Nadere regels Jeugdhulp gemeente Doetinchem 2024

3.1 Woonplaatsbeginsel

• 1. Het woonplaatsbeginsel in de Jeugdwet is leidend bij de beoordeling van de toegang tot voorzieningen die geregeld worden in de verordening en in deze Nadere regels.

• 2. Het woonplaatsbeginsel betekent dat de gemeente waar de jeugdige staat ingeschreven, verantwoordelijk is voor het bieden van jeugdhulp.

• 3. Als het gaat om verblijf in een instelling, dan is de gemeente waar de jeugdige voorafgaand aan het verblijf stond ingeschreven, verantwoordelijk.

• 4. Als de woonplaats van de jeugdige niet kan worden vastgesteld, dan is de gemeente waar de moeder tijdens de geboorte van de jeugdige stond ingeschreven verantwoordelijk. En als die niet kan worden vastgesteld, is de gemeente waar de jeugdige op het moment van de melding verblijft verantwoordelijk. Gemeente Doetinchem zoekt altijd regionale afstemming over de jeugdhulp voor jeugdigen zonder vaste woon- en verblijfplaats.

3.2 Melding behoefte aan jeugdhulp

• 1. Een behoefte aan jeugdhulp kan door de jeugdige en/of ouder of de wettelijk vertegenwoordiger schriftelijk, elektronisch, telefonisch of mondeling bij Buurtplein worden gemeld. Als de inwoner daarom verzoekt, zorgt Buurtplein voor ondersteuning bij het verhelderen van de ondersteuningsbehoefte.

• 2. In de praktijk kan ook een pleegouder of een ander die de minderjarige verzorgt en opvoedt, zich melden met een hulpvraag. In dat geval wordt afhankelijk van de leeftijd van de minderjarige, zoveel mogelijk afstemming gezocht met de wettelijk vertegenwoordiger en worden het toestemmingsvereiste voor inzetten van jeugdhulp en het woonplaatsbeginsel gerespecteerd.

• 3. In de wijk kan de jeugdige en/of ouder terecht bij de buurtcoach en de jeugd- en gezinswerker, maar ook bij de medisch specialist of de huisarts en via consultatiebureau of school bij de jeugdarts.

• 4. Het streven is dat binnen 48 uur na de melding telefonisch contact wordt gezocht met de jeugdige en/of zijn ouders en dat uiterlijk binnen twee weken na de eerste melding een gesprek plaatsvindt.

• 5. De jeugdige en/of ouder wordt over de mogelijkheid van cliëntondersteuning geïnformeerd. Cliëntondersteuning is onafhankelijke ondersteuning met informatie, advies en algemene ondersteuning die bijdraagt aan het versterken van de zelfredzaamheid en participatie en het verkrijgen van een zo integraal mogelijke dienstverlening op het gebied van maatschappelijke ondersteuning, preventieve zorg, zorg, jeugdhulp, onderwijs, welzijn, wonen, werk en inkomen. De jeugdige en/of ouder bepaalt of en wie hij als cliëntondersteuner wil. Dat kan iemand zijn uit zijn eigen netwerk, het kan ook een ondersteuner zijn die de gemeente gratis biedt. Dit een medewerker van Buurtplein of de medewerker van een tweede organisatie waar de gemeente een contract mee heeft. De inzet van een tweede organisatie is vanaf het begin van de hulpvraag mogelijk. De wens van de jeugdige en/of ouder staat hierbij centraal.

3.4 Het onderzoek

• 1. Elk onderzoek vindt plaats aan de hand van het zogeheten stappenplan, zie ook artikel 2.4 van de verordening. Het hanteren van dit stappenplan, zorgt ervoor dat elke melding zorgvuldig wordt onderzocht en de situatie van de jeugdige en/of ouders op juiste wijze wordt beoordeeld. Het stappenplan is gebaseerd op het onderzoekskader van de wet en binnen de rechtspraak aangemerkt als een zorgvuldige manier van onderzoek doen.1

• 2. De gemeente Doetinchem heeft bij het doen van onderzoek als doelstelling om ook zorgmijdende gezinnen te bereiken. De houding en de werkwijze van de medewerkers van Buurtplein kenmerkt zich door een respectvolle maar vasthoudende benadering als de veiligheid of ontwikkeling van het kind in gevaar is. Als dat nodig is, wordt extra expertise ingezet.

• 3. In een of meerdere gesprekken met de jeugdige en/of zijn ouders, en eventueel de cliëntondersteuner, wordt onderzocht wat de behoefte aan jeugdhulp inhoudt. Centraal staat dat de jeugdige zijn mening moet kunnen uiten en als dat nodig is wordt apart met de jeugdige in gesprek gegaan.

• 4. Bij het onderzoek wordt aan de jeugdige of zijn ouders dan wel zijn wettelijk vertegenwoordiger medegedeeld welke mogelijkheden bestaan om te kiezen voor de verstrekking van een pgb. Ook wordt uitgelegd wat er bij een pgb komt kijken (zoals budgetbeheer).

• 5. De jeugdige of zijn ouders dan wel zijn wettelijke vertegenwoordiger verschaffen het college de gegevens en bescheiden die voor het onderzoek nodig zijn en waarover zij redelijkerwijs de beschikking kunnen krijgen. Als hieraan niet wordt voldaan, kan dit betekenen dat de aanvraag niet in behandeling kan worden genomen.

