Beleidsregel toeristische-recreatieve bewegwijzering gemeente Waadhoeke

Ondertekening

Bijlage “Beleidsnotitie toeristische-recreatieve bewegwijzering gemeente Waadhoeke” (intern bekend onder kenmerk 2022-039383).

1. Inleiding

1.1 Aanleiding

Zichtbaarheid is een belangrijk onderdeel van de actielijn ‘Zichtbaarheid & samenwerking’ die is opgenomen in de nota Toerisme ‘Beleef Waadhoeke’. Met zichtbaarheid wordt de vindbaarheid van aanbod en bestemmingen bedoeld. Om gevonden te worden is het zeer belangrijk dat de bewegwijzering op orde is.

Bezoekers moeten hun weg door de gemeente eenvoudig kunnen vinden. Het bewegwijzeren van toeristisch recreatieve interessepunten is hierbij van groot belang. De toeristische objecten dienen goed vindbaar en dus voldoende en goed bewegwijzerd te zijn. Hoewel veel auto’s en ook fietsers steeds vaker over een navigatiesysteem beschikken, kan een goede bewegwijzering een aanvullende service bieden aan de bezoekers van gemeente Waadhoeke.

Na de fusie in 2018 is er tot op heden geen éénduidig beleid op het gebied van toeristische en recreatieve bewegwijzering voor gemeente Waadhoeke ontwikkeld. Menameradiel was de enige gemeente waar een beleid hiervoor was opgesteld. Sinds de fusie wordt voor gemeente Waadhoeke de regel gehanteerd dat een onderneming zelf een bewegwijzeringsbord in de juiste kleurstelling en formaat bestelt bij een door de gemeente aangegeven leverancier en dit in overleg met een ambtenaar van Verkeer en Vervoer mag plaatsen in gemeente Waadhoeke.

Voor het bereiken van een uniforme bewegwijzering van toeristische en recreatieve objecten is deze beleidsnotitie opgesteld, waarbij eenvoudig getoetst kan worden naar welke toeristische en recreatieve objecten mag worden verwezen.

1.2 Toeristische-recreatieve bewegwijzering

In Nederland is CROW (kenniscentrum voor verkeersinfrastructuur) één van de partijen die ervoor zorgt dat in Nederland de infrastructuur, de openbare ruimte en het verkeer en vervoer goed geregeld is. Zo hebben zij de richtlijnen voor zowel de bewegwijzering als de toeristische bewegwijzering vastgesteld in “CROW Publicatie-322: Richtlijn bewegwijzering 2014”. In deze CROW publicatie wordt aangegeven dat toeristisch-recreatieve objecten worden aangeduid volgens een eigen maar wel gestandaardiseerde bewegwijzeringssystematiek. In deze beleidsnotitie worden de richtlijnen van het CROW met betrekking tot de bewegwijzering toegepast.

CROW geeft aan dat er in de praktijk twee soorten toeristische bewegwijzering voorkomen:

• •

  Bewegwijzering naar toeristische-recreatieve objecten (hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan campings, hotels, attracties, theetuinen etc.);

• •

  Bewegwijzering naar overige maatschappelijke lokale objecten (hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan gemeentehuis, politiebureau, begraafplaats etc.)

1.3 Afbakening

In deze beleidsnotitie staat de bewegwijzering naar toeristische-recreatieve objecten centraal. De notitie heeft geen betrekking op maatschappelijke lokale objecten, verkeersborden, reclameborden en plattegrondborden. Ook tijdelijke bebordingsvormen zoals omleidingsroutes bij (weg) werkzaamheden blijven buiten beschouwing. Aangezien er een eigen bewegwijzering in de binnenstad van Franeker is opgezet, is deze beleidsnotitie niet van toepassing op de Franeker binnenstad.

2. Doel, uitgangspunten, doelgroep en randvoorwaarden

2.1 Doel

Het doel van deze beleidsnotitie is op een praktische wijze een leidraad bieden om de toeristische-recreatieve bewegwijzering op een goede en éénduidige manier te organiseren. Hierdoor ontstaat een uniform straatbeeld, wat ertoe moet leiden dat bezoekers in de gemeente eenvoudig(er) hun bestemming kunnen bereiken.

2.2 Uitgangspunten

De volgende algemene uitgangspunten geven in het kort het belang aan van uniforme toeristische-recreatieve bewegwijzering, zo ook in gemeente Waadhoeke:

• o

  Zoekgedrag voorkomen en daarmee verkeersveiligheid bevorderen;

• o

  Branding: een impuls geven aan het imago van gemeente Waadhoeke als toeristisch recreatieve bestemming;

• o

  Routing bezoekersstroom: bewust bezoekers een bepaalde route laten volgen;

• o

  Economie: het stimuleren van het gebruik van toeristisch recreatieve voorzieningen;

• o

  Herkenbaarheid: eenheid in informatievoorziening;

• o

  Efficiëntie: wildgroei bebording voorkomen.

