Besluit van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Maassluis houdende Activiteitenplan Schuldhulpverlening MVS 2016-2019

Geldend van 16-12-2016 t/m heden

Intitulé

Activiteitenplan Schuldhulpverlening MVS2016-2019

1. Inleiding

Op grond van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening zijn gemeenten verantwoordelijk voor schuldhulpverlening, preventie en nazorg. De raden van de gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam hebben in het Beleidsplan Aanpak Schulden Stroomopwaarts MVS 2016-2019 de kaders vastgesteld waarbinnen de colleges, en Stroomopwaarts MVS namens de colleges, schuldhulpverlening moeten uitvoeren. Het proces schuldhulpverlening wordt uitgevoerd door Stroomopwaarts overeenkomstig de modules en richtlijnen van de NVVK.

De kaders waarbinnen schuldhulpverlening wordt uitgevoerd zijn:

Preventie

Preventie is een belangrijke schakel. We willen voorkomen dat inwoners in een problematische schuldsituatie terechtkomen, we willen schulden tijdig opsporen (vroegsignalering), situaties stabiel houden en voorkomen dat inwoners terugvallen in schulden (nazorg). Jongeren zijn een belangrijke groep binnen de preventie. Door vooral jongeren al vroeg beter om te leren gaan met geld, kunnen we financiële problemen in de toekomst en daarmee mede de overerving van armoede voorkomen.

Maatwerk en zelfredzaamheid

Daarnaast willen we dat inwoners, die in een problematische schuldsituatie zitten, zicht krijgen op de te nemen stappen en daarmee ook weer perspectief krijgen. We richten ons daarbij meer op ‘zorgen dat’ inwoners weer hun eigen budgetregie kunnen voeren in plaats van ‘zorgen voor’ deze budgetregie. Het uitgangspunt hierbij is maatwerk, afgestemd de op de zelfredzaamheid van de burger. Het treffen van een schuldregeling kan onderdeel zijn van het aanbod, maar is geen doel op zich. We willen dat inwoners kunnen blijven meedoen in de samenleving. Schuldhulpverlening moet er toe leiden dat inwoners zo financieel vaardig en zelfstandig als mogelijk worden.

Samenwerking

Schulden staan vaak niet op zichzelf. Dit vraagt om een integrale benadering. Door samen te werken binnen het Sociaal Domein en met de maatschappelijke- en vrijwilligersorganisaties in de stad, schuldeisers, scholen, maar ook in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen met (lokale) bedrijven kunnen we meer doen. Onze partners weten vaak wat er speelt. Door nauw samen te werken en onderling door te verwijzen ondersteunen onze activiteiten elkaar en vullen zij elkaar aan.

Bij de totstandkoming van het activiteitenplan is rekening gehouden met landelijke informatie en is afgestemd met lokale partijen.

De aanpak

Binnen de beschreven kaders zijn beleidsdoelstellingen geformuleerd. In dit activiteitenplan wordt beschreven welke activiteiten, naast en aanvullend op de reguliere schuldhulpverlening, worden ondernomen bij de in het beleidsplan genoemde beleidsdoelstellingen. Hierbij zijn de uitkomsten van de evaluatie van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) en de kabinetsreactie hierop meegenomen.

De kaders uit het beleidsplan, waarbinnen het activiteitenplan wordt vormgegeven, zijn breed afgestemd binnen SOW, maar ook met de accounthouders en de beleidsafdelingen van de MVS gemeenten, betrokken maatschappelijke partners en vrijwilligersorganisaties, de college- en raadsleden van de MVs gemeenten en de Adviesraad Samenlevingszaken Maassluis en de Cliëntenraden van Vlaardingen en Schiedam. Het activiteitenplan is afgestemd met de medewerkers van de betrokken Unit Instroom, de betrokken partners, de accounthouders en de betrokken beleidsmedewerkers van de MVS gemeenten. Het concept activiteitenplan is in een vroeg stadium aan de Adviesraad Samenlevingszaken Maassluis en de Cliëntenraden van Vlaardingen en Schiedam aangeboden. Zij hebben nog de gelegenheid in het voortraject of in een later stadium aan de wethouder advies uit te brengen. Ook de raadsleden van de MVS gemeenten zullen bij de totstandkoming van het definitieve activiteitenplan betrokken worden.

Met de afdeling communicatie wordt de inzet op communicatie voor de verschillende activiteiten vorm gegeven.

In het activiteitenplan worden onder andere enkele pilots genoemd. In de pilots worden ideeën en/of nieuwe werkwijzen uitgeprobeerd. Deze pilots, en ook de andere activiteiten, zullen worden gemonitord en geëvalueerd. Het is de bedoeling dat de positieve resultaten uit de pilots regionaal worden uitgerold. Dit vraagt ook wat van de uitvoering. Het zal de komende periode nog wel moeten blijken of de activiteiten binnen de huidige beschikbare formatie uitgevoerd kunnen worden.

Samenvatting

Met de in het activiteitenplan genoemde activiteiten willen we voorkomen dat inwoners in een problematische schuldsituatie terecht komen. We willen zorgen dat inwoners (weer) zelf de regie op hun financiële situatie kunnen voeren en we willen zorgen dat inwoners die wel in een problematische schuldsituatie terecht zijn gekomen er weer uit komen. Daarbij werken we samen met de verschillende partners en organisaties in de keten rondom schuldhulpverlening. Deze planperiode werken we voor het eerst met eigen preventiemedewerkers, waardoor er veel activiteiten op preventiegebied kunnen worden opgezet. Nieuw is ook de nauwe samenwerking met de wijkteams op het gebied van vroegsignalering en de preventie huisuitzetting. De afspraken met de woningbouwverenigingen worden vernieuwd en in een convenant vastgelegd. Verder worden afspraken gemaakt met de belastingdienst en zorgverzekeraars en wordt er meer ingezet op de regie op budgetbeheer en bewindvoering. Tenslotte wordt onderzocht welke online mogelijkheden we inwoners kunnen gaan bieden. De inzet van vrijwilligers voor hulp bij de administratie loopt al een aantal jaar en deze inzet wordt voortgezet.

