Beleidsregels toewijzen huurstandplaatsen woonwagens Gouda 2022

Ondertekening

Toelichting

Aanleiding voor invoering van een inschrijfsysteem voor woonwagenstandplaatsen

De wijziging in deze Beleidsegels betreft de invoering van een verplicht inschrijfsysteem voor woonwagenstandplaatsen, in de plaats van het hanteren van een vrijblijvende belangstellendenlijst. De aanleiding is het oordeel 2021-124 d.d. 14 oktober 2021 van het College voor de Rechten van de Mens (CRvdM) . Het CRvdM overweegt dat de gemeente Gouda geen concreet inzicht heeft in de daadwerkelijke behoefte aan woonwagenstandplaatsen omdat de belangstellendenlijst onvoldoende inzicht biedt in het aantal standplaatszoekenden. Immers woonwagenbewoners waren niet verplicht om zich op deze belangstellendenlijst in te schrijven als zij een standplaats willen bemachtigen. Er is geen zicht op het aantal belangstellenden dat er mogelijk voor heeft gekozen om zich niet op de belangstellendenlijst lijst in te schrijven. Invoering van een verplicht inschrijfsysteem komt tegemoet aan de kritiek van het CRvdM. Het betekent dat iedereen die in aanmerking wil komen voor een woonwagenstandplaats zich moet inschrijven op de lijst standplaatszoekenden. Daarmee is er beter zicht op de behoefte aan standplaatsen.

Algemene toelichting

Voor een eerlijke en transparante verdeling van vrijkomende woonwagenstandplaatsen is het wenselijk regels te stellen en bekend te maken.

De rangorde/voorrangsregels voor het toewijzen van woonwagenstandplaatsen kunnen in de vorm van beleidsregels worden vastgelegd. Met die beleidsregels wordt invulling gegeven aan de privaatrechtelijke bevoegdheid (van het college) om huurovereenkomsten af te sluiten.

Art. 1:3 lid 4 Algemene wet bestuursrecht (Awb) luidt: Onder beleidsregel wordt verstaan: een bij besluit vastgestelde algemene regel, niet zijnde een algemeen verbindend voorschrift, omtrent de afweging van belangen, de vaststelling van feiten of de uitleg van wettelijke voorschriften bij het gebruik van een bevoegdheid van een bestuursorgaan.

In dit geval betreft het regels over de afweging van belangen, nl. de belangen van gegadigden voor een standplaats, en het belang van gemeente en standplaatszoekenden bij een rechtvaardige verdeling van standplaatsen.

De beleidsregels worden vastgesteld door het college.

In artikel 4:84 Awb, is bepaald dat een bestuursorgaan handelt overeenkomstig de beleidsregel, maar dat van een beleidsregel kan worden afgeweken, als er sprake is van gevolgen van de toepassing van de beleidsregel voor één of meer belanghebbenden die wegens bijzondere omstandigheden onevenredig zijn in verhouding tot de met de beleidsregel te dienen doelen. Dit wordt ook wel als de "inherente afwijkingsbevoegdheid" aangeduid.

In Gouda zijn de woonwagens allemaal in het bezit van de bewoners. De woonwagenstandplaatsen zijn in het bezit van de gemeente Gouda en worden verhuurd door het college van B&W. De verhuurder kan eigen toewijzingsregels hanteren, binnen de geldende wet en regelgeving (zoals Europese regels- en grondrechten en het huurrecht). Volgorderegels zijn nodig, want in Gouda zijn er (zoals ook elders) in het algemeen meerdere belangstellenden voor een standplaats.

De beleidsregels zijn gericht op een eerlijke verdeling van de vrij komende standplaatsen, met inachtneming van het nieuwe ‘Beleidskader gemeentelijke woonwagen- en standplaatsenbeleid’ van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (juli 2018, publicatie-nr. 113803). In dit nieuwe beleidskader wordt aangegeven dat het wonen in familieverband één van de specifieke kenmerken van de cultuur van woonwagenbewoners is, en dat het bij de toewijzing van een standplaats wenselijk is om rekening te houden met de mogelijkheid voor woonwagenbewoners om in familieverband te kunnen samenleven. Hiertoe is in de volgordebepaling (artikel 4) een voorrangsregel opgenomen voor familie in de eerste of tweede graad van een bewoner op de woonwagenlocatie in Gouda waar een standplaats vrij komt. Ook is overname van het huurcontract door een van de kinderen, na het overlijden of vertrek naar een verzorgingstehuis van de ouder die de standplaats huurde, geregeld (artikel 5), en zijn de voorwaarden voor standplaatsruil opgenomen.

