Antennebeleid Gemeente ’s-Hertogenbosch 2024

Mobiele communicatie is een maatschappelijke basisbehoefte. Inwoners, instellingen en bedrijven hechten veel belang aan de beschikbaarheid van snelle en betrouwbare mobiele verbindingen. Het gebruik van mobiele communicatie groeit elk jaar. Daarnaast investeert de gemeente ’s-Hertogenbosch in het worden van een Toonaangevende Datastad. De gemeente heeft een snelgroeiend ICT-/data-cluster van bedrijven, Data Science Universiteit JADS en hogescholen. Data is een middel om innovatieve oplossingen voor maatschappelijke problemen te ontwikkelen en mensen meer mogelijkheden te geven om mee te doen in de samenleving. Innovaties zoals mobiele meetsystemen die informatie versturen en ontvangen hebben een mobiele verbinding nodig. Om de ICT-/data-cluster te faciliteren zet de gemeente daarom naast glasvezel ook in op een snelle en betrouwbare mobiele verbindingen. Mobiele netwerken zijn ook essentieel voor de bereikbaarheid van nooddiensten. Daarnaast zijn telecomproviders verplicht in elke gemeente voldoende mobiele dekking en capaciteit te bieden. Dit alles brengt met zich mee dat ook de fysieke infrastructuur (antenne-installaties) die hiervoor vereist is uitgebreid dient te worden.

Antenne-installaties kunnen een negatieve invloed hebben op de ruimtelijke kwaliteit van de leefomgeving. Beleidsmatig is daarom bij de plaatsing van antenne-installaties een afweging van twee belangen: connectiviteit en de kwaliteit van de leefomgeving. Hiernaast speelt ook de maatschappelijke beleving (bescherming volksgezondheid) van antenne-installaties een rol. Het is wenselijk voor een goede mobiele dekking, een goede ruimtelijke ordening en een evenwichtige toedeling van functies aan locaties, beleid te hebben ten aanzien van de plaatsing van antennes voor mobiele communicatie.

1.1 Aanleiding

Het gemeentelijk Antennebeleid dat is vastgesteld in 2016 is verouderd en biedt onvoldoende ruimte voor een goede afweging van de belangen. Intussen is er namelijk nieuwe Europese en nationale wetgeving omtrent onder andere small cells. Hiernaast is in het beleidsstuk uit 2016 opgenomen dat antenne-installaties hoger dan 30 meter slechts bij uitzondering worden toegestaan. Een mast tot 30 meter biedt onvoldoende ruimte aan de drie mobiele operators om gedeeld gebruik te maken van de mast (site-sharing). Onder het vastgestelde beleid uit 2016 kon hierdoor geen goede afweging gemaakt worden van de belangen: connectiviteit en de kwaliteit van de leefomgeving. Dit alles brengt met zicht mee dat er behoefte was aan een nieuw antennebeleid.

Het voorliggend vernieuwd gemeentelijk beleidskader beschrijft de verschillende relevante aspecten zoals een uniforme en efficiënte toepassing van regelgeving, de samenwerking tussen de verschillende belanghebbenden, de locatiekeuze en het aanzicht van vergunningplichtige antenne-installaties. Er wordt aansluiting gezocht bij het Nationaal Antennebeleid en het Antenneconvenant tussen de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), telecomoperators en het Rijk. Kortom, dit antennebeleid stelt de kaders voor de plaatsing van antennes voor mobiele communicatie binnen de gemeente ’s-Hertogenbosch.

Doel van het gemeentelijke antennebeleid is om instellingen, bedrijven, inwoners en aanbieders van mobiele netwerken duidelijkheid te bieden over de kaders die de gemeente stelt bij aanleg van infrastructuur voor digitale connectiviteit en antennes voor mobiele communicatie in het bijzonder. Daarnaast wordt het beleid door de gemeentelijke organisatie gebruikt om een integrale afweging te maken over (vergunningplichtige) antenne-installaties in de omgeving.

Reikwijdte van het antennebeleid

Deze nota richt zich specifiek op de criteria voor plaatsing van antenne-installaties voor mobiele communicatie hoger dan 5 meter. Het stelt de uitgangspunten voor het toestaan van antenneplaatsing. Daarnaast beschrijft de nota hoe de gemeente haar wettelijke plicht invult om mee te werken aan vergunningvrije plaatsing van small cells op gemeentelijke infrastructuur. Wat betreft vergunningvrije plaatsing van antennes voor mobiele communicatie (waaronder small cells), sluit de nota aan bij het Antenneconvenant tussen VNG, Rijk en telecomproviders.

