Integraal Veiligheidsplan 2022-2026

Geldend van 23-03-2022 t/m heden

Intitulé

Integraal Veiligheidsplan 2022-2026

Samenvatting

Veilig zijn en veilig voelen

Huidige situatie

Relatief lage en stabiele criminaliteitscijfers

Intensieve samenwerking met partners en inwoners, en regierol vorm gegeven

Hoe gaan we te werk?

Gemeente voert regie

Doorontwikkelen is kernwoord

Stimuleren en faciliteren zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid van inwoners

Burgergerichtheid; samen werken met onze inwoners

Gebiedsgerichte aanpak: we pakken de gebieden aan waar problemen zijn

Focus op preventie

Samenwerking op alle gebieden, van lokaal tot regionaal niveau

Ambitie

Relatief lage en stabiele criminaliteitscijfers die we verder omlaag willen brengen

Intensieve samenwerking met partners en inwoners, en regierol vorm gegeven

Prioriteiten

  • 1.

    Drugsoverlast

  • 2.

    Sociale veiligheid

  • 3.

    Zorg en veiligheid

  • 4.

    Ondermijnende criminaliteit

  • 5.

    Fysieke veiligheid

Doelstellingen veiligheidsbeleid

Een duidelijke visie neer te zetten die de komende jaren bij zal dragen aan het vergroten van de feitelijke veiligheid en de verhoging van het veiligheidsgevoel van onze inwoners.

De verantwoordelijke posities van de spelers binnen het veld verduidelijken, waarbij de regierol van de gemeente een centrale positie inneemt.

Uitvoeringsplan

Jaarlijks stellen we een uitvoeringsplan op. Daarin vertalen we onze prioriteiten en doelstellingen naar concrete acties. Het uitvoeringsplan wordt jaarlijks geëvalueerd.

afbeelding binnen de regeling

1. Inleiding

1.1 Waarom een Integraal Veiligheidsplan?

Veiligheid is één van de belangrijkste levensbehoeften van onze inwoners en bedrijven en daarom de kerntaak van de overheid. Veel partijen hebben hier invloed op, zoals ondernemers, maatschappelijke organisaties, gemeente, politie, het Openbaar Ministerie en natuurlijk de inwoners zelf. De inzet is alleen effectief als alle partijen op een constructieve manier samenwerken. De regie hierop is de verantwoordelijkheid van de gemeente, maar we kunnen het niet alleen. We vragen dan ook van onze professionele partners en van onze inwoners dat ze actief meewerken aan het realiseren van een veilig en leefbaar Maasdriel.

1.2 Terugblik vorige beleidsperiode

De afgelopen jaren hebben we als gemeente samen met partners in het veiligheidsveld en sociaal/maatschappelijk veld veel geïnvesteerd in het verbeteren van de objectieve en subjectieve veiligheid. Door deze inzet en integrale samenwerking zijn goede resultaten behaald. De criminaliteitscijfers van de politie zijn stabiel en verhoudingsgewijs laag. Naast de prioriteiten uit het beleidsplan hebben we de afgelopen periode fors geïnvesteerd in ondermijnende criminaliteit, en dat blijven we ook doen. Het veiligheidsdomein is dynamisch, waardoor een situatie continue kan veranderen. We moeten dan ook blijven investeren in een integrale aanpak, die zowel een preventief als een repressief karakter heeft.

1.3 Doel: het verder verbeteren van de veiligheid

We willen dat onze inwoners veilig zijn en zich veilig voelen. Het doel van dit Integraal Veiligheidsplan (IVP) is dat we met de verschillende partners op het gebied van veiligheid afspreken hoe we dit kunnen bereiken en wat de prioriteiten zijn voor de komende vier jaar. We beschrijven in dit plan wat we willen bereiken. Vervolgens geven we op hoofdlijnen de aanpak weer. Dit doen we op basis van een analyse (op basis van politiecijfers, contacten met inwoners en ondernemers) van de lokale veiligheidssituatie.

1.4 Totstandkoming prioriteiten

Voorafgaand aan het opstellen van dit IVP is een veiligheidsanalyse uitgevoerd, samen met de belangrijkste veiligheidspartners. Daarbij is voornamelijk gebruik gemaakt van de politiecijfers over de afgelopen vier jaar (zie bijlage 2), de regionale beleidsplannen en de daarin benoemde prioriteiten, de gebiedsscan van de Bommelerwaard en het bestuursakkoord “Samen werken naar een veilig Maasdriel”. Deze analyse heeft geleid tot de volgende prioriteiten:

  • 1.

    Drugsoverlast

  • 2.

    Sociale veiligheid

  • 3.

    Zorg en Veiligheid

  • 4.

    Ondermijnende criminaliteit

  • 5.

    Fysieke veiligheid

Op deze prioriteiten ligt voor de komende jaren de focus van ons integraal veiligheidsbeleid.

Ook de partners stemmen hun beleid af op deze prioriteiten en werken samen aan een sluitende aanpak van veiligheidsproblemen binnen deze thema’s. Naast deze inhoudelijke prioriteiten, willen we het veiligheidsgevoel van onze inwoners verder vergroten, voeren we wettelijke taken uit, en reageren we op incidenten en urgente vragen vanuit de samenleving.

1.5 Reikwijdte IVP

Dit IVP heeft betrekking op de sociale veiligheid en crisisbeheersing, maar heeft geen betrekking op Evenementen en Verkeersveiligheid, omdat deze thema’s elders in beleid zijn vastgelegd zoals in het Evenementenbeleid en het Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan (GVVP).

1.6 Uitvoeringsplan

Op basis van dit IVP wordt jaarlijks een uitvoeringsplan opgesteld waarin we als gemeente onze doelen en prioriteiten vertalen naar concrete acties. Per prioriteit geven we aan wie wanneer welke acties onderneemt. Dit veiligheidsplan is leidend maar het uitvoeringsplan biedt ook ruimte voor nieuwe ontwikkelingen en omstandigheden.

2. Strategisch kader

Over het geheel genomen kan worden vastgesteld dat de geïntensiveerde aanpak op het gebied van veiligheid van de afgelopen jaren zijn vruchten heeft afgeworpen. Partners in het veiligheidsnetwerk werken nauw en structureel samen, met elkaar maar ook steeds meer met onze inwoners.