Artikelsgewijze toelichting

artikel 1. Reikwijdte van deze beleidsregels

Deze beleidsregels zijn van toepassing op standplaatsen die de gemeente wenst te verhuren. Dit geldt bijvoorbeeld niet voor de standplaatsen op de locatie Goudkade, die na vrijkomen worden opgeheven.

artikel 2.Inschrijfsysteem voor standplaatsen

Burgemeester en Wethouders leggen een lijst aan van standplaatszoekenden die voor een standplaats in Gouda in aanmerking willen komen. Dit is een verplichte registratie om in aanmerking te kunnen komen voor toewijzing van een standplaats.

Voor inschrijving wordt een bedrag aan leges geheven. Dit waarborgt dat alleen serieus geïnteresseerden zich inschrijven. Om de lijst actueel te houden moet de inschrijving regelmatig, te weten elke twee jaar, kosteloos verlengd worden. De ingeschrevene ontvangt hierover een attenderende mail.

Personen op de inschrijflijst krijgen bericht als een standplaats vrij is voor toewijzing. Zij kunnen vervolgens reageren en aangeven of zij voor de betreffende plaats in aanmerking willen komen. De inschrijflijst wordt ook gebruikt om de behoefte aan het aantal standplaatsen te monitoren (in combinatie met het aantal reacties op de vrijgekomen standplaats(en) in dat jaar).

artikel 3. Toelating

Voorwaarde is dat betrokkene ingeschreven staat op de inschrijflijst en rechtmatig in Nederland verblijft. Dit is vergelijkbaar met de voor huurwoningen geldende toelatingsvoorwaarden.

Op grond van artikel 3, onder c, kan de verhuurder een standplaatszoekende weigeren een huurcontract aan te bieden, bijvoorbeeld omdat deze zich als slecht huurder heeft gedragen.

artikel 4 volgordebepaling

lid 1

• •

  categorie a: als sprake is van beoogde opheffing of verkleining van de woonwagenlocatie is het redelijk dat aan bewoners die een huurcontract hebben of precario betalen met voorrang een ander woonwagenstandplaats toegewezen kan worden. De gemeenteraad van Gouda heeft op 12 december 2012 (besluitnummer 765551) besloten dat vrijkomende standplaatsen die beschikbaar zijn voor verhuur, met voorrang worden toegewezen aan bewoners van de Goudkade die een standplaats leeg achterlaten.

• •

  categorie b en c: deze categorieën betreffen het verhuizen binnen woonwagenlocaties in Gouda. Per saldo blijft er een plaats over voor toewijzing. Dit is de reden om deze categorie voorrang te geven. Standplaatszoekenden zullen eerder een vrijkomende plaats accepteren als de mogelijkheid open blijft om te verplaatsen als er een andere (in hun ogen betere) plaats vrijkomt (met achterlating van een vrije (legale) plaats). Degene met familie in eerste of tweede graad op de locatie waar de standplaats vrijkomt gaat voor op anderen.

• •

  categorie d: deze categorie is opgenomen naar aanleiding van het beleidskader van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, waarin aangegeven is dat bij de toewijzing van een standplaats rekening gehouden moet worden met de mogelijkheid voor woonwagenbewoners om in familieverband te kunnen samenleven. Het gaat hierbij om familieleden van huurders op de locatie waar een standplaats vrijkomt, dus bijvoorbeeld inwonende kinderen op de locatie waar een standplaats vrij komt, maar ook kinderen die als tijdelijke oplossing in een reguliere woning zijn gaan wonen en graag terug willen. Er is uitdrukkelijk niet gekozen om de eis te stellen dat het om inwonende kinderen moet gaan. Dit om te voorkomen dat kinderen zich gedwongen zouden voelen om thuis te blijven wonen omdat zij anders hun voorrang op een standplaats kwijt raken. Met de huidige bepaling kunnen kinderen die aan zelfstandig wonen toe zijn, als tijdelijke oplossing een woning accepteren die wellicht niet helemaal naar hun wens is, met het uitzicht op mogelijke terugkeer naar een standplaats. De terugkeeroptie bestaat ook als inmiddels een eigen gezin is gesticht. Het moet gaan om een reële binding, daarom wordt een minimale ononderbroken bewoningsduur van 2 jaar op een locatie in Gouda gesteld. Het gaat om feitelijke bewoning, bevestigd door inschrijving in de Basis Registratie Personen.

• •

  categorie e: dit is de overige groep met een sterke binding aan het wonen in een woonwagen. Het gaat om huidige bewoners op een woonwagenlocatie, waaronder inwonende kinderen of andere inwonende familie, maar ook om mensen die op een woonwagenlocatie gewoond hebben.

• •

  categorieën f en g: tenslotte komen overige geregistreerde in aanmerking waarbij degenen uit de woonwagencultuur voorgaan op anderen.