Over welke antennes gaat deze nota niet

Deze nota richt zich niet op antennes van omroepzenders, C2000, radiozendamateurs en particulierenantennes, aangezien deze op kleinere schaal worden geplaatst en/ of vergunningvrij zijn. Antennes tot meter hoogte en schotelantennes met een doorsnede tot 2 meter zijn namelijk veelal omgevingsvergunningvrij. Antennes die binnen worden geplaatst zijn ook vergunningvrij en vallen buiten de reikwijdte van het gemeentelijk antennebeleid. Denk aan de indoor aanleg van mobiele of wifinetwerken in woningen, kantoren, scholen en winkels. Antennemasten voor het communicatiesysteem voor politie, brandweer en ambulances (C2000) zijn ook omgevingsvergunningvrij.

Antennes voor mobiele communicatie worden in de praktijk aangeduid met verschillende termen, bijvoorbeeld met zendmast. De Telecommunicatiewet bevat de termen antennes, antennesystemen en opstelpunten. Het Besluit bouwwerken leefomgeving hanteert het begrip antenne-installatie. In bijlage 1 staat een uitleg van de belangrijkste termen.

1.2 Leeswijzer

Hoofdstuk 2 start met de inspanningsverplichtingen die de gemeente zichzelf oplegt. Daarna volgen algemene beleidsuitgangspunten en de kaders voor het medegebruik van gemeentelijke infrastructuur. Hoofdstuk 3 beschrijft de uitgangspunten voor communicatie bij antenneplaatsing.

Op Europees, nationaal en provinciaal niveau zijn er wetten, regels en verdragen die van toepassing kunnen zijn bij de plaatsing van een antenne-installatie voor mobiele communicatie, deze zijn toegelicht in bijlage 2.

Dit hoofdstuk begint met een toelichting over de bescherming van de volksgezondheid (paragraaf 2.1). Paragraaf 2.2 gaat in op de inspanningen die de gemeente ‘s-Hertogenbosch zichzelf oplegt). De beschrijving van eisen aan plaatsing van antenne-installaties hoger dan 5 meter start in paragraaf 2.3 met algemene uitgangspunten. In paragraaf 2.4 staat waar antenne-installaties bij voorkeur worden geplaatst. Paragraaf 2.5 gaat in op tijdelijke antenneplaatsing. De voorwaarden voor plaatsing in monumentale context staan in 2.6. In paragraaf 2.7 komt de plaatsing van small cells op gemeentelijke infrastructuur aan bod. Ter illustratie geef Figuur 1 een overzicht van het proces van antenneplaatsing.

Figuur 1. Proces bij plaatsing vergunning plichtige antennes

2.1 Bescherming volksgezondheid

Het bevoegd gezag voor elektromagnetische velden (EMV) en gezondheid ligt bij de rijksoverheid. Blootstelling aan radiogolven van een heel hoog niveau kan ervoor zorgen dat het lichaam opwarmt. Daarom zijn op internationaal niveau blootstellingslimieten opgesteld, door een onafhankelijke groep wetenschappers: de ICNIRP (International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection), deze worden in Nederland ook gehanteerd zoals ook aanbevolen door de Nederlandse Gezondheidsraad en de Europese Unie. De blootstellingslimieten gelden voor alle bronnen van elektromagnetische velden waaronder Wifi, radio-omroep, C2000 en alle generaties mobiele communicatie (2G/3G/4G/5G). De groep van onafhankelijke wetenschappelijke deskundigen heeft vastgelegd vanaf welk blootstellingsniveaus van EMV, zich gezondheidseffecten voor doen. De limieten bevatten uit voorzorg een ruime veiligheidsmarge (blootstellingslimieten voor de bevolking zijn een factor 50 lager dan de grenswaarde) waarbij ook rekening is gehouden met kwetsbare groepen zoals kinderen en mensen met een zwakke gezondheid.

Internationaal wordt veel onderzoek gedaan naar de effecten die elektromagnetische velden van antennes en zendmasten hebben op de gezondheid. De Nederlandse Gezondheidsraad en Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) beoordeelt de betrouwbaarheid van deze onderzoeken. Tot op heden is niet aangetoond dat blootstelling aan elektromagnetische straling van antennes en zendmasten negatieve gezondheidseffecten veroorzaakt wanneer deze aan de blootstellingslimieten voldoen.

De rijksoverheid volgt de nieuwste wetenschappelijke resultaten op het gebied van antennes en elektromagnetische straling. Indien wetenschappelijk onderzoek daartoe aanleiding geeft, treft de rijksoverheid passende maatregelen. Het onafhankelijke Kennisplatform Elektromagnetische Velden en Gezondheid biedt informatie over EMV en gezondheid en duidt relevant wetenschappelijk onderzoek.

