Subsidieregeling duurzame Amsterdamse vervoersmiddelen

Ondertekening

Toelichting

Algemeen deel

De verbetering van de luchtkwaliteit en het verminderen van CO2 uitstoot in Amsterdam zijn al lange tijd concrete ambities van het gemeentebestuur. Met de aankondiging van het Actieplan Schone Lucht dat op 1 april 2019 door het college van B&W is vastgesteld, de Uitvoeringsagenda Uitstootvrije Mobiliteit die op 6 juni 2023 door het college van B&W is vastgesteld en met de vaststelling van de Routekaart naar een klimaatneutrale stad door de gemeenteraad op 23 april 2020 zijn ambities en de weg erheen verder bepaald. Het geheel aan maatregelen beoogt de stad schoner en duurzamer te krijgen, rekening houdend met het uitgangspunt dat het voor iedereen haalbaar en betaalbaar moet zijn. Subsidies maken een onlosmakelijk onderdeel uit van dat pad. Alle subsidies die bijdragen aan dit doel worden samengebracht in deze Subsidieregeling duurzame Amsterdamse vervoersmiddelen. Dit bevordert de uniformiteit en eenvoud van het duurzame subsidielandschap.

Taxi's en bedrijfsvoertuigen

Deze subsidieregeling duurzame Amsterdamse vervoersmiddelen volgt de Subsidieverordeningen Uitstootvrije Taxi’s en Uitstootvrije Bedrijfsvoertuigen op. De twee verordeningen zijn in het geheel ondergebracht in het op de vervanging van bedrijfsvoertuigen gerichte derde hoofdstuk van deze regeling. Besluit hiertoe is op 13 april 2021 door het college genomen. Op 14 september 2021 is er een kleine wijziging gedaan ten behoeve van een verbreding van de subsidie naar uitstootvrije autobussen van ANBI's.

Sloop van vervuilende voertuigen

Op 5 september 2023 heeft het college besloten om een hoofdstuk 2 aan deze subsidieregeling toe te voegen dat gericht is op het subsidiëren van de sloop van vervuilende voertuigen. Een deel van de voertuigen in Amsterdam zou met de alsmaar strenger wordende voorwaarden van de milieuzone onbruikbaar worden voor de Amsterdammer en Amsterdamse bedrijven. Het college achtte het wenselijk om deze groep eigenaren een steuntje in de rug te bieden bij het maken van de overstap naar een schoner voertuig. De groep voertuigen die met subsidie gesloopt zou kunnen worden betrof aanvankelijk dieselpersonenauto’s met emissieklasse 4 en bestelauto’s met emissieklasse 4. Deze groep is, na evaluatie, met een later wijzigingsbesluit aangepast, zodat ook voertuigen met een lagere emissieklasse dan 4 in aanmerking kunnen komen voor de subsidie’. De groep met voertuigen die nu met subsidie gesloopt kan worden betreft nu dieselpersonenauto’s met emissieklasse 4 of lager en bestelauto’s met emissieklasse 4 of lager. Dit hoofdstuk is gericht op éénvoud in de uitvoering, maar ook in het taalgebruik. Er is daarom gekozen voor achteraf aanvragen, zodat de subsidie direct vastgesteld kan worden en de aanvrager idealiter maar 1 keer in contact hoeft te treden met de gemeente. Ook is getracht om de indieningsvereisten zo beperkt mogelijk te houden.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1.2 - Doel subsidieregeling

Het doel van deze subsidieregeling is de luchtkwaliteit in Amsterdam te verbeteren en de uitstoot van gassen die bijdragen aan de opwarming van de aarde te verminderen door het stimuleren van de verduurzaming van voertuigen die in Amsterdam gebruikt worden. In de volgende hoofdstukken worden verschillende activiteiten aangewezen die bijdragen aan dat doel.

Zo geldt voor hoofdstuk 3 dat deze is gericht op het verlagen van de drempel om tot aanschaf van een uitstootvrij bedrijfsvoertuig of het ombouwen daarvan over te gaan. De doelgroep zijn daarbij diegenen die dagelijks voor de uitvoering van de primaire bedrijfsactiviteiten veel in Amsterdam rijden. Hierdoor wordt de luchtkwaliteit in Amsterdam verbeterd en de uitstoot van gassen die bijdragen aan de opwarming van de aarde verminderd. Deze subsidieregeling is niet bedoeld voor subsidieverlening ten behoeve van particuliere doeleinden of voor onderdelen van de gemeentelijk organisatie.

