Besluit van de gemeenteraad van de gemeente Oirschot houdende regels omtrent Nota Accommodatie- en tarievenbeleid Gemeente Oirschot

De aanleiding om een nieuw accommodatie- en tarievenbeleid vast te stellen wordt ingegeven door het feit dat er sprake is van ontwikkelingen, waarop met de huidige beleidskaders geen antwoord kan worden gegeven en door het feit dat een nieuw subsidiebeleid gewenst wordt. Het gebruik van accommodaties en de kosten daarvan maken onderdeel uit van de exploitatie van gemeente en verenigingen. Eerder al is gesteld dat de herijking van het subsidiebeleid onlosmakelijk is verbonden met het accommodatie-en tarievenbeleid. Dit heeft ertoe geleid dat naast het vaststellen van een nieuw subsidiebeleid ook een nieuw accommodatie- en tarievenbeleid ter besluitvorming aan de gemeenteraad wordt voorgelegd.

Het huidig accommodatiebeleid heeft betrekking op twee categorieën, te weten sport- en welzijnsaccommodaties. In het nieuwe accommodatiebeleid blijft dit onderscheid gehandhaafd, waarbij echter heel expliciet worden aangeven wat onder de diverse accommodaties/voorzieningen wordt verstaan. Voorts wordt aangegeven welke voorzieningen tot de basisvoorzieningen en niet-basisvoorzieningen behoren.

Door een goede begripsbepaling te hanteren wordt voorkomen dat er misverstanden ontstaan onder welke categorie een bepaalde accommodatie/voorziening valt en/of de indeling parallel loopt met de gemeentelijke uitgangspunten. Door dit scherp te formuleren wordt voorkomen dat er onduidelijkheid ontstaat en is helder of een voorziening/accommodatie wel/niet binnen het kader van het gemeentelijke accommodatiebeleid valt. Die duidelijkheid voorkomt dat er precedentwerking ontstaat en bereikt dat helder wordt wanneer de gemeente financieel en inhoudelijk verantwoordelijk is voor een bepaalde voorziening binnen het accommodatiebeleid.

In deze accommodatie- en tarievennota wordt uitvoerig ingegaan op de definitie van basis-en niet basisvoorzieningen, de verantwoordelijkheden van de gemeente en de verenigingen of organisaties, hedendaagse ontwikkelingen, de toepassing van objectieve landelijke capaciteitsnormen in relatie tot het huidig aanbod in Oirschot, de mogelijkheden van privatisering in de Oirschotse situatie en de systematiek van de berekening van tarieven.

Onder basisvoorzieningen wordt verstaan alle voorzieningen, die persé nodig zijn voor het uitoefenen van de reguliere activiteiten van de vereniging of het uitoefenen van een bepaalde tak van sport. In het kader van het accommodatiebeleid en het scherp neerzetten van verantwoordelijkheden van gemeente en verenigingen of organisaties wordt het noodzakelijk geacht dat heel expliciet wordt aangegeven wanneer er sprake is van een basisvoorziening. Vaststelling van basisvoorzieningen is altijd arbitrair, maar biedt houvast bij het toetsen van verzoeken om gemeentelijke medewerking.

In bijlage 1 is het overzicht van basisvoorzieningen, zoals dat door de gemeenteraad bij het vaststellen van de “Kadernota accommodatiebeleid” vastgesteld, toegevoegd.

Naast het bepalen van basisvoorzieningen, wat wordt er onder wordt verstaan, de rechten en plichten en hoe liggen de verhoudingen, is het ook van groot belang dat afspraken tussen partijen worden vastgelegd.

1.2. Leeswijzer

De onderliggende beleidsnota bestaat uit zeven hoofdstukken, welke allen ingedeeld zijn in verschillende paragrafen in een zelfde lay-out. Hiermee is getracht de leesbaarheid te bevorderen. Daarnaast zijn verschillende bijlagen aan de nota toegevoegd.

In hoofdstuk 1 wordt kort ingegaan op de aanleiding om te komen tot een nieuw accommodatie- en tarievenbeleid en de motivatie van de herijking van het beleid op de verschillende onderdelen.

In hoofdstuk 2 worden de algemene uitgangspunten voor de gemeentelijke accommodaties uiteengezet.

In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op de buitensportaccommodaties.

In hoofdstuk 4 wordt ingegaan op de binnensportaccommodaties.

In hoofdstuk 5 wordt ingegaan op de welzijnsaccommodaties.

In hoofdstuk 6 wordt ingegaan op het privatiseringsvraagstuk.

In hoofdstuk 7 wordt ingegaan op het toekomstig tarievenbeleid.

Tot slot worden enkele bijlagen aan deze nota toegevoegd.

2.1. Inleiding

Zoals in de Kadernotitie ‘accommodatie-, tarieven- en subsidiebeleid gemeente Oirschot’ is beschreven wordt er tot op dit moment geen accommodatiebeleid gevoerd dat voor iedereen duidelijk is. De kostenverdeling op basis van een 40-60% verhouding ligt vast door middel van een raadsbesluit. Voor de besluitvorming ten aanzien van de (financiële) medewerking door de gemeente voor het realiseren van voorzieningen zijn geen of te weinig transparante, eensluidende kaders aanwezig.

Voor de gemeente en de besturen van de plaatselijke sportclubs is het wenselijk, dat m.b.t. de verantwoordelijkheid voor de eerste inrichting van voorzieningen in het kader van het toekomstig accommodatiebeleid, sprake is van helderheid, transparantie en uniformiteit. Het is voor alle partijen prettig dat er op basis van transparante toetsingscriteria besluiten kunnen worden genomen.

In dit hoofdstuk wordt uitvoerig ingegaan op de algemene uitgangspunten en kaders van het nieuwe accommodatie beleid, waarbij ook wordt verwezen naar de uitgangspunten/kaders zoals opgenomen in de kadernotitie t.b.v. een nieuw accommodatie¬, tarieven- en subsidiebeleid, zoals door de gemeenteraad in haar vergadering van 23 juni 2008 is vastgesteld.

2.2. Ontwikkelingen

Het gemeentelijk accommodatiebeleid heeft de laatste jaren grote veranderingen ondergaan. Van oudsher hadden gemeenten vooral een voorwaardenscheppende rol. Deze rol kwam vooral tot uiting in het realiseren en onderhouden van accommodaties, het beschikbaar stellen van deze accommodaties tegen aanvaardbare tarieven en het subsidiëren van sportverenigingen. De laatste jaren is deze voorwaardenscheppende rol met name bij sportaccommodaties aan verandering onderhevig. Het is niet meer vanzelfsprekend dat accommodaties alleen nog maar door overheden worden gerealiseerd. Geprivatiseerde en commercieel geëxploiteerde sportaccommodaties hebben hun intrede gedaan. Ook de visie op sport is gewijzigd. Sport was vroeger vooral leuk om te doen en het was een gezonde bezigheid.

Een aspect dat een belangrijke bijdrage in het nieuwe te formuleren beleid levert ligt op het terrein van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Sport is gezond en belangrijk voor het bevorderen van sociale samenhang in en de leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten en is één van de prestatievelden die in eerder genoemde wet voorkomt.

Verder krijgt de gemeente te maken met andere ontwikkelingen zoals de vergrijzing en de individualisering, die leiden tot andere vormen van vrije tijdsbesteding. Dit wordt ook steeds gevarieerder en gebruikers stellen steeds hoger eisen aan de kwaliteit van de sportvoorzieningen. De verenigingen en organisaties krijgen te maken met veranderingen zoals de gevolgen van individualisering en niet te vergeten het vrijwilligerswerk. In toenemende mate krijgen verenigingen te maken met problemen van organisatorische en financiële aard.