2. Activiteiten

In de beschrijving van de te ondernemen activiteiten, naast en aanvullend op het aanbod schuldhulpverlening, wordt grotendeels de lijn van de beleidsdoelstellingen gevolgd. Een aantal activiteiten kunnen, gezien de samenhang, betrekking kan hebben op meerdere beleidsdoelstellingen en er zijn raakvlakken met het Activiteitenplan Armoedebeleid MVS.

De ambitie die we willen bereiken met het geheel aan activiteiten is jaarlijks 3% minder trajecten schuldregeling dan in peiljaar 2015 (hierbij wordt bedoeld de start van de trajecten schuldregeling. De trajecten kunnen slagen of niet slagen. Geslaagde trajecten schuldregeling ( = totstandkoming afspraken) moeten vervolgens nog 3 jaar worden doorlopen. Dan is de schuldregeling geslaagd.

Bestandsontwikkeling 2014, 2015 en 2016 tot 1 juli 2016

2014

2015

2016 tot 1 juli

Aantal aanmeldingen

Maassluis

207

101*

97

Vlaardingen

615

514

266

Schiedam

740

637

329

Totaal

1562

1252

692

Aantal schuldregelingen

Maassluis

15

5*

26

Vlaardingen

230

197

100

Schiedam

288

245

68

Totaal

533

447

194

*Dit zijn de cijfers na de start van Stroomopwaarts per 1 juli 2015. De locatie Maassluis zit in de opstartfase, voor juli 2015 werd schuldhulpverlening uitbesteed. Er is nog geen doorloop in de cijfers, waardoor de cijfers in eerste instantie lager lijken. De doorloop is er naar het eerste kwartaal 2016 wel.

2.1. Intensivering preventie en nazorg (wettelijke taken)

Budgettraining Omgaan met Geld

Doelstelling

Het doel van budgettraining is:

-de deelnemers bewust te maken van hoe zij met geld omgaan;

-de deelnemers kennis en vaardigheden bij te brengen zodat zij in staat zijn om een verantwoorde financiële huishouding te voeren;

-de deelnemers kennis en vaardigheden bij te brengen zodat zij financiële problemen kunnen voorkomen of adequaat kunnen aanpakken.

Omschrijving

Uit het oogpunt van preventie worden budgetteringscursussen georganiseerd om inwoners te leren hoe zij een overzichtelijke administratie kunnen voeren, begrotingen kunnen maken en verantwoord met geld kunnen omgaan. De cursus wordt zowel overdag als ’s avonds aangeboden op verschillende locaties binnen MVS.

Activiteiten

-organiseren en uitvoeren van de cursus door de preventiemedewerkers schuldhulpverlening van SOW

Meten en evalueren

Bijhouden aantal gegeven trainingen, aantal deelnemers, aantal uitvallers en middels evaluatieformulieren de aansluiting van de cursus bij de deelnemers monitoren en bijsturen.

Prestatie indicator

Per jaar worden minimaal 6 budgettrainingen georganiseerd

Verantwoordelijk

Unitmanager Instroom/Stroomopwaarts MVS

Datum gereed

Start in 2016, doorlopende activiteit.

Inzet/middelen

Formatie preventiemedewerkers en € 15.000 voor trainingen algemeen per jaar vanuit inzet re-integratie

Budgetcoaching en budgetadvies

Doelstelling

Het doel van budgetcoaching is het aanleren van kennis en vaardigheden om zelfstandig financiën te beheren en het bestedingspatroon helder te krijgen, zodat geen problematische schulden ontstaan. Het doel van budgetadvies is klanten waarvan blijkt dat een schuldregeling nog niet nodig is te adviseren.

Omschrijving

In het geval van budgetcoaching wordt met de inwoner een plan van aanpak gemaakt en de begeleiding duurt maximaal een jaar.

Bij budgetadvies wordt de inwoner in 1 a 2 gesprekken geholpen.

Activiteiten

-budgetcoaching en

-budgetadvies door de preventiemedewerkers schuldhulpverlening van SOW voor inwoners die niet in de schuldhulpverlening zitten.

Meten

Bijhouden aantal klanten budgetcoaching en aantal klanten budgetadvies.

Verantwoordelijk

Unitmanager Instroom/Stroomopwaarts MVS

Datum gereed

Start in 2016, doorlopende activiteit

Inzet/middelen

Formatie preventiemedewerkers per jaar

De Budgetkring

Doelstelling

Onderzoek wijst uit dat een gelukkig leven niet bepaald wordt door hoeveel geld je hebt, maar hoe je ermee omgaat. Goed met geld omgaan is een levenskunst die je zelf kunt ontwikkelen door een tijd lang heel bewust en zorgvuldig te budgetteren. Als je daarbij ook nog aandacht besteedt aan positiever in het leven staan, word je regisseur van je eigen geluk.

Omschrijving

De budgetkring wordt uitgevoerd door WOT Oost in Schiedam. SOW neemt regelmatig deel voor het verstrekken van informatie over schuldhulpverlening. Een Budgetkring bestaat uit ongeveer acht personen die elke twee weken bij elkaar komen. De meeste Budgetkring begeleiders zijn vrijwilligers, maar ook professionals kunnen meedoen. De volgende eigenschappen zijn belangrijk:

·Budget bekwaam, bij voorkeur ervaringsdeskundig met een stevige greep op de eigen financiën.

·Goede sociale en communicatieve vaardigheden, vooral ook goed kunnen luisteren.

·Positieve levenshouding; durven leren van problemen en tegenslagen.

·Bereid om ten minste een jaar actief mee te doen en deel te nemen aan het trainingsprogramma.

Activiteiten

-Bijeenkomsten duren ongeveer tweeënhalf uur en hebben een vaste opbouw. Actief meedoen in de Budgetkring maakt deelnemers geldbewust. Ze kunnen hun (geld)problemen beter aan, worden sterker en positiever. Er lopen nu 2 budgetkringen.

Meten en evalueren

Bij een positieve evaluatie wordt de budgetkring uitgerold over heel Schiedam.

