Beleidsnota huisvesting arbeidsmigranten Pijnacker-Nootdorp

5.1.1. Wat willen we bereiken?

• a)

  Passende woningen voor arbeidsmigranten

• Van de honderden arbeidsmigranten die in Pijnacker-Nootdorp werken, heeft slechts een klein deel een woning in de bestaande woningvoorraad van Pijnacker-Nootdorp gevonden (bijlage 1). Voor de arbeidsmigranten die hier tijdelijk, dus voor een korte of middellange periode wonen en werken, ontbreekt op dit moment passende huisvesting binnen Pijnacker-Nootdorp. Op basis van de gegevens over vraag naar en aanbod van deze specifieke woonvorm verwachten we dat er binnen de bestaande voorraad onvoldoende ruimte is om in de lokale behoefte te voorzien. Met deze nota willen we ruimte maken om aan deze behoefte tegemoet te komen.

• b)

  Een balans tussen de verschillende ruimtevragers

• De druk op de ruimte is hoog. Er is behoefte aan huizen voor verschillende doelgroepen, maar ook ruimte nodig voor groen, ecologie, water en bedrijven. Huisvesting voor arbeidsmigranten wordt vaak gezocht buiten de bestaande woonwijken. Denk hierbij aan locaties of gebouwen in de glastuinbouw of op bedrijventerreinen. In de Omgevingsvisie hebben we ervoor gekozen om de bestaande en reeds in ontwikkeling zijnde bedrijventerreinen niet verder uit te breiden. Gelet hierop en wetende dat er een blijvende behoefte is aan bedrijventerreinen, zien we geen mogelijkheden om op de bedrijventerreinen huisvesting te realiseren. Dit zou te veel ten koste gaan van de beschikbare ruimte daar. Als gemeente zien we wel mogelijkheden binnen de (randen van de) glastuinbouw, mits deze de herstructurering niet in de weg zit.

• c)

  Op peil houden van het woon- en leefklimaat

• Het is prettig, veilig en rustig wonen in Pijnacker-Nootdorp. Dat waarderen onze inwoners en willen we ook graag zo houden.

5.1.2. Hoe willen we dit bereiken?

• a)

  Passende woningen voor arbeidsmigranten (short en mid stay)

• De specifieke aanvulling van de woningvoorraad voor arbeidsmigranten, richt zich op tijdelijke arbeidsmigranten (short en mid stay) en hun woonbehoefte in de duurzame glastuinbouwgebieden. Hierbij kijken we in deze beleidsnota naar nieuw te ontwikkelen woningen, eventueel leegstaande panden die eerder door bijvoorbeeld commerciële of maatschappelijke doeleinden zijn gebruikt, nieuw te bouwen woonunits bij glastuinbouwbedrijven en bedrijfswoningen (van eigenaar bedrijf). In de beleidsnota woningvoorraad zullen de uitgangspunten worden bepaald over de bestaande woningvoorraad.

• b)

  Een balans tussen de verschillende ruimtevragers

• We hebben als gemeente behoefte aan passende woningen voor arbeidsmigranten. Om in deze behoefte te voorzien zien we in de bestaande voorraad de volgende mogelijkheden:

  Bestaande voorraad a Hoewel in de duurzame glastuinbouwgebieden in Pijnacker-Nootdorp vrijwel geen leegstaande panden voor bijvoorbeeld commerciële of maatschappelijke doeleinden zijn die kunnen worden omgebouwd, staan we hier niet op voorhand negatief tegenover. We bekijken per initiatief of en onder welke voorwaarden medewerking zou kunnen worden verleend. Uitzondering hierop vormen agrarische bedrijfsgebouwen en kassen. Deze mogen niet worden omgezet naar (onzelfstandige) woonruimte of woningen voor arbeidsmigranten. Deze ruimte willen we beschikbaar houden voor de herstructurering van de glastuinbouw; b De locatie beschikt over alle vereiste vergunningen voor bouwen en gebruik waaronder mogelijk een omgevingsvergunning voor brandveilig gebruik (verplicht vanaf tien personen) of een gebruiksmelding (verplicht vanaf vijf personen).