Verantwoordelijkheden

De basisrestricties voor radiofrequente elektromagnetische velden (EMV) ter bescherming van de volksgezondheid zijn opgenomen in het Frequentiebesluit 2013. Daarmee geldt er een landelijk EMV-regime waarbij gemeenten geen rol hebben. De gemeente kan zelf geen ruimere of strengere limieten hanteren. De frequentiegebruikers moeten zich houden aan de basisrestricties voor radiofrequente EMV en de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) is de toezichthouder. De rijksinspectie meet regelmatig de elektromagnetische straling en toetst of de optelsom van alle bronnen van radiofrequente elektromagnetische straling onder de blootstellingslimieten blijft (cumulatieve vermogensdichtheid). De metingen zijn openbaar en staan in het Antenneregister.

2.2 Inspanningen van de gemeente

In deze paragraaf staan de inspanningen die de gemeente ’s-Hertogenbosch zichzelf oplegt bij antenneplaatsing binnen haar gemeentegrens.

Beschikbaarheid gemeentelijke eigendommen voor plaatsing antennes

Voor de plaatsing van small cells is de gemeente verplicht gebouwen en publieke infrastructuur zoals straatmeubilair, verkeerslichten en lantaarnpalen beschikbaar te stellen na een redelijk verzoek van een aanbieder. Dat volgt uit de Europese Telecomcode en Telecommunicatiewet. Gezien deze verplichting en in het belang van de lokale digitale connectiviteit stelt de gemeente in beginsel haar eigendommen beschikbaar voor de plaatsing van zowel small cells als reguliere antenne-installaties.

De voorwaarden waaronder dit plaatsvindt zijn afhankelijk van de locatie en het type antenne. De algemene voorwaarden zijn vastgelegd in voorliggende beleidsnota, specifieke voorwaarden worden in overeenkomsten met de aanbieder vastgelegd. Per geval worden daarbij afspraken gemaakt over verhuurtarief of opstalrecht en over eventuele aanpassingen door wijzigingen in gemeentelijk beleid of infrastructuur. Uitgangspunt daarbij is dat de telecomaanbieder voor eigen kosten noodzakelijke wijzigingen aanbrengt, antennes verwijdert of verplaatst. Voor de verhuur van gemeentelijke eigendommen of gronden streeft de gemeente naar een marktconforme vergoeding. Voor de afhandeling van verzoeken en beschikbaarstelling van gemeentelijke infrastructuur rekent de gemeente een kostendekkende vergoeding (leges).

Plaatsingsplangesprek

De gemeente ontvangt jaarlijks een plaatsingsplan van Monet en een uitnodiging voor een plaatsingsplangesprek met telecomaanbieders zoals volgt uit het Antenneconvenant. De gemeente maakt gebruik van het plaatsingsplangesprek en geeft de contactgegevens hiervoor door aan Monet. In het gesprek bespreken de partijen de volgende zaken:

• •

  de ontwikkelingen binnen telecom;

• •

  de voorgenomen nieuwbouwprojecten in de gemeente;

• •

  de voorgenomen evenementen;

• •

  de voorgenomen antenneplaatsing en de aanleiding daarvan;

• •

  mogelijke antennelocaties;

• •

  mogelijkheden rond visuele inpasbaarheid;

• •

  communicatie-activiteiten;

• •

  eventuele lokale knelpunten bij plaatsing;

• •

  de uitgangspunten van het gemeentelijke antennebeleid.

Communicatie

De gemeente hanteert bij de communicatie rondom antenneplaatsing de volgende uitgangspunten:

• •

  In het plaatsingsplangesprek gaat de gemeente in gesprek over de communicatie aan belanghebbenden. De gemeente heeft geen bevoegdheid om eisen te stellen aan de communicatie bij vergunningvrije antennes (waaronder small cells), tenzij het om plaatsing op eigendom van de gemeente gaat.

• •

  Bij vergunningvrije plaatsing van antennes en small cells op eigen gemeentelijke infrastructuur maakt de gemeente afspraken met de Aanbieder van een openbaar elektronisch communicatienetwerk of –dienst, over de communicatie.

• •

  Bij grootschalige uitrol van small cells maakt de gemeente met de antenne-eigenaar afspraken over de communicatie.

• •

  De gemeente wil vooroverleg met een initiatiefnemer van antenneplaatsing alvorens een omgevingsvergunning wordt aangevraagd voor antenneplaatsing.

