Participatieverordening gemeente Weert 2023

1. Deze Verordening heeft als doel helderheid te scheppen over de formele spelregels bij Participatie, het verloop van processen en de onderlinge rolverdeling daarin. Deze Verordening is aanvullend aan het Beleidskader Participatie.

2. Elk Bestuursorgaan besluit ten aanzien van zijn eigen bevoegdheden of Participatie en/of Inspraak wordt verleend bij de voorbereiding van gemeentelijk beleid.

3. Participatie en/of Inspraak wordt niet toegepast als:

• a.

  dit bij of krachtens wettelijk voorschrift is uitgesloten of indien er sprake is van uitvoering van regelingen van hogere overheden waarbij het Bestuursorgaan geen ruimte heeft om eigen afwegingen te maken;

• b.

  het gaat om een Beleidsvoornemen dat uitsluitend of hoofdzakelijk betrekking heeft op interne of organisatorische aangelegenheden van de Gemeente.

4. Participatie, Inspraak en Uitdaagrecht wordt enkel verleend aan inwoners, Maatschappelijke organisaties, bedrijven en andere belanghebbenden die binnen de grenzen van de Gemeente actief zijn of een belang hebben dat gerelateerd is aan de Gemeente.

5. Het Bestuursorgaan geeft inzicht in de gemeentelijke initiatieven, zodat inwoners invloed kunnen uitoefenen op de besluitvorming van het bevoegde Bestuursorgaan.

6. De gemeenteraad neemt elk jaar een participatieparagraaf op in de begroting waarin de speerpunten voor Participatie in het komende jaar benoemd worden.

7. Deze Verordening is van toepassing op alle vormen van Participatie, Inspraak of andere inbreng en initiatieven van inwoners, ondernemers of Maatschappelijke organisaties, indien en voor zover hiervan niet in specifieke wet- en of regelgeving wordt afgeweken.

1. Het Bestuursorgaan heeft het Beleidskader Participatie 2023-2026 vastgesteld.

2. Het Bestuursorgaan stelt bij de start van een Beleidsvoornemen of een initiatief vast of en op welke manier Inwonerparticipatie wordt toegepast. Indien Inwonerparticipatie wordt toegepast, neemt het Bestuursorgaan een besluit over de volgende punten:

• a.

  het doel en de intentie van de Participatie;

• b.

  het niveau van de Participatie, waarbij een keuze wordt gemaakt uit de treden van de Participatiestroom, zijnde:

  • 1)

    Informeren van inwoners, Maatschappelijke organisaties, bedrijven en andere belanghebbenden;

  • 2)

    Raadplegen van inwoners, Maatschappelijke organisaties, bedrijven en andere belanghebbenden;

  • 3)

    Advies vragen bij Inwoners, Maatschappelijke organisaties, bedrijven en andere belanghebbenden adviseren het Bestuursorgaan;

  • 4)

    Co-creëren, waarbij inwoners, Maatschappelijke organisaties, bedrijven, andere belanghebbenden en het Bestuursorgaan intensief samenwerken;

  • 5)

    Bij (Mee)beslissen mogen inwoners, Maatschappelijke organisaties, bedrijven en andere belanghebbenden meebeslissen (waarbij de Gemeente kaders stelt, faciliteert en samenwerkt);

    of een combinatie van deze niveaus;

• c.

  de kernvragen, de beïnvloedingsruimte en/of de inhoudelijke, financiële en overige kaders van de Participatie;

• d.

  de te betrekken doelgroepen, de wijze waarop inwoners, Maatschappelijke organisaties, bedrijven en andere belanghebbenden worden benaderd en de wijze waarop de deelnemers hun inbreng kunnen leveren;

• e.

  de kosten van het participatieproces en de dekking daarvan;

• f.

  op welke wijze het Bestuursorgaan zal omgaan met de uitkomsten van het participatieproces en op welke wijze de besluitvorming zal plaatsvinden, te weten:

  • •

    Het Bestuursorgaan neemt kennis van de uitkomsten van het participatietraject en zal nader afwegen of en in welke mate deze kunnen worden meegenomen in de politieke besluitvorming; of

  • •

    Het Bestuursorgaan beschouwt de adviezen en conclusies uit het participatietraject als een zwaarwegend uitgangspunt bij politieke besluitvorming. Afwijken van het advies kan, mits gemotiveerd; of

  • •

    Het Bestuursorgaan neemt de adviezen en conclusies uit het participatietraject over, mits deze passen binnen de vooraf gestelde inhoudelijke, financiële en procedurele kaders.

