Uitvoerings- en handhavingsstrategie Kaag en Braassem 2024-2027

Ondertekening

Bijlage 1. | Omgevingsanalyse

Prioritering VTH-taken

Een prioritering van de VTH-taken geeft de gemeente Kaag en Braassem de mogelijkheid om de beschikbare capaciteit en middelen daarin te zetten waar uit analyse blijkt dat deze de grootste meerwaarde hebben of het grootste effect behalen. Om deze prioritering weloverwogen tot stand te laten komen hebben we een analyse uitgevoerd met als uitgangspunt de geografische kenmerken van de gemeente Kaag en Braassem. Deze analyse hebben we aangevuld met eenkwantitatieve probleemanalyse ten aanzien van Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving in de verschillende onderscheiden deelgebieden, de bekende en/of veronderstelde problemen en/of gepleegde overtredingen in het taakveld.

De gemeente Kaag en Braassem is een zeer diverse gemeente met verschillende gebiedstypen. In de omgevingsanalyse maken we gebruik van de gebiedstypen die ook in onze Omgevingsvisie zijn opgenomen. Op deze wijze sluiten we ook aan bij de stelselwijzigingen die op 1 januari 2024 van kracht worden, de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen.

Zie voor een uitgebreide beschrijving van de gemeente Kaag en Braassem en de in de omgevingsvisie opgenomen deelgebieden: https://omgevingsvisie-kaag-en-braassem-kuipercompagnons.hub.arcgis.com/

Omgevingsanalyse

De Omgevingsanalyse is een instrument dat we hebben toegepast om de (toekomstige) ‘Omgeving’ zo goed en volledig mogelijk in beeld te brengen. Met de (toekomstige) ‘Omgeving’ bedoelen we de omgeving binnen de gemeente Kaag en Braassem in de meest brede zin, het gehele grondgebied (fysieke leefomgeving/openbare ruimte) met al haar kenmerken (gebouwen, bewoners/ bedrijven/instellingen, natuur etc.) waarvan we (niet) weten of, en in hoeverre hier sprake is van risico’s en/of risicovolle activiteiten en/of ontwikkelingen.

De Omgevingsanalyse bestaat uit een

• (1)

  Gebieds-,

• (2)

  Probleem- en een

• (3)

  Risicoanalyse.

Op basis van de Omgevingsanalyse kunnen we bepalen waar gedurende deze beleidscyclus onze prioriteiten leggen voor de uitvoering van onze toezicht- en handhavingstaken (hierna: T&H-taken). De Omgevingsanalyse hebben we uitgevoerd door workshops te houden met een vertegenwoordiging van de ambtelijke uitvoeringsorganisatie (de inhoudelijke vakspecialisten).

Hieronder volgen de uitkomsten van de gebieds- en probleemanalyse. Onze gemeente kan grofweg in vijf verschillende soorten gebied worden opgedeeld, namelijk het buitengebied, water, glastuinbouwgebieden, bedrijventerreinen en de kernen.

Deze gebieden komen ook terug in de Omgevingsvisie 2.0 van de gemeente Kaag en Braassem. Het gebiedstypen water zal worden toegevoegd aan de Omgevingsvisie 3.0.

Per gebied benoemen we eerst de specifieke kenmerken en benoemen we vervolgens de huidige problemen/aandachtpunten. Door middel van de risicoanalyse geven we vervolgens aan met welke problemen/aandachtspunten we de komende vier jaar bij de uitvoering van onze U&H-taken rekening houden.

Om het draagvlak van de omgevingsanalyse te vergroten hebben we tevens een vragenlijst uitgezet onder inwoners van de gemeente en bij het Economisch Overleg Platvorm (EOP). In totaal hebben 171 inwoners en 11 deelnemers van het EOP de vragenlijst ingevuld. De uitkomsten hiervan zijn meegenomen in de prioritering.

I. Buitengebied

Kenmerken

• •

  Droogmakerij, Veenweide, Wijde Aa zone, Drechtzone, Kagerplassen-gebied, Agrarische linten

• •

  Agrarische bebouwing

• •

  Open landschap

• •

  Agrarisch productielandschap

• •

  Landschappelijke waarden

• •

  Natuurlijke waarden

• •

  Recreatie

Aandachtspunten

• •

  Huisvesting arbeidsmigranten

• •

  Onrechtmatig wonen in bedrijfswoning

• •

  Strijdig gebruik bedrijfspanden & Ondermijning

• •

  Illegale bouw

• •

  Bodemkwaliteit

• •

  Overlast en bewoning recreatiewoningen

II.Glastuinbouwgebieden

Kenmerken

• •

  Landschappelijke waarden

• •

  Productiegebied

• •

  Provinciaal beleid

Aandachtspunten

• •

  Onrechtmatig wonen in bedrijfswoning

• •

  Verhuurde kassen en bedrijfsgebouwen

• •

  Huisvesting arbeidsmigranten

• •

  Strijdig gebruik & Ondermijning

• •

  Illegale reclame

• •

  Nevenactiviteiten

III.Bedrijventerreinen

Kenmerken

• •

  Goede bereikbaarheid

• •

  Verschillende typen bedrijfsvoering

• •

  Belangrijk voor de lokale economie

Aandachtspunten

• •

  Ondermijning

• •

  Huisvesting arbeidsmigranten

• •

  Parkeren

• •

  Functiemenging

• •

  Keurmerk veilig ondernemen

• •

  Evenementen

• •

  Wonen

• •

  Milieu

• •

  Brandveiligheid

• •

  Onwenselijke bedrijfsvoering

• •

  Bedrijfsverzamelgebouwen

IV.Kernen

Kenmerken

• •

  Roelofarendsveen/Oude Wetering, Leimuiden, Nieuwe Wetering, Rijnsaterwoude, Woubrugge, Hoogmade, Rijpwetering/Oud Ade

• •

  Lintbebouwing

• •

  Recreatie

• •

  Horeca

• •

  Beschermde gezichten

• •

  Erfgoed

• •

  Mengfunctie wonen, werken en recreëren

Aandachtspunten

• •

  Strijdig gebruik

• •

  Evenementen

• •

  Horeca

• •

  Lintbebouwing

• •

  Recreatie overlast

• •

  Ondermijning

• •

  Huisvesting arbeidsmigranten

• •

  Verkeersveiligheid

• •

  (Jeugd)overlast

• •

  Parkeren

• •

  Reclame

V.Water

Kenmerken

• •

  Braassemermeer, Kromme Does, Wijde Aa, Woudwetering, Leidse Vaart, Oude Wetering, Drecht, Kagerplassen

• •

  Recreatie

• •

  Leefbaarheid

• •

  Natuur

• •

  Bedrijvigheden, jachthavens

Aandachtspunten

• •

  Overlast recreatie

• •

  Snelvaren

• •

  Afvaldumping/-lozing

• •

  Vaarwegbeheer

Risicoanalyse

Voor de risicoanalyse hebben we de (risicovolle) activiteiten in kaart gebracht. We maken hierbij onderscheid in vergunningverlening en toezicht & handhaving.

Vergunningverlening Wabo

De toets bij de aanvragen Wabo-vergunningen spitst zich toe op de ruimtelijke aspecten en een technische beoordeling op de veiligheid, waarbij de nadruk ligt op de brandveiligheid en de constructieve veiligheid. De diepgang van de andere technische beoordelingsaspecten is afhankelijk van de aard, omvang en gebruik van het aangevraagde bouwwerk. Daarbij is er aandacht voor politiek gevoelige onderwerpen en ‘de historie’ van een locatie.

Vergunningverlening APV en Bijzondere Wetten

In zijn algemeenheid kan gesteld worden dat bij de beoordeling van aanvragen op grond van de APV en Bijzondere Wetten in beginsel wordt getoetst wat het negatieve effect is op veiligheid, gezondheid en leefbaarheid. Daarnaast wordt op bepaalde onderwerpen ook getoetst wat de financiële achtergrond is in verband met ondermijningsrisico’s. De komende beleidsperiode zal dit laatste aspect nader uitgewerkt worden, zoals ook is opgenomen in het inmiddels vastgestelde veiligheidsbeleid.

