Beleidsregels fiscale bestuurlijke boeten Schieland en de Krimpenerwaard

HOOFDSTUK I

Algemene bepalingen

HOOFDSTUK II

Waarborgen

HOOFDSTUK III

Verzuimboeten

HOOFDSTUK IV

Vergrijpboeten

HOOFDSTUK V

Bijzondere omstandigheden

HOOFDSTUK VI

Inwerkingtreding en citeertitel

Paragraaf 1. Reikwijdte

Ingevolge deze paragraaf gelden de beleidsregels in beginsel voor alle belastingen die op basis van het bepaalde in artikel 113 van de Waterschapswet door de waterschappen kunnen worden geheven. Hieronder valt ook de verontreinigingsheffing, geheven op basis van de Wet verontreiniging oppervlaktewateren. De beleidsregels zijn toegeschreven op die heffingen die bij wege van aanslag of op andere wijze worden geheven.

Paragraaf 2. Begrip belanghebbende

Het begrip belanghebbende omvat een ieder aan wie in de zin van paragraaf 1 van het besluit een boete door de ambtenaar belast met de heffing is of kan worden opgelegd.

Paragraaf 3. Toerekening

De ambtenaar belast met de heffing moet bij vergrijpboeten de aanwezigheid van opzet of grove schuld stellen en bewijzen. Aan het bewijs van opzet of grove schuld doet niet af de omstandigheid dat belanghebbende bij het doen van aangifte gebruik maakt van de diensten van een gemachtigde. Het handelen of nalaten van de gemachtigde wordt aan belanghebbende toegerekend. Dit lijdt volgens de jurisprudentie uitzondering indien belanghebbende aantoont dat hij in redelijkheid niet behoefde te twijfelen aan een behoorlijke taakuitoefening van de gemachtigde. Indien vanwege een handelen of nalaten van een derde die voor of namens belanghebbende optreedt een verzuimboete is opgelegd en belanghebbende vervolgens aantoont dat niet alleen hijzelf maar ook de derde binnen redelijke grenzen alles heeft gedaan om het verzuim te voorkomen, vernietigt de ambtenaar belast met de heffing de verzuimboete wegens afwezigheid van alle schuld.

Paragraaf 4. Verzuimboete/vergrijpboete

Bij verzuimboeten gaat het om eenvoudig te constateren feiten (het niet tijdig doen van aangifte/niet doen van aangifte). Bij het opleggen van een verzuimboete gelden dezelfde waarborgen als bij het opleggen van een vergrijpboete, met uitzondering van de kennisgeving/hoorplicht vooraf. Een vergrijpboete is gesteld op meer ernstige handelingen of nalatigheden.

De stelplicht en bewijslast van opzet of grove schuld rusten op de ambtenaar belast met de heffing. De bij de heffing bestaande mogelijkheid om de belastingaanslag onder bepaalde voorwaarden vast te stellen met omkering van de bewijslast geldt niet voor het opleggen van vergrijpboeten. Voor het bepalen van de grondslag van vergrijpboeten wordt, voorzover sprake is van opzet of grove schuld, aangesloten bij de feitelijk geheven belasting. Dit geldt ook indien de omvang van de feitelijk geheven belasting is vastgesteld met toepassing van de zogenoemde omkering van de bewijslast. De ambtenaar belast met de heffing kan zich voor het bewijs van opzet of grove schuld baseren op door hem gestelde, en door belanghebbende niet of niet voldoende weersproken vermoedens die gebaseerd zijn op feiten.

Paragraaf 5. Verplichte keuze verzuimboete of vergrijpboete

In een aantal gevallen kan op een beboetbaar gestelde gedraging ofwel een verzuim-boete ofwel een vergrijpboete worden opgelegd (samenloop): bijvoorbeeld bij aanslagbelastingen indien geen aangifte is gedaan (keuze tussen de artikelen 67a en 67d van de Awr).

