Legesverordening Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier 2003

Artikel 1 - Aard van de heffing en belastbaar feit

Onder de naam leges worden rechten geheven ter zake van het door het hoogheemraadschap verlenen van de diensten, genoemd in de bij deze verordening behorende tabel.

Artikel 2 - Belastingplicht

De leges worden geheven van degene op wiens aanvraag dan wel ten behoeve van wie een in deze verordening omschreven dienst wordt aangevraagd, met dien verstande dat het bedrag wordt gevorderd van één van hen.

Artikel 3 - Maatstaf en tarief

De leges worden geheven naar de maatstaf en het tarief die zijn opgenomen in de bij deze verordening behorende tabel.

Artikel 4 - Wijze van heffing

1. De leges worden geheven door middel van het vorderen van een bedrag, zoals dat blijkt uit een mondelinge dan wel een gedagtekende schriftelijke kennisgeving, waaronder mede wordt begrepen een stempelafdruk, nota of andere schriftuur.

2. Na het ontstaan van de belastingplicht kunnen aan de belastingplichtige één of meer voorlopig gevorderde bedragen worden opgelegd tot ten hoogste het bedrag waarop de leges vermoedelijk zullen worden vastgesteld.

Artikel 5 - Tijdstip van betaling

1. De leges moeten worden betaald op het tijdstip waarop de kennisgeving als bedoeld in artikel 4, eerste lid, wordt gedaan.

2. In afwijking van het bepaalde in het vorige lid dient, ingeval de kennisgeving wordt toegezonden, betaling plaats te vinden binnen vier weken na de dagtekening van de kennisgeving.

Artikel 6 - Vrijstellingen

Geen leges worden geheven voor:

• a.

  stukken die ingevolge enig wettelijk voorschrift kosteloos moeten worden verstrekt;

• b.

  verstrekking van stukken aan publiciteitsmedia;

• c.

  verstrekking van stukken voor informatie- of voorlichtingsdoeleinden;

• d.

  beschikkingen op bezwaar- en verzoekschriften terzake van een waterschapsbelasting of retributie;

• e.

  het in behandeling nemen van een verzoek om vergunning of ontheffing, voor zover het verzoek betreft de uitvoering van werkzaamheden door het hoogheemraadschap zelf;

• f.

  het in behandeling nemen van een verzoek om vergunning of ontheffing, indien het verzoek een direct gevolg is van de uitvoering van werkzaamheden door of in opdracht van het hoogheemraadschap.

Artikel 7 - Ontheffing

Gehele of gedeeltelijke ontheffing van leges kan worden verleend terzake van het in behandeling nemen van een in de tabel omschreven verzoek dat wordt ingetrokken alvorens daarop is beschikt of waarop afwijzend wordt beschikt, indien heffing van het volle bedrag, naar de omstandigheden beoordeeld, tot een onredelijke belastingheffing zou leiden.

Artikel 8 - Teruggaaf

Gehele of gedeeltelijke teruggaaf van leges terzake van een in de tabel omschreven dienst wordt verleend overeenkomstig een met betrekking tot die dienst in de tabel opgenomen bepaling.

Artikel 9 - Aanvraag

1. Vrijstelling, ontheffing of teruggaaf als bedoeld in de artikelen 6, 7 en 8 geschiedt op aanvraag als bedoeld in artikel 132 van de Waterschapswet.

2. Daarnaast kan een in het vorige lid bedoelde vrijstelling, ontheffing of teruggaaf ambtshalve worden verleend.

Artikel 10 - Nadere regels

Het college van dijkgraaf en hoogheemraden kan nadere regels geven met betrekking tot de heffing en invordering van de leges.

Artikel 11 - Inwerkingtreding, overgangsbepaling en citeertitel

1 Deze verordening treedt in werking op de eerste dag na die van haar bekendmaking.

2 Met ingang van de in het eerste lid bedoelde datum wordt de Legesverordening Westfriesland 2000, zoals vastgesteld op 25 november 1999, ingetrokken, met dien verstande dat zij van kracht blijft voor de heffing en invordering van leges ten aanzien van belastbare feiten die zich vóór de datum van inwerkingtreding van deze verordening hebben voorgedaan.

3 Deze verordening kan worden aangehaald als ‘Legesverordening Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier 2003’.