2.1 Bestuurlijke uitgangspunten

Voor de ontwikkeling van het nieuwe integraal veiligheidsbeleid worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:

  • De regierol ligt bij de gemeente Maasdriel;

  • Het integraal veiligheidsbeleid wordt door alle partners (zowel intern als extern) gedragen;

  • Er is een integrale aanpak op het gehele gebied van veiligheid;

  • Jaarlijks wordt door het college een uitvoeringsplan met concrete acties geformuleerd op basis van de speerpunten van dit veiligheidsplan, welke na afloop van het jaar wordt geëvalueerd;

  • Effectieve en solide samenwerking van alle verantwoordelijke (lokale) partners, inwoners van de gemeente en ondernemers is van groot belang, zodat publiek en private partijen elkaar bijstaan in het versterken en het op peil houden van subjectieve en objectieve veiligheid;

  • Lokaal veiligheidsbeleid vergt maatwerk.

2.2 Strategische doelstelling

De hoofddoelstelling van het integraal veiligheidsbeleid van de gemeente Maasdriel is erop gericht dat onze inwoners veilig zijn en zich veilig voelen. Dit betekent dat we een afname van overlast en criminaliteit willen realiseren, én dat onze inwoners zich veilig voelen. Om dit te bereiken zetten we een duidelijke visie neer met prioriteiten die de komende jaren bij zal dragen aan het vergroten van de feitelijke veiligheid en de verhoging van het veiligheidsgevoel van onze inwoners. De verantwoordelijke posities van de spelers binnen het veld gaan we verduidelijken, waarbij de regierol van de gemeente een centrale positie inneemt.

2.3 Regie

De veiligheid en leefbaarheid in onze gemeente is een belangrijk punt op de gemeentelijke agenda. Dit is zichtbaar geworden in de diverse aanpakken en samenwerkingsverbanden die de afgelopen jaren tot stand zijn gekomen met zowel lokale als regionale partners. Hierbij zijn regie en sturing noodzakelijk. De gemeentelijke regierol richt zich vooral op het sturen op de selectie en aanpak van veiligheidsthema’s, op de samenwerking en nakoming van afspraken, op tussentijdse evaluaties en op de doorontwikkeling van de aanpak.

Integraal veiligheidsbeleid blijft zich door ontwikkelen; ook de komende jaren. Het is als het ware een continu proces. Bij de aanpak dient daarom rekening te worden gehouden met onderstaande aandachtspunten:

  • Integrale aanpak van veiligheidsproblemen is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van àlle veiligheidspartners;

  • Inwoners zijn (mede)verantwoordelijk.

Een leidraad in het veiligheidsbeleid moet zijn dat de eigen verantwoordelijkheid van zowel individuele inwoners als organisaties en bedrijven worden gestimuleerd. De gemeente Maasdriel zal dus afstand moeten kunnen en durven nemen en niet alles zelf willen bepalen en invullen. In elke situatie zal moeten worden bezien wat van inwoners of organisaties zelf verwacht mag worden, wat van de gemeente en waar we elkaar kunnen ontmoeten en ondersteunen.

2.4 Strategische partners

Belangrijke externe partners in het veiligheidsbeleid zijn onder andere:

  • Inwoners en ondernemers

  • GGD, Santé, Reinier van Arkelgroep, Centrum Voor Trajecten en Bemoeizorg (CvTB), Farent

  • BOA’s

  • Jongerenwerk

  • Gebiedsteam

  • Veiligheidshuis Gelderland-Zuid

  • Integraal Gemeentelijk Projectteam (IGP)

  • Woningcorporaties Bazalt Wonen, De Kernen en Woningstichting Maasdriel

  • Onderwijsinstellingen

  • Veiligheidsregio Gelderland-Zuid

  • Politieregio Oost-Nederland, team De Waarden

  • Openbaar Ministerie

  • Regionaal Informatie & Expertise Centrum (RIEC)

  • Meld Misdaad Anoniem (MMA)

  • Reclassering

  • Buur- en regiogemeenten (Zaltbommel, ‘s-Hertogenbosch, Rivierenland)

Gezien het brede veiligheidsveld is de gemeentelijke organisatie direct of indirect met al haar afdelingen, gemeenteraad, portefeuillehouders betrokken bij dit veiligheidsplan.

2.5 Flankerend beleid

Er zijn een aantal beleidsprocessen dat doorwerkt in het integraal veiligheidsbeleid of daardoor wordt beïnvloed. Allereerst zijn natuurlijk de veiligheidsprioriteiten van het rijk, de politieregio Oost-Nederland en het basisteam de Waarden mede richtinggevend voor het gemeentelijk beleid. Ook het teamwerkplan en de beleidsplannen van de politie zijn van invloed op het integraal veiligheidsbeleid van de gemeente Maasdriel. Hierdoor kan het dus voorkomen dat landelijke ontwikkelingen en doelstellingen van invloed zijn op de capaciteit van de partners, waardoor niet altijd één op één de inzet van de partners op de gestelde prioriteiten is te realiseren.

2.6 Bestuurlijke verantwoordelijkheid

De burgemeester is verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid. Hiervoor heeft hij diverse algemene en specifieke bevoegdheden. De algemene bevoegdheden vloeien voort uit de Gemeentewet (denk aan noodverordening en noodbevel). De specifieke bevoegdheden vloeien voort uit specifieke wetten, zoals bijvoorbeeld de Wet tijdelijk huisverbod bij huiselijk geweld en het sluiten van drugspanden op basis van de Opiumwet. Op basis van de Politiewet kan de burgemeester voor de uitoefening van het gezag de nodige aanwijzingen geven aan de politie. Bovendien heeft de burgemeester als lid van verscheidene overlegsituaties zicht op de uitvoering en de voortgang van (integraal) veiligheidsbeleid binnen de regio. Deze positie maakt het mogelijk om in te grijpen wanneer het draagvlak vermindert, afspraken niet worden nagekomen of een koerswijziging nodig is. Het college van burgemeester en wethouders is verantwoordelijk voor de door de raad vastgestelde hoofdlijnen in dit Integraal Veiligheidsplan. Verder zorgt het college voor de organisatie en uitwerking van het uitvoeringsplan. Taken daarbij zijn o.a.:

  • Voorbereiding, vaststelling, uitvoering en evaluatie van het lokale veiligheidsbeleid;

  • Zorgdragen voor de bestuurlijke afstemming tussen degenen, die daarbij betrokken zijn (lokaal en regionaal); denk hierbij aan Politie, Veiligheidsregio Gelderland-Zuid, maar ook aan de diverse welzijns- en hulpverleningspartners;

  • Combineren van veiligheid met andere beleidsvelden als zorg, ruimte ordening en openbare ruimte en Recreatie & Toerisme.