• •

  Aanvullend op de wettelijke publicatieplicht bij een vergunningstraject beoordeelt de gemeente per aanvraag of aanvullende communicatie-inspanningen nodig zijn.

• •

  De gemeente wil dat aanvragers de omgeving en belanghebbenden tijdig informeren en betrekken bij voorgenomen antenneplaatsing.

Bovenstaande inspanningen staan nader uitgewerkt in hoofdstuk 3.

Gebieden met minder dekking

Voor gebieden met een verminderde mobiele dekking of capaciteit door een gebrek aan antenne-installaties gaat de gemeente zo nodig (aanvullend op het plaatsingsgesprek) het gesprek aan met telecomaanbieders en maakt zij gebruik van de Handreiking mobiele bereikbaarheid van de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur.

Vergunningvrije antennes

Omgevingsvergunningvrije antennes hoeven niet te voldoen aan gemeentelijke regels in het omgevingsplan of welstandscriteria, alleen aan redelijke eisen van welstand. De gemeente heeft hierdoor beperkt invloed heeft op de plaatsing van deze vergunningvrije antennes.

• •

  In het Antenneconvenant is onder meer afgesproken dat de mogelijkheden rond visuele inpasbaarheid van antenne-installaties onderdeel kunnen zijn van het plaatsingsplangesprek.

• •

  In aansluiting op de Europese verordening EU 2020/1070 wil de gemeente dat een vergunningvrije small cell (zoveel mogelijk onzichtbaar) verwerkt wordt in bestaande infrastructuur zoals bushokjes, lichtbakken en (gecamoufleerd) aan gevels.

Colocatie en gedeeld gebruik

De gemeente kan in bijzondere gevallen kiezen om colocatie of gedeeld gebruik van netwerkelementen en bijbehorende faciliteiten en gedeeld gebruik van eigendom op te leggen (Tw. H5B). Of hiervoor aanleiding is, wordt per geval beoordeeld via een apart besluit middels een openbare voorbereidingsprocedure, op het moment dat daar reden voor is (zie Bijlage 2, Telecommunicatiewet, paragraaf Gedeeld gebruik en medegebruik van infrastructuur).

2.3 Algemene beleidsuitgangspunten antenneplaatsing

In deze paragraaf staan de criteria die toegepast worden bij het toestaan van een antenne-installatie.

Evenwichtige toedeling

De Omgevingswet vereist dat gemeentelijke regels zorgen voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. Binnen bestemmingen als wonen, werken, verkeer en recreatie zijn antennes nodig voor mobiel bereik. Een zendmast is in planologische zin geen zelfstandige functie. Een vrijstaande mast vraagt relatief weinig bouwoppervlak, zodat het apart intekenen in het omgevingsplan niet noodzakelijk is. Een antenne-installatie heeft hoogte én rondom vrij zicht nodig. Dat is noodzakelijk voor een goede verbinding met mobiele apparaten die zich op straatniveau bevinden. Een zendmasthoogte tot 40 meter biedt doorgaans voldoende ruimte om van drie aanbieders de afzonderlijke antenne-installaties onder elkaar te plaatsen (site-sharing).

Het plaatsen van een antenne-installatie voor mobiele communicatie tot maximaal 40 meter hoogte is een activiteit waarvoor een omgevingsvergunning afgegeven kan worden. Een aanvraag voor een dergelijke antenne-installatie wordt getoetst aan onderstaande criteria.

Algemene criteria plaatsing antenne-installaties

• •

  Het doel van de antenneplaatsing is verbeterde dekking en/of capaciteit van een mobiel netwerk.

• •

  De gemeente wil dat eerst alle mogelijkheden voor plaatsing van vergunningvrije antenne-installaties op gemeentelijke objecten, bestaande zendmasten of andere bestaande bouwwerken zoals kantoorpanden, lichtmasten en verkeersportalen worden overwogen voordat een vergunningplichtige antenne-installatie wordt overwogen.

• •

  Antenne-installaties moeten zo goed mogelijk ingepast zijn in de omgeving. Anders gezegd: ze moeten zo beperkt mogelijk zichtbaar zijn.

• •

  Bij de locatiekeuze van antenne-installaties en opstelpunten (vrijstaande zendmasten), moet zoveel mogelijk worden aangesloten bij bestaande hoge bebouwing en/of hoge verticale elementen binnen en buiten de bebouwde kom.

• •

  Bij antenneplaatsing moet gestreefd worden naar een zo klein mogelijke impact op de ondergrond. Aansluitingen op ondergrondse infra moet plaatsvinden door zo weinig mogelijk ruimtebeslag in die ondergrond en zo weinig mogelijk graafwerkzaamheden.

