Bomenverordening gemeente Utrechtse Heuvelrug 2022

Ondertekening

Artikelsgewijze toelichting

Bomenverordening gemeente Utrechtse Heuvelrug 2022

HOOFDSTUK 1

Algemene bepalingen

ARTIKEL 1

Begripsomschrijvingen

• a.

  bebouwde kom: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich. Op grond van artikel 9.9, lid 1, van de Wet natuurbescherming gelden de raadsbesluiten op grond van de Boswet als bebouwde kombesluiten op grond van de Wet natuurbescherming (overgangsrecht).

• b.

  berk: bedoeld wordt de boomsoort Ruwe berk (Betula pendula).

• c.

  bevoegd gezag: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

• d.

  bomen effect analyse: waardevolle houtopstanden worden regelmatig (ernstig) beschadigd of vernietigd door bouw en aanleg van huizen, wegen, rioleringen of kabels en leidingen. Vaak gebeurt dit ongewenst en onbedoeld, omdat er te laat is gekeken naar de gevolgen voor de bomen, waardoor ze niet ingepast of (onherstelbaar) beschadigd raken. De bomen effect analyse (BEA) is de landelijke richtlijn voor een nauwgezette en onafhankelijke beoordeling, voorafgaand aan de voorgenomen bouw of aanleg. Deze standaardisering waarborgt de boomtechnische kwaliteit en garandeert een goede beoordeling van alle effecten en mogelijke alternatieven. Een BEA dient uitgevoerd te worden door een gecertificeerde boomspecialist. De resultaten van deze beoordeling kunnen vervolgens worden meegenomen in de besluitvorming rond de bouw of aanleg.

• e.

  boom: afbakening van het begrip boom is van belang in verband met het aangeven van de ondergrens van de bescherming. De minimale stamomtrek is de meest gangbare en meest heldere vorm van afbakening. Door de minimale stamomtrek en de meerstammigheid worden ook zeer oude struiken beschermd. Om bomen die in het kader van een herplantplicht geplant zijn te beschermen, is de mogelijkheid opgenomen om ook bomen met een kleinere stamomtrek dan 94 cm (stamdiameter 30 cm) kapvergunningplichtig te maken. Deze bomen zijn anders vogelvrij.

• f.

  boomwaarde: hiervoor gelden de richtlijnen voor de boomwaarde die worden toegepast door de Nederlandse Vereniging van Taxateurs van Bomen (NVTB) Postbus 27, 9000 AA Grou. Bij het taxeren van de boomwaarde volgens het Rekenmodel Boomwaarde staan de stichtingskosten centraal: “Wat kost het om een vergelijkbare boom op deze locatie opnieuw te realiseren, naar de huidige inzichten en maatstaven ten aanzien van het planten van bomen met gebruik van het actuele prijsniveau?”

• g.

  conifeer: bedoeld worden de zgn. ‘schubconiferen’, die tot de Cypressen familie (Cupressacaea) behoren. Voorbeelden hiervan zijn de veel voorkomende Californische - of Lawsoncypres (Chamaecyparis lawsoniana) of de Westerse levensboom (Thuja occidentalis).

• h.

  dunning: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

• i.

  erf: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

• j.

  herplantfonds: uitgangspunt bij herplant is dat op dezelfde locatie of in de directe nabijheid van de te kappen houtopstand wordt herplant. In de praktijk is dat niet altijd mogelijk. In deze uitzonderlijke gevallen kan het bevoegd gezag bepalen dat een financiële compensatie is toegestaan door middel van een bijdrage in het herplantfonds. De middelen in het herplantfonds mogen door de gemeente alleen worden aangewend voor herplant. Het bevoegd gezag kan in een beleidsregel nader uitwerken hoe met deze regeling wordt omgegaan en hoe de hoogte van de financiële compensatie wordt berekend. Dit instrument is bedoeld als een alternatieve mogelijkheid in een situatie waarbij feitelijke herplant is vereist, maar vanwege het ontbreken van een optimale groeiplaats niet uitvoerbaar blijkt. Het is met name bedoeld als hulpmiddel bij een uitzonderlijk lastige belangenafweging. Gedacht kan worden aan een zwaarwegend economisch of maatschappelijk belang dat al of niet op grond van bepaalde bestuurlijke overwegingen zwaarder zou moeten wegen dan het belang voor het behoud van één of meerdere bomen op een plaats waarbij deze een belemmering vormen. Denk hierbij aan de noodzaak een zorgcentrum of appartementencomplex te realiseren binnen een boomrijk perceel waarbij het vellen van bepaalde waardevolle bomen onvermijdelijk is.