Hoofdstuk 1 - Documenten

Het tarief bedraagt voor het verstrekken van:

Hoofdstuk 2 - Archiefonderzoek

Het tarief bedraagt voor:

Hoofdstuk 3 - Ontheffingen

Het tarief bedraagt voor het op verzoek van de aanvrager in behandeling nemen van verzoeken om:

met betrekking tot dijken en kaden

met betrekking tot waterlopen/waterhuishouding

met betrekking tot vaarwegen

met betrekking tot wegen

met betrekking tot overige werken

Het tarief bedraagt voor de volgende bijzondere beschikkingen:

De tarieven worden verhoogd met de volgende bedragen:

Artikel 1 - Aard van de heffing en belastbaar feit

Dit artikel bevat de aanduiding van de heffing en van het belastbare feit, het verlenen van diensten. De concretisering vindt plaats in de bij de verordening behorende tabel. Met betrekking tot verzoeken om vergunningen/ontheffingen en om nadeelcompensatie is er in de tabel voor gekozen het in behandeling nemen van de aanvraag aan te merken als belastbaar feit, en niet de afgifte of de toekenning daarvan. Dit houdt in dat ook leges verschuldigd zijn ingeval de gevraagde vergunning/ontheffing of nadeelcompensatie wordt geweigerd of de aanvraag wordt ingetrokken voordat daarop is beschikt. Reden daarvoor is dat ook in die gevallen aanmerkelijke kosten voor de behandeling van de aanvraag gemaakt kunnen zijn. Een en ander is in overeenstemming met art.115 Waterschapswet, waarin het behandelen van verzoeken als belastbare dienst wordt aangemerkt. In de jurisprudentie is legesheffing in dergelijke gevallen uitdrukkelijk gesanctioneerd (recent Hof Leeuwarden 2 maart 2001, nr. 139/99-M-2, Belastingblad 2001, bl.z 615 en Hof 's-Gravenhage 20 juni 2001, nr. BK-99/30005-E-7, Belastingblad 2002, blz. 102).

Voor meldingen kan geen leges worden geheven. Wanneer in plaats van een vergunning- of ontheffingsysteem een systeem van meldingen wordt ingevoerd, is legesheffing dus niet (meer) mogelijk. Reden daarvoor is dat er in deze gevallen geen dienstverlening plaatsvindt (Stcrt 28 december 1988, nr. 254). Aandacht in dit verband verdient verder nog dat voor de verstrekking van sommige documenten bijzondere voorschriften en/of (maximum) kostenvergoedingen gelden. Dit is bijvoorbeeld het geval bij verstrekking van gegevens uit persoonsregistraties op grond van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Hiervoor gelden de maximumtarieven die zijn opgenomen in het Besluit kostenvergoeding rechten betrokkene Wbp (inwerkingtreding op nader te bepalen datum).

Artikel 2 - Belastingplicht

Deze bepaling bevat de aanwijzing van de belastingplichtige. De aanvrager van de dienst en degene ten behoeve van wie de dienst wordt aangevraagd zijn beiden hoofdelijk aansprakelijk voor de betaling van de verschuldigde leges.

Algemeen geldt dat de dienst moet zijn aangevraagd. Dit houdt in dat bij ongevraagde diensten, zoals het ambtshalve verlenen van vergunningen, geen leges kan worden geheven.

Het verschuldigde legesbedrag hoeft niet vooraf aan een aanvrager te worden meegedeeld (Hof 's-Gravenhage 15 april 1998, nr. BK-96/01834-M-3, Belastingblad 1998, bl.z 851). Uitzondering hierop vormen de kosten van extern advies. Deze dienen vooraf te zijn begroot en door de aanvrager geaccordeerd (zie ook de toelichting bij de tarieventabel).

Artikel 3 - Maatstaf en tarief

De bij de verordening behorende tabel geeft aan naar welke maatstaf de leges geheven worden en volgens welk tarief.