• 6. Als dit van belang is voor het onderzoek, kan een andere professional of een externe onafhankelijke adviesinstantie om advies worden gevraagd. In uitzonderlijke gevallen kan dit op basis van anonieme cliëntgegevens. Een advies kan ook worden aangevraagd op het moment dat al een aanvraag is ingediend.

• 7. De jeugd- en gezinswerker kan, met instemming en op verzoek van de jeugdige en/of zijn ouders dan wel wettelijk vertegenwoordiger, informatie inwinnen bij andere instanties, zoals de huisarts of het onderwijs, en met hen in gesprek gaan over de meest aangewezen hulp, waaronder ook inzetten/versterken eigen kracht en/of sociale omgeving en het inzetten van algemene, andere of overige voorzieningen.

• 8. Het onderzoek wordt vastgelegd in het ondersteuningsplan.

HET STAPPENPLAN BINNEN DE JEUGDWET

Toelichting stappenplan:

Eigen verantwoordelijkheid

Het doel van de Jeugdwet is het versterken van de eigen kracht van de jeugdige en van het zorgen en probleemoplossend vermogen van diens gezin en anderen in de sociale omgeving. Voorkomen moet worden dat de bemoeienis van de overheid leidt tot zorgafhankelijkheid. Bemoeienis van de overheid moet actief en maximaal bijdragen aan de eigen kracht van de jeugdige en het gezin.

Ouders en/of verzorgers zijn zelf verantwoordelijk voor het gezond en veilig opgroeien van hun kinderen. Het moet voor ouders en professionals vanzelfsprekend zijn dat ouders zelf de regie nemen en houden over de opvoeding van hun kinderen (tenzij dit een onverantwoord risico voor het kind oplevert). Ouders en kinderen zijn hierop ook aanspreekbaar.

Eigen mogelijkheden

Tijdens elk onderzoek wordt met de jeugdige en/of ouder gezamenlijk gezocht naar de mogelijkheden van de jeugdige en/of ouder om (deels) zelf bij te dragen aan zelfredzaamheid en participatie. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat gebruik maken van de eigen mogelijkheden veronderstelt dat de jeugdige en/of ouder zelf voorziet in de kosten of voorzieningen die algemeen gebruikelijk zijn.

Concreet betekent dit:

• -

  dat eerst een beroep op zorgverlof gedaan wordt als dat mogelijk is;

• -

  dat de kosten voor reguliere oppas/kinderopvang door ouders zelf worden opgevangen;

• -

  dat ouder zelf de begeleiding en stimulans bieden die nodig is bij ontplooiing en ontwikkeling van het kind - passend bij de leeftijd -bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding of begeleiding bij zelfstandig gaan wonen, begeleiding in het verkeer van en naar school, naar activiteiten ter vervanging van school of aansluitend op school of vrijetijdsbesteding.

  Gebruik maken van eigen mogelijkheden veronderstelt daarnaast dat de jeugdige en/of ouder zich voldoende verzekert, bijvoorbeeld door een passende aanvullende zorgverzekering af te sluiten die aansluit bij de situatie van de jeugdige en/of ouder.

  Bij de vraag naar de eigen mogelijkheden moet ook goed in beeld worden gebracht wat de aard en omvang van de noodzakelijke hulp is, de noodzaak tot continuïteit van hulp bij ziekte en de belastbaarheid van de ondersteuner(s) uit het netwerk. Inzicht in de belasting en de belastbaarheid van de ondersteuner(s) is hierbij cruciaal. Indien deze belasting te hoog is, of de belastbaarheid te beperkt is, kan (tijdelijk) ondersteuning ingezet worden. De ondersteuning richt zich indien mogelijk op het vergroten van de draagkracht van de ondersteuner, waarbij eerst gekeken wordt naar mogelijkheden middels voorliggende voorzieningen, bijvoorbeeld de Mantelzorgcentrale van Buurtplein.

Inzet van jeugdhulp

Zorg, hulp en ondersteuning worden zo ingericht en opgezet dat een ‘normale’ manier van opgroeien en opvoeden wordt gestimuleerd. Dat betekent dat wordt uitgegaan van de mogelijkheden en de behoeften van de individuele jeugdigen en hun ouders en dat hulp en ondersteuning aanvullend zijn op wat ouders en jeugdigen zelf kunnen. Om te beoordelen wat de eigen mogelijkheden zijn van ouders/het gezin, is het noodzakelijk dat eerst de hulpvraag van ouders/jeugdige volledig in beeld is.

Overbelasting

Bij het wegen van de belastbaarheid wordt gebruik gemaakt van de richtlijn (dreigende) overbelasting en eventueel van een erkende vragenlijst, zie bijlage 4 bij deze nadere regels.

Gebruikelijke hulp

Als sprake is van gebruikelijke hulp, wordt geen jeugdhulp verleend. Ook als er sprake is van een jeugdige met een ziekte, aandoening of beperking, zijn ouders verantwoordelijk om hun kinderen te verzorgen, op te voeden en toezicht op hen te houden. Om te bepalen welke taken en ondersteuning van ouders kan worden verwacht, geldt het protocol gebruikelijke hulp. Dit protocol is opgenomen in bijlage 2 bij deze nadere regels.

Als sprake is van (dreigende) overbelasting, kan worden bepaald dat geen gebruikelijke hulp wordt verwacht. Dit is alleen het geval als er verband is tussen de (dreigende) overbelasting van de ouder(s) en de zorg die de ouder(s) aan de jeugdige bieden. Het eigen vermogen en het probleem oplossend vermogen zijn dan onvoldoende om de overbelasting op te heffen.

