Straatnamenplan Stationskwartier

Het Stationskwartier. Dat is de naam die burgemeester en wethouders in 2022 hebben toegekend aan het stationsgebied in Dijk en Waard. Dit is grofweg het gebied tussen de Zuidtangent, de Westtangent, de Umbriëllaan en de Industriestraat.

Naast de nieuwe naam is ook een plan voor gebiedspromotie vastgesteld. Met dit plan wil de gemeente in samenwerking met o.a. ondernemers, ontwikkelaars en andere organisaties het Stationskwartier goed op de kaart zetten.

Een volgende stap bij de verdere invulling van het Stationskwartier is het vaststellen van dit straatnamenplan. De bedoeling is dat de namen van nieuwe woongebouwen tevens als straatnaam gaan fungeren. Daarnaast gaan de namen van bestaande straten mogelijk veranderen en moeten nieuwe namen worden toegekend aan straten en pleinen die nog worden aangelegd.

Het Stationskwartier: hier komt alles samen

In het Stationskwartier komen verleden, heden en toekomst samen. Hier lag ooit de ‘Tuindersroute’, een vaarverbinding waarover de agrarische producten vanuit de droogmakerij naar de Broekerveiling werden gebracht. Later kwam hier het station dat tot 1 mei 1912 de naam Hugo-Waard had. Op 9 mei 1948 werd de naam veranderd in Heerhugowaard-Broek op Langedijk. Bijna 30 jaar later, op 30 mei 1976, werd de naam weer station Heerhugowaard.

Het station lag altijd al strategisch gepositioneerd tussen beide dorpslinten in. En nu ligt het Stationskwartier in het hart van gemeente Dijk en Waard. Het gebied dat alles in zich heeft om door te groeien naar een goed bereikbaar en aantrekkelijk stedelijk (OV-) knooppunt, waar belangrijke functies en voorzieningen samenkomen. De veranderingen in het gebied worden steeds meer zichtbaar. Zo is de gemeente al in een vergevorderd stadium met het plan voor een spooronderdoorgang op de drukke Zuidtangent. Hiermee wordt de bereikbaarheid van het Stationskwartier sterk verbeterd, evenals de verkeersdoorstroming en de veiligheid voor voetgangers en fietsers.

Het oude station van Heerhugowaard aan de Stationsweg, rond 1940. Het gebouw werd in 1967 gesloopt.

Het Stationskwartier: hier komt alles samen

De Zaancorridor, de spoorlijn van Amsterdam naar Heerhugowaard, is onderdeel van het Provinciaal Programma OV-knooppunten. Het plan is om woningen, kantoren, scholen, (maatschappelijke) voorzieningen en winkels te concentreren rondom de NS-stations en goed te spreiden langs het spoortraject. De betrokken gemeenten, provincie Noord- Holland, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK), ProRail en de NS pakken dit samen aan. Door tegelijkertijd te werken aan de woningbouwopgave en aan de bereikbaarheid slaat Dijk en Waard twee vliegen in één klap.

De naam Stationskwartier is niet uniek, maar de naam sluit wel uitstekend bij de ontwikkeling van een aantrekkelijk OV-knooppunt. Er zijn meer steden die aan de stationsomgeving de naam Stationskwartier hebben toegekend. In elke stad staat het Stationskwartier voor een gebied waar veel gebeurt. In Dijk en Waard zeggen we: het Stationskwartier, hier komt alles samen.

Nieuwe namen voor gebouwen en straten

Bij het toekennen van nieuwe namen voor straten en gebouwen gelden de volgende uitgangspunten:

• -

  Bestaande straatnamen kunnen blijven bestaan.

• -

  We respecteren zoveel mogelijk de namen die voor nieuwe gebouwen zijn bedacht, voordat dit straatnamenplan werd vastgesteld.

• -

  Nieuwe namen voor gebouwen (die tevens als straatnaam gaan fungeren) hebben een relatie met het thema Tijd.

En we hebben te maken met de bestaande straatnamen, zoals:

• •

  Stationsweg.

• •

  Stationsplein.

• •

  Handelsstraat.

• •

  Gildestraat.

• •

  Industriestraat.

• •

  Umbriëllaan.

Nieuwe namen voor gebouwen en straten

Wat betreft nieuwe gebouwen (die tegelijkertijd een nieuwe straatnaam dragen) willen we een relatie leggen met het thema Tijd. We respecteren de reeds gekozen namen die direct te maken hebben met het station en/of het Stationskwartier. De koppeling met het Stationskwartier als stedelijk knooppunt spreekt voor zich. Het spoor verbindt de wereld met Dijk en Waard en andersom.

Het thema Tijd is onlosmakelijk verbonden met het Stationskwartier: op tijd zijn voor de trein, op tijd zijn voor het werk, de klok, het verleden, het heden, de toekomst, tijd voor ontspanning, et cetera. Het thema Tijd willen we dus koppelen aan nieuwe namen die zowel aan gebouwen als aan straten worden toegekend.

Er wacht het Stationskwartier een fraaie toekomst. Natuurlijk zal al het goede van nu behouden blijven. Maar de vernieuwing zal als een verademing worden ervaren. Want het nieuwe Stationskwartier biedt heerlijk wonen, werken en genieten in een vernieuwde fraaie omgeving.