Werkzaamheden van wethouders raken bijna zonder uitzondering het integraal veiligheidsbeleid, waardoor veiligheid kan worden beschouwd als een collectief aandachtsveld van het gehele college.

3. Prioriteiten

3.1 Uitgangspunten

Onderstaande uitgangspunten vormen de basis voor de aanpak van onze prioriteiten:

Versterken informatiepositie

We willen onze informatiepositie versterken. Voor het voeren van regie op lokaal veiligheidsbeleid en het handhaven van de openbare orde, is een goede informatiepositie essentieel. We gaan onderzoeken of we meer informatie gestuurd kunnen gaan werken. Door het verder benutten, analyseren en combineren van informatie is effectief en efficiënt sturen op veiligheid steeds meer mogelijk.

We werken kerngericht

We werken gericht samen met onze inwoners, zodat zij ook in de gelegenheid worden gesteld om hun eigen verantwoordelijkheid te kunnen nemen waar dat mogelijk is.

We richten ons waar mogelijk op een kerngerichte aanpak. Bij een meer kerngerichte aanpak worden de hotspots en hottimes in de kernen beter in kaart gebracht en wordt bekeken wat de achterliggende (sociale) oorzaken zijn. Goede informatiedeling en samenwerking met de partners is hierbij belangrijk.

We werken persoonsgericht

We richten ons waar mogelijk ook op een persoonsgerichte aanpak. Middels casus overleggen en de top X aanpak in het veiligheidshuis kan straf en hulp op maat worden geboden met als doel recidive te voorkomen en de juiste ondersteuning te bieden bij behoefte aan zorg.

3.2 Prioritering van veiligheidsthema’s

Prioriteiten zijn veiligheidsthema’s die er toe doen. Of een veiligheidsthema er toe doet, hangt onder andere af van de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer, de aantasting van de rechtstaat en/of de maatschappelijke en sociale impact. Het maken van deze keuzes is essentieel: als alles namelijk prioriteit heeft, krijgt niets écht prioriteit. Het is daarom belangrijk om een aantal problemen tot echt zwaartepunt te benoemen. De problemen die we als zwaartepunt benoemen, zijn de thema’s die we voor de komende jaren het meest belangrijk vinden en waar we extra aandacht aan besteden in de vorm van beleidsontwikkeling, monitoring en toezicht en handhaving. Ook de partners stemmen hun beleid af op deze prioriteiten en werken samen aan een sluitende aanpak van veiligheidsproblemen binnen deze thema’s.

De analyse van de problematiek, het Bestuusakkoord gemeente Maasdriel “Samen werken aan een krachtig Maasdriel” en de huidige aanpak heeft de volgende prioriteiten voor 2022-2026 opgeleverd.

1. Drugsoverlast

Drugs en georganiseerde criminaliteit zijn onderwerpen die vaak moeilijk in cijfers te vatten zijn. De statistieken geven lang niet de gehele omvang van de problemen weer. Deze delicten worden over het algemeen zo goed mogelijk afgeschermd van de buitenwereld. Bij een illegale drugsdeal hebben zowel verkoper en koper een gedeeld belang om dit buiten het blikveld van de politie te doen en dit geldt ook voor georganiseerde criminaliteit. Dit betekent dat veel delicten niet worden geregistreerd.

Onder drugscriminaliteit vallen zowel het bezit van, de handel in, en het vervaardigen van soft- en harddrugs. Bij de handel gaat het om straathandel of handel vanuit panden. Bij het vervaardigen van drugs gaat het vooral om hennepkwekerijen, maar soms ook om laboratoria waar synthetische drugs worden vervaardigd. Ook dumpingen van drugsafval zijn een groot probleem. Als er één terrein is verweven met criminaliteit en overlast dan is dat drugs

Drugsgebruik en -handel zijn een vorm van sociale overlast die in de Veiligheidsmonitor landelijk in de top 5 van overlastvormen staan. Veel gemeenten geven aan dat het bij overlast vooral gaat om subjectieve overlast, waarbij gevoelens van onveiligheid een belangrijke rol spelen. Ook in de gemeente Maasdriel is drugsoverlast (in brede zin) één van de belangrijkste vormen van overlast, en beïnvloedt de (on)veiligheidsgevoelens van de inwoners.

Wat willen we bereiken?

  • Drugsgebruik en overlast beperken;

  • Integrale aanpak van het Regionale Hennepconvenant met als doel gevaarlijke situaties te beëindigen, activiteiten met betrekking tot hennepkwekerijen te voorkomen en te bestrijden, de leefbaarheid te verbeteren, gevoelens van onveiligheid weg te nemen en het oneigenlijke gebruik van woonruimte, het oneigenlijk gebruik van uitkeringen, het illegaal aftappen van elektriciteit en een breed palet van sancties en maatregelen toe te passen op de hennepkweker(s);

  • Juridisch instrumentarium optimaliseren om bestuurlijke slagkracht te vergroten;

  • Samenwerking bestuurlijke en strafrechtelijke aanpak;

  • Kosten drugsoverlast en dumpingen op gemeenschap beperken.

Aanpak

  • Focus op preventie. Vroegsignalering en toeleiding naar zorg door professionals;

  • Verschillende doelgroepen (thematisch) voorlichten;

  • Gerichte controles hotspots en hottimes;

  • Uitvoeren Regionaal Hennepconvenant Oost-Nederland waarin gemeenten, politie, veiligheidsregio’s, woningcorporaties, (energie)netbeheerders en het UWV samenwerkingsafspraken hebben gemaakt om ongewenste hennepkwekerijen gezamenlijk te bestrijden;

  • Samenhangend pakket aan toezicht en maatregelen: persoonsgeboden, groepsgebonden en locatiegebonden;

  • Actueel artikel 13B Opiumbeleid en consequent toepassen van sluitingsbevoegdheid;

  • Altijd onderzoeken of het mogelijk is om kosten (van bijvoorbeeld drugsdumpingen, kwekerijen en laboratoria) te verhalen middels bestuursrechtelijke en/of strafrechtelijke procedures;

  • Inzet van cameratoezicht daar waar nodig.