Meer specifiek:

• •

  Exploitatievergunning – we toetsen het effect op de woon- en leefomgeving.

• We screenen ook de ondernemers om ondermijning of ander ongewenst gedrag te voorkomen in verband met een eventueel bestuurlijk risico.

• •

  Alcoholwetvergunning – We toetsen gericht op veiligheid en gezondheid; een speerpunt is het voorkomen van drankmisbruik onder o.a. jongeren.

• •

  Aanwezigheidsvergunningen – We toetsten op aspecten van veiligheid en gezondheid (gokverslaving).

• •

  Evenementen – We toetsen gericht op veiligheid en gezondheid, leefbaarheid en bestuurlijk.

• •

  Standplaatsen en ligplaatsen – We toetsen op een combinatie van leefbaarheid, veiligheid en ruimtelijke kwaliteit.

• •

  Overig – De toetsing is veelal gericht op ruimtelijke kwaliteit en leefbaarheid.

Toezicht & Handhaving

Niet iedere activiteit die wordt ontplooid kent dezelfde risico´s als er iets misgaat en/of als wij onze T&H-taken op deze activiteiten niet zouden uitvoeren. Om inzicht te krijgen in het risico als wij onze T&H-taken op deze activiteiten niet uitvoeren, is er aan de hand van zes landelijke criteria gekeken naar (de impact van) de mogelijke negatieve effecten.

Wij hebben hierbij de volgende negatieve effecten onderscheiden:

• •

  Veiligheid & Gezondheid:

• Fysiek letsel (doden/gewonden) dat direct ontstaat & eventuele schade aan de gezondheid van de mens.

• •

  Leefbaarheid:

• De beleving van bewoners als het gaat om het gevoel van onveiligheid en eventuele verloedering.

• •

  Ruimtelijke Kwaliteit & Cultuurhistorie:

• De kwaliteit van de fysieke leefomgeving en (cultureel) erfgoed.

• •

  Bestuurlijk(imago):

• Imagoschade van een eventuele calamiteit of het in stand houden van een illegale situatie. Ontstaan van een afbreuk aan de geloofwaardigheid, betrouwbaarheid en de integriteit van het gemeentebestuur.

• •

  Financieel/economisch:

• Schade voor (door) de gemeente (te vergoeden) als gevolg van de calamiteit.

• •

  Duurzaamheid:

• Afbreuk en schade aan de kwaliteit van het leefmilieu (milieuvervuiling) als gevolg van een verstoring/calamiteit).

Scorebepaling

Aan de hand van de weging is per activiteit een ‘Risicoscore’ bepaald. Deze risicoscore geeft per activiteit aan of het negatieve effect ‘Groot’, ‘Gemiddeld’ of ‘Klein’ is. Vervolgens is afgewogen wat de kans is op een overtreding op het moment dat wij onze U&H-taken niet zouden uitvoeren. Ook hiervoor is per activiteit een afweging gemaakt of deze ‘Groot’, ‘Gemiddeld’ of ‘Klein’ is. De afweging van het negatieve effect maal de kans heeft uiteindelijk geleid tot een ‘prioriteit’ van ‘Zeer Hoog’, ‘Hoog’, ‘Gemiddeld’, ‘Laag’ of ‘Zeer Laag’ (zie figuur hiernaast).

Hieronder worden de prioriteiten weergegeven van ‘Zeer Hoog’ tot en met ‘Zeer Laag’. Daaropvolgend wordt de volledige activiteitenlijst met bijbehorende prioritering weergegeven.

In verband met de inwerkingtreding van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (hierna: Wkb) is in de prioriteiten en de volledige activiteitenlijst al geanticipeerd op de nieuwe gevolgklasse 1, 2 en 3. Voor de volledigheid is hieronder een korte toelichting opgenomen op de verschillende gevolgklasses.

Gevolgklasse 1:

de persoonlijke gevolgen als niet aan de bouwtechnische voorschriften wordt voldaan zijn beperkt. In deze gevolgklasse vallen o.a. woningen, eenvoudige bedrijfsgebouwen, vakantiehuisjes.

Gevolgklasse 2:

reële kans op persoonlijke gevolgen als niet aan de bouwtechnische voorschriften wordt voldaan. Hierbij valt te denken aan bibliotheken, gemeentehuizen, onderwijsgebouwen en woongebouwen tot 70 meter hoogte.

Gevolgklasse 3:

kans op aanzienlijke persoonlijke gevolgen als niet aan de bouwtechnische voorschriften wordt voldaan. Hieronder kunnen vallen bouwwerken zoals metrostations, voetbalstadions, ziekenhuizen en gebouwen hoger dan 70 meter.

Legenda tabel

Gm = gemiddeld

Glastuinbouwgebied = GT

Bedrijventerrein = BT

Lijst met uitsluitend zeer hoge en hoge prioriteiten

Bijlage 2 Analyse vragenlijst

Ten behoeve van het Uitvoerings- en handhavingstrategie (verder U&H-strategie) en het daaraan gekoppelde uitvoeringsprogramma is er een vragenlijst opgesteld ten behoeve van inwoners en het Economisch Overleg Platform (EOP). Doel van deze vragenlijst is het vergroten van het draagvlak van de U&H-strategie en het voorkomen van een uitsluitend interne blik op de te verrichten werkzaamheden die horen bij de U&H-strategie. De visie van inwoners en het bedrijfsleven op onze taken in het kader van vergunningen, toezicht en handhaving draagt bij aan de totstandkoming van het uitvoeringsprogramma. Onderstaand een analyse van de resultaten.

Inwoners

In totaal hebben 171 inwoners de moeite genomen om de vragenlijst in te vullen. Hierbij zijn de volgende bevindingen gedaan;

• -

  57% vindt de toezichthouders zeer slecht zichtbaar. 20% vindt de toezichthouders slecht zichtbaar. Slechts 7% vindt de toezichthouders goed of zeer goed zichtbaar.

• -

  67% ziet wel eens misstanden in de openbare ruimte. In 21% van de gevallen waarin een melding is gedaan heeft de gemeente ook opgetreden.

• -

  30% vindt vth taken ten aanzien van constructieve veiligheid de belangrijkste prioriteit op het gebied van bouwen, gevolgd door brandveiligheid met 23% en 19% het anders gebruiken van een grond dan opgenomen in een bestemmingsplan.

• -

  43% van de bevraagden vindt de bescherming van cultureel erfgoed topprioriteit ten aanzien van de vth-taken op het gebied van erfgoed en ruimtelijke ordening, gevolgd door het illegaal uitvoeren van een werk met 24%.

• -

  Ten aanzien van de taken die vallen onder de APV en/of bijzondere wetten vindt met 37% van de bevraagden ondermijning de belangrijkste prioriteit, gevolgd door huisvesting van buitenlandse werknemers (15%) en jeugdoverlast(12%).

EOP

Vanuit het EOP zijn in totaal 11 reacties aangeleverd. De volgende bevindingen komen hieruit voort:

• -

  7 van de bevraagden vinden het gebruik van een grond of gebouw anders dan in het omgevingsplan is opgenomen, de belangrijkste prioriteit onder het thema bouwen.

• -

  Bij het thema ruimtelijke ordening vinden 7 van de bevraagden het illegaal uitvoeren van een werk de belangrijkste prioriteit.

• -

  Ten aanzien van het thema APV en/of bijzondere wetten vinden 6 van de bevraagden ondermijning de belangrijkste prioriteit.