Met betrekking tot de tarieven bepaalt de Waterschapswet alleen dat deze zodanig worden vastgesteld dat de geraamde baten niet uitgaan boven de geraamde lasten terzake. Met andere woorden: op de legesheffing in totaliteit mag geen winst worden gemaakt. Verder geldt voor de hoogte van de tarieven geen formele beperking. Volgens constante rechtspraak staan de legestarieven uitsluitend ter beoordeling van het orgaan dat bevoegd is deze vast te stellen, tenzij ze boven de wettelijke limiet uitgaan of leiden tot een onredelijke en willekeurige belastingheffing die de wetgever niet op het oog kan hebben gehad bij toekenning van de bevoegdheid om leges te heffen (in deze zin laatstelijk Hof Arnhem 11 juli 2001, nr. 99/245-E-4, Belastingblad 1/2002, nr. 22). Wel dient er een zeker verband te bestaan tussen de hoogte van de in rekening gebrachte leges en de kosten van de dienstverlening. Als de tariefstructuur zodanig is dat dit verband in bepaalde gevallen ontbreekt kan dit leiden tot een onredelijke en willekeurige belastingheffing en daarmee tot onverbindendheid van de tarieventabel (Hof Arnhem 22 augustus 2001, nr. 99/01605-M-3, Belastingblad 2002, blz. 360).

De tariefstructuur in de tabel is zodanig dat er steeds een duidelijke samenhang is tussen hoogte van de leges en de omvang van de dienstverlening. Hiertoe is onder meer de cumulatieve werking van maatstaf en tarief beperkt (zie de toelichting bij hoofdstuk 3 van de tabel).

Artikel 4 - Wijze van heffing

Leges kunnen worden geheven bij wege van aanslag of op andere wijze (art. 125 Waterschapswet). Om de heffing en inning van leges zo praktisch mogelijk te laten verlopen is bepaald dat de vordering behalve schriftelijk ook mondeling kan plaatsvinden. De dagtekening van de kennisgeving is van belang voor de termijn van zes weken, waarbinnen bezwaar kan worden gemaakt tegen de aanslag. Bij gebreke van een schriftelijke kennisgeving geldt als dagtekening de datum waarop het gevorderde bedrag ter kennis van de belastingplichtige is gebracht (art. 125, tweede lid Waterschapswet). Er wordt van uitgegaan dat ook bij mondelinge kennisgeving en contante betaling altijd een gedagtekend betalingsbewijs wordt verstrekt, zodat de belastingplichtige naderhand alsnog bezwaar kan maken. In dat geval geldt de datering van het betalingsbewijs als dagtekening van de kennisgeving en datum van aanvang van de bezwaartermijn.

Het tweede lid van art. 4 maakt het opleggen van voorlopige aanslagen mogelijk.

Artikel 5 - Tijdstip van betaling

Uitgangspunt is dat de leges moeten worden betaald op het tijdstip waarop de - schriftelijke of mondelinge - kennisgeving wordt gedaan. In de gevallen waarin de kennisgeving wordt verzonden is dat niet mogelijk. De betaling van de leges moet dan plaatsvinden binnen de in het tweede lid aangegeven termijn.

Artikel 6 - Vrijstellingen

In een aantal gevallen is de heffing van leges voor verstrekking van documenten op grond van wettelijke voorschriften niet toegestaan of gelden er wettelijke (maximum-)tarieven. Ook zijn er gevallen waarin legesheffing voor het verstrekken van documenten ongewenst is. Dat laatste is het geval bij het verstrekken van stukken aan publiciteitsmedia of voor informatie- of voorlichtingsdoeleinden. Hiervoor is een algemene vrijstelling opgenomen.

De vrijstelling voor verzoeken om vergunning/ontheffing van het hoogheemraadschap is om doelmatigheidsredenen opgenomen. Verder is een vrijstelling opgenomen voor verzoeken om vergunning/ontheffing, die een direct gevolg zijn van de uitvoering van werkzaamheden door of in opdracht van het hoogheemraadschap. Het gaat hierbij om vergunning- of ontheffingplichtige werken die derden moeten uitvoeren als direct gevolg van werkzaamheden van het hoogheemraadschap. Hiervan is bijvoorbeeld sprake bij verlegging van kabels of leidingen door nutsbedrijven wegens wegreconstructies die door of in opdracht van het hoogheemraadschap worden uitgevoerd.

In de tarieventabel zijn verder nog enkele vrijstellingen opgenomen met het karakter van een drempel. Pas wanneer de verleende dienst boven die drempel uitkomt - in aantallen of in tijd - zijn leges verschuldigd.

Artikel 7 - Ontheffing

Artikel 7 bevat een hardheidsclausule op grond waarvan ontheffing van de belastingplicht kan worden verleend in gevallen waarin wel is voldaan aan het belastbare feit, maar feitelijk nog niet of nauwelijks behandelingskosten zijn gemaakt. Dit zal zich vooral voordoen bij vergunnings-/ontheffingsaanvragen die worden ingetrokken voordat ze in behandeling zijn genomen. In dit verband ligt het in de rede het alleen registreren (inboeken) van een aanvraag na ontvangst niet aan te merken als in behandeling nemen. De onderhavige bepaling dient in de praktijk naar billijkheid te worden toegepast.