• k.

  hinderlijke overlast: Het begrip hinderlijke overlast heeft meerdere betekenissen. In ieder geval wordt onder hinderlijk verstaan: belemmerend, lastig, storend, ergernis opwekkend en irritant of onrechtmatige hinder. Of een eigenschap van een houtopstand hinderlijk is, is subjectief. Ook is niet elke vorm en mate van hinder een reden tot het vellen van de houtopstand. Wat door de één als een ondraaglijke overlast wordt ervaren is voor de ander een redelijke vorm van hinder die geduld moet worden. Normale bladval, vallende eikels, vallende vruchten, wilgen- en populieren- of berkenpluizen en enige mate van schaduwwerking wordt niet zomaar als onrechtmatige hinder beschouwd. Deze overlast moet in beginsel geaccepteerd worden. Aanvragen die alleen betrekking hebben op de ‘normale/ te accepteren overlast’ worden geweigerd. De Hoge Raad heeft aangegeven dat voor de bepaling van de onrechtmatigheid van hinder moet worden gekeken naar de aard, de duur en de ernst van de overlast in verband met de plaatselijke omstandigheden.

• Het bevoegd gezag weegt de vermeende hinder af tegen het belang van het behoud van de houtopstand. Er zijn situaties denkbaar dat de overlast van een houtopstand niet door één aspect wordt veroorzaakt maar door meerdere. Waar een enkele vorm van overlast geen argument is om een houtopstand of houtopstanden te kappen, kan een cumulatie wel zodanig zijn dat er sprake is van onrechtmatige hinder en dus de grenzen van hetgeen maatschappelijk nog betamelijk is worden overschreden. Dergelijke situaties kunnen niet in algemeen beleid worden weergegeven. Deze dienen – net als bij de vormen van overlast op zichzelf bekeken - afzonderlijk te worden beoordeeld op basis van redelijkheid en billijkheid. Een combinatie van vormen van overlast is een argument om houtopstanden te kappen indien er sprake is van situaties welke kunnen worden aangemerkt als onrechtmatig.

• Slechts in een beperkt aantal gevallen is deze overlast zodanig dat dit reden is voor het verlenen van een vergunning voor het kappen van een beschermde houtopstand: indien schade aan bouwwerken ontstaat die redelijkerwijs niet te voorkomen is door andere oplossingen dan rooien van de houtopstand of er sprake is van ernstige, meervoudige overlast die niet anders te bestrijden is dan door rooien van de houtopstand of houtopstanden.

• Voorbeelden zijn: beschadiging eigendom door boomwortels en ernstige schaduw (met onderzoek bewezen). Onder overlast wordt niet verstaan: allergieën, bladval, vruchten, bloei, vogelpoep, dood hout, stuifmeel. Hierbij moet tevens gelden dat geen andere bevredigende oplossing mogelijk is. Een omgevingsvergunning voor meer dan 20 procent snoeien wordt in sommige gevallen wel verleend.

• l.

  houtopstand: het kernbegrip van deze verordening, waarop het kapverbod en de vergunningplicht van toepassing zijn. Door dit begrip consequent centraal te stellen wordt duidelijk dat de bescherming betrekking heeft op meer dan bomen alleen.

  • o

    (lint)begroeiing: vanwege de grote ecologische waarde van dergelijke begroeiingen (bijv. een meidoorn- of mispelhaag) is bescherming hiervan een noodzaak. Er staat "begroeiing" in plaats van beplanting om ook spontaan opgeslagen groen bescherming te bieden.

  • o

    bosplantsoen: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

  • o

    hakhout: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

  • o

    heg: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

  • o

    houtwal. de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

  • o

    struweel: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

• Let op! In een ruimtelijk plan kan ook gesproken worden over houtopstanden of bossen, maar daarin wordt de omvang niet meegenomen en zijn alle houtopstanden en/of bossen beschermd, ongeacht de omvang.

