Openstellingsbesluit subsidie groene gezonde schoolpleinen Zuid-Holland 2023

Ondertekening

Bijlage 1. Sociaal-economische status per wijk als bedoeld in de artikelen 4, onder b, en 10, eerste lid, onder a

Bijlage 2. Verstening per buurt als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder b

Bijlage 3. Inwoners in de leeftijd tot 15 jaar per wijk zoals bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder c

Toelichting behorende bij het Openstellingsbesluit subsidie groene en gezonde schoolpleinen Zuid-Holland 2023

I.Algemeen

Het realiseren van groene gezonde schoolpleinen is belangrijk. Niet alleen voor de schoolkinderen en buurtkinderen die meer en betere speelvoorzieningen krijgen, maar ook om aan veelal versteende omgevingen meer groen toe te voegen. Door openstelling na schooltijd is het plein ook een ontmoetingsplaats na schooltijd.

Buitenspelen is noodzakelijk voor een gezonde ontwikkeling van kinderen. Belangrijke aspecten van de lichamelijke ontwikkeling, zoals het ontwikkelen van motoriek en coördinatie, worden door het buitenspelen gestimuleerd. Ook mentale processen als het leren van sociale vaardigheden, het verleggen van de eigen grenzen en het vergroten van de concentratie zijn voordelen van spelen in het groen.

Door de vergroening van het schoolplein te koppelen aan andere aspecten als het openstellen voor de buurt en (natuur)lessen heeft het een nog grotere waarde voor de buurt en de leerlingen.

Door op deze wijze te stimuleren dat schoolpleinen vergroenen en een groene buurtkamer worden, geeft het invulling aan meerdere opgaven waar de provincie aan werkt. De provincie zet zich in voor een gezonde leefomgeving. Dit doen we vanuit een bredere kijk op gezondheid, positieve gezondheid, die ervan uitgaat dat gezondheid het vermogen is van mensen om zich aan te passen aan wat zich in het leven voordoet, uitgewerkt in zes dimensies, te weten: lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen, dagelijks functioneren. Ook werkt de provincie aan klimaatadaptatie, waar het ontstenen van een schoolplein aan bijdraagt. Daarnaast zetten we steeds meer in op het vergroenen en biodiverser inrichten van onze leefomgeving. Het vergroenen van schoolpleinen en openstellen voor de omgeving na schooltijd draagt hier allemaal aan bij.

De afgelopen jaren heeft de provincie geïnvesteerd in het groenblauw maken van schoolpleinen. Nu wordt ingezet op versteende wijken, wijken met een lagere SES status, en wijken met veel inwoners in de leeftijd tot 15 jaar. Hier is voor gekozen omdat hier de meeste impact gemaakt kan worden op de leefomgeving en de gezondheid van de bewoners. Basisscholen zien vaak het belang van een groen schoolplein in, maar hebben niet het budget of de benodigde capaciteit om dit te kunnen realiseren. Met deze subsidieregeling wil het college van gedeputeerde staten basisscholen stimuleren om hun schoolplein te vergroenen en hun buurt gezonder te maken.

Scholen zullen ondersteund worden door een begeleidingsteam. Dit om de drempel te verlagen om aan het vergroenen van het schoolplein te beginnen.

II. Artikelsgewijs

Hieronder wordt een aantal artikelen van het Openstellingsbesluit subsidie groene en gezonde schoolpleinen Zuid-Holland 2023 nader toegelicht.

Artikel 1 begripsbepalingen

Voor het begrip school wordt verwezen naar artikel 1 van de Wet op het primair onderwijs (Wpo). In de Wpo wordt onder school verstaan: een basisschool of een speciale school voor basisonderwijs, tenzij het tegendeel blijkt. Onder speciale school voor basisonderwijs verstaat de Wpo: een school waar basisonderwijs wordt gegeven aan kinderen voor wie vaststaat dat overwegend een zodanige orthopedagogische en orthodidactische benadering aangewezen is, dat zij althans gedurende enige tijd op een speciale school voor basisonderwijs moeten worden opgevangen.

