Beleidsregels 2019 Pilot stallen scootmobielen

Landelijk gezien vinden er binnen het gebied van de Wet langdurige zorg grote veranderingen plaats. Verzorgingshuizen zijn afgeschaft en mensen wonen nu zelfstandig in die locaties. Het aantal plekken waar mensen opgenomen kunnen worden in de GGZ en verpleeghuizen neemt af. Daarom is het belangrijk dat mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen bij voorkeur in levensloopbestendige woningen.

Een adequaat voorzieningenniveau bevordert het behoud en het zelfstandig functioneren van Rijswijkse inwoners met lichamelijke beperkingen ongeacht hun leeftijd zodat zij zo lang mogelijk zelfstandig kunnen deelnemen aan het maatschappelijk verkeer. Scootmobielen worden via het Wmo-loket (Wet maatschappelijke ondersteuning) toegekend of zelf gekocht. Het aantal groeit gestaag. Deze trend brengt echter vaak strijdigheden met zich mee tussen toegankelijkheidsvoorzieningen enerzijds en (brand)veiligheid anderzijds.

Ook binnen Rijswijk neemt het gebruik van scootmobielen toe en dat geeft aanleiding om te kijken naar de brandveiligheid en toegankelijkheid van wooncomplexen. Zowel de brandweer als de woningcorporaties geven signalen af dat het belangrijk is om dit onderwerp op te pakken en oplossingen in beeld te brengen.

Door middel van deze pilot willen wij een bijdrage leveren aan een langdurige oplossing voor het brandveilig stallen van scootmobielen die verstrekt worden binnen de Wmo.

Budgettair is het niet haalbaar om alle wooncomplexen te voorzien van voorzieningen voor het stallen van scootmobielen in Rijswijk. Daarom wordt de keuze gemaakt om ons eerst te richten op de sociale huursector. Complexen worden zo fasegewijs aangepast. Coöperaties hebben woningen voor mensen met een lager inkomen. In deze pilot richten wij ons op de sociale huur sector. Vooral oudere wooncomplexen zijn niet eenvoudig aan te passen om de brandveiligheid te vergroten. Wooncomplexen met koopwoningen kunnen via de VVE’s zelf geld reserveren voor onderhoud en het aanbrengen van deze voorzieningen.

Dit voorstel kwam tot stand na een oriënteert overleg met de brandweer en de woningcorporaties Vidomes en Rijswijk Wonen. Het domein Ruimtelijke Ontwikkelingen geeft aan dat de plannen moeten voldoen aan het bestemmingsplan en de omgevingsvergunningen die de gemeente heeft.

In de prestatieafspraken 2019/2022 met de woningcorporaties Vidomes en Rijswijk Wonen staat de volgende afspraak dat van belang is voor deze beleidsregels:

• 4.3

  Voortzetting van aanpak brandveiligheid en toegankelijkheid in seniorencomplexen door de corporaties met een gemeentelijke financiële bijdrage.

In 2017 verscheen van de Brandweer Nederland de Handreiking brandveiligheid en toegankelijkheid ‘Scootmobielen in woongebouwen’. Uit de handreiking komen richtlijnen voor het verbeteren van:

• 1.

  het vrijmaken van vluchtroutes binnen wooncomplexen, en

• 2.

  het brandveilig stallen van de scootmobielen.

Bij de stalling van scootmobielen is het probleem tweeledig:

• 1.

  enerzijds gaat het om het weren van scootmobielen op bepaalde plaatsen in de algemene ruimte, omdat zij daar een vluchtobstakel kunnen vormen wanneer mensen vanwege brand het pand moeten verlaten. De vluchtroutes binnen wooncomplexen moeten vrijgemaakt worden;

• 2.

  anderzijds kan de scootmobiel zelf in brand vliegen en giftige stoffen afgeven.

De gemeente moet een oplossing vinden voor de stalling van geïndiceerde scootmobielen maar heeft ook te maken met scootmobielen die inwoners zelf kopen.

De scootmobielen die via de gemeente worden verstrekt hebben op dit moment geen fireblockers. De leverancier van scootmobielen voor de gemeente (Wmo) geeft aan dat de scootmobielen geleverd worden die voldoen aan kwaliteits- en veiligheidsnormen. Er zijn inwoners die zelf een scootmobiel hebben aangeschaft buiten de Wmo om. Ook deze scootmobielen zijn meestal niet voorzien van een fireblocker. In de afwegingen van de gemeente zal rekening gehouden moeten worden met deze scootmobielen omdat zij ook in de vluchtwegen staan.

