Subsidieregeling Leefbaarheidsfonds Aa en Hunze 2022

Toelichting

Gemeente Aa en Hunze is een uitgestrekte gemeente met een groot aantal dorpskernen. Daarbinnen bestaat een rijk verenigingsleven, waar een groot aantal stichtingen en inwonersgroepen een bijdrage leveren aan de maatschappelijke doelen in onze gemeente. De gemeente subsidieert inwonersgroepen die een bijdrage leveren aan de verwezenlijking van beleidsdoelen en die zonder subsidie niet of niet geheel gerealiseerd kunnen worden. Het gemeenschapsbelang staat hierin centraal.

Subsidies zijn voor de gemeente een middel om beleidsdoelen te realiseren en hebben een sterke verbinding met wat er gebeurt in de samenleving. Dit doet zij door inwoners en vrijwilligersorganisaties in staat te stellen activiteiten te realiseren die een maatschappelijk effect hebben en aansluit bij de doelen van de gemeente. Het gaat dan om activiteiten die in het algemeen nuttig, gewenst of nodig zijn en daarnaast ook bijdragen aan de gemeentelijke doelstellingen. Het subsidiebeleid gaat ervan uit dat alleen activiteiten die uitvoering geven aan gemeentelijk beleid en het algemeen belang dienen, subsidiabel zijn.

• •

  De gemeenteraad is verantwoordelijk voor het vaststellen van:

  • –

    het beleidskader: dit schetst de doelstellingen, uitgangspunten en thema’s van het subsidiebeleid;

  • –

    de algemene subsidieverordening: dit zijn de algemene juridische kaders;

  • –

    de subsidieplafonds: dit zijn de financiële kaders.

• •

  Burgemeester en wethouders (het college) zijn gemandateerd om de subsidieregels te ontwikkelen. Dit is een verdeelsysteem waarin staat aangegeven wat subsidiabel is en hoe het budget verdeeld wordt. De subsidieregels zijn dynamisch. Zij zijn gekoppeld aan gewenste maatschappelijke effecten die worden vastgelegd in beleid. Wanneer de maatschappij veranderd, veranderen de gewenste effecten en mogelijk ook de subsidieregels.

Hieronder vindt u de visie, het beleidskader en juridisch kader voor subsidies die we verstrekken aan verenigingen, vrijwilligersorganisaties en inwoners(groepen) - het maatschappelijk middenveld. De subsidies worden veelal verstrekt met een specifiek doel om initiatieven/activiteiten te faciliteren en stimuleren. Denk hierbij aan Sport en Cultuur en Leefbaarheid subsidies.

Visie

Aa en Hunze Samen Doen

Aa en Hunze heeft oog voor sterke, leefbare, duurzame en vitale dorpen. Samen met inwoners zorgen we ervoor dat dit zo blijft en mogelijk nog sterker, leefbaarder, duurzamer en vitaler wordt.

Co-creatie en samenwerken met onze maatschappelijke partners en inwoners is het uitgangspunt. We bieden inwoners, organisaties en ondernemers mogelijkheden aan om zelf initiatieven te ontwikkelen die bijdragen aan een toekomstbestendig woonklimaat. We stimuleren en faciliteren deze initiatieven door onder andere subsidieregelingen in te zetten.

Vitale dorpen

We streven naar sociale en vitale kernen, waar inwoners actief zijn, elkaar helpen en zelf initiatief nemen. Dat maakt het prettig wonen in Aa en Hunze. Samenwerking tussen inwoners, ondernemers, verenigingen en maatschappelijke partijen in en tussen dorpen wordt gestimuleerd. We stimuleren en faciliteren actief eigenaarschap en lokale initiatieven. Inwoners nemen zelf initiatief en voelen zich verantwoordelijk voor hun eigen leefomgeving. Dat biedt uitdagingen maar vooral kansen.

Onze leidende waarden zijn: samenwerken, vertrouwen, maatwerk, ruimte en integraal werken.

De rol van de gemeente en subsidie als middel

De gemeente neemt steeds vaker de regierol op zich. De gemeente voert taken zelf niet uit, maar zet deze uit bij publieke en private organisaties waarmee deze bijdragen aan de doelstellingen van de gemeente. De gemeente faciliteert partners en inwoners om initiatieven te ontwikkelen. De uitvoering ligt bij de samenleving en de gemeente faciliteert daarin.

Eén van de sturingsinstrumenten die de gemeente tot haar beschikking heeft zijn subsidies. Via subsidies geeft de gemeente sturing aan het bereiken van gemeentelijke ambities en doelen. Met beleid geven we dan ook richting – in de vorm van doelstellingen en activiteiten – en stellen we middelen beschikbaar waarmee maatschappelijke en organisatie doelen gerealiseerd kunnen worden. Dit doen we onder andere door diensten van professionele organisaties in te zetten, maar ook door subsidie beschikbaar te stellen voor vrijwilligersorganisaties (zoals sport, cultuur en evenementen). Subsidie is een middel en geen doel op zich.

Beleidskader subsidieverstrekking - uitgangspunten

Algemeen belang

Het subsidiebeleid gaat ervan uit dat alleen activiteiten, die uitvoering geven aan gemeentelijk beleid en het algemeen belang dienen, subsidiabel zijn. Het gaat dan om activiteiten die in het algemeen nuttig, gewenst of nodig zijn en daarnaast ook bijdragen aan de gemeentelijke doelstellingen. Het gemeenschapsbelang staat centraal.