Artikel 8 - Teruggaaf

Voor zover de verordening voorziet in terugbetaling van betaalde leges is dat bij de desbetreffende rubriek(en) in de tarieventabel vermeld. 

Artikel 9 - Verzoeken

Dit artikel verwijst naar de wettelijke voorschriften voor het aanvragen en verlenen van een in de verordening voorziene vrijstelling, ontheffing of teruggaaf. Op grond van artikel 132, eerste lid van de Waterschapswet dient een dergelijk verzoek te worden gedaan binnen zes weken na de dagtekening van het aanslagbiljet. Daarnaast kan een dergelijke vrijstelling, ontheffing of teruggaaf ambtshalve worden verleend (art. 134 Waterschapswet).

Artikel 10 - Nadere regels

Deze bepaling is in de verordening opgenomen teneinde kenbaar te maken dat er in de praktijk naast de in de verordening geregelde onderwerpen, nog andere onderwerpen voor de heffing of invordering van belang kunnen zijn. Gelezen in samenhang met artikel 123, vierde lid, Waterschapswet, kunnen deze onderwerpen bij besluit van het college van dijkgraaf en hoogheemraden (het dagelijks bestuur) van het hoogheemraadschap nader worden geregeld.

Artikel 11 - Inwerkingtreding, overgangsbepaling en citeertitel

Ingevolge artikel 74 van de Waterschapswet treedt de verordening in werking met ingang van de achtste dag na die van de bekendmaking, tenzij in de verordening een ander tijdstip is aangewezen. De datum van inwerkingtreding mag echter niet zo worden gekozen dat deze komt te liggen vóór de datum van vaststelling en de bekendmaking van de verordening. In de verordening is ervoor gekozen de verordening op de eerste dag na die van de bekendmaking in werking te laten treden.

Met de inwerkingtreding van de verordening wordt de Legesverordening Westfriesland 2000 ingetrokken. Laatstgenoemde verordening is op grond van de Verordening Overgangsrecht van kracht in de periode tussen de fusiedatum en de inwerkingtreding van deze verordening. 

Toelichting bij de tarieventabel

Toepassing tabel

De tarieven zijn in de tabel per soort dienstverlening gerubriceerd. Dit betreft achtereenvolgens:

• •

  het verstrekken van documenten (hoofdstuk 1);

• •

  archiefonderzoek (hoofdstuk 2);

• •

  het behandelen van verzoeken om vergunningen en ontheffingen (hoofdstuk 3).

Hoofdstuk 1 - Documenten

De tarieven zijn afgestemd op de gemiddelde grootte en omvang van de verschillende in de rubrieken genoemde documenten. De tarieven gelden ook voor niet met name genoemde, maar in uitvoering ongeveer overeenkomende documenten. Voor eenvoudige documenten (rubriek 1.1) is een servicevrijstelling opgenomen tot 10 exemplaren.

Hoofdstuk 2 - Archiefonderzoek

Het hiervoor opgenomen tarief geldt als vergoeding voor het doen van nasporingen in het archief door een daartoe gekwalificeerde ambtenaar. Het tarief geldt per halfuur, waarbij een servicevrijstelling geldt van 15 minuten. Op grond daarvan kunnen eenvoudige verzoeken zonder legesheffing worden afgedaan.

Hoofdstuk 3 - Ontheffingen

Hoofdstuk 3 heeft betrekking op ontheffingen. Met dit begrip worden alle beschikkingen aangeduid waarbij vrijstelling van een wettelijk voorschrift wordt verleend of waarbij een bij wettelijk voorschrift vereiste vergunning, toestemming of vrijstelling wordt verleend. Het gaat hierbij om beschikkingen krachtens publiekrechtelijke regelingen. Voor privaatrechtelijke toestemmingen en dergelijke kunnen geen leges worden geheven.

