijn:

• -

  Inpandig

• -

  Ondergronds

• -

  Medegebruik (combigebouwtjes etc.)

• -

  Bijzondere vormgeving (materiaal, omvang en/of kleur);

• -

  Onopvallend in de openbare ruimte;

• -

  Goed beheer.

(Bovengrondse )Voorzieningen ten behoeve van kabel en leidingnetwerken zijn zoal:

• •

  lege buizen, ondergrondse en bovengrondse ondersteuningswerken en beschermingswerken

• •

  Trafokasten, middenspanningsruimten, algemeen voedingspunten, provisoria (tijdelijke kast)

• •

  Warmteoverdrachtstations (WOS)

• •

  PoP-gebouwtjes (point of Presence), OAP-kasten

• •

  Ondergrondse handholes

• •

  Mantelbuizen

• •

  Putconstructies

• •

  Walkasten (meterkast) tbv woonschepen

• •

  kasten t.b.v. openbare verlichtingsmasten (bv inzake aanrakingsveiligheid)

• •

  Kasten voor Verkeer Regel Installaties (VRI)

• •

  Apparatuurkasten tbv het functioneren van antenne-installaties

• •

  Laadpalen

Voor bovengrondse voorzieningen groter dan 15 m2 of hoger dan 3 meter moet een omgevingsvergunning worden aangevraagd. De uitvoering (BLVC) van de werkzaamheden blijft wel altijd onder de verordening WIOR vallen.

• f.

  Bij onvoldoende ruimte of andere knelpunten bepaalt de vergunningverlener na overleg met betrokken partijen de oplossing. De oplossing wordt beargumenteerd vastgelegd in de vergunning of het instemmingsbesluit.

• g.

  De ligging van kabels en leidingen dient zodanig te zijn dat kabels en leidingen en bomen elkaar niet hinderen, ook niet bij onderhoud en vervanging.

Toelichting

Praktische uitgangspunten hierbij en mogelijke maatregelen zijn te vinden in de CROW-publicatie 280 “Infrastructuur en Bomen”.

• h.

  Kruisingen van kabels en leidingen dienen zo veel mogelijk onder een rechte hoek met een minimale afstand van 0.20 meter tussen de kruisende kabels en leidingen te worden aangelegd.

• i.

  Bij het kruisen van K&L met intensief gebruikte of moeilijk bereikbare infrastructuur als wegen, (stedelijke) spoorwegen en waterwegen overige dient de betreffende kabel of leiding in een mantelbuis te worden aangelegd, zodat deze op termijn zonder of met beperkte hinder kan worden onderhouden.

• j.

  Boringen en persingen van kabels en leidingen dienen te worden aangelegd op een minimale afstand van 1.00 meter ten opzichte van bestaande distributieleidingen en 0.50 meter ten opzichte van bestaande distributiekabels (zijkant boring en persing tot buitenkant kabel of leiding). Bij transportkabels en -leidingen dient nader overleg met de betreffende assetbeheerder(s) plaats te vinden.

2.5. Afwijken van de algemene uitvoeringsvoorschriften

Als deze algemene voorschriften niet kunnen voorzien in het behalen van de doelstellingen van artikel 6 verordening WIOR of onmogelijk zijn uit te voeren, bijvoorbeeld door te weinig ruimte in onder- en bovengrond, of bij een gebiedsgerichte benadering (IGP) dan kan de gemeente besluiten niet de algemene uitvoeringsvoorschriften te volgen maar in afwijking daarvan afwijkende bijzondere uitvoeringsvoorschriften te bepalen.

Het afwijken van de algemene uitvoeringsvoorschriften is verbonden aan:

• •

  Werkzaamheden die plaatsvinden in een door het college vastgesteld Integraal Gebiedsplan (IGP)

• •

  Werkzaamheden waarbij door de onder- of bovengrondse ordening het aanleggen van kabel- en leidingnetwerken volgens de artikel 2.4. onmogelijk is en waar bijvoorbeeld gekozen moet worden voor een gestapelde ligging.

• •

  Werkzaamheden waarbij het evident is, dat een innovatieve afwijkende uitvoering voordelen biedt voor zowel de assetbeheerders, als de gemeente

3.1. Inleiding

Dit hoofdstuk bevat een beschrijving van het Amsterdamse WIOR-proces voor werkzaamheden aan de infrastructuur in de openbare ruimte en de bijbehorende overlegorganen ex artikel 5 van de verordening Werken in de Openbare Ruimte.