Lid 3

Indien er meerdere kandidaten zijn binnen eenzelfde categorie, wordt de voorrang in principe bepaald door loting. Dit is een objectieve methode. De loting wordt uitgevoerd door een notaris. Om tegemoet te komen aan kandidaten die telkens pech hebben en meerdere malen zijn uitgeloot, krijgen kandidaten die bij eerdere lotingen drie of meerdere keren zijn uitgeloot, voorrang. Betrokkene dient zelf een beroep te doen op de voorrang wegens meermaals uitloten.

Lid 4

Er wordt een rangordelijst opgesteld. De eerste standplaatszoekende krijgt een huurcontract aangeboden, mits wordt voldaan aan de voorwaarden genoemd in de overige artikelen. Ziet de eerste kandidaat alsnog af van de plaats, dan wordt de tweede kandidaat op de ranglijst benaderd, enz.

Er is geen mogelijkheid van urgentieverlening opgenomen. De reden daarvan is dat er gemiddeld 1 plek per jaar vrijkomt en er dus vrijwel nooit op korte termijn een plek kan worden toegekend aan een iemand die urgent een woning nodig heeft. Bij urgente omstandigheden kan een woonwagenbewoner een beroep doen op de urgentieregeling in de huisvestingsverordening en (tijdelijk) uitwijken naar een sociale huurwoning. Hiermee verkleint men niet de kans op een standplaats in de toekomst, want iedereen die ooit twee jaar op een woonwagenlocatie in Gouda gewoond heeft staat op gelijke hoogte als huidige bewoners.

In schrijnende gevallen kan de inherente afwijkingsbevoegdheid op grond van de Awb gebruikt worden.

Artikel 5: Overname standplaats door kinderen

Dit artikel is opgenomen voor de situatie dat de ouder/huurder overlijdt of naar een verzorgingstehuis vertrekt, en er geen andere medehuurder is volgens het huurcontract of het Burgerlijk Wetboek, danwel iemand die anderszins de huur mag voorzetten op grond van het Burgerlijk Wetboek. Vanuit de woonwagenbewoners is aangegeven dat de ouderlijke standplaats vaak de mooiste wagen heeft. Dit artikel voorziet in de behoefte om de standplaats en vooral de wagen van de ouders, waarin vaak het meest geïnvesteerd is, in de familie te houden. De mogelijkheid wordt geboden dat een van de kinderen uit het ouderlijk gezin kan verhuizen naar de ouderlijke standplaats. De standplaats komt dan niet vrij voor publicatie. Het kind neemt niet het huurcontract van de ouder over, maar krijgt een nieuw huurcontract. Het gaat hierbij uiteraard alleen om standplaatsen die verhuurbaar zijn. Inwonende kinderen op de locatie Goudkade kunnen hieraan geen rechten ontlenen.

De kinderen kunnen één van hen voordragen voor overname van de standplaats. Het kind dat de plaats wil overnemen dient zich te melden voordat de huurovereenkomst afloopt. Als er meerdere kinderen in aanmerking willen komen voor de standplaats, vindt de selectie plaats door loting.

Volgens het Burgerlijk Wetboek loopt de huur van de ouderlijke standplaats na het overlijden van de huurder nog maximaal 3 maanden door (tenzij de erfgenamen de huur eerder opzeggen). Bij verhuizing naar een verzorgingstehuis eindigt de huur door huuropzegging. Er is in ieder geval een opzegtermijn van een maand.. Indien zich geen kinderen van de overleden huurder tijdig melden, wordt de standplaats openbaar te huur aangeboden conform artikel 3.

Artikel 6: standplaatsruil

Hierin zijn de voorwaarden voor standplaatsruil opgenomen. Voor standplaatsruil is toestemming nodig van de verhuurder. Dit kan aangevraagd worden bij het hoofd van de afdeling beheer Openbare Ruimte van de gemeente Gouda. Er mag geen sprake zijn van huurachterstand of andere tekortkomingen in de huurdersverplichtingen. Na goedkeuring worden de bestaande huurovereenkomsten vervangen door nieuwe. De opvolgende huurder kan zich niet beroepen op de overeenkomst van zijn voorganger. Dit is van belang omdat er een nieuwe huurprijs kan worden overeengekomen. Dit gebeurt aan de hand van het puntenstelsel voor woonwagenstandplaatsen van de Huurcommissie inclusief de omgevingspunten (www.huurcommissie.nl). Alle kosten, bijvoorbeeld de verplaatsing van eigen woonwagens, komen volledig voor rekening en risico van de huurder.

Artikel 7: Te overleggen gegevens

indien de gegevens niet volledig aangeleverd worden, wordt een hersteltermijn geboden. Als de gegevens onvolledig blijven vervalt een aanbieding en wordt de volgende kandidaat benaderd.