3.7 De beschikking en aanvang hulp

• 1. De jeugd- en gezinswerker neemt het besluit tot toekenning van een individuele voorziening op grond van het onderzoek naar de behoefte aan jeugdhulp van de jeugdige en zijn ouders. Het besluit zal middels een beschikking zo spoedig mogelijk na het laatste gesprek aan de ouder en/of jeugdige, maar uiterlijk acht weken na de aanvraag voor een individuele voorziening, worden uitgereikt of toegestuurd.

• 2. Op het moment dat de beschikking aan de aanvrager en minderjarige, van twaalf jaar en ouder, wordt verzonden, wordt tegelijk een opdrachtbevestiging verzonden aan de aanbieder indien de hulp in natura wordt ingezet. De hulp kan starten nadat het besluit tot toekenning van een individuele voorziening is genomen en nadat een opdrachtbevestiging is verstuurd aan de aanbieder.

• 3. Met toestemming van de ouder met gezag en/of de minderjarige van 12 jaar en ouder wordt het onderliggende ondersteuningsplan tevens toegestuurd aan de zorgaanbieder.

3.8 Verwijzing door medisch specialisten

• 1. Op grond van artikel 2.10 van de verordening kunnen de huisarts, jeugdarts of een medisch specialist rechtstreeks verwijzen naar door de gemeente gecontracteerde jeugdhulp. De jeugdige en/of ouder kan met de verwijzing rechtstreeks naar een aanbieder. Om zeker te weten welk aanbod bij welke aanbieder gecontracteerd is, of om nader advies in te winnen, kan de jeugdige en/of ouder of de verwijzer contact opnemen met de jeugd- en gezinswerker.

• 2. De aanbieder meldt zich bij de gemeente middels een ingevuld meldingsformulier. De aanbieder kan pas beginnen met het daadwerkelijk verlenen van hulp, zodra de gemeente een opdrachtbevestiging heeft verzonden aan de aanbieder. Op deze manier wordt voorkomen dat een niet gecontracteerde aanbieder of niet gecontracteerde hulp wordt ingezet na verwijzing en kunnen de budgetten bewaakt worden.

4.1 Jeugdhulp – goedkoopst adequate oplossing

• 1. Na het onderzoek en het vaststellen van de ondersteuningsbehoefte, kan een individuele jeugdhulpvoorziening worden verstrekt.

• 2. Een jeugdhulpvoorziening is geschikt voor de resultaten die in het ondersteuningsplan worden vermeld. Een voorziening moet adequaat zijn voor de te bereiken resultaten. Als meerdere voorzieningen voldoen aan dit criterium, dan zal wordt de goedkoopst adequate voorziening verstrekt.

• 3. De jeugdige en/of ouder, maar ook beroepskrachten, kunnen rechtstreeks contact zoeken met Buurtplein over het gecontracteerde aanbod. Dit kan ook als jeugdhulp plaatsvindt op verwijzing van een medisch specialist of in het gedwongen kader.

4.2 Geen recht op jeugdhulp

• 1. Er bestaat geen recht op jeugdhulp als de problemen waarop de hulpvraag zich richt, kunnen worden opgelost door een beroep te doen op de eigen verantwoordelijkheid, hulp vanuit het sociaal netwerk, door gebruikelijke hulp, of door gebruik te maken van algemene, overige of andere (voorliggende) voorzieningen. Het uitgangspunt is immers dat ouders in eerste instantie zelf verantwoordelijk zijn voor het veilig opvoeden en laten opgroeien van hun kind(eren).

• 2. De Jeugdwet biedt een vangnet voor jeugdigen of ouders als er geen andere oplossingen mogelijk zijn.

4.3 Ambulante jeugdhulp

• 1. Jeugdigen, hun ouders, gezin en/of omgeving kunnen in aanmerking komen voor ambulante jeugdhulp als dat vanwege opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen, psychosociale problemen, gedragsproblemen of een verstandelijke beperking van de jeugdige, noodzakelijk is om gezond en veilig op te groeien, te groeien naar zelfstandigheid en voldoende zelfredzaam te zijn of te participeren.

• 2. Ambulante jeugdhulp betreft verschillende vormen van hulp en ondersteuning om de eigen kracht en mogelijkheden van de jeugdige en diens gezin/systeem te vergroten.

• 3. Onder ambulante jeugdhulp vallen vier onderdelen:

  • a.

    persoonlijke verzorging

  • b.

    ondersteuning (individueel of groepsgewijs)

  • c.

    behandeling (individueel of groepsgewijs)

  • d.

    ambulante spoedhulp.

• 4. De aansluiting met onderwijs is een belangrijk onderdeel van integrale jeugdhulp. Met de invoering van Passend Onderwijs zijn scholen verplicht om een passende plek te bieden als de jeugdige extra onderwijsondersteuning nodig heeft. Het uitgangspunt is dat leerlingen zoveel mogelijk in de reguliere omgeving onderwijs kunnen volgen. Goede samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp is een belangrijke voorwaarde om dit te kunnen realiseren. Er is een grijs gebied tussen Passend Onderwijs en de Jeugdwet. Grofweg kan het volgende onderscheid worden gemaakt: extra ondersteuning die primair is gericht op het leerproces, is de verantwoordelijkheid van de school. Is extra ondersteuning ook op andere gebieden nodig, dan ligt de verantwoordelijkheid eerder bij de gemeente. Dit geldt met name als het gaat om doelen gericht op gedrag en opvoeding. Over dit ‘grijze gebied’ maakt de gemeente op regionaal niveau afspraken met de samenwerkingsverbanden van het onderwijs. Daarnaast stimuleert de gemeente de samenwerking tussen onderwijs en aanbieders van jeugdhulp.