Binnen het WIOR-proces wordt zowel de coördinatie als de regie op werkzaamheden vormgegeven.

3.2. Regie & Coördinatie

Regie betreft het bepalen van tijd, locatie en wijze van uitvoering van de werkzaamheden zoals die worden opgenomen in vergunning en instemming en waarop tijdens de uitvoering wordt toegezien.

Coördinatie betreft de samenwerking en samenhang van de werkzaamheden van de verschillende opdrachtgevers.

De invulling van de coördinatie vindt sinds 1924 plaats binnen het Amsterdamse Coördinatiestelsel Werken aan de Weg. Het is een netwerk van kennis, overleggen en organisaties aangaande boven- en ondergrondse infrastructurele projecten, bouwprojecten en evenementen in de openbare ruimte. Deelnemende partijen zijn onder andere stedelijke directies, netbeheerders en nood- en hulpdiensten. Deelnemende partijen kunnen door middel van een financiële bijdrage partner worden van het Coördinatiestelsel.

Doel van het Coördinatiestelsel is het minimaliseren van overlast en (maatschappelijke) kosten door werk met werk te maken, een goede inpassing van kabel- en leidingnetwerken het optimaliseren van de BLVC (Bereikbaarheid, Leefbaarheid, Veiligheid en Communicatie) aspecten en een deugdelijk schadeherstel van het maaiveld. De omvang en impact van het werk, het tijdstip en locatie en de vraag of er anderen mee gaan in het werk zijn bepalend voor de te nemen projectstappen en daarmee voor de voorbereidingstijd.

3.3. Rollen en verantwoordelijkheden

In de WIOR-bestaan verschillende verantwoordelijkheden.

• a.

  College B&W

• Stelt het beleid vast zoals opgenomen in deze Nadere Regels en voert dit beleid uit. Veel aspecten van de Nadere Regels zijn ondergebracht in de portefeuille Verkeer & Openbare Ruimte.

• b.

  Dagelijks Bestuur (DB) stadsdeel

• Het DB van een stadsdeel verleent de WIOR-vergunning / instemmingsbesluit. De vergunning / instemming wordt verleend op basis van de in het WIOR-proces vastgestelde Tracé-akkoord en BLVC-plan. Bij werkzaamheden die in verschillende stadsdelen plaatsvinden, bepaalt de procesbegeleider welk DB de vergunning of instemming verleent.

• c.

  Assetbeheerders

• De opdrachtgevers tot werkzaamheden hebben naar elkaar, en naar de omgeving, een belangrijke verantwoordelijkheid om hun werkzaamheden zoveel mogelijk gecombineerd en in samenhang uit te voeren, ten einde deze effectief en efficiënt uit te voeren tegen zo laagst mogelijke (maatschappelijke) schade.

• d.

  Stadsregisseur (SR)

  • 1.

    Waarborgen stedelijke verkeersbereikbaarheid van Amsterdam bij werkzaamheden in de openbare ruimte, zie beleidskader. De stadsregisseur is hiertoe namens het college van B&W gemandateerd tot het vaststellen van:

    • •

      ‘tijdvakken’ voor werken op de hoofdnetten. Tijdvakken zijn door de SR toegestane perioden waarbinnen werk mag worden verricht;

    • •

      ‘koppelingen’ tussen projecten op hoofdnetten. Koppelingen geven aan dat projecten tegelijkertijd uitgevoerd moeten worden, dan wel niet tegelijkertijd uitgevoerd mogen worden;

    • •

      het bepalen van regieslots;

  • 2.

    De stadsregisseur houdt namens de partners van het Coördinatiestelsel toezicht op het onpartijdig opereren van de afdeling Stadsregie.

  • 3.

    Toezicht op BLVC in de stad.

  • 4.

    Toezicht op het functioneren van het Coördinatiestelsel

  • 5.

    De stadsregisseur is proceseigenaar van het WIOR-proces en ziet toe op het goed functioneren van het proces.

  • 6.

    De stadsregisseur ziet toe, ter voorkoming van (maatschappelijke) schade, op de handelingen van de procesbegeleider(s), adviseur(s), vergunningverlener(s) en toezichthouder(s) die onder zijn verantwoordelijkheid taken uitvoeren binnen het WIOR-proces en kan, indien nodig, hierop ingrijpen.

• e.