2. Sociale Veiligheid

Het snijvlak tussen leefbaarheid en veiligheid is soms nauw en is er daarom een overlap tussen deze twee beleidsterreinen. Binnen dit thema is specifiek aandacht voor jeugd. Met de meeste jeugd gaat het goed en om die reden richten we ons vooral op de aanpak van jeugdoverlast en vroegtijdige ondersteuning van kwetsbare jongeren. De jeugdoverlast bestaat voornamelijk uit rotzooi, lawaai en soms intimidatie.

Gemeente heeft een belangrijke rol als facilitator van oplossingen, maar samenspel met ouders en inwoners is bij dit thema cruciaal.

Wat willen we bereiken?

  • Een veilig en leefbaar klimaat waarbij ouders en inwoners actief betrokken worden;

  • Voorkomen dat jongeren risicogedrag vertonen en aanwezig risicogedrag verminderen;

  • Verminderen van overlast op straat door inwoners te stimuleren tot het opzetten van buurtwachten, buurtpreventieteams of de inzet van sociale media (buurtapps) om de veiligheid in het dorp te vergroten.

Aanpak

  • Verbeteren interne afstemming tussen leefbaarheid en veiligheid;

  • Via casusoverleg worden signalen besproken en acties uitgezet waarbij een regievoerder wordt benoemd;

  • Preventieactiviteiten inzetten op het gebied van alcohol- en drugsgebruik;

  • Activiteiten organiseren door buurtsportcoaches;

  • Gemeente stimuleert en attendeer bewoners op de mogelijkheden van buurtwachten, buurtpreventieteams of de inzet van sociale media (buurtapps) om de veiligheid in de dorpen te vergroten. De gemeente is het eerste aanspreekpunt voor bewoners die vragen hebben over het opzetten van een buurtpreventieteam.

3. Zorg en Veiligheid

Op het gebied van zorg en veiligheid is de ketensamenwerking van groot belang. Met de ontwikkelingen omtrent de invoering van de wet verplichte GGZ wordt dit belang nogmaals benadrukt. Straf en zorg zijn namelijk niet automatisch aan elkaar verbonden. Informatiedeling is met de nieuwe privacywet meer aan handen gebonden waardoor de onderlinge afstemming en het komen tot een aanpak lastiger, maar niet onmogelijk, is geworden. Situaties waarbij huiselijk geweld, kindermishandeling en overlast door personen met verward gedrag voorkomt zijn vaak schrijnend. Goede ketensamenwerking is daarom noodzakelijk. Zowel op regionaal niveau als op lokaal niveau wordt hard gewerkt om processen te verbeteren.

Wat willen we bereiken?

  • We willen meer inzicht in de aard en omvang van de problematiek met betrekking tot overlast van personen met verward gedrag of kwetsbare personen. Met de bedoeling om dit op een adequate manier met de betrokken partners aan te kunnen pakken (toewerken naar een sluitend netwerk);

  • Samen met alle partners vanuit een gedeeld perspectief werken aan een integrale persoonsgerichte aanpak, aansluitend bij de leefwereld van mensen, waarbij heldere regie en eigenaarschap wordt gepakt en er meer aandacht komt voor preventie en vroegtijdige signalering;

  • Preventie en vroegsignalering; om goed te kunnen herstellen en te voorkomen dat een (psychische) crisis erger wordt, is voldoende aandacht voor het dagelijkse leven en een stabiele levensstructuur nodig;

  • Goede aansluiting van zorg- en veiligheid binnen onze gemeente;

  • Een gestroomlijnd zorgaanbod met inachtneming van unieke geografische ligging en oriëntatie inwoners op zorgaanbieders in Brabant.

Aanpak

  • Uitvoeren Bommelerwaardse aanpak voor overlast verwarde personen waarbij we de negen bouwstenen (1 inbreng mensen verward gedrag; 2 preventie en levensstructuur; 3 vroegtijdige signalering; 4 Melding; 5 beoordeling en risicotaxatie; 6 toeleiding; 7 passend vervoer; 8 passende ondersteuning, zorg en straf; 9 informatievoorziening) van de VNG als uitgangspunt gebruiken.

    Deze bouwstenen geven aan wat minimaal nodig is, vanuit het perspectief van mensen met verward gedrag én de samenleving;

  • De interne afstemming tussen zorg en veiligheid wordt procesmatig vastgelegd;

  • Via casusoverleg worden signalen besproken en acties uitgezet waarbij een regievoerder wordt benoemd;

  • Lokaal sluitende aanpak van ondersteuning en zorg waarin alle partners werken aan een integrale persoonsgerichte aanpak, aansluitend bij de leefwereld van mensen, waarbij heldere regie en eigenaarschap wordt gepakt en er meer aandacht komt voor preventie en vroegtijdige signalering;

  • Samenspel tussen zorg en straf in het gehele proces;

  • Implementatie van Wet aanpak woonoverlast waarin de burgemeester de mogelijkheid heeft om specifieke gedragsaanwijzingen te geven aan overlastgevers van woonoverlast, in zowel huur- als koopwoningen.

4. Ondermijnende criminaliteit

‘Ondermijning’ verwijst vooral naar de effecten van de georganiseerde criminaliteit: de verwevenheid van onderen bovenwereld, de innesteling in woonwijken en in legale sectoren. Georganiseerde criminaliteit is altijd geworteld in de lokale samenleving. Plegers van georganiseerde criminaliteit maken gebruik van dezelfde legale structuren en voorzieningen als gewone burgers: transportvoorzieningen, financiële en juridische dienstverlening, recreatieterreinen, de vastgoedsector etc. Deze verwevenheid met de legale wereld heeft vergaande consequenties.