Uit de memorie van antwoord bij het wetsvoorstel in verband met de herziening van het stelsel van bestuurlijke boeten en van het fiscale strafrecht (Kamerstukken II 1994/95, 23.470, nr. 8, blz. 7) blijkt dat van de ambtenaar belast met de heffing verwacht wordt dat hij een zeer zorgvuldige afweging maakt bij de keuze tussen de hem ter beschikking staande sanctiemogelijkheden. Een opgelegde vergrijpboete kan, indien na bezwaar of beroep het bewijs van opzet of grove schuld ontoereikend is gebleken, niet worden omgezet in een verzuimboete. De ambtenaar belast met de heffing dient de mogelijkheid van deze uitkomst mee te wegen bij zijn keuze tussen een verzuim– of vergrijpboete. Indien na het opleggen van een verzuimboete wordt geconstateerd dat sprake is van opzet of grove schuld, kan geen vergrijpboete terzake van dezelfde gedraging worden opgelegd.

Van de hiervoor omschreven gevallen moet worden onderscheiden de mogelijkheid dat gelijktijdig met de belastingaanslag zowel een verzuim– als een vergrijpboete worden opgelegd. Deze mogelijkheid doet zich voor indien twee afzonderlijk omschreven beboetbaar gestelde gedragingen zijn geconstateerd. In de aanslagbelastingen kan bijvoorbeeld bij het opleggen van de aanslag een verzuimboete worden opgelegd wegens het niet tijdig doen van aangifte (artikel 67a van de Awr) en een vergrijpboete wegens de opzettelijke onjuistheid van diezelfde aangifte (artikel 67d van de Awr).

Paragraaf 6. Gelijktijdigheid

Indien de ambtenaar belast met de heffing na het afronden van de aanslagregeling besluit tot het opleggen van een boete worden de boetebeschikking en de belastingaanslag in beginsel op één biljet vermeld en aldus gelijktijdig aan belanghebbende ter kennis gebracht. Gelijktijdigheid heeft derhalve betrekking op het formele tijdstip van de vaststelling van de belastingaanslag en de boetebeschikking. De dagtekening van het aanslagbiljet geldt als dagtekening van de beschikking waarbij de boete is opgelegd. In de gevallen waarin zowel een belastingaanslag als een boete kunnen worden opgelegd, is de termijn waarbinnen de ambtenaar belast met de heffing een boete kan opleggen gelijk aan de termijn voor het opleggen van de belastingaanslag. Van dit uitgangspunt kan de ambtenaar belast met de heffing bij het opleggen van een navorderingsaanslag afwijken bij het bekend worden van de voor de heffing relevante gegevens, in de zes maanden voor het verstrijken van de termijn voor navordering. In verband met de verplichting een vergrijpboete vooraf aan te kondigen heeft de ambtenaar belast met de heffing, indien mogelijk sprake is van opzet of grove schuld, een termijn van zes maanden na dagtekening van de navorderingsaanslag om de vergrijpboete op te leggen. De ambtenaar belast met de heffing deelt in dat geval gelijktijdig met het vaststellen van de belastingaanslag aan belanghebbende mee dat de mogelijkheid van het opleggen van een vergrijpboete nog wordt onderzocht.

Paragraaf 7. Ambtshalve vermindering

Onjuist gebleken boetebeschikkingen kunnen op grond van paragraaf 7 van het besluit in aanmerking komen voor ambtshalve vermindering. Het beleid inzake ambtshalve verminderingen is niet van toepassing op boeten.

Ambtshalve vermindering van een boete kan het gevolg zijn van vermindering of teruggaaf van de belasting, indien de hoogte van de belastingaanslag mede bepalend is geweest voor de hoogte van de boete (zie paragraaf 7, derde lid).

Voor de berekening van de hoogte van de verzuimboeten op de voet van de artikelen 67a en 67c van de Awr wordt in de paragraaf 19 van het besluit aangesloten bij de hoogte van de verschuldigde, onderscheidenlijk de niet, gedeeltelijk niet of niet tijdig betaalde belasting. Vermindering van de belasting leidt ook in die gevallen tot ambtshalve vermindering van de boete.

Paragraaf 8. Karakter van de boete

Bij het opleggen van boeten zijn onder meer de in artikel 6 van het EVRM, de Awr en de in het besluit genoemde waarborgen van toepassing. De bepalingen van het Wetboek van Strafrecht en het Wetboek van Strafvordering zijn niet van toepassing. Een boete mag niet gebruikt worden voor andere doeleinden dan het opleggen van een straf.