Verantwoordelijk

WOT Oost Schiedam

Datum gereed

Start in 2016, doorlopende activiteit.

Inzet/middelen

Formatie schuldhulpverlening

Vrijwilligers inzet bij schuldhulpverlening

Doelstelling

Het doel is om in het kader van preventie samen te werken met vrijwilligersorganisaties. Hierdoor kan voorkomen worden dat mensen in problematische schuldsituaties terecht komen. Als blijkt dat burgers al problematische schulden hebben, kunnen de vrijwilligers helpen bij het invullen van het aanmeldingsformulier en de aanvraag schuldhulpverlening.

Omschrijving

Vrijwilligers ondersteunen burgers bij het op orde krijgen en houden van de financiële administratie en bij de aanvraag of het traject schuldhulpverlening. In de 3 gemeenten worden hiertoe vrijwilligersorganisaties op het gebied van de financiële administratie en preventie ondersteund d.m.v. subsidieverlening. De vrijwilligersorganisaties zijn landelijk werkende stichtingen en zij werven hun eigen vrijwilligers, bijvoorbeeld via het Servicepunt/steunpunt vrijwilligers, en zij leiden hun vrijwilligers intern op voor de werkzaamheden.

Activiteiten

-Preventienetwerk Schiedam

-Stichting BOOM Maassluis

-Humanitas Thuisadministratie Maassluis en Schiedam

-Schuldhulpmaatje Vlaardingen

Meten en evalueren

-Prestatieafspraken in de (eventuele) subsidiebeschikking;

-Evaluatie en bijstellen afspraken zijn onderdeel van het subsidieproces

Verantwoordelijk

SOW Unit Instroom en de MVS gemeenten

Datum gereed

Doorlopend volgens het subsidieproces, partijen worden al een aantal jaren gesubsidieerd.

Inzet/middelen

Subsidieplafonds Maassluis € 14.500, Vlaardingen € 15.000 en Schiedam

€ 60.000 per jaar

Voorlichting algemeen

Doelstelling

Het doel van de voorlichting is om burgers te leren bewust met geld om te gaan en vaardigheden aan te leren waardoor financiële problemen in de toekomst voorkomen kunnen worden. Mensen zijn zelf verantwoordelijk voor het op orde houden van hun financiën.

Omschrijving

Ruim een kwart van de Nederlanders tussen de 35 en 55 jaar heeft de afgelopen drie jaar met een achteruitgang in inkomen te maken gehad. De impact van de inkomensdaling is kleiner voor huishoudens die zich hebben voorbereid op de inkomensdaling. Zij hebben minder betalingsproblemen, komen makkelijker rond en hebben meer grip op hun financiële situatie dan huishoudens zonder voorbereiding. Dit blijkt uit onderzoek van het Nibud. In het huidige overheidsbeleid staat zelfredzaamheid centraal. Mensen moeten het maximale uit zichzelf halen om hun eigen situatie te beheersen.

Activiteiten

-Regelmatig, bijvoorbeeld 1 keer per kwartaal, een artikel/persbericht in de lokale kranten plaatsen over een onderwerp dat op dat moment actueel is.

Verantwoordelijk

Unit Instroom

Datum gereed

Start laatste kwartaal 2016, doorlopend.

Inzet/middelen

Formatie preventiemedewerkers en inzet vanuit communicatie en € 10.000 per jaar vanuit inzet re-integratie

Voorlichting jongeren

Doelstelling

Het doel van de voorlichting is om jongeren te leren bewust met geld om te gaan en vaardigheden aan te leren waardoor financiële problemen in de toekomst voorkomen kunnen worden. De hoofddoelgroep waar we ons de komende jaren op richten zijn de jongeren van 16 tot en met 27 jaar. Daarnaast sluiten we voor wat betreft de voorlichting aan kinderen op de basisschool en het voortgezet onderwijs aan bij de landelijke Week van het Geld.

Omschrijving

Van alle jongeren van 18 tot en met 24 jaar heeft 42 procent minimaal één vorm van een schuld, lening of betalingsachterstand (uit het Nibud onderzoek “Jongeren en geld”).

Belangrijk is dat er bij de jongeren een bewustwordingsproces in gang wordt gezet. Hierdoor zal de jongere tot nadenken worden aangezet voordat een uitgave wordt gedaan. Het maken van schulden en op termijn problematische schulden zal daardoor in veel gevallen voorkomen kunnen worden. Ter preventie is het belangrijk om met jongeren aan de volgende zaken te werken:

·Financiële vaardigheden bijbrengen

·Jongeren bewust maken van hun financiële houding en, indien nodig, hier aan werken. Gedragsverandering is niet van de één op de andere dag gerealiseerd, maar onbewuste processen zijn wel zeer bepalend voor ons handelen.

·De invloed van status, reclame en verleidingen bespreekbaar maken.

·Jongeren begeleiding bieden bij grote gebeurtenissen zoals op zichzelf gaan wonen. Op die manier kunnen zij zo snel mogelijk grip krijgen op de nieuwe situatie.

Als er al schulden zijn ontstaan, is adequate budgetbegeleiding/budgetcoaching noodzakelijk om de problemen op te lossen en vaardigheden aan te leren.

Activiteiten

-Aansluiting jongerenprojecten – De preventiemedewerkers SOW sluiten aan bij verschillende projecten zoals: Go, Let’s Go, het Jongerenpanel, de sociale wijkteams etc.

-Scholen – de preventiemedewerkers SOW zoeken bij verschillende scholen aansluiting om met name in de eerste en tweede klas MBO lessen te verzorgen over het leren omgaan met geld

-Gastlessen op het voortgezet onderwijs, de preventiemedewerkers SOW verzorgen de budgetchallange.

-De preventiemedewerkers SOW participeren in de Week van het Geld gericht op leerlingen op de basisschool en het voortgezet onderwijs in samenwerking met scholen, jongerenwerk etc.

-In het kader van de Week van het Geld wordt basisscholen en/of voortgezet onderwijsscholen in de regio lesmateriaal en/of een theatervoorstelling aangeboden.