• m.

  hoogstamfruitboom: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

• n.

  kappen: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

• o.

  kandelaberen: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

• p.

  knotten: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

• q.

  omgevingsvergunning: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

• r.

  tuin: de beschrijving van dit begrip spreekt voor zich.

• s.

  vellen: elke wijze van het te gronde richten van een houtopstand ongeacht of dit gedeeltelijk is, bijvoorbeeld bij kappen, of volledig, zoals bij rooien (inclusief stobbe verwijderen). Ook ingrepen die een ingrijpende wijziging betekenen, zoals kandelaberen of het snoeien van meer dan 20 procent van het levende kroonvolume, vallen onder vellen. Dit om het ernstig beschadigen of ontsieren van een boomkroon tegen te kunnen gaan. Het instandhouden door periodieke snoei van de door kandelaberen of knotten ontstane kroonvorm is niet vergunningplichtig. De eerste keer kandelaberen of knotten is wel vergunningplichtig. Het verwijderen van hoofdwortels, waarvan kan worden aangenomen dat daardoor de houtopstand ernstige schade oploopt, valt eveneens onder het begrip vellen. Door de verordening ook van toepassing te laten zijn op het ernstig beschadigen of ontsieren van samengestelde verschijningsvormen, worden grootschalige ingrepen in houtopstand eveneens vergunningplichtig.

HOOFDSTUK 2

Vergunningen

ARTIKEL 2

Omgevingsvergunning voor het vellen van houtopstanden

• 1.

  Dit verbod is in verschillende opzichten ruimer dan het lijkt. Vellen is meer dan alleen omzagen en een houtopstand is meer dan alleen een boom (zie artikel 1).

• 2.

  onder h: Dode houtopstand. Het kapverbod geldt voor vitale en minder vitale bomen. Voor dode houtopstand geldt een meldingsplicht. Hiermee kan voorkomen worden dat een kwaadwillende boomeigenaar er voor zorgt dat een gezonde boom dood gaat of `bij vergissing´ een gezonde boom kapt. Het kan tevens wenselijk zijn om dode bomen te bewaren vanwege hun ecologisch waardevolle functies of omdat er wettelijk beschermde diersoorten in nestelen. Aan de schriftelijke bevestiging van een melding van dode houtopstand kan een herplantplicht worden verbonden om de waarden (weigeringscriteria; art. 4) van de te vellen houtopstand, toen deze nog in een goede conditie verkeerde, te herstellen.

• 3.

  Conform artikel 4.1 en artikel 4.6 van de Wet natuurbescherming.

• 4.

  Het is mogelijk dat de houtopstand of bos in een ruimtelijk plan wordt beschermd en voor het vellen een aanlegvergunning vereist is. Veelal wordt in een ruimtelijk plan de aanduiding ‘bos’ gebruikt.

ARTIKEL 3

Aanvraag vergunning

• 1.

  Een schriftelijke aanvraag is vanzelfsprekend noodzakelijk. Een situatietekening, op te stellen door de aanvrager, blijkt in de praktijk nodig aangezien men anders een tweede maal de kapvergunning voor een andere houtopstand zou kunnen gebruiken. Indien de aanvraag het gevolg is van een geplande verandering van de situatie (bijvoorbeeld bij een kapaanvraag in het kader van een bouwplan) is zowel een tekening nodig van de bestaande situatie als van de toekomstige situatie. Op het aanvraagformulier moet dit zijn aangegeven.

  • o

    Aanvragers kunnen slechts zijn: eigenaren van of zakelijk gerechtigden tot een houtopstand.

  • o

    Zakelijk gerechtigden zijn in beginsel degenen die een notariële akte kunnen overleggen inzake het recht van erfpacht, pacht, opstal, erfdienstbaarheid, vruchtgebruik of pootrecht betreffende de houtopstand. Lokale Kerkgenootschappen vallen daar in beginsel ook onder.

