Beleidsregel terug- en invordering Participatiewet, IOAW, IOAZ en Bbz 2023

1. In deze beleidsregel staan enkele begrippen en afkortingen. Hieronder staat een uitleg wat deze betekenen:

• a.

  het college: het college van burgmeester en wethouders van Delft;

• b.

  wet: de Participatiewet;

• b.

  IOAW: de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers;

• c.

  IOAZ: de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen;

• d.

  Bbz: het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004;

• e.

  Awb: de Algemene wet bestuursrecht;

• f.

  BW: het Burgerlijk Wetboek;

• g.

  Rv: het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering;

• h.

  Wgs: de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening;

• i.

  de wetten: dit zijn alle wetten en regelingen samen die staan onder b tot en met h;

• j.

  terugvordering: de eis om geld terug te betalen, volgens de wetten die staan onder b tot en met h;

• k.

  invordering: de manier waarop de terugvordering wordt betaald of verrekend, zoals staat in de wetten onder b tot en met h;

• l.

  debiteur: degene van wie geld wordt teruggevorderd;

• m.

  afloscapaciteit: het bedrag dat de debiteur kan aflossen. Dit bedrag hangt af van het inkomen, het vermogen en de waarde van de bezittingen waarover de debiteur beschikt of redelijkerwijs kan beschikken;

• n.

  ontstaansmoment van de vordering: de datum op de beschikking. De beschikking is brief waarin de vordering is vastgesteld;

• o.

  voorschot: voorschot als bedoeld in artikel 52 van de wet.

2. Alle begrippen in deze beleidsregel die niet verder worden uitgelegd, hebben dezelfde betekenis als in de wetten en de regelingen genoemd in lid 1, onder b tot en met h.

1. Wie een vordering moet betalen, moet dat in principe in één keer doen. Betalen kan op verschillende manieren:

• a.

  het college kan het bedrag verrekenen met de uitkering;

• b.

  het college het bedrag inhouden op de uitkering;

• c.

  het college kan het bedrag verrekenen met de uitbetaling van de vakantietoeslag;

• d.

  de betrokkene kan het bedrag direct betalen.

Wanneer betrokkene het bedrag niet in één keer kan betalen, en hij dit kan aantonen, dan is het mogelijk om een betalingsregeling af te spreken.

2. Het bezit van vermogen kan voor het college reden zijn om een afbetalingsregeling te weigeren. Het vermogen moet dan meer zijn dan het bedrag dat staat in artikel 34, derde lid, van de Participatiewet of artikel 3 van het Bbz. Voor de IOAW en de IOAZ is het vermogen geen reden om een afbetalingsregeling te weigeren.

3. Het college kan besluiten beslag te leggen op geld en andere bezittingen (roerende en onroerende goederen) als zekerheid voor de betaling van een vordering. Dit heet ook wel conservatoir beslag.

4. Als de betrokkene een uitkering van het college krijgt op grond van de Participatiewet, de IOAW of de IOAZ en er een betalingsregeling is afgesproken, dan wordt het termijnbedrag 5% van de uitkering, inclusief de vakantietoeslag. Wanneer er een maatregel is opgelegd, wordt 5% van het nieuwe uitkeringsbedrag ingehouden.

5. Voor de inhouding genoemd in lid 4 geldt dat wanneer er naast openstaande vorderingen een boete wordt opgelegd, de aflossing van de boete voorrang heeft op de aflossing van de terugvordering.

6. Als de betrokkene geen uitkering van de gemeente krijgt, dan wordt het termijnbedrag vastgesteld, waarbij de het college rekening houdt met de beslagvrije voet als bedoeld in artikel 475d van het Rv.

7. Het bedrag dat iemand moet aflossen, wordt vastgesteld door het college. Als de omstandigheden veranderen, kan het termijnbedrag worden aangepast.

8. Het college onderzoekt regelmatig of het aflossingsbedrag moet worden aangepast. Het college heeft hiervoor termijnen vastgesteld. Het college mag deze termijnen veranderen.