Artikel 2 Subsidiabele activiteiten en prestatie

Artikel 2 bevat een omschrijving van de activiteiten die voor subsidie in aanmerking komen, te weten: activiteiten die zijn gericht op het realiseren, openstellen, beheren en onderhouden van een groen en gezond schoolplein. Een groen en gezond schoolplein is in artikel 1 omschreven als een door beplanting vergroend schoolplein, met ruimte voor waterberging of infiltratie van hemelwater, waarbij het schoolplein een positief gezonde en educatieve speel- en beweegplek is voor kinderen van de school en wijk of buurt. Voor het realiseren, openstellen, beheren en onderhouden van zo’n schoolplein kan subsidie in de vorm van een projectsubsidie worden verstrekt. Een projectsubsidie is in artikel 1 van de Asv omschreven als een subsidie voor een activiteit of een samenhangend geheel van activiteiten die afgebakend zijn in de tijd en zijn gericht op een specifiek eindresultaat.

Artikel 3 Doelgroep

Subsidie als bedoeld in artikel 2 wordt alleen verstrekt aan een school. Een school is in dit Openstellingsbesluit in artikel 1 en onder verwijzing naar de Wpo omschreven als een basisschool of een speciale school voor basisonderwijs.

Artikel 4 Subsidievereisten

Dit artikel bevat de vereisten waaraan een activiteit moet voldoen om voor subsidie in aanmerking te komen. Een van de vereisten is het minimum aantal leerlingen op een school, oftewel de opheffingsnorm als bedoeld in de Wet op het primair onderwijs. Dit om zeker te stellen dat een school levensvatbaar is. Een ander vereiste heeft betrekking op de sociaal-economische status (SES) van een wijk waar de vestiging van een school is gelegen. SES-kenmerken geven een indicatie over de toegang die mensen hebben tot een gezonde leefomgeving. Sociaaleconomische status beïnvloedt gezondheid en omgekeerd. Groene en gezonde schoolpleinen kunnen bijdragen aan verbetering van de sociaaleconomische status. Om voor subsidie in aanmerking te komen moet de vestiging van een school gelegen zijn in een wijk met een SES status van ten minste 0 of lager als bedoeld in bijlage 1 bij deze regeling.

Een ander subsidievereiste betreft het (juridisch) eigendom van het schoolplein. Als de school die de subsidie aanvraagt niet de eigenaar is van het schoolplein, dan moet de school voor de activiteiten de instemming van de grondeigenaar hebben. Die grondeigenaar kan een gemeente zijn, of

een derde partij die een schoolgebouw in bezit heeft, zoals een woningbouwvereniging of een andere privaatrechtelijk partij. Een van de aanvraagvereisten is dan ook een instemmingsverklaring van de grondeigenaar, indien van toepassing.

Artikel 6 Aanvraagvereisten

Een aanvraag om subsidie wordt ingediend met een aanvraagformulier. Naast de gegevens die dat aanvraagformulier vraagt, minimaal twee foto’s van de huidige situatie van het schoolplein,

gegevens waaruit blijkt dat het aantal leerlingen van een school ten minste gelijk is aan de voor de gemeente geldende opheffingsnorm, en zo nodig een instemmingsverklaring van de grondeigenaar, bevat de aanvraag in elk geval:

• -

  Een omschrijving van de wijze waarop een groen en gezond schoolplein past in de pedagogische visie van de aanvrager. Door aan te geven hoe een groen en gezond schoolplein past in de pedagogische visie van de school, wordt duidelijk dat het onderdeel wordt van de waarden van de school en wat een stevigere verankering betekent, waardoor de kans groter is dat het schoolplein optimaal gebruikt wordt voor een langere periode.