Verder speelt een structureel probleem, omdat steeds meer woningcorporaties scootmobielen niet meer brandveilig vinden staan op galerijen, bij de lift etc. Voor de lange termijn moet hier samen met woningcorporaties een structurele oplossing voor worden bedacht. De structurele oplossing zal tot stand komen in overleg met andere regiogemeenten.

De wet- en regelgeving maakt het mogelijk om een maatwerkvoorziening te treffen in de vorm van het verstrekken van een scootmobiel. Het onderwerp brandveilige stalling begint bij het verstrekken van een scootmobiel binnen de Wmo. Bij de verstrekking van scootmobielen moet gekeken worden of de scootmobielen veilig gestald kunnen worden en geen obstakel in de vluchtroute vormen.

De brandweer geeft richtlijnen voor het stallen van de scootmobiel in een woongebouw. In de bijlage worden de voorwaarden van de brandweer vertaald in een aantal regels. Die regels luiden samengevat als volgt:

Regel 1. Scootmobielen mogen binnen in een gebouw niet worden gestald in gangen, trappenhuizen, bij liften en andere ruimten die onderdeel zijn van een vluchtroute.

Regel 2. Op andere plekken binnen het gebouw met een open verbinding met de buitenlucht kan een scootmobiel alleen onder voorwaarden genoemd in de bijlage worden gestald.

Regel 3. Een scootmobiel mag altijd worden gestald in een aparte ruimte. Deze ruimte moet dan 30 minuten brandwerend worden gemaakt in de richting van de vluchtroutes. De deuren van die ruimte moeten ook brandwerend zijn en bij brand dicht zijn.

Regel 4. Bij het maken van een scootmobiel stalling moet gelet worden op de ontwerpregels voor toegankelijkheid, zoals gepubliceerd in het Handboek voor Toegankelijkheid.

Regel 5. In ruimten waar een scootmobiel wordt opgeladen, moet een goede ventilatievoorziening zijn.

Regel 6. Scootmobielen moeten volgens voorschrift van de fabrikant worden onderhouden, zodat eventuele oorzaken van spontane brand van scootmobielen zo veel mogelijk worden weggenomen.

Mogelijkheden voor stalling van scootmobielen

In sommige gevallen zal toch een oplossing moeten worden gevonden voor de stalling van een of meerdere scootmobielen. Ervan uitgaande dat een scootmobiel ook de juiste voorziening is, is er vaak wel een mogelijkheid te vinden zoals:

• 1.

  in de woning: het stallen van een scootmobiel in eigen woning is toegestaan;

• 2.

  in een schuur, berging of (parkeer)garage;

• 3.

  in een aparte ruimte;

• 4.

  in een scootmobielbox;

• 5.

  op een galerij;

• 6.

  in een beveiligde ruimte.

Als er geen geschikte plek kan worden gevonden voor het stallen van een scootmobiel, kan ook op een gelijkwaardige wijze dezelfde veiligheid worden bereikt. Het Bouwbesluit biedt hiertoe de mogelijkheid en noemt dat ‘gelijkwaardige oplossingen’. Als bouwtechnische oplossingen niet gevonden kunnen worden komt een “gelijkwaardige oplossing” in beeld. Minder gewenste oplossingen zijn fireblockers en aurosolbusinstallaties. Gezien de verscheidenheid aan situaties, bouwkwaliteit en gebruik, kan hier geen overzicht worden gegeven in welke situaties welke gelijkwaardige oplossingen acceptabel zijn. Het is niet ondenkbaar dat er een gelijkwaardige mate van veiligheid kan worden bereikt in een ruimte die niet voldoet aan de beschreven eisen, maar waar extra voorzieningen worden getroffen. De beoordeling hiervan ligt bij het bevoegd gezag (gemeente) en gebeurt op basis van een zorgvuldige belangenafweging.

Het Wmo-budget dat de gemeente jaarlijks van het Rijk ontvangt is beperkt. Daarom worden er criteria vastgesteld om te bepalen wanneer de gemeente een aanvraag voor een tegemoetkoming in de kosten voor het stallen van scootmobielen kan toekennen. In dit voorstel wordt ingegaan op collectieve oplossingen om een langduriger effect te kunnen behalen.

Het college zet het budget in om de twee corporaties (Vidomes en Rijswijk Wonen) in Rijswijk financieel te ondersteunen, tegen de volgende voorwaarden:

• 1.

  Vidomes en Rijswijk Wonen kunnen voor het jaar 2019 een plan en begroting indienen om scootmobielen brandveilig te stallen in bestaande wooncomplexen met sociale huurwoningen. Het in te dienen plan moet een collectieve oplossing bieden voor het stallen van scootmobielen.