De combinatie van omvangrijke criminele vermogens en de toegang tot zware geweldsmiddelen stelt criminele netwerken in staat invloed te verwerven in maatschappelijke sectoren en ongewenste sociale druk uit te oefenen in de samenleving. Dit gaat gepaard met bedreiging van de integriteit van het openbaar bestuur en van overheidsambtenaren. Dit leidt tot aantasting van het rechtsgevoel en van de rechtsstaat en zijn instituties.

In het bestuursakkoord ”Samen werken aan een krachtig Maasdriel” is het belang van Ondermijning ook onderkend:

Een effectieve aanpak van ondermijnende criminaliteit vraagt om intensieve samenwerking tussen diverse overheden (gemeente, openbaar ministerie, politie, belastingdienst, etc.), maar ook integrale aandacht binnen de gemeentelijke teams zelf.

Wat willen we bereiken?

  • Adequate ketenaanpak op ondermijning;

  • Inzicht in de “witte vlekken” waardoor we beter kunnen interveniëren om criminele structuren te doorbreken;

  • De samenhang tussen bestuursrechtelijk en strafrechtelijk optreden versterken en meer op elkaar aan laten sluiten;

  • Fraude (adresfraude, zorgfraude, internetfraude, etc.) verminderen.

Aanpak

  • Meer voorlichting en overige preventieactiviteiten uitvoeren op het gebied van fraude;

  • Bewustzijnsbevordering bij interne en externe partners op het gebied van herkennen van signalen;

  • Signalen structureel bespreken tijdens IGP-overleg en eventueel opplussen naar RIEC-tafel;

  • Bestuurlijk instrumentarium maximaliseren en structureel inzetten.

5. Fysieke Veiligheid

Rampenbestrijding en crisisbeheersing gaat over fysieke veiligheid. De veiligheidsregio’s zijn samen met gemeenten verantwoordelijk voor het voorbereiden en coördineren van taken op dit terrein. De gemeente en de hulpdiensten werken hierbij nauw samen onder regie van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid.

Bij fysieke veiligheid staan de mogelijke rampen en crises centraal. Crisisbeheersing is een proces dat altijd in beweging is. We moeten altijd voorbereid zijn op scenario’s die misschien nooit realiteit worden. Oefenen, opleiden en trainen met verschillende scenario’s houdt de crisisorganisatie alert. Mocht er dan toch iets gebeuren, dan kunnen inwoners rekenen op hulp van goed getrainde professionals.

Naast de brandweer, politie en geneeskundige hulpverlening heeft de gemeente een belangrijke taak ten aanzien van Bevolkingszorg. Samen met tal van (oproepbare) externe crisispartners maken wij deel uit van de crisisbeheersingsorganisatie.

Wat willen we bereiken?

  • Een regionaal operationele crisisorganisatie waarin de gemeente Maasdriel naar rato inwoneraantal sleutelfunctionarissen levert;

  • Alle sleutelfiguren in de (inter)gemeentelijke crisisorganisatie vanuit de gemeente Maasdriel ontvangen de noodzakelijke training om hun taak goed uit te kunnen oefenen;

  • Lokaal goed opgeleide en getrainde actieteams;

  • Zelfredzaamheid inwoners stimuleren. Inwoners van en ondernemers in Maasdriel zijn meer bekend met de mogelijke veiligheidsrisico’s en wat zij zelf kunnen doen ter voorbereiding op een calamiteit of hoe te handelen tijdens een crisis.

Aanpak

  • Regionaal de belangrijkste risico’s bepalen in het regionaal risicoprofiel, beleidsplan en crisisplan;

  • Realistische oefenscenario’s op basis van de belangrijkste risico’s uit het regionale risicoprofiel;

  • Sleutelfiguren met een functie in de regionale crisisorganisatie minimaal één oefening per jaar;

  • Lokale teams ook jaarlijks minimaal één oefening conform calamiteiten en incidentenplan;

  • Nieuwe functionarissen worden opgeleid;

  • Inwoners van de gemeente Maasdriel worden geïnformeerd over de veiligheidsrisico’s binnen onze gemeente. Hierbij wordt ook de zelfredzaamheid van inwoners benadrukt.

4. Overige inzet

In hoofdstuk 3 hebben we de onderwerpen behandeld waaraan we in de periode 2022-2026 prioriteit geven. Hiernaast hebben we als gemeente te maken met inzet op wettelijke taken, met vragen uit de samenleving en incidenten, en nemen we deel aan regionale en landelijke samenwerkingsverbanden op het gebied van veiligheid. We maken continu de afweging welke inzet we op welk gebied moeten plegen. Hierin spelen de beschikbare middelen en menskracht, de doorlooptijd, het gewenste kwaliteitsniveau en de urgentie vanuit het bestuur en de samenleving een rol.

4.1 Wettelijke taken

Wettelijke taken op het terrein van veiligheid zijn:

Op het gebied van geweld en overlast

  • Opleggen huisverbod bij huiselijk geweld:

    Bij huiselijk geweld kan de burgemeester een huisverbod van maximaal 28 dagen opleggen.

  • Toepassen van de Wet verplichte geestelijk gezondheidszorg:

    Deze wet is sinds 2020 van kracht en regelt de rechten van mensen die te maken hebben met verplichte zorg in de GGZ, en vervangt vanaf inwerkingtreding de BOPZ.

  • Deelname aan het project bestuurlijke informatie justitiabelen:

    Hierbij gaat het om het verstrekken van informatie aan burgemeesters over vrijkomende gedetineerden die ernstige gewelds- en zedendelicten gepleegd hebben om maatschappelijke onrust te voorkomen. De nazorg ex-gedetineerden is belegd bij het coördinatiepunt in het Veiligheidshuis.

  • Toepassen van de Overlastwet:

    Met deze wet kan langdurige en ernstige overlast van groepen en individuen worden aangepakt.

  • Toepassen Wet aanpak woonoverlast:

    Met deze wet en bijbehorende beleidsregel heeft de burgemeester de bevoegdheid gekregen om een specifieke gedragsaanwijzingen te geven aan overlastgevers.

Op het gebied van de leefomgeving/openbare orde

  • Opiumwet:

    Het bezit van verdovende middelen is verboden. In Nederland is dit geregeld in de Opiumwet. De regelgeving omtrent coffeeshops is hierin ook opgenomen.

