Beleidsregels wet Bibob 2022

Artikel 1.1 Begripsomschrijvingen

• 1. De begrippen in artikel 1.1 van de Wet bibob zijn van overeenkomstige toepassing op deze beleidsregels, tenzij daarover in lid 2 anders is bepaald.

• 2. In deze beleidsregels wordt verstaan onder:

• a. betrokkene: de aanvrager van een beschikking, de houder van een vergunning, de subsidieontvanger, de natuurlijke persoon of rechtspersoon met wie een vastgoedtransactie is aangegaan of mogelijk zal worden aangegaan, de gegadigde die wil deelnemen aan een aanbestedingsproces, de natuurlijke persoon of rechtspersoon aan wie een overheidsopdracht is of zal worden gegund, de onderaannemer;

• b. bestuursorgaan: de burgemeester onderscheidenlijk het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Renkum;

• c. bibob-onderzoek: de wijze van behandelen van een aanvraag waarbij door het bestuursorgaan aan de hand van deze beleidsregels beoordeeld wordt of er redenen ontleend aan de wet zijn om de aanvraag te weigeren respectievelijk de beschikking in te trekken dan wel een advies aan te vragen;

• d. bibob procedure: de gehele procedure omtrent het bibob-onderzoek voor het afgeven van een vergunning, inclusief het eigen onderzoek en eventuele adviesaanvraag bij het RIEC of het LBB

• e. eigen onderzoek: de wijze van behandelen van een aanvraag waarbij met toepassing van de wet door het bestuursorgaan wordt beoordeeld of er redenen aanwezig zijn om de aanvraag te weigeren, respectievelijk de beschikking in te trekken of te beëindigen, daaraan voorschriften te verbinden dan wel een advies bij het Bureau Bibob aan te vragen;

• f. LBB: het Bureau bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur, bedoeld in artikel 8 van de Wet bibob, ook wel het Landelijk Bureau Bibob.

Artikel 3.1 Wet bibob bij aanvragen om beschikking dan wel nieuwe beschikkingen.

De toepassing van de wet Bibob zal door het bestuursorgaan op de hieronder aangeduide beschikkingen op de volgende wijze plaatsvinden:

• 1. Uitvoering van de bibob procedure vindt in ieder geval plaats bij elke aanvraag voor een beschikking als bedoeld in:

• a. artikel 3 van de Alcoholwet. Paracommerciële horeca-inrichtingen, als bedoeld in artikel 4 van de Alcoholwet (zoals dorpshuizen, buurthuizen, clubhuizen of kantines van sportverenigingen), waarvan de horeca in eigen beheer is en niet is verpacht, vallen in beginsel niet onder dit beleid;

• b. de artikelen 3:4 en 3:10 van de Algemene plaatselijke verordening, indien er sprake is van het vestigen van een nieuw bedrijf, een overname van een bestaand bedrijf of een wijziging van een ondernemersvorm;

• c. artikel 30b van de Wet op de kansspelen;

• d. artikel 5.1, eerste lid, aanhef en onder a en tweede lid, aanhef en onder a en b van de Omgevingswet (omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit, een bouwactiviteit en/of een milieubelastende activiteit) die in een risicocategorie vallen én waarbij de kosten hoger dan €50.000,- zijn- (exclusief btw). De aangewezen risicocategorieën zijn terug te vinden in Hoofdstuk 4. De risicocategorieën zijn gekozen naar aanleiding van een zorgvuldige afweging, waarbij met inachtneming van het proportionaliteit- en subsidiariteitsbeginsel de risicocategorieën zijn genoemd gezien hun aard, omvang en kenmerken kwetsbaar zijn voor criminele inmenging.

• 2. Uitvoering van een bibob procedure kan plaatsvinden voor de aanvraag voor een beschikking:

• a. als er sprake is van een aanvraag die in een aandachtsbranche valt, waarbij de kosten hoger dan € 50.000,- zijn én waar een relevant signaal en/of ambtelijke informatie bij is. De aangewezen aandachtsbranches zijn te vinden in Hoofdstuk 4.1.

