Verkiezingsreglement Amsterdam 2022

Ondertekening

Toelichting verkiezingsreglement voor de stadsdeelcommissies in Amsterdam

Algemene toelichting

Met dit verkiezingsreglement maakt het college van burgemeester en wethouders gebruik van de mogelijkheid die de verordening op de stadsdelen en het stadsgebied Amsterdam 2022 biedt om ten aanzien van de inrichting van de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies nadere regels te stellen. Het betreffen technische voorschriften in het kader van de registratie van groeperingen en de nummering van kandidatenlijsten.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1: begripsbepalingen

In het verkiezingsreglement worden bepalingen uit de Kieswet van overeenkomstige toepassing verklaard. In het eerste lid wordt duidelijk gemaakt hoe die bepalingen moeten worden gelezen. In het tweede lid worden daarop wel een aantal uitzonderingen gemaakt. Indien het gaat om de beslissingen in verband met de registratie van de kiesgerechtigheid op grond van hoofdstuk D van de Kieswet of hoofdstuk D van het Kiesbesluit, dan blijft het college bevoegd. Indien het gaat om beslissingen in verband met het stemmen in een andere gemeente op grond van hoofdstuk K van de Kieswet en het stemmen bij volmacht op grond van hoofdstuk L van de Kieswet, dan blijft de burgemeester bevoegd. Verder is bepaald dat het hoofdstembureau en het centraal stembureau per stadsdeel worden ingesteld.

Artikel 2: registratie reeds geregistreerde groeperingen

Geregeld is dat groeperingen die voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer, de provinciale staten van Noord-Holland, de gemeenteraad van Amsterdam of de stadsdeelcommissies zijn geregistreerd, zich niet nogmaals voor de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies hoeven te registeren. Tenzij de naam waaronder de groepering is geregistreerd te veel lijkt op de naam van een groepering die al voor de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies geregistreerd was en de verwachting is dat dit verwarring kan veroorzaken. In dat geval werkt de registratie voor de Tweede Kamer, provinciale staten van Noord-Holland, de gemeenteraad van Amsterdam of de stadsdeelcommissies niet door naar de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies 2022 en kan de groepering niet onder die naam aan de verkiezingen deelnemen.

Artikel 3: uitzondering doorwerking registratie

Groeperingen die voor de verkiezing van de leden van de Tweede Kamer of provinciale staten zijn geregistreerd, hoeven zich op grond van de Kieswet niet voor de verkiezing van de leden de gemeenteraad of de leden van de stadsdeelcommissies te laten registreren. De registratie werkt in die gevallen door. Als de geregistreerde aanduiding geheel of in hoofdzaak overeenstemt met een reeds geregistreerde aanduiding van een andere politieke groepering en daardoor verwarring kan ontstaan, dan kan het centraal stembureau echter besluiten de doorwerking achterwege te laten. In dit artikel is geregeld dat als het centraal stembureau voor de verkiezing van de leden van de gemeenteraad besluit dat een registratie voor die verkiezing niet doorwerkt, dit besluit tot gevolg heeft dat de registratie evenmin doorwerkt voor de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies.

Artikel 4: nummering kandidatenlijsten

In dit artikel zijn voorschriften opgenomen over de nummering van de kandidatenlijsten voor de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies. Doel van de voorschriften is dat de indeling van het stembiljet voor de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies zoveel mogelijk aansluit bij de indeling van het stembiljet voor de gemeenteraadsverkiezingen. Hierdoor blijven de stembiljetten voor de kiezer overzichtelijk.

In dat verband is in het eerste lid bepaald dat de kandidatenlijsten voor de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies niet op de vierde, maar op de zevende dag na de kandidaatstelling worden genummerd. Hierdoor kan bij het nummeren rekening worden gehouden met de nummers die in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen aan de kandidatenlijsten zijn toegekend. In het tweede lid is vervolgens bepaald dat aan de kandidatenlijsten van de groeperingen die zowel aan de gemeenteraadsverkiezingen als de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies deelnemen, voor beide verkiezingen hetzelfde nummer wordt toegekend. In het verlengde daarvan is in lid 3 opgenomen dat als de aanduiding (de geregistreerde naam) van een groepering die aan de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies deelneemt een element bevat dat gelijk is aan een element uit de aanduiding van groepering die met een zelfstandige kandidatenlijst aan de gemeenteraadsverkiezingen deelneemt, de lijst voor de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies hetzelfde nummer krijgt als het nummer dat voor de gemeenteraadsverkiezingen aan de lijst is toegekend. Dit betekent dat als groepering A aan de gemeenteraadsverkiezingen deelneemt en aan de kandidatenlijst van die groepering het nummer 1 is toegekend, groepering A dit nummer ook voor de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies ontvangt. Ook als groepering A aan de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies deelneemt met een gezamenlijke kandidatenlijst met groepering B onder de aanduiding AB.

