Leeswijzer Legger en zones Waterschapsverordening Watersystemen

Ondertekening

Bijlage Tabel correctie gemaalcapaciteiten

In het kader van een verbeteringsslag van de legger zijn de capaciteiten (maximale afvoer) van gemalen onderzocht. Dit heeft ertoe geleid dat de capaciteit (m3/min) van 17 gemalen is aangepast. Echter, de digitale kaart met leggerwijzigingen (ontwerplegger) die zes weken ter inzage heeft gelegen bevatte voor 6 gemalen foutieve informatie. De juiste gemaalcapaciteiten zijn hieronder weergegeven. Omdat de waarden geen directe gevolgen hebben voor belanghebbenden, worden deze waarden meegenomen in de definitieve vaststelling van de leggerwijzigingen.

Toelichting

1. Inleiding

1.1. Doel en achtergrond van de legger

De legger Watersystemen is een digitaal register bestaande uit PDF-documenten waarin gegevens over de ligging, vorm, afmeting en constructie van oppervlaktewaterlichamen, bergingsgebieden en bijbehorende kaden en kunstwerken zijn vastgelegd. Daarnaast is in de legger vastgelegd wie de onderhoudsplichtigen en wat de onderhoudsverplichtingen zijn. Dit is een uitwerking van de bepalingen in de Onderhoudsverordening over gewoon en buitengewoon onderhoud. De leggerkaart geeft ook de begrenzing van de kernzones en de beschermingszones aan behorende tot de Waterschapsverordening. In deze zones zijn de bepalingen uit de Waterschapsverordening van toepassing. Een wijziging in de legger kan ook een wijziging in het toepassingsgebied van de Waterschapsverordening betekenen.

De legger bevat alleen de waterstaatswerken die het Waterschap Rijn en IJssel (hierna: het waterschap) actief beheert, conform het vastgestelde beleid “omvang waterschapszorg”. Actief beheer houdt onder andere in dat het waterschap zelf het onderhoud uitvoert of actief toezicht houdt op het door anderen gevoerde onderhoud. Kleinere oppervlaktewaterlichamen zoals bermsloten, sprengen en geïsoleerde oppervlaktewaterlichamen staan niet op de legger. Het beheer door het Waterschap hiervan is passief.

Naast deze legger Watersystemen heeft het Waterschap ook een legger voor Waterkeringen. De kern- of beschermingszones behorende bij de legger Watersystemen, gelegen naast een waterkering, kunnen overlappen met de kernzone, beschermingszone, profiel van vrije ruimte of buitenbeschermingszonezones van de waterkering. In die gevallen zijn zowel de bepalingen voor watersystemen als de bepalingen voor waterkeringen van toepassing. Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) geeft inzicht in alle geldende regels en hoe deze geïnterpreteerd worden als er overlap is.

1.2. Wettelijk kader

Deze legger bevat zowel de legger die het waterschap verplicht is op te stellen op grond van de Waterschapswet als de legger die het waterschap verplicht is op stellen op grond van de omgevingswet;

• •

  artikel 78, lid 2 van de Waterschapswet bepaalt dat het algemeen bestuur van het waterschap een legger vaststelt waarin “onderhoudsplichtigen of onderhoudsverplichtingen” worden aangewezen;

• •

  Op grond van artikel 2.39 van de Omgevingswet is het waterschap verplicht in een legger te omschrijven waaraan de waterstaatswerken naar ligging, vorm, afmetingen en constructie moeten voldoen.

De vaststelling van de beperkingengebieden worden op grond van de Waterschapsverordening vastgesteld. Deze gebieden zijn opgenomen in de leggerkaarten.

Artikel 2.5 van de Omgevingswet bepaalt dat het algemeen bestuur van het waterschap een Waterschapsverordening vaststelt die de beschermende zones en regels bevat over de fysieke leefomgeving.

2. Leggergegevens en zones Waterschapsverordening

2.1 De onderdelen

De legger bestaat uit:

• 1.

  een overzichtskaart van het beheersgebied van het waterschap met daarop aangegeven de indeling van de leggerkaarten;

• 2.

  de leggerkaarten met daarop de ligging van de waterstaatswerken en beschermende zoneringen van de Waterschapsverordening;

• 3.

  tabellen met daarin gegevens over de waterstaatswerken;

• 4.

  De onderliggende leeswijzer, bestaande uit de Bepalingen en de Toelichting.

Deze vier onderdelen worden digitaal vastgelegd in PDF-documenten.