De boete is geen rentevergoeding, geen compensatie voor niet verhaalbare belasting en evenmin een compensatie voor administratieve kosten. Het tijdstip, met ingang waarvan de ambtenaar belast met de heffing jegens belanghebbende de hem toekomende waarborgen in acht dient te nemen, vangt aan met de handelingen die de ambtenaar belast met de heffing verricht jegens belanghebbende waaraan deze in redelijkheid de gevolgtrekking kan verbinden dat aan hem wegens een bepaalde gedraging een boete zal worden opgelegd. Handelingen als deze kunnen voorafgaan aan het formeel kennis geven van het voornemen een boete op te leggen. Indien de ambtenaar belast met de heffing vragen stelt of een boekenonderzoek instelt ten behoeve van de heffing is geen sprake van een handeling waaraan belanghebbende in redelijkheid de gevolgtrekking kan verbinden dat hem een boete is of zal worden opgelegd („criminal charge”). Antwoorden op vragen en bevindingen bij een (boeken)onderzoek ten behoeve van de heffing kunnen derhalve in beginsel gebruikt worden voor het opleggen van boeten. Bij vergrijpboeten is in ieder geval sprake van een „criminal charge” zodra de ambtenaar belast met de heffing belanghebbende op grond van artikel 67k van de Awr in kennis stelt van het voornemen een boete op te leggen. Bij verzuimboeten zal dit moment uiterlijk liggen bij het bekendmaken van de boete en de mededeling van de gronden voor het opleggen van de boete.

Paragraaf 9. Straftoemeting

Overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 van het EVRM kan aanleiding zijn tot matiging van de boete, dan wel in uitzonderlijke gevallen tot het vervallen van de boete. Bij de beoordeling van de vraag of de redelijke termijn is overschreden, moet onder meer worden gelet op de ingewikkeldheid van de zaak, het processuele gedrag van belanghebbende en de wijze waarop de zaak door het waterschapschap is behandeld.

Paragraaf 10. Redelijke termijn

Belanghebbende heeft recht op behandeling van zijn zaak binnen een redelijke termijn. Hij dient niet te lang in onzekerheid te verkeren over de aan hem op te leggen boete. De redelijke termijn vangt aan op het tijdstip waarop de ambtenaar belast met de heffing jegens belanghebbende een handeling heeft verricht waaraan deze in redelijkheid de gevolgtrekking heeft kunnen verbinden dat aan hem wegens een bepaalde gedraging een boete is of zal worden opgelegd (zie paragraaf 8 van dit besluit).

Paragraaf 11. Beperking van de informatieverplichtingen (artikel 67j van de Awr)

De ambtenaar belast met de heffing kan in verband met de boete een beroep doen op de afdelingen 1 en 2 van hoofdstuk VII1 van de Awr. Deze afdelingen bevatten bepalingen met betrekking tot de vertegenwoordiging alsmede verplichtingen ten aanzien van de belastingheffing. Indien de ambtenaar belast met de heffing jegens belanghebbende een handeling heeft verricht waaraan deze in redelijkheid de gevolgtrekking kan verbinden dat aan hem wegens een bepaalde gedraging een boete zal worden opgelegd, is belanghebbende niet langer verplicht terzake van die gedraging een verklaring af te leggen, voorzover het de boete–oplegging betreft.