  • Wet BIBOB:

    De Wet ter Bevordering Integriteit Beoordelingen door het Openbaar Bestuur maakt het mogelijk om ongewild faciliteren door de overheid van criminele organisaties tegen te gaan. Het RIEC ondersteunt en adviseert bij de uitvoering van deze taak.

  • Toepassen van de APV:

    APV bepalingen ter handhaving van de openbare orde zijn voorschriften die voor iedereen gelden en hebben betrekking op verschillende situaties. De meeste regels zijn directe gebod- en verbodsbepalingen, maar een aantal van de APV-bepalingen geeft de burgemeester bevoegdheden om in voorkomende gevallen in te kunnen zetten om de openbare orde te handhaven. In onze APV hebben de artikelen betrekking tot samenscholing, hinderlijk gedrag, evenementen, openbare inrichtingen, horeca, speelgelegenheden, gevaarlijke honden, open vuur stoken, gebiedsontzeggingen, en prostitutie.

4.2 Regionale en landelijke samenwerkingsverbanden

We maken als gemeente onderdeel uit van regionale en landelijke samenwerkingsverbanden, namelijk:

Op het gebied van het algemeen veiligheidsbeleid

  • Veiligheidsstrategie Oost-Nederland 2019-2022

    In deze bestuurlijke nota geven we als partners in veiligheid gezamenlijk richting aan de aanpak van sociale veiligheid in Oost-Nederland.

  • Meerjarenteamplan Politie Basisteam de Waarden

    In het meerjarenteamplan van de politie in het basisteam De Waarden zijn voor alle gemeenten gezamenlijke en individuele prioriteiten opgenomen waar de politie haar aandacht op vestigt. Deze prioriteiten zijn in lijn met de prioriteiten in dit veiligheidplan.

  • Veiligheidshuis Gelderland-Zuid

    Veiligheidshuizen zijn netwerksamenwerkingsverbanden, die partners uit de strafrechtketen, de zorgketen, gemeentelijke partners en bestuur verbinden in de aanpak van complexe problematiek. Het doel van de samenwerking is het terugdringen van overlast, huiselijk geweld en criminaliteit.

Op het gebied van participatie van de bewoners

  • Burgernet

    Door middel van een telefonisch netwerk worden bewoners via de meldkamer van de politie geïnformeerd over actuele veiligheidsaspecten in hun wijk en worden ze betrokken bij opsporingsactiviteiten. Ook vanuit de gemeente kunnen we dit communicatiemiddel inzetten bij de uitvoering van ons veiligheidsbeleid.

  • Buurtbemiddeling

    Buurtbemiddeling is een methode om buurtgenoten in een conflictsituatie weer met elkaar in gesprek te brengen. De methode werkt het best in een vroeg stadium en bij niet al te ernstige problemen. Goed getrainde vrijwilligers helpen de partijen om het contact te herstellen en oplossingen te bedenken voor hun conflict.

  • Meld Misdaad Anoniem

    Meld Misdaad Anoniem (M.) is het onafhankelijke meldpunt waar je anoniem informatie kunt geven over criminaliteit en misdaad. Op die manier leveren burgers een bijdrage aan de veiligheid in hun eigen omgeving.

Op het gebied van Ondermijning

  • Regionaal convenant Hennepteelt

    De hoofddoelstelling van het convenant is om, door een eenduidige integrale aanpak, het aantal hennepkwekerijen en de daarmee samenhangende overlast, verloedering en gevaren terug te dringen en potentiële henneptelers te ontmoedigen. Ook de verwevenheid van de hennepcriminelen met de bovenwereld wordt hiermee aangepakt.

  • Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC) convenant

    Doelstellingen van het RIEC zijn:

    • Voorkomen dat criminelen door de overheid worden gefaciliteerd;

    • Voorkomen dat vermenging ontstaat tussen onder- en bovenwereld;

    • Om economische machtsposities doorbreken, die zijn opgebouwd met behulp van op criminele wijze vergaard kapitaal.

  • Het RIEC ondersteunt de samenwerking tussen strafrechtelijke en bestuurlijke partijen. Zij vormt een shared service organisatie voor de capaciteit en expertise van bestuurlijke maatregelen. De samenwerking leidt tot een intensievere informatie-uitwisseling tussen alle samenwerkende partners. Daarnaast faciliteert het RIEC de onderlinge afstemming van strafrechtelijk en bestuurlijk handhavend optreden op regionaal niveau.

  • Integraal Gemeentelijk Projectteam (IGP)

    De doelstelling van dit samenwerkingsverband is het opsporen en aanpakken van (sociale) fraudestructuren en maatschappelijk onacceptabel gedrag. Primair is dit project repressief en bestrijdend van aard, maar tegelijkertijd ook zorg signalerend en toeleidend.

    Het gewin bij deze samenwerking is gelegen in opsporing en terugvordering van uitkeringsfraude, het zuiver houden van de Basis Registratie Personen (voorheen GBA), het voorkomen van woonfraude (in samenwerking met onze corporaties) en het adequaat in breder projectverband kunnen optreden tegen complexe fraude (zoals bijv. arbeidsuitbuiting).

  • Convenant handhaven op elkaars grondgebied

    Het convenant beoogd toezicht en handhaving in het buitengebied te vergroten, door een samenwerkingsverband vast te leggen tussen verschillende organisaties. Het convenant richt zich tot alle Gelderse gemeenten, omgevingsdiensten, waterschappen, Rijkswaterstaat, e.a. en heeft betrekking op BOA’s werkzaam in Domein I (voor zover het activiteiten buiten de bebouwde kom betreft) en Domein II (milieu, welzijn en infrastructuur). De Provincie Gelderland heeft hierin een coördinerende rol.

  • Aanpak Veilig Buitengebied

    De Aanpak Veilig Buitengebied, kent twee doelen:

    • 1.

      Vergroten weerbaarheid inwoners en ondernemers van het buitengebied door:

      • De samenwerking te versterken tussen publieke en private partijen;

      • De buitengebieden in de deelnemende gemeenten te certificeren met het Keurmerk Veilig Buitengebied.

    • 2.