• b. ter zake van een subsidie;

• c. ter zake van overheidsopdrachten als bedoeld in de Aanbestedingswet;

• d. ter zake exploitatievergunningen;

• e. ter zake van een vergunning op grond van de Algemene plaatselijke verordening gemeente Renkum 2020, waaronder evenementenvergunningen;

• 3. De uitvoering van een bibob procedure zal niet worden toegepast, in geval de aanvraag afkomstig is van:

  • a.

    overheidsinstanties;

  • b.

    semi-overheidsinstanties;

  • c.

    toegelaten woning(bouw)corporaties; (toegelaten door de Minister van Volkshuisvesting conform Woningbesluit 1932 middels een daartoe verstrekte vergunning);

  • d.

    door het college van B en W bij (specifiek) besluit aangewezen aanvragers (bijvoorbeeld publiek-private samenwerking constructies van particuliere ondernemingen en overheid).

Artikel 3.2 Wet bibob bij bijzondere situaties bij aanvragen voor een beschikking

Het bestuursorgaan kan bij een aanvraag voor de in artikel 3.1 genoemde beschikkingen ook overgaan tot een bibob-onderzoek, als dat blijkt uit:

• • eigen informatie en/of;

• • informatie van één of meerdere partners binnen het samenwerkingsverband RIEC en/of.

Artikel 3.3 De toepassing bij reeds verleende beschikkingen

Het bestuursorgaan kan ook een eigen onderzoek uitvoeren tot reeds verleende beschikkingen indien:

• 1. de verstrekte beschikking onderdeel uitmaakt van een risicocategorie, die op basis van een door het bestuursorgaan genomen besluit na de verstrekking van de beschikking is aangewezen voor een bibob procedure;

• 2. vanuit eigen informatie, dan wel uit informatie van één of meerdere partners binnen het samenwerkingsverband RIEC, er aanwijzingen zijn dat er sprake is van een ernstig gevaar als bedoeld in artikel 3 van de Wet bibob;

• 3. informatie als bedoeld in artikel 11 juncto artikel 26 van de Wet bibob is verkregen, vanuit het OM, direct of als reactie op een door haar ontvangen signaal van het Landelijk Bureau Bibob, dat duidt op een ernstig gevaar als bedoeld in artikel 3 van de Wet bibob;

• 4. bekend wordt, dat tegen betrokkene in een andere gemeente bij een bibob-onderzoek een ernstig gevaar is geconstateerd en aan betrokkene alhier een soortgelijke beschikking is verstrekt. In geval aan betrokkene in meerdere gemeenten binnen het samenwerkingsverband RIEC eerder al een soortgelijke beschikking is verleend, zal het bestuur het RIEC om coördinatie in de bibob procedure verzoeken.

In hoofdstuk 3 is aangegeven dat er een bibob procedure kan plaatsvinden indien een aanvraag binnen een risicocategorie valt. De risicocategorieën zijn hieronder opgesomd en zijn naar aanleiding van een zorgvuldige afweging, waarbij met inachtneming van het proportionaliteit- en subsidiariteitsbeginsel de categorieën zijn genoemd die gezien hun aard, omvang en kenmerken kwetsbaar zijn voor criminele inmenging. Deze lijst is niet limitatief.

De risicocategorieën zijn:

• • Horeca (inclusief hotels);

• • Seksinrichtingen (inclusief sekswinkels);

• • Coffeeshops (Renkum heeft een zero tolerance beleid hierop);

• • Speelautomatenhallen;

• • Kapsalons;

• • Nagelstudio’s;

• • Zonnestudio’s;

• • Massagesalons;

• • Kamerverhuurbedrijven en/of bedrijven die zich bezighouden met woningsplitsingen;

• • Zaken, verenigingen en/of bedrijven die verband houden met motorclubs;

• • Zorgbureaus en Persoonsgebonden budget bureaus;

• • Sportscholen;

• • Shishalounges;

• • Tattooshops;

• • Belwinkels;

• • Smart- en headshops;

• • Souvenirwinkels;

• • Uitzend- en detacheringbureaus;

• • Afvalbewerking- en verwerkingsbedrijven;

• • Autohandel- en sloopbedrijven (waaronder autogarages, garagebedrijven, autoverhuurbedrijven, autoleasebedrijven en carwash);

• • Religieuze instellingen;

• • Nieuwbouwprojecten;

• • Duurzaamheidsprojecten (waaronder wind- en energieparken);

• • Categorieën die een sterke relatie hebben met bovenstaande.