Voor het nieuwe accommodatiebeleid worden, in alfabetische volgorde, de volgende uitgangspunten en kaders gehanteerd:

• 1.

  De gemeente draagt verantwoordelijkheid van basisvoorzieningen die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van de activiteiten. Dit betekent dat de gemeente financieel verantwoordelijk is voor de eerste aanleg, eerste bouw, eerste inrichting, vervanging en groot planmatig onderhoud van de basisvoorziening.

• 2.

  De niet basisvoorzieningen zijn een verantwoordelijkheid van de vereniging of organisatie. Indien mogelijk worden deze geprivatiseerd. De financiële lasten komen 100% voor rekening van de vereniging. In het geval van basisvoorzieningen is het een gedeelde verantwoordelijkheid.

• 3.

  De toekomstige huren van accommodaties blijven gebaseerd op de werkelijke huisvestingslasten inclusief de kapitaallasten.

• 4.

  De gemeente is als eigenaar van basisvoorzieningen verantwoordelijk voor het groot onderhoud waarvoor Meerjaren Onderhouds Programma’s (MOP’s) worden gehanteerd.

• 5.

  Privatisering maakt onderdeel uit van het toekomstige accommodatiebeleid maar is zeker geen doelstelling op zich.

• 6.

  De hoofdgebruikers zijn verantwoordelijk voor het beheer en exploitatie van de betreffende accommodatie. De rechten en plichten zijn/worden opgenomen in een huurovereenkomst waarin op detailniveau zaken staan omschreven (bijv. klein onderhoud, belastingen en verzekeringen)

• 7.

  Harmonisatie van kostenverdeling waarbij gelijkluidendheid van componenten en een gelijke behandeling van verenigingen belangrijke onderdelen zijn.

• 8.

  De gemeente stelt de basissporten vast per kern en op gemeentelijk niveau.

• 9.

  Voor de capaciteit van de basissportvoorzieningen worden als richtlijn NOC*NSF-normen gehanteerd, waarvoor overeenstemming bestaat met de VNG.

Voordat er gesproken wordt over accommodaties en voorzieningen is het voor de beeldvorming goed om de diverse typen/soorten sportaccommodaties aan te halen en kort te beschrijven.

In deze nota wordt een onderscheid gemaakt ten aanzien van:

• 1.

  Buitensportaccommodaties in eigendom van de gemeente

• 2.

  Binnensportaccommodaties in eigendom van de gemeente

• 3.

  Sportaccommodaties in eigendom van een vereniging

• 4.

  Sportaccommodaties met een regionale functie

2.4.1. Buitensportaccommodaties in eigendom van de gemeente

Deze worden uitgebreid behandeld in hoofdstuk 3.

2.4.2. Binnensportaccommodaties in eigendom van de gemeente

Deze worden uitgebreid behandeld in hoofdstuk 4.

2.4.3. Sportaccommodaties in eigendom van een vereniging

Er zijn verenigingen die sportaccommodaties in eigendom hebben door een dergelijke voorziening zelf te realiseren of via overdracht (privatisering).

De betrokkenheid van de gemeente blijft dan beperkt tot het innen van een jaarlijkse canon voor het gebruik van gemeentegrond en/of het betalen van subsidie aan de betreffende clubs.

In de gemeente Oirschot beschikken de volgende verenigingen over een eigen gebouw:

De in de tabel genoemde verenigingen zijn selfsupporting en dienen zorg te dragen voor de gehele exploitatie van het gebouw incl. groot en klein onderhoud.

3.1. Inleiding

In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de buitensportaccommodaties en –verenigingen binnen de gemeente Oirschot. Eerst wordt kort aandacht besteed aan algemene onderwerpen, waarbij een relatie wordt gelegd met de situatie in Oirschot.

Vervolgens worden voorstellen gedaan m.b.t. basissporten, basisvoorzieningen en de relatie met de NOC*NSF normen en de vaststelling van verantwoordelijkheden op het gebied van eigendommen en onderhoud. Tot slot wordt stilgestaan bij recente ontwikkelingen zoals de toepassing van kunstgras bij voet- en korfbal.

3.2. Gemeentelijke buitensportaccommodaties

Algemeen

Onder buitensportaccommodaties in eigendom van een gemeente worden veelal sportparken verstaan met faciliteiten voor de voetbal-, hockey-, korfbal-, atletiek- en paardensport. De tennisparken zijn veelal geprivatiseerd. In een aantal gevallen worden tennisparken nog door de gemeente verhuurd en/of beschikt de gemeente over een zwembad. Sportparken worden in zijn algemeenheid aan clubs/hoofdgebruikers verhuurd met een scala aan afspraken op het terrein van beheer en onderhoud.

Eigendomsverhouding

De ondergrond waarop velden of banen zijn aangelegd is eigendom van de gemeente en voor gebouwen als een kantine en een zittribune worden zakelijke rechten gevestigd. De hoofdgebruikers betalen een jaarlijks huurbedrag, waarvoor de gemeente velden en kleedaccommodaties beschikbaar stelt.

Beheer en exploitatie

De exploitatielasten (incl. kapitaallasten) komen voor rekening van de gemeente. Het onderhoud aan velden wordt door of in opdracht van de gemeente uitgevoerd en de clubs verrichten onderhoudswerkzaamheden als bijv. het herstellen van speelschade aan velden, het verwijderen van onkruid en het snoeien van beplanting.

Genereren inkomsten door de gebruikers

Hoofdgebruikers van de (gemeentelijke) sportparken hebben – naast de contributie-inkomsten van hun leden – voornamelijk revenuen uit de kantine en sponsorinkomsten. Enige nuancering is op zijn plaats, omdat genoemde inkomsten sterk afhankelijk zijn van o.a. de tak van sport, het aantal leden en de populariteit van de club binnen een gemeenschap.

Situatie Oirschot

De gemeente Oirschot beschikt over verschillende buitensportaccommodaties. De velden en tennisbanen zijn eigendom van de gemeente. Deze uniformiteit vindt je niet terug bij voorzieningen als kleedaccommodaties, kantines en tribunes. Twee voetbalverenigingen hebben de gebouwen in eigendom, waarvoor een zakelijk recht is gevestigd.

Binnen de gemeente Oirschot zijn op dit moment de volgende buitensportaccommodaties aanwezig:

Tabel 1Overzicht buitensportaccommodaties

In de kernen Westelbeers en Oostelbeers zijn geen buitensportaccommodaties aanwezig. Indien het huidige accommodatieaanbod in de gemeente Oirschot in ogenschouw wordt genomen kan geconstateerd worden dat op het niveau van de afzonderlijke kernen accommodaties aanwezig zijn voor voetbal, korfbal, tennis en paardensport. Op het schaalniveau van de totale gemeente is daarnaast nog een hockey- en atletiekaccommodatie (natuurgras) aanwezig.

Er vanuit gaande dat het huidige accommodatieaanbod past bij de schaal van de gemeente Oirschot en de behoefte van de inwoners, is er sprake van een vrij normaal beeld aan sportaccommodaties zoals dit in vele gemeenten wordt aangetroffen. Dit leidt er toe dat het huidige accommodatieaanbod in de gemeente Oirschot als uitgangspunt kan worden genomen voor het toekomstige accommodatiebeleid ten aanzien van de buitensportaccommodaties.

In bijlage 2 zijn de verschillende accommodaties en de eigendomsverhouding nader uitgewerkt.

Conclusie

Geconcludeerd wordt dat er grotendeels uniformiteit ontstaat over de eigendomsverhoudingen, de verantwoordelijkheden voor de eerste inrichting en vervanging van gebouwen en voorzieningen en het onderhoud (te splitsen in groot, planmatig en dagelijks onderhoud). Op onderdelen zijn voorzieningen en het bijbehorende onderhoud overgedragen of wel geprivatiseerd.