Bijlage 3 Werkplan 2023 en Evaluatieverslag 2022 VTH

TER INLEIDING   

Voor u ligt het werkplan voor 2023 dat is opgesteld op basis van het Handhavingsbeleid en het Uitvoeringsprogramma VTH 2019-2023. Aan de hand van de kaderstelling in het Handhavingsbeleid zijn de prioritering en keuzes gemaakt in het Uitvoeringsprogramma. Een jaarlijks werkplan geeft aan welke speerpunten, keuzes en verdeling van de beschikbare capaciteit voor Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving er worden gemaakt. In dit werkplan wordt ook ingegaan op de evaluatie van het voorgaande jaar, het jaar 2022.

LEESWIJZER   

Dit document bevat drie hoofdstukken en een aantal bijlagen.

Hoofdstuk 1 gaat in op de prioriteiten in het werkplan 2023 en de landelijke ontwikkelingen die van invloed zijn of worden op het werk van vergunningverlening, toezicht en handhaving.

In hoofdstuk 2 is de evaluatie over 2022 opgenomen. Hierin wordt in verschillende paragrafen een korte toelichting gegeven op het item aangevuld met een overzicht van de cijfers 2021, 2022 en een prognose voor 2023.

Hoofdstuk 3 bevat de jaarrapportage van de BOA (Buitengewoon Opsporingsambtenaar).

In de bijlagen is achtereenvolgens informatie opgenomen over de verdeling van de tijdbesteding van de BOA’s, het aantal interventies van de BOA’s en het totaaloverzicht van de meldingen openbare ruimte (MOR).

INHOUDSOPGAVE   

• 1.

  Werkplan 2023 op basis van VTH Uitvoeringsprogramma 2019-2023

  • 1.1

    Prioriteiten in het werkplan VTH 2023

  • 1.2

    Landelijke ontwikkelingen

    • 1.2.1 Voorbereiding Omgevingsweg 2023

      1.2.2 Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen

      1.2.3 Basisregistraties

      1.2.4 Openbare ruimte

      1.2.5 handhaving verbod rookruimtes horeca Overzicht van de taakuitvoering in 2023

• 2.

  Evaluatie 2022

  • 2.0

    Ter inleiding

  • 2.1

    Vergunningverlening

    • 2.1.1 Wabo

    • 2.1.2 Alcoholwetvergunningen en -ontheffingen

    • 2.1.3 Evenementenvergunning en andere APV zaken

    • 2.1.4 Kaderstelling voor evenementen en standplaatsen

  • 2.2

    Toezicht

    • 2.2.1 Toezicht omgevingsvergunningen

    • 2.2.2 Toezicht Alcoholwet

    • 2.2.3 Toezicht APV en bijzondere wetten

  • 2.3

    Handhaving

  • 2.4

    Ondermijning

    • 2.4.1 RIEC

    • 2.4.2 HEIT

    • 2.4.3 Speerpunt van woonfraude, adresfraude en zorgfraude

    • 2.4.4 Integrale controles en aanpak van ondermijning

    • 2.4.5 Ondermijningstafels

• 3.

  BOA Rapportage 2022

  • 3.0

    Ter inleiding

  • 3.1

    Monitoren en werkwijze bij Toezicht

  • 3.2

    Meldingen openbare ruimte

  • 3.3

    Drank- en Horecawet

  • 3.4

    APV / Evenementen

  • 3.5

    Samenwerking

• 4.

  Bijlagen

  • 1.

    Rapport interventies per feit

  • 2.

    Overzicht Meldingen openbare ruimte 2022

1. Werkplan 2023 op basis van VTH uitvoeringsprogramma 2019- 2023   

1.1 Prioriteiten in het werkplan VTH 2023 

In het meerjaren uitvoeringsprogramma VTH is helder gemaakt dat er veel onderwerpen zijn waar inzet van de organisatieonderdelen Vergunningen, de toezichthouders en de handhavers (zowel op controlerend als op juridisch niveau) nodig is. Het is daarom nodig keuzes te maken en te prioriteren. De prioritering van de werkzaamheden voor vergunningen, toezicht en handhaving worden bepaald door het wegen van risico’s en door de beschikbare capaciteit.

Corona 

Vanaf 2020 zijn we wereldwijd geconfronteerd met de coronapandemie, die ook voor Kaag en Braassem gevolgen heeft gehad voor de uitvoering van de VTH- en BOA-taken. Ook in 2022 was in Q1 inzet nodig in verband met de coronapandemie met bijbehorende maatregelen. Voorgenomen activiteiten konden niet worden uitgevoerd of moesten anders worden uitgevoerd. De invloed was het grootst in het taakveld APV/Bijzondere wetten. Nederland kreeg wederom te maken met beperkende maatregelen en evenementen konden niet of beperkt doorgaan. Dit zorgde wederom zowel in het kader van vergunningverlening als toezicht en handhaving voor uitdagingen. Daarnaast zorgden de maatregelen ook in 2022 voor het toezicht op de naleving van de coronamaatregelen, vastgelegd in de noodverordeningen en later in de tijdelijke wet maatregelen COVID-19. Bij de uitvoering van deze werkzaamheden werd een grote mate van flexibiliteit gevraagd doordat maatregelen steeds werden bijgesteld, versoepeld of verstrengd.

Na de laatste lockdown van 2021 tot en met begin 2022 ging Nederland meer en meer open. Voor de Boa’s en toezichthouders BWT betekende dit het teruggaan naar het oppakken van de reguliere taken, waarbij ingestoken werd op het inlopen van de achterstanden die in de jaren daarvoor door het verschuiven van prioriteiten, is ontstaan.

Ook in 2023 zal nog een deel van de achterstanden ingelopen moeten worden, hetgeen qua capaciteit een uitdaging is. Op dit moment is het een uitdaging binnen de schaarse arbeids- en inhuurmarkt, om ervaren medewerkers te werven (al dan niet tijdelijk) om de werkzaamheden uit te voeren. Daarnaast heeft corona in negatieve zin bijgedragen aan het feit dat de burger niet meer het gesprek aangaat in geval van ergernissen, maar direct een klacht of handhavingsverzoek indient bij de gemeente. Ook de Boa’s merken een verschil in de relatie met burgers en ondernemers.

Het afgelopen jaar is ingezet op het verder verbeteren van de werkprocessen voor vergunningen, ontheffingen en meldingen voor evenementen en horeca. Een belangrijke kwalitatieve verbetering die in 2023 wordt voorgezet. Extra aandacht hebben hierbij de veiligheidsrisico’s van het evenement of de activiteit en de verkeersveiligheid.

1.2 Landelijke ontwikkelingen op het gebied van Vergunning, Toezicht en Handhaving   

1.2.1Omgevingswet 2024

De inwerkingtreding van de Omgevingswet is wederom uitgesteld en dit keer naar 1 januari 2024. Inmiddels heeft de Eerste Kamer op 14 maart 2023 bepaald dat dit ook de formele datum van inwerkingtreding wordt. De uitgangspunten zijn nog steeds dat de Omgevingswet moet zorgen voor een goede balans tussen het benutten en beschermen van de fysieke leefomgeving. De Omgevingswet gaat uit van snellere besluitvorming en een meer integrale aanpak met meer afwegingsruimte. Dit zorgt voor een veranderende rol; van toetser naar adviseur. Werkprocessen moeten worden aangepast. We moeten binnen 8 weken integraal gewogen besluiten kunnen nemen, ook bij complexe aanvragen. Daarnaast moeten initiatiefnemers met ‘een druk op de knop’ kunnen zien wat is toegestaan (Toepasbare Regels) in de fysieke ruimte en voor welke activiteiten vergunningen nodig zijn of meldingen gedaan moeten worden. Deze kunnen vervolgens eenvoudig worden aangevraagd via het DSO (= Digitaal Stelsel Omgevingswet). De voorbereiding op de Omgevingswet loopt nog steeds waarbij belangrijke stappen gezet worden gebaseerd op de wettelijke minimale eisen. De voorbereiding vraagt van de medewerkers tijd en inzet naast de reguliere werkzaamheden. Waar nodig wordt extra capaciteit ingehuurd.

Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) 

Een belangrijk onderdeel van de Omgevingswet is het Digitaal Stelsel Omgevingswet. Alle gemeentelijke informatiesystemen en processen moeten worden aangesloten op de DSO Landelijke voorziening. Het DSO bestaat uit lokale systemen van overheden en de onderdelen van de landelijke voorziening. Met het DSO kan de omgevingsvisie, het omgevingsplan, de omgevingsprogramma’s en besluiten publiceren, vragenbomen publiceren, vergunningaanvragen en meldingen ontvangen, begrippen en definities centraal beheren en onderling en met initiatiefnemers samenwerken. Door het nieuwe digitale stelsel wil het Rijk de ‘afstand’ tussen inwoners, ketenpartners en bestuur zo kort en makkelijk mogelijk maken. In afstemming met Alphen aan de Rijn ligt Kaag en Braassem op schema voor wat betreft het DSO; de minimale aansluitingen zijn gerealiseerd en worden verder doorontwikkeld.

Omgevingsvisie (ambities) 

Begin 2021 zijn we gestart aan een verdere uitwerking en verdieping van de Omgevingsvisie 1.0. Dit heeft onder andere geresulteerd in het opstellen van gebiedsgerichte programma’s. Op maandag 24 januari 2022 zijn de gebiedsgerichte programma’s en de Omgevingsvisie 2.0 vastgesteld door de gemeenteraad. In samenwerking met VTH en keten-partners zijn deze programma’s tot stand gekomen. Op dit moment wordt er gewerkt aan de bijstelling van Omgevingsvisie, hierbij wordt ook gedacht om een extra programma te creëren voor het thema water.

Omgevingsplan 

Gemeenten moeten uiterlijk op 1 januari 2029 beschikken over een gemeente dekkend integraal omgevingsplan. Het omgevingsplan vereist de harmonisatie en integratie van de huidige bestemmingsplannen en beheers verordeningen, gemeentelijke verordeningen die betrekking hebben op de fysieke leefomgeving en de rijksregels die gedecentraliseerd moeten worden (de bruidsschat). Daarnaast zijn ook beleidsuitgangspunten voortdurend in ontwikkeling.

Om ervaring op te doen met de mogelijkheden van de Omgevingswet wordt de komende tijd geoefend met het omgevingsplan Buitengebied.

1.2.2 Wet kwaliteitsborging voor het bouwen 

De inwerkingtreding Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) is net als de Omgevingswet uitgesteld naar 1 januari 2024. In 2021 nam Kaag en Braassem deel aan het Ambassadeurs Netwerk VNG Alphen aan den Rijn. Het doel van het netwerk was om met meerdere gemeenten meer aannemers, architecten en initiatiefnemers te bewegen om proefprojecten uit te voeren. De bij de gemeente Kaag en Braassem bekende aannemers en ontwikkelaars wilden niet deelnemen aan proefprojecten. Op dit moment ligt dit stil.

Met de invoering van de Wkb vervalt voor vergunningverlening:

• •

  De bouwplantoetsing aan het Bouwbesluit 2012 en het bouwtoezicht verschuiven van gemeente naar private partijen voor gevolgklasse CC-C1;

• •

  De toetsing aan het Bouwbesluit 2012 van nieuwbouw en verbouw bij de vergunningverlening door gemeenten vervalt hiermee voor gevolgklasse CC-C1.

Met de invoering van de Wkb vervalt het toezicht tijdens de realisatiefase voor de nieuwbouw en verbouw voor die bouwwerken die in de zogenoemde gevolgklasse 1 CC-1 vallen. Het gaat samengevat om bouwactiviteiten die betrekking hebben op de volgende bouwwerken:

• •

  Grondgebonden eengezinswoningen, inclusief nevenfuncties (garage, kantoor aan huis);

• •

  Woonboten;

• •

  Vakantiewoningen;

• •

  Bedrijfspanden (industriefunctie) van maximaal 2 bouwlagen, inclusief een klein kantoor/ kantine;

• •

  Aanbouwen aan overige gebruiksfuncties van maximaal 2 bouwlagen voor opslag en dergelijke;

• •

  Kleine fiets- en voetgangersbruggen (niet over rijks- of provinciale wegen), maximaal 20 meter overspanning;

• •

  Overige bouwwerken geen gebouw zijnde tot maximaal 20 meter hoog (masten, antennes, etc.);

Verbouwingen van hiervoor genoemde bouwwerken vallen (voor zover niet vergunningsvrij) vanaf 6 maanden na inwerkingtreding van de Wkb ook onder gevolgklasse 1.

Vooralsnog vallen de volgende gevallen niet onder kwaliteitsborging:

• •

  Monumenten (rijks en gemeentelijk);

• •

  Bouwactiviteiten aan bouwwerken waarbij voor het gebruik een milieuvergunning nodig is;

• •

  Bouwactiviteiten aan bouwwerken waarbij voor het gebruik een vergunning of melding brandveilig gebruik nodig is;

• •

  Bouwactiviteiten waarbij er sprake is van een gelijkwaardige oplossing voor brand- of constructieve veiligheid, inclusief de toepassing van NEN 6060 en 6079.

Na inwerkingtreding van de Omgevingswet en de Wkb zal het bouwtoezicht nog steeds doorlopen tijdens de realisatiefase op grond van de Wabo. Dit hangt samen met het feit dat de realisatie van bouwwerken in veel gevallen niet direct na de vergunningverlening start. Hiervoor zijn verschillende oorzaken zoals de drukte bij de aannemers, het rondkrijgen van de financiering en de hoge materiaal- en/of bouwkosten. In de praktijk betekent dit dat de medewerkers BWT zowel onder het huidige regime van de Wabo als onder het nieuwe regime van de Omgevingswet en Wkb zullen moeten werken. Werken met nieuwe wet- en regelgeving kost in het begin altijd meer tijd en het onder twee regimes moeten werken zal extra capaciteit vragen van zowel de medewerkers BWT als van de handhavingsjuristen.

1.2.3 Basisregistraties 

Als gemeente zijn we bronhouder van twee basisregistraties:

• •

  De BGT (Basisregistratie Grootschalige Topografie) en

• •

  De BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen)

Beide registraties hebben wettelijke verplichtingen met wettelijke termijnen voor het opnemen van de feitelijke situatie (legaal of illegaal) in de registraties. In de BGT wordt als kaart de feitelijke situatie zoals die buiten zichtbaar is, opgenomen; de BAG volgt daarin als het gebouwen/panden betreft.

Daarbij maakt de overheid het voor de burger steeds makkelijker door steeds meer vergunningsvrij te maken voor wat betreft het bouwen van uitbouwen, dakkapellen of bijgebouwen. Van de andere kant wil de overheid dat de BAG / BGT wijzigingen (legaal of illegaal) in panden vastlegt binnen wettelijke termijnen. Doordat er voor wijzigingen in of aan panden niet altijd vergunningen nodig zijn moeten wij als beheerder slimme en efficiënte manieren bedenken om de feitelijke situatie vast te leggen.

Mutaties in BGT en BAG moeten worden opgespoord en doorgevoerd in beide registraties. De verdergaande deregulering (meer vergunningsvrij bouwen) van de rijksoverheid en het steeds meer aan de markt overlaten staat dus haaks op de uitgangspunten van de wet BAG die voorschrijft dat een gemeente alle panden in beeld moet hebben. Het betekent dat een gemeente verplicht is de nodige inzet te plegen voor de wet BAG op toezicht en handhaving van de panden. Dit betekent dat de medewerkers BWT meer toezicht gaan houden op wijzigingen van bij de gemeente bekende feitelijke situatie.

