Beleidsregels veilige publieke taak gemeente Waalwijk

1. Inleiding

Medewerkers en bestuurders van de gemeente Waalwijk kunnen bij het uitvoeren van hun werkzaamheden te maken krijgen met ongewenst, intimiderend of (be)dreigend gedrag van externen (klanten). Grensoverschrijdend gedrag is onacceptabel. De gemeente Waalwijk wil voor haar medewerkers en bestuurders een veilige werkplek creëren. Iedere medewerker en bestuurder van de gemeente Waalwijk moet met een veilig gevoel zijn of haar werkzaamheden kunnen uitvoeren.

Grensoverschrijdend gedrag kan zich op vele manieren uiten. De gemeente Waalwijk hanteert de volgende definitie met betrekking tot grensoverschrijdend gedrag van klanten:

“Het welbewust verbaal uiten, gebruiken van fysieke kracht of macht, dan wel het dreigen daarmee, gericht tegen een werknemer, onder omstandigheden die rechtstreeks verband houden met het verrichten van de publieke taak, met als doel of resultaat het veroorzaken van een gevoel van intimidatie of bedreiging, materiële schade, letsel, psychische schade of de dood”.

Het uitgangspunt is dat het gedrag van de klant de bepalende factor is, niet hoe dit gedrag op de medewerker overkomt. De gemeente Waalwijk hanteert een zero tolerance beleid.

In dit beleid wordt beschreven welke maatregelen er preventief worden genomen om agressie en geweld van klanten tegen medewerkers of bestuurders van de gemeente Waalwijk te voorkomen en welke maatregelen er worden genomen als er sprake is van een incident.

Het college van Burgemeester en Wethouders is op grond van artikel 160, eerste lid, onderdeel e, Gemeentewet bevoegd om civielrechtelijke maatregelen te nemen wanneer de normen van het VPT-beleid overschreden worden.

Dit beleid kent raakvlakken met grensoverschrijdend gedrag tussen medewerkers en tussen bestuur en medewerkers. Deze interne vormen van grensoverschrijdend gedrag komen in het integriteitsbeleid aan de orde. Dit stuk richt zich specifiek op grensoverschrijdend gedrag van externen naar medewerkers en bestuurders.

2. Preventieve maatregelen

Preventief is er een aantal zaken georganiseerd om agressie en geweld van klanten richting medewerkers zoveel mogelijk te voorkomen en om ervoor te zorgen dat onze medewerkers hier zo goed mogelijk op zijn voorbereid.

• -

  Training omgaan met agressie en geweld: iedere medewerker volgt periodiek de training omgaan met agressie en geweld;

• -

  Trainingen omgaan met mensen met verward gedrag: bepaalde afdelingen kunnen te maken krijgen met klanten met afwijkend gedrag veroorzaakt door een bijvoorbeeld een psychiatrische stoornis, verslavingsproblematiek of verward gedrag. Daarom wordt er voor een aantal teams periodiek een training omgaan met verward gedrag georganiseerd;

• -

  Huisregels: er zijn huisregels duidelijk zichtbaar op alle locaties van de gemeente Waalwijk en de huisregels worden automatisch meegestuurd bij uitnodigingen en afspraken met klanten;

• -

  Er wordt communicatief intern en extern structureel aandacht geschonken aan het belang van een veilige publieke taak.

3. Repressieve maatregelen, nazorg en opvolging incident

Een incident van grensoverschrijdend gedrag is ingrijpend voor een medewerker. Het uitgangspunt is dat we de medewerker zoveel mogelijk willen ondersteunen, ontzorgen en dat we als organisatie voor de medewerker gaan staan. De volgende zaken zijn geborgd op repressief vlak voor wanneer er onverhoopt toch een incident plaats heeft.

• -

  Alle medewerkers melden het als er een incident heeft plaatsgevonden bij hun manager en via het meldsysteem. De preventiemedewerker ARBO registreert alle incidenten;

• -

  Interventieteam: Binnen het gemeentehuis van de gemeente Waalwijk is een interventieteam ingericht. Dit team bestaat uit collega’s die zijn opgeleid en getraind om in geval van acute onveiligheid gericht tegen collega’s op te treden. Het team brengt de medewerkers in veiligheid en dwingt de klant het gebouw te verlaten. Het interventieteam is altijd stand-by en voldoende getraind en geoefend om een interventie te verrichten;

• -

  De preventiemedewerker ARBO benadert de betrokken medewerker en manager voor nazorg na ontvangst van de melding, indien nodig schakelt zij met het nazorgteam;

• -

  Adviseurs op juridisch, communicatief, ICT en veiligheidsvlak kunnen geraadpleegd worden voor ondersteuning via de manager van betrokken persoon;

• -

  Als er tijdens het incident sprake was van strafbare feiten, dan wordt er aangifte gedaan. De gemeente Waalwijk neemt alle nodige maatregelen om de medewerker te beschermen;

• -

  Afhankelijk van de ernst van het incident stuurt de leidinggevende de overtreder binnen 72 uur een brief waarin de maatregel wordt aangekondigd of roept de leidinggevende de klant die ongewenst gedrag heeft vertoond, op voor een ordegesprek (zie handhavingsmatrix). Bij grensoverschrijdend gedrag richting een bestuurder neemt de gemeentesecretaris deze taak op zich;

• -

  Bij een heftig incident (afweging aan manager) kan er een beroep gedaan worden op gespecialiseerde trauma-opvang voor betrokkenen. De manager kan dit inzetten.

4. Handhavingsmatrix

De maatregel die volgt na grensoverschrijdend gedrag wordt bepaald aan de hand van deze handhavingsmatrix.

Onderstaande matrix geeft weer welke maatregelen bij welke vormen van grensoverschrijdend gedrag gelden bij de gemeente Waalwijk. Deze matrix is een indicatief middel. Het is bedoeld als algemene richtlijn, maar hiervan kan indien de casus hierom vraagt onderbouwd afgeweken worden. Uitgangspunt is dat de dienstverlening op het moment dat er grensoverschrijdend gedrag plaatsvindt áltijd stopt. Na het incident wordt er gekeken hoe de dienstverlening voortgezet kan worden en of beperkingen worden opgelegd. Als dat het geval is, dan wordt de overtreder daarvan in kennis gesteld.

Mogelijk zijn de onderstaande vormen van grensoverschrijdend gedrag niet uitputtend. In geval van grensoverschrijdend gedrag dat niet in deze matrix is opgenomen, wordt voor de best passende actie contact opgenomen met de preventiemedewerker Arbo. Daarnaast wordt dit gemeld bij de netwerkregisseur openbare orde en veiligheid zodat de matrix kan worden aangepast en daarmee, al werkende, zo volledig mogelijk wordt. 

VERBAAL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

*vervalt indien gedraging telefonisch plaatsvindt

** vervalt indien gedraging telefonisch plaatsvindt.

FYSIEK GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

* Bij deze incidenten volgt een ordegesprek

ONLINE GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

Bij deze incidenten volgt een ordegesprek

DISCRIMINATIE

SEKSUELE INTIMIDATIE

OVERIGE INTIMIDATIE

* bij deze incidenten volgt een ordegesprek

OVERIGE SITUATIES

5. Bekendmaking, inwerkingtreding en citeertitel

Deze beleidsregels treden in werking op de dag na bekendmaking en kunnen worden aangehaald als ‘Beleidsregels veilige publieke taak gemeente Waalwijk’.