3. Het Bestuursorgaan maakt vóór de start van het participatieproces het voornemen hiertoe bekend op de voor dat proces passende wijze.

4. Het Bestuursorgaan kan voor specifieke beleidsterreinen nadere regelingen treffen.

5. Het Bestuursorgaan kan gemotiveerd van de op grond van lid 2 gemaakte keuze afwijken. De afwijking van de uit hoofde van het tweede lid gemaakte keuze wordt gecommuniceerd aan de deelnemers aan het participatietraject.

6. Ter afronding van het participatieproces maakt het Bestuursorgaan een openbaar eindverslag op. Het eindverslag bevat in elk geval:

• a.

  een overzicht van het gevolgde participatieproces op hoofdlijnen;

• b.

  een weergave van de belangrijkste uitkomsten van het participatieproces;

• c.

  de reactie van het Bestuursorgaan op deze uitkomsten (terugkoppeling) en de wijze waarop het Bestuursorgaan de inbreng heeft benut bij de uitwerking van het beleid of initiatief.

7. Het Bestuursorgaan maakt het eindverslag op de gebruikelijke wijze openbaar.

1. Een Bestuursorgaan besluit ten aanzien van zijn eigen bevoegdheden of Inspraak wordt verleend bij de voorbereiding van gemeentelijk beleid.

2. Aanvullend op artikel 3 lid 2 wordt geen Inspraak verleend:

• a.

  ten aanzien van ondergeschikte herzieningen van een eerder vastgesteld Beleidsvoornemen;

• b.

  inzake de begroting, de jaarrekening, de tarieven voor gemeentelijke dienstverlening en de gemeentelijke belastingen bedoeld in Titel IV, hoofdstukken XII, XIII, XIV en XV Gemeentewet;

• c.

  indien de uitvoering van een Beleidsvoornemen dermate spoedeisend is dat Inspraak niet kan worden afgewacht;

• d.

  indien het belang van Inspraak niet opweegt tegen het belang van de verantwoordelijkheid van het Bestuursorgaan voor inwoners.

3. Inspraak wordt verleend aan inwoners, Maatschappelijke organisaties, bedrijven en andere belanghebbenden.

4. Op Inspraak is de procedure van Afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing, tenzij het Bestuursorgaan een andere inspraakprocedure vaststelt.

5. Ter afronding van de Inspraak maakt het Bestuursorgaan een openbaar eindverslag op. Het eindverslag bevat in elk geval:

• a.

  een beschrijving van de gevolgde inspraakprocedure;

• b.

  een weergave van de inspraakreacties of zienswijzen die tijdens de inspraakprocedure mondeling of schriftelijk naar voren zijn gebracht;

• c.

  een reactie op deze inspraakreacties of zienswijzen, waarbij met redenen omkleed wordt aangegeven op welke punten al dan niet tot aanpassing van het Beleidsvoornemen wordt overgegaan.

1. Overheidsparticipatie wordt toegepast indien naar het oordeel van het Bestuursorgaan het Inwonerinitiatief bijdraagt aan de doelstellingen van het gemeentelijk beleid en/of anderszins een positieve maatschappelijke bijdrage levert aan de samenleving.

2. Uitgangspunt is een oplossingsgerichte en constructieve benadering van deze Inwonerinitiatieven en het bieden van helderheid over mogelijkheden en randvoorwaarden.

3. Het Bestuursorgaan kan afzien van Overheidsparticipatie aan Inwonerinitiatieven als er redenen zijn om aan te nemen dat:

• a.

  er sprake is van een Inwonerinitiatief waarvoor onvoldoende draagvlak is en/of het initiatief draagt niet voldoende bij aan het maatschappelijk belang van omwonenden, belanghebbenden of de betrokken inwoners.

• b.

  het initiatief naar het oordeel van het Bestuursorgaan op financiële, juridische of praktische gronden niet haalbaar of uitvoerbaar is. Het een onderwerp betreft waartegen een bezwaar- of beroepsprocedure in de zin van hoofdstuk 7 van de Algemene wet bestuursrecht loopt of onderwerpen waarover de burgerlijke rechter is gevraagd een oordeel uit te spreken.

4. Indien het Bestuursorgaan besluit om te participeren, kan het besluiten het Inwonerinitiatief in dat kader te ondersteunen door middel van:

• a.

  het (eventueel tijdelijk) ter beschikking stellen van ruimtes of huisvesting;

• b.

  het beschikbaar stellen van subsidie;

• c.

  de inzet van ambtelijke expertise, netwerken of ondersteuning;

• d.

  andere vormen van ondersteuning.