Op dit moment speelt de discussie rondom hoge investeringen voor kunstgras voor voetbal, de verantwoordelijkheid voor het onderhoud en vervanging en worden vragen gesteld of bepaalde eigendommen en onderhoudstaken niet kunnen worden overgedragen aan de betreffende voetbalvereniging. Dit laatste wordt privatisering genoemd.

Het vorenstaande betekent concreet dat er ten aanzien van de buitensportaccommodaties ontwikkelingen gaande zijn, die kunnen leiden tot een beleidswijziging m.b.t. de eigendomssituatie en daaraan gelieerde taken en verantwoordelijkheden.

In hoofdstuk 6 wordt uitvoerig ingegaan op privatisering en worden aanbevelingen gedaan voor de Oirschotse situatie.

3.3. Basissport

Met betrekking tot het huidige accommodatieaanbod op het gebied van buitensporten kan onderscheid gemaakt worden tussen basissporten en niet-basissporten. Om als basissport aangemerkt te worden, moet er sprake zijn van de volgende criteria:

• 1.

  Een landelijk algemeen gangbare en algemeen aanvaarde sport, welke in nagenoeg elke gemeente in Nederland wordt beoefend.

• 2.

  Een sport die een bijdrage levert aan de doelstellingen van het sportbeleid in het algemeen, aan de sportstimulering van doelgroepen in het bijzonder en aan de leefbaarheid in een kern of gemeente en die een brede deelname in de gemeente of de dorpskern heeft, verdeeld over alle leeftijdscategorieën

• 3.

  Een sport die in de openbare ruimte of op de commerciële markt niet beschikbaar is.

• 4.

  Sportbeoefening zonder winstoogmerk

Voorts wordt rekening gehouden met een evenwichtige spreiding van basissporten over de diverse kernen, waarbij rekening wordt gehouden met de kerngebondenheid van sportverenigingen. In de praktijk betekent dit dat de takken van sport, waaraan een brede vertegenwoordiging van de bevolking deelneemt in de meeste kernen in de gemeente aanwezig zijn.

Op basis van deze criteria kunnen voor de gemeente Oirschot de volgende buitensporten in alfabetische volgorde als basissporten worden aangewezen.

• 1.

  atletiek

• 2.

  hockey

• 3.

  korfbal

• 4.

  paardensport

• 5.

  tennis

• 6.

  voetbal

• 7.

  zwemmen

Voetbal-, korfbal-, tennis- en paardensport dienen, vanuit de leefbaarheid, in Oirschot en De Beerzen beoefend te kunnen worden. Atletiek, hockey en zwemmen zijn niet specifiek aan één kern gebonden en dienen daarom op gemeentelijk niveau beoefend te kunnen worden.

De paardensport wordt als een buitensport aangemerkt, ondanks het feit dat deze sport ook in overdekte rijhallen wordt beoefend. Vanwege het feit dat de beoefening van de paardensport in overdekte accommodaties ook op de commerciële markt wordt aangeboden worden alleen de ruitersportterreinen tot de basisvoorzieningen gerekend. Een overdekte rijhal met aanverwante voorzieningen zoals kantines, bestuurskamers ed. wordt niet als basisvoorziening aangemerkt.

Sporten die niet als basissport voor de gemeente Oirschot worden aangemerkt komen niet in aanmerking voor subsidie. Nieuwe sporten komen pas als basissport in aanmerking nadat hierover de gemeenteraad een besluit heeft genomen. Het college toetst hierbij aan de criteria, zoals beschreven in paragraaf 3.3. op pagina 12. Daarnaast zal bij een nieuwe sport vooral het bestaansrecht en de continuïteit van de betreffende sport moeten worden aangetoond door de initiatiefnemers. Nadat een nieuwe sport is aangemerkt als basissport gelden vervolgens de criteria zoals die gelden voor investeringssubsidies, zoals de aanwezigheid van nut en noodzaak, ruimtelijke mogelijkheden en de prioriteit en beschikbaarheid van gemeentelijke middelen.

3.4. Basisvoorzieningen

Ten aanzien van de basissporten neemt de gemeente alleen een verantwoordelijkheid voor de accommodatieonderdelen die noodzakelijk zijn voor de daadwerkelijke actieve sportbeoefening zoals velden, kleedkamers, bergruimte etc. Dit worden de basissportvoorzieningen genoemd, zoals die zijn opgenomen in bijlage 1.

3.5. Toepassing NOC*NSF planningsnormen

Voor de berekening van het volume van een bepaalde accommodatie en de bijbehorende voorzieningen worden op dit moment de landelijke NOC*NSF planningsnormen gehanteerd. Dit is een planningsinstrument, waarover overeenstemming is bereikt tussen de NOC*NSF, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de sportbonden. Enkel bij voetbal is met betrekking tot een in 1998 door de KNVB en NOC*NSF opgesteld wijzigingsvoorstel geen overeenstemming met de VNG bereikt. Het betrof een verruiming van het aantal kleedlokalen per speelveld. De KNVB gaat uit van drie kleedlokalen per veld. NOC*NSF blijft uitgaan van twee kleedlokalen per veld.

Voor het toekomstig sportaccommodatiebeleid in Oirschot wordt uitgegaan van de normen, zoals vastgesteld door NOC*NSF en goedgekeurd door de VNG.

Opgemerkt wordt dat de normen puur indicatief kunnen worden gebruikt als richtlijn omdat deze uitgaat van landelijke ervaringscijfers en gemiddelde bespelingintensiteit. Lokale omstandigheden kunnen hiervan afwijken. Maatwerk is derhalve altijd aan de orde.

Voor het toekomstig sportaccommodatiebeleid voor de buitensporten zijn de huidige planningsnormen toegepast op de verschillende takken van sport en de accommodaties in de gemeente Oirschot. In bijlage 3 kunnen de berekeningen op detailniveau worden bestudeerd. Doel van dit onderzoek is een beeld te verkrijgen van de huidige situatie, zodat de gemeente in een zo vroegtijdig stadium maatregelen kan nemen als er sprake is van tekort in capaciteit aan velden, kleedlokalen of andere basisvoorzieningen. Ook geven de resultaten van het onderzoek inzicht in de eventueel aanwezige knelpunten bij verenigingen. Op hoofdlijnen leidt het onderzoek tot de volgende conclusies.

Voetbal

De voetbalverenigingen in de gemeente Oirschot beschikken op basis van de in deze nota gehanteerde normen, m.u.v. v.v. Beerse Boys over voldoende voorzieningen om hun tak van sport i.c. voetbal naar behoren te kunnen beoefenen.

VV Spoordonkse Boys zit iets te ruim in de jas, maar dat biedt op termijn mogelijkheden voor de Korfbalvereniging als die behoefte zou krijgen aan een groter veldoppervlak

Op basis van de NOC*NSF normen is bij drie speelvelden een trainingsveld nodig. V.v. Beerse Boys heeft vier speelvelden en op basis van de normen recht op meer trainingsvelden. Het groot aantal jeugdteams, waaronder dames- en meisjesteams die een specifieke berekening vragen, brengt de vereniging in problemen, dat ook reden is geweest om met de gemeente in overleg te treden voor het aanleggen van een kunstgrasveld voor een aanwezig natuurgrasveld.

Opgemerkt wordt dat de KNVB aangeeft dat bij drie speelvelden minimaal twee trainingsvelden nodig zijn.

Gelet op het feit dat de normen van NOC*NSF indicatief zijn en maatwerk geleverd moet worden en gelet op de ruimtelijke problemen op het sportpark van v.v. Beerse Boys is de aanleg van een kunstgrasveld legitiem te noemen en biedt het de enige oplossing voor het ruimtegebrek.