Artikel 4.1 Aandachtsbranches

Naast risicocategorieën zijn er ook aandachtsbranches waar een bibob procedure op uitgevoerd kan worden. Er wordt een afweging gemaakt door het bestuursorgaan of een bibob procedure wordt uitgevoerd bij een aanvraag die valt binnen één van onderstaande branches én de aanvraag heeft hogere kosten dan €50.000,-.

De aandachtsbranches zijn:

• • het toevoegen van voor zelfstandige bewoning geschikte ruimtes in bestaande bouwwerken;

• • Woningsplitsing;

• • Bedrijfsloodsen;

• • Kinderdagverblijf;

• • Manage en paardensport;

• • Transport.

Artikel 5.1 Vastgoedtransacties

De gemeente Renkum kan de Wet bibob toepassen met betrekking tot vastgoedtransacties zoals bedoeld in artikel 1, lid 2 van de Wet bibob waarbij de gemeente partij is. Bij de start van onderhandelingen zal de gemeente Renkum de wederpartij ervan in kennis stellen dat de bibob procedure deel kan uitmaken van het proces. In de overeenkomst wordt een integriteitsclausule opgenomen, op basis waarvan kan worden overgegaan tot ontbinding, opzegging, vernietiging of opschorting van de overeenkomst.

De bibob procedure wordt in beginsel beperkt tot de gevallen, die één of meerdere van onderstaande kenmerken hebben:

• a. behorend tot één van de risicocategorieën;

• b. hoge mate van financiële complexiteit;

• c. exceptioneel financieel risico voor de gemeente.

• Het besluit tot uitvoering van de bibob procedure kan daarnaast ook gebaseerd zijn op:

• a. eigen ambtelijke informatie en/of;

• b. informatie verkregen van het Landelijk Bureau Bibob en/of;

• c. informatie verkregen van één of meerdere partners binnen het samenwerkingsverband RIEC en/of.

Artikel 5.2 Ontbindende voorwaarden

Indien een bibob procedure niet is afgerond voor het sluiten van de overeenkomst, worden hieromtrent ontbindende voorwaarden opgenomen of wordt het aangaan van de overeenkomst opgeschort.

Indien de gemeente op basis van de bevindingen van het onderzoek of het advies voldoende aanwijzingen heeft dat er sprake is van een geval of voorwaarde als bedoeld in artikel 3 van de Wet bibob, kan zij bij mindere mate van gevaar besluiten:

• 1. de onderhandelingen of besprekingen over de overeenkomst te beëindigen;

• 2. een reeds aangegane overeenkomst op te schorten of te ontbinden dan wel de rechtshandeling te beëindigen, of;

• 3. de overeenkomst te sluiten met daaraan voorwaarden verbonden waaraan betrokkene dient te voldoen.

Indien de gemeente op basis van bevindingen van het onderzoek of het advies voldoende aanwijzingen heeft dat er sprake is van een geval of voorwaarde als bedoeld in artikel 3 van de Wet bibob, kan zij bij ernstige mate van gevaar besluiten:

• 1. de onderhandelingen of besprekingen van de overeenkomst te beëindigen, of;

• 2. een reeds aangegane overeenkomst op te schorten of te ontbinden dan wel de rechtshandeling te beëindigen.

Voordat een besluit als bedoeld in artikel 5.2 wordt genomen, wordt betrokkene op grond van artikel 33, lid 1 van de Wet bibob in de gelegenheid gesteld om zijn zienswijze naar voren te brengen.

Bij een besluit zoals hierboven genoemd, gaat de gemeente niet over tot een eventuele schadevergoeding.

Artikel 6.1 Eigen onderzoek

Stap 1

Bij de ‘kan bepaling’ dient de aanvrager eerst door de bibob-zoekmachine te woorden gescreend. Als hier geen bijzonderheden uit naar voren komen dan wordt overgegaan tot reguliere afhandeling van de aanvraag. Met andere woorden, de Wet bibob (en de beleidsregel) wordt niet toegepast.