9. Als een betaling niet op tijd wordt ontvangen, verstuurt het college aanmaningen. De termijnen die hierbij worden gebruikt, zijn de termijnen uit de Algemene wet bestuursrecht.

1. Als de verleende uitkering opgeteld bij het netto inkomen in hetzelfde jaar, meer is dan de jaarnorm, dan vordert het college het verschil aan uitkering boven de jaarnorm terug. De rest van de uitkering die is verstrekt als geldlening wordt dan omgezet in een bedrag om niet.

2. Als na niet-verwijtbare beëindiging van het bedrijf of zelfstandig beroep een deel van de lening voor bedrijfskapitaal resteert en deze niet wordt verleend onder hypothecair verband met toepassing van artikel 43, tweede lid, van het Bbz, dan wordt het resterende deel van de lening vanaf de beëindiging renteloos gemaakt.

3. In artikel 43, tweede lid, van het Bbz staat dat bij beëindiging van bedrijf of zelfstandig beroep de aflossing de helft is van het netto-inkomen boven de bijstandsnorm die voor de betrokkene zou gelden. Het college volgt deze bepaling.

4. In alle overige gevallen wordt de aflossing per geval bepaald op basis van de jaarcijfers van het bedrijf of zelfstandig beroep.

5. Het college doet periodiek onderzoek naar de bedrijfsresultaten. Als deze daartoe aanleiding geven, kan de aflossingsverplichting worden aangepast.

6. Als de betrokkene nog niet aan de verplichtingen kan voldoen, maar diegene met het bedrijf of zelfstandig beroep wel in zijn levensonderhoud kan voorzien, dan verleent het college op verzoek van de betrokkene uitstel tot terugbetalen voor de duur van één jaar.

7. Het college kan vervolgens op verzoek van de betrokkene nog twee keer uitstel verlenen voor de duur van een jaar. Dit staat in artikel 41, tweede lid, van het Bbz.

8. Als blijkt dat betrokkene niet kan voldoen aan de aflosverplichtingen én de periode van uitstel is verstreken, dan wordt de lening teruggevorderd. Dit staat in artikel 41, vierde lid, van het Bbz.

9. Als de financiële omstandigheden van de betrokkene zo zijn dat deze kan voldoen aan de verplichtingen, dan worden de openstaande rente- en aflossingsbedragen vanaf de vervaldatum direct teruggevorderd.

1. Het college kan besluiten om niet over te gaan tot het terug- of invorderen van een schuld als er sprake is van dringende redenen. Dat betekent dat het terugbetalen van de schuld ernstige sociale of financiële gevolgen heeft. Het college kijkt hiernaar op het moment dat er daadwerkelijk betaald moet worden, niet op het moment dat de schuld is ontstaan.

2. Er wordt geen vordering ingesteld als de hoogte van de terugvordering lager is dan € 100. Dit kan maar een keer per kalenderjaar en ook alleen als er geen andere vorderingen openstaan.

3. Lid 2 is niet van toepassing:

• a)

  als uit de maandelijkse loonspecificaties of anderszins blijkt dat er in de voorafgaande drie maanden te weinig inkomsten zijn verrekend, ook al blijft het bedrag daarvan onder de € 100;

• b)

  als blijkt dat iemand met periodieke inkomsten langer dan drie maanden geleden meer inkomsten heeft gehad dan verrekend zijn;

• c)

  als het gaat om een boete;

• d)

  als het gaat om een fraudevordering.

1. Het college kan besluiten een vordering of het restant daarvan kwijt te schelden als ten minste 5 jaar daadwerkelijk is afgelost op de vordering. De aflossing moet dan wel zijn gegaan zoals bedoeld in artikel 2. Het college verleent alleen kwijtschelding wanneer vaststaat dat de betrokkene, bij het vaststellen van de hoogte van de periodieke aflossing, de juiste en volledige informatie heeft verstrekt. Het college doet dit niet voor vorderingen:

• a)

  Die een gevolg zijn van fraude of misbruik met de uitkering als gevolg van opzet of grove schuld. Dan geldt lid 2 tot en met 4 van dit artikel;

• b)

  Die zijn gedekt met een krediethypotheek of pandrechtovereenkomst.