• 2.

  Met het accepteren van de Wmo-tegemoetkoming verplicht de corporatie zich de aanpassing ten behoeven van de scootmobielstalling, zoals gespecificeerd in het ingediende plan en de daarbij behorende begroting, uit te voeren.

• 3.

  Een oplossing voor het stallen van een scootmobiel wordt in eerste instantie inpandig gezocht. Indien inpandig geen oplossing is te vinden wordt dat onderbouwd gemotiveerd in de in te dienen plan.

• 4.

  Scootersafes worden als individuele aanpassingen gezien om scootmobielen te stallen daarom vallen de scootersafes niet onder de mogelijke collectieve oplossingen in deze pilot.

• 5.

  De aanpassingen aan de scootmobielstallingen dienen te voldoen aan de veiligheidseisen zoals deze zijn vastgelegd door de Veiligheidsregio Haaglanden, het bestemmingsplan en de omgevingsvergunningen die Rijswijk toekend.

• 6.

  De corporatie betaalt minimaal de helft van de kosten van het plan, de gemeente verstrekt een financiële tegemoetkoming van maximaal € 50.000 per aanvraag. De woningcoöperaties betalen zelf de overige kosten van de aanpassingen die zij zelf wensen aan te brengen.

• 7.

  De woningcoöperaties kopen en betalen het onderhoud omdat zij de eigenaar worden van de voorziening en zelf verantwoordelijk zijn en blijven voor het complex.

• 8.

  De realisatie van de aanpassing die voortkomt uit deze tegemoetkoming mag niet leiden tot een verhoging van de huur- en/of servicekosten voor bewoners. Als er ook andere aanpassingen worden gedaan door de corporaties bestaat die mogelijkheid wel op grond van de regelgeving die daarvoor geldt.

• 9.

  Het plan wordt uiterlijk 1 juli 2019 ingediend.

• 10.

  De pilot één jaar vanaf het moment van goedkeuring door gemeente Rijswijk van het ingediende plan. Na de pilotperiode zal worden getoetst of de resultaten zijn behaald.

• 11.

  Bij scootmobielen die particulier zijn aangeschaft: verantwoordelijkheid van de bewoner zelf. Corporaties moeten de bewoner hierop wijzen. Uitzondering: wanneer achteraf een Wmo-indicatie blijkt te bestaan en als gevolg hiervan een stallingsplaats is gecreëerd op kosten van de Wmo.

Het toekennen van de tegemoetkoming is niet afhankelijk van het aantal woningen dat de coöperatie heeft omdat alle coöperaties verantwoordelijk zijn van het brandveilig stallen van scootmobielen voor hun inwoners.

Het voorstel dat hier gedaan wordt bestaat uit een aantal fasen:

• 1.

  de woningcorporaties geven aan welke locaties zij het eerst willen aanpassen aan de hierboven gegeven criteria, wat hun plan is en dienen een begroting in voor het aan te passen pand voor zover dat het stallen van scootmobielen betreft;

• 2.

  de gemeente beoordeelt per woningcoörporatie of de wooncomplexen voldoen aan de hierboven genoemde criteria. Hiertegen is geen bezwaar of beroep mogelijk;

• 3.

  de plannen van de woningcorporaties worden voor 1 juli van het jaar 2019 ingediend;

• 4.

  de aanvraag dient gericht te zijn aan het college en wordt beoordeeld door de Opgave Sociaal Domein Beleid en wordt daarbij ondersteund door het team Ruimte.

• 5.

  de gemeente neemt een besluit over het ingediend plan.

Het budget dat de gemeente jaarlijks van het Rijk ontvangt is beperkt. De pilot wordt betaald uit het budget van de Wmo. Het totale maximale budget vast te stellen op € 100.000 voor 2019. Het bedrag valt binnen het Wmo budget, post woningaanpassingen 66220201/42300. Voor zowel Vidomes en Rijswijk Wonen kan maximaal € 50.000 als tegemoetkoming worden verstrekt.

Door middel van deze pilot wordt samenwerking gezocht naar het zo optimaal en efficiënt mogelijk inzetten van beschikbare middelen van zowel de corporaties als de gemeente (Wmo).

Het risico is dat een groeiende behoefte vastgesteld wordt aan appartement complexen waar maatregelen nodig zijn om scootmobielen brandveilig te kunnen stallen. Deze risico’s kunnen naar verwachting leiden tot een structurele uitgave.

Dit is een pilot voor het jaar 2019/2020. Eind 2020 vindt een evaluatie plaats.