• In bijlage 2 zijn de verschillende individuele jeugdhulpvoorzieningen opgenomen.

4.4 Gezins- en woonvormen

• 1. Gezins- en woonvormen betreft verschillende vormen van verblijf. Deze zijn onder te verdelen in de sub-segmenten gezinsvormen (Pleegzorg en gezinshuizen) en woonvormen (Verblijf groep en wonen gericht op zelfstandigheid).

• 2. De zorg wordt ingezet als de thuissituatie geen veilige of passende woonomgeving voor een jeugdige vormt. Er moet een alternatieve passende woonvorm worden gevonden, die zo lang als nodig als thuis fungeert. Binnen het segment Gezins- en Woonvormen wordt samen met de jeugdige, het gezin en de zorgaanbieders gekeken naar de best passende woonplek. Met een duurzaam (langdurig) perspectief waar nodig. Daarbij werkt de zorgaanbieder gezins- en netwerkgericht, waardoor er een continue verbinding is tussen de jeugdigen, hun gezin, het netwerk, de naaste omgeving en de zorgaanbieder. Daarnaast wordt onderwijs, werk of arbeidsmatige dagbesteding gerealiseerd voor de jeugdige. De zorgaanbieder bepaalt dit samen met de jeugdige/ouders of wettelijk vertegenwoordiger.

• 3. Bij een crisissituatie wordt altijd eerst gekeken of een ambulante aanpak volstaat, met de mogelijkheid van een crisisplaatsing in het eigen netwerk. Alleen als dat niet mogelijk blijkt, kan een gezins- of woonvorm worden ingezet binnen een crisissituatie. Voor dit onderdeel geldt dat er bepaalde zorgvormen afhankelijk van de zorgvraag additioneel kunnen worden ingezet vanuit het Integrale Ambulante Jeugdhulp.

• In bijlage 2 zijn de verschillende gezins- en woonvormen opgenomen.

4.5 Specialistische Jeugdhulp

• 1. Specialistische jeugdhulp wordt ingezet als het vanwege de hulpvraag noodzakelijk is dat meer specialistische ondersteuning wordt ingezet.

• 2. Binnen de specialistische jeugdhulp worden drie soorten ondersteuning onderscheiden:

  • a.

    Jeugdzorgplus

  • b.

    Verblijf Complex

  • c.

    Crisiszorg GGZ

• In bijlage 2 zijn de verschillende specialistische jeugdhulpvoorzieningen opgenomen.

4.6 Vervoersvoorzieningen

• 1. Vervoer kan een onderdeel van de ondersteuningsbehoefte zijn. Uitgangspunt is dat ouders/jeugdige zelf verantwoordelijk zijn voor het vervoer naar de locatie jeugdhulp. De wijze van vervoer van een jeugdige naar een locatie waar jeugdhulp wordt geboden wordt onderzocht tijdens het gesprek. Een gezamenlijk oplossing kan daarbij tot de mogelijkheden behoren.

• 2. Een jeugdige kan in aanmerking komen voor vervoer naar een locatie waar jeugdhulp wordt geboden als er:

  • -

    gebruik wordt gemaakt van de dichtstbijzijnde adequate jeugdhulpvoorziening;

  • -

    geen sprake is van mogelijkheden in de eigen kracht en in de sociale omgeving van de jeugdige om het vervoer te kunnen verzorgen; en

  • -

    er sprake is van een medische noodzaak voor gespecialiseerd vervoer of van beperkingen in de zelfredzaamheid van de jeugdige en zijn ouders.

• 3. Als is vastgesteld dat een voorziening voor vervoer nodig is, sluit de gemeente bij de uitvoering van de voorziening aan:

  • -

    bij (regionaal) gemaakte contractafspraken betreffende route-vervoer;

  • -

    bij contractafspraken met aanbieders;

  • -

    bij het bepaalde in het op dat moment geldende Besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Doetinchem en de verordening waaronder de mogelijkheid van een kilometervergoeding voor gebruik van een eigen auto.

4.6 Vrijwillig gesloten jeugdhulp

• 1. De kinderrechter kan op verzoek van de gemeente een machtiging vrijwillig gesloten jeugdhulp verlenen om een jeugdige in een gesloten accommodatie te laten opnemen en verblijven.

• 2. De voorgenoemde machtiging kan slechts worden verleend indien:

  • a.

    Jeugdhulp noodzakelijk is in verband met ernstige opgroei- of opvoedingsproblemen die de ontwikkeling van de jeugdige naar volwassenheid ernstig belemmeren, en

  • b.

    De opneming en het verblijf noodzakelijk zijn om te voorkomen dat de jeugdige zich aan deze jeugdhulp onttrekt of daaraan door anderen wordt onttrokken;

  • c.

    De wettelijk vertegenwoordiger van de jeugdige met de opneming en het verblijf instemt.

    De machtiging voor een jeugdige die 18 jaar is kan daarnaast slechts worden verleend als:

  • c.

    Sprake is van een behandeling die reeds aangevangen is voordat de leeftijd van achttien jaar is bereikt;

  • d.