2.3 Doelgroep

De bewegwijzering is bedoeld voor de weggebruiker die met de auto, fiets of wandelend onze gemeente incidenteel bezoekt en de weg niet kent. De bewegwijzering is hiermee vooral gericht op de toeristische en recreatieve bezoeker.

2.4 Randvoorwaarden

Bij genoemd doel en uitgangspunten gelden de volgende randvoorwaarden:

• o

  Uniformiteit

• o

  Leesbaarheid

• o

  Begrijpelijkheid

• o

  Ideale route

• o

  Continuïteit

• o

  Minimalisatie aantal verwijzingen

Uniformiteit

De borden dienen uniform te zijn qua vormgeving, afmetingen en kleurstelling. Dit verhoogt de herkenbaarheid en zorgt voor een rustiger straatbeeld.

Leesbaarheid

De informatie dient duidelijk leesbaar te zijn. Dit betekent dat de letters voldoende groot moeten zijn, er een goede contrastwerking dient te zijn en dat de borden ook bij duisternis moeten opvallen.

Begrijpelijkheid

De aanduidingen op de bewegwijzering dienen voor een ieder begrijpelijk te zijn. Dit kan op twee manieren worden bewerkstelligd: enerzijds moeten de objectnamen zo worden omschreven dat de betekenis direct helder is, anderzijds kan worden gewerkt met algemeen geaccepteerde symbolen. Hierbij is de voorkeur voor korte krachtige, en dus, snel leesbare benamingen.

Ideale route

Een object of voorziening dient te worden bewegwijzerd via de meest ideale (en zo mogelijk snelste/kortste) route, rekening houdend met de verkeersveiligheid. Dit betekent dat verkeer zo veel mogelijk via de gebiedsontsluitingswegen wordt geleid. Indien van toepassing wordt vervolgens via de erftoegangsweg(en) de meest gerichte route naar de bestemming bewegwijzerd. Hierbij worden gevoelige locaties, zoals basisscholen, zo veel mogelijk vermeden.

Continuïteit

De verwijzing naar een eenmaal in de bewegwijzering opgenomen object dient te worden voortgezet totdat het betreffende doel is bereikt, of totdat de aanduiding niet meer noodzakelijk wordt geacht. Gemeente Waadhoeke zet hierbij echter wel in, om wildgroei aan borden te voorkomen, op maximaal twee bewegwijzeringsborden per onderneming te hanteren. In bijzondere gevallen kan bij hoge uitzondering hiervan afgeweken worden, mits de onderneming dit goed kan onderbouwen. Gemeente Waadhoeke zal dit besluiten, waarbij de Mobiliteitsvisie en de nota Toerisme ‘Beleef Waadhoeke’ als leidraad genomen worden. Hierbij wordt ook rekening gehouden met het project ‘bordensanering’, die op dit moment voor deze beleidsnotitie geldt voor de invalswegen van Franeker.

De aanvraag voor maximaal twee bewegwijzeringsborden geldt enkel voor nieuwe aanvragen en is niet van toepassing op reeds uitgegeven bewegwijzering. Mocht een onderneming bestaande “oude” bewegwijzeringborden in zijn bezit hebben en nieuwe borden willen aanvragen, dan dienen de “oude” borden (waarvan er mogelijk meer zijn dan 2) verwijderd te worden.

Minimalisatie aantal verwijzingen

Het aantal wegwijzers per locatie en/of richting dient zo veel mogelijk te worden geminimaliseerd, zeker op kruispunten. Bij een te groot aantal verwijzingen is het aanbod aan informatie voor de weggebruiker niet meer op te nemen en verliest de bewegwijzering zijn waarde. Ook komt de verkeersveiligheid dan onder druk te staan. Daarnaast kan het uiterlijk aanzien van de gemeente worden ontsierd door een veelheid aan bewegwijzeringsborden op één locatie.

3. Selectie objecten 

Om een overschot aan bebording te voorkomen is een selectie van de te bewegwijzeren objecten noodzakelijk. Voor gemeente Waadhoeke is onderstaand stroomschema met de selectiecriteria opgesteld:

3.2 Toeristisch-recreatieve categorieën

Objecten komen alleen in aanmerking voor toeristische/recreatieve bewegwijzering, als deze (grotendeels) toegankelijk zijn voor toeristen, recreanten en passanten. De te bewegwijzeren objecten worden onderverdeeld in drie hoofdcategorieën zoals ook in het stroomschema weergegeven wordt.