  Nieuw te bouwen locaties Wij zien mogelijkheden in verschillende vormen van nieuwbouw indien wordt voldaan aan de volgende voorwaarden: a. Nieuwe locaties en bebouwing voor huisvesting van arbeidsmigranten moeten in of aan de randen van duurzame glastuinbouwgebieden gerealiseerd worden mits: i. deze, bij vestiging in het duurzaam glastuinbouwgebied, de bedrijfsvoering, ontwikkeling en herstructurering van de glastuinbouw niet belemmeren. b. In of nabij alle drie de duurzame glastuinbouwgebieden (Noukoop, Pijnacker-Oost en Pijnacker-West) worden bij voorkeur twee locaties per gebied gebruikt voor de grootschalige huisvesting van arbeidsmigranten. De duurzame glastuinbouwgebieden binnen Pijnacker-Nootdorp zijn op kaart aangegeven in bijlage 2 bij deze beleidsnota; c. De omvang van nieuwe locaties en bebouwing voor huisvesting van arbeidsmigranten moet aansluiten bij de ruimtelijke, economische, milieukundige en sociale kenmerken van de locatie en de omgeving. Dit betekent dat iedere aanvraag op zijn merites moet worden bekeken. d. Een nieuwe locatie voorziet in bijbehorende voorzieningen waaronder in ieder geval wordt verstaan: i. Goede aansluiting op het lokale weg- en fietsnetwerk; ii. Parkeerplaatsen op eigen terrein overeenkomstig de tijdens de aanvraag geldende nota parkeernormen voor auto’s, scooters en fietsen; iii. (Overdekte) stallingen voor scooters, fietsen, tuinmeubilair etc.; iv. Ruimte (binnen en buiten) voor recreatie en ontspanning. Als richtlijn geldt dat per bewoner circa 65-70 m2 grondoppervlak beschikbaar is; v. Voldoende voorzieningen voor het wassen en drogen van kleding; vi. Voldoende voorzieningen voor het gescheiden aanbieden van afval; vii. (Gratis) toegang tot draadloos internet en tv; viii. Sanitaire en/of andere voorzieningen en/of eisen die zijn voorgeschreven in het Bouwbesluit e. De locatie beschikt over alle vereiste vergunningen voor bouwen en gebruik waaronder een omgevingsvergunning voor brandveilig gebruik (verplicht vanaf tien personen) of een gebruiksmelding (verplicht vanaf vijf personen).

• c)

  Op peil houden van het woon- en leefklimaat

  Het is prettig, veilig en rustig wonen in Pijnacker-Nootdorp. Dat waarderen onze inwoners en willen we ook graag zo houden. We wegen dit mee bij nieuw te bouwen locaties en bij hergebruik van leegstaande panden.

5.2.1. Wat willen we bereiken?

• a)

  Goede huisvesting voor een redelijke huurprijs

• Als gemeente willen we dat arbeidsmigranten wonen in kwalitatief goede huisvesting voor een redelijke huurprijs.

• b)

  Voorkomen van een te grote afhankelijkheid van de werkgever voor de huisvesting

• Doordat het arbeidscontract vaak verbonden is aan het huurcontract, is de arbeidsmigrant kwetsbaar voor uitbuiting. We willen deze kans op uitbuiting voorkomen. Ook moet het verliezen van een arbeidscontract er niet direct voor zorgen dat een arbeidsmigrant op straat komt te staan.

5.2.2. Hoe willen we dit bereiken?

• a)

  Goede huisvesting voor een redelijke huurprijs

• Voor de ontwikkeling en exploitatie van de huisvesting gaan we alleen in gesprek en maken we afspraken met betrouwbare partners. Dit zijn partijen die zijn aangesloten bij een bepaalde koepel of die een keurmerk hebben waarmee kwaliteitseisen o.a. op het gebied van arbeidsvoorwaarden, afdracht van sociale premies, veiligheid op de werkvloer en het beheer van de huisvestinglocaties geborgd zijn. Om te bepalen of een partner betrouwbaar is kijken we naar de volgende aspecten:

  • I.

    Uitzendbureaus moeten beschikken over het SNF en SNA-keurmerk en moeten lid zijn van de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) of Nederlandse Bond Bemiddelings- en Uitzendondernemingen (NBBU);

  • II.

    De huisvester hanteert minimaal de SNF-normen of is een erkende woningcorporatie;

  • III.