    Voor het bereiken van de leeftijd van achttien jaar een hulpverleningsplan is vastgesteld;

  • e.

    Toegewerkt wordt naar een andere vorm van jeugdhulp dan gesloten jeugdhulp en dit ook blijkt uit het hulpverleningsplan;

  • f.

    De gesloten jeugdhulp niet langer duurt dan zes maanden na het bereiken van de leeftijd van achttien jaar.

• 3. Een verzoek om gesloten jeugdhulp kan op verschillende manieren binnenkomen bij de gemeente, maar altijd met instemming van de ouder met gezag. De jeugd- en gezinswerker bespreekt een verzoek om gesloten jeugdhulp altijd met de gedragswetenschapper. Zij analyseren en beoordelen de noodzaak en mogelijkheden tot gesloten jeugdhulp - met instemming van de ouder met gezag.

4.7 Toegang gedwongen kader

• 1. Onder dwang wordt de ondertoezichtstelling of gezagsbeëindigende maatregel verstaan, uitgesproken door de kinderrechter- op verzoek van de Raad voor de Kinderbescherming.

• 2. Voorafgaand aan dwang kan worden gewerkt middels een werkwijze die drang of preventieve jeugdbescherming kan worden genoemd: hulp die wordt gekenmerkt door een respectvolle en vasthoudende houding, om de veiligheid en ontwikkeling van het kind te borgen. Deze hulp wordt uitgevoerd door de jeugd- en gezinswerker. Voor toeleiding naar dwang (ondertoezichtstelling of gezagsbeëindigende maatregel) is een voorwaarde dat hulp in het vrijwillig kader niet of onvoldoende wordt geaccepteerd door de ouder(s) met gezag.

• 3. Bij de afweging om toe te leiden naar het gedwongen kader wordt binnen de gemeente de benodigde expertise ingeschakeld, waaronder bijvoorbeeld een gedragswetenschapper.

• 4. De jeugd- en gezinswerker is transparant naar ouders en/of jeugdige over de (voorgenomen) toeleiding naar het gedwongen kader. Toeleiding vindt plaats middels de Jeugdbeschermingstafel, waaraan tevens ouders en minderjarige (afhankelijk van diens leeftijd) deelnemen. Als het gaat om het delen van informatie staat altijd transparantie voorop, tenzij de veiligheid van de minderjarige in het geding is. De professional stelt zich voor het delen van informatie elke keer onder andere de volgende vragen: Wat is het doel en de noodzaak voor het delen van gegevens? Is het proportioneel? En zijn er andere opties die minder ingrijpend zijn (subsidiariteit)?

• 5. De gemeente maakt samenwerkingsafspraken met de gecertificeerde instellingen over het inzetten van hulp binnen het gedwongen kader. Het uitgangspunt is dat door de gecertificeerde instelling binnen het gedwongen kader van het gecontracteerde aanbod gebruik wordt gemaakt. In dat geval kan de jeugdige en/of ouder rechtstreeks met de uitvoerder van de kinderbeschermingsmaatregel/ jeugdreclasseringsmaatregel naar de aanbieder, en wordt op dezelfde wijze het meldingsformulier en de opdrachtbevestiging gebruikt als bij de toegang via medici.

• 6. Het inzetten van hulp middels een pgb in het gedwongen kader verloopt via de jeugd- en gezinswerker. De gemeente heeft samenwerkingsafspraken met de gecertificeerde instelling over inzetten van hulp middels een pgb in het gedwongen kader.

• 7. Een half jaar voor het bereiken van de meerderjarigheid neemt de uitvoerder van de kinder-beschermingsmaatregel in overleg en samen met de jeugdige en/of oudercontact op met een jeugd- en gezinswerker om te bespreken of en welke vervolghulp eventueel nodig is.

4.8 Inzet SEZ en ambulante spoedhulp

• 1. Als naar het oordeel van het Buurtplein bij de melding sprake lijkt van urgentie of dreigende onveiligheid, zal het gesprek met de jeugdige en/of ouders met voorrang plaatsvinden. Indien sprake lijkt van een crisissituatie wordt de afdeling Spoedeisende Zorg van Jeugdbescherming Gelderland in gezet.

• 2. De afdeling Spoedeisende Zorg (SEZ) van Jeugdbescherming Gelderland is in geval van crisis 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar voor iedereen.

• 3. SEZ is indien nodig binnen drie uur na de melding ter plaatse en beoordeelt en stabiliseert de crisissituatie. Ambulante spoedhulp van een aanbieder kan vervolgens ingezet worden na een interventie en advies van SEZ. De aanbieder die de ambulante spoedhulp uitvoert op advies van SEZ meldt de inzet van hulp direct en uiterlijk binnen vijf dagen bij de gemeente.

• 4. Een voorafgaande beschikking van de gemeente is niet nodig voor inzet van ambulante spoedhulp van de aanbieder. De jeugd- en gezinswerker en aanbieder van ambulante spoedhulp maken met elkaar afspraken over de samenwerking tijdens het ambulante spoedhulptraject, met het oog op eventueel in te zetten vervolghulp. De bevestiging van de gemeente tot toekenning van de ambulante spoedhulp zal binnen twee weken na de start van de hulp in een beschikking worden toegestuurd.