Belanghebbende hoeft in dat geval geen antwoord te geven op schriftelijke of mondelinge vragen van de ambtenaar belast met de heffing om inlichtingen en gegevens, voorzover de vragen uitsluitend gesteld worden ten behoeve van het onderzoeken van de verwijtbaarheid van belanghebbende of de juistheid van de boete (zie artikel 67j van de Awr). Belanghebbende dient zelf het initiatief te nemen tot het inroepen van het zwijgrecht met betrekking tot de uitsluitend met het oog op de boete oplegging gevraagde inlichtingen en gegevens. Indien echter sprake is van een verhoor als bedoeld in artikel 67l van de Awr, geldt voor de ambtenaar belast met de heffing de verplichting belanghebbende te wijzen op het zwijgrecht (de cautie). De overige verplichtingen van hoofdstuk VIII van de Awr en het Besluit administratieve verplichtingen waterschapsbelastingen gelden onverkort, waaronder onder meer de verplichting van artikel 47, eerste lid, onderdeel b, van de Awr. Indien de ambtenaar belast met de heffing in verband met de boete boeken, bescheiden of andere gegevensdragers of de inhoud daarvan wenst te raadplegen, is belanghebbende gehouden hieraan mee te werken. Het zwijgrecht strekt zich derhalve niet uit tot de verstrekking van documenten en andere gegevensdragers. Derden die op grond van de bepalingen in het Besluit administratieve verplichtingen waterschapsbelastingen ten behoeve van de belastingheffing verplicht zijn om, in welke vorm dan ook, medewerking te verlenen, hebben diezelfde verplichtingen tijdens een boeteonderzoek. Administratieplichtigen zijn derhalve verplicht de door de ambtenaar belast met de heffing gevraagde inlichtingen en gegevens te verstrekken ten behoeve van de boeteoplegging bij derden. Verschoningsgerechtigden kunnen zich ingevolge artikel 53a van de Awr beroepen op het verschoningsrecht.

Paragraaf 12. Verhoor (artikel 671 van de Awr)

De ambtenaar belast met de heffing kan in het kader van zijn voornemen een boete op te leggen nog een aantal vraagpunten hebben. In het merendeel van de gevallen zal de ambtenaar belast met de heffing kunnen volstaan met een aanvullend feitenonderzoek door het raadplegen van boeken of andere gegevensdragers of het stellen van schriftelijke vragen. Zolang de ambtenaar belast met de heffing zich daartoe beperkt, is geen sprake van een verhoor in de zin van artikel 671 van de Awr en is er geen verplichting de cautie te stellen. In een aantal gevallen kan het echter nodig zijn dat belanghebbende in persoon verschijnt om mondeling inlichtingen te verstrekken. Een verhoor vindt niet eerder plaats dan dat de ambtenaar belast met de heffing belanghebbende daartoe heeft opgeroepen in de zin van artikel 671 van de Awr. De oproep voor verhoor geschiedt schriftelijk. In de schriftelijke oproep deelt de ambtenaar belast met de heffing belanghebbende mede dat hij niet tot antwoorden is verplicht.

Ook voor aanvang van het verhoor wijst de ambtenaar belast met de heffing belanghebbende op het zwijgrecht (de cautie). Belanghebbende dient bij een verhoor in beginsel zelf te verschijnen. Slechts met instemming van de ambtenaar belast met de heffing kan belanghebbende zich laten vertegenwoordigen. De bijstand tijdens een verhoor is niet beperkt tot advocaten. Ook anderen kunnen belanghebbende bijstaan tijdens het verhoor. Bij het benoemen van een tolk is het niet noodzakelijk dat een tolk optreedt die de moedertaal van belanghebbende spreekt. Belanghebbende wordt bijgestaan door een tolk die een voor belanghebbende begrijpelijke taal beheerst. In het algemeen zal het voldoende zijn een tolk in één van de moderne talen (Engels, Frans of Duits) te benoemen.

Het verslag van het verhoor bevat de volgende gegevens:

– datum, tijdstip en plaats van verhoor;

– naam van de verhoorde; naam of namen van degene(n) die verhoort/verhoren;

– indien bijstand aanwezig is, de namen en hoedanigheden van degenen die bijstand verlenen;

– indien een tolk aanwezig is, de naam van de tolk en de gebruikte taal;

– het geven van de cautie;

– doel van het verhoor;

– verklaring(en) van de verhoorde afgelegd tijdens het verhoor;

– handtekening van degene(n) die verhoort/verhoren;

– handtekening van de degene die is verhoord.

Paragraaf 13. Recht op inzage (artikel 67m van de Awr)

Het recht op inzage is een element van een eerlijke procesgang. Belanghebbende dient in de gelegenheid te worden gesteld zich te kunnen verweren.