-De Rabobank verzorgt in de Week van het geld lessen over omgaan met geld op de basis- en voortgezet onderwijsscholen in de regio.

Prestatie indicator

Minimaal 2 groepsbijeenkomsten per jaar specifiek gericht op jongeren.

Verantwoordelijk

Unit Instroom

Datum gereed

Start in 2016, doorlopende activiteit

Inzet/middelen

Formatie preventiemedewerkers en € 5.000 per jaar vanuit inzet re-integratie

Nazorg

Doelstelling

Het doel van nazorg is te voorkomen dat burgers terugvallen in hun oude gedrag in de zin van het voorkomen dat personen opnieuw met problematische schulden te maken krijgen.

Omschrijving

Nagaan of mensen tijdens het schuldhulpverleningstraject voldoende kennis en vaardigheden hebben opgedaan om voortaan zelf hun financiën op orde te houden.

Activiteiten

3 maanden na het einde van het schuldhulpverleningstraject wordt contact opgenomen met de klant waarin wordt geïnformeerd of er sprake is van een situatie bij de klant waarin inkomsten en uitgaven in evenwicht zijn. Deze contactmomenten moeten worden geregistreerd. Indien blijkt dat de inkomsten en uitgaven niet in evenwicht zijn, dan moet de klant worden gewezen op mogelijkheden om de financiële situatie in evenwicht te brengen.

Meten en evalueren

Managementinformatie bijhouden.

Prestatie indicator

Nazorggesprek binnen 3 maanden na einde schuldregeling.

Verantwoordelijk

Unit Instroom team schuldhulpverlening

Datum gereed

Doorlopend, het betreft een onderdeel van het schuldhulpverleningsproces van de NVVK.

Inzet/middelen

Formatie Consulenten schuldhulpverlening, onderdeel van het NVVK proces

Gezamenlijke subsidieaanvraag ZonMW voor onderzoek preventie en vroegsignalering

Doelstelling

Onderzoeken welke interventies in het kader van vroegsignalering leiden tot een verbetering van de financiële situatie bij schuldenaren.

Omschrijving

Oriones, MWW, Minters, SOW en Sociaal Werk Nederland doen in samenwerking met de Hogeschool van Utrecht en Tamara Madern en Nadja Jungman een subsidieaanvraag bij ZonMW voor een onderzoeksproject naar de effecten van preventie en vroegsignalering. Er is een gezamenlijke onderzoeksvraag geformuleerd met een aantal deelvragen. SOW en Minters willen de effecten onderzoeken van diverse instrumenten in de vroeg signalering zoals een gesprek bij het wijkteam, budgetcoaching, budgettraining en bezoek aan huis.

Activiteiten

-Subsidieaanvraag en indien toegekend;

-Uitvoeren onderzoek

Meten en evalueren

Onderdeel van het eventuele onderzoek.

Verantwoordelijk

Unit Instroom

Datum gereed

Start subsidieaanvraag 3e kwartaal 2016; eventuele start onderzoek 2017.

Inzet/middelen

Incidenteel in 2016 formatie en overige kosten ad € 2.700

2.2. Optimaliseren van het gebruik van het armoedebeleid

Actief wijzen op de mogelijkheden van het armoedebeleid.

Doelstelling

Het doel is ervoor de zorgen dat de klant geen mogelijkheden laat liggen, maar dat inwoners die ondersteuning krijgen die in hun situatie nodig is.

Omschrijving

Wanneer een klant inkomen heeft tot 110% - 120% van de bijstandsnorm, wijst de klantmanager of consulent schuldhulpverlening op de inkomensondersteunende voorzieningen (armoedebeleid gemeente maar ook heffingskortingen/toeslagen Belastingdienst enz.). De verantwoordelijkheid van aanvragen van deze voorzieningen blijft bij de klant.

Activiteiten

-Formulierenbrigade; een inwoner kan gratis contact opnemen met de Formulierenbrigade wanneer hij/zij moeite heeft met het invullen van formulieren of niet zeker weet wat hij/zij allemaal kan aanvragen. De Formulierenbrigade zoekt samen met de inwoner uit waar eventueel recht op is. De Formulierenbrigade beoordeelt ook of het aanmeldingsformulier voor schuldhulpverlening volledig is, zodat de aanmelding kan worden ingenomen.

Verantwoordelijk

Unit instroom

Datum gereed

Doorlopend

Inzet/middelen

Formatie en inzet formulierenbrigade € 50.000 per jaar als onderdeel van de lokale projecten MVS vanuit inzet re-integratie

Hier ligt een relatie met het armoedebeleid en het verbeteren van het perspectief en de (inkomens)situatie van burgers. De activiteiten die de komende jaren op dit gebied worden ingezet zijn opgenomen in het activiteitenplan armoede MVS 2016 -2017. Hiernaar wordt dan ook verwezen.

2.3. Intensiveren vroegsignalering

Wijkteams

Doelstelling

Stroomopwaarts en de wijkteams zoeken de samenwerking om vroegtijdig en optimaal ondersteuning te kunnen bieden aan de inwoners met een hulpvraag. Korte lijnen zijn belangrijk.

Omschrijving

Wijkteams hebben een steeds grotere rol bij vroegsignalering. Als pilot draait een consulent schuldhulpverlening mee in een wijkteam in Schiedam en Vlaardingen voor de intake en het casusoverleg. Hiervoor is extra formatie beschikbaar gesteld. De consulent in het wijkteam heeft een halve caseload en doet daarnaast wat in de wijk nodig is in de ondersteuning van bewoners op het gebied van schuldpreventie. Hierbij kan gedacht worden aan allerlei activiteiten in de nulde en eerste lijn, waaronder het organiseren van bijeenkomsten en trainingen gericht op bewust en zorgvuldig omgaan met geld en overzicht krijgen in de financiële huishouding.

In Maassluis draaien twee consulenten inkomen van SOW 3 ochtenden in de week mee in de bureaudiensten. Zij zorgen voor de verbinding met SOW en schuldhulpverlening.