1.2.4 Uitbreiding taken Boa’s 

Vanuit de overheid worden steeds meer toezichtstaken opgedragen aan gemeenten. Zo heeft de rijksoverheid in samenspraak met de VNG een pilot gestart waarin onderzocht wordt of de politietaken inzake kleine verkeersovertredingen over kunnen gaan naar het zogenoemde Domein I van de Boa's en daarmee overgaan naar de gemeenten. Het betreft:

• •

  geen of onjuiste fietsverlichting voeren

• •

  het negeren van rood licht door fietsers en voetgangers

• •

  handheld-telefoongebruik door fietsers

De pilot is in 2021 gestart in de gemeente Utrecht en naar aanleiding van de evaluatie per januari 2023 uitgebreid naar de gemeenten Breda, Harderwijk, Schouwen-Duiveland, Venlo en Zaanstad. Naar verwachting neemt de minister in de loop van 2023 een besluit. De VNG is voorstander van het overhevelen van deze taak.

Indien deze taak van de politie over gaat naar de gemeenten zal dit gevolgen hebben voor de capaciteit bij de Boa’s en daarmee ook het gemeentelijke budget. In het verleden zijn eerder taken overgeheveld naar gemeenten zonder daaraan ook financiële middelen te verbinden. Het is zaak hier richting de VNG scherp op te blijven. Indien deze taak daadwerkelijk bij de gemeentelijke Boa’s wordt belegd heeft dit gevolgen voor de formatie. Dit zal in het jaarlijks op te stellen Uitvoeringsplan worden weergegeven en mogelijk leiden tot een voorstel tot uitbreiding van de formatie, dan wel het her prioriteren van de werkzaamheden.

2. Evaluatie VTH 2022   

2.0 Ter inleiding 

In deze paragraaf beschouwen we 2022. Dat doen we zo veel mogelijk door cijfers weer te geven over de resultaten 2022 en de prognose 2023. Daar waar het een toegevoegde waarde heeft worden ook de resultaten uit voorgaande jaren (nogmaals) opgenomen. Achtereenvolgens gaan we in op de vergunningverlening en het toezicht. Aan het slot van dit hoofdstuk wordt in paragraaf 2.4 ingegaan op de woon- en adresfraude en ondermijning.

2.1 Vergunningenverlening 

2.1.1 WABO

Het uitgangspunt is dat omgevingsvergunningen en -meldingen binnen de gestelde wettelijke termijnen worden verleend. In 2022 zijn 4 vergunningen van rechtswege ontstaan, waarvan 1 naar aanleiding van een bezwaarprocedure.

De laatste jaren worden steeds meer verguningsplichtige activiteiten onder algemene regels geplaatst. Deze trend is door de rijksoverheid ingezet om de regels te uniformeren en de administratieve lasten te verlagen. Sloopmeldingen met asbest zijn vanaf 2018 qua bevestiging en toezicht ondergebracht bij de omgevingsdienst West Holland.

2.1.2 Vergunningen en – ontheffingen op grond van de Alcoholwet 

In 2022 kwam het normale leven weer langzaam op gang na de coronapandemie. In 2022 zijn er 6 commerciële en is er 1 para commerciële Alcoholwetvergunning verleend. Tevens hebben er 15 wijzigingen van Alcoholwetvergunningen plaatsgevonden, waaronder wijziging van leidinggevenden en wijziging van inrichting. Bij een viertal aanvragen voor een Alcoholwetvergunning is een Bibob- toets uitgevoerd. Hiervan heeft één een vergunning gekregen, een tweetal heeft de aanvraag ingetrokken en van de vierde loopt de vergunningaanvraag nog.

Exploitatievergunningen 

In 2020 is de exploitatievergunningplicht ingevoerd. Dit in het kader van ondermijning. De bedrijven die in het bezit zijn van een Alcoholwetvergunning7 zijn van die vergunningplicht vrijgesteld. Bedrijven die wel horeca exploiteren, maar niet in het bezit zijn van een Alcoholwetvergunning dienen wel een dergelijke vergunning aan te vragen waarbij een Bibob-toets plaatsvindt. Alle horecabedrijven met een Alcoholwetvergunning hebben een ambtshalve vrijstelling ontvangen en de overige bedrijven zijn aangeschreven een vergunning aan te vragen. Het gaat hierbij om 7 horecabedrijven.

2.1.3 Evenementenvergunning en andere APV-zaken 

Voor het jaar 2022 stonden er 126 evenementen op de kalender aangemeld (meldingen, A-, B-, en C- evenementen).

In 2020 is het meldingsformulier vergunningsvrije evenementen in het leven geroepen. Dit om een goed beeld te krijgen van alle evenementen en werkt goed.

Overige APV en Bijzondere Wetten producten 

Wat betreft de overige APV en Bijzondere Wetten producten zijn de nodige vergunningen of ontheffingen verleend en diverse meldingen binnengekomen.

2.2 Toezicht 

Rekening houdend met het aantal te verwachten vergunningen, ontheffingen en meldingen en het daaruit voortvloeien van op te leggen sancties, kan indicatief worden gesteld dat de beschikbare formatie voor toezicht en handhaving in 2023 voor 70% wordt ingezet voor regulier werk en voor 30% voor projecten.

In de omgevingsanalyse (bijlage 2a van het Bijlagenboek Nota VTH) is per deelgebied (Woonkernen, Glastuinbouwgebieden, Bedrijventerreinen en Buitengebied) uiteengezet wat de speerpunten met betrekking tot toezicht en handhaving zijn. Op reguliere basis vindt toezicht plaats binnen de kernen en worden meldingen (ook de meldingen openbare ruimte waaraan geen hoge prioriteit is gegeven) in de route meegenomen.

Het ‘meenemen’ van meldingen in de surveillancerondes binnen de kernen wordt in de tabel niet per activiteit expliciet vermeld maar vindt wel plaats. In alle deelgebieden wordt – waar de capaciteit het toelaat – ingezet op projectmatige handhaving ter versterking van de in het deelgebied benoemde doelen/speerpunten conform het vigerende Uitvoeringsprogramma 2019-2023.

2.2.1 Toezicht omgevingsvergunningen 

Op het moment dat een vergunning onherroepelijk is dan wel een melding volledig is, vindt een digitale overdracht van het dossier plaats van vergunningverlening naar toezicht en handhaving. Uitgangspunt hierbij is dat alle afgegeven Wabo-vergunningen (bouwfase) en ingediende meldingen activiteitenbesluit door de toezichthouders van de gemeente worden gecontroleerd. De omgevingsvergunningen activiteit milieu en een aantal meldingen activiteitenbesluit worden door de omgevingsdienst gecontroleerd. Daarnaast worden sloopmeldingen en meldingen toepassing van grond/bouwstoffen door de omgevingsdienst gecontroleerd op basis van een risicoklasse.

Het aantal te verwachten bouwwerken zonder of in afwijking van de verleende omgevingsvergunning voor bouwen is opgenomen in onderstaande tabel. Als gevolg van verdergaande deregulering en verruiming van het vergunningsvrij bouwen kunnen steeds meer bouwactiviteiten vergunningsvrij worden uitgevoerd. Dergelijke activiteiten zijn veelal niet bij de gemeente bekend waardoor geen toezicht plaatsvindt. Het is echter de vraag of dergelijke activiteiten daadwerkelijk onder het vergunningsvrije regime vallen. Regelmatig wordt aan de hand van meldingen vastgesteld dat bouwwerken zonder vereiste omgevingsvergunning zijn gerealiseerd.

Dit betekent dat toetsing achteraf gebeurt in plaats voorafgaand of tijdens de bouwfase. Dit vergt meer inzet van bouwtoezicht. De verwachting is dat meer van dergelijke situaties zich gaan voordoen als de markt aantrekt en zorgt voor groei in de bouwsector. De komende jaren zal nog meer dan nu een verschuiving plaatsvinden van toezicht in de bouwfase naar toezicht in de gebruiksfase, mede door de Wet kwaliteitsborging die per 1 januari 2024 van kracht wordt. Door de toetsing achteraf zullen er meer constateringen (voornemen handhaving) opgepakt worden.