Verblijfsrecreatie

Onder verblijfsrecreatieve objecten worden instellingen of ondernemingen verstaan die een recreatief vakantieverblijf aanbieden.

Cultuur / Dagrecreatie

Een cultureel of dagrecreatief object is een voor cultuur of dagrecreatie ontwikkelde accommodatie/locatie die een (omvangrijk) publiek aantrekt vanwege een bijzonder aanbod van één of meerdere voorzieningen. Voorwaarde hierbij is dat het object minimaal 6 maanden per jaar toegankelijk is en minimaal 3 dagen in de week voor publiek geopend zijn.

Als een object een unieke uitstraling of betekenis heeft voor de regio dan komt deze ook in aanmerking voor bewegwijzering. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een Rustpunt.

Horeca

Restaurants buiten de bebouwde kom en theetuinen komen in aanmerking voor verwijzing.

Voor restaurants binnen de bebouwde kom en alle andere horecagelegenheden, waaronder cafés en cafetaria’s, geldt dat ze niet bewegwijzerd worden.

4. Vormgeving 

4.1 Strokenborden

Om de toeristische-recreatieve objecten te verwijzen wordt het zogenoemde strokenbord toegepast. Hierbij wordt elk object met een eigen richtingpijl op een afzonderlijke strook vermeld. Op deze wijze kan er eventueel een wegwijzer ontstaan die opgebouwd is uit een aantal gestapelde stroken, die gegroepeerd kunnen worden per richting of per categorie (soort object). Dit zorgt voor de weggebruiker het meest overzichtelijke beeld.

4.2 Internationale afstemming en pictogrammen

Toeristische-recreatieve objecten en voorzieningen worden vermeld op bruine strokenborden met witte opschriften, voorzien van reflecterende folie inclusief richtingspijl. Voor deze kleur is gekozen vanwege de internationale afstemming. De opschriften worden uitgevoerd in het lettertype Dd. Dit lettertype combineert een goede leesbaarheid met een gunstig ruimtebeslag. De opschriften beginnen met een hoofdletter (zie ook figuur 1).

Voor de bewegwijzering van objecten en voorzieningen is een groot aantal pictogrammen ontwikkeld. Dit zijn gestileerde beeldkenmerken voor voorzieningen. Veel van deze pictogrammen worden internationaal gebruikt. Per strokenbord wordt bij voorkeur één pictogram toegevoegd vóór de naam van het object ter verduidelijking van de activiteit. Vermelding van twee pictogrammen per strook is acceptabel en ook het maximale aantal per strook. Deze twee pictogrammen dienen achter elkaar geplaatst worden. Voor de gehanteerde pictogrammen, zie bijlage 1.

Figuur 1. Voorbeeld bruin strokenbord

4.3 Bewegwijzering binnen bebouwde kom 

Voor de bewegwijzering van objecten in de bebouwde kom wordt gekozen, voor het toepassen van een langwerpig klein model strokenbord met de afmeting 1130 x 175 mm. Welke vervolgens, indien er meerdere objecten in de buurt zijn gestapeld, geplaatst wordt aan (bestaande) verkeersbordpalen of masten.

4.4 Bewegwijzering buiten bebouwde kom 

Voor bewegwijzering van objecten buiten de bebouwde kom wordt iedere vermelding geplaatst op een langwerpig groot model strokenbord met de afmeting 1500 x 230 mm. Net als bij de bewegwijzering binnen de bebouwde kom wordt dit strokenbord ook, indien er meerdere objecten in de buurt zijn gestapeld, geplaatst aan (bestaande) verkeersbordpalen of masten.

5. Uitvoering

Gemeente Waadhoeke besteedt de toeristische-recreatieve objectbewegwijzering uit aan REVIS Bewegwijzering, hierna REVIS. Zij behandelen de aanvragen voor de bewegwijzering, stellen een bewegwijzeringsplan op en zorgen voor de plaatsing, beheer en onderhoud. Zij toetsen een aanvraag aan de criteria die gemeente Waadhoeke heeft opgesteld en leggen vervolgens het bewegwijzeringsplan ter goedkeuring voor aan gemeente Waadhoeke alvorens een aanvraag wordt goedgekeurd. De kosten voor het plaatsen en onderhoud van het bord of borden zijn voor de onderneming zelf. Hiervoor wordt een leasecontract gesloten tussen de onderneming en REVIS.

5.1 Proces 

Het proces voor het aanvragen van de bewegwijzering ziet er als volgt uit:

• o

  Ondernemingen kunnen maximaal 2 strokenborden, hoge uitzonderingen daargelaten mits goed onderbouwd, aanvragen bij REVIS. De gegevens van REVIS zijn te vinden via de gemeentelijke website van gemeente Waadhoeke.