2.2 Gegevens op de overzichtskaart

Deze kaart geeft het gehele beheersgebied van het waterschap weer met hierop aangegeven de indeling van de leggerkaarten. Ter oriëntatie zijn tevens de namen van grotere kernen aangegeven. Met dit overzicht kan worden bepaald welke leggerkaart nodig is om de gegevens over een bepaald waterstaatswerk in te zien.

Overzicht van een gedeelte van de leggerkaartindeling

2.3 Gegevens op de leggerkaarten

Leggerkaarten in PDF

In de leggerkaart is het mogelijk om via het onderstaande icoontje verschillende kaartlagen en labels aan en uit te zetten. Hiermee kunnen op de leggerkaart objecten zoals kunstwerken, watergangen, leidingvakken en kadevakken getoond of uitgezet worden. De leggerkaarten maken gebruik van de onderstaande legenda.

Legenda vastgestelde legger

Legenda vastgestelde zones Waterschapsverordening

Indeling in stroomgebieden

In de leggerkaarten is de indeling in stroomgebieden weergegeven met de bijhorende stroomgebiedsnummers. Een stroomgebiedsnummer bestaat uit vier groene cijfers, zie de hier opvolgende afbeelding (5487).

Op de kaart hebben de kustwerken, kadevakken en leidingvakken een afgekorte code bestaande uit twee letters specifiek voor het object en een volgnummer (zie onderstaande afbeelding duiker: DR0233). Zie paragraaf 2.5 voor meer informatie over de koppeling van deze code met de leggertabel.

Stroomgebied en codering kunstwerken, kadevakken en leidingvakken

Watergangen

De watergangen zijn in het blauw aangegeven op de leggerkaart. Het waterschap heeft elke watergang voorzien van een code en indien beschikbaar, ook een naam. Als voorbeeld is hier de code OIJ28.000 met de naam van de watergang Wijnbergse Loopgraaf weergegeven. Deze code en indien beschikbaar ook de naam wordt vermeld in de watervergunningen die het waterschap afgeeft.

Leidingvakken

Elke watergang is opgeknipt in leidingvakken. Het beginpunt van een nieuw leidingvak is op de kaart aangegeven met een driehoek waarvan de punt wijst in de stroomrichting. De driehoek is doorzichtig met een blauwe rand. Het beginpunt van een nieuw leidingvak is het eindpunt van het vorige.

Overige keringen (Kades en hoge gronden)

De buitenkruinlijn van de kaden is met een roze lijn weergegeven. Het beginpunt van een kadevak is weergegeven met een driehoek die paars is ingekleurd.

Indien een gebied beschermd wordt door een hoge grond in plaats van een kade dan is de hoge grondenlijn aangegeven met een gestippelde lijn.

Als een overige kering voldoende hoog en breed dan kan deze gekenmerkt worden als hoge grond (Een breedte van 25m bij een hoogte van het peil dat eens per 100 jaar voorkomt + 50cm).

Bergingsgebieden

De bergingsgebieden zijn als kernzone bergingsgebied ingetekend. Als het bergingsgebied begrensd wordt door kades zijn deze op de leggerkaart weergegeven.

Kunstwerken

Op de leggerkaart is de ligging van de kunstwerken weergegeven met een symbool. Naast het symbool staat de betreffende kunstwerkcode die verwijst naar de leggertabel.

Beschermende zoneringen van de Waterschapsverordening

Kernzone oppervlaktewaterlichaam

De kernzone oppervlaktewaterlichaam is weergegeven in een grijsblauwe kleur en bestaat uit het oppervlaktewaterlichaam tot en met de insteek plus 50 centimeter.

Beschermingszone oppervlaktewaterlichaam

De beschermingszone oppervlaktewaterlichaam is weergegeven in een mintgroene kleur en bestaat uit een zone van 4,5m breed naast de kernzone oppervlaktewaterlichaam en omvat de onderhoudsstrook.

Kernzone kade

De Kernzone kade is weergegeven in een paarse kleur en is afgeleid van het theoretische profiel dat gekoppeld is aan de buitenkruinlijn. Bij hoge gronden loopt de kernzone tot 50 centimeter vanuit de hoge grondenlijn.

Beschermingszone kade

De beschermingszone kade is weergegeven in een roze kleur en bestaat normaliter uit een zone van 5m direct naast de kernzone kade aan de binnen en buitenzijde van de kade of hoge grond.

Kernzone kunstwerk

De kernzone kunstwerk is weergegeven met een zwarte lijn (begrenzing) en bestaat uit het kunstwerk als vlakweergave met daaromheen 2,5 m buffer.

Kernzone uiterwaarde

De kernzone uiterwaarde is weergegeven als blauw gearceerd gebied ter bescherming van buitendijkse gebieden of beekdalen, meestal begrenst door kades of hoge gronden.