De samenwerkingspartners voor de uitvoering van de werkzaamheden toezicht en handhaving zijn: politie, brandweer, omgevingsdienst, hoogheemraadschap van Rijnland en de provincie Zuid-Holland.

Er is in 2019 een start gemaakt met het proces voor het intrekken van oude vergunningen, in overleg met toezicht en handhaving. Dit traject loopt door.

Aantal te verwachten bouwwerken in afwijking of zonder vergunning

2.2.2 Toezicht Alcoholwet 

In 2019 heeft een administratieve controle op basis van de lijst vergunningen horecabedrijven plaatsgevonden, waardoor de basislijst op orde is. De medewerkers Handhaving APV en bijzondere wetten zijn tevens aangesteld als toezichthouder DHW conform artikel 41 van de wet, inmiddels de Alcoholwet. Het toezicht op de naleving van de wet en de vergunningen richt zich voornamelijk op de leeftijdsgrenzen bij verkopen en verstrekken van alcohol bij para commerciële en commerciële inrichtingen. De controle vindt plaats op basis van de vergunningsvoorwaarden (jonger dan 18 jaar in combinatie met een meerderjarige). De controle op jongeren onder de 18 jaar die alcoholhoudende drank nuttigen (bij zich hebben), geschiedt door het verifiëren van de leeftijd en het vaststellen van het in bezit hebben van de alcoholhoudende drank. Er volgt dan een strafrechtelijke vervolging. In 2023 gaan we projectmatig de horecalocaties controleren, naast de paracommercie. Het gaat om respectievelijk 100 en 40 locaties.

2.2.3 Toezicht APV en bijzondere wetten 

In 2023 wordt gestart met de actualisatie van de verschillende verordeningen en beleidsnota’s zoals de APV en het Evenementenbeleid.

Toezicht en handhaving in het kader van de APV en bijzondere wetten betreft vooral het toezien op de verleende evenementenvergunningen (APV) en bijvoorbeeld verkeersmaatregelen, standplaatsen en markten, venten, spandoeken, speelautomaten en het afmeren van vaartuigen.

De Boa’s controleren een evenement op de vergunningsvoorwaarden. Voorafgaand aan het evenement wordt een controle uitgevoerd in het gebouw of op het terrein waar een evenement plaatsvindt. Toezicht tijdens het evenement wordt uitgevoerd door de beveiliging in samenwerking met Boa’s en de politie.

2.3 Handhaving 

Bij de uitvoering van de activiteiten wordt de eigen verantwoordelijkheid en betrokkenheid van inwoners en bedrijven gestimuleerd bij het oplossen van vraagstukken. Als dit niet leidt tot het gewenste resultaat kan in voorkomende gevallen handhaving volgen. Het prioriteitsmodel bepaalt de mate van prioriteit en of besloten wordt om tot daadwerkelijke handhaving over te gaan. In zaken waarbij sprake is van een lage prioriteit, wordt ervoor gekozen om de betrokkenen op de eigen verantwoordelijkheid aan te spreken en wordt daarmee de problematiek teruggelegd bij de veroorzaker. Zo worden bijvoorbeeld bij burengeschillen mogelijkheden van een gesprek of mediation voorgehouden en kan men zelf initiatief nemen dit te organiseren. Voor woonoverlast is een werkgroep opgericht en hebben medewerkers een opleiding gevolgd. We werken hierin samen met de woningcorporaties, de politie, Tom in de Buurt en GGZ. De samenwerking loopt steeds beter.

Als in het geval van verguningsplichtige activiteiten tijdens controle wordt geconstateerd dat niet conform de verleende vergunning dan wel zonder omgevingsvergunning wordt gebouwd, proberen de toezichthouders zoveel mogelijk afwijkingen van de vergunningen direct met de vergunninghouder c.q. overtreder op te lossen. Lukt dit niet, dan volgt vaak eerst een waarschuwing in de vorm van een waarschuwingsbrief. Als dit niet tot een oplossing leidt wordt op grond van het prioriteringsmodel bepaald of overgegaan wordt tot bestuursrechtelijke handhaving. Daarnaast vindt handhaving plaats aan de hand van geplande toezichtacties of de afhandeling van klachten en meldingen. Afhankelijk van de aard en ernst van de overtredingssituatie wordt de overtreder gewaarschuwd of wordt er direct bestuursrechtelijk en/of strafrechtelijk opgetreden. De bestuursrechtelijke handhaving vindt plaats conform de handhavingsstrategie van de Nota VTH (Bijlage 4 Bijlagenboek).

Op het gebied van afvaldumpingen wordt civielrechtelijke handhaving toegepast. Dit betekent dat alle kosten die gemaakt worden om de overtredingssituatie ongedaan te maken worden verhaald op de overtreder. Strafrechtelijke handhaving vindt plaats bij overtredingen in het kader van APV, Alcoholwet en overige bijzondere wetten. Op het gebied van sanctionering zijn in 2022 de volgende aantallen behaald.

*In lopende zaken wordt geen onderscheid gemaakt tussen de stand van het dossier. Dit zijn o.a. lopende bezwaar en (hoger) beroepszaken, maar ook handhavingsdossiers die nog gestart moeten worden of al gestarte handhavingsdossiers waarin een (her)controle moet worden uitgevoerd.

De kwaliteit van constateringen en rapportages is verbeterd en leidt nu tot opvolging indien sprake is van een prioriteit op grond van het prioriteitsmodel.

In 2023 zetten we in op regulier overleg tussen de handhavingsjuristen en toezichthouders en handhavers.

In 2023 wordt vanuit de verschillende disciplines een omgevingsanalyse en risicoanalyse opgesteld in het kader van het nieuwe VTH-beleid (2024-2027).

2.4 Ondermijning 

Binnen de gemeente zal de komende jaren meer inzet worden gepleegd op het onderwerp ondermijning. In de aanpak van ondermijning pakken wij als gemeente ook steeds meer onze regierol voor het uitvoeren van integrale controles met o.a. politie, brandweer, omgevingsdienst, hoogheemraadschap van Rijnland, BRP, Liander en Belastingdienst. De integrale acties worden gecoördineerd door de medewerkers OOV.

Bij de aanpak van ondermijning speelt, naast de strafrechtelijke en fiscaalrechtelijke aanpak, de bestuursrechtelijke aanpak een steeds belangrijkere rol. Bestuurlijke interventies zoals sluiten van panden, intrekken van vergunningen, stopzetten van uitkeringen/toeslagen, Bibob-toets, etc. zijn erg effectief in de aanpak van ondermijning.

2.4.1 Ondermijningstafels 

Om de integrale aanpak van ondermijning te bevorderen zijn er in 2018 ondermijningstafels opgericht, op zowel lokaal als op districtsniveau. Op lokaal niveau zijn de gemeente (Kaag en Braassem), politie, districtsrecherche, RIEC en HEIT vaste deelnemers. Bij de districtelijke ondermijningstafel schuiven de Belastingdienst en het OM ook aan. De districtelijke ondermijningstafel valt onder de regie van het districtscollege. Gemeente Kaag en Braassem heeft één casus lopen bij de districtelijke ondermijningstafel.

Doel van deze overleggen zijn om o.a. casuïstiek te bespreken en interventies af te stemmen. Het kan dus zijn dat bepaalde bestuurlijke interventies acuut aandacht vragen.

2.4.2 RIEC 

Het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC) Den Haag ondersteunt de gemeente bij de aanpak van georganiseerde criminaliteit. Het RIEC focust zich op het aanpakken van bepaalde gebieden of sleutelplaatsen die als zogenoemde knooppunten voor criminaliteit fungeren of daar kwetsbaar voor zijn. Daarnaast ligt de nadruk op gebieden die kenmerken voor vrijplaatsen vertonen. In dit kader heeft het RIEC zich op verschillende gebieden gericht, zoals bijvoorbeeld: bedrijventerreinen, vakantieparken/recreatieterreinen, (kleine) jachthavens en woonwagencentra.