• •

  De gemeente wil dat aanbieders zoveel mogelijk opstelpunten delen (site-sharing).

• •

  De locatiekeuze van een antennemast is afgestemd met de andere Mobiele Netwerk Operators, om te waarborgen dat eventuele knelpunten bij toekomstige site-sharing worden voorkomen

Deze algemene uitgangspunten gelden ook voor vergunnningsvrij .

Objectgerichte criteria vergunningplichtige antenne-installaties

Rekening houdend met technische eisen voor antenneplaatsing gelden de volgende criteria:

• •

  De antenne-installatie en indien van toepassing antennemast wordt zoveel mogelijk uit het zicht geplaatst.

• •

  De antenne-installatie en bijbehorende apparatuur dienen zoveel mogelijk te worden geïntegreerd in de architectuur en/ of omgeving.

• •

  De antenne-installaties, de bijbehorende technische installaties en de bedrading moeten door middel van zorgvuldige materiaal- en kleurkeuze in de omgeving ingepast worden.

• •

  De installaties moeten voldoen aan de redelijke eisen van Welstand, indien de beoogde locatie voor antenneplaatsing binnen een gebied ligt waar gemeentelijke welstandscriteria van toepassing zijn.

Indieningsvereisten

De onderbouwing van een aanvraag voor omgevingsvergunning bevat in elk geval de volgende punten:

• •

  Een toelichting op de locatiekeuze vanuit de gewenste mobiele connectiviteit en vanuit netwerktechnisch oogpunt voor tenminste één van de netwerken van de mobiele operators. Dit geldt zowel voor aanbieders van mobiele communicatie als voor aanbieders van bijbehorende faciliteiten zoals een tower company.

• •

  Documentatie waaruit blijkt dat na vergunningverlening ten minste één antenne-installatie zal worden geplaatst.

• •

  Documentatie waaruit blijkt dat de aanvrager de locatie van de beoogde antenne-installatie heeft besproken met de andere Mobiele Netwerk Operators

• •

  Een toelichting of en hoe er is gekeken naar vergunningvrije plaatsing, al dan niet op bestaande antenne-opstelpunten (site-sharing).

• •

  Indien een communicatie- of participatietraject heeft plaatsgevonden een toelichting met de resultaten en conclusie wat met de inbreng van omwonenden en/of belanghebbenden is gedaan.

• •

  De bij een aanvraag van een omgevingsvergunning ter beoordeling voor te leggen documenten dienen een goed beeld te geven van de inpassing van de beoogde installatie in zijn omgeving, compleet met bijbehorende infrastructuur.

2.4 Gebiedsgerichte aanpak antenneplaatsing

De gemeente maakt onderscheid tussen faciliterend en restrictief beleid voor antenneplaatsing voor bepaalde gebieden.

Plaatsing van een antenne-installatie wordt getoetst aan de volgende criteria: stedenbouwkundige, landschappelijke, bouwtechnische, welstand, monumentale en maatschappelijke aspecten, waaronder het belang van mobiele connectiviteit. In een als ‘restrictief’ aangemerkt gebied gelden de ruimtelijke aspecten in versterkte mate.

Gebiedstypen en functies

Een gebiedsgerichte aanpak betekent dat bij de toetsingscriteria onderscheid wordt gemaakt tussen verschillende gebiedstypen. De volgende gebieden worden onderscheiden:

• 1.

  Bebouwde kom

• 2.

  Bedrijventerreinen

• 3.

  Sportterreinen

• 4.

  Buitengebied

Vervolgens worden voor de gebiedstypen bebouwde kom en het buitengebied globaal vijf mogelijke functies onderscheiden:

• 1.

  Woonfunctie

• 2.

  Werkfunctie

• 3.

  Recreatieve functie

• 4.

  Infrastructurele functie

• 5.

  Natuur- en groenfunctie

De maatschappelijke beleving van antenne-installaties speelt ook een rol, daarom wordt in de gebiedsgerichte aanpak een restrictief beleid gehanteerd voor softe functies. In praktijk betekend dit dat onderstaand restrictief beleid gehanteerd wordt op terreinen van kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang, basisscholen en/ of zorginstellingen. Hiermee wordt het kadastrale perceel bedoeld dat in eigendom is van; of verhuurd wordt aan, de betreffende organisatie.

2.4.1 Faciliterend en restrictief beleid

In deze paragraaf staan de gebieden opgesomd waar faciliterend of restrictief beleid geldt voor de plaatsing van (vergunningplichtige) antenne-installaties voor mobiele communicatie. In de praktijk gaat het meestal om vrijstaande zendmasten.