Artikel 1.3 - Wisselwerking tussen hoofdstukken

Dit artikel regelt de beperking van interactie tussen bepalingen in verschillende hoofdstukken. Artikelen in hoofdstukken anders dan hoofdstuk 1 hebben in principe geen werking op bepalingen uit andere hoofdstukken. Een voorbeeld van een dergelijke ongewenste wisselwerking zou zijn als de weigeringsgronden uit bijvoorbeeld hoofdstuk 2 van toepassing zouden zijn op de subsidiabele activiteiten in hoofdstuk 3.

Er is gekozen voor deze methode om wisselwerking tussen hoofdstukken uit te sluiten omwille van de bondigheid en leesbaarheid van de artikelen in de hoofdstukken zelf. Zonder een dergelijke bepaling moet ieder artikel en ieder artikellid een hoofdstuk- of artikelverwijzing bevatten waarmee het werkingsbereik wordt beperkt. Dit zou leiden tot een eenduidige, maar wel moeilijker leesbare en langere regeling. Met behulp van deze algemene bepaling kan volstaan worden met een korter en makkelijker leesbaar artikel.

Artikel 1.4 - Aanvraagmoment

Dit artikel regelt dat het aanvraagmoment voor een subsidie in principe niet later is dan het moment waarop het tijdvak van laatste plafond voor die subsidiabele activiteit is afgelopen. Deze bepaling fungeert vooral als achtervang om een discussie over de status van het subsidieplafond nadat het tijdvak is verstreken te vermijden.

Als alle tijdvakken voor verschillende subsidieplafonds voor een subsidiabele activiteit zijn verstreken, dan is het de bedoeling dat een subsidieaanvraag geweigerd kan worden. Met het verstrijken van het tijdvak kan gesteld worden dat er ‘geen geldend subsidieplafond is’. Deze gedachtenlijn zou kunnen leiden tot de conclusie dat er buiten de gestelde tijdvakken geen plafond zou zijn en dat er dus eindeloos subsidie verleend zou moeten worden. De formulering van de weigeringsgrond in artikel 4:25, tweede lid, Awb is daarin ook geen hulp. Artikel 4:25, tweede lid, Awb luidt: ‘Een subsidie wordt geweigerd voor zover door verstrekking van de subsidie het subsidieplafond zou worden overschreden.’ Zonder een geldend plafond is er niets om te overschrijden.

Deze discussie wordt met behulp van dit artikel vermeden. Doordat het tijdvak voor aanvragen eindigt met het tijdvak van het plafond, kan onder verwijzing naar artikel 8, eerste lid, aanhef en onderdeel a geweigerd worden. Dat artikel luidt immers: Het college weigert een subsidie te verlenen als de subsidieaanvraag niet uiterlijk op het daartoe vastgestelde tijdstip is ingediend.

De bepaling laat de mogelijkheid open dat in de vervolghoofdstukken afwijkende aanvraag tijdvakken worden bepaald. In dat geval zijn de specifiekere bepalingen in de latere hoofdstukken leidend.

Artikel 1.5 - Volgorde behandeling aanvragen

Dit artikel regelt de volgorde waarop aanvragen behandeld worden. Deze volgorde van behandeling is hoofdzakelijk van belang voor het borgen dat iedereen even lang moet wachten, maar krijgt vooral rechtsgevolg op het moment dat het subsidieplafond bijna bereikt is. De volgorde van behandeling bepaalt namelijk welke aanvragen verleend, gedeeltelijk verleend of geweigerd worden.

Artikel 2.1 - Definities

Dit artikel geeft definities van sommige in de regeling gebruikte termen. Deze definities zijn als gevolg van artikel 1.4 alleen van toepassing op de bepalingen in hoofdstuk 2.

Artikel 2.2 - Subsidiabele activiteiten

Dit artikel bepaalt waarvoor een aanvrager subsidie kan krijgen. Het gaat over het slopen van voertuigen in de aangewezen categorieën. Het begrip slopen en de verschillende voertuig categorieën zijn gedefinieerd in artikel 2.1. Het gaat om een eenmalige subsidie en dus niet om een periodieke subsidie.

Artikel 2.3 - Hoogte van de subsidie

Dit artikel regelt de bedragen die voor de verschillende sloopactiviteiten beschikbaar zijn. De hoogte van de vaste bedragen is gebaseerd op een inschatting van de restwaarde van deze voertuigen. Er is bewust gekozen om een lage inschatting te maken, zodat er een prikkel voor de eigenaren blijft bestaan om goede - elders nog wel bruikbare - voertuigen te verkopen. Een regeling waar de daadwerkelijke restwaarde zou worden gesubsidieerd zou ingewikkelde discussies opleveren en mogelijk ook te begrotelijk worden. In het tweede lid staan de hogere subsidiebedragen die voor stadspashouders beschikbaar zijn.

Artikel 2.4 - Subsidieplafond

Dit artikel regelt de subsidieplafonds die er voor de verschillende activiteiten zijn. Als het plafond voor verlening is bereikt, dan worden verdere subsidieaanvragen geweigerd.