5.1 Persoonsgebonden budget

• 1. Het persoonsgebonden budget (pgb) is een geldbedrag waarmee een jeugdige en/of ouder(s) die in aanmerking komt voor jeugdhulp zelf ondersteuning kan inkopen. Het is bedoeld als alternatief voor een (individuele) jeugdhulpvoorziening in natura. Met een pgb heeft de cliënt zelf de regie om de voor hem of haar best passende ondersteuning te regelen. Een medewerker van Buurtplein informeert de cliënt die in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening over de mogelijkheid voor een pgb.

• 2. De cliënt moet voldoende pgb-bekwaam zijn en wordt door de medewerker gewezen op de mogelijkheid van het testen van zijn bekwaamheid op www.pgb-test.nl. Het testen is bedoeld om de cliënt bewust te maken van de taken en verantwoordelijkheden die horen bij het beheren van een pgb. Zo kan hij of zij een weloverwegen keuze voor een pgb of ondersteuning in natura maken.

5.2 Voorwaarden voor een pgb

• 1. Voordat een pgb wordt ingezet, wordt beoordeeld of de jeugdige en/of ouder(s) aan de wettelijke voorwaarden voldoet (zie ook hoofdstuk 6 van de verordening). Ook wordt beoordeeld of de in te kopen ondersteuning van de juiste kwaliteit is en of de zorgverlener wel in staat is de juiste ondersteuning te bieden.

• 2. Hieronder staan de onderdelen die door de medewerker van Buurtplein worden beoordeeld:

1. Pgb-vaardigheid

• a.

  De jeugdige en/of ouder(s) dienen op eigen kracht of met hulp uit zijn sociale netwerk of van zijn vertegenwoordiger, in staat te zijn om de taken die aan een pgb zijn verbonden op verantwoorde wijze uit te voeren. Daarbij zijn de tien punten voor pgb-vaardigheid het uitgangspunt voor de jeugd- en gezinswerker.2

• b.

  Weigeringsgronden voor het verstrekken van een pgb zijn:

  • -

    Problematische schulden;

  • -

    Ernstige verslavingsproblematiek;

  • -

    Aanmerkelijke verstandelijke beperking(en);

  • -

    Een ernstig psychiatrisch ziektebeeld;

  • -

    Vastgestelde blijvende cognitieve stoornis;

  • -

    Onvoldoende machtig zijn van de Nederlandse taal.

• c.

  Een pgb kan worden geweigerd als een eerdere pgb-beschikking is ingetrokken op grond van artikel 8.1.4, eerste lid, onderdeel a, d of e Jeugdwet.

• d.

  Als de jeugd- en gezinswerker redenen heeft om te twijfelen aan de competenties ten aanzien van de budgetvaardigheid van de budgethouder of diens vertegenwoordiger kan;

  • -

    een budgetcoach of vorm van budgetbeheer worden ingezet om te kijken of de vertegenwoordiger financieel zelfredzaam is;

  • -

    de budgethouder/vertegenwoordiger worden gevraagd na een aangegeven periode een evaluatie/voortgangsverslag in te dienen.

2. Beheer pgb door vertegenwoordiger

• a.

  Als de cliënt zelf niet pgb-vaardig is, kan hij iemand aanwijzen die voor hem of haar het pgb beheert (een pgb-vertegenwoordiger). Voor een vertegenwoordiger gelden dezelfde vaardigheidseisen als voor de client en dit wordt ook door de medewerker van Buurtplein getoetst.

• b.

  Er gelden een aantal aanvullende voorwaarden ten aanzien van de vertegenwoordiger (zie artikel 6.2 van de verordening):

  • -

    Het is in beginsel toegestaan dat de cliënt zich voor het pgb-beheer laat vertegenwoordigen door een familielid in de eerste of tweede graad, die tevens een (deel van) de ondersteuning levert, tenzij er naar het oordeel van de medewerker van Buurtplein sprake is van ongewenste belangenverstrengeling. Het belang van de cliënt moet centraal staan. Een factor die kan wijzen op ongewenste belangenverstrengeling is als de cliënt vanwege zijn of haar beperkingen weinig of geen invloed heeft op het besluit om voor een pgb te kiezen;

  • -

    De dubbelrol van een informele zorgverlener en een pgb-beheerder mag niet ten koste gaan van het bereiken van de gewenste resultaten. Ervaringen die er vanuit het verleden eventueel al met ondersteuning en het beheer van het pgb zijn, kunnen hierbij een rol spelen;

• Omdat de combinatie van beheerder van het pgb en uitvoerder van ondersteuning kwetsbaar is, kan ervoor worden gekozen om de indicatieduur te beperken of frequenter tussentijds te evalueren hoe de ondersteuning en het beheer van het pgb verloopt.

• c.

  Van de pgb-vertegenwoordiger wordt in elk geval verwacht dat hij/zij de facturen controleert en betaalbaar stelt, aanwezig is bij evaluaties en zicht houdt op de kwaliteit van de jeugdhulp.

3. Kwaliteit / ondersteunings- en budgetplan

De jeugdhulpvoorziening die met een pgb wordt ingekocht, moet van de juiste kwaliteit zijn. De wettelijke eis is dat een pgb wordt besteed aan een voorziening die veilig, doeltreffend en cliëntgericht is en de voorziening moet geschikt zijn voor het doel waarvoor het pgb is toegekend. Het doel is namelijk dat met de besteding van het pgb de afgesproken resultaten kunnen worden behaald. De beoordeling hiervan ligt bij de medewerker van Buurtplein.

In hoofdstuk 7 zijn de kwaliteitseisen per hulpverlener nader omschreven.