Kernzone bergingsgebied

De kernzone bergingsgebied is gearceerd weergegeven in geelgroene kleur, meestal begrenst door kades of hoge gronden.

2.5 Gegevens in de tabellen

Leggertabel in PDF

De leggertabel is één van de vier onderdelen van de legger Watersystemen. In deze tabel staan gegevens behorende bij leidingvakken, overige keringen en kunstwerken.

De tabelgegevens zijn ook opgenomen in de leggerkaart. De tabelgegevens van de objecten zijn ook opvraagbaar via de leggerkaart. Dit kan door op de leggerkaart op het object met de rechter muisknop te klikken en vervolgens objectgegevens te selecteren. Ook zijn deze te vinden via het onderstaande icoontje op de leggerkaart.

De juiste tabel, de juiste nummers

Ieder type waterstaatswerk heeft een eigen leggertabel, waarin de gegevens zijn vermeld. Op de leggerkaart hebben de leidingvakken, kadevakken en kunstwerken codes bestaande uit twee letters en vier cijfers, bijvoorbeeld Duiker DR0233. De code in de tabellen begint met de twee letters behorende bij het kunstwerk (zie onderstaande tabel), gevolgd door de vier cijfers van het stroomgebied en het volgnummer bestaande uit de laatste vier cijfers De volledige code bestaat dan uit twee letters en 8 cijfers, bijvoorbeeld DR54870233 (zie ook paragraaf 2.3).

Lettercode objecten

Begrippen

Artikel 1 van de bepalingen bevat woordelijke definities van de begrippen die in de tabel, de leggerartikelen en deze leeswijzer worden gebruikt. Onderstaande dwarsprofieltekening geeft de begrippen in een tekening weer.

Gegevens leidingvakken

De tabellen bevatten de volgende gegevens over de leidingvakken:

• •

  de bodembreedte (in meters);

• •

  de bodemhoogte (in meters ten opzichte van N.A.P.), zowel bovenstrooms in het leidingvak als benedenstrooms in het leidingvak;

• •

  de taludhelling, zowel van het rechtertalud als van het linkertalud (gekeken in de stroomrichting). In de enkele gevallen waarin het talud een knik maakt, zijn er twee taludhellingen vermeld;

• •

  de onderhoudsplichtigen.

Bijzondere situatie bij waterpartijen

Een waterpartij is een deeltraject van een oppervlaktewaterlichaam dat breder is dan noodzakelijk voor de waterafvoerfunctie van het oppervlaktewaterlichaam, zoals een plas, meer, vijver, oude rivierstrang, natuurvriendelijk ingerichte of meanderende lijnvormige oppervlaktewaterlichaam. De afmetingen die

voor deze deeltrajecten in de leggertabellen staan zijn de minimale maten die nodig zijn om alleen de waterafvoerfunctie van het oppervlaktewaterlichaam te vervullen. De daadwerkelijke afmeting van de waterpartij, die van belang is om ook de andere functies van het water te vervullen kan breder zijn en is als Kernzone oppervlaktewaterlichaam weergegeven op de leggerkaart

Gegevens kadevakken

De tabellen bevatten de volgende gegevens over kadevakken:

• •

  de kruinbreedte in meters;

• •

  de kruinhoogte in meters ten opzichte van N.A.P.;

• •

  de helling van zowel het binnentalud als het buitentalud;

• •

  de onderhoudsplichtigen.

Gegevens hoge grondenvakken en kade-overlaten

De tabellen bevatten de volgende gegevens over hoge grondenvakken:

• •

  de hoogte van de hoge grondenlijn of kade-overlaat in meters ten opzichte van N.A.P..

Gegevens gemalen

De tabellen bevatten de volgende gegevens over de gemalen:

• •

  de maximale bemalingscapaciteit in m3 per minuut;

• •

  de onderhoudsplichtigen.

Gegevens stuwen

De tabellen bevatten de volgende gegevens over de stuwen:

• •

  soort stuw; bijvoorbeeld klep of schotbalk. Als een stuw meerdere verschillende regelmiddelen heeft, wordt de voornaamste als stuwsoort vastgelegd.

• •

  het streefpeil laag en het streefpeil hoog (in meters ten opzichte van N.A.P) is ter informatie opgenomen in de legger. Het streefpeil laag is het peil in de winterperiode en het streefpeil hoog is het peil in de zomerperiode. De instellingen van deze peilstanden zijn niet aan een datum gebonden, maar zijn afhankelijk van de actuele afvoeren. Indien in de tabel bij streefpeil laag en hoog hetzelfde getal staat, heeft de stuw een vast peil;

• •

  de onderhoudsplichtigen.