Korfbal

Korfbalvereniging Spoordonkse Girls beschikt over één natuurgrasveld voor zowel trainingsdoeleinden als wedstrijden.

Indien de vereniging een groei kent of in de nabije toekomst meer leden gaat tellen, ontstaat er een situatie dat de belasting van het veld te groot wordt en de kwaliteit van het veld zal afnemen.

Tennis

Oirschot

Het Tenniscomplex nabij sporthal De Kemmer beschikt sinds september 2008 over 8 kunstgras/all-weatherbanen en 4 gravelbanen. Het gehele complex is eigendom van de gemeente. Tennisclub Oirschot huurt en gebruikt 6 all-weatherbanen. De 4 gravelbanen worden door de vereniging gehuurd van de gemeente maar het onderhoud is volledig voor rekening van de vereniging. De overige 2 banen verhuurt de gemeente incidenteel en als nodig is incidenteel aan de Tennisclub.

De tennisclub beschikt feitelijk dus over 10 banen. Het totaal aantal banen van 10 is bij toepassing van de norm een accommodatie voor een club van 900 leden.

Hier doet zich de vraag voor of de overcapaciteit niet ter discussie moet worden gesteld.

Verder verhuurt de gemeente 2 binnen-tennis-banen (onderdeel van Sporthal De Kemmer).

Oost-, West- en Middelbeers.

Het tenniscomplex op Sportpark De Klep in Middelbeers beschikt over 6 all-weatherbanen die eigendom zijn van de gemeente en die allen verhuurd worden aan de plaatselijke Tennisclub Fidote.

Hockey

Hockeyclub Oirschot heeft voldoende velden om het aantal teams te kunnen laten trainen en wedstrijden te spelen.

Paardensport

De voorzieningen in Oirschot voor de paardensport (binnen- en buitenaccommodatie), bieden voldoende faciliteiten voor leden van de plaatselijke paardensportverenigingen. Opgemerkt wordt dat in OWM’Beers men beschikt over enkel een buitenaccommodatie.

Atletiek

Atletiek wordt op gras beoefend, terwijl dit niet meer als een basisvoorziening mag worden beschouwd. Op het moment dat de gemeente de atletieksport als een basissport blijft beschouwen dient de vraag beantwoord te worden of men medewerking wenst te verlenen aan het realiseren van een kunststofatletiekaccommodatie inclusief de technische onderdelen dan wel deze voorziening als regionale voorziening aan te merken.

Indien wordt vastgehouden aan een atletiekaccommodatie met natuurgras wordt hier afgeweken van de basisvoorzieningen zoals geformuleerd door NOC*NSF.

Zwemmen

In de gemeente Oirschot bevindt zich één openbaar toegankelijke zwemaccommodatie die gedeeltelijk overdekt is. Deze is particulier eigendom. De Eerste Oirschotse Zwemclub (EOZC) en de Zwemclub voor Ouderen maken gebruik van dit zwembad en uiteraard inwoners en niet inwoners van de gemeente. Aan het zwembad is een fitnesscentrum en een squashruimte gekoppeld.

3.6. Ontwikkelingen kunstgras

Na de introductie van kunstgras in de hockey-, tennis- en korfbalsport is er een tendens waarneembaar, dat ook in het voetbal kunstgras in populariteit toeneemt. Diverse voetbalverenigingen in de regio beschikken over een dergelijke mat die vooral voordelen biedt door de intensieve gebruiksmogelijkheden. De redenen om een keuze te maken voor kunstgras zijn divers en variëren van ruimtegebrek tot een slechte bodemstructuur, waardoor natuurgrasvelden niet in goede conditie kunnen worden gebracht en gehouden. De verwachting is dat in de voetbalsport, analoog aan o.a. de hockeysport, de aanleg van kunstgrasvelden zal toenemen. De gemeente Oirschot is door v.v. Beerse Boys gevraagd financiële medewerking te willen verlenen aan de aanleg van een kunstgrasveld.

In het kader van toekomstige ontwikkelingen en het toekomstig accommodatiebeleid is het wenselijk dat de voorwaarden voor de aanleg van kunstgrasvelden transparant worden vastgesteld. Dit voorkomt mogelijk willekeur bij besluitvorming in de toekomst en biedt helderheid bij de clubs die kunstgras prefereren. Gezien de enorme investering die gemoeid is met de aanleg van kunstgrasvelden voetbal gaat de voorkeur uit naar aanleg indien er uitsluitend van een ruimtegebrek sprake is.

4.1. Inleiding

In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de binnensportaccommodaties en –verenigingen binnen de gemeente Oirschot. Evenals in hoofdstuk 3 wordt kort aandacht besteed aan algemene onderwerpen, waarbij een relatie wordt gelegd met de situatie in Oirschot.

Vervolgens worden voorstellen gedaan m.b.t. basissporten, basisvoorzieningen en de vaststelling van verantwoordelijkheden op het gebied van eigendommen en onderhoud.

4.2. Gemeentelijke binnensportaccommodaties

Algemeen:

De meest bekende binnensportaccommodaties zijn de gymzalen, sportzalen en sporthallen. Deze accommodaties zijn in veel gevallen tot stand gekomen door de verplichting om voor het onderwijs adequate gebouwen te hebben voor het vak Lichamelijke Opvoeding.

Door een feitelijk gebruik van deze accommodaties tijdens de schooltijden ontstond er de mogelijkheid om de plaatselijke sportverenigingen in de avonduren en in het weekend onderdak te bieden. Door bij het ontwerp van de gebouwen en de inrichting hiermee rekening te houden, verrezen er voorzieningen met meervoudige gebruiksmogelijkheden. Het zal duidelijk zijn dat een gymzaal beperkte mogelijkheden voor het beoefenen van sport kent (puur recreatief) gebruik maar dat voorzieningen met een grote sportvloeroppervlakte en hoogte geschikt zijn voor zowel trainings- als wedstrijddoeleinden. Gebouwen als een sporthal hebben als extra voordeel dat hierin bijv. sociaal-culturele evenementen kunnen plaats vinden.

Eigendomsverhouding

Binnensportaccommodaties zijn in het algemeen in eigendom van de gemeente die zorg draagt voor het beheer en exploitatie. Sportverenigingen betalen huur voor het gebruik van de accommodatie (sportvloer, vaste toestellen en sanitaire voorzieningen).

Beheer en exploitatie

De exploitatielasten (incl. de kapitaallasten) voor het gebruik van binnensportaccommodaties komen volledig voor rekening van de gemeente. Voor het beheer van de binnensportaccommodaties wordt gekozen voor een permanent beheer.

Genereren inkomsten door de gebruikers

Voor binnensportverenigingen geldt, dat er geen of weinig mogelijkheden zijn om inkomsten te genereren door sponsoropbrengsten, verkoop van dranken en zelfwerkzaamheid. Aan de andere kant wordt geconstateerd, dat buitensportverenigingen meer werkzaamheden verrichten op het gebied van beheer en onderhoud aan de accommodatie en voorzieningen, waarvoor ook inkomsten moeten worden gegenereerd.

Situatie Oirschot

De gemeente Oirschot beschikt over vier binnensportaccommodaties en is als eigenaar van deze accommodaties verantwoordelijk voor het groot en klein onderhoud. Het zwembad in de gemeente is particulier eigendom. De accommodaties zijn in tabel 2 uitgewerkt.

Tabel 2Binnensportaccommodaties Oirschot 1

De kernen Westelbeers en Oostelbeers beschikken niet over een (gemeentelijke) binnensportaccommodatie.

Conclusies

In Oirschot is de situatie niet veel anders dan in de meeste andere gemeenten en worden de gemeentelijke gymzalen en sporthallen volledig door de gemeente beheerd en geëxploiteerd. De inbreng van gebruikers op het terrein van zelfwerkzaamheid en/of overnemen van gemeentelijke taken is nauwelijks of niet aanwezig.