      Voorkomen en bestrijden (ondermijnende) criminaliteit door:

      • Zicht te krijgen op de risico’s en/of problematiek in het buitengebied;

      • Strafrechtelijke vervolging en/of bestuurlijke handhaving in te zetten bij misstanden.

  • De aanpak richt zich op het inzichtelijk maken, handhaven en vergroten van de veiligheid in het buitengebied door een analyse van het buitengebied uit te laten voeren door het RIEC, in te zetten op publiek-private samenwerking en aansluiting te zoeken bij het Keurmerk Veilig Buitengebied onder procesbegeleiding van het Platform Veilig Ondernemen (PVO) en het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV).

Op het gebied van Fysieke Veiligheid

  • Regionaal Risicoprofiel, Beleidsplan en Crisisplan Veiligheidsregio Gelderland-Zuid

    Eind 2019 stemde het Algemeen Bestuur in met de vierjaarlijkse ‘beleidstrilogie’ van Gelderland-Zuid en daarmee met de koers voor de periode 2020-2023.

    Het Risicoprofiel beschrijft de inventarisatie en analyse van de aanwezige risico’s in Gelderland-Zuid. Het risicodiagram wordt jaarlijks geëvalueerd en gedeeld met gemeenten.

    In het Beleidsplan staan de ambities voor de periode 2020-2023 als het gaat om het voorkomen en verminderen van risico’s en op welke bedreigingen we ons (verder) moeten voorbereiden.

    Het Crisisplan beschrijft de inrichting van de multidisciplinaire en monodisciplinaire crisisorganisatie. De taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de regionale crisisorganisatie zijn hierin vastgelegd.

4.3 Nazorg ex-gedetineerden

Mensen die uit de gevangenis komen, hebben recht op nazorg. Dergelijke begeleiding helpt recidive en overlast voorkomen. De gemeente is verantwoordelijk voor de nazorg aan ex-gedetineerden op de volgende vijf leefgebieden: ID-bewijs, huisvesting, inkomen & werk, schulden en zorg.

Om de recidive van ex-gedetineerden te verlagen is in het Veiligheidshuis het coördinatiepunt nazorg ex-gedetineerden ingericht. Zij screenen de ex-gedetineerden op de leefgebieden, en voor complexe casuïstiek worden daar concrete dagbestedings- en begeleidingstrajecten ingezet. De gemeente blijft verantwoordelijk voor de uitvoering van deze nazorg.

5. Organisatorische borging

5.1 Ambtelijke coördinatie

De beleidsmedewerker integrale veiligheid is verantwoordelijk voor de ambtelijke coördinatie op het veiligheidsbeleid. Primair voert hij de regie op de ketenpartners, geeft sturing aan de ketensamenwerking en bewaken de verbinding en samenhang tussen de verschillende veiligheidsthema’s en uitvoeringsactiviteiten.

Daarnaast is de beleidsmedewerker integrale veiligheid adviseur, projectleider en regisseur op het gebied van openbare orde en veiligheid. Op deze terreinen vertegenwoordigt hij de gemeente op ambtelijk niveau in diverse lokale en regionale samenwerkingsverbanden en overlegstructuren. In de relatie met het gemeentebestuur en met de burgemeester bekleedt de beleidsmedewerker integrale veiligheid een strategische en adviserende positie.

Gedurende de looptijd van dit plan wordt organisatorisch toegewerkt naar een afdeling/ team Integrale veiligheid en Handhaving bestaande uit Integrale Veiligheid, Openbare Orde en Veiligheid, Integrale Handhaving, A.P.V., vergunningverlening en Evenementen.

5.2 Bestuurlijke coördinatie

De gemeenteraad is kader stellend voor het integraal veiligheidsbeleid. De uitvoering van het veiligheidsbeleid is een verantwoordelijkheid van het college van burgemeester & wethouders, waarbij de burgemeester optreedt als portefeuillehouder. De burgemeester voorziet als zodanig in de bestuurlijke coördinatie op het veiligheidsbeleid. Dit mede gelet op de wettelijke verantwoordelijkheid en de eigenstandige bevoegdheden van de burgemeester om de openbare orde en veiligheid te handhaven. De burgemeester onderhoudt periodiek contact met belangrijke strategische partners als de politie en het openbaar ministerie in het driehoeksoverleg en in het driewekelijkse politieoverleg met de teamchef. Daarnaast vertegenwoordigt de burgemeester de gemeente op bestuurlijk niveau in diverse lokale en regionale samenwerkingsverbanden en overlegstructuren. Dit betreft o.a. het Districtelijk Veiligheidsoverleg (DVO) en het overleg van de gezagsdriehoek de Waarden. De burgemeester bewaakt daarbij ook de samenhang en verbinding van het veiligheidsbeleid met buurgemeenten en regionale ontwikkelingen.

5.3 Beleidscyclus

Het voorliggende veiligheidsplan voorziet in het beleidsmatige kader van het integraal veiligheidsbeleid voor de periode 2022-2026. Na vaststelling door de gemeenteraad wordt het beleidsplan jaarlijks doorvertaald door het college naar een uitvoeringsplan. Dit geeft de mogelijkheid om de uitvoering jaarlijks te evalueren en bij te sturen.

De uitvoeringsplannen worden onder verantwoordelijkheid van het managementteam doorvertaald in de programmabegroting, in werk- en afdelingsplannen en in specifieke plannen van aanpak rond bepaalde veiligheidsthema’s. De beleidsmedewerker integrale veiligheid stuurt op de inbedding van het integraal veiligheidsbeleid in werk- en afdelingsplannen van externe partners.

5.4 Financiën

Integraal veiligheidsbeleid draait voor een belangrijk deel om de samenhang tussen (andere) beleidsterreinen en om de verbinding van sociaal-maatschappelijke en sociaaleconomische opgaven met veiligheidsvraagstukken. Het integraal veiligheidsbeleid geeft daarmee ook daadwerkelijk richting en sturing aan de programmering en uitvoering van andere en flankerende beleidsterreinen en is daarmee ook in financieel perspectief geen volledig op zichzelf staand programma, ondanks een eigen budget. Een belangrijk deel van de uitvoeringsactiviteiten die voortvloeien uit het voorliggende beleidsplan krijgen ook in financieel opzicht hun beslag binnen flankerende beleidsterreinen en daarmee binnen flankerende budgetten. Daarbij gaat het er niet om dat er in die beleidsterreinen meer gedaan moet worden met meer middelen, maar dat er met bestaande middelen meer maatschappelijk resultaat wordt geboekt door aspecten van veiligheid en leefbaarheid efficiënt en proactief te integreren. Dit geldt in het bijzonder voor de beleidsterreinen op het gebied van de openbare ruimte en jeugd.