• -

  een omschrijving van de plannen voor het onderhoud, gebruik en de openstelling van het groene en gezonde schoolplein tijdens en na schooltijd. Een belangrijk onderdeel van deze regeling is de verbinding met de buurt. Dit kan onder meer bereikt worden door het schoolplein tijdens en na schooltijd open te stellen voor activiteiten die door de buurt georganiseerd worden en zo de functie van groene huiskamer vervullen.

• -

  een omschrijving van de wijze waarop de leerlingen van een school, ouders en de buurt of wijk betrokken worden bij het inrichten van een groen en gezond schoolplein. Draagvlak onder de leerlingen is van groot belang. Wanneer de leerlingen invloed hebben gehad op het ontwerp en hun wensen gehoord zijn, zullen ze zich meer eigenaar voelen van het plein.

• -

  een omschrijving van het draagvlak voor een groen en gezond schoolplein. Naast draagvlak bij de leerlingen is het ook belangrijk dat er ook draagvlak is bij de overige partijen die zorg dragen en/of gebruik maken van het schoolplein. Dit om een duurzaam leven en gebruik te waarborgen.

• -

  een omschrijving van de wijze waarop het groene en gezonde schoolplein educatief wordt ingezet. Door aan te geven hoe het schoolplein educatief wordt ingezet, wordt optimaal gebruik gemaakt van de kansen en voordelen die een groen gezond schoolplein biedt. Daarnaast zorgt een continue gebruik voor draagvlak om het schoolplein in deze staat voort te zetten.

• -

  een omschrijving van de mate van borging en continuïteit van het groene en gezonde schoolplein. Denk bijvoorbeeld aan beheer, beplanting, onderhoud, budgetten en inzet van personeel.

Artikel 8 Subsidiehoogte en subsidiabele kosten

Artikel 8 bevat de kosten die worden gesubsidieerd, voor zover noodzakelijk en adequaat in relatie tot het doel van de subsidie. De subsidiabele kosten zijn kosten voor het ontwerpen van het schoolplein en een bodemonderzoek, het inrichten van het schoolplein als groen en gezond schoolplein, tegemoetkoming in het beheer en onderhoud in het eerste jaar en openstelling van het schoolplein voor het eerste jaar. Omdat het schoolplein na uitvoering van de activiteiten niet alleen groen, maar ook gezond moet zijn, is er een bodemonderzoek nodig. Als uit het bodemonderzoek blijkt dat er verontreiniging aanwezig is, zal dit vaak verwijderd moeten worden (sanering) of moeten er eisen gesteld worden aan het gebruik van de grond. De kosten voor eventuele sanering worden niet gesubsidieerd.

Artikel 9 Niet-subsidiabele kosten

In dit artikel zijn kosten opgesomd die niet voor subsidie in aanmerking komen. Deze opsomming is niet uitputtend. Kosten die in ieder geval niet voor subsidie in aanmerking komen zijn die voor het verwijderen van asfalt, omdat het verwijderen asfalt kostbaar is en verontreinigend kan zijn. Ook bodemsanering komt vanwege de hoge kosten daarvan niet voor subsidie in aanmerking. Kosten voor kunstgras worden niet gesubsidieerd, omdat kunstgras niet aansluit bij wat in dit Openstellingsbesluit wordt verstaan onder een groen en gezond schoolplein. Datzelfde geldt voor speeltoestellen die bestaan uit niet-natuurlijke materialen. Als er speeltoestellen worden aangebracht, dan komen die alleen voor subsidie in aanmerking als die bestaan uit natuurlijke materialen, zoals wilgenhutten, boomstammen, houten speeltoestellen, netten en touwen.