Faciliterend beleid wil zeggen dat in principe medewerking wordt verleend aan de realisering van een antenne-installatie. Deze medewerking is afhankelijk van de functie van de locatie in een bepaald gebied. Medewerking vindt plaats als in elk geval is voldaan aan de algemene beleidsuitgangspunten uit paragraaf 2.3.

Bij restrictief beleid wordt medewerking verleend aan de realisering van antenne-installaties in de aangegeven gebieden als de mobiele connectiviteit in het geding is en door de aanvrager wordt aangetoond dat in gebieden waar een faciliterend beleid wordt gevoerd geen adequate locatie of oplossing gevonden kan worden. De gebieden met een restrictief beleid zijn mede ingegeven vanuit de ervaring dat een antenne-installatie, vaak een vrijstaande zendmast, daar meer bezwaren oplevert met soms lange procedures tot gevolg.

Figuur 2 geeft eerst een overzicht in welke gebieden een faciliterend of restrictief beleid geldt. Vervolgens volgt een toelichting met de voorwaarden.

Figuur 2. Overzicht faciliterend /restrictief beleid per gebied

Bebouwde kom: werk- of recreatieve functie

In gebieden binnen de bebouwde kom met een infrastructurele functie, werkfunctie of recreatieve functie voert de gemeente een faciliterend beleid ten aanzien van antenne-installaties voor mobiele communicatie. Voor het faciliterende beleid op deze locaties gelden de volgende voorwaarden:

• •

  Indien mogelijk op bestaande gebouwen of bouwwerken plaatsen (er dient door de aanvrager aangetoond te worden dat plaatsing van een vergunningvrije installatie niet mogelijk is);

• •

  zoveel mogelijk plaatsen uit het zicht (voornamelijk bekeken vanuit de nabijgelegen gebieden met een woonfunctie);

• •

  minimaliseren qua aantal (waarbij rekening dient te worden gehouden met de mogelijkheid tot site-sharing);

• •

  zoveel mogelijk integreren in architectuur en/of omgeving.

Bedrijventerreinen

Bedrijventerreinen zijn aangewezen gebieden waar een clustering van bedrijven is. Het esthetische aspect van antenne-installaties is van minder groot belang in deze gebieden. Inpassing van antenne-installaties is op bedrijventerreinen daarom makkelijker te realiseren. Voor bedrijventerreinen voert de gemeente een faciliterend beleid ten aanzien van antenne-installaties. De specifieke voorwaarden hiervoor zijn:

• •

  Indien mogelijk op bestaande gebouwen of bouwwerken (er dient door de aanvrager aangetoond te worden dat plaatsing van een vergunningvrije installatie niet mogelijk is);

• •

  vrijstaande masten worden zoveel mogelijk uit het zicht geplaatst (voornamelijk bekeken vanuit de nabijgelegen gebieden met een woonfunctie).

Sportterreinen

Sportterreinen zijn buitenterreinen waar sportverenigingen actief zijn. Net als bij bedrijventerreinen geldt hier dat het esthetische aspect van minder groot belang is. Voorwaarden voor plaatsing op sportterreinen zijn:

• •

  Indien mogelijk op bestaande bouwwerken of in combinatie met andere functionaliteit (bijvoorbeeld veldverlichting) (er dient door de aanvrager aangetoond te worden dat plaatsing van een vergunningvrije installatie niet mogelijk is);

• •

  vrijstaande masten worden zoveel mogelijk uit het zicht geplaatst (voornamelijk bekeken vanuit de nabijgelegen gebieden met een woonfunctie).

Bebouwde kom: woonfunctie

Binnen de bebouwde kom is het realiseren van vrijstaande zendmasten vanwege de grote zichtbaarheid minder gewenst. Daarom geldt voor locaties met een woonfunctie binnen de bebouwde kom een restrictief beleid. Alleen bij aantoonbaar onvoldoende plaatsingsmogelijkheden voor omgevingsvergunningvrije antenne-installaties op bijvoorbeeld daken wil de gemeente een aanvraag in behandeling nemen.