De kantines in binnensportaccommodaties worden door de gemeente Oirschot verhuurd. Op dit moment doen er zich geen ontwikkelingen voor en zijn er geen signalen dat het huidige beleid aanpassing behoeft.

1 De gymzalen van de scholen zijn buiten beschouwing gelaten

4.3. Basissport

Met betrekking tot het huidige accommodatieaanbod op het gebied van binnensporten kan onderscheid gemaakt worden tussen basissporten en niet-basissporten. Evenals bij de buitensporten dient er sprake te zijn van de criteria zoals beschreven in hoofdstuk 3.3., pagina 10.

Op basis van deze criteria kunnen voor de gemeente Oirschot de volgende basissporten worden aangewezen die als binnensporten kunnen worden gekwalificeerd:

• 1.

  Turnen/gymnastiek

• 2.

  Volleybal

• 3.

  Badminton

• 4.

  Basketbal

• 5.

  Judo

• 6.

  Zwemmen

Deze limitatieve opsomming is ingegeven door het huidige aanbod aan binnensporten en houdt geen rekening met de introductie van ‘nieuwe’ takken van sport zoals bijv. handbal. Een tweede opmerking betreft die takken van sport die competities zowel binnen als buiten afwerken. De korfbalsport wijkt in de wintermaanden uit naar een overdekte accommodatie terwijl veel hockeyteams van december tot maart een indoorcompetitie afwerken.

Voor uitsluitend recreatieve sportbeoefening kan worden volstaan met een gymnastieklokaal van 12 x 21 meter (met een obstakelvrije hoogte van 5.00 meter).

Voor sporten die in competitieverband worden beoefend dient in de meeste gevallen een accommodatie met een afmeting van minimaal 28 x 42 meter voorhanden te zijn.

De kern Oirschot voldoet aan deze uitgangspunten, de kern Spoordonk heeft een gymnastieklokaal uitsluitend bestemd voor recreatieve doeleinden.

De kernen Oostelbeers, Westelbeers en Middelbeers zijn aangewezen op sporthal “De Klep” in Middelbeers en op overige binnensporthallen in Oirschot.

4.4. Basisvoorzieningen

Eigendom van de gemeente

Voor de basissporten neemt de gemeente alleen de verantwoordelijkheid voor de accommodatieonderdelen die noodzakelijk zijn voor de actieve sportbeoefening. Voor de binnensporten zijn dit:

• -

  de sportvloer;

• -

  kleedlokalen incl. doucheruimten;

• -

  scheidsrechtersruimten;

• -

  jury-/vergaderruimten;

• -

  bergruimten;

Geen eigendom van de gemeente

In Oirschot komt het voor dat een bepaalde accommodatie als basisvoorziening kan worden aangemerkt, terwijl deze accommodatie geen eigendom is dan wel commercieel geëxploiteerd wordt. In dat geval is de gemeente niet verantwoordelijk voor de eerste inrichting of oprichting, voor vervanging en voor het beheer en de exploitatie van de betreffende accommodatie. Deze verantwoordelijkheden liggen heel duidelijk bij het particulier initiatief/ondernemer.

Een voorbeeld hiervan is het (overdekt) openbaar zwembad in deze gemeente.

4.5. Toepassing NOC*NSF normen

De normen ten aanzien van binnensport hebben hoofdzakelijk betrekking op accommodaties. In het handboek van NOC*NSF staat exact vermeld waaraan bijv. een gymnastieklokaal, sportzaal of sporthal moet voldoen.

Het gaat niet alleen over de sportvloeroppervlakte en de minimale hoogte maar ook over de eisen waaraan een sportvloer moet voldoen, de afmetingen van de diverse velden (zoals basketbal, volleybal, badminton), het aantal kleedlokalen, doucheruimten en scheidsrechterslokalen. Ook staan normen beschreven over akoestiek, ventilatie, verwarmingssystemen en lichtopbrengst in de zaal/hal. Bij nieuwbouw, renovatie of aanpassingen worden deze normen in een Programma van eisen opgenomen.

5.1. Inleiding

Het accommodatiebeleid heeft niet alleen betrekking op de sportaccommodaties en – verenigingen, maar heeft ook een relatie met de accommodaties, waarvan verenigingen en organisaties gebruik maken. Deze laatste accommodaties worden in het kader van deze nota welzijnsaccommodaties genoemd.

De reden dat welzijnsaccommodaties wezenlijk onderdeel uitmaken van deze nota is gelegen in de harmonisatie van het beleid. Ook voor de welzijnsaccommodaties en haar gebruikers dient het helder te zijn wat onder basisvoorzieningen wordt verstaan, waar verantwoordelijkheden liggen en op welke wijze bekostiging plaatsvindt. Alleen dan kan er sprake zijn van een gemeentelijk accommodatiebeleid dat is gestoeld op transparante en uniforme uitgangspunten.

5.2. Gemeentelijke welzijnsaccommodaties

Algemeen

Welzijnsvoorzieningen vervullen een belangrijke functie in de gemeente Oirschot. Deze voorzieningen dragen bij aan het realiseren van maatschappelijke hoofddoelstellingen, zoals het verbeteren van de leefbaarheid en het bevorderen van de sociale cohesie (zorg voor elkaar en participatie). De aanwezigheid van voorzieningen/accommodaties als bijv. wijkgebouwen, dorpshuizen, peuterspeelzalen enzovoorts zijn van essentieel belang voor het aanbieden van activiteiten in een bepaalde kern en in zijn algemeenheid voor het gemeenschapsgevoel.

Eigendomsverhouding

De welzijnsaccommodaties zijn in de meeste gevallen eigendom van de gemeente. Privatisering van deze gebouwen komt soms voor, maar dan is er veelal sprake van een recht van opstal of erfpachtovereenkomst, waarbij de ondergrond altijd eigendom blijft van de gemeente. In 5.3.3. worden de welzijnsaccommodaties benoemd.

Beheer en exploitatie

Welzijnsaccommodaties worden beheerd door de stichting of vereniging, die in een dergelijke accommodatie is gehuisvest. In een aantal gevallen worden dorpshuizen door commerciële uitbaters geëxploiteerd.

5.3. Basisvoorzieningen

5.3.1. Basisvoorziening in eigendom van de gemeente

Door heel expliciet aan te geven wat de gemeente Oirschot onder een basis en niet basisvoorziening verstaat, wordt duidelijk waar de verantwoordelijkheden liggen, hoe er wordt omgegaan met verzoeken om financiële bijdragen en wie is belast met het beheer en exploitatie. In zijn algemeenheid geldt dat de gemeente, evenals bij de sportaccommodaties, verantwoordelijk is en blijft voor de basisvoorzieningen.

Om te voorkomen dat er discussies ontstaan over wat nu wel of niet belangrijk is met betrekking tot welzijnsvoorzieningen, dient duidelijk te worden gemaakt welke voorzieningen de gemeente Oirschot tot basisvoorzieningen rekent. Een dorpshuis of wijkgebouw waar geen commerciële activiteiten plaatsvinden, het bestuur rechtspersoonlijkheid bezit en waar de programmering hoofdzakelijk is gericht op het dorp of de wijk is bijvoorbeeld een basisvoorziening.

De hoofdgebruikers zijn belast met het dagelijks beheer en exploitatie van de accommodaties en betalen een huur die is gebaseerd op de werkelijke huisvestingslasten. Hierdoor is helder wat de werkelijke kosten zijn, de te betalen huur en de gemeentelijke subsidiebijdrage. Op deze wijze wordt een relatie gelegd met de uitgangspunten van het sportaccommodatiebeleid en is er sprake van uniformiteit.