    Er wordt een maximaal huurbedrag gevraagd dat rekening houdt met de kwaliteit van de woning, te berekenen via het huurpuntensysteem (ook wanneer deze formeel niet van toepassing is) en niet meer dan 25% van het loon van de arbeidsmigrant bedraagt. Afspraken over de woonkwaliteit staan verder in thema 4 opgenomen.

• b)

  Voorkomen van een te grote afhankelijkheid van de werkgever voor de huisvesting

• Ons uitgangspunt is om arbeidsmigranten zo onafhankelijk mogelijk te laten zijn van een werkgever. Door alleen met betrouwbare partners (zie punt a) te werken wordt de kans op uitbuiting al verkleind. Deze beschikken namelijk over bijvoorbeeld een klachtenregister, waar misstanden gemeld worden. Wel willen we in gesprek over de scheiding van het huur- en arbeidscontract:

  • I.

    In principe wordt de huurovereenkomst gescheiden van het arbeidscontract en zijn commerciële bedrijven niet tegelijkertijd werkgever en huisbaas van arbeidsmigranten. Uitzonderingen hierop zijn alleen onder strikte voorwaarden mogelijk;

  • II.

    Er is een opzegtermijn van vier minimaal weken, waardoor de arbeidsmigrant bij ziekte of verlies van een baan voldoende tijd heeft om een ander onderkomen te zoeken.

5.3.1. Wat willen we bereiken?

• a)

  Huisvesting arbeidsmigranten die tijdelijk werkzaam zijn in de glastuinbouw binnen onze gemeente

• We willen in eerste instantie een bijdrage leveren aan de lokale behoefte voor huisvesting van arbeidsmigranten die hier tijdelijk werkzaam zijn. In heel de regio en provincie bestaat er een flink tekort aan huisvesting voor deze doelgroep. Daarbij zien we dat nieuwe locaties bij buurgemeenten voor bedrijven als Zalando en Jumbo voor extra vraag naar arbeidsmigranten zorgen. En daarmee ook een extra vraag naar huisvesting. We hebben als gemeente maar beperkte ruimte om huisvesting te realiseren. Dit willen we daarom zo veel mogelijk inzetten om de lokale knelpunten op te lossen. Wij zien de arbeidsmigrant voor deze nota als (inter)nationale werknemer die van plan is om hier tijdelijk te wonen en te werken. De groep die zich hier permanent wil vestigen is aangewezen op de reguliere woningmarkt.

• Uit de gesprekken met de stakeholders blijkt dat met name de glastuinbouw sector behoefte heeft aan huisvesting voor arbeidsmigranten. Voor nieuw te realiseren huisvesting richten we ons daarom op deze doelgroep. Een kanttekening hierbij is de mogelijke vraag vanuit het distributiecentrum op bedrijventerrein Ruyven. Met hen gaan wij het gesprek aan om tot een maatwerkoplossing te komen.

• b)

  Een goed overzicht van de arbeidsmigranten woonachtig in onze gemeente

• Door inzicht te krijgen in de adressen waar de arbeidsmigranten wonen, kunnen we eventuele onwenselijke en mogelijk gevaarlijke woonsituaties voorkomen of verbeteren. Dit kan onder andere door de registratie in de BRP te verbeteren. Deze registratie zorgt er ook voor dat arbeidsmigranten bepaalde rechten zoals toegang tot zorg krijgen.

5.3.2. Hoe willen we dit bereiken?

• a)

  Huisvesting arbeidsmigranten die tijdelijk werkzaam zijn in de glastuinbouw binnen onze gemeente

  • I.

    Bij aanvang van het huurcontract dient de arbeidsmigrant werkzaam te zijn in onze gemeente. Hierover maken we afspraken met de huisvesters;

  • II.

    Indien een uitzender de initiatiefnemer is van huisvesting moet deze aantonen dat deze een economische binding heeft met de glastuinbouw binnen onze gemeente. Hierbij wordt er o.a. gekeken naar het personeelsbestand.

• b)

  Een goed overzicht van de arbeidsmigranten woonachtig in onze gemeente

  • I.

    Dit overzicht krijgen we door samen te werken met de huisvesters, de uitzender en de arbeidsmigranten en daarnaast willen we gebruik te maken van de kennis van SNF. Samen met deze partijen willen we ons registratieproces verbeteren;

  • II.