Buitengebied

Onder het buitengebied worden de gebieden buiten de bebouwde kom verstaan, ook wel aangeduid als landelijk gebied. Hieronder vallen gebieden met een agrarisch karakter, maar ook natuur- en recreatiegebieden. De gemeente streeft naar een zo gunstig mogelijke landschappelijke inpassing waarbij geen onevenredige afbreuk wordt gedaan aan de landschappelijke waarden of natuurwaarden in de directe omgeving. Antenne-installaties dienen op zo’n manier en op zo’n locatie gerealiseerd te worden, dat ze de minste verstoring van de horizon opleveren. Voorwaarden voor plaatsing in het buitengebied zijn:

• •

  Indien mogelijk bij reeds gebouwde of gerealiseerde elementen in het gebied. Denk aan wegen, viaducten, hoogspanningsmasten en verkeersportalen maar ook aan agrarische bedrijfscentra en de daar aanwezige hogere bouwwerken, zoals silo’s (bij afwijking dient door de aanvrager aangetoond te worden dat alternatieve plaatsing niet mogelijk is);

• •

  een locatie in of aan een bos of een clustering van een aantal bomen heeft de voorkeur boven een locatie midden in een open weidegebied (bij afwijking dient door de aanvrager aangetoond te worden dat alternatieve plaatsing niet mogelijk is);

• •

  in beschermd natuurgebied dient een grote mate van terughoudendheid te worden betracht bij de plaatsing van nieuwe antenne-installaties.

Provinciale beperkingen

Voor antenneplaatsing in Natuurnetwerk Nederland gebieden waaronder Natura 2000-gebieden geldt terughoudendheid en moeten aanvragen worden afgestemd met de provincie als bevoegd gezag. Vanuit de provinciale verordening kunnen ook regels gelden voor activiteiten nabij wegen.

Terreinen van een kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang, basisschool en/ of zorginstelling

Voor vergunningplichtige antenneplaatsing op een terrein van een kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang, basisschool en/ of zorginstelling geldt het restrictief beleid. Dit in verband met de maatschappelijke beleving van antenne-installaties.

2.5 Tijdelijke antenneplaatsing

Er zijn verschillende situaties denkbaar waarbij tijdelijke of kortdurende antenneplaatsing gewenst is om de mobiele bereikbaarheid te garanderen. Op basis van jurisprudentie geldt een periode tot 31 dagen in elk geval als kortdurend. Voor langdurige plaatsing vraagt een aanbieder een (tijdelijke) omgevingsvergunning aan.

Calamiteiten

Als een aanbieder op een locatie tijdelijk geen dekking kan bieden door overmacht, zoals stormschade, is kortdurende antenneplaatsing mogelijk na overleg met de gemeente.

Evenementen

Bij grote evenementen en op feestdagen is kortdurende antenneplaatsing vaak noodzakelijk voor extra netwerkcapaciteit en het waarborgen van 112-bereik.

Ruimtelijke herontwikkeling

Door ruimtelijke herontwikkeling moet een vergunningvrije antenne-installatie soms verplaatst worden. In afwachting van een geschikte locatie kan een telecomprovider ter overbrugging een tijdelijke omgevingsvergunning aanvragen.

2.6 Criteria bij monumenten en rijksbeschermde stads- of dorpsgezichten

De gemeente hanteert zoveel mogelijk de leidraad van de Rijksdienst voor cultureel erfgoed Kennisbank RCE: Telecommunicatie – plaatsing in monumenten. Het beleid van de gemeente is dat in principe geen antenne-installaties zichtbaar geplaatst mogen worden op monumenten en dat in beschermde dorps- of stadsgezichten terughoudendheid wordt betracht bij het plaatsen van zichtbare antennes. Antenne-installaties mogen geen onevenredige of onomkeerbare afbreuk doen aan de waarde van beschermde monumentale gebouwen, de omgeving van het monument of beschermde gebieden. Plaatsing van een antenne op, aan of bij een monument of cultuurhistorisch gebouw of gebied dient daarom zorgvuldig te worden bekeken met vroegtijdige inbreng van relevante afdelingen en afstemming met de monumenten- en welstandcommissie(s).

De gemeente stelt bij een omgevingsvergunning voor het plaatsen van een antenne-installatie of een small cell op, aan of bij een monument en in rijksbeschermde stads- of dorpsgezichten de volgende voorwaarden:

• •

  Blijvende bouwkundige aantasting of (gevolg)schade aan het rijks- of gemeentelijk monument moet worden voorkomen.

• •

  De zichtbaarheid van de antenne vanaf de openbare ruimte moet worden geminimaliseerd.

• •

  Bliksem- en brandbeveiliging moeten worden aangepast op de nieuwe situatie.

• •

  Restauratie- en onderhoudswerkzaamheden in, aan of op het rijks- of gemeentelijk monument moeten ongehinderd doorgang kunnen vinden.

2.7 Plaatsing small cells op gemeentelijke infrastructuur

Voor de plaatsing van small cells zal de gemeente -vanuit haar wettelijke plicht- voldoen aan redelijke verzoeken om toegang tot haar infrastructuur. Bij een verzoek tot medegebruik van onder haar zeggenschap staande publieke infrastructuur voor de aanleg en exploitatie van small cells hanteert de gemeente de landelijke Leidraad medegebruik gemeentelijke infrastructuur voor plaatsen small cells. De gemeente heeft voorwaarden voor medegebruik opgesteld, deze zijn opgenomen in bijlage 3.