5.3.2. Basisvoorzieningen, niet in eigendom van de gemeente

In Oirschot komt het voor dat een bepaalde accommodatie als basisvoorziening kan worden aangemerkt, terwijl deze accommodatie geen eigendom is dan wel commercieel geëxploiteerd wordt. In dat geval is de gemeente niet verantwoordelijk voor de eerste inrichting of oprichting, voor vervanging en voor het beheer en de exploitatie van de betreffende accommodatie. Deze verantwoordelijkheden liggen heel duidelijk bij het particulier initiatief/ondernemer.

5.3.3. Huidige welzijnsaccommodaties in Oirschot

In onderstaande tabel 3 staan de accommodaties opgenomen die tot de basisvoorzieningen welzijnsaccommodaties gerangschikt worden.

Tabel 3Overzicht welzijnsaccommodaties

*: eigendom gemeente **: geen eigendom gemeente

6.1. Inleiding

Onderdeel van het accommodatiebeleid is de eventuele overdracht van eigendommen en daaraan gekoppelde taken en verantwoordelijkheden aan het particulier initiatief of een vereniging. De reden dat een overheid taken/werkzaamheden wil overdragen aan bijv. verenigingen kan divers zijn. De gemeente Oirschot ziet privatisering vanuit het perspectief, dat beide partijen op de lange termijn voordelen kunnen hebben van deze keuze. Op zich kan privatiseren of vormen hiervan een bespreekbaar onderwerp zijn indien beide partijen een zgn. win-win situatie zien. Het zonder goede voorwaarden en condities overdragen van taken/werkzaamheden naar clubs leiden in de praktijk –zeker op middellange termijn- tot problemen. Bij de projecten, waarbij privatisering mogelijk kan worden toegepast, dient altijd een overweging plaats te vinden of dit ook verantwoord is ten aanzien van de continuïteit en de kwaliteit van de diensten/eigendommen.

6.2. Definiëring privatisering

Voordat inhoudelijk wordt ingegaan op privatisering (of vormen van privatisering) is het wenselijk dat wordt stilgestaan bij het begrip ‘privatisering’. Het is niet de bedoeling om een bloemlezing van diverse omschrijvingen en begrippen te geven maar kort en bondig samen te vatten wat in het kader van het accommodatiebeleid in de gemeente Oirschot wordt verstaan. De formele begripsomschrijving die wordt gehanteerd en in de onderhavige rapportage gevolgd is:

“Onder privatisering wordt verstaan alle besluiten die erop gericht zijn de bemoeienissen en verantwoordelijkheden van de gemeente bij de vervulling van een taak geheel of gedeeltelijk te doen afnemen ten gunste van de inbreng van een ondernemer/particulier/vereniging”.

6.3. Privatisering binnensport- en welzijnsaccommodaties

Het privatiseren van binnensport- en welzijnsaccommodaties in de vorm van het volledig overdragen van een accommodatie en het groot onderhoud komt in de praktijk zelden voor. Van deze mogelijkheid zou gebruik kunnen worden gemaakt als er één vereniging als hoofdgebruiker kan worden aangemerkt en (bijna) alle beschikbare uren van de gemeente huurt.

Het overdragen van taken als beheer en toezicht en/of schoonmaakonderhoud behoort ook tot een mogelijkheid maar wordt al moeilijk indien er meerdere gebruikers van de betreffende zaal/hal gebruik maken. Bij welzijnsaccommodaties is dit goed mogelijk en vindt dit ook in de praktijk plaats, omdat juist een welzijnsaccommodatie door één vereniging of stichting wordt gebruikt of dat er sprake is van een beheersstichting.

In de Oirschotse situatie is – zover als nu bekend – bij de plaatselijke verenigingen geen wens om een binnensportaccommodatie te gaan beheren en exploiteren. Een belangrijk argument is ongetwijfeld het forse beroep dat op het vrijwillig kader moet worden gedaan. Ook vanuit de gemeente is geen directe aanleiding om met bepaalde verenigingen om tafel te gaan om privatisering bespreekbaar te maken.

Om deze reden worden in het hoofdstuk ‘privatisering’ de binnensport- en de welzijnsaccommodaties buiten beschouwing gelaten. Een nuancering is bij deze paragraaf op zijn plaats in het geval een commerciële partij zich aandient en interesse toont om een bepaalde accommodatie over te nemen.

6.4. Privatisering buitensportaccommodaties

Als er bij buitensportaccommodaties wordt gesproken over privatisering zijn er diverse varianten. Dit zijn:

• 1.

  overdracht van de natuurgraswedstrijd- en trainingsvelden;

• 2.

  overdracht van de kunstgraswedstrijd- en trainingsvelden;

• 3.

  overdracht van de kleedaccommodaties met nevenruimten;

• 4.

  overdracht van alle gebouwen;

• 5.

  overdracht van de veldinstallaties (doelen, lichtmasten etc.);

• 6.

  overdracht van het gehele complex.

Toelichting

1 Natuurgrasvelden

Deze variant komt bijna niet voor, omdat er van een win-win situatie nauwelijks sprake zal zijn. Het onderhoud aan velden is specialistisch werk, waardoor een beroep op cultuurtechnische bedrijven moet worden gedaan. Dit gebeurt nu ook al door de gemeente en vooral bij, die werkzaamheden die als groot onderhoud moeten worden aangemerkt. Kleine onderhoudswerkzaamheden kunnen wel door vrijwillig kader van de verenging worden verricht maar de voordelen voor gemeente en club zijn marginaal.

Privatisering van het cultuurtechnisch onderhoud aan de natuurgrasvelden, zoals het jaarlijks onderhoud waaronder maaien, bemesten e.d. aan een sportvereniging achten wij echter niet haalbaar en wel om de volgende redenen:

• 1.

  De deskundigheid voor dit onderhoud is bij de vereniging veelal niet aanwezig.

• 2.

  De werkzaamheden moeten met name overdag gebeuren waarvoor in de praktijk niet voldoende deskundig personeel binnen de vereniging te vinden is.

• 3.

  De continuïteit van deze werkzaamheden kunnen sportverenigingen moeilijk waarborgen, tenzij met een gespecialiseerd bedrijf een contract wordt afgesloten. In de praktijk blijkt dat de kosten hiervan niet gedragen kunnen worden door de sportvereniging.

2 Kunstgrasvelden

Deze variant komt voor en is bij de hockey en tennis uitgevoerd. Tot voor kort hadden we in Oirschot nog enkele graveltennisbanen. Opgemerkt wordt dat de investeringskosten van kunstgrasvelden erg hoog zijn en dat een kwaliteitscontrole op adequaat onderhoud gewenst is. Daarnaast dienen verenigingen erop gewezen te worden dat zij voorzieningen treffen, om op termijn onderhoudswerkzaamheden uit te voeren dan wel een toplaag te vervangen. Dit vraagt om een financiële expertise van de vereniging.

3 Kleedaccommodatie en nevenruimten

Het overdragen van kleedlokalen en nevenruimten van gemeente aan verenigingen vindt veelvuldig plaats. Buitensportverenigingen hebben binnen hun ledenbestand veelal vakmensen en andere vrijwilligers, die bereid zijn om op vrijwillige basis werkzaamheden uit te voeren. Het is immers ‘hun’ club waardoor het inhuren van externen achterwege kan blijven. De betrokkenheid door het eigen bezit wordt vergroot en het verwijzen naar de gemeente vindt niet meer plaats.

4 Overige ruimten – niet basisvoorzieningen

Dit zijn onder andere de kantine van een vereniging. Het komt nog voor dat deze eigendom van de gemeente zijn, omdat deze voorziening onder één dak zit met de kleedlokalen. In de meeste gemeenten behoren de niet basis voorzieningen tot het eigendom van de vereniging.