  Stadsregie (directie V&OR)

• Ondersteunt stadsregisseur en Coördinatiestelsel en adviseert initiatiefnemers en vergunningverlener met de volgende activiteiten:

  • •

    Intake van werkzaamheden

  • •

    Procesbegeleiding

  • •

    Procesbegeleiding aan de hand van de Routekaart Inpassing bovengrondse nutsvoorzieningen voor het inpassen van bovengrondse voorzieningen die onder de classificatie ‘groot’ vallen van het afwegingskader 3.6.

  • •

    Organiseert de consultatie met betrokkenen (netbeheerders, stedelijke directies etc) over aangemelde werkzaamheden

  • •

    Programmering van werkzaamheden, het DO-OR ondersteunen en adviseren over de strategische opgaven en het vastleggen van tijdperioden voor uitvoering.

  • •

    Levert informatie (data) aan ten behoeve van het doorlopen van het WIOR-proces

  • •

    Stedelijke communicatie aan bewoners, ondernemers en bezoekers over wegwerkzaamheden

  • •

    Adviseren over het ontwerpvoorstel en vaststellen van het Tracé-akkoord

  • •

    Adviseren over en vaststellen van het BLVC-plan.

  • •

    Ontwikkelen van instrumenten en beleid (innovaties) ter bevordering van het coördinatieproces

  • •

    Helpdeskfunctie m.b.t. beleid en regelgeving openbare ruimte en kabels en leidingen

  • •

    Bemiddeling bij conflicten in de samenwerking

• f.

  Directie Dienstverlening

• Verleent op basis van het goed doorlopen van het coördinatieproces namens het DB van het stadsdeel vergunning of instemmingsbesluit.

• g.

  Afdeling HOOR (herstel opbrekingen openbare ruimte, directie Stadswerken)

  • •

    Organiseert en factureert het schadeherstel na afloop van de werkzaamheden

  • •

    Ziet toe op een correcte uitvoering ihkv het schadeherstel

3.4. Onderdelen van het WIOR-proces

Het WIOR-proces bestaat uit vijf schakels:

3.5 Uitvoering

Op basis van de coördinatie-aanmelding (klein werk), vergunning of instemming worden de werkzaamheden uitgevoerd. Tevens vindt dan het herstel van het opengebroken maaiveld plaats.

In deze fase worden er binnen VICTOR twee meldingen gedaan:

Kennisgeving start. De initiatiefnemer bevestigt de start van het werk minimaal drie dagen voor start uitvoering.

Kennisgeving gereed. De initiatiefnemer meldt direct in VICTOR de afronding van de werkzaamheden en relevante informatie over het herstelde maaiveld.

Daarbij wordt in acht genomen dat:

De initiatiefnemer:

• •

  de opbreking verdicht volgens bijlage 2 Voorschriften herstel verhardingen Amsterdam en de betreffende landelijke richtlijnen;

• •

  het maaiveld herstelt in de aangetroffen staat;

• •

  volgens de algemene uitvoeringsvoorschriften hoofdstuk 2 werkt;

• •

  correcte informatie verschaft over het herstelde oppervlak, materiaal etc;

De gemeente:

• •

  verwijdert de verkeersmaatregelen op kosten van de initiatiefnemer als deze na afloop van de werkzaamheden niet tijdig door de initiatiefnemer zijn verwijderd;

• •

  legt in VICTOR met foto’s vast wanneer een opbreking in ‘onbehoorlijke staat’ is opgeleverd door het bedrijf (in strijd met richtlijnen, b.v. slecht verdicht, ongesorteerde materialen of afval achtergelaten, in gebreke of onvoldoende afzetmateriaal, etc);

• •

  De gemeente kan de kosten die zij maakt als gevolg van meldingen die onvoldoende accuraat, volledig of tijdig zijn ingediend, of ten gevolge van slechte verdichting of slechte uitvoering (afzetmaterialen) op basis van werkelijk gemaakte kosten in rekening brengen.

• •

  Wanneer bedrijven zich niet aan de kaders en richtlijnen van Amsterdam houden, resulteert dit ook in extra werkzaamheden voor het wegbeheer. Deze extra werkzaamheden zullen op basis van werkelijk gemaakte kosten in rekening worden gebracht.

Voor schadekosten die regelmatig optreden kan de gemeente voor deze specifieke schadekosten vastgestelde bedragen in rekening brengen.

Ter voorkoming van schadeclaims moet de initiatiefnemer afwijkingen van de geleverde informatie zo snel mogelijk melden bij de gemeente.