Artikel 10 Verdelingswijze

Als de binnen de aanvraagperiode ingediende volledige subsidieaanvragen het vastgestelde deelplafond € 600.000,00 te boven gaan, worden de aanvragen gerangschikt. In artikel 10 worden rangschikkingscriteria genoemd en het maximaal aantal punten dat per criterium kan worden gehaald. De puntenopbouw per criterium is als volgt:

Puntenverdeling als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder a

Puntenverdeling als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder b

Puntenverdeling als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder c

Puntenverdeling als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder d

Om ervoor te zorgen dat groene en gezonde schoolpleinen in verschillende gemeenten binnen de provincie Zuid-Holland worden gerealiseerd, is in het tweede lid van artikel 10 geregeld dat als uit de rangschikking blijkt dat dat door verlening van een subsidieaanvraag geen evenwichtige spreiding van groene en gezonde schoolpleinen over de verschillende gemeenten in de provincie Zuid-Holland gerealiseerd kan worden, in dat geval kan gedeputeerde staten besluiten om een aanvraag niet te honoreren. Dit om te voorkomen dat de aanleg van groene en gezonde schoolpleinen zich beperkt tot alleen een of twee gemeenten. Het streven is om in zoveel mogelijk gemeenten groene en gezonde schoolpleinen te realiseren.

Artikel 12 Verplichtingen van de subsidieontvanger

Artikel 12 bevat een aantal specifieke, aanvullende verplichtingen voor de subsidieontvanger. Zo dient er te worden samengewerkt met het begeleidingsteam. Het begeleidingsteam bestaat uit experts, dat scholen begeleidt bij het subsidieproces op grond van deze subsidieregeling. Samenwerking en participatie wordt erg belangrijk geacht om te komen tot een goed en gedragen ontwerp, maar zeker ook na aanleg, het beheer en onderhoud en de programmering en activiteiten voor de buurt.

Een andere verplichting is dat de school binnen zes maanden vanaf de datum van verlening van de subsidie het ontwerp van het groene en gezonde schoolplein alsmede een bodemonderzoek verstrekt. Het uit te voeren bodemonderzoek betreft een vooronderzoek conform NEN 5725. Hierbij worden de beschikbare gegevens beoordeeld, zoals bodemkwaliteitskaarten en al uitgevoerde bodemonderzoeken. Als er te weinig (representatieve) gegevens beschikbaar zijn en/of er is sprake van een verdachte locatie, dan is een verkennend onderzoek conform NEN 5740 nodig.

Als blijkt dat er verontreiniging aanwezig is, zal dit vaak verwijderd moeten worden (sanering) of moeten er eisen gesteld worden aan het gebruik van de grond. Deze maatregelen moeten goedgekeurd worden door het bevoegd gezag. Voor het uitvoeren van bodemonderzoek zijn verschillende protocollen en normen. Degene die het onderzoek doet, moet dat onderzoek uitvoeren volgens de protocollen en normen conform de huidige bodemregelgeving, of de regelgeving voor bodem op grond van de Omgevingswet, zodra deze inwerking treedt.

Verder wordt onder meer het gebruik van het schoolplein door schoolkinderen als verlengstuk van het leslokaal, maar ook het gebruik van het plein door buurtkinderen belangrijk geacht. Het plein moet dan ook buiten de schooltijden vrij toegankelijk zijn. Het plein heeft zo een belangrijke functie voor de buurt.

Artikel 13 Prestatieverantwoording

Op grond van artikel 1.4 van de Srsg moet de subsidieontvanger in dit geval bij de aanvraag tot subsidievaststelling aantonen dat de activiteiten zijn verricht door middel van een eigen verklaring. In aanvulling hierop schrijft artikel 13 voor dat de subsidieontvanger dan ook aantoont dat de activiteiten zijn verricht door middel van foto- of videomateriaal van de situatie na het project.

Artikel 15 Werkingsduur en overgangsrecht

Dit besluit vervalt op 31 december 2025. Bij het vervallen van de regeling behoudt deze wel zijn werking voor aanvragen die zijn ingediend voor deze datum. De regeling behoudt hiermee ook zijn werking voor aanvragen waarop al een besluit is genomen. Bijvoorbeeld een verlenings- of vaststellingsbesluit, maar ook een besluit om subsidie te weigeren.