  • o

    Huurders hebben een persoonlijk en geen zakelijk recht. Zij moeten dus de schriftelijke toestemming voor een kapaanvraag van de verhuurder, die eigenaar van de houtopstand is, overleggen. De eigenaar van een houtopstand kan bij (huur)overeenkomst of bij machtiging zijn huurders het recht tot vergunningaanvraag verlenen.

  • o

    Publiekrechtelijke bevoegdheden. Ook de gemeente zelf, waterschappen, hoogheemraadschappen of andere publiekrechtelijke instanties (Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer, enz) kunnen aanvrager zijn. Zij volgen dezelfde procedure als andere aanvragers.

  • o

    Een situatietekening is verplicht om misverstand over de exacte standplaats van de boom te voorkomen. Indien de aanvraag het gevolg is van een geplande verandering van de situatie is zowel een tekening nodig van de bestaande situatie als van de toekomstige situatie (lid 2).

• 2.

  In geval van een grootschalige bomenkap kunnen de eisen ten aanzien van de situatietekening in voorkomende gevallen minder uitgebreid zijn. In de praktijk is gebleken dat het bijna ondoenlijk is om in sommige gevallen alle te kappen bomen op schaal op tekening te zetten.

• 4.

  Onze gemeente heeft de ambitie om klimaatneutraal te worden. Ook in de landelijke klimaatwet is voor 2030 een CO2-reductie van 49% vastgelegd. Naast inzetten op energiebesparing zullen daken dus maximaal benut moeten worden voor zonnepanelen. Ook om te voorkomen dat een groot deel van de energieopwekking in het waardevolle landschap van onze gemeente gerealiseerd wordt (zonnevelden of windmolens).

• Naast verduurzaming wordt ook grote waarde gehecht aan het groene karakter van de gemeente. Zo zorgen bomen in dorpen voor verkoeling op warme dagen. In de situatie dat een aanvraag wordt gedaan voor het kappen van een boom omdat er zonnepanelen worden geplaatst, is er sprake van een conflicterend belang.

• Om dergelijke aanvragen beter te kunnen beoordelen wordt voor een houtopstand die één of meerdere waarden vertegenwoordigt een rapport bij de aanvrager opgevraagd. Ook indien een houtopstand geen waarden vertegenwoordigt kan om een rapport worden gevraagd. Uit het rapport moet onder andere blijken wat het door de houtopstand veroorzaakte rendementsverlies van de zonnepanelen is, waarom juist voor deze locatie is gekozen, of alle technische mogelijkheden zijn benut om op die locatie zoveel mogelijk rendement te krijgen en of alternatieve mogelijkheden zijn onderzocht. Een alternatieve mogelijkheid kan zijn het snoeien van een houtopstand.

ARTIKEL 4

Criteria

• 1.

  Dit artikel bevat de criteria, die in ieder besluit inzake een aanvraag tot vellen genoemd moeten worden. Over het algemeen wordt ervan uitgegaan dat (te) zieke of gevaarlijke bomen altijd voor een vergunning in aanmerking zullen komen. Ervaring leert dat de algemene termen, waarin de hier genoemde weigeringsgronden gesteld zijn, nadere uitwerking behoeven van criteria voor boombelang en verwijderingsbelang. Deze criteria worden in een afwegingsmodel geplaatst dat als instrument bij de beoordeling van de aanvraag wordt gehanteerd. Ook de door derde-belanghebbenden ingediende zienswijzen moeten meegewogen worden.

• 2.

  In dit artikellid worden de volgende criteria genoemd.

a. Natuurwaarden

Potentieel is iedere boom of boomgroep ecologisch van belang. In elke boom kan een vogel nestelen en er zijn altijd wel insecten die in een boom voorkomen (naast ‘vogelvoer’ zijn insecten nuttige afbrekers van organisch materiaal in de houtopstand). Maar dat is niet in eerste instantie wat met natuurwaarde wordt bedoeld.