2. Het restant van een vordering als gevolg van fraude, inclusief een opgelegde bestuurlijke boete, kan worden kwijtgescholden als de betrokkene gedurende 10 jaar daadwerkelijk heeft afgelost op de vordering zoals bedoeld in artikel 2. Voorwaarde is wel dat de betrokkene direct begint met het aflossen van de vordering en alle medewerking heeft gegeven bij de aflossing gedurende deze periode van 10 jaar. Daaronder wordt ook begrepen het juist en volledig geven van alle noodzakelijke informatie om de juiste aflossingshoogte vast te stellen. Het college kan kwijtschelding weigeren als de betrokkene een vermogen bezit dat voldoende is om de vordering af te lossen. Onder vermogen wordt ook verstaan een eigen woning, een auto, caravan, boot, schilderijen of juwelen etc. Is er sprake van een verwijtbare achterstand in de betaling, dan kan kwijtschelding pas aan de orde zijn als de achterstand in de betaling is voldaan.

3. Het kwijtschelden van een fraudevordering en de opgelegde bestuurlijke boete door het college gebeurt maar één keer per persoon.

1. De betrokkene komt in aanmerking voor kwijtschelding van het restant van een lening voor duurzame gebruiksgoederen, als wordt voldaan aan de volgende voorwaarden:

• a)

  De betrokkene moet gedurende ten minste 36 maanden (3 jaar) naar draagkracht op de lening hebben afgelost.

• b)

  De minimale maandelijkse aflossingsnorm is het bedrag van de normaflossing voor personen met een periodieke bijstandsuitkering. Dit staat in artikel 2, lid 4.

• c)

  Als betrokkene geen uitkering (meer) ontvangt, dan wordt de aflossing op dezelfde manier vastgesteld zoals bedoeld in artikel 2, lid 6.

• d)

  Bij het vaststellen van de terugbetalingstermijn wordt rekening gehouden met andere aflossingsverplichtingen voor leningen voor duurzame gebruiksgoederen die noodzakelijk zijn, zoals leningen die met dit doel zijn aangegaan bij een Gemeentelijke Kredietbank. Hierdoor kan het werkelijke aflossingsbedrag lager zijn dan het genormeerde bedrag. Daarbij wordt rekening gehouden met het bepaalde in artikel 2, lid 4 en lid 6.

• e)

  Als voor personen met een periodieke bijstandsuitkering het werkelijke aflossingsbedrag lager is dan het bedrag van de normaflossing, anders dan de aflossingsverplichtingen van als noodzakelijke beoordeelde leningen, dan duurt de betalingstermijn langer. Deze termijn duurt totdat de som van het vastgestelde aflossingsbedrag over ten minste 36 maanden is bereikt.

2. Geen kwijtschelding zoals bedoeld in het eerste lid wordt verleend als:

• a)

  geen, onvolledige of onjuiste informatie is verstrekt die tot doel heeft de hoogte van de aflossingsverplichting vast te stellen;

• b)

  er een verwijtbare achterstand in de betaling is ontstaan;

• c)

  de betrokkene verwijtbaar nalatig blijft binnen een bepaalde periode bewijsstukken te overleggen, waardoor de rechtmatigheid van de verstrekking niet kan worden vastgesteld;

• d)

  de hoogte van de vordering lager is dan de maximale aflossing over 36 maanden.

1. Het college zal besluiten, anders dan bedoeld in artikel 7 en 8, tot een gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van de terug te vorderen uitkering als:

• a)

  daarvoor dringende redenen zijn, gelet op de omstandigheden van degene van wie wordt teruggevorderd;

• b)

  redelijkerwijs te voorzien is dat een schuldregeling voor alle vorderingen, behalve de in lid 2 bedoelde vorderingen, van de overige schuldeisers niet tot stand zal komen zonder een zodanig besluit.