Het inzagerecht betreft de bescheiden waarop het voornemen tot het opleggen van de boete berust. Daarbij gaat het om de onderdelen van het fiscale persoonsdossier die van belang zijn voor het opleggen van de boete. Het criterium dat gehanteerd wordt bij een verzoek om inzage is het belang voor het opleggen van de boete.

Indien belanghebbende inzage verzoekt in andere dan de hiervoor bedoelde gegevens, verleent de ambtenaar belast met de heffing inzage indien belanghebbende aannemelijk maakt dat de gevraagde gegevens van belang kunnen zijn voor de verdediging. Gegevens over derden worden zoveel mogelijk op zodanige wijze verstrekt dat zij niet tot die derden zijn te herleiden.

Paragraaf 14. Mededelingsplicht (artikel 67g van de Awr)

Artikel 6, derde lid, onderdeel a, van het EVRM verplicht de ambtenaar belast met de heffing tot het mededelen van aard én reden van de ingebrachte beschuldiging. Deze mededeling wordt uiterlijk bij het bekend maken van de boetebeschikking gedaan in een begrijpelijke taal. Indien een kennisgeving in de zin van artikel 67k van de Awr is verzonden waarin de gronden van het voornemen een vergrijpboete op te leggen. zijn opgenomen en waarop geen reactie van belanghebbende is ontvangen, kan de ambtenaar belast met de heffing in de mededeling volstaan met een verwijzing naar de kennisgeving. Zo mogelijk worden in de mededeling de relevante wetsartikelen en paragrafen van dit besluit opgenomen.

Paragraaf 15. Termijnoverschrijding

Indien belanghebbende niet tijdig in bezwaar komt, bevat artikel 6:11 van de Algemene wet bestuursrecht de regel dat hij toch ontvankelijk is indien de termijnoverschrijding niet te wijten is aan belanghebbende. Deze regel is ook van toepassing op bezwaarschriften die worden ingediend tegen de boetebeschikking.

Op grond van vaste jurisprudentie geldt bij het opleggen van een boete bovendien dat een belanghebbende die gemotiveerd stelt dat hij niet tijdig in bezwaar of beroep kon komen, ontvankelijk is, tenzij de ambtenaar belast met de heffing aantoont dat de stelling van belanghebbende niet juist is. Deze ruimere benadering van de ontvankelijkheid vindt zijn oorsprong in het feit dat een boete getoetst moet kunnen worden door een onafhankelijke rechter (artikel 6, eerstel lid, van het EVRM).

Voorts is in artikel 24a, tweede lid, van de Awr bepaald dat indien de bedragen van een belastingaanslag en van een voor bezwaar vatbare beschikking waarbij een bestuurlijke boete wordt opgelegd op één aanslagbiljet zijn vermeld, een bezwaarschrift tegen de belastingaanslag mede geacht wordt te zijn gericht tegen de boete, tenzij uit het bezwaarschrift het tegendeel blijkt.

Paragraaf 16. Overlijden van de belanghebbende (artikel 67i van de Awr)

Artikel 6 van het EVRM bevat voor degene die vervolgd wordt in de zin van die bepaling het recht om zichzelf te verdedigen. Na het overlijden kan dat recht niet meer worden uitgeoefend. Na het overlijden van belanghebbende worden daarom geen boeten meer aan hem opgelegd. Bij bijvoorbeeld een vennootschap onder firma of maatschap betekent het overlijden van een firmant of maat overigens niet dat een boete die voor het overlijden is opgelegd aan de vennootschap of maatschap, om die reden wordt verminderd of vernietigd.

Paragraaf 17. Kennisgeving/hoorplicht (artikel 67k van de Awr)