Er zijn bomen of boomgroepen die een extra toegevoegde ecologische waarde hebben voor de natuur. Bijvoorbeeld eiken, vooral exemplaren van 50 jaar en ouder: vele honderden verschillende soorten inheemse insecten voelen zich thuis op de eik en zijn voor hun voortbestaan zelfs van deze soort afhankelijk! Deze insecten zijn op hun beurt van belang voor bijvoorbeeld vogels, zeker gedurende het broedseizoen. De vleermuis maakt gebruik van de bomen om zich te verplaatsen. De eik maakt zo een zeer belangrijk onderdeel uit van het ecologische voedselweb. Heeft een eik honderden soorten insecten ´bij zich´, een plataan heeft er bijvoorbeeld slechts maximaal 2 of 3. Dat illustreert het potentiële verschil in natuurwaarde.

Een houtopstand heeft in ieder geval natuurwaarde als deze:

• o

  Een schuil/broedplaats biedt aan fauna;

• o

  Fourageergelegenheid biedt aan fauna;

• o

  Huisvesting biedt aan beschermde flora;

• o

  Op zichzelf natuurwaarde heeft als solitair, of verbindende schakel (“stepping stone”) maar ook als onderdeel van: bos, verbindingszone, NNN (Natuur Netwerk Nederland) en aan die natuurwaarde afbreuk wordt gedaan wanneer de boom wordt gekapt.

b. Milieuwaarden

Bij Milieuwaarden van een houtopstand moet gedacht worden aan de mate waarin een houtopstand een bijdrage levert aan zaken als luchtkwaliteit, fijnstoffiltering en waterberging.

c. Landschappelijke waarden

Dit is een sterk streekgebonden aspect van houtopstanden en is veelal van belang buiten de bebouwde omgeving (maar ook wel eens daar binnen). Of een houtopstand of een type beplanting karakteristiek is voor een landschap hangt nauw samen met het ontstaan van het landschap, de ontginningsgeschiedenis en de grondsoort.

Een houtopstand heeft in ieder geval landschappelijke waarde als deze:

• o

  Typerend is voor de lokale omstandigheden, bepaald door de ontstaansgeschiedenis, de bodemgesteldheid, waterhuishouding e.d. (lanen, restant bosje, houtwal, solitaire boom).

d. Cultuurhistorische waarden

Als een boom, boomgroep of laanstructuur karakteristiek is voor de ontstaans- of de ontginningsgeschiedenis van een plek of omgeving (dit kan tevens te maken hebben met de soort en/of met de leeftijd van een boom), of als de boom ooit geplant is vanwege een heugelijk feit in het verleden, dan heeft deze houtopstand een (hoge) cultuurhistorische waarde. Een sierpeer in een wijk heeft dat bijvoorbeeld niet, een oude houtwal in een oudere wijk heeft dat vaak wel.

Een houtopstand heeft in ieder geval cultuurhistorische waarde als deze;

• o

  Beschreven is binnen een monumentale structuur;

• o

  Aangewezen is als onderdeel van een gemeentelijk of rijksmonument;

• o

  Is geplant als herdenkingsboom.

e. Waarden van stads- en dorpsschoon

Dit is te vergelijken met de landschappelijke waarde, maar dan in de bebouwde omgeving, dus vooral in de kernen zelf. De grens tussen landschap en dorp is vaak lastig te trekken.

Hierbij moet worden ingeschat wat de invloed op het dorpsschoon is als er een boom of een aantal bomen wordt verwijderd. Bomen kunnen (lelijke) gebouwen aan het zicht onttrekken, ze kunnen lege plekken opvullen, ze kunnen een structuur versterken (bijvoorbeeld een weg) en kunnen bijdragen aan het groene karakter van een wijk.

Maar ook bomen met een bijzondere vorm, kleur of ouderdom vallen extra op: zij leveren een bijdrage aan stads- en dorpsschoon. Dat kunnen overigens ook ´gewone´ soorten zijn, maar dan met een kenmerkende vorm, of heel groot, of erg oud. Zij bepalen het beeld van die specifieke plek. Die plek wordt geassocieerd met die boom en andersom.