Artikel 2.5 - Aanvrager

Dit artikel beperkt de groep van mogelijke aanvragers. Getracht is hiermee te borgen dat de aanvrager een aantoonbare binding met de gemeente Amsterdam heeft. Deze binding blijkt voor natuurlijke personen uit het feit dat ze in Amsterdam ingeschreven zijn. Voor rechtspersonen blijkt dat uit het feit dat hun hoofdvestiging volgens de Kamer van Koophandel in Amsterdam is. De eigenaar(s) van een eenmanszaak of vereniging onder firma of die volgens de KvK haar hoofdvestiging in Amsterdam heeft kan ook aanspraak maken op deze subsidie. Als de aanvrager niet aan deze voorwaarden voldoet wordt de subsidie geweigerd op grond van artikel 8, tweede lid, onderdeel a van de ASA 2023.

Het criterium van de hoofdvestigingslocatie brengt erkentelijk een risico met zich mee dat postbusfirma's die elders in het land vervuilende voertuigen hebben de subsidie kunnen krijgen. Indien hierover gegrond twijfel bestaat kan de subsidie op grond van artikel 9, tweede lid, onderdeel f van de ASA 2023 geweigerd worden. De subsidie komt in dat geval niet voldoende ten goede aan de ingezetenen van Amsterdam.

Artikel 2.6 - Aanvraagtermijn

Subsidie voor het slopen van een voertuig moet aangevraagd worden binnen de termijn die in dit artikel wordt gesteld. Aanvragen die buiten deze termijn worden ingediend worden geweigerd op grond van artikel 8, eerste lid, onderdeel a van de ASA 2023.

Er is gekozen om tot 6 maanden na de inwerkingtreding van de aangescherpte milieuzone en nul-emissiezone subsidie te verlenen voor de sloop, zodat mensen die ondanks alle waarschuwingen overvallen worden door de invoering hiervan ook ruimschoots gelegenheid hebben om de subsidie aan te vragen.

Artikel 2.7 - Bij aanvraag in te dienen gegevens

Dit artikel beschrijft welke documenten en informatie meegestuurd moet worden met een aanvraag. Als deze documenten en informatie niet geleverd worden, dan kan dat ertoe leiden dat de aanvraag niet in behandeling wordt genomen. Dit gebeurt dan op grond van artikel 4:5 Awb. Het niet in behandeling nemen van een aanvraag op grond van het voorgaande artikel gebeurt niet voordat de aanvrager de gelegenheid heeft gehad om de aanvraag aan te vullen.

Artikel 2.8 - Weigeringsgronden

Dit artikel regelt in haar twee leden de gronden waarop de subsidie geweigerd kan worden.

De gronden in het eerste lid hebben geen beleidsruimte en een zeer beperkte beoordelingsruimte. Dit betekent dat de subsidie geweigerd moet worden als aan deze voorwaarden voldaan is. Deze voorwaarden zijn een aanvulling op de weigeringsgronden in artikel 8, eerste lid van de ASA 2023.

De gronden in het tweede lid kennen wel beleidsruimte. Het college kan geheel of gedeeltelijk weigeren, maar is daartoe niet verplicht.

Zo is er in onderdeel b, ruimte gelaten om opnieuw subsidie te verlenen voor een gesloopt voertuig. De gedachte is dat er slechts in zeer uitzonderlijk gevallen gebruik gemaakt zal worden van de mogelijk om toch opnieuw subsidie te verlenen. Gedacht wordt aan gevallen waar het subsidiebedrag voor het slopen van een voertuig kort na de vaststelling van een subsidie is verhoogd en de aanvrager daardoor een bedrag mis zou lopen. Een andere mogelijkheid zou zijn als de subsidie voor het voertuig lange tijd geleden is verleend en geen sloopsubsidie was.

In onderdeel c is rekening gehouden met een uitzonderlijke situatie dat iemand in Amsterdam woont en ingeschreven staat, maar desondanks met goede redenen een voertuig met een anders dan Nederlands kenteken heeft. In de meeste gevallen zullen buitenlandse voertuigen geweigerd worden. Als voldoende aannemelijk wordt gemaakt dat het voertuig in Nederland gesloopt is en dat er zwaarwegende redenen waren om een buitenlands voertuig in Nederland aan te houden, dan kan het college besluiten om toch ook de sloop van een buitenlands voertuig te subsidiëren. Het feit dat het voertuig niet in Nederland geregistreerd is maakt de controle van de kentekengegevens vrijwel onmogelijk voor de gemeente en het is in die gevallen aan de eigenaar om overtuigende bewijzen aan te leveren dat het voertuig voldoet. De eigenaar zal in dat geval bijvoorbeeld aan moeten tonen dat ze tenminste 6 maanden voor de sloop eigenaar waren van het voertuig.