Gegevens duikers

De tabellen bevatten de volgende gegevens over de duikers:

• •

  de vorm van de duiker;

• •

  de afmeting van de duiker in meters: lengte, inwendige breedte, inwendige hoogte en bij ronde duikers ook de inwendige diameter;

• •

  de BOK in meters ten opzichte van het N.A.P., hieronder wordt de hoogte van de binnenkant van de onderkant van de duiker verstaan. Zowel de hoogte aan de instroom- als aan de uitstroomzijde is aangegeven.

• •

  de lengte van de duiker is niet aangegeven in de tabel, maar is te zien op de leggerkaart;

• •

  de onderhoudsplichtigen.

Gegevens van Kunstwerkopeningen en Regelmiddelen

Kunstwerkopeningen en regelmiddelen zijn geen opzichzelfstaande kunstwerken maar onderdelen van en dus gekoppeld aan stuwen, afsluiters of bruggen. Ze zijn belangrijk voor het peilbeheer. De volgende gegevens worden in tabellen vastgelegd

• •

  soort regelmiddel; bijvoorbeeld klep of schotbalk. Niet ingevuld indien het alleen een doorstroomopening betreft bij bijvoorbeeld een vaste overlaat.

• •

  hoogste doorstroombreedte; hoogste doorstroombreedte bij driehoekig of trapezium vorm. Anders de maximale breedte.

• •

  laagste doorstroombreedte; laagste doorstroombreedte bij driehoekig of trapezium vorm. Anders de maximale breedte.

Gegevens van de overige kunstwerken

Van de overige kunstwerken (zoals bodemvallen, sluizen, verticale verdedigingen, vlonders, afsluiters en aanlegsteigers) is in de tabellen de onderhoudsplichtige voor het geheel onderhoud vastgelegd.

3. Onderhoudsplichtigen en onderhoudsverplichtingen

De onderhoudsplichtigen zijn vastgelegd in de leggertabellen en in artikel 3.1 van de leggerbepalingen. Hiermee is per leidingvak, kadevak en kunstwerk vastgelegd wie verantwoordelijk is voor het onderhoud.

De hoofdlijn is dat het waterschap verantwoordelijk is voor:

• •

  het onderhoud van de bodem, taluds en oever van het oppervlaktewaterlichaam;

• •

  het onderhoud van de onderhoudsstrook, als deze in eigendom is bij het waterschap;

• •

  het onderhoud van de kades;

• •

  het onderhoud van de peilregulerende kunstwerken;

• •

  het schoonhouden van de binnenkant en de in- en uitstroomopening van duikers.

oppervlaktewaterlichamen, kunstwerken en kades die niet op de legger staan, worden niet door het waterschap onderhouden.

De onderhoudsverplichtingen zijn vastgesteld in de vigerende keur van het waterschap. Artikel 3.2 en 3.3 van de legger zijn aanvullende bepalingen.

In artikel 3.2 wordt het begrip “geheel onderhoud” dat in de leggertabellen wordt gebruikt gedefinieerd.

In artikel 3.3 is vastgelegd dat de verplichting tot het uitvoeren van buitengewoon onderhoud (herprofilering) pas ontstaat als het profiel van een oppervlaktewaterlichaam of kade niet meer kan voldoen aan de geldende functies, doelstellingen en normen. Hieronder vallen ook de “normen waterkwantiteit” die in de omgevingsverordening zijn vastgesteld. Ook is vastgelegd dat de vorm en afmetingen die in de legger zijn opgenomen de minimale afmetingen zijn die bij de aanleg van het oppervlaktewaterlichaam worden gebruikt.

In de werkelijkheid kan het oppervlaktewaterlichaam er namelijk nooit precies zo bij liggen als in de legger is vastgesteld. Dat is toegestaan zolang de het oppervlaktewaterlichaam nog aan de vastgestelde functies, doelstellingen en normen kan voldoen. Als het profiel van het oppervlaktewaterlichaam sinds de aanleg wat gewijzigd is als gevolg van bijvoorbeeld verzakkingen of slibophoping, hoeft er nog geen herprofilering plaats te vinden zolang, door wel tijdig te maaien, het doorstroomprofiel voldoende blijft.

Bij herprofilering moeten de vorm en afmetingen die in de legger zijn opgenomen wel minimaal worden bereikt. Overdimensionering is toegestaan en soms ook aan te bevelen, zodat het oppervlaktewaterlichaam ook met enige slibophoping, verandering van het profiel en begroeiing, nog kan voldoen aan de vastgestelde functies, doelstellingen en normen.