Stap 2

Wanneer een aanvraag valt onder de toepassing van artikel 3.1 lid 1 wordt direct overgegaan tot een bibob-onderzoek.

De bibob procedure start met een eigen onderzoek door het bestuursorgaan met het uitreiken van het bibob vragenformulier. De bestuursorganen van de gemeente Renkum hebben besloten om de landelijke regeling bibob formulieren te gebruiken. Betrokkene dient het bibob vragenformulier volledig ingevuld en ondertekend in te leveren samen met de documenten en bewijsstukken die in het bibob vragenformulier worden gevraagd.

Voordat het eigen onderzoek naar de weigeringsgronden als bedoeld in artikel 3 van de Wet bibob wordt gestart, zal een aanvraag eerst beoordeeld worden conform de bepalingen van de Algemene wet bestuursrecht en de reguliere weigeringsgronden vanuit de onderliggende regelgeving van de desbetreffende vergunning.

Het bibob vragenformulier heeft onder meer betrekking op de bedrijfsstructuur, de financiering, de betrokken (rechts)personen etc. Met de informatie die naar aanleiding van deze vragen wordt aangeleverd kan het bestuursorgaan onder andere proberen meer zicht te krijgen op de zakelijke relaties van de aanvrager. Hierbij kan advies worden ingewonnen bij het RIEC.

De aangeleverde documenten kunnen aanleiding geven tot het opvragen van aanvullende gegevens of documenten. Het eigen onderzoek bestaat verder uit controle en analyse van:

• • het door betrokkene aangeleverde bibob vragenformulier alsmede de gevraagde bewijsstukken, documenten een aanvullende gegevens;

• • de opgevraagde justitiële documentatie en politiegegevens;

• • de geraadpleegde open en gesloten bronnen;

• • de beschikbare informatie binnen de gemeentelijke organisatie.

Tijdens het eigen onderzoek wordt een proportionaliteitsafweging gemaakt. De mate van gevaar kan daarbij gezien worden als de kans op of het risico van misbruik van een vergunning.

Het bevoegd gezag zal altijd eerst de bestaande weigerings- en intrekkingsgronden onderzoeken en, zo mogelijk, toepassen. Hiermee voldoet de gemeente aan het subsidiariteitsbeginsel. De gronden in de Wet bibob vormen een aanvulling op de reeds bestaande mogelijkheden om een vergunning te weigeren of in te trekken.

Wanneer het bibob vragenformulier niet volledig wordt ingevuld, of gevraagde aanvullende informatie wordt niet aangeleverd dan wel onvolledig aangeleverd, kan op grond van artikel 4 van de Wet bibob een weigering volgen.

Wanneer blijkt dat een bibob procedure plaats moet vinden als een aanvraag al in behandeling is genomen, volgt een weigering dan wel de mogelijkheid tot het intrekken van de reeds verstrekte vergunning.

Als het bestuursorgaan op basis van het eigen onderzoek in het kader van de Wet bibob genoeg aanwijzingen heeft om in redelijkheid te kunnen aantonen dat er sprake is van een ‘ernstig gevaar’ als bedoeld in artikel 3 van de Wet bibob, kan het de vergunning weigeren of intrekken.

Stap 3

Aanvullend op de controle en analyse van de (extra) verstrekte informatie als hiervoor genoemd, kan een advies bij het Landelijk Bureau Bibob worden gevraagd indien:

• 1. na het eigen onderzoek vragen blijven bestaan over omstandigheden in de persoon van de aanvrager en/of daarmee in verband te brengen betrokkenen, de financier van de betreffende activiteiten en/of onderneming of de eigenaar van het pand waarin de onderneming is gevestigd;

• 2. na het eigen onderzoek vragen blijven bestaan over de bedrijfsstructuur van, aan de uitvoering van de beschikking, te verbinden onderneming(en);

• 3. na het eigen onderzoek vragen blijven bestaan over de financiering van de aan de betreffende beschikking te verbinden activiteiten;

• 4. dat blijkt uit informatie verkregen van het RIEC of van één van de partners uit het samenwerkingsverband RIEC;

• 5. dat blijkt uit informatie verkregen van het Openbaar Ministerie als bedoeld in artikel 26 van de Wet bibob.