5 Veldinstallaties

Onder veldinstallaties moeten de lichtinstallaties, de doelen en netten, de vlaggen enz. worden verstaan. Bij de overdracht van velden worden deze voorzieningen betrokken. In enkele gevallen komt het voor dat gemeenten alleen deze voorzieningen qua eigendom, onderhoud en vervangen overdragen aan de vereniging.

6 Gehele complex

Dit betekent de overdracht van het complete sportcomplex. In de praktijk komt dit zelden voor.

6.5. Voor- en nadelen privatisering

Voordelen vereniging

Het in eigendom verkrijgen van een gebouw en andere voorzieningen bieden de vereni¬ging de volgende voordelen:

• 1.

  De voorzieningen worden in optimale staat van onderhoud gebracht, zodat men daarmee jaren vooruit kan;

• 2.

  De vereniging zal een eigen gebouw en voorzieningen wellicht beter en goedkoper kunnen onderhouden dan de gemeente in verband met goede contacten met spon-sors/bedrijven en het niet doorberekenen van gemeentelijke opslagen;

• 3.

  De huur voor het gebruik van de accommodatie is na privatisering nihil of wordt fors gereduceerd;

• 4.

  De vereniging kan zonder gemeentelijke bemoeienis het gebouw aanpassen, verbouwen conform hedendaagse eisen en wensen.

Nadelen vereniging

• 1.

  Men krijgt te maken met een aantal onderhoudstaken en daarmee verband houdende onderhoudskosten;

• 2.

  Er is meer kader nodig;

• 3.

  Er is (meer) financiële expertise nodig.

Voordelen gemeente Oirschot

• 1.

  Op korte termijn behoeven er door de gemeente geen onderhoudstaken meer uitgevoerd te worden, waardoor een besparing op de onderhoudskosten kan ontstaan.

• 2.

  Financiële voordelen zullen op langere termijn optreden omdat geen vervangingsinvesteringen en onderhoudswerkzaamheden voor de geprivatiseerde onderdelen gepleegd hoeven te worden.

• 3.

  Minder bemoeienis met betrekking tot het voeren van overleg en het verstrekken van adviezen over onderhoud, investeringen etc. ten aanzien van de gebouwen, veldopstallen en/of overige voorzieningen.

Nadelen gemeente Oirschot

• 1.

  Vermindering c.q. wegvallen van vergoeding gebruik accommodatie.

• 2.

  Ontstaan van eventuele extra lasten als gevolg van het opheffen van achterstallig onderhoud.

• 3.

  Het verstrekken van een exploitatiebijdrage aan verenigingen.

• 4.

  Zeggenschap neemt af.

6.6. Voorwaarden privatisering

Belangrijke voorwaarden voor het slagen van privatiseringsvoorstellen is het te bereiken voordeel voor beide partijen en het maken van goede en duidelijke basisafspraken aan het begin van het privatiseringstraject.

Na privatisering dient er voor de vereniging sprake te zijn van:

• 1.

  Een geoutilleerde accommodatie in goede staat van onderhoud, die aan de hedendaagse eisen voldoet;

• 2.

  Een hoge mate van eigen verantwoordelijkheid zonder bemoeienis van de gemeente.

Om de privatiseringsvoorstellen financieel haalbaar te maken voor de vereniging dienen extra inkomsten gegenereerd te worden. Naast de toename van de zelfwerkzaamheid dienen de volgende voorwaarden ingevuld te worden.

• 1.

  opheffing of reducering van de huur;

• 2.

  mogelijkheden tot het onderverhuren van de velden en de kleedkamers, waarbij extra gelden gegenereerd kunnen worden;

• 3.

  een financiële tegemoetkoming in de jaarlijkse exploitatielasten, welke jaarlijks wordt verhoogd met het bijbehorende prijsindexcijfer conform het CPB of een éénmalige tegemoetkoming/afkoopsom voor toekomstige onderhoudsinvesteringen, omdat de vereniging daarvoor tot op heden niet heeft gereserveerd.

Alleen als bovenstaande voorwaarden ingevuld worden kan er sprake zijn van een haalbare en succesvolle privatisering van gemeentelijke gebouwen en voorzieningen en daaraan gekoppelde onderhoudstaken.

6.7 Standpuntbepaling uitgangspunten privatisering in Oirschot

6.7.1. Standpuntbepaling

• 1.

  De gemeentelijke binnensportaccommodaties blijven in beheer en exploitatie van de gemeente en worden niet geprivatiseerd.

• 2.

  De speel- en trainingsvelden (natuurgras) op buitensportaccommodaties blijven in eigendom, beheer en exploitatie van de gemeente en worden niet geprivatiseerd.

• 3.

  De speel- en trainingsvelden (kunstgras) op buitensportaccommodaties kunnen worden geprivatiseerd.

• 4.

  De gemeentelijke welzijnsaccommodaties worden in principe niet geprivatiseerd, tenzij afstoting aan een commerciële partij wenselijk wordt geacht. Overdracht van beheers- en exploitatietaken kan in overleg plaatsvinden.

• 5.

  De gebouwen en veldinstallaties, die tot de basisvoorzieningen op gemeentelijke buitensportaccommodaties behoren, kunnen worden geprivatiseerd.

• 6.

  Privatisering van basisvoorzieningen is niet verplicht, maar is naar aanleiding van het verzoek van een vereniging of verenigingen bespreekbaar.

• 7.

  Niet-basisvoorzieningen worden – indien mogelijk – geprivatiseerd.

6.7.2. Uitgangspunten

• 1.

    Er is sprake van een win-win situatie voor gemeente en vereniging.

• 2.

  Er zijn twee opties bij privatisering.

  • a.

    De eerste optie is het bepalen van het planmatig onderhoud en het éénmalig beschikbaar stellen van geldmiddelen zodat de vereniging adequaat onderhoud kan plegen en kan reserveren voor de toekomst (=vervanging).

  • b.

    De tweede optie is het jaarlijks blijven subsidiëren van de onderhoudskosten op basis van de subsidieverdeelsleutel.

• 3.

  Bij optie a geldt het volgende.

  • >

    Een extern adviesbureau bepaalt aan de hand van een MOP het planmatig onderhoud aan een accommodatie en het eventueel achterstallig onderhoud, voordat de privatisering plaatsvindt. Voordat dit onderzoek start wordt de opdracht door beide partijen (gemeente en vereniging) geaccordeerd.

  • >

    Op basis van de MOP wordt de éénmalige investeringsbijdrage of exploitatiebijdrage voor de overgangsperiode van 10 jaar bepaald.

• 4.

  De overdrachtskosten van voorzieningen komen voor rekening van de gemeente.

• 5.

  De grond blijft altijd eigendom van de gemeente. Overdracht vindt plaatsdoor het vestigen van een zakelijk recht.

• 6.

  De kwaliteit van het beheer en exploitatie wordt gewaarborgd. Afspraken worden schriftelijk vastgelegd. De instandhouding en een optimaal gebruik van de accommodatie staan centraal

7.1 Inleiding

Het huidig tarievenbeleid is gebaseerd op het raadsbesluit van 28 juli 1998 en van toepassing op de sport- en welzijnsaccommodaties van de gemeente Oirschot. De becijfering van de verschillende accommodatiekosten is gebaseerd op de werkelijke kosten 1996, waarbij waar mogelijk een actualisering heeft plaatsgevonden met de cijfers uit 1997 en rekening is gehouden met de begrotingscijfers over 1999 en 2000.

7.2 Uitgangspunten huidig tarievenbeleid buitensportaccommodaties

Werkelijke kosten

Het belangrijkste uitgangspunt van het huidige tarievenbeleid is het in beeld brengen van de werkelijke kosten van een accommodatie, zodat duidelijk zou worden hoeveel en welke geldmiddelen noodzakelijk zijn voor het in stand houden van een bepaalde accommodatie. De werkelijke kosten zijn verdeeld in algemene kosten voor alle gebruikers en specifieke kosten voor de betreffende vereniging.