Maatschappelijke waarde van een initiatief

We willen initiatieven waarderen op hun maatschappelijke waarde in plaats van eerst naar het juridisch en economische aspect te kijken. De waarden Rendement (met schaarse middelen verstandig omgaan), Legitimiteit (maakt het initiatief verschil?) en Betrokkenheid (bestaat er draagvlak voor het initiatief?) staan centraal. Dit zijn dan ook de vragen die we onszelf stellen bij nieuwe initiatieven en in de afweging mee nemen.

Cofinanciering

De gemeentelijke bijdrage is aanvullend en we vragen initiatiefnemers om te zorgen voor cofinanciering. Cofinanciering laat het draagvlak zien voor een initiatief en kan in verschillende vormen: dit kan gaan om een eigen (leden)bijdrage, crowdfunding, materialen of bijdragen van andere fondsen of ondernemers.

Verder wordt in het beoordelingsproces – behalve het doel van de activiteit en hoe het bijdraagt aan het algemeen belang - in de afweging meegenomen of organisaties (voldoende) eigen vermogen hebben (en dus de subsidie mogelijk niet nodig hebben). Een kritische afweging is van belang, omdat het gaat om gemeenschapsgeld.

Faciliteren en co-creëren

De regie rol van de gemeente uit zich in het faciliteren en stimuleren van activiteiten die 1) het algemeen belang dienen en 2) bijdragen aan de gemeentelijke doelstellingen. Daarnaast wordt nadrukkelijk verzocht om draagvlak te organiseren. De uitvoering ligt nadrukkelijk bij de initiatiefnemer.

We gaan uit van vertrouwen en deregulering

In het nieuwe subsidiebeleid streven we naar deregulering, het vereenvoudigen van de regels/procedures en het beperken van de administratieve lasten voor de subsidieaanvragers en voor de gemeente.

• ➢

  Om het aanvragen eenvoudig te maken gaan we gebruik maken van standaard aanvraagformulieren. Er worden niet meer gegevens opgevraagd dan nodig. Verder stellen we duidelijke voorwaarden op voor subsidies en staat dit overzichtelijk op de website.

• ➢

  De mate van verantwoording wordt gekoppeld aan de aard en hoogte van de subsidie en zo eenvoudig mogelijk gemaakt. Voor het toekennen van een subsidie tot een bedrag van €5.000,- wordt geen verantwoording gevraagd en gaan we uit van het vertrouwen dat de activiteit daadwerkelijk wordt uitgevoerd waarvoor de subsidie is aangevraagd. We willen dit ‘controleren’ op basis van steekproef. Dit is opgenomen in Algemene Subsidieverordening gemeente Aa en Hunze 2021.

• ➢

  Uiteraard is er een meldingsplicht als een activiteit niet plaatsvindt.

Gelijkheid en transparantie

Een van de redenen om het subsidiebeleid te herijken, is te komen tot een eenduidig subsidiestelsel. Er wordt verondersteld dat activiteiten met een min of meer gelijke doelstelling op een gelijke wijze worden gewaardeerd. De basis vormt immers een zo rechtvaardig mogelijk subsidiebeleid. Uit oogpunt van transparantie en openheid willen we jaarlijks inzichtelijk maken welke subsidies zijn verleend uit de verschillende subsidieregelingen. Transparantie betekent ook dat organisaties inzichtelijk maken waar zij mee bezig zijn en waarvoor de subsidie is/wordt ingezet en welke maatschappelijke resultaten dit heeft opgeleverd.

Reguliere en maatwerksubsidies

We verlenen reguliere subsidies (incidentele en jaarsubsidies) voor bijvoorbeeld sport en cultuur, maar houden ruimte voor overige inwonersinitiatieven. Er wordt ruimte gehouden voor initiatieven die vanuit de samenleving ontstaan. Het Leefbaarheidsfonds is een voorbeeld van zo’n breed inzetbare maatwerksubsidie.

Ondersteuning gemeente is meer dan subsidieverstrekking

De gemeente stimuleert en faciliteert organisaties actief bij te dragen aan maatschappelijke doelen. Dit gaat verder dan alleen subsidieverstrekking. De rol van de gemeente in de ondersteuning van organisaties is een mix van de inzet van menskracht, middelen en kennis. Dit kan bijvoorbeeld zijn door als gemeente organisaties te ondersteunen bij het zoeken naar gewenste oplossingen en het beantwoorden van vragen en het stimuleren van onderlinge samenwerking.

Juridische kaders

Algemene wet bestuursrecht (Awb)

In de Awb is één hoofdstuk opgenomen over subsidies. Hierin ligt voor het gemeentebestuur de (wettelijke) basis om subsidies te kunnen verstrekken. Volgens artikel 4:21 lid 1 van de Awb is subsidie ‘de aanspraak op financiële middelen, door een bestuursorgaan verstrekt met het oog op bepaalde activiteiten van de aanvrager, anders dan als betaling voor aan het bestuursorgaan geleverde goederen of diensten.’

Algemene subsidieverordening (ASV)

De ASV regelt in aanvulling op de Awb waaraan een subsidieaanvraag moet voldoen. De Awb stelt ook in artikel 4:23 dat een bestuursorgaan alleen subsidie mag verstrekken op grond van een wettelijk voorschrift dat regelt voor welke activiteiten subsidie kan worden verstrekt. In de ASV zijn o.a. de subsidiesoorten benoemd, de weigeringsgronden, de aanvraagtermijnen en de voorwaarden voor verantwoording. Subsidieregelingen vormen een aanvulling op de ASV.

Subsidieregelingen

In de subsidieregelingen is beschreven voor welke activiteiten subsidie kan worden aangevraagd. Samen met de ASV en de Awb vormen de subsidieregelingen de wettelijke basis om subsidie te verlenen. In subsidieregelingen zijn nadere voorwaarden en vereisten opgenomen in aanvulling op de Awb en ASV.