Ondersteunings- en budgetplan

Om aan te tonen welke ondersteuning wordt ingekocht en van welke kwaliteit die is, leveren de jeugdige en/of ouder(s) een ondersteunings- en budgetplan aan. Hierin legt de cliënt vast welke afspraken zij maken over de gewenste jeugdhulp. Ook kunnen de jeugdige en/of ouder(s) hierin aangeven/motiveren waarom zij de ondersteuning in de vorm van een pgb wil ontvangen.

In het ondersteunings- en budgetplan wordt in elk geval inzichtelijk gemaakt:

• a.

  waar de ondersteuning wordt ingekocht en waar de ondersteuning uit zal bestaan;

• b.

  hoe aan de, in het verslag omschreven resultaten, wordt gewerkt;

• c.

  waarom voor deze ondersteuner is gekozen;

• d.

  wie het pgb gaat beheren;

• e.

  welke tariefafspraken zijn gemaakt en;

• f.

  hoe de continuïteit van de ondersteuning bij ziekte of andere uitval wordt gegarandeerd.

De budgethouder/de vertegenwoordiger levert bij evaluatiemomenten een evaluatieverslag aan.

Bij een hernieuwde aanvraag worden de gestelde doelen uit het ondersteunings- en budgetplan geëvalueerd door de jeugd- en gezinswerker.

4. Pgb voor uitvoering door het sociaal netwerk

• a.

  De jeugdige en/of ouder(s) kunnen het pgb ook inzetten om ondersteuning van een informele hulp te ontvangen (zie ook artikel 8.1.1, derde lid, Jeugdwet). Hiervoor gelden enkele voorwaarden:

  • -

    Het uitgangspunt is dat altijd eerst wordt gekeken of er sprake is van gebruikelijke hulp en dat het pgb niet mag worden ingezet voor vergoeding van jeugdhulp die anders onbetaald zou worden geleverd. Bij de beoordeling of er sprake is van gebruikelijke hulp, kan voor de uitgangspunten gebruikelijke hulp van ouder(s) voor kinderen het zorgmomentenoverzicht worden gebruikt, Slimme lijst: Zorgmomentenoverzicht - Per Saldo (pgb.nl);

  • -

    Het uitgangspunt is dat een pgb geen inkomensvoorziening is. De financiële situatie van de ouders/verzorgers kan wel een onderdeel vormen bij het in kaart brengen en beoordelen van de verschillende factoren bij de eigen kracht;

  • -

    Hulp uit de eigen omgeving (gebruikelijke hulp) moet altijd eerst maximaal worden ingezet voordat een beroep wordt gedaan op ondersteuning vanuit de Jeugdwet. Voor ondersteuning die in redelijkheid mag worden verwacht van het eigen netwerk (taken die een ander onbetaald zou verrichten bij familie), wordt het eigen netwerk aangesproken. Een beoordeling van de eigen kracht van de client en de informele hulp is hierbij van belang.

  • -

    De ondersteuning is vooraf niet goed in te plannen;

  • -

    De ondersteuning moet op ongebruikelijke tijden geleverd worden;

  • -

    De ondersteuning moet op veel korte momenten per dag geboden worden;

  • -

    De ondersteuning moet op verschillende locaties worden geleverd;

  • -

    De ondersteuning moet vanwege de aard van de beperking worden geboden door een persoon met wie de cliënt vertrouwd is en goed contact heeft.

• b.

  Bij de beoordeling van de aanvraag weegt de medewerker van Buurtplein ook mee of de continuïteit van zorg gewaarborgd is, voor zover dit noodzakelijk is voor het welbevinden van de cliënt. De vraag is of het bijvoorbeeld mogelijk is om vanwege ziekte of vakantie eens over te slaan?

• c.

  Een pgb voor besteding aan een informele hulp wordt in ieder geval niet toegekend als:

  • -

    De informele hulp op enige wijze druk heeft uitgeoefend op de cliënt in de keuze voor een pgb;

  • -

    de informele hulp (dreigend) overbelast is, of

  • -

    de informele hulp vanwege andere redenen niet in staat is om de gevraagde ondersteuning te bieden.

• d.

  Zoals bepaald in artikel 6.5 van de verordening, is het tarief voor een pgb dat wordt besteed aan een persoon uit het sociaal netwerk lager dan het tarief voor professionele ondersteuners.

• e.

  De cliënt en/of zijn vertegenwoordiger dragen de verantwoordelijkheid voor het bewaken van de kwaliteit van de ondersteuning die zijn betrekken van personen die tot het sociale netwerk behoren.

5. Sociale Verzekeringsbank/uurtarief en facturatie

• a.

  Naast het ondersteunings- en budgetplan moet de cliënt een zorgovereenkomst van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) invullen. Hierin worden afspraken over het aantal te leveren uren en uurtarieven vastgelegd. Het ondersteunings- en budgetplan worden door de medewerker van Buurtplein goedgekeurd. De gemeente keurt de zorgovereenkomst goed en zet hier hierna het pgb klaar bij de Sociale Verzekeringsbank.

• b.

  De budgetbeheerder is verantwoordelijk voor de rechtmatigheid van de bestedingen uit het budget. De gemeente vindt het belangrijk dat de budgetbeheerder hier voldoende inzicht in heeft. Daarom vindt betaling via facturatie plaats en is betaling via een vast maandloon niet mogelijk. Eventuele wijzigingen qua inhoud van de geleverde ondersteuning, moeten worden doorgegeven aan de SVB.