Deze gebieden blijken kwetsbaar voor diverse vormen van ondermijnende criminaliteit. Er is gestart met onderzoek bij o.a. de bedrijventerreinen (met name De Lasso en De Waaier). In dit uitvoeringsprogramma zijn deze onderwerpen en locaties geprioriteerd.

2.4.3 HEIT 

In het Haags Economisch Interventie Team (HEIT) werken gemeenten, politie, Belastingdienst, Douane, Inspectie SZW (ISZW) en het UWV samen. Kerntaak van het HEIT is het voorkomen en terugdringen van malafide bedrijvigheid en de aanpak van misstanden binnen de prostitutie. Het HEIT pakt honderden zaken per jaar op en werkt voor de hele politie-eenheid Den Haag, dus ook voor de gemeente Kaag en Braassem. Toezichthouders van het HEIT zijn in 2018 door zowel het college als de burgemeester aangewezen om als toezichthouder in de gemeente Kaag en Braassem controles te mogen uitvoeren.

2.4.4 Speerpunt aanpak van woonfraude, adresfraude en zorgfraude 

Deze vormen van fraude vormen een omvangrijk probleem waarvan de gevolgen door diverse activiteiten steeds duidelijker worden. Een onjuiste inschrijving in de Basisregistratie Personen kan gebruikt worden voor het onterecht aanvragen van sociale voorzieningen. Daarnaast vormt woonfraude een voedingsbodem voor allerlei vormen van overlast die de leefbaarheid aantasten. Ook biedt woonfraude de mogelijkheid om anoniem te blijven en zodoende onder te duiken (op bijvoorbeeld vakantie- en recreatieparken). In dit kader wordt onder andere de aandacht gericht op het aanpakken van misstanden die betrekking hebben op spookburgers en de illegale en (brand)onveilige verhuur van woonruimte (in bijvoorbeeld bedrijfspanden). Wij maken hiervoor gebruik van de toezichthouders BRP van (het Serviceplein van) de gemeente Alphen aan den Rijn. Zij controleren ook als er vermoedens zijn van uitkeringsfraude (Participatiewet)

3. Boa-rapportage 2022   

3.0 Ter inleiding 

Deze paragraaf bevat het jaarlijks overzicht van gemeentelijk toezicht / BOA in de openbare ruimte. Vanaf 2021 is gekozen voor een integraal document in plaats van een separaat document.

Met de Nota Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (nota VTH) en het uitvoeringsprogramma 2019-2023 wordt invulling gegeven aan de wettelijke verplichtingen van het Besluit omgevingsrecht (Bor) en de ministeriële Regeling omgevingsrecht (Mor). Het uitvoeringsprogramma geeft aan welke activiteiten de gemeente op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving in de periode 2019-2023 zal uitvoeren.

In 2020 is er bij het team Dienstverlening, waartoe het cluster Vergunningen, Toezicht en Handhaving behoort, gewerkt aan verbetering van de werkprocessen teneinde meer inzicht te krijgen op onderwerpen en capaciteit bij toezicht en handhaving op straat. Sinds 2016 zijn bij de gemeente Kaag en Braassem twee formatieplaatsen ‘medewerker Handhaving APV en bijzondere wetten’ ingevuld.

De werkzaamheden richten zich de volgende onderdelen:

• 1.

  Meldingen openbare ruimte;

• 2.

  Alcoholwet;

• 3.

  Algemeen Plaatselijke Verordening (APV) en bijzondere wetten

De handhaver, die toezichthouder en tevens opsporingsambtenaar is, moet zich bij de keuze in zijn bevoegdheden afvragen met welk doel die bevoegdheid dient. Afhankelijk van het doel (bestuurlijk doel of strafvorderlijk doel) past hij daarvoor bevoegdheden toe, als volgt:

• •

  De bestuursrechtelijke handhaving als toezichthouder artikel 5:11 Algemene wet bestuursrecht. Dit gebeurt door het bestuursorgaan van de gemeente met als doel het ongedaan maken van overtredingen door toepassing van last onder dwangsom of last bestuursdwang. De toezichthouder houdt toezicht op naleving van wettelijke regels.

• •

  Strafrechtelijke handhaving als buitengewoon opsporingsambtenaar artikel 142 van het wetboek Strafverordening. Strafrechtelijke handhaving richt zich op de opsporing en bestraffing van strafbare feiten. Opsporing gebeurt door de buitengewone opsporingsambtenaar (hierna BOA) en vindt plaats onder gezag van de van de officier van justitie die onderdeel is van het Openbare Ministerie. Strafrecht richt zich slechts op het bestraffen van de betrokkene/verdachte. Dit betekent dat de overtreding in beginsel gewoon blijft (niet beëindigd wordt).

3.1 Monitoren en werkwijze bij Toezicht 

De werkwijze, de wijze van registreren van de tijdbesteding en het stellen van prioriteiten in de onderwerpen zijn door Toezicht en Handhaving nader onder de loep genomen. In 2022 is het registreren van meldingen, klachten en tips in een zaaksysteem verder verbeterd. We werken met Djuma en Fixi.

Er is meer aandacht voor registratie en de kwaliteit van de registratie. Dat betreft vooral het centraal registreren (kennis delen en raadpleegbaarheid) en de kwaliteit van de behandeling. Omissies worden daardoor zichtbaar en met elkaar besproken om zo bij te dragen de kwaliteitsverbetering. De processen worden ook met de andere afdelingen afgestemd.

3.2 Meldingen openbare ruimte 

Meldingen, tips en klachten komen over uiteenlopende onderwerpen binnen. In het uitvoeringsplan 2019-2023 is opgenomen dat er voor behandeling van meldingen openbare ruimte (MOR) meer ingezet wordt op wijksurveillance, waarbij de behandeling van de meldingen worden meegenomen. In onderstaand overzicht een scan van onderwerpen van meldingen die door BOA’s zijn opgepakt.

Toezicht aan de hand van meldingen 

Burgers, bedrijven en instellingen dienen jaarlijks meldingen bij de gemeente in met betrekking tot een breed scala aan onderwerpen. In 2022 zijn 5892 meldingen ontvangen en in 2023 verwachten we circa 7000 meldingen.

Cluster VTH besteedt jaarlijks veel tijd aan het onderzoeken en afhandelen van deze meldingen. Tot op heden blijkt dat circa 90% van de meldingen niet het VTH-domein raken. In 2023 onderzoeken we of het beheer van het meldsysteem, Fixi, overgedragen wordt naar het taakveld waarop de meeste meldingen betrekking hebben. Meldingen worden binnen 10 werkdagen in behandeling genomen.

De VTH-onderwerpen zijn:

• •

  Overlast, huisdieren/woonoverlast

• •

  Afvaldumpingen

• •

  meldingen ingediend met betrekking tot de APV; bijvoorbeeld voorwerpen op de openbare weg, hinder, hondenpoep, aanhangwagens, fietswrakken etc.

• •

  meldingen ingediend met betrekking tot parkeren

• •

  Geluidsoverlast horeca

3.4 Alcoholwet 

De medewerkers Handhaving APV en bijzondere wetten zijn tevens aangesteld als toezichthouder Alcoholwet. Het toezicht op de naleving van de wet en de vergunningen richt zich voornamelijk op de leeftijdsgrenzen bij verkopen en verstrekken van alcohol bij para commerciële en commerciële inrichtingen.

3.5 APV/ Evenementen 

Toezicht en handhaving in het kader van de APV en bijzondere wetten betreft vooral het toezien op de verleende evenementenvergunningen (APV) en bijvoorbeeld verkeersmaatregelen, standplaatsen en markten, venten, spandoeken, speelautomaten en het afmeren van vaartuigen.