Een toetsing aan de Wet bibob, eventueel met behulp van een advies van het LBB, geldt in beginsel als een uiterst middel om de integriteit van een betrokken (rechts)persoon te controleren. Bij deze zware inbreuk op de privacy moet het bestuursorgaan de eisen van subsidiariteit en proportionaliteit in acht nemen. Deze eisen brengen mee dat het bestuursorgaan eerst, zoals hierboven is uitgewerkt, gebruik moet maken van de eigen instrumenten. Voorts moet het vragen van een advies evenredig zijn gelet op de mate van gevaar en de ernst van het vermoeden van strafbare feiten.

De adviesaanvraag bij het LBB is geen beschikking in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Hiertegen staat derhalve geen bezwaar of beroep open. Wel is de aanvrager van een vergunning te allen tijde toegestaan de aanvraag in te trekken.

Bij een ‘mindere mate van gevaar’ dat de (aangevraagde) vergunning wordt gebruikt voor het plegen van strafbare feiten en witwaspraktijken kan het bestuursorgaan extra voorwaarden aan de vergunning verbinden. Deze voorwaarden dienen bibob-gerelateerd te zijn.

Artikel 6.3 Opschorting van de termijn

• 1. Indien het bestuursorgaan een advies aanvraagt bij het Landelijk Bureau Bibob, wordt op grond van artikel 31 van de Wet bibob, de wettelijke termijn waarbinnen de beschikking dient te worden gegeven, opgeschort voor de duur van de periode die begint met de dag waarop het advies door het Landelijk Bureau Bibob in behandeling wordt genomen en eindigt met de dag waarop het advies is ontvangen, met dien verstande dat deze opschorting niet langer duurt dan de termijn, zoals genoemd in artikel 15, lid 1 van de Wet bibob.

• 2. Indien het Landelijk Bureau Bibob het advies niet binnen de in lid 1 gestelde termijn kan geven, heeft het de mogelijkheid om op grond van artikel 15, lid 3, van de Wet bibob, de termijn te verlengen. Deze verlenging bedraagt niet meer dan de termijn, genoemd in artikel 15, lid 3, van de Wet bibob.

• 3. Het bestuursorgaan informeert betrokkene onverwijld over een verlenging als bedoeld in het vorige lid.

• 4. De verlenging van de adviestermijn van het Landelijk Bureau Bibob, alsmede eventuele tijdelijke opschorting van de adviestermijn van het Landelijk Bureau Bibob in gevallen als bedoeld in artikel 15, lid 2, van de Wet bibob, leiden tot een verdere opschorting van de wettelijke beslistermijn op de beschikking.

Artikel 6.4 Beschikking

• 1. Het bestuursorgaan gaat over tot een negatief besluit op de aanvraag om een beschikking dan wel inschrijving op een overheidsopdracht of het aangaan van een vastgoedtransactie, indien uit het eigen onderzoek en/of een eventueel daarop afgegeven advies van het Landelijk Bureau Bibob blijkt, dat er sprake is van een ernstig gevaar als bedoeld in artikel 3 van de Wet bibob. Daarbij zal in geval van een inschrijving op een overheidsopdracht, de geconstateerde mate van gevaar dienen als versterking van een of meerdere uitsluitingsgronden als genoemd in de Aanbestedingswet.

• 2. Indien het bestuursorgaan voornemens is negatief te beschikken op de aanvraag om een beschikking dan wel inschrijving op een overheidsopdracht op grond van de Wet bibob, of het aangaan van een vastgoedtransactie wordt betrokkene in de gelegenheid gesteld daartegen zienswijze in te brengen op grond van artikel 33 van de Wet bibob.

• 3. Een door het bestuursorgaan op grond van de wet genomen negatief besluit op de aanvraag voor een beschikking, is vatbaar voor beroep en bezwaar.

• 4. Het bestuursorgaan die een advies van het Landelijk Bureau Bibob ontvangt, kan dit advies gedurende twee jaren gebruiken in verband met een andere beslissing.