Een houtopstand heeft in ieder geval waarde voor stads- en dorpsschoon als deze:

• o

  Onderdeel is van een beschermd stads-/dorpsgezicht;

• o

  Bijzonder fraai en/of zeldzaam is (hoogte, dikte, vorm, leeftijd, soort);

• o

  Onderdeel is van het straat-/ laan-/ wijkbeeld. Dan wordt niet naar de tuin op zich gekeken (in geval particulier) maar naar het totale straatbeeld. Dit is dikwijls beschreven in beleidsplannen;

• o

  Onderdeel is van een hoofdbomen en/of –groenstructuur;

• o

  Karakteristiek is voor een wijk (zoals bijvoorbeeld de grove den op de hogere delen van de Heuvelrug);

• o

  Karakteristiek is voor de plek (ensemblewaarde, een belangrijke samenhang heeft met de directe omgeving).

f. Waarden voor recreatie en leefbaarheid

Bomen leveren een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid van een dorp of omgeving. Zij vangen de wind af, zij filteren stof uit de lucht, ze dempen geluid, ze leveren zuurstof, ze zorgen voor koelte in de zomer en remmen al te grote temperatuurschommelingen af, ze vormen een groen decor, ze.. enzovoorts.

De meeste bomen leveren wel een bijdrage aan de leefbaarheid, maar zeker in ´betonnen´ nieuwbouwwijken is elke bijdrage aan die leefbaarheid meer dan welkom. Dan is ook een eenzame sierpeer welkom! De bomen kunnen bovendien waardevol zijn als speelplaats voor kinderen of als lommerrijke, beschutte plek voor ouderen.

Een houtopstand heeft in ieder geval waarde voor recreatie en leefbaarheid als deze:

• o

  Algemeen gewaardeerd wordt om de schaduw die de houtopstand geeft, of een bijdrage levert aan het leefmilieu (bijvoorbeeld een klimboom voor kinderen, wijkontmoetingsplek, bijdrage aan aangename woonomgeving).

3. Zie toelichting op het begrip ‘hinderlijke overlast’.

ARTIKEL 5

Noodkap

Direct vellen als gevolg van grote gevaarzetting of vergelijkbaar spoedeisend belang van openbare orde of veiligheid is bedoeld aan te sluiten bij de bevoegdheden van de Burgemeester op grond van de artikelen 172 en 175 van de Gemeentewet.

ARTIKEL 6

De beschrijving van dit artikel spreekt voor zich.

HOOFDSTUK 3

Vergunningvoorschriften, herplant- en instandhoudingsplicht

ARTIKEL 7

Bijzondere vergunningsvoorschriften

Herplantplicht. De voorschriften moeten concreet en precies worden uitgewerkt, bijvoorbeeld naar locatie, boomsoort of grootte en binnen een bepaalde tijd. Uit de rechtspraak naar aanleiding van de herplantplicht blijkt dat beleidsmatige uitwerking van aard en omvang van de herplantplicht noodzakelijk is. Voor het vaststellen van een optimale, respectievelijk minimale onder- en bovengrondse groeiruimte, die als randvoorwaarde mede bepalend is voor het (kunnen) opleggen van een herplantplicht, wordt gebruik gemaakt van de landelijk toegepaste richtlijnen die in het meeste actuele Handboek Bomen van het Norminstituut Bomen zijn opgenomen.

ARTIKEL 8

Herplant- / instandhoudingsplicht

Voorschriften. Herplantvoorschriften zijn concreet en eenduidig en mogen gedetailleerd soort, locatie en plantwijze voorschrijven. De wijze waarop de zelfstandige herplant- en instandhoudingsplicht wordt uitgevoerd, vraagt dus om beleidsmatige uitwerking. Deze uitwerking kan deel uitmaken van een breder opgezet handhavingsbeleid. Factoren die daarbij een rol spelen, zijn de ernst van de overtreding, de mate van (on)verantwoordelijkheid die aan de overtreder kan worden toegekend en de feitelijke mogelijkheden tot uitvoering van een herplant. Onder het handhavingsbeleid vallen ook de richtlijnen voor het effectief uitvoeren van de strafvervolging door politie en daartoe aangestelde opsporingsambtenaren, zoals bedoeld in artikel 14.

Financiële herplant. Het bevoegd gezag bepaalt de hoogte van de financiële bijdrage. Volgens rechtspraak moet een financiële herplantplicht daadwerkelijk voor herplant elders gebruikt worden en niet voor een ander doel in het kader van boombeheer. Bovendien moet die herplant zo nabij als mogelijk uitgevoerd worden. De kaders hiervoor zijn beschreven in het Herplantbeleid van de gemeente Utrechtse Heuvelrug.