In onderdeel d is de mogelijkheid gemaakt om de subsidie gedeeltelijk te weigeren als iemand geen stadspas heeft, maar wel aanspraak probeert te maken op het hogere bedrag. Op die manier kan het te verlenen subsidiebedrag aangepast worden, zodat het gelijk wordt aan het lagere subsidiebedrag dat voor niet stadspashouders geldt.

Artikel 3.1 - Definities

Met dit artikel worden kernbegrippen in hoofdstuk 3 gedefinieerd. De definities in dit hoofdstuk zijn niet van toepassing op andere hoofdstukken. In andere hoofdstukken worden mogelijk andere definities gehanteerd. De definities spreken meestal voor zichzelf.

De definitie van ‘onderneming’ ontleend aan de Verordening (EU) nr. 651/2014 van de Commissie van 17 juni 2014 waarbij bepaalde categorieën steun op grond van de artikelen 107 en 108 van het Verdrag met de interne markt verenigbaar worden verklaard (PB L 187 van 26.01.2014). Het begrip ‘concern’ is niet wettelijk bepaald. Vandaar dat er in deze subsidieregeling een definitie van is opgenomen. De centrale leiding is een kernbegrip bij een concern. In hoeverre hiervan sprake is kan worden bepaald aan de hand van de volgende factoren:

• -

  de centrale leiding heeft de meerderheid van de stemrechten van de aandeelhouders of vennoten van andere ondernemingen;

• -

  de centrale leiding heeft het recht de meerderheid van de leden van het bestuurs-, leidinggevend of toezichthoudend orgaan van een andere onderneming te benoemen of te ontslaan; en

• -

  de centrale leiding heeft een directe of indirecte overheersende invloed.

In de definities is opgenomen dat de uitstootvrije autobus, bestelauto, vrachtauto, taxi, taxibus, plug-in hybride vrachtauto of autobus een equivalent moet zijn van een ‘conventioneel' voertuig. De reden hiervoor is dat de gemeente wil dat wordt aangetoond dat de voertuigen ingezet worden als een volwaardig alternatief. Uit het kentekenbewijs moet blijken dat dezelfde eisen worden gesteld aan het voertuig waarvoor subsidie wordt aangevraagd als aan een ‘conventioneel' voertuig.

Artikel 3.2 Subsidiabele activiteiten

Uitstootvrij betekent dat het voertuig niet bijdraagt aan de uitstoot van CO2, stikstofoxiden (NOx), fijnstof of andere schadelijke stoffen die de luchtkwaliteit kunnen aantasten. Electrische voertuigen, dus voertuigen met een elektromotor, worden beschouwd als uitstootvrij. Dat geldt niet hybride voertuigen. Ook de aanschaf van een elektrisch aangedreven transportfiets, ontworpen voor het vervoer van goederen, komt voor subsidie in aanmerking.

Er dient een directe relatie te bestaan tussen de activiteit en de daadwerkelijke bedrijfsvoering van aanvrager. Het is dus van belang dat de activiteit verband houdt met het vervoer van goederen of uitvoeren van andere werkzaamheden door aanvrager

Artikel 3.5 De aanvrager

Onder onderneming wordt een entiteit met rechtspersoonlijkheid verstaan, zoals een besloten vennootschap, maar ook een zzp’er of eenmanszaak zonder rechtspersoonlijkheid.

Artikel 3.7 Bij de subsidieaanvraag in te dienen gegevens

Bij de beschrijving van de activiteiten als bedoeld in sub c is het van belang dat de activiteiten specifiek worden omschreven, welk concreet resultaat wordt beoogd met een realistische planning. Ook eventuele samenwerkingspartners kunnen hierin worden benoemd.

Een opgave van de kosten is nodig om te beoordelen of aanvrager voornemens is ten minste € 2.250,- externe kosten te maken. Daarbij kan worden gedacht aan een offerte van een leverancier.

Artikel 3.8 Weigeringsgronden

Geen subsidie wordt verstrekt voor investeringen die reeds geheel of gedeeltelijk zijn uitgevoerd voorafgaand aan de indiening van de aanvraag. Dit geldt ook voor situaties waarin (onomkeerbaar) materialen of diensten zijn besteld of betalingen zijn verricht met betrekking tot de betreffende investering.

Artikel 3.9 Aanvullende verplichtingen

In geval van een controle dient de subsidieontvanger te kunnen aantonen dat minimaal € 2.250,- aan externe kosten is gemaakt voor het uitvoeren van de subsidiabele activteit(en). Daarbij kan worden gedacht aan aankoopbonnen, facturen, betaalbewijzen etc.