    We gaan arbeidsmigranten stimuleren om zich in te schrijven in de gemeentelijke BRP waardoor ze geen toeristenbelasting hoeven te betalen;

  • III.

    Arbeidsmigranten worden tijdens de inschrijving gewezen op de rechten en plichten die zij hier hebben als inwoner van de gemeente;

  • IV.

    Het uitzendbureau bevordert de verplichte in- en uitschrijving van arbeidsmigranten:

    • i.

      in de gemeentelijke BRP (Basisregistratie Personen) bij een voorgenomen verblijfsduur van minimaal 4 maanden binnen een periode van 6 maanden;

    • ii.

      bij één van de dichtstbijzijnde RNI-loketten (Registratie Niet-Ingezetenen) bij een voorgenomen verblijfduur van maximaal 4 maanden binnen een periode van 6 maanden;

    • iii.

      door het voorwerk daarvoor te doen. Zij dragen zorg voor de aanwezigheid van de benodigde ingevulde papieren waarmee de arbeidsmigrant aanwezig is bij de inschrijving. De gemeente is op openingstijden overdag beschikbaar voor de inschrijvingen en uitschrijvingen van de tijdelijke arbeidsmigrant op afspraak;

    • iv.

      uitzendbureaus dragen zorg voor ondertekening van de uitschrijving door de arbeidsmigrant en leveren deze uitschrijvingen in bij de gemeente.

  • V.

    Huisvesters houden (o.b.v. eisen logies) een nachtregister bij en verstrekken hierover periodiek informatie aan de gemeente;

  • VI.

    We gaan als gemeente onderzoeken of een convenant afsluiten met SNF bijdraagt aan dit overzicht in onze gemeente. Met dit convenant is het op grond van de privacywetgeving mogelijk gegevens te delen over locaties in onze gemeente en locaties die geen keurmerk mee krijgen. Hiervoor voert SNF periodiek controles uit.

5.4.1. Wat willen we bereiken?

• a)

  Een kwalitatief goede huisvesting regelen voor de arbeidsmigranten

• Mooi wonen en prettig leven is een van de pijlers in onze Woonvisie. Dit geldt ook voor arbeidsmigranten die in onze gemeente willen wonen. Het voordeel van kwalitatief goede huisvesting regelen voor de arbeidsmigranten is dat dit ook het effect heeft op de tevredenheid en is daarmee van groot belang voor het behoud van de werknemers in de glastuinbouw. Bij de totstandkoming van deze nota is duidelijk geworden dat de arbeidsmigranten niet anders zijn dan wij zelf. Een goede Wifi-verbinding en een mate van privacy zijn belangrijke wensen voor de huisvesting.

• b)

  Behoud kwalitatief goede huisvesting

• Wat goed is, moet goed blijven. Afspraken over de kwaliteit van de huisvesting moeten niet alleen bij de realisatie of de eerste controle worden nagekomen. Maar ook in de toekomst moeten deze afspraken worden nagekomen. Controleren, handhaving en meldpunten zijn hierbij van belang.

5.4.2. Hoe willen we dat bereiken?

• a)

  Een kwalitatief goede huisvesting regelen voor de arbeidsmigranten

• Om de kwaliteit van huisvesting te borgen stellen we als gemeente een aantal voorwaarden op.

  • I.

    Per bewoner dient een minimale gebruiksoppervlakte beschikbaar te zijn. Bij nieuw te realiseren huisvesting én her te gebruiken leegstaande panden bedoeld voor arbeidsmigranten sluiten we aan bij het op het moment van aanvragen geldende Bouwbesluit. Dat betekent dat per bewoner, conform het huidige Bouwbesluit 12m² gebruiksoppervlakte beschikbaar moet zijn;

  • II.

    Er wordt voldaan aan de wettelijke eisen van het Bouwbesluit op het gebied van (brand)veiligheid, daglicht en ventilatie;

  • III.

    Ter waarborging van de privacy wordt er per kamer in principe één persoon gehuisvest. In geval van partners geldt een maximum van twee personen. Dit biedt personen de gelegenheid om zich terug te trekken;

  • IV.

    Iedere bewoner heeft minimaal een voorziening om persoonlijke spullen veilig op te bergen. Eén persoonlijke en afsluitbare locker per persoon is nodig;

  • V.