Het voorschrift om de kennisgeving schriftelijk te doen, is opgenomen om iedere twijfel over de nakoming van deze verplichting uit te sluiten. De duur van de termijn voor het betwisten van de inhoud van de kennisgeving is niet voor alle gevallen vooraf vast te stellen. De bedoeling van de verplichte kennisgeving is, belanghebbende in staat te stellen gemotiveerde verweren tegen de voorgenomen vergrijpboete aan te voeren. Bij het bepalen van de termijn houdt de ambtenaar belast met de heffing hiermee rekening. De ambtenaar belast met de heffing geeft een redelijke termijn voor het betwisten van de gronden in de kennisgeving. In de gevallen waarin dadelijk en ineens invorderbare belastingaanslagen worden opgelegd, kan de termijn, afhankelijk van de feiten en omstandigheden, zeer kort zijn. De kennisgeving– en hoorplicht gaan verder dan waartoe het EVRM dwingt. De wetgever heeft hiervoor gekozen omdat vergrijpboeten tot aanzienlijke bedragen kunnen oplopen en omdat de ambtenaar belast met de heffing het bewijs dient te leveren van opzet of grove schuld. Het opleggen van de vergrijpboete moet achterwege blijven indien het verweer van belanghebbende tot de gevolgtrekking leidt dat de in de kennisgeving genoemde gronden onvoldoende aanknopingspunten bieden voor het vaststellen van opzet of grove schuld. De betwisting van de kennisgeving kan tot een lagere boete leiden indien de opzet of grove schuld wel bewijsbaar is, maar de betwisting aanleiding geeft de boete op een lager bedrag vast te stellen. Het horen in verband met artikel 67k van de Awr heeft een geheel ander karakter dan het afnemen van een verhoor als bedoeld in artikel 671 van de Awr. Het verhoor heeft voornamelijk tot doel vraagpunten van de ambtenaar belast met de heffing over de verwijtbaarheid van het handelen of nalaten van belanghebbende op te helderen. Het horen heeft daarentegen primair tot doel om belanghebbende de mogelijkheid te bieden mondeling zijn mening naar voren te brengen en daartoe zonodig nadere informatie te verstrekken. Daarom is de cautie in het geval van horen niet van toepassing.

Paragraaf 18. Una via (artikelen 67o en 69a van de Awr)

Het beginsel van de „una via” in paragraaf 18 van het besluit heeft betrekking op de samenloop van het opleggen van boeten en strafvervolging terzake van hetzelfde feit. Samenloop kan ook bestaan tussen een verzuim– en een vergrijpboete terzake van hetzelfde feit. Deze samenloop is geregeld in paragraaf 5 van het besluit.

Onder hetzelfde feit wordt verstaan dezelfde gedraging in materiële zin. Het niet tijdig doen van de aangifte is niet hetzelfde feit als het onjuist doen van de aangifte. Het niet doen van aangifte en het met opzet niet doen van aangifte is wel hetzelfde feit in materiële zin. Paragraaf 18 van het besluit is van toepassing op de samenloop terzake van hetzelfde feit tussen de vergrijpboete en het misdrijf.

Paragraaf 19. Aanslagbelastingen (artikel 67a van de Awr)

Voor het opleggen van de verzuimboeten is gekozen voor een systematiek waarbij de verzuimboete wordt gerelateerd aan de hoogte van de aanslag met inachtneming van het wettelijk maximum. Daarnaast gelden minimum boetebedragen. Bij het niet of niet tijdig doen van aangifte kan slechts sprake zijn van een verzuim, indien belanghebbende de aangifte niet binnen een door de ambtenaar belast met de heffing gestelde termijn heeft gedaan en hij geen gevolg heeft gegeven aan een aanmaning van de ambtenaar belast met de heffing. Een aangifte die wordt ingediend nadat de aanslag (ambtshalve) is opgelegd, geldt niet alsnog als een (niet tijdig) gedane aangifte; de bij de aanslag opgelegde boete blijft een verzuimboete voor het niet doen van aangifte. Als het aan opzet van belanghebbende te wijten is dat de aangifte niet is gedaan, vormt dit een vergrijp in de zin van artikel 67d van de Awr. De ambtenaar belast met de heffing moet vooraf een keuze maken tussen het opleggen van een verzuimboete of een vergrijpboete (zie paragraaf 5 van het besluit). Wegens het niet tijdig doen van aangifte kan uitsluitend een verzuimboete worden opgelegd. De verzuimenreeks geldt alleen voor het niet tijdig doen van aangifte. Bij afwezigheid van alle schuld (avas) legt de ambtenaar belast met de heffing geen verzuimboete op, dan wel vernietigt hij de verzuimboete. Indien sprake is van avas telt het verzuim niet mee voor de verzuimenreeks. Indien bij toepassing van de verzuimenreeks tegen de verzuimboete terecht bezwaar wordt gemaakt met een beroep op avas ten aanzien van een eerder beboet verzuim in diezelfde reeks, wordt de verzuimboete verminderd tot de boete passend bij het resterende aantal verzuimen. De grondslag voor de berekening van de hoogte van de boete is het bedrag van de aanslag na verrekening met de voorlopige aanslag(en).