HOOFDSTUK 4

Overige- en slotbepalingen

ARTIKEL 9

Afstand van de erfgrenslijn

Artikel 5:42 van het Burgerlijk Wetboek (BW) geeft het verwijderingsrecht voor bomen, die staan binnen twee meter, en heesters en heggen, die staan binnen een halve meter vanaf de erfgrens. Maar in lid 2 van dit artikel 5:42 BW staat “tenzij ingevolge een verordening of gewoonte een kleinere afstand is toegelaten”. In deze verordening is een artikel toegevoegd waarbij de afstand tot de erfgrens wordt verkleind om niet alleen bomen en heesters en heggen beter te beschermen, maar vooral om burengeschillen beperkt te houden en artikel 5:42 van het BW niet op te veel bomen van toepassing te laten zijn. Er zijn immers ook nog artikelen over overlast/hinder (art. 5:37 BW), overhangende takken en doorschietende wortels (art. 5:44 BW) en (onrechtmatige hinder) schade (art. 6:162 BW). Met “nihil”-afstand voor heesters en heggen is bedoeld bescherming te geven aan deze natuurlijke wijze van erfafscheiding. Het is al vele jaren constante rechtspraak dat in een burengeschil de rechter eerst kijkt of in een gemeentelijke verordening de wettelijke twee meter afstand is ingeperkt.

ARTIKEL 10

De Boswet schreef voor dat een gemeentelijke verordening dit artikel moet bevatten, hoewel uit de (gepubliceerde) rechtspraak geen enkel geval van een schade-uitkering op grond van dit artikel bekend is. Uit de jurisprudentie blijkt dat niet snel (onredelijk) nadeel wordt aangenomen indien een omgevingsvergunning om te vellen wordt geweigerd. Het artikel is overgenomen in de Wet natuurbescherming.

ARTIKEL 11

Bestrijding van boomziekten

Dit artikel is bedoeld om besmettelijke boomziekten zoals de iepziekte adequaat te kunnen bestrijden. Belangrijk is dat verspreiding van potentieel broedhout en de besmetting wordt voorkomen.

ARTIKEL 12

Bescherming publieke houtopstand

Dit artikel beoogt te voorkomen dat publieke houtopstand beschadigd raakt. De in het tweede lid geboden mogelijkheid tot vergunning dient daarom zorgvuldig en terughoudend te worden toegepast en alleen in die gevallen waarbij de houtopstand niet beschadigd raakt.

ARTIKEL 13

Strafbepaling

De op grond van dit artikel ingestelde strafvervolging laat onverlet de mogelijkheid van het instellen door het bevoegd gezag van een privaatrechtelijke vordering tot schadevergoeding wegens schade aan bomen of een houtopstand.

Ratio. De strafmaatbepalingen zijn de basis voor aangifte bij de politie en eventuele strafvervolging door justitie. De bepalingen zijn overeenkomstig de grenzen van de Gemeentewet vastgesteld. Soms kan de rechter overgaan tot bijzondere maatregelen, zoals publicatie van een vonnis of voordeeltoekenning (d.w.z. dat justitie afziet van strafvervolging indien verdachte de schade vergoedt).

Samenloop. Ook een samengaan met andere delicten (vernieling van eigendom, belediging van personen, enz.) is vaak aanleiding om een illegale kap of beschadiging door justitie aan te laten pakken.

Schadevergoeding. De ingestelde strafvervolging staat het instellen van een privaatrechtelijke schadevordering als gevolg van waardevermindering of verlies van de boom niet in de weg. Wel blijken rechters en officieren in de praktijk terughoudend in het tweemaal juridisch aanpakken van hetzelfde feit.

ARTIKEL 14

Opsporing en Toezicht

De tekst van het artikel spreekt voor zich.

ARTIKEL 15

Betreden van gebouwen en terreinen

De tekst van het artikel spreekt voor zich.

ARTIKEL 16

Overgangsbepaling

De tekst van het artikel spreekt voor zich.

ARTIKEL 17

Slotbepaling

De tekst van het artikel spreekt voor zich.