    Er moet voldoende buitenruimte beschikbaar zijn en deze moet aantrekkelijk, goed onderhouden te zijn en te blijven. Hierdoor is er ruimte voor ontspanning van de arbeidsmigrant en een passende uitstraling naar de omgeving;

  • VI.

    Er dient een gemeenschappelijke ruimte, niet zijnde sanitair/ of bergruimte, te zijn;

  • VII.

    Ontspanning: op de locatie moet gelegenheid zijn voor ontspanning, sport en/of spel;

  • VIII.

    WIFI: Er wordt door ondernemer/verhuurder gratis WIFI aangeboden;

  • IX.

    Wasvoorziening: op de locatie bestaat een adequate voorziening voor het wassen en drogen van kleding en beddengoed. Of de beheerder maakt dit op een andere manier voor alle gebruikers van het pand mogelijk.

• b)

  Behoud kwalitatief goede huisvesting

• Om ook de kwaliteit van daadwerkelijke huisvesting in de toekomst te borgen

  • I.

    Meldingen rondom de huisvesting van arbeidsmigranten kunnen door al onze inwoners gemaakt worden op de gemeentelijke website via het meldpunt Leefomgeving;

  • II.

    We onderzoeken de voor- en nadelen van het sluiten van een convenant met SNF;

  • III.

    Locaties die niet voldoen aan deze beleidsnota of vigerende regelgeving zoals de huisvestingsverordening worden gehandhaafd;

  • IV.

    We onderzoeken de mogelijkheden om wanneer een huisvester, uitzendbureau of ondernemer niet blijvend voldoet aan de gestelde eisen, hieraan een (financiële) sanctie kan worden verbonden.

5.5.1. Wat willen we bereiken?

• a)

  Prettig en veilig wonen voor de arbeidsmigranten

• In het nieuws zien we regelmatig dat arbeidsmigranten onder erbarmelijke omstandigheden wonen en werken. Dergelijke omstandigheden willen we niet in onze gemeente. Ook voor hen moet het in Pijnacker-Nootdorp prettig en veilig wonen zijn. Prettig en veilig wonen heeft een economisch neveneffect. Tevreden medewerkers gaan minder snel weg en zijn productiever.

• b)

  Op peil houden van het woon- en leefklimaat

• Het is prettig, veilig en rustig wonen in Pijnacker-Nootdorp. Dat waarderen onze inwoners en willen we ook graag zo houden.

5.5.2. Wat gaan we daar voor doen?

• a)

  Prettig en veilig wonen voor de arbeidsmigranten

• Bij nieuwe initiatieven, maken we vooraf goede en heldere afspraken maken met verhuurders over:

  • I.

    Een actueel keurmerk SNF gedurende de gehele periode waarin een (deel van een) gebouw wordt verhuurd voor de huisvesting van arbeidsmigranten. Na realisatie van het plan zal vanuit de SNF jaarlijks een controle worden uitgevoerd. Ook kan vanuit de gemeente aanleiding zijn om tot de uitvoering van controles over te gaan;

  • II.

    Enige uitzondering op deze verplichting is wanneer een toegelaten instelling de verhuurder is. Dan is het goed verhuurderschap op een andere manier geborgd;

  • III.

    Een door de gemeente goed te keuren beheerplan waarin de wijze van beheer is beschreven. Daaronder valt ook een huisreglement waarin in het Nederlands, Engels en de taal van de bewoners wordt beschreven wat verwacht wordt van de huurders, verhuurder en de wijze waarop wordt omgegaan met overtreding van deze huisregels1 alsmede een informatiepakket met daarin in het Nederlands, Engels en de taal van de bewoners informatie over de SNF norm, de (samenvatting van) cao voor uitzendkrachten, informatie over scholing, inschrijvingen bij Woonnet-Haaglanden, de gezondheidszorg en sociale voorzieningen in de gemeente Pijnacker-Nootdorp.

  • IV.

    Een door de verhuurder aangewezen beheerder die op (of nabij) de locatie aanwezig is. En bereikbaar is voor bewoners, omwonenden, de gemeente en overige instanties. Deze beheerder beheerst de Nederlandse of Engelse taal. Deze beheerder dient binnen 24 uur te reageren op vragen en/of klachten en houdt deze bij volgens een klachtenreglement2 . Dit laat onverlet dat voor de gemeente alle partijen (zijnde de eigenaar, verhuurder, beheerder en huurder) aanspreekbaar en verantwoordelijk zijn voor een goed beheer. Indien het aantal arbeidsmigranten op een locatie meer bedraagt dan 100 mensen, dan moet er 24/7 een beheerder aanwezig zijn op de locatie;

  • V.