Activiteiten

-Pilot WOT Oost Schiedam

-Pilot WOT Nieuwland Schiedam

-Project Westwijk Vlaardingen

-In het wijkteam Maassluis zorgen twee consulenten inkomen voor de verbinding met SOW en gaan we afspraken maken over korte lijnen met schuldhulpverlening.

Meten en evalueren

Samenwerking tussentijds evalueren. Na het laatste evaluatiemoment een aanbeveling doen over verdere samenwerking.

Verantwoordelijk

Unitmanager Instroom en afdelingen Samenlevingszaken/RMO gemeenten.

Datum gereed

Start in 2016, doorloop in 2017

Inzet/middelen

Incidenteel in 2016 formatie en in Schiedam extra capaciteit van € 90.000 vanuit inzet re-integratie (lokale projecten)

Betalingsachterstand CAV’ers bij DSW

Doelstelling

Samenwerken met DSW om CAV’ers die achterstand met het betalen van de premie hebben vroegtijdig in beeld te krijgen en te voorkomen dat mensen in de bestuursrechtelijke premie komen.

Omschrijving

Wij vinden het belangrijk om inwoners van MVS te helpen uit de bestuursrechtelijke premie te blijven/komen. Daarbij duidt achterstand in het betalen van de zorgpremie vaak op het hebben van andere schulden en problematiek. Door deze inwoners in beeld te hebben, kunnen we hun situatie in kaart brengen en passende ondersteuning organiseren.

Activiteiten

-samenwerkingsafspraken maken met DSW

Meten en evalueren

Regelmatig evalueren van de afspraken.

Verantwoordelijk

Unitmanager Instroom

Datum gereed

Start in 2017, doorlopend

Inzet/middelen

Formatie

Woningbouwverenigingen

Doelstelling

Vroegtijdig signaleren van betalingsachterstanden bij huurders.

Omschrijving

Wanneer woningbouwverenigingen binnen MVS signaleren dat hun huurders een betalingsachterstand hebben verwijzen zij door naar schuldhulpverlening voor hulp.

Activiteiten

-doorverwijzing naar schuldhulpverlening door woningbouwvereniging bij huurachterstand

Verantwoordelijk

woningbouwverenigingen

Datum gereed

Is reeds gangbare praktijk, doorlopend.

Inzet/middelen

Formatie

Energieleveranciers

Doelstelling

Vroegtijdig signaleren van betalingsachterstanden bij energieleveranciers.

Omschrijving

Wanneer energieleveranciers in de periode van oktober tot april constateren dat een klant een betalingsachterstand heeft melden zij dit bij schuldhulpverlening met het verzoek de klant te benaderen en verwijzen zij de klant zelf ook naar schuldhulpverlening voor hulp. Op grond van de geldende Ministeriele regeling benadert schuldhulpverlening de klant met een aanbod voor schuldhulpverlening.

Activiteiten

-in de maanden oktober tot april verwijzen energiebedrijven klanten door naar schuldhulpverlening en zij schrijven schuldhulpverlening aan met het verzoek de klant rechtstreeks te benaderen.

-Schuldhulpverlening benadert de doorgekregen klanten met een aanbod schuldhulpverlening.

Verantwoordelijk

Energiebedrijven en team schuldhulpverlening SOW

Datum gereed

Is reeds gangbare praktijk, doorlopend.

Inzet/middelen

Formatie

2.4. Voorkomen van huisuitzettingen en afsluiting van gas, elektra en water

Voorkomen van huisuitzettingen en afsluiting van gas, elektra en water

Doelstelling

Het opzetten van een efficiënt preventief instrument waarin de samenwerking is gericht op het voorkomen van de ontruimingen en afsluiting van energie en water.

Omschrijving

Het project is er op gericht om de samenwerking en werkwijze tussen verschillende ketenpartners zodanig in te richten dat crisissituaties zoals woningontruiming en afsluiting van energie en water zoveel mogelijk wordt voorkomen.

Activiteiten

-afspraken met woningcorporatie Maasdelta Maassluis maken over procedures, werkprocessen en gegevensuitwisseling en deze vastleggen in een convenant;

-pilot preventie woninguitzetting met Woonplus, WOT Noordrand en WOT Groenoord en Schuldhulpverlening SOW

-afspraken met woningcorporatie Woonplus Schiedam maken over procedures, werkprocessen en gegevensuitwisseling en deze vastleggen in een convenant;

-Overeenkomst Project ontruimingspreventie (POP) met Stichting Waterweg Wonen en Woningstichting Samenwerking Vlaardingen;

-in zogenoemde crisissituaties vindt binnen maximaal 3 dagen na melding een gesprek plaats bij schuldhulpverlening.

-SOW is lid van de NVVK en werkt op basis van de convenanten die de NVVK heeft afgesloten met de verschillende partijen zoals Energie Nederland (energieleveranciers), Continuon (NUON), Vewin (alle drinkwaterbedrijven) om afsluiting van energie en water te voorkomen.

Meten en evalueren

Aantal huisuitzettingen en afsluitingen energie en water monitoren, pilot preventie woninguitzetting evalueren, bij positief resultaat volgt uitrol over heel Schiedam.

Prestatie indicator

Bij crisissituaties in 100% van de gevallen binnen 3 werkdagen een intake.

In minimaal 70% van de crisissituaties wordt voorkomen dat woningontruiming en afsluiting van energie/water plaats vindt.

Verantwoordelijk

Unitmanager Instroom

Datum gereed

Start gefaseerd in 2016, gereed uiterlijk 31-12-2017. De overeenkomst POP in Vlaardingen, het gesprek binnen 3 dagen bij crisissituaties en de werkwijze met de NVVK convenanten is al gangbare praktijk.

Inzet/middelen

Formatie

2.5. Bevorderen van toegankelijke, integrale schuldhulpverlening.

Informatie en adviesbijeenkomst

Doelstelling

Om schuldhulpverlening laagdrempeliger te maken en informatie te verstrekken houden de preventiemedewerkers van het team schuldhulpverlening wekelijks een informatie en adviesbijeenkomst binnen MVS.