3.6 Afwegingskader

Afhankelijk van de impact van het werk worden er meer of minder stappen in het WIOR-proces doorlopen. De impact van het werk moet op ieder aspect worden bepaald, waarbij de hoogste impact de definitieve classificatie bepaalt. Omdat de situaties per omgeving kunnen verschillen zal de gemeente de specifieke omstandigheden meewegen en op basis daarvan onderbouwd kunnen afwijken van het kader

‘Klein werk’ en calamiteiten moeten vanzelfsprekend worden uitgevoerd volgens de algemene uitvoeringsvoorschriften en overige wet- en regelgeving.

Calamiteiten

Naast de classificering klein, middel of groot kan het werk bij de aanmelding bij het coördinatiestelsel ook worden geclassificeerd als ‘calamiteit’. Er geldt dan een spoedprocedure van drie dagen. Soms kan de spoedeisendheid dermate groot zijn dat het werk niet direct kan worden aangemeld. De aanmelding moet wel zo spoedig mogelijk plaatsvinden. Er zal dan een toets zijn of het werkelijk een calamiteit betrof en of er alsnog aanvullende maatregelen nodig zijn.

3.7 Functies binnen het WIOR-proces

Aan het doorlopen van de vier stappen in het proces zijn functies verbonden. Belangrijk onderscheid zijn rollen die de regie (vergunning) ondersteunen en rollen vanuit de samenwerking (coördinatie). Als bij een rol staat vermeld dat deze namens de gemeente wordt uitgevoerd, wijst dit op een regierol.

• a.

  Initiatiefnemer & mede-initiatiefnemer

• Is verantwoordelijk voor aanmelding en het goed doorlopen van zijn project in voorbereiding en uitvoering. Eén initiatiefnemer kan op verzoek van de mede-initiatiefnemers (de andere partijen die werk uitvoeren binnen het gecombineerde project) het gecombineerde project organiseren. Dat betekent o.a. zorgen voor het opstellen van een ‘wenstracé en het opstellen en indienen van een gezamenlijk BLVC-plan. De kosten hiervoor kunnen worden verrekend met de mede-initiatiefnemers binnen het gecombineerde project.

• De initiatiefnemer moet samen met de betrokken assetbeheerder(s) tot overeenstemming komen over de ingebrachte bezwaren. De initiatiefnemer en uitvoerder van de werkzaamheden dragen zorg dat de werkzaamheden op basis van deze (ook schriftelijk vastgelegd in de ict-applicatie van het Coördinatiestelsel ) overeenkomst worden uitgevoerd. Zo verbindt de initiatiefnemer zich bijvoorbeeld om in de bestekken/uitvoeringscontracten bepalingen op te nemen conform de met de net- en assetbeheerder gemaakte afspraken.

• b.

  Net- en assetbeheerder

• Controleert de impact van de werkzaamheden op de eigen assets (kabel- en leidingnetwerken, lichtmasten, maaiveldverharding, bomen etc.). Geeft aan of er bezwaren zijn tegen uitvoering van de werkzaamheden, of dat werkzaamheden tegelijkertijd (gecombineerd) kunnen worden uitgevoerd.

• c.

  Procesregisseur binnen Stedelijke Programmering

  • •

    Plant en coördineert de opgaven van netbeheerders en de gemeente binnen de stad op de lange termijn.

  • •

    Het gezamenlijk met de partners zoeken naar de mogelijkheden van gebiedsgericht (samen)werken.

  • •

    Het opstellen van een integrale programmering

  • •

    Het voorbereiden van besluitvorming in het DO-OR

  • •

    Het vaststellen van de uitvoeringperiode

• d.

  Procesbegeleider

  • •

    Verricht de intake van een initiatief:

  • •

    Checkt de indieningsvereisten

  • •

    Start de consultatieronde en ziet toe op de reacties

  • •

    Beoordeelt de impact van het werk (klein, middelgroot,groot)

  • •

    beoordeelt de calamiteit

  • •

    Geeft het initiatief vrij voor verdere doorloop in het WIOR-proces

• e.

  Casemanager Bovengrondse Voorzieningen

  • •

    Draagt zorg dat aan de hand van de Routekaart Inpassing Bovengrondse Voorzieningen de juiste gemeentelijke adviseurs (R&D, gebiedsmakelaar, gebiedsbeheer etc.) adviseren over locatie, vormgeving en beheer van aangemelde initiatieven van grote bovengrondse voorzieningen (afwegingskader 3.6).

  • •

    Ziet toe dat de in het Plaberum- of PBI proces gekozen locaties en vormgeving correct tot stand zijn gekomen.