3.6 Samenwerking 

De samenwerkingspartners voor de uitvoering van de werkzaamheden toezicht en handhaving zijn: politie, brandweer, Omgevingsdienst West Holland, hoogheemraadschap van Rijnland, de provincie Zuid-Holland en de handhavers van de gemeenten Bodegraven–Reeuwijk en Nieuwkoop.

Kaag en Braassem werkt samen met de BOA’s van de gemeente Nieuwkoop en de gemeente Bodegraven-Reeuwijk. De samenwerking verloopt goed en heeft als meerwaarde o.a. wederzijds inzetten van capaciteit. Tijdens de coronapandemie stond de samenwerking op een laag pitje. In 2022 hebben we alweer wat meer de samenwerking gezocht en dit willen we in 2023 intensiveren.

Bijvoorbeeld ten behoeve van parkeercontroles in Nieuwkoop en de feestweek in Bodegraven- Reeuwijk. Voor de feestweek -Veense Kermis in Roelofarendsveen is capaciteit ingezet vanuit de andere gemeenten. Met MBO Rijnland hebben wij een overeenkomst om stageplekken aan te bieden. In 2022 hebben we twee stagiaires gehad.

Bijlage 1 Rapport interventies per feit 

Bijlage 2 FIXI Meldingen Openbare Ruimte 2021 & 2022

In het uitvoeringsprogramma is gesteld dat er ongeveer 5000 meldingen werden verwacht in 2021, Het resultaat is 4196. De doelstelling 2021 was dat 85% van alle meldingen met betrekking tot de openbare buitenruimte binnen tien werkdagen in behandeling wordt genomen. In samenspraak met partijen wordt gezocht naar een passende oplossing waarbij de eigen verantwoordelijkheid van een ieder wordt gestimuleerd. 95% van alle meldingen is binnen tien werkdagen in behandeling genomen.

Bijlage 4 Prioriteiten matrix 2019-2023

Prioriteiten

De Rijksoverheid geeft al geruime tijd aan veiligheid en gezondheid de hoogste prioriteit. Mede op basis hiervan, hanteert de gemeente Kaag en Braassem de volgende prioriteitsvolgorde:

1. Fysieke veiligheid

Fysieke Veiligheid bevat vormen van onveiligheid die samenhangen met gevaarlijke stoffen, gebouwen en natuur. Als dit effect optreedt, zal dit direct leiden tot situaties waarin mens en dier fysiek bedreigd worden. Het gewond raken of overlijden van personen zijn gebeurtenissen die van grote invloed zijn op ons dagelijks functioneren. Dit geldt tevens wanneer het om dieren gaat.

Dit effect kan zich voordoen wanneer bijvoorbeeld voorschriften met betrekking tot de sterkte van constructies, gebruik, brandveiligheid en installaties niet worden nageleefd. De afweging om veiligheid de hoogste prioriteit te geven is gelegen in het feit dat wij de fysieke veiligheid van onze inwoners voorop stellen.

2. Gezondheid

Als dit effect optreedt, zal dit direct of indirect leiden tot situaties waarin het lichamelijk welzijn van mens en dier wordt ondermijnd. Het ziek worden van mens en dier is van invloed op ons dagelijks functioneren. Dit effect kan zich voordoen wanneer bijvoorbeeld voorschriften op het gebied van daglichttoetreding, ventilatie, vochtigheid, geluid en gevaarlijke stoffen niet worden nageleefd.

Gezondheid vinden wij absoluut belangrijk. Aantasting van de gezondheid door het niet naleven van regelgeving willen we zoveel mogelijk tegengaan.

3. Risico op aantasting van landschappelijke, cultuurhistorische en recreatieve waarden

Als dit effect optreedt, zal dit leiden tot negatieve beïnvloeding van waarden van met name ons landelijk gebied. Als gemeente zijn we er trots op dat ons gebied de status van nationaal landschap heeft verworven. Deze status willen we graag vasthouden door deze te beschermen. Verrommeling van het buitengebied door strijdig gebruik van percelen en bouwwerken, een wildgroei aan bouwsels en reclames en verloedering door achterstallig onderhoud en graffiti willen we tegengaan. De landschappelijke, cultuurhistorische en recreatieve waarden hebben een grote positieve invloed op onze gezondheid, ontwikkeling en welzijn.

4. Leefbaarheid / uitstraling

Als dit effect optreedt, zal dit leiden tot negatieve effecten op het woongenot en de leefomgeving. Uiteindelijk zal dit effect ook zijn weerslag hebben op de gezondheid.

5. Schaderisico, aansprakelijkheidsrisico en precedentwerking

Onder deze noemer is een aantal meer interne risico’s voor de gemeentelijke organisatie gevat. Als het effect optreedt, zal dit leiden tot situaties waarin op geld gewaardeerde vernietiging of beschadiging van onroerende of roerende goederen plaatsvindt. Of zal, als het effect optreedt, dit direct of indirect kunnen leiden tot claims op het gemeentebestuur tot vergoeding of compensatie. Het risico op precedentwerking kan worden gedefinieerd als het ontstaan van ongewenste situaties waartegen optreden moeilijker of onmogelijk is geworden.

6. Imago gemeente (betrouwbare overheid)

Als dit effect optreedt, zal dit een negatieve invloed hebben op het vertrouwen in en de geloofwaardigheid van het gemeentebestuur en de beeldvorming rond het functioneren van de ambtelijke organisatie.

In tabel A. hebben we de prioriteiten in volgorde weergegeven en er punten aan toegekend op basis waarvan de uiteindelijke prioriteit kan worden bepaald. De gemiddelde score van deze zes aspecten is een indicatie voor het risico en vormt hiermee een belangrijke basis voor het vaststellen van de prioriteiten.

Subprioriteiten

Om ook de grijze gebieden van tabel A te bestrijken hebben wij naast de hoofdprioritering subprioriteiten toegevoegd. Zo is het belangrijk om een prioriteitsvolgorde vast te stellen op grond van het gebouwtype. Het is namelijk zo dat in een openbaar gebouw in de regel meer mensen komen dan in een reguliere schuur. Het effect van een gebeurtenis in een openbaar gebouw is dus groter dan in een reguliere schuur. Verder speelt het in de prioritering mee of er sprake is van een monument. Ook de aard en omvang is belangrijk, betreft het bijvoorbeeld één persoon of gaat het om meerdere.

Ook deze subprioriteiten zijn in onderstaande tabel opgenomen. Door het invullen van de tabel wordt een score verkregen die de prioriteitsvolgorde bepaald.

Kans

Om de kans in te kunnen schatten of een bepaalde overtreding zal worden begaan, spelen de volgende aspecten een belangrijke rol.

• •

  Kennis van regels: Is de wet- en regelgeving voldoende bekend en duidelijk?

• •

  Kosten-baten: Wat zijn de voor- en nadelen van het overtreden of naleven van de regelgeving, uitgedrukt in tijd, geld en moeite?

• •

  Mate van acceptatie: Hoe redelijk vindt men het beleid en de regelgeving?

• •

  Gezagsgetrouw: In hoeverre is men bereid om zich te conformeren aan het gezag van de overheid?

• •

  Sociale controle: In hoeverre kan men positieve of negatieve reacties verwachten van de omgeving (omwonenden)?

Frequentie

De frequentie waarmee een bepaalde werkzaamheid of actie wordt uitgevoerd, verhoogtde kans dat er een fout wordt gemaakt of dat er een overtreding wordt begaan. De kans op een fout wanneer een handeling/actie honderd keer wordt uitgevoerd is hoger dan wanneer deze slechts één keer wordt uitgevoerd. De frequentie dat een bepaalde handeling/actie/activiteit plaatsvindt is daarom van belang voor de inzet van de toezichtcapaciteit.