Bijlage 1: Indeling Prioriteiten en Strategische Thema’s in VNG Model Kernbeleid Veiligheid

Veiligheidsveld

Veiligheidsthema

Prioriteit / Strategisch thema

1. Veilige woon- en leefomgeving

1.1 Sociale kwaliteit

• Drugsoverlast

• Zorg en Veiligheid

• Sociale Veiligheid

1.2 Fysieke kwaliteit

1.3 Objectieve veiligheid

2. Bedrijvigheid en veiligheid

2.1 Veilig winkelgebied

2.2 Veilige bedrijventerreinen

2.3 Veilig uitgaan

2.4 Veilige evenementen

2.5 Veilig toerisme

3. Jeugd en veiligheid

3.1 Jeugdoverlast

• Sociale Veiligheid

3.2 Jeugdcriminaliteit

• Sociale Veiligheid

3.3 Jeugd, alcohol en drugs

• Sociale Veiligheid

• Drugsoverlast

3.4 Veilig in en om de school

4. Fysieke Veiligheid

4.1 Verkeersveiligheid

4.2 Brandveiligheid

4.3 Externe veiligheid

4.4 Rampenbestrijding

• Fysieke veiligheid

5. Integriteit en veiligheid

5.1 Polarisatie en radicalisering

5.2 Georganiseerde criminaliteit

• Ondermijnende criminaliteit

5.3 Veilige Publieke Taak

5.4 Informatieveiligheid

5.5 Ambtelijke en bestuurlijke integriteit

Bijlage 2: Cijfers

Om te bepalen wat we de komende periode willen bereiken is het noodzakelijk om eerst een beeld te hebben van de cijfers van de gemeente Maasdriel in de afgelopen periode.

Veilige woon- en leefomgeving

Het aantal woninginbraken is in de afgelopen periode sterk gedaald. Om deze afname te bewerkstelligen is de afgelopen jaren op regionaal niveau flink geïnvesteerd in een preventieve aanpak en zijn op lokaalniveau de hotspots waar veel woninginbraken hebben plaatsgevonden geanalyseerd zodat de preventieve maatregelen gericht ingezet konden worden.

Inbraak/diefstal

2016

2017

2018

2019

2020*

Inbraak woning

50

34

47

42

38

Inbraak schuur/garage

17

19

10

13

42

Diefstal motorvoertuig

11

18

28

15

16

Diefstal uit/vanaf motorvoertuig

105

104

58

45

65

Diefstal (brom)fiets

2

4

7

21

36

Buren onderling hebben nog wel eens te maken met een conflict. Dit blijkt ook uit de cijfers van burengerucht en het aantal buurtbemiddelingen dat op jaarbasis in gang wordt gezet.

Burenconflict

2016

2017

2018

2019

2020*

Burengerucht

58

68

64

62

75

De politie brengt jaarlijks het aantal registraties met betrekking tot verwarde personen in beeld. Op landelijk niveau wordt hierin een toename gesignaleerd. De omschrijving van een verward persoon levert echter nog wel eens discussie op. Dat betekent dat de registratie ervan ook discussie oproept. Feit is dat door de huidige wijze van registreren geen goed beeld kan worden gegenereerd. Incidenten met verwarde personen worden onder vele maatschappelijke klassen in de politiesystemen weggezet. Daarnaast is er geen vaste code voor verwarde personen.

Verwarde personen

2016

2017

2018

2019

2020*

Registratie

55

29

46

45

57

Het aantal drank en drugsincidenten worden ook geregistreerd. (N.B.: dit betreft overlastincidenten als gevolg van drank- en drugsgebruik).

Drank- en drugsoverlast

2016

2017

2018

2019

2020*

Incidenten

21

33

52

56

41

Het aantal dreigingen en mishandelingen wordt ook geregistreerd.

Dreigingen en mishandelingen

2016

2017

2018

2019

2020*

Openlijke geweldpleging

2

2

6

2

1

Bedreiging

26

20

31

24

38

Mishandeling

41

73

49

31

39

Lichamelijke integriteit (zeden)

7

6

12

12

6

Bedrijvigheid en veiligheid

Op het gebied van bedrijvigheid en veiligheid laten de cijfers het volgende zien:

Bedrijventerreinen

2016

2017

2018

2019

2020*

Diefstal/inbraak bedrijven en kantoren

24

17

16

10

28

Overval in bedrijven

0

0

1

0

0

Winkelgebied

2016

2017

2018

2019

2020*

Winkeldiefstal

14

9

11

11

14

Jeugd en veiligheid

Jeugdoverlast

2016

2017

2018

2019

2020*

Incidenten

62

52

73

86

107

(Georganiseerde) criminaliteit / ondermijning

Integriteit en veiligheid

2016

2017

2018

2019

2020*

Drugshandel

12

13

9

16

7

Wapenhandel

7

4

2

9

6

Fraude

82

66

103

147

165

Fysieke veiligheid

Brandveiligheid

2016

2017

2018

2019

2020*

Brandstichtingen

19

14

10

21

20

Brand (geen brandstichting)

31

42

51

61

43

Het gebruik van alcohol en/of drugs zorgt op verschillende wijzen voor problemen, een integrale aanpak is daarom noodzakelijk en wordt inmiddels geruime tijd toegepast op basis van het preventie- en handhavingsplan alcohol. De politie heeft haar focus op dit thema.

Verkeersveiligheid

2016

2017

2018

2019

2020*

Rijden onder invloed

45

50

40

71

69

Totaal aantal politieregistraties (alle categorieën)

Politieregistraties

2016

2017

2018

2019

2020*

Totaal

3633

3483

3620

3670

4129

*2020 stond voornamelijk in het teken van de coronapandemie en de daarbij behorende maatregelen.