• o

  REVIS neemt namens de gemeente de aanvraag in behandeling en neemt contact op met de aanvrager.

• o

  REVIS toetst aan de hand van de door de gemeente opgestelde criteria of de aanvrager voor de bewegwijzering in aanmerking komt.

• o

  REVIS stelt de locatie(s) van de borden voor en neemt vervolgens contact op met de beleidsmedewerker Verkeer & Vervoer over de gekozen route.

• o

  De beleidsmedewerker Verkeer & Vervoer stuurt de aanvraag ter beoordeling, indien van toepassing, naar de afdeling Beheer Openbare Ruimte die checkt op het gebied van groen en riolering.

• o

  Mocht de locatie zich langs een provinciale weg bevinden, dan zorgt REVIS voor een ontheffing bij provincie Fryslân.

• o

  De beleidsmedewerker Verkeer & Vervoer geeft goedkeuring of koppelt eventuele opmerkingen terug aan REVIS.

• o

  REVIS sluit een contract af met de aanvrager en zorgt voor plaatsing, beheer, onderhoud en de administratieve afhandeling.

5.2 Onderhoud en vervanging

Het onderhoud van de bewegwijzeringsborden zal minimaal 2 x per jaar door REVIS uitgevoerd worden. Tijdens deze onderhoudsrondes worden de borden schoongemaakt, eventuele graffiti verwijderd, worden de borden rechtgezet/verplaatst, eventuele schade hersteld en aanpassingen verwerkt. Bij schade worden de borden vervangen en brengt dit geen extra kosten met zich mee voor de onderneming.

5.3 Overeenkomst

Voor het onderhoud zal REVIS een leasecontract voor 10 jaar opstellen met de onderneming (zie bijlage 2). De kosten bedragen € 65,- excl. BTW per bord per jaar, die geheel voor rekening van de onderneming zijn. REVIS voert de jaarlijkse administratieve werkzaamheden uit die dit met zich meebrengt.

5.5 Eigendom

De borden zijn in eigendom van REVIS.

Bijlage 1 – Overzicht pictogrammen voor lokale en toeristisch-recreatieve objecten 

1 Appartement

2 Bank

3 Bar

4 Bedrijventerrein

5 Begraafplaats /

crematorium

6 Betaalautomaat

7 Bezoekerscentrum /

Informatiekantoor

8 Bibliotheek

9 Bioscoop

10 Bungalowpark

11 Café /

12 Camperterrein

13 Caravanterrein / -park

14 Conferentieoord

15 Dierentuin

16 EHBO-post / Ziekenhuis

met spoedeisende hulp

17 Fietsenstalling

18 Fietsklem

19 Fotografisch interessante

Situatie

20 Golfterrein

21 Groepsaccommodatie

22 Honkbalveld

23 Hospitaal / ziekenhuis

24 Hotel

25 Huifkarverhuur

26 Huisartsenpost

27 Informatiepunt

28 Jachthaven

29 Jeugdherberg

30 Kampeerboerderij

31 Kampeer- en

caravanterrein

32 Kampeerterrein

33 Kanoverhuur

34 Kasteel

35 Kerk

36 Kuuroord

37 Laad- en losplaats

38 Lift

39 Manege

40 Minicamping

41 Molen

42 Monument

43 Museum

44 Museumspoorweg

45 Natuurreservaat

46 Overslagterrein

47 Parkeergarage

48 Parkeerterrein

49 Park en Ridestation

-halte

50 Partycentrum

51 Picknickplaats

52 Politiebureau

53 Tankstation

54 Postkantoor

55 Pretpark

56 Raadhuis

57 Recreatieterrein

58 Restaurant

59 Rolstoeltoegankelijk

60 Rondvaartboot

61 Ruiterpad / -route

62 Schaatsbaan

63 Schaatsbaan overdekt

64 Snackbar

65 Speeltuin

66 Speeltuin overdekt

67 Sporthal

68 Sportpark

69 Stadion

70 Station

71 Strand

72 Supermarkt

73 Surfplas

74 Telefoon

75 Tennispark

76 Theater

77 Trailerhelling

78 Trappenhuis

79 Trekkershut

80 Tuincentrum

81 Uitgang

82 Uitzichtpunt

83 Veiling

84 Vergaderruimte

85 Vliegveld

86 Voetgangerstunnel

87 Voetveer

88 VVV-kantoor

89 Wandelroute (beginpunt)

90 WC

91 Winkelcentrum

92 Witte fietsen (uitgiftepunt)

93 Zwembad

94 Zwembad overdekt

Bron: CROW Richtlijn bewegwijzering 2014

Bijlage 2 – Voorbeeld leasecontract