Omschrijving

Lang wachten op een voorziening stimuleert mensen niet om hulp te vragen. Bovendien kunnen mensen in een schuldsituatie terecht komen als de afhandelingsduur oploopt.

Activiteiten

-Wekelijks een informatie en adviesbijeenkomst houden op wisselende locatie.

Meten en evalueren

Bijhouden van het aantal klanten dat gebruik maakt van de I en A om oplopen wachttijden te voorkomen en het aantal gebruikers te meten.

Prestatie indicator

100% van de aanmelders gaat binnen 4 weken naar de informatiebijeenkomst

Verantwoordelijk

Team schuldhulpverlening

Datum gereed

Start laatste kwartaal 2015, doorlopend

Inzet/middelen

Formatie preventiemedewerkers

Professionalisering

Doelstelling

Professionaliteit bevorderen en zorgen dat verworven kennis en vaardigheden behouden blijven.

Omschrijving

Verdiepende en bredere kennis draagt bij aan het optimaal benutten van de ruimte in de Wgs, het bevordert de toegang tot de schuldhulpverlening en het bevordert de integrale aanpak.

Activiteiten

-scholing

-pilot Schuldhulpverlening KING, gemeenten en Belastingdienst: heeft tot doel om bij negen deelnemende gemeenten samen met andere deelnemende overheidspartijen te komen tot een gezamenlijke, eenduidige en snelle aanpak bij schulden. Zo wordt de burger door betrokken overheden makkelijker, sneller, op maat en in één keer goed geholpen bij zijn schuldsaneringszaak. Gebleken is dat betere samenwerking tussen overheden, het leveren van maatwerk waar nodig en vergroten van de kennis van professionals over geldende beleidskaders van de betrokken organisaties (wat kan wel en wat niet) zeer positieve resultaten oplevert. Vanaf juli 2016 worden proeftuinen ingericht bij negen pilotgemeenten samen met de Belastingdienst, waarin processen worden vastgelegd, templates en formats worden opgesteld en ervaringen worden uitgewisseld, zodat daarna goed opgeschaald kan worden naar meer gemeenten.

-Consultenten Werk informeren over hoe schuldhulpverlening en de doorverwijzing werkt, zodat bij re-integratie in een zo vroeg mogelijk stadium aan de schuldenproblematiek gewerkt kan worden waardoor de kans groter wordt dat de re-integratie slaagt. De consulent kan zelf beoordelen of schuldhulpverlening onderdeel wordt van het re-integratieplan.

Meten en evalueren

Evaluatie pilot met de Belastingdienst 1ste kwartaal 2017

Verantwoordelijk

Unitmanager Instroom

Datum gereed

Scholing doorlopend, pilot eerste kwartaal 2017

Inzet/middelen

Formatie

Stimuleren integrale aanpak en maatwerk

Doelstelling

Regelmatig kijken naar welke aanpak het beste is.

Omschrijving

Passen de bestaande producten nog bij de hulpvraag en welke mogelijkheden bieden nieuwe ontwikkelingen in de samenleving.

Activiteiten

-pilot bij het SW bedrijf door de preventiemedewerkers SOW. In de pilot wordt onderzocht of de medewerkers binnen de SW bedrijven van SOW gedeeltelijk in staat zijn om zelfstandig hun eigen financiële huishouding te voeren en welke aanpak werkt voor deze medewerkers om het inzicht in de financiën te vergroten, zodat schulden worden voorkomen.

-Spreekuren bij de SW bedrijven door de preventiemedewerkers SOW.

Meten en evalueren

Evalueren van de pilot, met de resultaten kan een gerichte aanpak worden ontwikkeld.

Verantwoordelijk

Unitmanager Instroom en teammanager schuldhulpverlening

Datum gereed

Start in 2016, pilot SW gereed laatste kwartaal 2016.

Inzet/middelen

Formatie preventiemedewerkers

Meten is weten

Doelstelling

Goede registratie en beschikbaarheid van gegevens binnen de schuldhulpverlening.

Omschrijving

Inzicht in klantstromen is noodzakelijk voor sturing op kwaliteit en effectiviteit van de dienstverlening. Er is inzicht nodig in wie zich meldt, welk aanbod wordt gedaan, wat het effect is en in de wacht- en doorlooptijden.

Activiteiten

-besluiten welke managementinformatie noodzakelijk is en Stratech hierop inrichten

Verantwoordelijk

Team schuldhulpverlening ism applicatiebeheerder Stratech

Datum gereed

Start 2e helft 2016, gereed 31-12-2016

Inzet/middelen

Formatie

Budgetbeheer en bewindvoering

Doelstelling

Het doel van budgetbeheer en bewindvoering is het creëren van een stabiele situatie waarin mensen kennis en vaardigheden kunnen leren om hun eigen financiën op orde te brengen en te houden. Budgetbeheer of bewindvoering kan ook worden aangeboden als onderdeel van een ontwikkeltraject naar werk en/of activering.

Een doelstelling is ook beheersing van de middelen.

Omschrijving

Budgetbeheer en bewindvoering wordt door externe partijen uitgevoerd. De noodzaak van budgetbeheer wordt door de gemeente bepaald. Alleen in die gevallen is eventueel bijzondere bijstand voor de kosten van budgetbeheer mogelijk. In het geval van bewindvoering wordt de noodzaak door de rechter bepaald en dienen de kosten via de bijzondere bijstand te worden vergoed. De beleidsregels bijzondere bijstand zijn onderdeel van het armoedebeleid.

Activiteiten

-werkinstructie opstellen voor het bepalen van de noodzaak budgetbeheer door consulent inkomen i.s.m. consulent schuldhulpverlening, onderzoek uitvoeren naar een zo efficiënt en effectief mogelijke vorm van budgetbeheer, aanbieden in eigen beheer d.m.v. doorbetaling vaste lasten eventueel aangevuld met coaching en/of externe partijen;

-zo nodig afgeven van een indicatie tot vergoeding budgetbeheer;

-Met de consulenten, bewindvoerders en partners in de keten voor schuldhulpverlening afspraken maken over doorverwijzing (maatwerk: wanneer doorbetaling vaste lasten/budgetbeheer/bewind), werkwijze etc. om stagnaties in het proces, dubbellingen in de verrichte werkzaamheden en hoge kosten te voorkomen.