  • •

    Draagt zorg dat de complexe aanvragen behandeld worden in het ‘overleg bovengrondse voorzieningen’ (de casemanager is de voorzitter van dit overleg) en eventueel de integrale adviestafel van het stadsdeel en staf van de betrokken portefeuillehouder van het stadsdeel.

• f.

  Adviseur

• Geeft namens de gemeente randvoorwaarden aan het werk mbt het te doorlopen proces, het ontwerp van de kabel- en leidingnetwerken en het BLVC-plan.

• g.

  Wenstracétrekker

• Taak die kan worden uitgevoerd door het Ingenieursbureau voor het organiseren van de wenstracéprocedure en het opstellen van een ontwerpvoorstel.

• h.

  Tracévergunner

• Toetst namens de gemeente het ontwerpvoorstel en stelt het Tracé-akkoord al dan niet vast.

• i.

  Stadsdeelregisseur

  • •

    Toetst namens de gemeente het BLVC-plan en stelt deze vast.

  • •

    Checkt of het Coördinatieproces goed is doorlopen en de vergunning/instemmingsbesluit kan worden aangevraagd (aanwezigheid Tracé-akkoord en BLVC-plan).

• j.

  Vergunningverlener

• Neemt de vergunning/instemming aanvraag van de initiatiefnemer op basis van het vastgestelde Tracé-akkoord en BLVC-plan in behandeling en verleent al dan niet vergunning of instemming.

• k.

  Toezichthouder

• Houdt namens de gemeente toezicht op de uitvoering.

• l.

  Herstelcoördinator

• Coördineert namens de gemeente de herstelwerkzaamheden van het maaiveld.

3.8 De overleggen binnen het WIOR-proces (ex artikel 5 verordening WIOR)

Betrokkenen moeten vanzelfsprekend met elkaar in overleg zijn. Veel gebeurt in bouwteam-overleggen en wordt via VICTOR ondersteund, maar er zijn ook overleggen die stedelijk georganiseerd zijn om het proces te ondersteunen.

Het Directeuren Overleg Openbare Ruimte (DO-OR).

In het DO-OR zijn de partners van het coördinatiestelsel met impactvolle werkzaamheden in de openbare ruimte vertegenwoordigd. Het DO-OR besluit over de samenwerking, participatie, het commitment op de programmering van de werkzaamheden in de openbare ruimte. Het gaat hierbij over de grote en ingrijpende werkzaamheden die over een langere tijd besproken en vastgesteld worden. Onder ander wordt besproken of werkzaamheden gebiedsgericht of met een integraal gebiedsplan worden uitgevoerd.

Het DO-OR komt eens per zes weken bij elkaar, wordt voorgezeten door de stadsregisseur en ondersteund door Stedelijke Programmering van Stadsregie.

Het Strategisch Overleg van het Coördinatiestelsel Werken aan de Weg

Bespreekt ontwikkelingen en knelpunten rondom werken aan de weg en de samenwerking. Onder auspiciën van het Strategisch Overleg worden gezamenlijke (proces)innovaties geïnitieerd. Alleen partners van het Coördinatiestelsel hebben zitting in het Strategisch Overleg.

Het Strategisch Overleg komt jaarlijks vier maal bij elkaar, wordt voorgezeten door de stadsregisseur en ondersteund door Stadsregie.

Het Strategisch Overleg kan toestemming verlenen voor het opzetten van een ‘Buitengewoon Coördinatieoverleg’.

Buitengewoon Coördinatieoverleg.

Sommige gebieden vragen door hun complexiteit en veelheid van werkzaamheden om extra samenwerking en sturing. Dit is vooral het geval bij het toepassen van het gebiedsgericht werken en binnen een door de stadsregisseur uitgegeven regieslot. Voor deze gebieden wordt, na toestemming van het Strategisch Overleg, een Buitengewoon Coördinatieoverleg opgezet, waarbinnen de nauwe samenwerking tussen de opdrachtgevers (initiatiefnemers) wordt vormgegeven.

Planvormingsoverleg

Bouwprojecten hebben een flinke weerslag op de locaties van kabel- en leidingnetwerken. Door projectontwikkelaars in een vroeg stadium de plannen te laten bespreken met de netbeheerders en de assetbeheerders, worden faalkosten voorkomen en kunnen de mogelijkheden en de onmogelijkheden van bouw-/infrastructuurprojecten en ondergrondse ordening worden afgestemd.