Harmonisatie

Met het berekenen van de werkelijke kosten van een accommodatie werd een basis gelegd om te komen tot een uniform tarievenbeleid voor het verhuren en in gebruik geven van gemeentelijke accommodaties. Verenigingen werden op een gelijkwaardige wijze behandeld en kosten konden nog meer dan voorheen toebedeeld worden aan accommodaties en verenigingen.

Overgangsregeling

Gelet op het feit dat, als gevolg van het berekenen van een kostendekkende huur, de huurtarieven substantieel verhoogd zouden worden, is geopteerd voor het treffen van een overgangsregeling. Dit betekende dat gedurende een lange looptijd de huren met telkens 10% verhoogd zouden worden tot het moment dat de kostendekkende huur bereikt zou worden. Op dit moment loopt deze periode voor een groot aantal verenigingen nog steeds door.

Gelijke componenten voor huurberekening

Voor het vaststellen van het tarievenbeleid was het noodzakelijk dat de componenten om te komen tot een bepaalde huur voor het gebruik van een accommodatie transparant en voor iedereen duidelijk in beeld zou worden gebracht. Dit betekende dat voor de buitensportaccommodaties de volgende componenten werden gehanteerd voor het berekenen van de huur.

• a.

  Eigenaarslasten (OZB en verzekeringen)

• b.

  Kapitaallasten

• c.

  Groot en planmatig onderhoud

• d.

  Kosten gemeentewerken

• e.

  Voorziening

Opgemerkt wordt dat de kosten van een voorziening alleen voorkomen bij sportpark Moorland. Het betreft hier de parkeerplaats.

Wijziging Accommodatie- en Tarievenbeleid (2009) in 2012

Op 24 april 2012 heeft de gemeenteraad besloten:

• 1.

  In het vastgestelde Accommodatie- en Tarievenbeleid op te nemen dat de 3 % verhoging/indexering van de huren, zoals die op basis van het Tarievenbeleid Sport­en Welzijnsaccommodaties (van 1998) sinds 1999 is toegepast, niet van toepassing is op de component kapitaalslasten.

• 2.
  • A.

    De onder 1 gestelde aanpassing met terugwerkende kracht (voor de sinds 1999 gerealiseerde accommodaties e.d.) toe te passen op de huurprijzen van de accommodaties en/of velden of banen van de buitensportaccommodaties en tegelijk de subsidies over die periode aan te passen.

  • B.

    Voor de jaren 2012 en volgende uit te gaan van de gecorrigeerde huurprijzen. Het besluit van de raad is per genoemde datum onderdeel geworden van dit beleid.

Welke accommodaties

De bovenstaande methodiek is toegepast op alle accommodaties op het gebied van voetbal, tennis, hockey en korfbal.

Overige accommodaties

Voor de atletiek, het jeugdcrossterrein, terrein scouting, visvijvers en paardenterreinen is wel zo veel als mogelijk uitgegaan van de werkelijke lasten, maar is getracht maatwerk te leveren.

7.3 Uitgangspunten huidig tarievenbeleid binnensportaccommodaties

Werkelijke kosten

Evenals bij de buitensportaccommodaties zijn de werkelijke kosten van een accommodatie uitgangspunt gebruikt voor het vaststellen van het huidige tarievenbeleid. Vervolgens zijn de kosten via een verdeelsleutel omgerekend naar een uurtarief.

Harmonisatie

Met het berekenen van de werkelijke kosten van een accommodatie werd een basis gelegd om te komen tot een uniform tarievenbeleid voor het verhuren en in gebruik geven van gemeentelijke accommodaties. Verenigingen werden op een gelijkwaardige wijze behandeld en kosten konden nog meer dan voorheen toebedeeld worden aan accommodaties en verenigingen. Door eenzelfde methodiek toe te passen als bij de sportaccommodaties ontstond een gelijke behandeling van verenigingen.

Overgangsregeling

Zie toelichting bij buitensportaccommodaties.

Gelijke componenten voor huurberekening

Voor het berekenen van de huur zijn dezelfde componenten gebruikt als bij de buitensportaccommodaties. Aanvullend zijn de volgende componenten toegevoegd:

• a.

  schoonmaakkosten

• b.

  beheerskosten

• c.

  op onderdelen kosten klein onderhoud

Commerciële tarieven

Voor het gebruik van de binnensportaccommodaties voor commerciële doeleinden worden de huurtarieven verdubbeld.

Welke accommodaties

De bovenstaande methodiek is toegepast op de Julianahal, sporthal De Kemmer, Sporthal De Klep en gymnastieklokaal Spoordonk.

7.4 Uitgangspunten huidig tarievenbeleid welzijnsaccommodaties

Werkelijke kosten

Ook hierbij geldt dat de werkelijke kosten van een accommodatie als uitgangspunt zijn gebruikt voor het vaststellen van het huidige tarievenbeleid.

Harmonisatie

Met het berekenen van de werkelijke kosten van een accommodatie en een omrekening naar een uurtarief werd een basis gelegd om te komen tot een uniform tarievenbeleid voor het verhuren en in gebruik geven van gemeentelijke accommodaties. Verenigingen werden op een gelijkwaardige wijze behandeld en kosten konden nog meer dan voorheen toebedeeld worden aan accommodaties en verenigingen.

Dit betekent concreet dat voor het gebruik van een sporthal of sportzaal een gelijk tarief wordt berekend.

Overgangsregeling

Zie toelichting bij buitensportaccommodaties.

Gelijke componenten voor huurberekening

Voor het berekenen van de huur zijn de volgende componenten gebruikt:

• a.

  Eigenaarslasten (OZB en verzekeringen)

• b.

  Kapitaallasten

• c.

  Groot en planmatig onderhoud

• d.

  Kosten gemeentewerken

• e.

  Voorziening

• f.

  energielasten

Opgemerkt wordt dat de energiekosten niet altijd onderdeel uitmaken van de kosten en dat daardoor wel een verschil ontstaat.

Multifunctionele accommodatie

In het geval van een multifunctionele accommodatie worden de werkelijke kosten omgerekend naar een vierkante meterprijs en vervolgens in een uurtarief.

Welke accommodaties

De bovenstaande methodiek is toegepast op de gemeentelijke accommodaties.

7.5 Uitgangspunten nieuw tarievenbeleid gemeente Oirschot

Handhaving huidige systematiek

Op voorhand is bij de discussie over de kadernota accommodatiebeleid gesteld dat de systematiek van een kostendekkende huur een goede keuze is gebleken, omdat alleen op deze wijze een transparante en uniforme berekening van de kosten en huur kan plaatsvinden.

Voor het vaststellen van het nieuwe tarievenbeleid wordt geadviseerd deze systematiek te continueren, maar aandacht te schenken aan de volgende elementen.

Energiekosten en voorziening

Niet voor alle accommodaties worden de energiekosten en voorziening als componenten gezien voor de huurberekening. Indien de harmonisatie van tarieven 100% moet plaatsvinden is het aan te bevelen dit op alle accommodaties toe te passen. Het is denkbaar de energiekosten van de binnensport- en welzijnsaccommodaties voor rekening van de gemeente te nemen en deze te verdisconteren in de tarieven.

Relatie met subsidiebeleid

Het subsidiebeleid is onlosmakelijk verbonden met het geformuleerde accommodatie en tarievenbeleid. Zonder een subsidie van de gemeente kunnen o.a. de huren niet worden betaald. Voor de subsidiering van de accommodatiekosten wordt verwezen naar de Nota Subsidiebeleid.