In het gebied van het hoogheemraadschap gelden per 1 januari 2003 meerdere keuren. De keuren van de voormalige waterschappen blijven gelden voor het gebied en/of de beheersobjecten waarvoor zij zijn vastgesteld. Waar in de tabel de term keur wordt gebruikt, wordt derhalve bedoeld de keur die op het onderhavige beheersobject van toepassing is en waarbij het vereiste van ontheffing is gesteld. Het is denkbaar dat op één werk meer dan één keur van toepassing is, bijvoorbeeld doordat het werk een voormalige waterschapsgrens overschrijdt. In dat geval wordt slechts één keer leges geheven.

De rubrieken in hoofdstuk 3 zijn ingedeeld naar beheersobject, respectievelijk dijken/kaden, waterlopen/waterhuishouding, vaarwegen en wegen. Voor ontheffingen geldt in principe één tarief per gelijksoortig werk. De hoogte van het tarief is globaal afgestemd op de complexiteit van het werk, het belang van het beheersobject en de mate van aantasting daarvan.

Uitgangspunt is dat per ontheffingsaanvraag één tarief van toepassing is, ongeacht de omvang van het werk. In twee gevallen gelden de tarieven cumulatief, namelijk:

• •

  wanneer bij een ontheffing meer ongelijksoortige beheersobjecten betrokken zijn (b.v. een leiding door een weg en een dijk, een dam met uitweg etc.);

• •

  wanneer een ontheffingsaanvraag meer ontheffingplichtige werken of werkzaamheden omvat (b.v. plaatsen van beschoeiing met slootdemping, peilwijziging met slootverlegging etc.).

Reden voor de cumulatieve werking in deze gevallen is dat per afzonderlijk beheersobject of per afzonderlijk werk een technische beoordeling van de ontheffingsaanvraag dient plaats te vinden en eventueel uitvoeringsvoorschriften moeten worden vastgesteld.

Aanvulling, wijziging of verlenging

Voor aanvulling, wijziging of verlenging van een verleende ontheffing geldt een afzonderlijk tarief. De kosten van een dergelijke beschikking zullen in de praktijk nogal uiteen kunnen lopen, maar wanneer dat het geval zal zijn is op voorhand moeilijk aan te geven. Om die reden is vooralsnog gekozen voor een uniform tarief.

Publicatie

Op grond van artikel 3:2 van de Algemene wet bestuursrecht verzamelt een bestuursorgaan bij de voorbereiding van een besluit de nodige kennis omtrent de relevante feiten en de af te wegen belangen. Publicatie van ontheffingsaanvragen en verleende ontheffingen in veel gelezen dagbladen is daarvoor de meest gerede wijze. In verband hiermee is het redelijk dat de daaraan verbonden kosten via legesheffing op de aanvrager worden verhaald. Het tarief is beperkt en afgestemd op opname in verzameladvertenties of vaste informatierubrieken.

Openbare voorbereidingsprocedure

Op grond van artikel 3:10 van de Algemene wet bestuursrecht wordt een openbare voorbereidingsprocedure gevolgd wanneer dat bij wettelijk voorschrift of bij besluit van het bestuursorgaan is bepaald. Ook in deze gevallen is het redelijk dat de meerkosten van een dergelijke procedure op de aanvrager van een ontheffing worden verhaald. Daarbij geldt dat een (eigen) besluit tot het volgen van een dergelijke zware besluitvormingsprocedure gerechtvaardigd moet zijn, bijvoorbeeld in verband met de ingrijpendheid van de ontheffing, het te verwachten aantal bezwaren, onbekendheid met mogelijke belanghebbenden, het relatieve gewicht van de mogelijke bezwaren etc.

Het tarief is afgestemd op de extra kosten die een dergelijke procedure met zich meebrengt, zoals van publicaties, terinzagelegging, hoorzittingen, behandeling van ingebrachte zienswijzen e.d.

Als gevolg van een wijziging van de Algemene wet bestuursrecht worden de bestaande openbare voorbereidingsprocedure en de uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure vervangen door één uniforme openbare voorbereidingsprocedure (Wet uniforme openbare voorbereidingsprocedure Awb, Stb 2002, 54; inwerkingtreding op een nader te bepalen datum). In verband hiermee is slechts één tarief hiervoor opgenomen.

Deskundigenadvies

In sommige gevallen kunnen ontheffingsaanvragen zo ingrijpend zijn dat het bestuursorgaan het gewenst vindt een extern deskundigenadvies te vragen. Volgens vaste rechtspraak kunnen de werkelijke kosten hiervan op de aanvrager worden verhaald, mits deze vooraf over de (geraamde) kosten geïnformeerd wordt en daarmee akkoord gaat.