Het Planvormingsoverleg komt tweewekelijks bij elkaar en wordt voorgezeten door een adviseur van Stadsregie en tevens ondersteund door Stadsregie. De procesbegeleider adviseert initiatiefnemers om op basis van hun aanmelding al niet deel te nemen aan het overleg.

Overleg Bovengrondse Voorzieningen

Complexe aanvragen voor bovengrondse voorzieningen worden onder voorzitterschap van de casemanager Bovengrondse Voorzieningen in dit 3 wekelijkse overleg behandeld.

WWU (Werkgroep Werk in Uitvoering)

BLVC-plannen van ingrijpende werkzaamheden die bijvoorbeeld plaatsvinden op de corridors, hoofd- en plusnetten worden besproken in de WWU. De WWU toetst deze plannen. Na het door de vaststelling van het BLVC-plan (en in bezit van een tracé-akkoord) kan vergunning of instemming worden aangevraagd.

Klankbordgroep Uitvoering

Tijdens de uitvoering en het herstellen (herstraten) van het maaiveld kunnen knelpunten optreden over wijze van uitvoering, oplevering verdichte grond, het niet tijdig melden etc. Structurele knelpunten worden in dit overleg tussen gemeente en de partners van het Coördinatiestelsel besproken.

Klankbordgroep WIOR

In het WIOR-proces kunnen operationele knelpunten optreden. Deze worden in dit overleg tussen gemeente en de partners van het Coördinatiestelsel besproken en hier worden oplossingsrichtingen opgesteld. Meer strategische vraagstukken worden voorgelegd aan het Strategisch Overleg.

3.9 Helpdesk en bemiddeling bij conflicten in samenwerking

De coördinatie van werkzaamheden gaat niet altijd vanzelfsprekend goed. Projecten kunnen in elkaars vaarwater zitten. Verschillende oorzaken kunnen eraan ten grondslag liggen dat er problemen ontstaan waar de betrokken partijen zelf geen oplossing voor vinden.

Indien partijen vragen hebben over de verordening en/of de Nadere Regels WIOR of de toepassing hiervan in de praktijk, dan kan men hiermee terecht bij Stadsregie. Gestelde vragen worden zo snel mogelijk, maar uiterlijk binnen twee weken beantwoord.

Stadsregie kan eventueel (bijvoorbeeld in situaties waarin een project al is afgerond en zich derhalve niet meer in een projectfase bevindt) als onpartijdig adviseur worden geraadpleegd door partners van het Coördinatiestelsel.

Hierbij is de procedure als volgt:

• •

  partners verzoeken Stadsregie om een onafhankelijk advies uit te brengen

• •

  beide partijen worden gehoord

• •

  de feitelijke situatie (regelgeving) wordt weergegeven

• •

  er wordt een platform geboden om gezamenlijk tot een oplossing te komen. Stadsregie geeft een onafhankelijk advies op basis van de feitelijke situatie en na overleg met de betrokken partijen

• •

  partners behouden zich het recht voor om verdere stappen te nemen, tenzij partners vooraf onderling afspreken de uitspraak van Stadsregie als bindend te beschouwen

4.1 Inleiding

Dit hoofdstuk beschrijft de financiële regelingen met betrekking tot werk in de openbare ruimte. Algemene financiële regels zijn weergegeven in paragraaf 4.2. Paragraaf 4.3 gaat in op de aan het Coördinatiestelsel gerelateerde aspecten waaronder de verdeelsleutel bij gecombineerd werk. Paragraaf 4.4 bespreekt de financiële afhandeling bij schade aan de openbare ruimte. Paragraaf 4.5 geeft ten slotte de verlegregeling.

4.2 Algemeen

• a.

  Als een deelnemende partij van het Coördinatiestelsel niet akkoord gaat met de door een andere partij verzonden factuur dan dient er overleg plaats te vinden. Deelnemende partijen streven er naar om in onderling overleg tot een oplossing te komen en geschillen niet bij de rechter te laten komen, tenzij de betrokken partijen het erover eens zijn dat dit de enige oplossing is.

• b.

  Voor het aanvragen en verkrijgen van een vergunning of instemmingsbesluit zijn leges verschuldigd. De hoogte van de leges wordt jaarlijks vastgesteld in de gemeentelijke legesverordening.

4.3 Coördinatiestelsel

4.4 Herstel schade openbare ruimte (ex Artikel 26 verordening WIOR)

4.5 Verlegregeling Amsterdam (ex Artikel 21 verordening WIOR)