    Het door de beheerder dagelijks bijhouden en actualiseren van een nachtregister waarin minimaal de volgende gegevens staan opgenomen:

    • i.

      personalia en contactgegevens,

    • ii.

      datum aanvang huisvesting en

    • iii.

      datum beëindiging huisvesting

• b)

  Op peil houden van het woon- en leefklimaat

• Bij de beoordeling over de (ruimtelijke) mogelijkheden in thema 1 zijn al een aantal aspecten meegewogen die moeten zorgen voor het behoud van het woon- en leefklimaat. In aanvulling daarop moet:

  • I.

    er door de verhuurder een 24/7 bereikbare beheerder worden aangewezen voor bewoners, omwonenden, de gemeente en overige instanties die binnen 24 uur reageert op vragen en/of en;

  • II.

    de gemeente de mogelijkheid bieden om klachten te melden via het meldpunt Leefomgeving en een vast aanspreekpunt aan te wijzen voor bewoners, omwonenden, de verhuurder, de beheerder en overige instanties.

5.6.1. Wat willen we bereiken?

• a)

  Een duidelijk proces voor initiatiefnemers

• We verwachten van initiatiefnemers dat zij in een vroeg stadium in overleg treden met de gemeente. Dat betekent dat, aan de hand van een eerste idee, wordt gekeken of het initiatief kansrijk is. Daarin worden alle relevante (ruimtelijke) aspecten meegenomen, maar ook de overige randvoorwaarden zoals beschreven in thema 1 tot en met 5 van deze notitie.

• b)

  Vroegtijdige betrokkenheid van en communicatie met de omwonenden

• De gemeente hecht eraan om een zo breed mogelijk maatschappelijk draagvlak te zoeken voor nieuwe ontwikkelingen. We realiseren ons ook dat dat voor deze vorm van huisvesting misschien nog niet zo makkelijk is. Voorbeelden in andere gemeenten laten weerstand zien bij plannen om huisvesting voor arbeidsmigranten te realiseren. Bij nieuw te realiseren huisvestingslocaties is het verkrijgen van draagvlak van groot belang. Daarom is het belangrijk om de omwonenden, en andere stakeholders te betrekken bij mogelijke initiatieven. De gemeente speelt hierin een actieve rol maar de verantwoordelijkheid ligt bij de initiatiefnemer.

5.6.2. Wat gaan we daar voor doen?

• a)

  Een duidelijk proces voor initiatiefnemers

• Wanneer een initiatief kansrijk is, dan wordt de volgende stap genomen in de vorm van het betrekken van de omwonenden. Na afronding van die stap, start de formele procedure in de vorm van een juridisch-planologische procedure, een anterieure overeenkomst en een verhaalsovereenkomst (planschade). Zoals in hoofdstuk 3 van deze nota al is aangegeven zal de juridisch-planologische procedure bij vaststelling van deze nota verder worden uitgewerkt aan de hand van onder andere de nota Fysieke Leefomgeving. De afspraken over goede communicatie in de planfase en in de exploitatiefase, goede inrichting van beheer van de woningen en de ruimte eromheen en goede en snelle klachtenafhandeling worden altijd contractueel vastgelegd, per ontwikkellocatie.

• b)

  Vroegtijdige betrokkenheid van en communicatie met de omwonenden

• De wijze van communicatie en participatie bekijken we per locatie, iedere plek is immers anders. Het nu nog in voorbereiding zijnde Participatiebeleid zal daar een belangrijke bijdrage aan leveren. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de gemeente en initiatiefnemer om hier vorm aan te geven. De initiatiefnemer is verantwoordelijk voor het participatietraject met de omwonenden en stakeholders ten behoeve van het verkrijgen van voldoende draagvlak. De gemeente denkt en doet hierin waar nodig actief mee. Hierover maken we per locatie vooraf heldere afspraken over de informatievoorziening voor zowel de fase van het ontwikkelen van plannen als de beheerfase, waarbij duidelijkheid en snelheid kernwaarden zijn.