In het vierde lid is geregeld dat als de aanduiding meerdere elementen bevat die gelijk zijn aan de aanduiding van meerdere zelfstandige lijsten bij de gemeenteraadsverkiezingen, die kandidatenlijst het nummer krijgt dat gelijk is aan het laagste nummer dat aan de zelfstandige lijsten is toegekend. Als groepering A dus bijvoorbeeld zelfstandig meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen en aan de lijst nummer 1 is toegekend en groepering B ook zelfstandig meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen en aan die lijst nummer 2 is toegekend, dan wordt aan de kandidatenlijst van deze groeperingen het nummer 1 toegekend indien zij besluiten om gezamenlijk onder de aanduiding AB aan de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies deel te nemen. Voor het geval groeperingen die zelfstandig meedoen aan de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies een gezamenlijke kandidatenlijst indienen voor de gemeenteraadsverkiezingen en de aanduiding boven die lijst samengestelde elementen bevat van de aanduidingen boven de zelfstandige lijsten, is in het vijfde lid bepaald dat het lot beslist welke van de zelfstandige lijsten het nummer krijgt dat aan de kandidatenlijst voor de gemeenteraadsverkiezingen is toegekend. De lijsten die resteren krijgen daarna het nummer dat daarop volgt. Als de groeperingen A en B dus met een gezamenlijke lijst aan de gemeenteraadsverkiezingen deelnemen onder de aanduiding AB en aan die lijst is nummer 1 toegekend, dan beslist het lot welke groepering dit nummer krijgt als zij beiden met een zelfstandige lijst aan de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies meedoen. De resterende lijst ontvangt vervolgens het eerste nummer na het nummer dat gelijk is aan het aantal lijsten dat voor de verkiezing van de gemeenteraad ingediend is.

Op grond van het zesde lid worden de nummers vanaf 1 tot en met nummer dat gelijk is aan het aantal ingediende lijsten bij de gemeenteraadverkiezingen, vervallen verklaard voor de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies. Dit om te voorkomen dat lijsten voor de verkiezing van de gemeenteraad en de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies hetzelfde nummer ontvangen, zonder dat er tussen die lijsten een verband is. Daarbij wordt er rekening mee gehouden dat de Kieswet voorziet in beroepsprocedure bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State indien lijsten voor de verkiezing van de gemeenteraad ongeldig worden verklaard en dat er dus mogelijk alsnog nummers aan die lijsten worden toegekend. In het zevende en het achtste lid is vervolgens een regeling opgenomen voor de nummering van de lijsten die niet op grond van het eerste tot en met het zesde lid zijn genummerd. In dat verband is in lid 7 bepaald dat eerst de lijsten worden genummerd waaraan bij de laatst gehouden verkiezing van de desbetreffende bestuurscommissies een of meer zetels zijn toegekend. Deze lijsten worden genummerd aan de hand van het aantal stemmen die bij die verkiezing op de desbetreffende lijsten is uitgebracht. Als op twee of meer lijsten hetzelfde aantal stemmen is uitgebracht, dan beslist het lot. Voor alle resterende lijsten is in het achtste lid bepaald dat de nummers bij loting worden toegekend. Dit wordt in een centrale loting per stadsdeel gedaan zodat de lijsten in één stadsdeel ook hetzelfde nummer hebben. Daarnaast is geregeld dat als het artikel geen uitsluitsel geeft over het nummer van de lijst, het centraal stembureau over het nummer beslist. Als de stemmen staken, heeft de voorzitter van het centraal stembureau daarbij een beslissende stem.

Artikel 5: voorziening tegen beslissing registratie en vaststelling definitieve kandidatenlijsten voor stadsdeelcommissies

Tegen beslissingen over de ingeleverde kandidatenlijsten kan in het geval van de gemeenteraadsverkiezingen beroep worden aangetekend bij de Raad van State. De Raad van State doet geen uitspraak in verkiezingen op stadsdeelniveau, maar het is wel wenselijk om een voorziening te hebben die snel duidelijkheid kan geven over de registratie en vaststelling van de definitieve kandidatenlijsten voor de stadsdeelverkiezingen. Daarom is in dit artikel bepaald dat bij de bezwaarcommissie van het adviesbureau van Basisinformatie van de gemeente Amsterdam, om een voorziening kan worden verzocht. Naast deze voorziening geldt de rechtsbescherming op grond van de Algemene wet bestuursrecht onverkort. Het betreft hier immers een bevoegdheid van het college van burgemeester en wethouders. In dit artikel is daarnaast bepaald welke gevolgen de uitspraak heeft voor de nummering van de kandidatenlijsten. Geregeld is dat de uitspraak geen gevolgen voor de nummering heeft als een kandidatenlijst ongeldig wordt verklaard. Als wordt bepaald dat een kandidatenlijst geldig is, dan is geregeld dat de lijst wordt genummerd op grond van artikel 4. Dit betekent dat de kandidatenlijsten van de groeperingen die zowel aan de gemeenteraadsverkiezingen als aan de verkiezing van de leden van de stadsdeelcommissies deelnemen dan alsnog hetzelfde nummer krijgen.