-In het kader van bewindvoering onderzoeken van de mogelijkheden regie SOW naar het ontwikkelproces en melding rechtbank.

-Landelijk project Samen Verder volgen. Doel van dit project is de samenwerking tussen gemeenten en beschermingsbewindvoerders te bevorderen en/of te verbeteren door het opstellen van en committeren aan een convenant. Dit landelijke convenant kan vervolgens per gemeente op microniveau verder worden ingevuld.

Evalueren

Werkinstructie en samenwerkingsafspraken.

Verantwoordelijk

Unit Instroom

Datum gereed

Start laatste kwartaal 2016, doorlopende activiteit

Inzet/middelen

Formatie en individuele verstrekkingen MVS in

2016 € 920.000 (wettelijk € 688.000, lokaal € 232.000, re-integratie € 0),

2017 € 899.360 (wettelijk € 667.360, lokaal € 58.000, re-integratie € 174.000)

2018 € 871.840 (wettelijk € 639.840, lokaal € 58.000, re-integratie € 174.000)

2019 € 837.440 (wettelijk € 605.440, lokaal € 58.000, re-integratie € 174.000)

Prestatie indicatoren met betrekking tot het geheel van de activiteiten onder de noemer bevorderen van laagdrempelige , integrale schuldhulpverlening:

  • -

    klanttevredenheid 7;

  • -

    100% binnen 4 weken na de inlevering van het ingevulde formulier een intakegesprek;

  • -

    100% binnen 3 maanden na de intake een Plan van Aanpak;

  • -

    In minimaal 50% van de gevallen is sprake van een geslaagde totstandkoming van de schuldregeling;

  • -

    Inclusief succesvolle WSNP is dit percentage minimaal 70%;

  • -

    Van de minimaal 50% geslaagde tot stand gekomen schuldregelingen is minimaal 70% na 3 jaar doorlooptijd geslaagd;

  • -

    het uitvalpercentage is maximaal 25% van het aantal beëindigde zaken;

  • -

    klachten en bezwaren maximaal 5% waarvan maximaal 2% gegrond.

2.6. Optimaliseren van het gebruik van ICT en gemeenschappelijke basisregistraties

Systeem voor schuldhulpverlening

Doelstelling

Stratech, het systeem voor schuldhulpverlening, voor de 3 gemeenten op gelijke wijze inrichten.

Omschrijving

Schuldhulpverlening blijft gebruik maken van Stratech. Dit systeem moet voor de 3 gemeenten op gelijke wijze worden ingericht.

Activiteiten

Stratech binnen SOW op gelijke wijze inrichten.

Verantwoordelijk

Unit Instroom

Datum gereed

31-12-2017

Inzet/middelen

Formatie en incidenteel in 2016 extra inzet re-integratie € 50.000 aanbieden werkervaringsplekken.

Digitale dienstverlening

Doelstelling

Digitale dienstverlening, zoals bijvoorbeeld aanvraag en levering bewijsstukken of online geldplannen mogelijk maken.

Omschrijving

Online Schuldhulpverlening staat voor schuldhulpverlening en coaching via de elektronische weg. Dit kan variëren van communicatie via e-mail tot communicatie via een chatfunctie. Het is inhoudelijk vormgegeven door ervaren professionals, ervaringsdeskundigen, leidinggevenden en trainers binnen de schuldhulpverlening. Klanten kunnen zich op een laagdrempelige manier, wanneer het hun uitkomt en buiten kantoortijden, aanmelden voor schuldhulpverlening en hulp krijgen.

Online zijn ook geldplannen beschikbaar, zodat inwoners zelf, op ieder gewenst moment en stap voor stap in staat worden gesteld orde op zaken te stellen. Daar waar nodig wordt verwezen naar hulpverlenende instanties.

Activiteiten

-Onderzoeken of Schulden de baas, online schuldhulpverlening, voor MVS een mogelijkheid is.

-Onderzoeken of Startpunt geldzaken, online geldplannen, voor MVS een mogelijkheid is.

Verantwoordelijk

Unit Instroom

Datum gereed

Start laatste kwartaal 2016, gereed uiterlijk 31-12-2017

Inzet/middelen

Formatie en aansluiten bij de hosting begroting bedrijfsvoering (ICT)

Eenmalige gegevensuitwisseling

Doelstelling

We streven ernaar dat de klant zijn gegevens maar eenmaal hoeft te verstrekken.

Omschrijving

Besluit gegevensuitwisseling schuldhulpverlening: de VNG, Divosa en NVVK werken uit waar en met welk doel in het proces van schuldhulpverlening welke gegevens noodzakelijk zijn. Op basis daarvan wordt bekeken wat de volgende stap is om tot een besluit te komen.

Activiteiten

-Ontwikkelingen Besluit gegevensuitwisseling volgen.

Verantwoordelijk

Unit Instroom

Datum gereed

Doorlopend aandachtspunt

Inzet/middelen

Formatie

2.7. Verbeteren en onderhouden samenwerking met de verschillende partners

De goede samenwerking komt bij alle voorgaande punten en tijdens de reguliere werkzaamheden steeds terug. Dit punt heeft doorlopend de aandacht.

Prestatie indicator: minimaal 2 keer per jaar overleg, afhankelijk van het onderwerp, de gemaakte (subsidie)afspraken en naast de reguliere uitvoerende overleggen.

3. Financiën MVS

3.1 Financiële uitgangspunten en kaders

Door de ontwikkelingen binnen het sociaal domein, is het wenselijk om een integraal beeld te geven op welke wijze Schuldhulpverlening (inclusief de preventie, (tijdelijke) ondersteuning) is georganiseerd. De beleidsterreinen voor het armoedebeleid en schuldhulpverlening staan niet los van elkaar, gezien ontwikkelingen en resultaten gevolgen hebben op het bereik en gebruik van de aangeboden producten. In het lokaal beleidsnota schuldhulpverlening is al een subsidie plafond benoemd van € 89.500 voor verstrekkingen uit het armoedebeleid aan maatschappelijke organisatie zoals schuldhulpmaatjes en Humanitas.