Paragraaf 20. Algemeen

Dit deel van het besluit geeft aan welke percentages worden gehanteerd bij het opleggen van vergrijpboeten. Bij minder dan grove schuld of minder dan grove nalatigheid wordt geen vergrijpboete opgelegd. Voorts wordt geen vergrijpboete opgelegd als het door belanghebbende ingenomen standpunt in die mate juridisch pleitbaar of verdedigbaar is, gelet op de stand van de jurisprudentie en de doctrine, dat belanghebbende redelijkerwijs kan menen juist te hebben gehandeld. Onder het begrip grove schuld wordt verstaan een in laakbaarheid aan opzet grenzende onachtzaamheid.

Daarbij kan gedacht worden aan laakbare slordigheid of ernstige nalatigheid. Bij grove schuld had belanghebbende redelijkerwijs moeten of kunnen begrijpen dat zijn gedrag tot gevolg kon hebben dat te weinig belasting zou worden geheven of betaald. Opzet is het willens en wetens handelen of nalaten, leidend tot het niet of niet binnen de daarvoor gestelde termijn betalen van belasting. Onder opzet valt ook voorwaardelijk opzet. Onder voorwaardelijk opzet wordt verstaan het willens en wetens aanvaarden van de reële kans dat een handelen of nalaten tot gevolg heeft dat te weinig belasting geheven is of kan worden dan wel dat de belasting niet of niet tijdig betaald is. Bij de berekening van de vergrijpboete moet de ambtenaar belast met de heffing de mate van verwijtbaarheid per correctie vaststellen. Daarnaast bevat deze paragraaf het voorschrift bij de berekening van de vergrijpboete de evenredigheidsmethode toe te passen.

Paragraaf 21. Vergrijpboete (artikel 67d van de Awr)

Deze vergrijpboete van het besluit kan slechts worden opgelegd indien sprake is van opzet. Tijdens de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel in verband met de herziening van het stelsel van bestuurlijke boeten en van het fiscale strafrecht is nadrukkelijk aangegeven dat de vergrijpboete bij aanslag bedoeld is voor gevallen van opzet, fraude of zwendel. Het gaat daarbij om ernstige gevallen als omschreven in onder meer de nota naar aanleiding van het verslag bij het wetsvoorstel tot wijziging van enkele wetten in verband met de herziening van het stelsel van bestuurlijke boeten en van het fiscale strafrecht (kamerstukken I, 1997/98, nr. 24 800, nr. 154b). Op grond van artikel 67n van de Awr wordt geen vergrijpboete opgelegd aan de belastingplichtige die alsnog een juiste en volledige aangifte doet, dan wel juiste en volledige inlichtingen, gegevens of aanwijzingen verstrekt, voordat hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat de ambtenaar belast met de heffing met de onjuistheid of onvolledigheid bekend is of bekend zal worden. Het opleggen van een vergrijpboete wegens het met opzet niet tijdig doen van aangifte is niet mogelijk. Als een onjuiste of onvolledige aangifte is gedaan, wordt de vergrijpboete berekend over het belastingbedrag dat betrekking heeft op de correcties waaraan de kwalificatie „opzet” kan worden verbonden. Als sprake is van het niet doen van aangifte wordt de vergrijpboete berekend over de belasting van de gehele (geschatte) aanslag na verrekening van opgelegde voorlopige aanslagen.

Paragraaf 22. Vergrijpboete (artikel 67e van de Awr, navordering)

Deze vergrijpboete kan worden opgelegd indien sprake is van opzet of grove schuld. Indien het aan opzet of grove schuld van belanghebbende is te wijten dat de aanslag tot een te laag bedrag is vastgesteld of anderszins te weinig belasting is geheven, wordt de vergrijpboete berekend over het belastingbedrag dat betrekking heeft op de correcties waaraan de kwalificaties „opzet” of „grove schuld” kunnen worden verbonden.