2. Geen kwijtschelding als bedoeld in het eerste lid wordt verleend als:

• a)

  de terugvordering van de uitkering het gevolg is van opzet of grove schuld van de betrokkene.

• b)

  de vordering wordt gedekt door een krediethypotheek of pandrechtovereenkomst.

3. Het besluit tot het (gedeeltelijk) afzien van terugvordering geldt pas vanaf het moment dat een schuldregeling daadwerkelijk tot stand komt.

4. Voorwaarde voor het meewerken aan een schuldregeling is dat de vordering van het college op een gelijke manier wordt behandeld als de vorderingen van alle andere schuldeisers van gelijke rang.

5. Het besluit tot het (gedeeltelijk) kwijtschelden of het afzien van verdere terugvordering in het geval van een schuldproblematiek, wordt ingetrokken of ten nadele van de betrokkene gewijzigd als:

• a)

  de schuldregeling niet daadwerkelijk tot stand is gekomen binnen 12 maanden nadat het besluit bekend is geworden, waarbij rekening is gehouden met het bepaalde in lid 4;

• b)

  de betrokkene zijn schuld niet voldoet zoals afgesproken in de schuldregeling;

• c)

  onjuiste of onvolledige gegevens zijn verstrekt en de verstrekking van de juiste of volledige gegevens tot een ander besluit zouden hebben geleid.

1. Wanneer gedurende een periode van 5 of 10 jaar niet op een vordering is afgelost en de betrokkene naar verwachting niet zal gaan aflossen, kan het college besluiten tot het afboeken van de vordering. Dit is in ieder geval aan de orde als:

• a)

  de betrokkene niet traceerbaar is, en een regelmatig adres- en/of inkomensonderzoek niet heeft geleid tot mogelijkheden om terug te vorderen;

• b)

  de betrokkene in het buitenland woont, en als gevolg daarvan de incasso niets heeft opgeleverd.

2. Voor gevallen zoals bedoeld in artikel 7, lid 1 geldt een periode van 5 jaar en voor gevallen zoals bedoeld in artikel 7, lid 2 geldt een periode van 10 jaar.

1. In bepaalde gevallen kan de betrokkene op basis van individuele gronden de openstaande vordering(en) afkopen. Dit kan als na toetsing geconcludeerd wordt dat de gehele vordering waarschijnlijk niet kan worden geïncasseerd binnen de termijnen die staan in artikel 7 tot en met 9. Of als de incasso zo lang duurt dat dit leidt tot onaanvaardbaar hoge kosten, renteverlies en incassorisico.

2. Uitgangspunten zijn:

• a)

  dat bij afkopen van de vordering ten minste 60% van de totale vordering in één keer moet worden voldaan; en

• b)

  dat dit bedrag gelijk of hoger is dan het bedrag dat gedurende de aflossingstermijnen aan termijnbedragen wordt ontvangen.

3. De betaling moet plaatsvinden binnen 6 weken nadat het college met het verzoek tot afkopen heeft ingestemd. Als de betaling niet tijdig wordt ontvangen, komt het besluit tot afkoop te vervallen.

1. Terugvorderingsbesluiten, waaronder ook besluiten tot (gedeeltelijke) kwijtschelding van openstaande vorderingen, worden genomen op basis van de Beleidsregel Terugvordering 2015, als het besluit wordt genomen voordat de Beleidsregel Terugvordering 2023 van kracht wordt.

2. Terugvorderingsbesluiten, waaronder ook besluiten tot (gedeeltelijke) kwijtschelding van openstaande vorderingen, worden genomen op basis van deze beleidsregel, als het besluit wordt genomen op of na de dag van inwerkingtreding van deze beleidsregel.

3. In die gevallen waarin toepassing van het bepaalde in lid 1 en 2 leidt tot onbillijkheden wordt het voor betrokkene meest gunstige besluit genomen.

1. Deze beleidsregel treedt in werking op de dag na publicatie in het elektronisch gemeenteblad.

2. Op de dag dat deze beleidsregel in werking treedt, wordt de Beleidsregel Terugvordering 2015 ingetrokken.