Na het vaststellen van de beleidsnota (inclusief het financieel kader) is er een extra impuls gekomen, om de beschikbare budgetten zodanig in te zetten dat het op meerdere beleidsterreinen effectiever wordt. Het financieel kader voor schuldhulpverlening is uitgebreid met de beschikbare minima middelen (gemeenten/SOW) voor bewindsvoering/budgetbeheer (in 2016 € 920.000 aflopend naar € 663.440 in 2019) en beschikbare re-integratie/ participatie middelen (SOW) voor ontwikkel en activeringstrajecten (in 2016 € 220.000 aflopend naar € 254.000 in 2019). De opgave is om in samenhang de middelen effectiever en efficiënter in te zetten, vrijkomende middelen zullen beschikbaar komen aan het uitvoeringsprogramma armoedebeleid.

Het financieel kader voor de uitvoering voor het beleidsplan Schuldhulpverlening 2016-2019 is als volgt ;

afbeelding binnen de regeling

In de bijlagen is een specificatie opgenomen van het financieel kader naar gemeenten en SOW.

Algemene uitgangspunten financieel kader:

  • Het huisvestingcomponent is geen onderdeel van het financieel kader. De huisvesting wordt om niet beschikbaar gesteld voor training, dienstverlening en uitvoering activiteiten. De locaties worden beschikbaar gesteld door gemeenten (inclusief hosting) en maatschappelijke organisaties en/of Wijkteams.

  • Het bedrijfsvoering component is geen onderdeel van het financieel kader. Bedrijfsvoering wordt beschikbaar gesteld door de hosting. Vooralsnog is er geen rekening gehouden met mogelijke investeringen c.q. aanpassingen met uitzondering van de harmonisatie van Stratech.

  • De activiteiten (exclusief extra inzet pilots wijkteams) kunnen worden uitgevoerd binnen de beschikbare capaciteit, waar rekening is gehouden met een afname van 2,5 fte door harmonisatie van uitvoering en systemen. De huidige (extra) capaciteit voor de aansluiting met de wijkteam (pilots) wordt momenteel gefinancierd met incidentele middelen uit SOW en/of gemeenten.

  • De ondersteuning aan klanten in het voorproces of tijdelijke ondersteuning bij het administreren en invullen van formuleren wordt aangeboden vanuit participatietraject.

  • het minima budget voor individuele verstrekkingen bewindsvoering en budgetbeheer is onderdeel van het financieel kader voor de uitvoering schuldhulpverlening. Door meer inzet op de regie van de trajecten bewindsvoering (wettelijk verplicht, opgelegd door de rechtbank) en vroeg signalering/ preventie is de verwachting dat het benodigd budget daalt vanaf 2017 3%, naar 7% in 2018 en 12 % in 2019. De vrijvallende middelen van circa € 200.000 in 2019 wordt ingezet voor de uitvoeringsprogramma armoedebeleid.

  • In 2016 zullen producten ontwikkeld worden waar budgetbeer (in verschillende vormen van dienstverlening van licht tot zwaar) onderdeel uitmaakt van het traject voor de doelgroep SOW. Ingaande 2017 wordt het budgetbeheer voor onze doelgroep aangeboden als onderdeel van een traject. De aanname gemaakt dat 75% voor een aanvraag budgetbeheer gaat om de SOW doelgroep, Resterend aantal van 25% blijft sprake van individuele verstrekking vanuit minima.

3.2 Financiën uitvoeringsprogramma

Financieel overzicht (exclusief uitvoeringskosten SOW) 2016 - 2019

afbeelding binnen de regeling

Op basis van de activiteiten zoals genoemd onder hoofdstuk 2 zijn onderstaand de inzet van middelen toegelicht.

Bewindsvoering/ budget beheer (individuele verstrekkingen)

Het budget voor 2016 is gebaseerd op de ervaringscijfers van 2015. Voor het wettelijk aandeel (bewindsvoering opgelegd door de rechtbank) is een bedrag geraamd van € 688.000 en voor het budgetbeheer € 232.000. Wij constateren dat er verschillen zijn in de uitvoering wat resulteert in een afwijkende verdeling tussen wettelijk en lokaal in Maassluis (60% wettelijk, in Schiedam en Vlaardingen 80%) en gebruik regelingen (frequentie). Er wordt onderzoek uitgevoerd naar de regionale verschillen en het effect hiervan op de harmonisatie van uitvoering.

afbeelding binnen de regeling

In onderstaand overzicht is de verantwoording over 2015 van de individuele verstrekkingen bewindsvoering/ budget beheer opgenomen.

afbeelding binnen de regeling

Individuele verstrekking op grond van minima regelingen zijn een open eind regeling. Het beschikbaar budget is geen grond om aanvragen af te wijzen.

Subsidies en overige verstrekkingen

Er is een subsidie plafond van € 89.500 voor de inzet van maatschappelijk (vrijwilligers) organisaties in de preventie en vroeg signalering. (Maassluis € 14.500, Vlaardingen € 15.000, Schiedam € 60.000)

Overige kosten

Training/voorlichting

Er is een budget beschikbaar van € 30.000 ter intensivering op preventie door training en voorlichting (communicatie). Deze middelen zijn voor de gehele periode beschikbaar.

Extra capaciteit

In 2016 wordt op twee terreinen extra middelen ingezet, namelijk op ondersteuning in de pilot wijkteam in het kader van schuldpreventie en het optimaliseren registratie. Het laatste wordt aangeboden als een tijdelijke werkplek voor onze doelgroep.

Participatie en activering

Stroomopwaarts zorgt voor het aanbieden van de formulierenbrigade in samenwerking met maatschappelijke organisaties. Het aanbod van de formulierenbrigade wordt gezien als lokaal project die aansluit bij preventie en optimaliseren gebruik voorzieningen (€ 50.000).

Ingaande 2017 wordt het budgetbeheer voor de doelgroep als onderdeel van een traject aangeboden.