Op grond van artikel 67n van de Awr wordt geen vergrijpboete opgelegd aan de belastingplichtige die alsnog een juiste en volledige aangifte doet, dan wel juiste en volledige inlichtingen, gegevens of aanwijzingen verstrekt voordat hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat de ambtenaar belast met de heffing met de onjuistheid of onvolledigheid bekend is of bekend zal worden.

Paragraaf 23. Algemeen

De in dit hoofdstuk bedoelde bijzondere omstandigheden vormen het sluitstuk van de toepassing van de beginselen van de behoorlijke straftoemeting op bestuurlijke boeten. Zie in dat kader ook paragraaf 9 van het besluit, waarin is aangegeven dat het opleggen van een bestuurlijke boete een vorm van straftoemeting is. Bij de meeste verzuimboeten zal, vanwege de wijze van oplegging, individueel getinte straftoemeting eerst in bezwaar aan de orde kunnen komen. De mogelijke verminderingen van de boete als gevolg van overschrijding van de redelijke termijn of als gevolg van overlijden vloeien direct voort uit de karakterisering van de bestuurlijke boete als een daad van strafvervolging in de zin van artikel 6 van het EVRM en zijn daarom behandeld in de paragrafen 10 en 16 van het besluit. Hoewel ook het gebruikmaken van een verzuimenreeks bij verzuimboeten en het verhogen van een aantal verzuimboeten in hoofdstuk V als een vorm van individuele straftoemeting aan te merken is, is om praktische redenen besloten de uitwerking daarvan in de desbetreffende paragrafen te handhaven. In de volgende paragraaf zijn factoren gerubriceerd die ertoe kunnen leiden dat de hoogte van de met inachtneming van de voorgaande hoofdstukken bepaalde boete wordt vastgesteld met inachtneming van de persoon van belanghebbende als dader en de omstandigheden waaronder het beboetbare feit heeft plaatsgevonden. De stelplicht en bewijslast van strafverhogende factoren rust op de ambtenaar belast met de heffing; de stelplicht en bewijslast van strafverminderende factoren op belanghebbende. De ambtenaar belast met de heffing hoeft niet ambtshalve te onderzoeken of van stafverminderende factoren sprake is. Indien de ambtenaar belast met de heffing op de hoogte is van bijzondere omstandigheden, zal hij bij het opleggen van de boete daarmee rekening houden. De ambtenaar belast met de heffing is bij de vaststelling van de hoogte van de boete met inachtneming van hoofdstuk V niet gebonden aan vaste bedragen of percentages. De op de voet van de voorgaande hoofdstukken bepaalde hoogte van de boete kan zowel met een bepaald bedrag als met een bepaald percentage verhoogd of verlaagd worden. De boete kan echter nooit meer bedragen dan het wettelijk maximum.

Paragraaf 24. Strafverzwarende omstandigheden

Het verhogen van de met inachtneming van hoofdstuk IV bepaalde vergrijpboete zal alleen in bijzondere gevallen aan de orde komen. Het verhogen van een verzuimboete boven het maximum dat uit hoofdstuk III van dit besluit voortvloeit is niet mogelijk. Bij het in aanmerking nemen van individuele omstandigheden vindt echter doorgaans een afweging plaats tussen zowel strafverminderende omstandigheden, als strafverhogende feiten en omstandigheden. Daarbij valt te bedenken dat persoonlijke omstandigheden niet uitsluitend in neerwaartse zin van invloed hoeven te zijn op de boete. Het bij het vaststellen van de hoogte van een boete in aanmerking nemen van strafverhogende factoren is dan de tegenhanger van de uitsluitend als vermindering te beoordelen omstandigheden. Het resultaat van de afweging zal moeten leiden tot een boete die passend is te achten bij de geconstateerde beboetwaardige gedraging.

Paragraaf 25. Inwerkingtreding

Het voorliggende beleid treedt in werking in 2005 en is van toepassing op aangiften en betalingen die betrekking hebben op de belastingjaren 2005 en volgende.