• c.

  De cliënt aan wie een pgb is toegekend, heeft de mogelijkheid om te kiezen voor een ondersteuner die een hoger tarief hanteert dan het tarief waarop het pgb is gebaseerd. Als hierdoor sprake is van meerkosten, dan komen deze echter volledig voor rekening van de cliënt.

• d.

  Bij een eventuele herbeoordeling van de indicatie wordt het ondersteunings- en budgetplan geëvalueerd. De gemeente kan ook steekproefsgewijs controles uitvoeren. Als de budgetbeheerder de besteding van het pgb niet adequaat kan verantwoorden, kan de gemeente besluiten het pgb te beëindigen of (een deel van) het pgb terug te vorderen.

6. Kosten die niet vanuit het pgb mogen worden betaald

Het pgb kent geen vrij besteedbaar bedrag en geen eenmalige uitkering.

Het is niet toegestaan dat het pgb wordt besteed aan tussenpersonen en belangenbehartigers. Ook administratiekosten mogen niet uit het pgb worden betaald. Kosten die de zorgverlener bij een budgethouder in rekening brengt in verband met een opzegtermijn, zijn niet te verhalen op de gemeente. Dit geldt ook voor kosten die de ondersteuner bij de budgethouder in rekening brengt voor het niet nakomen van een afspraak kunnen niet worden verhaald op de gemeente.

Kosten zoals reiskosten en reistijd, de opgeleide eigen bijdrage, feestdagen of een eenmalige uitkering voor de zorgverlener en algemeen gebruikelijke kosten, mogen ook niet vanuit het pgb worden betaald.

Verder geldt dat alle kosten voor zorg en ondersteuning die onder een andere wet dan de Jeugdwet vallen, niet vanuit het pgb mogen worden bekostigd.

7. Ondersteuning in het buitenland

• a.

  Voor het bieden van ondersteuning aan de cliënt in het buitenland, geldt dat expliciet toestemming moet worden gegeven door de medewerker van Buurtplein. De medewerker van Buurtplein zal hierbij toetsen of de besteding van het pgb past binnen het ondersteuningsplan en de te behalen resultaten.

• b.

  Een pgb mag maximaal vier weken per jaar buiten Nederland worden besteed.

• c.

  Als ondersteuning is ingekocht buiten Nederland mogen de reis- en verblijfkosten hiervan niet worden betaald met een pgb.

5.3 Heroverwegen pgb

• 1. Op grond van artikel 8.1.3 van de Jeugdwet is het college bevoegd om besluiten te heroverwegen.

• 2. Bij een heroverweging evalueren de medewerker van Buurtplein en de jeugdige en/of ouder(s) samen de met het pgb behaalde resultaten en de daaraan verbonden voorwaarden. Ook de vraag of de ingekochte ondersteuning aan de kwaliteitseisen heeft voldaan komt hierbij aan bod.

6.1 Beëindiging of verlenging jeugdhulp

• 1. De jeugdige en/of ouder dan wel wettelijk vertegenwoordiger neemt acht weken voor de beoogde beëindiging van de hulp (telefonisch) contact op met de jeugd- en gezinswerker en met de aanbieder om te bespreken of verlenging van de ingezette hulp nodig is. Dit geldt ook als verlenging van jeugdhulp na meerderjarigheid noodzakelijk is. Als de cliënt zich minder dan acht weken voor afloop van de indicatieduur meldt, kan het zijn dat de nieuwe indicatie niet direct aansluit op de oude.

• 2. De jeugd- en gezinswerker zal in overleg met de jeugdige en/of ouder dan wel wettelijk vertegenwoordiger, aanbieder en eventuele andere betrokkenen een besluit nemen met betrekking tot de noodzaak tot verlenging van de hulp. Als de hulp voortgezet moet worden, zal een nieuwe beschikking aan de ouder dan wel wettelijk vertegenwoordiger en/of jeugdige en een nieuwe opdrachtbevestiging aan de aanbieder verzonden worden. Het niet bereiken van de samen met de cliënt opgestelde resultaten en termijnen kan een reden zijn om het besluit tot toekenning van jeugdhulp te beëindigen dan wel niet te verlengen.

• 3. Bij beëindiging of vermindering van de indicatie wordt indien nodig een redelijke overgangstermijn in acht genomen. Ditzelfde geldt als de indicatie wordt aangepast van pgb naar zorg in natura. Een overgangstermijn bedraagt maximaal zes maanden. Voor het bepalen van een overgangstermijn en de eventuele duur van die overgangstermijn wordt per individueel geval meegewogen of de wijziging op verzoek van de cliënt plaatsvindt, of de voorziening nog gebruikt wordt en in welke mate de cliënt afhankelijk is van de voorziening.

6.3 Herzien en intrekking besluit

• 1. Het college is zowel bij een periodieke als eenmalige verstrekking van jeugdhulp bevoegd om te onderzoeken in hoeverre de jeugdhulp nog adequaat is en of de omstandigheden die hebben geleid tot het verstrekken van een voorziening gewijzigd zijn.

• 2. Het college heeft de bevoegdheid om een voorziening te herzien, een besluit in te trekken onder omstandigheden zoals genoemd in artikel 8.1.4 van de Jeugdwet.

• 3. In de wet is bepaald dat het college de geldswaarde van een ten onrechte verstrekt pgb kan terugvorderen als sprake is van opzet (opzettelijke fraude) aan de kant van de jeugdige en of zijn of haar ouders.