3.1 Uitgangspunten communicatie door de gemeente

Bij de plaatsing van antennes heeft de gemeente aandacht voor eventuele zorgen van inwoners over de impact van antennes. Een groot deel van de antenneplaatsingen is omgevingsvergunningvrij, waardoor de gemeente niet betrokken is bij eventuele communicatie over de plaatsing. Tegelijk richten inwoners zich vaak in eerste instantie tot de gemeente als ze worden geconfronteerd met veranderingen in de openbare ruimte, ook bij antenneplaatsing. Zowel ambtenaren, wethouders als raadsleden kunnen aangesproken worden als er een nieuwe antenne-installatie wordt geplaatst.

Onbekendheid, geen invloed op besluitvorming en geen direct individueel voordeel kan invloed hebben op de beleving bij antenneplaatsing. Het vooraf betrekken van belanghebbenden kan het draagvlak bevorderen en bijdragen aan een zorgvuldige belangenafweging door de gemeente. Het communicatiebeleid dat de gemeente met betrekking tot antenne-installaties voor ogen heeft, is gebaseerd op het verstrekken van goede informatie en het betrekken van bewoners bij de locatiekeuze van antenne-installaties. De gemeente streeft per geval -in samenwerking met de initiatiefnemer- naar maatwerk in de communicatie. Verder gebruikt en verwijst de gemeente naar de landelijke informatie van de Rijksoverheid (Antennebureau), GGD en het Kennisplatform Elektromagnetische Velden en Gezondheid.

Vergunningvrije antennes

Voorafgaand aan het plaatsingsplangesprek vormt de gemeente zich een beeld van de beoogde locatie(s) voor antenneplaatsing en de omgeving.

• •

  De gemeente brengt tijdens het plaatsingsplangesprek kennis in over de lokale situatie (denk aan geplande nieuwbouwprojecten) en aandachtspunten voor de communicatie.

• •

  De gemeente stimuleert aanbieders via het plaatsingsplangesprek om de omgeving tijdig te informeren over een antenneplaatsing. Bij plaatsing van small cells op een woongebouw is afgesproken dat de operators de eigenaar en/of verhuurder informeren waar informatiemateriaal te vinden is voor bewoners.

• •

  Bij grootschalige uitrol van small cells en bij plaatsing van antennes en small cells op eigen gemeentelijke infrastructuur maakt de gemeente afspraken met de antenne-eigenaar over de communicatie aan omwonenden en andere belanghebbenden.

• •

  Na het plaatsingsplangesprek beoordeelt de gemeente of ze in afstemming met aanbieder(s) omwonenden, bedrijven of belangengroepen aanvullend wil informeren en welke praktische communicatieondersteuning de gemeente kan bieden.

Aanvraag omgevingsvergunning

Op basis van het vooroverleg bij een aanvraag voor een omgevingsvergunning vormt de gemeente zich een beeld van de beoogde locatie voor antenneplaatsing en de omgeving. In het overleg kunnen afspraken worden gemaakt over de gewenste communicatieaanpak.

Participatie door de aanvrager van een vergunning voor antenneplaatsing wordt gestimuleerd omdat het betrekken van de omgeving waardevolle inzichten op kan leveren over de beoogde locatie. Daarnaast voorkomt het vroegtijdig betrekken van belanghebbenden vaak bezwaren later in het traject.

• •

  De gemeente stimuleert aanbieders om de omgeving te betrekken bij antenneplaatsing (participatie) en denkt mee over de invulling. Daarbij moet aan belanghebbenden vooraf duidelijkheid gegeven worden over de mate van betrokkenheid en invloed (verwachtingsmanagement).

• •

  De gemeente beoordeelt per aanvraag voor antenneplaatsing of aanvullende communicatie nodig is.

• •

  Is een aanvraag ingediend en heeft de gemeente onvoldoende zicht op alle belangen? Dan kan de besluitprocedure met 6 weken verlengd worden om meer informatie te verzamelen.

3.2 Participatie

De gemeente hanteert de Bossche Omgevingsdialoog bij alle ruimtelijke aanvragen. Voor antennes betekent dit concreet dat wanneer een antenne-installatie niet past binnen het omgevingsplan dan dient een initiatiefnemer een dialoog aan te gaan met belanghebbende en hiervan een verslag op te stellen en in te dienen bij de aanvraag.