Beleid bluswatervoorzieningen

Bij brandbestrijding is bluswater onmisbaar voor de brandweer. Daarom zijn voldoende bluswatervoorzieningen belangrijk. Dit zijn tappunten die de brandweer gebruikt bij het blussen van een brand. Voorbeelden zijn brandkranen, gesloten of geboorde brandputten of het oppervlaktewater. De eindverantwoordelijkheid voor (openbare) bluswatervoorziening en bereikbaarheid ligt bij de gemeente.

De Veiligheidsregio Gelderland-Zuid (hierna: VRGZ) stelde als handreiking de Regionale Handreiking Bluswater en Bereikbaarheid (hierna: RHBB) op. Dit nieuwe beleid geldt vanaf 1 januari 2024 sinds de inwerkingtreding van de Omgevingswet. De RHBB is vastgesteld door het Algemeen Bestuur van de VRGZ. De VRGZ baseert haar adviezen richting gemeenten op de uitgangspunten van deze handreiking.

Met het vaststellen van de RHBB zijn er uitgangspunten opgesteld voor de bekostiging van de meeste bluswatervoorzieningen. Er is op dit moment alleen nog onduidelijkheid over de bekostiging van bluswatervoorzieningen bij herbouwprojecten. Daarom stelt het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Wijchen (hierna: het college) hier met dit beleid zelf beleidsuitgangspunten vast.

Het doel is heldere beleidsuitgangspunten vast te stellen over de bekostiging van bluswatervoorzieningen op herbouwlocaties. Zo weten aanvragers van bouwprojecten voor welke kosten zij aan de lat staan.

De gemeente hanteert de onderstaande beleidsuitgangspunten met betrekking tot de bekostiging van bluswatervoorzieningen in de openbare ruimte:

• 1.

  Op inbreidingslocaties en bij nieuwbouwprojecten betaalt de aanvrager de realisatiekosten. In de offerte vermeldt de gemeente een toelage van 15%. Deze middelen worden gebruikt voor administratiekosten en onvoorziene kosten. De gemeente Wijchen betaalt het onderhoud uit het reeds aanwezige onderhoudsbudget.

• 2.

  Bij herbouwprojecten betaalt de gemeente Wijchen de volledige realisatie- en onderhoudskosten. De volgende voorwaarden zijn van toepassing:

  • a.

    Het gaat om herbouwprojecten die passen binnen het (tijdelijke) omgevingsplan. Op het betreffende perceel is al een woning aanwezig en toegestaan;

  • b.

    Er vindt hierbij geen vermeerdering van het aantal woningen plaats;

  • c.

    Binnenplanse of kleine buitenplanse afwijkingen kunnen toegepast worden;

  • d.

    Er is geen wijziging van het omgevingsplan noodzakelijk.

• 3.

  Aanvragen voor bluswatervoorzieningen bij herbouwprojecten komen in aanmerking voor vergoeding als deze:

  • a.

    Voldoen aan de voorwaarden gesteld bij punt 2 en

  • b.

    zijn ingediend in 2023 of later. De gemeente Wijchen vergoedt in deze gevallen 100% van de gemaakte kosten.

Dit wordt schematisch als volgt weergegeven:

Het vaststellen van de uitgangspunten biedt helderheid over de bekostiging van bluswatervoorzieningen. Op dit moment zijn geen beleidsuitgangspunten vastgesteld als het gaat om “herbouw” passend binnen de regels van het (tijdelijk) Omgevingsplan of de hierin opgenomen “binnenplanse ontheffing”. Dit leidt tot onduidelijkheid bij aanvragers en bij de gemeente over wie in welke gevallen verantwoordelijk is voor de kosten van de bluswatervoorziening.

Vaststellen van de uitgangspunten is fair, omdat deze rechtdoen aan het openbare karakter van bluswatervoorzieningen. Bluswatervoorzieningen zijn belangrijke openbare voorzieningen. Het is daarom niet fair om de individuele aanvrager van een herbouwproject op te laten draven voor de kosten. De voorziening wordt immers ook gebruikt om branden te blussen die niet op het perceel van de aanvrager woeden.

Op inbreidingslocaties en bij nieuwbouwprojecten is dit niet van toepassing, omdat dit doorgaans grotere projecten zijn. Bluswatervoorzieningen horen dan standaard tot de planvorming en de hiermee gepaard gaande kosten worden hierin meegenomen.

De doorlooptijd bij een aanvraag is korter. Als de gemeente de aanvraag voor een bluswatervoorziening zelf regelt, dan verkort dit de doorlooptijd. Er is dan namelijk geen goedkeuring meer nodig van de aanvrager. De bluswatervoorziening wordt dan sneller gerealiseerd.

We zien ook risico’s. De gemeente heeft geen plicht om (een deel van) de kosten voor de realisatie van bluswatervoorzieningen op zich te nemen. Met vaststelling van de uitgangspunten bekostigt de gemeente onder voorwaarden de realisatie van bluswatervoorzieningen bij herbouwprojecten. Het risico bestaat dat aanvragers ook verwachten/eisen dat de gemeente (in andere gevallen) andere kosten voor haar rekening neemt. Dit is niet het geval en ook niet het doel van dit beleid. Dit beleid heeft alleen als doel heldere beleidsuitgangspunten vast te stellen over de bekostiging van bluswatervoorzieningen op herbouwlocaties.

Het (deels) bekostigen van de bluswatervoorzieningen bij herbouwprojecten is nieuw beleid voor de gemeente Wijchen, waar nog geen budget voor beschikbaar is. Dit vraagstuk doet zich nu voor door een beleidswijziging in de Bruidsschat. Door de beleidsuitgangspunten met betrekking tot de bekostiging van bluswatervoorzieningen vast te stellen, voorkomen we dat aanvragers te maken krijgen met onredelijke kosten.

De realisatie van een bluswatervoorziening kost gemiddeld zo’n € 9.000 per voorziening. In de gemeente Wijchen zijn er op jaarbasis slechts enkele aanvragen per jaar voor een bluswatervoorziening bij een herbouwproject. De gemeente Wijchen betaalt de kosten hiervan. We gaan uit van twee gevallen per jaar. In de begroting van 2024 is hier géén rekening gehouden.

De structurele kosten vanaf 2024 ad € 18.000 verwerken we in de Perspectiefnota 2024.

• 1.

  Deze beleidsregels kunnen worden aangehaald als de “Beleid bluswatervoorzieningen” of “Beleidsuitgangspunten bekostiging bluswatervoorzieningen”.

• 2.

  Dit besluit treedt in werking daags na bekendmaking.

• 3.

  In zaken waarin deze regels niet voorzien beslist het college van Burgemeesters en wethouders.