Naamgevingsconcepten

In het Stationskwartier worden veel woningen gebouwd en daarnaast worden in het gebied ook kantoren en voorzieningen gerealiseerd. Het bouwgebied van het Stationskwartier is omvangrijk. Er komen nieuwe straten, pleinen en lanen bij. Die moeten natuurlijk een passende naam krijgen.

Bestaande straatnamen kunnen blijven bestaan. Deze namen hebben vaak al een directe relatie met het station. Voor nieuwe namen van gebouwen (en dus ook straten) maken we een koppeling met het thema Tijd.

Het nieuwe Stationskwartier is het nieuwe middelpunt van Dijk en Waard. Met name aandacht voor het woord ‘toekomst’. Doelgroepen zijn mensen uit de regio maar ook interregionaal (heerlijke forensenstad). Leeftijd van jong tot oud, maar vooral de leeftijdsklasse 25-55. Daarom moeten de namen van de straten vooral die doelgroep aanspreken. Dus modern zijn, eigen, opvallend, aantrekkelijk. Ze moeten toekomst en de vernieuwing van Dijk en Waard onderstrepen.

Historische namen liggen daarbij niet voor de hand. De namen moeten juist eigentijds en tijdloos zijn. Ze moeten passen bij het Stationskwartier, waardoor het gebied één signatuur krijgt.

Desgewenst kan dit straatnamenplan ook worden gebruikt voor de nieuwe woon- en werklocatie De Frans en voor de herontwikkeling van de Gildestraat en omgeving. Beide gebieden sluiten aan op het Stationskwartier.

Namen voor een plek

Voor de invulling van het straatnamenplan is eerst een overzicht gemaakt van namen die aan een plek (dus geen gebouw) kunnen worden toegekend: laan, weg, rank, straat, plantsoen, park, avenue, net, om, oprit, gang, viaduct, keerweer, baan, pad, asfalt, slag, passage, singel, steeg, vak, rotonde, dijk, strook, kruising, dreef, bed, zand, rand, rondte, stoep, dek, heuvel, sloot, kant, draai, bocht, punt, sprong, steen, eiland, berm, oog, streep, corridor, stee, et cetera.

1Naamgeving in relatie met Stationskwartier, station, treinen

Om in de geest van de gebiedspromotie te blijven kunnen we voor straatnamen kiezen die een relatie hebben met het Stationskwartier, met het station, met treinen. De meest voor de hand liggende namen zijn verbonden met onderdelen, beroepen, materiaal, omgeving, et cetera.

Voorbeelden

Spoorbaan, Sneltrein, Perron, Spoor, De Klok, Wachtkamer, Coupé, De Biels, Rijtuigen, Rangeerterrein, Nachttrein, Intercity, Sprinter, Machinist, Stationsmeester, Stationshaven, Stationspark, De Rails, Forens, De Conducteur, Stoomketel, De Restauratie, De Buffer, De Remise, De Lijn, De Wissel, De Machinist, Hoofdspoor, De Rails, Biels, De Halte, Groene Halte, De Overstap, Wachtkamer, Passagier, Loket, Locomotief, Het Kaartje, Reiziger, Passagier, De Instap, De Uitstap, Het Spoor, Stootblok, De Aankomst, Vertrek, De Wagon, De Spoorweg.

De keuze is vrij om een naam te voorzien van een lidwoord. Ook kunnen de woorden straat, plein, laan, steeg (et cetera) worden toegevoegd.

Impressie van het nieuwbouwproject Stationsmeester.

2Naamgeving in relatie met het thema Tijd

Voorbeelden

• •

  Klok, De Groene Klok, Stationsklok, Het Uurwerk

• •

  Het hele Uur

• •

  Kwartier, Eerste Kwartier, Tweede Kwartier, Derde Kwartier, Vierde Kwartier

• •

  Driekwartier

• •

  De Dag, De Avond, De Ochtend

• •

  De Klokkenpoort

• •

  Kwartiermeester

• •

  Hoofdkwartier

• •

  De Toekomst

• •

  Grote Wijzer, Groene Wijzer, Kleine Wijzer, Wijzer

• •

  Secondewijzer

• •

  De Tijdwinst

• •

  Het Vertrekpunt

• •

  De Aankomst

• •

  De Tijdgeest

• •

  De Route

• •

  De Verwachting

Met het thema Tijd zijn vele naamcombinaties mogelijk. Zowel met een link naar de toekomst, het heden of het verleden. Ook hier is de keuze vrij om een naam te voorzien van een lidwoord.

De naam van hetgeen wordt vernoemd moet passen bij het karakter van hetgeen moet worden vernoemd. Als voorbeeld kan het volgende dienen. Het achtervoegsel "laan” kan alleen achter een straatnaam worden gevoegd indien daadwerkelijk sprake is van een lange brede weg die voorzien is van groenvoorziening (bomen).

Tot slot

Met het concept ‘Tijd’ en ook de bestemmingsaanpak voor plekken en gebouwen krijgt de gebiedsbeleving van het Stationskwartier een opvallende signatuur. Het kan er zo bijzonder worden. De omgeving krijgt een betekenis die meer nationaal en internationaal is en aantrekkelijker voor het nieuwe publiek. Naamgevingsconcepten geven veel inspiratie voor alles wat er qua ontwikkeling nog op stapel staat.