5. Het Bestuursorgaan informeert indieners van een Inwonerinitiatief binnen acht weken na ontvangst van de aanvraag over het besluit om wel of niet te participeren.

1. Het bevoegde Bestuursorgaan biedt inwoners, Maatschappelijke organisaties en andere belanghebbenden de mogelijkheid een voorstel te doen om de uitvoering van gemeentelijke taken over te nemen.

2. Een voorstel met betrekking tot het Uitdaagrecht wordt bij het College ingediend en omvat ten behoeve van de toetsing hiervan in ieder geval de volgende onderdelen:

• a.

  omschrijving van de taak die de indiener wil overnemen;

• b.

  uitleg waarom of hoe de indiener dat beter en/of goedkoper kan;

• c.

  duidelijkheid over de betrokkenheid, kennis en/of ervaring van de indiener in relatie tot het voorstel;

• d.

  indicatie van het draagvlak en de draagkracht onder belanghebbenden;

• e.

  raming van de kosten die aan de uitvoering van de taak verbonden zijn;

• f.

  omschrijving van de manier waarop de indiener met de Gemeente wil samenwerken of ondersteuning nodig heeft;

• g.

  inzicht in hoe de indiener garant staat voor de kwaliteit en de uitvoering van de taak op de langere termijn.

3. Indien het College de aanvraag toewijst, worden afspraken (over o.a. de taken van de indiener en de Gemeente, het kwaliteitsniveau, het te behalen resultaat, het ter beschikking te stellen budget, de initiële looptijd, de mogelijkheid tot verlenging van de looptijd en de periodieke evaluatie) vastgelegd in een overeenkomst tussen de indiener en het College.

4. Het bevoegde Bestuursorgaan kan de indiener op verschillende manieren faciliteren, waaronder:

• a.

  Materieel: menskracht, locaties, geld, praktische ondersteuning;

• b.

  Formeel: regelgeving, vergunningen, richtlijnen, monitoren en meten;

• c.

  Informeel: verbinden, inspireren, aandacht geven en communiceren.

5. Het College wijst een voorstel af indien onvoldoende aannemelijk wordt gemaakt dat het voorstel voldoet aan de in lid 2 genoemde voorwaarden of indien het College overname van de gemeentelijke taak om andere redenen onwenselijk vindt.

6. Het College geeft aan de indiener binnen acht weken een reactie op het voorstel. Het College motiveert het uiteindelijke besluit en stuurt het toe aan de indiener.

1. Op Participatie die raakt aan de Omgevingswet is het ‘Participatiekader binnen Omgevingswet gemeente Weert' van toepassing. Voor zover het aldaar gestelde afwijkt van hetgeen in deze Verordening is opgenomen, gaat het genoemde document voor op deze Verordening.

2. Het Bestuursorgaan stelt voor inwoners, Maatschappelijke organisaties bedrijven en andere belanghebbenden een ‘Handreiking participatie externe initiatiefnemers’ vast voor Participatie bij initiatieven die effect hebben op de fysieke leefomgeving. De ‘Handreiking participatie externe initiatiefnemers’ is breder dan deze Verordening. Het gaat hier om participatie tussen inwoners onderling.

3. Het Bestuursorgaan volgt het participatieproces, zoals beschreven in artikel 4 en voor zover daarvan op basis van wet- en regelgeving niet wordt afgeweken, bij de toepassing van instrumenten uit de Omgevingswet, te weten:

• a.

  de omgevingsvisie;

• b.

  het programma;

• c.

  het omgevingsplan en wijzigingen daarvan.

4. Voor buitenplanse omgevingsplanactiviteiten is het College bevoegd gezag. Hiervoor is een lijst met categorieën van gevallen waarvoor Participatie (ook tussen inwoners onderling) verplicht is opgenomen in het ‘Participatiekader binnen Omgevingswet gemeente Weert’.

5. Wanneer de Gemeente initiatiefnemer is binnen de Omgevingswet, volgt ook de Gemeente de principes van de ‘Handreiking participatie externe initiatiefnemers’.

1. De uitvoering van deze Verordening en het Beleidskader Participatie wordt eenmaal per jaar geëvalueerd. Het College zendt hiertoe aan de gemeenteraad een raadsinformatiebrief.

2. De raadsinformatiebrief bevat een beknopt verslag de wijze waarop participatieprocessen zijn georganiseerd, de rolinvulling door gemeenteraad en College, de kosten, het resultaat van de Participatie en de belangrijkste ervaringen. Het verslag bevat tevens informatie over Inwonerinitiatieven, toegekende budgetten en over de werking van het Uitdaagrecht.